Transcript Jaarverslag 2013 - Clusius College

Jaarverslag
2013
Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld. Dat doen we met aantrekkelijke vmbo- en mbo-opleidingen, waarbij we veel aandacht schenken aan natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving.
Jaarverslag
2013
www.clusius.nl
Voorwoord
4
Leeswijzer
5
Organisatie
Speler van formaat in regionaal onderwijsveld
10
Duidelijke doelstellingen, ambities en beleid
12
Kritische vrienden om bij de les te blijven
14
Onderwijs
Goed onderwijs is onze kernactiviteit
20
Passende en veilige leeromgeving voor iedereen
22
Nieuwe ontwikkelingen in het vmbo en mbo
23
Inspraak van ouders en studenten / leerlingen
24
Culturele diversiteit en internationalisering
26
Samenwerking met ROC Kop van NH loont
27
In gesprek met bedrijfsleven en organisaties
28
Projecten en inzet van subsidies
30
Personeel
Goede docent maakt voor de leerling het verschil
38
Bedrijfsvoering
2
Nieuwbouw leidt tot uitdagende leeromgeving
44
Digitalisering informatie en communicatie blijft uitdaging
46
Goed imago komt te voet en gaat te paard
47
Clusius College volledig ’in control’?
48
Financieel in rustig vaarwater
49
INHOUD
Vooruitblik
Met vertrouwen kijken naar de toekomst
54
Bijlagen
Vmbo/mbo-vestigingen60
Organogram62
Stichting Clusius College
62
Leerlingaantallen63
Gegevens personeel:
◆ Indeling naar leeftijd
64
◆ Indeling naar functiegroepen
64
◆ Indeling naar leeftijd en functiegroepen
64
◆ Leeftijdsopbouw naar geslacht
65
◆ Indeling naar geslacht en functiegroepen 65
◆ Aanstelling
65
◆ 66
◆ Verzuim
66
◆ 66
Samenvatting jaarrekening
Colofon
Deelname aan BAPO
Verzuim naar leeftijd
67
68
3
VOORWOORD
Beste Lezer(es),
Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2013 van het Clusius
College aan. Het Clusius College verantwoordt zich hierin
aan de belanghebbenden zoals studenten, leerlingen,
ouders, medewerkers, collega-onderwijsinstellingen,
brancheorganisaties en bedrijfsleven alsmede externe en
interne toezichthouders. Ook andere relaties en belangstellenden kunnen middels dit jaarverslag een goed beeld
krijgen van het Clusius College.
Omdat we vinden dat een jaarverslag meer kan zijn
dan feitelijke informatie en cijfers, gaan we door op de
ingeslagen weg, waarbij het jaarverslag is ingedeeld op
basis van horizontale en verticale verantwoording van
het beleid, afgewisseld met impressies en sfeerbeelden
van activiteiten en gebeurtenissen uit het verslagjaar.
Het jaarverslag van het Clusius College is gebaseerd
op het geïntegreerd jaardocument 2013 dat integraal
onderdeel uitmaakt van het jaarverslag. Het voldoet
aan de vereisten die gesteld worden door de overheid
en die gebaseerd zijn op de inrichtingsvereisten zoals
opgenomen in het Burgerlijk Wetboek en nader zijn
uitgewerkt in de richtlijnen RJ660 Onderwijsinstellingen.
4
In de digitale versie van het jaarverslag op de website
kan op verschillende plaatsen ’doorgeklikt’ worden naar
een aantal digitale verantwoordingsdocumenten, die
uitgebreider en meer specifiek zijn dan de tekst in het
jaarverslag.
Wij zijn benieuwd naar uw reacties op dit jaarverslag.
Op- en aanmerkingen en suggesties zijn van harte
welkom via pr @ clusius.nl.
Alkmaar, juni 2014
College van Bestuur
Rien van Tilburg, voorzitter
Gerard Oud, lid
Leeswijzer
Leeswijzer
Het jaarverslag is gebaseerd op het bestuursverslag en
de jaarrekening (samen het geïntegreerd jaardocument),
waarin verantwoording afgelegd wordt aan de overheid
en externe toezichthouders, zoals de onderwijsinspectie
en de accountant, die de jaarrekening heeft voorzien van
een goedkeurende controleverklaring.
In de digitale versie van dit jaarverslag kan doorgeklikt
worden naar de integrale tekst van het bestuursverslag
en de jaarrekening, waarin meer gedetailleerde informatie
terug te vinden is en waar alle financiële en andere cijfers
te vinden zijn en toegelicht worden. In dit jaarverslag
wordt steeds aangegeven wanneer dit doorklikken
relevant is.
Ons jaarverslag is geschreven voor een breed publiek.
Enerzijds bestaat het uit een beknopte weergave van het
geïntegreerd jaardocument, anderzijds zijn er sfeerbeelden
vanuit het Clusius College uit 2013 opgenomen, die de wat
’droge’ verantwoordingstekst illustreren en verlevendigen.
Voor ouders, leerlingen, studenten, medewerkers en
andere belangstellenden zullen deze verhalen en foto’s
de meeste herkenning geven.
Het eerste hoofdstuk geeft een beknopt beeld van de
organisatie en is vooral nuttig voor degenen die het Clusius
College (nog) niet zo goed kennen. Daarin zijn ook de missie
en visie, de ’drijfveren’ van onze organisatie, opgenomen.
Hart van het jaarverslag is het hoofdstuk over het onderwijs,
waarin alle aspecten van het onderwijs aan de orde komen.
Dit hoofdstuk geeft voor alle belanghebbenden inzicht in
de kwaliteit en diversiteit van ons onderwijs. Ook wordt
aandacht besteed aan enkele belangrijke projecten.
Het hoofdstuk Personeel heeft niet voor niets ’Goede
docent maakt voor de leerling het verschil’ als ondertitel.
Zonder gemotiveerde en deskundige medewerkers is
goed onderwijs niet mogelijk. Dit hoofdstuk geeft een
samenvatting van het in het bestuursverslag opgenomen
personeelsbeleid. In het hoofdstuk bedrijfsvoering
worden de huisvesting-(splannen), ICT, Planning &
Control en PR besproken.
Het jaarverslag wordt afgesloten met een toekomstparagraaf: waarop richten we ons de komende jaren?
5
U moet de groe(n)ten
van Geversduin hebben!
Gert Weerman is naast docent groenvoorziening, plantenteelt en landbouwbreed ook
nog de contactpersoon van project
Geversduin. Voor deze Kennemer Duincamping hebben 150 leerlingen uit de derde
klas van vestiging Castricum alle planten en
kruiden van drie zogeheten Groentehuisjes
gekweekt en geplaatst. Ook namen zij de
verdere verzorging en het onderhoud van
deze ’eetbare huisjes’ ter hand.
Duurzaam
Na het ontstaan van het idee van de Groentehuisjes gingen
Gert Weerman en Geversduin direct in overleg hoe een en
ander aan te pakken. Onder de noemer Groe(n)ten uit
Geversduin werd de samenwerking met onder meer Kwekerij
SAP, Vos Food, Aannemersbedrijf D. Teerenstra en Voedselbank IJmond-Noord gezocht, aldus Gert: ”Zo kregen we
zaaigoed en plantjes en werden er rekken voor de bakken
getimmerd rond de huisjes. Een deel van de oogst van
groenten en kruiden wordt afgestaan aan de Voedselbank.
6
Dat maakt Geversduin meteen ook tot een duurzaam
project. In de periode van februari tot begin mei hebben
de leerlingen alle groenten en kruiden gezaaid en geplant.
Pluggen kool, sla en kruiden werden geplant, wortels en
radijsjes werden gezaaid en later in zo’n 350 bakken gezet
die uiteindelijk rondom de Groentehuisjes zijn geplaatst.”
Geslaagd
Voordat de bakken met planten in april ter bestemde plekke
waren, moest er nog een watergeefsysteem worden aangelegd rondom de huisjes. Door onverwachte nachtvorst
bevroren eind april de courgette-, peper- en basilicumplanten. In mei hadden alle groenten en kruiden uiteindelijk
de groei te pakken en kon er al snel spinazie, krop- en
pluksla worden geoogst door de eerste gasten die inmiddels
ook al waren gearriveerd. De muntplanten maakten een
heerlijk kopje thee mogelijk en met de kruiden als tijm en
oregano konden gerechten op smaak gebracht worden.
Voor Gert Weerman is het project geslaagd: ”Van mei tot
aan de zomervakantie gingen er zo’n 70 leerlingen aan de
slag met het onderhoud van de Groentehuisjes. Toen onze
leerlingen waren vertrokken, was de beurt qua onderhoud
aan de huurders of campingmedewerkers.”
”Een deel van de oogst van groenten en kruiden
wordt afgestaan aan de Voedselbank. Dat maakt
Geversduin meteen ook tot een duurzaam project.”
7
Sabrina de Bruin
mbo-uitblinker 2013 Clusius College
Sabrina de Bruin, 19 jaar en afkomstig uit
Beverwijk, heeft de interne verkiezing mbouitblinker gewonnen. Sabrina zit in het derde
jaar Bloem & Design (niveau 4). Na niveau 4
wil ze voor de titel Meesterbinder gaan.
Haar motto is: ik wil eruit halen wat er in zit!
En daar was de jury het mee eens want met
haar enthousiasme en bevlogenheid sprong
ze er echt uit.
Charismatisch
Om Sabrina te spreken, kroop de jury samen met begeleidend docent Menno Groen achter de computer. Sabrina zat
toen voor haar stage op Aruba. Via Face Time kon er toch
een interview plaatsvinden en stak ze enthousiast van wal:
”Eigenlijk wilde ik vroeger dolfijnentrainster worden, maar
bij de open dag van het Clusius College in Alkmaar sloeg
de vonk over naar de opleiding Bloem & Design. Dat paste
ook wel bij mij, want als klein meisje was ik altijd al creatief
8
bezig. Op het Clusius in Castricum vond ik bloemschikken
al erg leuk.” Volgens Menno Groen kan Sabrina niet alleen
mooie bloemstukken en -arrangementen maken, maar is
ze ook heel charismatisch: ”Ook dat is heel belangrijk in
ons vak. Ze voelt klanten goed aan en is vriendelijk en
hulpvaardig.”
Topsegment stages
Daarnaast is Sabrina positief ingesteld en leergierig, aldus
Menno: ”De opdrachten op school voert ze goed en zorgvuldig uit. Tevens zoekt ze haar stages heel doelgericht uit
om een zo compleet mogelijk beeld van de sector te
verkrijgen. Ze heeft dan ook stagebedrijven op haar CV
staan die behoren tot het topsegment van onze sector.”
Sabrina wil na haar opleiding iets creëren met haar eigen
naam en signatuur: “Zodat klanten straks een echte
Sabrina in handen krijgen. Dat heb ik wel verdiend na al
die jaren studeren. Ik weet nog niet hoe ik het ga invullen;
misschien als freelancer, als webflorist of start ik toch een
eigen zaak. Ik wil in ieder geval mijn stempel drukken op
de sector en het bloemenvak weer wat meer elan geven.”
”Sabrina wil na haar opleiding iets creëren met haar eigen naam en signatuur,
zodat klanten straks een echte Sabrina in handen krijgen.”
9
Speler van formaat
in regionaal onderwijsveld
Plaatsen, vestigingen en opleidingen
Het Clusius College heeft vestigingen in acht gemeenten ten
noorden van het Noordzeekanaal. Het verzorgt opleidingen
voor mbo en vmbo-groen. Er zijn mbo-opleidingen op het
gebied van plant, dier, groen, bloem, styling, voeding, recreatie, techniek, zorg, commercieel ondernemen,
water, natuur en milieu. Vmbo-vestigingen zijn er in
Amsterdam, Castricum, Grootebroek, Heerhugowaard
en Purmerend. In Alkmaar, Hoorn en Schagen zijn
vestigingen met vmbo en mbo. Daarnaast verzorgt
het Clusius College - binnen de coöperatie Onderwijsgroep Noordwest-Holland - bedrijfsopleidingen en
cursus- en contractonderwijs.
Het Centraal Bureau is gevestigd in Alkmaar. Hier vindt
alle dienstverlening aan vestigingen en ondersteuning
van het College van Bestuur plaats op het gebied van
Kwaliteit & Onderwijs (incl. internationalisering), Personeel & Organisatie, Finance & Control, Informatisering &
Automatisering, Projecten en PR & Communicatie. Het
Secretariaat van het College van Bestuur ondersteunt ook
het Centraal Bureau. Een van de bestuurssecretaresses
is tevens office manager.
10
Onderwijsgroep Noordwest-Holland
Door de oprichting van de Coöperatieve Onderwijsgroep
Noordwest-Holland U.A. is een belangrijke stap gezet
naar bundeling van krachten op een aantal gebieden van
ROC Kop van Noord-Holland en het Clusius College. De
bedrijfsopleidingen zijn inmiddels geheel geïntegreerd,
waardoor de markt van leven lang leren nog beter
bediend kan worden. In 2013 is gestart met een Shared
Service Center op het gebied van ICT. De samenwerking
zal waar mogelijk de komende jaren verder geïntensiveerd
worden.
Stichting Uitwisseling
In 2012 is de Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor
het Platteland (SUSP) een personele unie aangegaan met
de Stichting Clusius College, waarmee het College van
Bestuur tevens het bestuur is van SUSP. Daarmee is de
Raad van Toezicht van het Clusius College ook RvT van
SUSP. SUSP beijvert zich al meer dan 60 jaar om buitenlandse studenten in Nederland een stage te laten lopen
op een agrarisch bedrijf en bemiddelt ook Nederlandse
studenten naar buitenlandse bedrijven. SUSP bevindt
zich in hetzelfde pand als het CvB en het Centraal Bureau.
ORGANISATIE
Aantal leerlingen en studenten 1
Het leerlingen- en studentenaantal - de belangrijkste
factor waar het gaat om de financiële continuïteit van
het Clusius College - is in 2013 behoorlijk toegenomen
(+ 4,6 %) ten opzichte van 2012 tot een totaal van 5.691.
Het aantal leerlingen vmbo is 3.867 (+ 6%). Bij zes
vestigingen zagen we een stijging van het aantal leerlingen met Purmerend als grote positieve uitschieter
( + 21%). Twee vestigingen hadden te maken met een
lichte daling. Voor de komende jaren is de verwachting
dat het aantal leerlingen in het vmbo tot 2016 nog licht
blijft groeien tot ongeveer 4.000.
1
Het aantal studenten in de beroepsopleidende leerweg
(bol) van het mbo is 1.358 (+1,3%). Het aantal in de
beroepsbegeleidende leerweg (bbl) is 466 (+ 2,6%).
De ontwikkeling van het aantal mbo-studenten is de
komende jaren onzeker. Door de economische crisis zal
met name instroom in de bbl (werkend leren) tegen
kunnen vallen. Vast staat verder dat de inkorting van de
meeste opleidingen op niveau 4 (van vier naar drie jaar)
vanaf 2017 een negatieve invloed zal hebben op het
aantal studenten.
We spreken binnen het vmbo van leerlingen en binnen het mbo van studenten.
11
Duidelijke doelstellingen,
ambities en beleid
Missie en visie
Het Clusius College heeft grote ambities voor wat betreft
de ontwikkeling van het onderwijs en de verbetering van
de kwaliteit ervan, verdere professionalisering van de
organisatie en de medewerkers en modernisering van
de huisvesting en overige voorzieningen.
Dit vraagt om een heldere missie en visie, die uitgangspunt zijn voor beleid op basis waarvan prioriteiten worden
gesteld en keuzes worden gemaakt.
De missie van het Clusius College luidt:
Het Clusius College:
groen licht voor succes
in een dynamische wereld.
De algemene visie van het Clusius College luidt:
Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een
groene wereld, doet dit met eigentijds en aantrekkelijk
onderwijs dat in 2015 behoort tot het beste kwart van
Nederland.
Ons onderwijs onderscheidt zich door aandacht voor
natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving.
Het Clusius College komt bij medewerkers, leerlingen,
ouders en bedrijfsleven als eerste in gedachte wanneer
het gaat om goed onderwijs omdat het
◆ een veilige, stimulerende leeromgeving biedt;
◆ een ieder uitdaagt het beste uit zichzelf te halen;
◆ samenwerkt met ouders, bedrijfsleven en andere
betrokkenen in de regio;
◆ een professionele organisatie is met een modern
personeelsbeleid;
◆ zich kenmerkt door transparantie, verantwoordelijkheid
en kwaliteitsbewustzijn.
De kernwaarden van het Clusius College zijn betrokken,
kwaliteit, professioneel en vertrouwen.
12
ORGANISATIE
Beleid
Het College van Bestuur stelt jaarlijks een kaderbrief op,
op basis waarvan de vestigingen hun activiteitenplannen
maken en die tevens leidend is voor de activiteiten van en
ondersteuning door het Centraal Bureau. Het beleid van
het Clusius College wordt in de kaderbrief opgehangen
aan vijf speerpunten:
◆ Duidelijke strategische positionering;
◆ Kwalitatief hoogwaardig onderwijs;
◆ Professionele organisatie;
◆ Integraal management binnen afgesproken kaders;
◆ Voldoen aan basiskwaliteit.
Zowel de doelstellingen als de beoogde resultaten
worden in de kaderbrief uitgebreid toegelicht en uitgewerkt. De resultaten worden vastgelegd middels een
dertigtal kritieke prestatie-indicatoren die als bijlage in
de kaderbrief zijn opgenomen. Elke twee jaar wordt er
een risico-inventarisatie en -analyse gemaakt. De
belangrijkste maatregelen en acties naar aanleiding
van deze risico’s zijn ook in deze kaderbrief verwerkt.
In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt
u op deze plaats doorklikken naar de integrale kaderbrief.
13
Kritische vrienden om
bij de les te blijven
Goed bestuur en verantwoording
Het Clusius College hanteert met betrekking tot het
besturen, het toezicht en de horizontale verantwoording
en dialoog de governancecode van de mbo-sector.
In deze code is de volgende definitie opgenomen van
goed bestuur:
”Goed bestuur is het waarborgen van de onderlinge
samenhang van de wijze van sturen, beheersen en
toezicht houden van een organisatie, gericht op
efficiënte en effectieve realisatie van de doelstellingen,
alsmede het daarover op een open wijze communiceren
en verantwoording afleggen ten behoeve van belanghebbenden.”
De scheiding tussen bestuur en toezicht is binnen het
Clusius College vormgegeven middels de Raad van
Toezicht en het College van Bestuur. Het Clusius College
verantwoordt zich aan externe en interne toezichthouders
middels het geïntegreerd jaardocument en het jaarverslag. Deze voldoen aan de vereisten die gesteld
worden door de overheid.
In het geïntegreerd jaardocument zijn waar mogelijk de
geconstateerde tekortkomingen verbeterd en adviezen
opgevolgd op basis van de evaluatie van de Governance
Code BVE en vanuit de beoordeling van het jaardocument
2012 door de MBO Raad.
Verantwoordingsinstrumentarium
Het Clusius College participeert in de benchmark mbo,
in de JOB-monitor (jongerenorganisatie beroepsonderwijs)
en doet mee aan de monitor van het LAKS (leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs). In de vo-sector
is als benchmark en verantwoordingsinstrumentarium
’Vensters voor verantwoording’ in gebruik.
14
Voor de organisatie belangrijke documenten zoals de
statuten, het bestuursreglement, de klokkenluidersregeling
en de klachtenregeling zijn, onder de ’knop’ publicaties,
in te zien via de website www.clusius.nl. Ook de kaderbrief is daar opgenomen. De integriteitscode is in 2013
vastgesteld.
In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt
u op deze plaats doorklikken naar de bovengenoemde
documenten.
Extern toezicht
De belangrijkste externe toezichthouders zijn de Inspectie
van het onderwijs en de accountant. Naast de onderzoeken
die op de vestigingen plaatsvinden, is - voor het vmbo het jaarlijks gesprek van het College van Bestuur met
de inspectie de gelegenheid waarbij de kwaliteit van
het onderwijs met de inspectie besproken wordt.
De accountant van het Clusius College is Flynth. Flynth
controleert jaarlijks de jaarrekening en de accountants zijn
aanwezig in de vergadering van de Raad van Toezicht
waarin de jaarrekening en het bestuursverslag door de
raad besproken en vastgesteld worden. De managementsamenvatting van de interimcontrole van 2013 geeft aan
dat de processen op het gebied van planning & control,
personeel, projecten, AO/IB, inkoop en betaling goed
verlopen. In het kader van good governance heeft al eens
personele wisseling van de wacht plaatsgevonden in de
controlerende en verantwoordelijke accountants.
ORGANISATIE
Intern toezicht
De Raad van Toezicht (RvT) is het wettelijk toezichthoudend orgaan van het Clusius College. De RvT
bestaat uit een voorzitter en 6 leden. Het profiel van
en de wervingsprocedure voor leden van de raad, die
gehanteerd worden bij vacatures, staan vermeld op
de website. De RvT is in 2013 vijf keer bijeen geweest
waarbij de septembervergadering onderdeel was van
een studiedag waarin gesproken is met de contactinspecteur van de Onderwijsinspectie. De RvT heeft
onder meer de volgende besluiten genomen:
◆ Vaststelling van:
◆ het profiel van de voorzitter en de leden van de raad;
◆ de regeling evaluatie leden van de Raad van Toezicht;
◆ de procedure werving en herbenoeming leden van
de Raad van Toezicht;
◆ indexering van de honorering van de leden van
de raad met jaarlijks 1% vanaf 2014.
◆ Vaststelling geïntegreerd jaardocument 2012
(bestuursverslag en jaarrekening) mede op basis
van het accountantsverslag en het gesprek erover
met de accountant.
◆ Herbenoeming met een tweede termijn van twee leden.
◆ Akkoord met de aanbevelingen voor het beloningsclassificatiesysteem voor bestuurders mbo-instellingen
van het Platform Raden van Toezicht.
◆ Goedkeuring van de klokkenluidersregeling.
◆ Goedkeuring begroting 2014 (december).
Ondernemingsraad
De ondernemingsraad bestond in 2013 uit vijf leden,
die niet gebonden zijn aan een vestiging, maar door
het voltallige personeel gekozen zijn. De OR heeft als
een van de belangrijkste doelen de onderwijskwaliteit
te verhogen. In de zes overlegvergaderingen met het
CvB stond de onderwijskwaliteit dan ook vaak centraal.
De OR is in 2013 regelmatig bij elkaar gekomen om de
standpunten voor de overlegvergadering te bespreken.
Om een breed draagvlak binnen de organisatie te krijgen,
informeert de OR de achterban via de onderdelencommissies op de vestigingen en de nieuwsbrief OR.
Belangrijke onderwerpen het afgelopen jaar waren de
BPV-organisatie, de arbeidsovereenkomst, de ontwikkelingen m.b.t. Focus op Vakmanschap en de werkdruk.
Op voorstel van de OR is geregeld dat een adviseur van
de afdeling P&O regelmatig de vestigingen bezoekt.
Verder volgt de OR samen met de OC de invulling
van organisatiedagen en roostervrije dagen tijdens
het overleg met de vestigingsdirectie. Voor passend
onderwijs heeft de OR de ondersteuningsplanraadleden
gemandateerd om het ondersteuningsplan goed te
keuren. Tenslotte zijn de voorbereidingen in gang gezet
voor de verkiezingen van een nieuwe ondernemingsraad
in februari 2014.
15
De basisberoepsgerichte leerweg
is in Castricum excellent
Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Den Haag
heeft staatssecretaris Sander Dekker aan 21
scholen voor voortgezet onderwijs het predicaat
excellent toegekend. Het Clusius College in
Castricum behoort met de basisberoepsgerichte
leerweg tot dit selecte gezelschap van scholen.
Ruim 140 scholen - ook vestiging Grootebroek
was genomineerd - werden beoordeeld op
criteria als resultaten, werkomstandigheden,
onderwijsvisie en schoolbeleid.
Voorbeeldig
Niet alleen goede prestaties, mooie cijfers en examenresultaten tellen. Het gaat er bij een excellente school vooral om
dat leerlingen zich gesteund en gestimuleerd voelen door
hun docenten. Niet alleen op het gebied van lesgeven,
maar ook op sociaal-emotioneel gebied. De individuele
leerling staat centraal. Bij het bezoek van de jury die de
nominatie moest beoordelen, is ook het tevredenheidsonderzoek onder ouders en leerlingen meegenomen. Er
werd op basis van documenten gekeken naar leerlingen-,
16
medewerker- en oudertevredenheid en naar de directie
scan. De uitkomsten werden vervolgens getoetst in
gesprekken met leerlingen en docenten. De jury wil de
conclusies uit de documenten terug horen in de gesprekken met de leerlingen en docenten. De huiswerkbegeleiding
en extra hulp aan dyslectische leerlingen is voorbeeldig in
Castricum. Leerlingen beoordeelden de school met een 7.1.
Opstroom
Opstroom van leerlingen naar een hoger niveau en de
bevordering van het zelfvertrouwen van de leerlingen waren
belangrijke items in de beoordeling. Vijftig procent van de
basisleerlingen in Castricum doet eindexamen op een
hoger niveau dan het basisschooladvies. Ook het initiatief
van de stapelklassen werd hoog gewaardeerd door de jury.
Een uitbreiding van het eervolle predicaat naar de kader en
de gemengde leerweg ziet vestigingsdirecteur Wim Huiberts
niet gebeuren: ”Bij gelijkblijvende resultaten wordt het voor
Castricum al een uitdaging om de toekenning excellent te
continueren. Er waren nu al Clusius vestigingen met op
onderdelen betere eindexamenresultaten. Maar het zou
natuurlijk prachtig zijn als de héle organisatie voor het
predicaat excellent zou gaan.”
”Het gaat er bij een excellente school vooral om dat leerlingen zich
gesteund en gestimuleerd voelen door hun docenten. Niet alleen op
het gebied van lesgeven, maar ook op sociaal-emotioneel gebied.”
17
Nieuwe opleiding
Horeca & Voeding in Schagen
Het Clusius College heeft een nieuwe opleiding!
De bol-opleiding Horeca & Voeding is een mbo
samenwerkingsverband op niveau 2 tussen
het Clusius College, het Regius College en
het ROC Kop van Noord-Holland. De nieuwe
opleiding is gestart in de prachtige, vernieuwde
huisvesting van het Regius College in Schagen.
Het Clusius en het ROC verzorgen de nieuwe
opleiding. Na een eerste basisjaar Voeding
kunnen cursisten kiezen uit drie opleidingen:
kok, gastheer/gastvrouw of medewerker vershandel en logistiek.
Leerproces
Opleidingsmanager Annerieke Wilson van het ROC is zeer
tevreden over de nieuwe opleiding: ”We zitten in een
voortdurend leerproces. Het is een kwestie van wennen,
ontwikkelen en bijsturen. Iedereen werkt in een andere,
nieuwe omgeving onder onbekende omstandigheden.”
Marianne Brak is voor het Clusius College de docente
vershandel en logistiek op de werkvloer. Ze geeft les in de
18
fraai verbouwde lokalen van het Regius: ”De situatie was
voor iedereen nieuw. Ik had de invulling van de lessen en
de cursisten iets anders ingeschat. De ontwikkeling is nu
positief. We hebben een goed beeld van de opleiding en
proberen elkaar zinvol aan te vullen.” De keuze van de tien
cursisten (vier kok, vier gastheer/gastvrouw en twee medewerker vershandel en logistiek) noemt Wilson het grote
succes van de opleiding.
Samenwerking
De keukenlokalen zijn groot en ruim en het mooie, professionele restaurant kan ook als theorieruimte worden gebruikt.
Brak: ”Hoewel de lokalen meer toegespitst zijn op de
koksopleiding, kan ik er steeds beter uit de voeten. Ik mag
aanschaffen wat ik wil. Dat werkt prettig. We moeten ons
als CC nog beter profileren en goodwill kweken bij het
bedrijfsleven. Het lesplan moet nog iets worden aangepast.”
Samenwerking tussen de diverse onderwijsinstellingen in
de regio zal in de toekomst steeds meer nodig zijn. Volgens
Wilson liggen er grote voordelen in het gezamenlijk benutten
van de beschikbare ruimtes en faciliteiten: ”Het is allemaal in
het voordeel van de cursist. Ik denk dat we in de toekomst
nog andere nieuwe opleidingen kunnen starten.”
19
Goed onderwijs
is onze kernactiviteit
In de digitale versie van ons jaarverslag op de website
kunt u op deze plaats doorklikken naar deze kritieke
prestatie-indicatoren.
Alles draait in het Clusius College om (goed) onderwijs. Dit
is ook verwoord in de algemene en onderwijskundige visie
(zie website). Om te weten of het onderwijs dat het Clusius
College verzorgt goed is, hebben we een aantal kengetallen
of (kritieke) prestatie-indicatoren (kpi’s) geformuleerd:
◆ Tevredenheid van studenten, leerlingen en hun ouders.
◆ Oordeel van de inspectie.
◆ Voortijdig schoolverlaten in vmbo en mbo.
◆ Aantal leerlingen en studenten per fte. 2
◆ Voor het vmbo:
◆ rendement onder- en bovenbouw;
◆ verschillen cijfers centraal examen en schoolexamen.
◆ Voor het mbo:
◆ diploma- en jaarresultaat.
Een overzicht van de kpi’s is opgenomen in het geïntegreerd
jaardocument. Voor elk kengetal (kpi) is een streefwaarde
opgenomen of een bandbreedte aangegeven waarop we
ons richten. Hierna kunt u zien dat we op de meeste van
deze indicatoren goede resultaten en vooruitgang hebben
geboekt.
Opbrengsten
Vestiging
BL
KL
Alkmaar
◆
Amsterdam
◆
Castricum
Inspectietoezicht
De inspectie heeft in het Clusius College de afgelopen
jaren veel onderzoeken 3 gedaan, zowel in het vmbo als
in het mbo. Doelstelling van het Clusius College is om voor
alle leerwegen in het vmbo en opleidingen in het mbo
’voldoende’ te worden beoordeeld door de inspectie.
Met name in het vmbo is de opgaande lijn breed ingezet.
In het mbo zijn de verschillen tussen opleidingen nog
(te) groot.
2
3
Fte: full time equivalent (volledige baan)
Alle inspectierapporten zijn te raadplegen via de website
van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl
Onderwijsleerproces
GL
BL
KL
◆
◆
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
◆
◆
Grootebroek
◆
◆
Heerhugowaard
◆
Hoorn
Oordeel inspectie
GL
BL
KL
GL
◆
◆
◆
◆
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
◆
◆
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
n.v.t.
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
Purmerend
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
Schagen
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆
◆ = Voldoende ◆ = Onvoldoende ◆ = Onbekend
◆ = Voldoende: basisarrangement ◆ = Zwak: verscherpt toezicht
20
ONDERWIJS
Kwaliteit vmbo
Van de vier indicatoren die de ’opbrengsten’ in het inspectieonderzoek bepalen, zijn er twee waarin enkele vestigingen
onvoldoende scoren. Dit betreft het verschil tussen de
resultaten van het schoolexamen en het centrale examen
en het verschil tussen het resultaat van het centrale
examen en het landelijk gemiddelde cijfer voor het CE.
Alle vestigingen van het Clusius College maken gebruik
van het project ’Opbrengstgericht werken’ dat scholen
ondersteunt bij het analyseren van resultaten, het opstellen
van verbeterplannen, ’best practices’, etc. Deze aandacht
voor de opbrengsten heeft de laatste jaren geleid tot
aanzienlijk betere resultaten, zo ook in 2013.
Wat betreft het onderwijsleerproces blijkt dat er met name
op het gebied van maatwerk (inspelen op verschillen
tussen leerlingen) op al onze vestigingen nog het nodige
te verbeteren valt. Digitale leermiddelen en een adequaat
gebruik ervan zullen hierin de komende jaren een belangrijke rol gaan spelen.
Kwaliteit mbo
Voor het mbo geldt vanaf 1 januari 2012 een nieuw
toetsings- en waarderingskader. Hierbij wordt een
instelling eens in de drie jaar onderzocht. In dit onderzoek
worden alle andere onderzoeken (stelsel- en themaonderzoeken) meegenomen en het examenonderzoek
geïntegreerd. Kwaliteitsborging is naast opbrengsten en
het onderwijsleerproces een belangrijk onderwerp van
onderzoek. In 2012 heeft het Clusius College een dergelijk onderzoek ondergaan. Het oordeel over de kwaliteitsborging was dat deze bij het Clusius College onvoldoende
is. Het heronderzoek, specifiek op het onderdeel kwaliteitsborging heeft in december 2013 plaatsgevonden. Uit
de mondelinge terugkoppeling wordt verwacht dat het
oordeel zal luiden dat het Clusius College op de goede
weg is maar de borging nog niet geheel op orde heeft.
Vanwege de onvoldoende opbrengsten is er in mei 2013
door de inspectie een kwaliteitsonderzoek gedaan naar
de opleiding Paard niveau 4. Het oordeel van de inspectie
was dat het onderwijsleerproces onvoldoende was.
Omdat de opbrengsten in deze opleiding ook van
onvoldoende resultaat waren, is deze opleiding als zeer
zwak beoordeeld en valt deze onder verscherpt toezicht.
Het College van Bestuur herkent de kritiekpunten van de
inspectie ten aanzien van de opleiding Paard grotendeels
en heeft geconstateerd dat deze (gedeeltelijk) ook bij
enkele andere mbo-opleidingen in Alkmaar te zien zijn.
Daarom is het verbeterplan niet alleen gericht op de
opleiding Paard maar op het gehele mbo van de vestiging
Alkmaar.
Voortijdig schooluitval
Het Clusius College participeert in het kader van het
kabinetsspeerpunt ’Aanval op schooluitval’ in regionale
convenanten voor voortijdig schoolverlaten. Het percentage voortijdig schoolverlaters van het Clusius College
is in 2012 - 2013 gedaald met 74,7% ten opzichte van
2005 - 2006 (bron Ministerie van OCW). We voldoen
hiermee aan de ambitie van de convenanten om het
aantal VSV’ers met 40% te verminderen.
In absolute aantallen is het aantal VSV’ers gedaald van
277 naar 70. Het Clusius College behoort met deze
cijfers tot de best presterende scholen in Nederland.
Taal- en rekenvaardigheid
Taal- en rekenvaardigheid van leerlingen en studenten
vormt een belangrijke succesfactor voor het doorlopen
en afsluiten van een opleiding. Landelijk zijn er referentiekaders taal en rekenen ontwikkeld. Bij het Clusius College
is taal- en rekenbeleid op alle vestigingen geïmplementeerd. Dit beleid geeft de centrale kaders, die door de
vestigingen verder ingevuld zijn. Ontwikkeling op het
gebied van taal en rekenen vindt plaats:
◆ in alle leergebieden (incl. stage);
◆ binnen het vakgebied taal en rekenen zelf;
◆ middels ondersteuning voor leerlingen met achterstanden.
In 2013 is het rekenbeleid aangepast volgens dezelfde lijn
als het taalbeleid.
Na het mbo (2012) hebben in 2013 alle docenten in het
vmbo en andere medewerkers deelgenomen aan een
taaltoets (referentieniveau 3F). Afhankelijk van het
resultaat is een scholingstraject op maat ingezet om
deficiënties weg te werken.
21
Passende en veilige
leeromgeving voor iedereen
Zorg
In ons vmbo is ’zorg’ een belangrijke pijler van het
onderwijs. Van het totale aantal vmbo-leerlingen had in
schooljaar 2013 - 2014 bijna 42% een lwoo-indicatie
(leerwegondersteunend onderwijs), waarbij het Clusius
College extra financiering ontvangt voor aanvullende
zorg. Daarnaast heeft 6% van het aantal leerlingen in het
vmbo leerlinggebonden financiering (lgf, ’rugzakje’). In
het mbo heeft 3,5% van het aantal studenten leerlinggebonden financiering.
Het Clusius College participeert in zes samenwerkingsverbanden VO-VSO, waarvan er drie over een OPDC
(orthopedagogisch en didactisch centrum) beschikken.
Het jaar 2013 heeft in alle samenwerkingsverbanden in
het teken gestaan van het (verder) toewerken naar
Passend Onderwijs. In een aantal gevallen gaat de
overgang naar een nieuw samenwerkingsverband
Passend Onderwijs gepaard met een reorganisatie op
personeelsgebied. Met uitzondering van Amsterdam
participeert - op voordracht van de Ondernemingsraad van alle vestigingen een docent in de Ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband. De vestiging
Amsterdam neemt in schooljaar 2013-2014 deel in de
pilot Passend Onderwijs in Amsterdam-Noord van het
samenwerkingsverband Amsterdam.
De middelen voor Passend Onderwijs zullen via de
samenwerkingsverbanden naar de scholen gaan. Omdat
deze middelen op dit moment voor het Clusius College
substantieel zijn (lgf + lwoo ruim € 5 miljoen), is dit een
belangrijke risicofactor.
Ook in het mbo wordt zorg een steeds belangrijker thema.
Zowel in Alkmaar als in Hoorn zijn er voor het mbo zorgplannen en zijn zorgadviesteams actief.
22
Toelatingsbeleid
In het vmbo volgt het Clusius College de wettelijke
kaders voor toelating. Zeker ook voor leerlingen met leerproblemen of die anderszins extra zorg behoeven, wil het
Clusius College een passende en veilige leeromgeving
bieden. Gelet op het grote aantal zorgleerlingen dat kiest
voor het vmbo van het Clusius College slagen we daarin.
In het mbo is de afstemming van de opleidingscapaciteit
op de arbeidsmarkt van belang, een onderwerp dat de
afgelopen periode in het kader van ’macrodoelmatigheid’
regelmatig in de publiciteit heeft gestaan. Bij veel mboopleidingen van het Clusius College is er geen sprake
van een opnameprobleem op de arbeidsmarkt. Voor
de primair agrarische sectoren, de zaadbedrijven en
voedingsindustrie is er zelfs sprake van een tekort aan
gediplomeerden die de arbeidsmarkt betreedt. Gelukkig
zien we in enkele van deze opleidingen groei van het
aantal studenten. Ten aanzien van opleidingen waarbij
wel sprake is van (mogelijk) onvoldoende capaciteit op
de arbeidsmarkt, hanteert het Clusius College hierbij als
maat voor toelating het aantal beschikbare stageplaatsen.
Opgemerkt dient te worden dat veel studenten, deels na
een vervolgopleiding, later kiezen voor een ander beroep
dan waarvoor de mbo-opleiding opleidt. Het is voor het
Clusius College daarom van belang om de breedte van de
opleidingen te waarborgen, waarmee de ’employability’
van gediplomeerden zo groot mogelijk is.
Met de invoering van de nieuwe kwalificatiestructuur als
gevolg van het actieplan Focus op vakmanschap, zal ook
het huidige opleidingenaanbod tegen het licht gehouden
worden. Door de vermindering van het aantal kwalificatiedossiers en de daarmee gepaard gaande verbreding,
zullen er minder dossiers zijn met een gering aantal
studenten en zijn de mogelijkheden om het onderwijs
doelmatig te organiseren groter.
ONDERWIJS
Nieuwe ontwikkelingen
in het vmbo en mbo
Castricum excellente school
Begin 2013 heeft staatssecretaris Sander Dekker aan 21
scholen voor voortgezet onderwijs het predicaat excellent
toegekend. Ook onze vestiging in Castricum - als een van
de twee groene vmbo-scholen in Nederland - behoort
met de basisberoepsgerichte leerweg tot dit selecte
gezelschap van scholen. In totaal waren 142 scholen
genomineerd die in 2012 zijn beoordeeld op criteria als
resultaten, omstandigheden waarin de school werkt,
inrichting van het onderwijsproces en het verband met
de resultaten. Inmiddels is bekend dat Castricum deze
prestatie voor dezelfde leerweg heeft gecontinueerd.
Focus op vakmanschap
Onder het motto ’De basis op orde, de lat omhoog’,
heeft de minister van OCW voor de zomer van 2011
haar Actieplan Focus op vakmanschap uitgebracht.
De belangrijkste maatregelen van het Actieplan zijn:
◆Inkorten van de (meeste) opleidingen op niveau 4
van vier naar drie jaar.
◆Intensivering van de opleidingen: meer onderwijstijd
in vooral het eerste jaar en minder stage (bpv) in de
bol-opleidingen.
◆Een vernieuwde en vereenvoudigde kwalificatiestructuur, met minder kwalificatiedossiers (waarop
onze opleidingen gebaseerd zijn).
◆Meer aandacht voor loopbaanoriëntatie en -begeleiding.
En al eerder bekend waren de invoering van de hogere
eisen aan taal & rekenen en de verbetering van de
examinering en de bpv.
De ondersteuning van de uitvoering van het actieplan
gebeurt door het landelijk procesmanagement MBO15.
Het Clusius College is begonnen als een van de zes
’testscholen’ voor het maken van een startplan en vervolgplannen, die besproken zijn met MBO15. Het Clusius
College participeert in een Focusgroep van MBO15.
Het Clusius College zal in 2015 - 2016 starten en wil met
ingang van 2014 - 2015, als de driejarige N4-opleidingen
van start gaan en er geïntensiveerd wordt (meer begeleide
onderwijstijd, minder beroepspraktijkvorming), al ervaring
gaan opdoen met de nieuwe inhoud. Belangrijk onderdeel
van de voorbereiding, die in 2012 van start is gegaan, is
een werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van
alle geledingen in het mbo (CvB-management-docentenmedewerkers CB), die kaders heeft vastgesteld waarbinnen de vernieuwde opleidingen vormgegeven gaan
worden. Belangrijk uitgangspunt bij het opstellen van die
kaders was onderlinge afstemming van de opleidingen en
standaardisering ten aanzien van onderwijslogistiek, stage,
examinering, algemene vakken, etc.
Na de zomer van 2012 is gestart met een vijftal projectgroepen geformeerd rond de nieuwe kwalificatiedossiers,
die in ontwikkeling zijn binnen Aequor. Daarnaast is er
een projectgroep entreeopleidingen, een projectgroep
studieloopbaanbegeleiding en een projectgroep generieke onderwijsthema’s, die van start gegaan is met de
algemeen vormende vakken.
In het schooljaar 2013 - 2014 zijn deze projectgroepen
opgevolgd door een projectgroep per profiel (uiteindelijke
diplomarichting), die het opleidingsplan maakt, de modules verdeelt over de perioden en deze van inhoud voorziet.
Een adviseur van de afdeling Kwaliteit & Onderwijs is de
spin in het web in de ondersteuning en communicatie.
Parallel aan de voorbereiding en invoering van de nieuwe
kwalificatiedossiers en andere maatregelen uit het actieplan van de minister, wordt gewerkt aan de versterking van
de examenorganisatie en de bpv-organisatie in het mbo.
23
Inspraak van ouders en
studenten / leerlingen
Ouders
De Centrale Ouderraad bestaat uit vertegenwoordigers
van de ouderraden van de acht vmbo-vestigingen. De
raad komt enkele keren per jaar bijeen en overlegt dan
met een lid van het College van Bestuur. De Centrale
Ouderraad heeft hiernaast ook een aantal maal contact
met de ondernemingsraad en de studentenraad van het
mbo.
Aan de ouderraad zijn in 2013 de volgende onderwerpen
voor advies voorgelegd:
◆De regeling schoolkosten;
◆Maatwerk als onderdeel van de onderwijstijd;
◆De roostervrije dagen voor leerlingen.
Andere onderwerpen die onder andere met het CvB
zijn besproken:
◆VRIS (Veilig rond en in school);
◆Het reglement voor de centrale ouderraad;
◆Vragen voor oudertevredenheidsonderzoek
(najaar 2013);
◆Vergroten van de zichtbaarheid van de ouderraden.
24
Studentenraden
Het Clusius College kent in het mbo een centrale
studentenraad (CSR) met daaronder drie deelraden.
Elke mbo-vestiging heeft zijn eigen deelraad. De CSR is
betrokken bij onderwerpen die voor het gehele Clusius
College van belang zijn en de deelraden gaan over de
zaken die van belang zijn voor de betreffende vestiging.
De studentenraden zijn voor het vestigingsmanagement
gesprekspartner op het gebied van onder andere
(onderwijs)voorzieningen en onderwijsorganisatie.
De CSR heeft dit jaar ingestemd met:
◆de nieuwe klachtenregeling;
◆de vernieuwde praktijkovereenkomst;
◆de vernieuwde onderwijsovereenkomst.
Andere onderwerpen die onder andere besproken zijn
met het College van Bestuur zijn:
◆BPV-organisatie;
◆Kwaliteitskaarten mbo.
Ook is er een start gemaakt met de inrichting van een
pagina Centrale Studentenraad op Mijn.Clusius.nl en
heeft de CSR een huishoudelijk reglement opgesteld.
ONDERWIJS
JOB-monitor in mbo
In 2012 heeft het Clusius College met betrekking tot het
mbo geparticipeerd in de JOB-monitor; een tweejaarlijks
tevredenheidsonderzoek. Met een percentage respondenten van 61% geeft de uitslag een betrouwbaar beeld.
Het gemiddelde cijfer voor de instelling is een 6,5 en het
gemiddelde cijfer voor de opleiding is een 7,0. Voor beide
cijfers geldt dat dit een tiende hoger is dan het landelijk
gemiddelde en een lichte stijging t.o.v. twee jaar geleden.
Leerlingentevredenheid vmbo
In maart 2012 heeft het Clusius College vmbo meegedaan met de monitor van het LAKS, de leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs. Het rapportcijfer
waarmee de tevredenheid van de leerlingen tot uitdrukking wordt gebracht is een 7,1. Dat is 0,3 punten hoger
dan het landelijke gemiddelde (6,8).
Oudertevredenheid vmbo
Begin 2014 zijn de uitkomsten bekend geworden van een
onderzoek dat eind 2013 heeft plaatsgevonden onder
ouders en verzorgers van vmbo-leerlingen. In de vragenlijst is ouders/verzorgers gevraagd het Clusius College
een rapportcijfer te geven. Het gemiddelde cijfer van het
Clusius College is een 7,4. Over het geheel genomen zijn
de ouders tevreden over het Clusius College. Het pesten
(op school) blijft een aandachtspunt.
Klachtenafhandeling
De klachtenprocedure is in de school- en studiegidsen en
op de website te vinden. Er wordt onderscheid gemaakt
tussen verschillende typen klachten: algemene klachten,
klachten omtrent examens en klachten van persoonlijke
aard. De routes zijn per type klacht beschreven.
Het Clusius College beschikt over de volgende klachtenregelingen: ◆Regeling Klachten van zakelijke aard.
◆Regeling Klachten ongewenst gedrag en sociale
veiligheid.
◆Voor de examenklachten:
◆Examenreglement vmbo. ◆Onderwijs- en examenregeling mbo.
◆Reglement commissie voor beroep voor examens
(vmbo en mbo).
In 2013 zijn er enkele klachten binnengekomen op de
vestigingen. Meestal worden die naar tevredenheid op
de vestiging zelf opgelost. Een aantal klachten is in 2013
bij het College van Bestuur binnengekomen.
Voor de verbeterpunten uit alle tevredenheidsonderzoeken geldt dat deze opgenomen zijn of worden in
de vestigingsactiviteitenplannen.
25
Culturele diversiteit
en internationalisering
In 2012 is - mede naar aanleiding van de personele unie
met Stichting Uitwisseling - internationaliseringsbeleid
voor het Clusius College vastgesteld, aansluitend bij
missie en visie. Hierin zijn concrete doelstellingen
opgenomen, voor vmbo en mbo.
Internationalisering is een veelvormig en een breed
begrip. Het heeft voor het Clusius College en het onderwijs de volgende dimensies:
◆Omgaan met culturele diversiteit;
◆Leven, leren en werken in een internationaal georiënteerde en multiculturele samenleving;
◆Internationaal georiënteerd en/of opererend bedrijfsleven.
De coördinatie van de internationalisering is belegd bij de
afdeling Kwaliteit & Onderwijs van het Centraal Bureau.
De Stichting Uitwisseling wordt steeds meer betrokken bij
de uitvoering van het beleid. Immers de kennis, ervaring
en netwerken van de Stichting zijn van grote meerwaarde
bij de uitvoering van het internationaliseringsbeleid.
Op het vmbo draagt internationalisering vooral bij aan
de oriëntatie op de multiculturele samenleving waarin wij
Nederlanders leven. Het doel van internationalisering in
het vmbo is het verbreden van de culturele en algemeen
maatschappelijke belangstelling en de ontwikkeling van
de daaraan gekoppelde competenties van leerlingen.
Wat het mbo betreft, loopt zo’n 8% van de studenten
(11% van de bol-studenten) van de vestigingen Alkmaar
en Hoorn een stage in het buitenland. Landelijk liggen
de percentages aanzienlijk lager. Het Clusius College
kan zich rekenen tot de koplopers in Nederland.
26
Voor medewerkers, in het bijzonder docenten, is internationalisering gericht op:
◆het zich ontwikkelen als professional en als team;
◆invulling kunnen geven aan internationaliseringsaspecten in het curriculum;
◆het begeleiden van studenten bij internationaliseringsactiviteiten.
ONDERWIJS
Samenwerking met
ROC Kop van NH loont
In 2013 is de samenwerking tussen beide instellingen,
die geborgd is in de Coöperatieve Onderwijsgroep
Noordwest-Holland, verder geïntensiveerd. De gezamenlijke activiteiten vinden plaats op projectbasis. Naast de
winst in het onderwijs (kwaliteit, gezamenlijk aanbod van
opleidingen, vergroting marktaandeel) blijkt er ook veel
winst te behalen in de ondersteuning (Bedrijfsvoering,
Personeel, Kwa­li­teit & Onderwijs, Informatisering &
Automatisering). Deze winst uit zich in hogere kwaliteit
(taak­ver­de­ling en specialisatie), efficiënter en effectiever
werken en/of kostenbesparing.
In 2012 is besloten om te komen tot een Shared Service
Center IT (SSC IT), waarin ook Scholen aan Zee (vo-school
in de regio Den Helder) deelneemt. In 2013 is verder
toegewerkt naar dit SSC IT.
Het Clusius College kent een sterke verankering in het
agrarische bedrijfsleven. Bedrijfsopleidingen versterkt
deze positie en werkt nauw samen met een keur aan
bedrijven in de voedingsindustrie, glastuinbouw,
personeelsvoorzieningsbedrijven, bedrijven in de
groenvoorziening etc.
Per 1 januari 2012 zijn de bedrijfsopleidingen (incl. cursusen contractonderwijs) van het Clusius College en van ROC
Kop van Noord-Holland volledig geïntegreerd en worden
ze uitgevoerd door de Onderwijsgroep Noordwest-Holland.
Enkele cijfers van het ’groene’ deel van de bedrijfsopleidingen:
◆Aantal cursisten
(m.b.t. cursussen):
3.051
◆Aantal studenten
(m.b.t. bedrijfsopleidingen): 129
◆Totale omzet (groen): €1.147.982
◆Verdeling omzet:
◆cursussen (53,4%):
€613.351
◆bedrijfsopleidingen (bbl) (46,6%): €534.631
◆Resultaat (groen):
€ 88.970(7,8%)
De Onderwijsgroep Noordwest-Holland heeft in 2013 een
positief resultaat geboekt dat naar rato van de omzet is
opgenomen in het resultaat van beide instellingen.
27
In gesprek met
bedrijfsleven en organisaties
Het Clusius College werkt op vele fronten samen met
andere onderwijsinstellingen, zowel in de regio als
landelijk, met het georganiseerde bedrijfsleven en
individuele bedrijven en binnen organisaties. Heel
belangrijk voor het Clusius College zijn de bedrijven en
instellingen in de regio waar studenten in het mbo hun
beroepspraktijkvorming (stage in de bol en werkend leren
in de bbl) doen en waar leerlingen in het vmbo verschillende soorten stages lopen: snuffelstages, beroepsoriënterende en maatschappelijke stages. Bij elkaar zijn dit
vele honderden bedrijven en instellingen, zonder welke
(voorbereidend) beroepsonderwijs niet mogelijk is.
Ook op andere manieren is het bedrijfsleven direct
betrokken bij het onderwijs. In het mbo zijn er per sector
sectoradviesraden (SAR), waarin vertegenwoordigers van
het regionale bedrijfsleven de school adviseren over het
onderwijs. Daarnaast is het bedrijfsleven betrokken bij
de praktische examinering in het mbo, die steeds meer
plaatsvindt in de vorm van proeven van bekwaamheid;
geïntegreerde vormen van examinering in het competentiegerichte onderwijs.
28
Brancheorganisaties
Het Clusius College is lid van de AOC Raad, de MBO
Raad en de VO-raad. Het Clusius College is in alle drie
de organisaties actief. CvB-leden, vestigingsdirecteuren
en managers participeren in respectievelijk het bestuur,
de beleidsadviesraad onderwijs en verschillende platforms (vmbo, mbo en PR & communicatie). In 2013 is
het besluit genomen om de AOC Raad om te vormen tot
een netwerkorganisatie, waarbij de taken van het huidige
dagelijks bestuur door alle leden opgepakt worden en
met een kleiner ondersteunend bureau. De voorzitter
van het College van Bestuur is namens de AOC’s lid
van het bestuur van de MBO Raad.
De MBO Raad behartigt van oudsher voor de AOC’s
vooral werkgeverszaken (incl. cao) voor zowel het mbo
als vmbo en de bekostiging in het mbo. In toenemende
mate zijn de AOC’s ook betrokken bij (de belangenbehartiging rond) andere thema’s, waarvan de belangrijkste het
onderwijs is (bv. het actieplan Focus op vakmanschap
van de minister van OCW).
ONDERWIJS
Op initiatief van de MBO Raad is de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) opgericht,
waarin onderwijs en sociale partners (werkgevers en
werknemers) de minister adviseren over macrodoelmatigheid, de nieuwe kwalificatiestructuur, het inkorten van
opleidingen niveau 4 en beroepspraktijkvorming. De
AOC’s zijn vertegenwoordigd in het bestuur en themaadviescommissies van de SBB.
De voor het Clusius College belangrijkste activiteiten van
de VO-raad zijn Vensters voor Verantwoording (waarin
het Clusius pilot was), Kwaliteitscholen en het project
Opbrengstgericht werken, dat samen met de AOC Raad
uitgevoerd wordt. Vensters voor Verantwoording is een
webbased verantwoordingsinstrument waarin men op
schoolniveau informatie kan vinden over de kwaliteit
van het onderwijs, het beleid van de school en andere
relevante zaken.
Andere samenwerkingsverbanden
Agriboard - met daarin een vijftiental sleutelfiguren uit
de agribusiness, openbaar bestuur en kennis- en onderzoeksinstellingen - heeft als doelstelling te komen tot het
ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie, positionering, strategie en activiteitenkalender voor de agribusiness in Noord-Holland Noord. Een belangrijk resultaat
is de toekenning begin 2012 door het kabinet van de
Greenportstatus, waarmee Noord-Holland Noord de
zesde greenport in Nederland is. In december 2013 is
Agriboard Noord-Holland Noord formeel overgegaan in
Greenport NHN en is mevrouw Rian van Dam benoemd
als programmamanager.
Een prominent onderdeel van Greenport Noord-Holland
Noord is de AgriTech Campus (ATC), die eind 2013 van
start is gegaan. De vraagstukken op het gebied van
onderwijs en arbeidsmarkt van de greenport worden
opgepakt in de ATC. Het in de tweede helft van 2013
geopende Clusius Lab in Hoorn speelt een voorname
rol in de ATC.
Seed Valley is een samenwerkingsverband van de in
Noord-Holland gevestigde zaadindustrie, die toonaangevend is in de wereld. Deze belangenorganisatie
zet zich onder meer in om in de nabije toekomst zowel
kwalitatief als kwantitatief te kunnen beschikken over
voldoende arbeidskrachten. Het lid College van Bestuur
van het Clusius College maakt deel uit van het bestuur
van Seed Valley. De sector is landelijk prominent in beeld
gekomen als onderdeel van de topsector Tuinbouw &
Uitgangsmaterialen.
De Groene Kenniscoöperatie (GKC) bestaat uit alle
onderwijsinstellingen die ressorteren onder het ministerie van EZ (AOC, hbo en WUR). De GKC heeft een
aantal programmalijnen ingericht, op basis waarvan de
instellingen projectvoorstellen kunnen indienen. Met de
aankondiging in het regeerakkoord dat de € 55 miljoen
die het ministerie van EZ jaarlijks extra investeert in de
groene kenniskolom, na 2015 wegvalt, is per 1 januari
2014 de GKC overgegaan in een nieuw samenwerkingsverband van de groene kennisinstellingen, de Groene
Tafel.
Met het penvoerderschap door het Clusius College is de
Kenniswerkplaats Noord-Holland-Noord een belangrijk
project. In de Kenniswerkplaats worden vragen (onderzoeksprojecten) van regionale partijen (bedrijven, overheden, instellingen en andere organisaties) gekoppeld
aan studenten wo, hbo en mbo. Dat de kenniswerkplaats
in Noord-Holland succesvol is, is mede te danken aan
de provincie, die deze werkwijze koppelt aan de vijf
economische clusters Agribusiness, Medisch, Duurzame
energie, Maritiem en offshore en Vrijetijdseconomie.
De projectleider van de Kenniswerkplaats Groen is
werkzaam op de afdeling projecten van het Centraal
Bureau.
29
Projecten en inzet
van subsidies
Het Clusius beschikt vanaf 2011 over een centrale
afdeling Projecten. Deze afdeling houdt zich bezig met
alle gesubsidieerde projecten en een aantal interne
projecten van het Clusius College. Op basis van de
missie, visie en onderwijskundige visie van het Clusius
College heeft de afdeling Projecten de volgende doelstellingen geformuleerd:
◆ Vergroten van de verankering van het Clusius College
in de regio;
◆ Delen van kennis en vergroten van expertise;
◆ Ondersteunen bij het organiseren van betekenisvolle
projecten voor studenten, leerlingen en medewerkers;
◆ Aangaan van een intensieve samenwerking met
de vestigingen;
◆ Bevorderen van het organiseren en uitvoeren
van projecten op een eenduidige wijze.
De afdeling houdt zich bezig met de gesubsidieerde
penvoerders- en partnerprojecten binnen het mbo en
interne projecten op verzoek van het CvB of vestigingsdirecteuren.
30
Kweekkas en Seedbreedingkas: Clusius Lab
In 2013 is op de locatie Hoorn van het Clusius College het
Clusius Lab gerealiseerd middels de subsidieprojecten
Kweekkas en Seedbreedingkas. Het Clusius Lab biedt:
◆ kennismakingsprogramma voor vmbo, havo en vwo
scholieren;
◆ een authentiek leeromgeving voor mbo studenten;
◆ facilitering voor wo/hbo studenten in stage en onderzoek;
◆ cursussen en trainingen aan werknemers in de agribusiness i.s.m. de onderwijsgroep Noordwest-Holland;
◆ netwerkfaciliteit in de vorm van vergaderingen,
symposia en congressen;
◆ methodisch en didactisch optimalisering van de groene
opleidingen voor de tuinbouwsector in de regio.
Het Clusius Lab is tevens, als meeting point, onderdeel
van het centrum voor innovatief vakmanschap (CIV T&U),
een fysieke werkplek waarin onderwijs en bedrijfsleven
elkaar ontmoeten en versterken.
ONDERWIJS
Kigo-project Seedbreeding MBO+
Het doel van het project is: Het samenstellen/ontwikkelen
van een pakket van specialistisch (modulair en praktijkgericht) MBO+ onderwijs voor de veredeling- en vermeerderingssector, in de vorm van modules en uitstroomdifferentiatie MBO+/doorstroom HBO. Daarnaast is de
ambitie om jong talent structureel in contact te brengen
met bedrijven uit de veredelings- en vermeerderingssector, teneinde hen te boeien en te binden voor een
loopbaan in de branche. Dit project is in 2013 afgerond.
AgriTech Campus
Het Clusius College is vooraanstaande partner in de
AgriTech Campus en levert de projectleider. De AgriTech
Campus is de structurele verbinding tussen de agribusiness en het onderwijs in Noord-Holland Noord. De
kennisintensieve regio staat voor een aantal uitdagingen:
kwantitatieve spanningen op de arbeidsmarkt, vergrijzing
van de beroepsbevolking, technologische ontwikkelingen
en een grenzeloze ambitie om de ’Verstuin van Europa’
te zijn. De AgriTech Campus en de partners die daarin
opereren, bereiken oplossingen voor uitdagingen waar
de arbeidsmarkt in Noord-Holland Noord voor staat. Dit
gebeurt door een sterke interactie tussen de agribusiness
en de onderwijsinstellingen (vmbo-mbo-hbo-wo),
resulterend in een hogere instroom in de opleidingen en
een beter imago voor de sector. Leidend in deze samenwerking zijn vragen vanuit de bedrijven. Hiermee is de
AgriTech Campus de Human Capital Agenda van Greenport NHN.
Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV)
Voor de Plantenteeltopleidingen participeert het Clusius
College in het CIV Tuinbouw & Uitgangsmaterialen.
Doelstelling is inspirerende onderwijscontent te leveren
op tien actuele kennisthema’s in de T&U-sector. Het
Clusius College is een vooraanstaande partner en levert
één van de projectleiders. Daarnaast levert het een
’verbindingsofficier’ en brengt het Clusius Lab in als
meeting point en drie experts voor de Expert Ontwikkelteams.
Voor de Voedingsopleidingen participeert het Clusius
College in het CIV Agro & Food. In het samenwerkingsverband ’Food Academy’ worden actuele thema’s uitgewerkt zodat kennis beschikbaar komt voor onderwijs.
Leerwerkplaats Sint Willibrordus
Het Clusius College heeft de beschikking gekregen over
een openlucht klaslokaal van 25 ha op het terrein van het
GGZ NHN in Heiloo. Het betreft een multifunctioneel
terrein waar studenten uit diverse opleidingen praktijkleeropdrachten uitvoeren in het kader van hun opleiding.
Er ligt een intensieve samenwerking tussen GGZ NHN en
het Clusius College aan ten grondslag; expertise, kennis
en vaardigheden worden onderling uitgewisseld voor de
ontwikkeling van leerlingen, studenten en cliënten.
Regioleren & Kenniswerkplaats
Het Clusius College stelt zich als doel om regioleren in
te voeren als onlosmakelijk onderdeel van de opleidingscurricula: in authentieke leeromgevingen, kenniswerkplaatsprojecten, leerwerkplaatsen en in bedrijfsomgevingen wordt deze vorm van projectonderwijs toegepast.
Studenten werken aan praktijkopdrachten uit de regio
en bereiden zich daarmee voor op hun toekomst.
In de digitale versie van ons jaarverslag op de website
kunt u op deze plaats doorklikken naar het Geïntegreerd
Jaardocument waar in bijlage 5 een uitgebreidere toelichting betreffende de geoormerkte en niet-geoormerkte
subsidies is opgenomen.
en de
R e g io l e R e n
k p l a at s
k e n n isw e R
d
land noor
n o o r d -h o l
ssen
aan het oplo
n wer ken
isvr agen
van kenn
ona le
uit de regi
prak tijk
31
Passend Onderwijs:
ook binnen het Clusius College
Het is een van de grotere operaties in het
onderwijs van de laatste tien jaar. Passend
Onderwijs (PO) en alles wat daarmee samenhangt. Het gaat om maatwerk in onderwijs en
aansluiting bij de mogelijkheden en talenten
van álle leerlingen. Overal in het land ontstaan momenteel samenwerkingsverbanden
van scholen en onderwijsorganisaties voor
PO.
Maatschappelijke plicht
Adrie Lugtig-Ouweltjes, directeur van Clusius College
Schagen, is optimistisch: ”Ik denk dat de hele operatie voor
ons ook financieel gunstig kan uitpakken. Ik zie dan ook
voornamelijk kansen voor PO binnen het samenwerkingsverband Kop van Noord-Holland. In onze regio gebeurt al
veel op dit gebied en werken de diverse scholen al goed
samen. Binnen de scholen moeten we begeleiding op maat
verzorgen. We hebben de maatschappelijke plicht elke
leerling goed onderwijs te bieden. Dat is het uitgangspunt.”
Op haar vestiging gebeurt ondertussen al veel: ”Middels
de Trajectgroep geven we al de nodige psychologische en
32
maatschappelijke ondersteuning. Dat gaan we uitbouwen.
We moeten er aan de andere kant wel voor zorgen dat we
niet nadrukkelijk het stempel ’zorgschool’ binnen het
samenwerkingsverband krijgen.”
In balans blijven
Reinout Jaarsma is onderwijskundig adviseur bij de
Algemene Onderwijsbond. Hij steunt de medezeggenschapsraad (OPR) van het samenwerkingsverband
Kop van Noord-Holland waarbinnen het Clusius College
Schagen is opgenomen: ”De samenwerkingsverbanden
zijn nu druk bezig met het inrichten van de organisatie.
Het ondersteuningsplan moet in het voorjaar van 2014 zijn
afgerond. Je gaat er dan van uit dat er voldoende financiële
kracht en kennis is opgebouwd. De leden van de OPR
moeten niet eenzijdig voor de leerlingen van hun eigen
school opkomen, maar moeten alle kinderen met beperkingen in de regio van het samenwerkingsverband maximaal
steunen. Daarom is het een voordeel wanneer de samenwerkende scholen en organisaties elkaar kennen en een
gemeenschappelijk visie hebben. Ik hoop wel dat de
verhouding tussen taken en middelen voor de scholen
in balans blijft. Dat is erg belangrijk.”
”Passend Onderwijs is één van de grotere operaties
in het onderwijs van de laatste tien jaar.”
33
Vmbo-leerling uit Grootebroek
loopt stage in Bangladesh
Stagecoördinator Jane van Bostelen van de
vestiging Grootebroek haalt de zestienjarige
Martijn Ursem op uit de les Bloem. ”Dit is
hem dus,” zegt Jane trots, ”een vmbo-leerling
die zijn 3e klas stage heeft gelopen in
Bangladesh, dat hoor je niet vaak.” Martijn
vertelt hoe zijn moeder en hij op de kerstmarkt in Andijk aan de praat raakten met
Maarten Verbruggen, directeur van SolarFabriek, een bedrijf in zonnepanelen:
”Tijdens dit gesprek vroeg Maarten of ik
stage bij hem wilde lopen in zijn productiebedrijf in Bangladesh. Nou, graag!”
Gewoontes bestudeerd
Niet lang daarna stelden Martijn en zijn moeder samen met
school een contract op: ”Daarin spraken we onder andere
af dat alle verantwoordelijkheid bij mijn moeder lag, dat de
kosten voor eigen rekening waren en dat ik daar altijd in
gezelschap moest zijn van een Nederlander.” Toen alles
geregeld was, kon Martijn gaan: ”Natuurlijk had ik met
34
mevrouw Van Bostelen de gebruiken en gewoontes van
Bangladesh bestudeerd, maar het verkeer, ik keek mijn
ogen uit! De stoplichten deden het amper en de hardste
toeters kregen voorrang. Ik schrok ook van de bedelaars,
de één zonder ledematen, de ander met open wonden.
Natuurlijk wilde ik wat doen, maar geld geven werd me
afgeraden.”
Werking productieproces
Martijn verbleef in Dhaka bij een Nederlands echtpaar,
de compagnons van Maarten. De week begint daar op
zondag en het weekend op vrijdag: ”Ik heb er een week
meegedraaid en heb vooral geleerd hoe het hele productieproces werkt. Verder werkte ik aan de opdrachten in mijn
stageboek. Maarten gaf me ook opdrachten. Ik moest
bijvoorbeeld uitzoeken welke grondstoffen er voor de
panelen nodig waren.”
Door deze bijzondere stage-ervaring is niet alleen Martijns
blik op Nederland veranderd, maar ook zijn visie op de
toekomst: ”Ik wilde vrachtwagenchauffeur worden, maar
sinds de stage wil ik de kant van de elektrotechniek op.
Misschien ga ik er dan nog eens heen om écht te werken.”
”Door deze bijzondere stage-ervaring
is niet alleen mijn blik op Nederland veranderd,
maar ook mijn visie op de toekomst.”
35
Coachteam vestiging Purmerend
begeleidt nieuwe docenten
36
De eerste weken voor een nieuwe docent zijn
intensief. Het is wennen aan het lesgeven
en de leerlingen, maar ook aan de cultuur
en collega’s. Om niet helemaal in het diepe
gegooid te worden, heeft de vestiging
Purmerend sinds enkele jaren een coachteam in het leven geroepen. Aan het woord
Jeroen Bousma, docent drama (onderbouw)
en groenvoorziening (bovenbouw), die al
negen jaar binnen het Clusius College aan het
werk is. Vorig jaar heeft hij de coachcursus
gevolgd onder leiding van Ciska Pauw.
de nieuwe docenten. Het wisselt per persoon hoeveel
coaching er nodig is. Ervaring zegt daarbij lang niet alles.
Meegaan in de schoolcultuur is vaak nog bepalender.
Naast de coach hebben de nieuwe docenten binnen hun
eigen vakgebied ook een buddy. Zij zijn de ondersteuning
op het gebied van vakinhoudelijke kennis.”
Schoolcultuur
Het doel van Jeroen Bousma is nieuwe docenten op een
dusdanige manier te begeleiden dat ze naadloos de
organisatie instromen: ”Het is eigenlijk een soort vangnet
waarmee je een veilige omgeving voor de nieuwe docenten
creëert. Daarbij kijken de coaches naar de behoeftes van
Jeroen Bousma heeft wekelijks vier uur beschikbaar voor
zijn coachtaken: ”Die gaan op aan lesbezoeken, onderlinge
gesprekken, wekelijks coachteamoverleg en ad hoc zaken.
Alle medewerkers binnen de vestiging weten wie de coach
is van de nieuwe docenten. Als er iets speelt, dan kunnen
we dat snel bespreekbaar maken.”
Coachtaken
Het huidige coachteam bestaat uit zeven coaches die in
totaal negentien nieuwe docenten, coachies genaamd,
begeleiden. De groep coachies is heel divers in leeftijdsopbouw en ervaring. Bij de verdeling wordt gekeken of er
een match is tussen de coach en coachie en wat de
coachbehoefte is.
”Het doel van Jeroen Bousma is
nieuwe docenten op een dusdanige manier te begeleiden
dat ze naadloos de organisatie instromen.”
37
Goede docent maakt voor
de leerling het verschil
Professionalisering
De professionaliteitsscan die in 2012 door docenten
is ingevuld heeft veel losgemaakt bij docenten en bij
leidinggevenden. Doel van de scan was om in alle openheid met elkaar te bespreken op welke gebieden je je als
docent en als team kan ontwikkelen. Geconcludeerd is
dat voor een zinvol gebruik van de scan het voor alle
deelnemers duidelijk moet zijn met welk doel je het
middel inzet en dat het overgrote deel van deelnemers
zich ook committeert aan dat doel. Hieraan is vooraf
onvoldoende aandacht besteed waardoor het niet bij
alle teams goed gewerkt heeft. Mede daarom is besloten
om de managementscan van CBE niet te gebruiken. Wel
wordt nagedacht over een alternatief, waarbij het uitgangspunt blijft hoe we kunnen leren van en met elkaar
en ons zo continue kunnen blijven verbeteren.
De professionalisering van onderwijsgevend en onderwijsondersteunend personeel wordt decentraal georganiseerd.
Op basis van de kaderbrief en het vestigingsactiviteitenplan wordt een scholingsplan per vestiging opgesteld.
Individuele opleidingen worden geregistreerd in het
HR-systeem. Belangrijk aandachtspunt blijft het behalen
van een bevoegdheid door onze docenten.
38
De studiedagen van de directieraad in combinatie met
de managers van de ondersteunende afdelingen zijn
gecontinueerd. De studiedagen van de teamleiders
zijn dit jaar voorbereid en geleid door de teamleiders
van de vestiging Hoorn. De afdelingen K&O en P&O zijn
betrokken bij de voorbereidingen.
Arbeidsomstandigheden
Ook afgelopen jaar is er veel aandacht uitgegaan naar
de fysieke arbeidsomstandigheden en sociale veiligheid.
In 2013 is er op alle vestigingen een beperkte RI&E
(Risico-Inventarisatie & -Evaluatie) afgenomen, waarmee
de voorgang is gemonitord. Resultaat van deze quickscan
is dat op alle fronten de uitvoering van het arbobeleid
aantoonbaar vooruit is gegaan. In 2014 wordt weer een
volledige RI&E uitgevoerd.
Het Arbobeleidsplan geeft de stand van zaken en de
ambitie weer van het arbobeleid van het Clusius College.
Het Arbobeleidsplan 2007-2012 is geëvalueerd en op
basis daarvan is een geactualiseerde versie (2013 - 2018)
samengesteld. Belangrijke onderdelen van het arbobeleidsplan zijn sociale veiligheid en verzuim.
PERSONEEL
Medewerkerstevredenheid
Naar aanleiding van het medewerkerstevredenheidsonderzoek in 2012 hebben de vestigingen aangegeven
welke onderwerpen zij in 2013 hebben opgepakt. Het
College van Bestuur heeft ’meer betrokkenheid van
medewerkers bij het beleid, zowel Clusiusbreed als
in de vestiging’ geprioriteerd. Een voorbeeld hiervan
is de invoering van de maatregelen m.b.t. Focus op
Vakmanschap in het mbo, waarin docenten geparticipeerd hebben in de voorbereidende werkgroep en waarin
docenten steeds meegenomen zijn in de vervolgstappen.
Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek van 2014
(najaar) moet blijken of er vooruitgang is geboekt op
vestigingsniveau en Clusiusbreed.
Sociale veiligheid
De Integriteitscode, Klokkenluidersregeling en Gedragscode hebben in samenhang tot doel de (sociale) veiligheid
binnen het Clusius College te bevorderen en te waarborgen. Van medewerkers wordt verwacht dat zij zich integer
en met respect ten opzichte van elkaar en van derden
gedragen. De klachtenregelingen van algemene en van
persoonlijke aard geven aan op welke wijze leerlingen/
studenten of medewerkers een klacht in kunnen dienen.
In 2013 zijn de klachtenregelingen en de klokkenluidersregeling herzien en is de integriteitscode toegevoegd.
Verzuimbeleid
Kern van onze visie op verzuimbegeleiding is dat de
verantwoordelijkheid voor begeleiding bij de directleidinggevende ligt. Voor het Clusius College betekent
dit dat in toenemende mate teamleiders bij het terugdringen van verzuim en de verzuimbegeleiding betrokken
worden. Terugdringen van het verzuim is van belang.
Streven is het verzuimpercentage structureel terug te
brengen tot onder de 5%.
Diversiteit
Het Clusius College streeft naar een evenwichtige opbouw in leeftijd en geslacht van zijn personeelsbestand.
In de bijlagen staan diverse tabellen opgenomen met
betrekking tot het personeel van het Clusius College
(fte, verzuim etc.).
39
Gepensioneerde Henk Lanting
trekt zich van leeftijd niets aan!
Hij heeft het kennelijk nodig. Zijn tijd op een
zinvolle manier invullen en vooral: jonge
mensen helpen. Vrijwilliger Henk Lanting (75)
voelt zich als een vis in het water bij het
Clusius College in Schagen. De innemende
oud-leraar helpt leerlingen en groepjes
leerlingen die wat extra steun kunnen
gebruiken: ”Toen ik ook nog eens mee mocht
met het personeelsuitje en met kerst een
mooi pakket kreeg, voelde ik me helemaal
opgenomen in de schoolgemeenschap.”
Contact houden
Henk begon zijn onderwijsloopbaan aan een mulo in
Amsterdam Noord. Via de Edmar Vergouwen mavo in
Opmeer belandde hij op het Jan Arentz College in NoordScharwoude. Na zijn MO A en B behaalde hij zijn doctoraal pedagogie. In Schagen manifesteerde hij zich in de
plaatselijke politiek en was zelfs korte tijd wethouder. Via
vrijwilligersorganisatie De Schakel kwam Henk bij het Clusius
40
College terecht: ”Ik wilde weer iets doen en dacht in eerste
instantie aan faalangstreductietraining. Het is belangrijk dat
je contact met de leerlingen blijft houden. Toon belangstelling! Interesseer je voor hun muziek, mobieltjes en uitgaan.
De achtergrond en de gevoelens van leerlingen vind ik altijd
heel belangrijk. En alles wat ze me vertellen, blijft bij mij.”
Extra steun
Op het Clusius Schagen keek Henk eerst even de kat uit de
boom. Hij concentreerde zich op de vakgebieden Duits en
Nederlands: ”Ik vind het hier een Eldorado. Ik heb eerst veel
lessen bekeken. Vooral praktijklessen als koken en dier. Het
is een andere wereld, al zijn de leerlingen overal hetzelfde.
De leerlingen en de collega’s accepteerden me al snel. Ik
vind de sfeer hier geweldig. De openheid onder de collega’s
is groot. Ik heb al veel fijne en goede gesprekken gehad. En
het is hier gezellig. Ik kom hier graag. De leerlingen en
docenten zijn echt wel gebaat bij wat extra steun van
ervaren krachten. Waarom zou je de streep bij 65 trekken?
Laat mensen zelf bepalen wanneer ze willen stoppen. Ik
ben tegen een leeftijdsgrens. Je moet jezelf altijd blijven
ontwikkelen. Continu.”
”Waarom zou je de streep bij 65 trekken?
Laat mensen zelf bepalen wanneer ze willen stoppen.”
41
Loek Hermans opent
Clusius Seed en Agro Lab
Voor het Clusius Hoorn was 11 oktober 2013
een bijzonder feestelijke dag. Rond de middag
werd het Clusius Seed en Agro Lab, kortweg
Clusius Lab, officieel geopend en ’s avonds
was er een feestelijke reünie ter gelegenheid
van 100 jaar tuinbouwonderwijs.
Loek Hermans, voorzitter Greenport Holland,
verrichtte de opening, waarna alle belangstellenden op eigen gelegenheid het lab
konden bezichtigen.
Agritechnische campus
Het Clusius Lab is een complex van ongeveer 1400 vierkante
meter met kassen, laboratoria en theorielokalen. Er is ruimte
voor het mbo, het vmbo en het bedrijfsleven. Er wordt onderzoek gedaan, lesgegeven en er vinden workshops plaats.
Samenwerking met de bedrijven van Seed Valley en vanuit
Agriboard staat centraal. Projectleider Clusius Lab, Nancy
Boterblom, legt uit: ”Het is een agritechnische campus waar
alles op het gebied van overheid, onderwijs en bedrijfsleven
samenkomt. Een expertisecentrum met uitstraling waar we
42
trots op kunnen zijn. In het Clusius Lab laten we zien wat de
sector doet. Met praktische opdrachten en nieuwe modules
laten wij bijvoorbeeld zien wat er gebeurt op een veredelingsbedrijf. Er zullen ook gastdocenten van voornoemde organisaties lessen verzorgen in Hoorn. Tevens leveren ze het
basismateriaal en noodzakelijke hulpmiddelen.”
Geweldige uitstraling
Ook locatiedirecteur Els Welbedacht is bijzonder enthousiast: ”Het is een prachtig project met veel meerwaarde voor
onderwijs en bedrijfsleven. Vmbo-leerlingen uit de provincie
kunnen zich in Hoorn oriënteren op een schoolloopbaan in
de groene sector. Ook willen wij havo- en vwo-leerlingen
begeleiden in hun profielen. Er wordt al gedacht aan een
tweejarig mbo-traject voor havisten. We hebben daarbij de
tijd mee. Er is in tijden van crisis altijd meer belangstelling
voor agrarische opleidingen. De instroom wordt nu al groter.
Ook van buiten de sector. Uiteraard zijn de zaadbedrijven
zeer enthousiast over dit project. Zo’n modern lab geeft een
geweldige uitstraling. Noord-Hollanders weten helaas echter
nauwelijks van het immense belang van de zaadbedrijven.
Daar moet verandering in komen. De zaadteelt is ongelooflijk
belangrijk voor deze regio!”
43
Nieuwbouw leidt tot
uitdagende leeromgeving
Strategisch huisvestingsplan
De twee grootste huisvestingsprojecten die op basis
van het strategisch huisvestingsplan op stapel staan,
zijn (gedeeltelijke) nieuwbouw van de vestiging Alkmaar
en vervanging van de tijdelijke huisvesting in Castricum.
Nieuwbouw / verbouw
Na het afronden van de voorbereidende werkzaamheden
is voor de vestiging Alkmaar in 2013 de eerste paal
geslagen. Uit de Europese aanbesteding is als aannemer
het Friese bouwbedrijf Dijkstra Draisma naar voren
gekomen. De voortgang van de bouw verloopt voorspoedig. In het ontwerp blijft het mbo-gebouw gehandhaafd en wordt de nieuwbouw hieraan gebouwd. De
oudbouw zal wel een renovatie ondergaan, onder meer
op het gebied van klimaatbeheersing. Een deel van het
bestaande gebouw wordt ingericht als kantoor en ook de
techniek- en voedingshal worden ingrijpend gerenoveerd.
Ook zal er een nieuw dierenverblijf gerealiseerd worden.
De voorzieningen voor de opleiding Paardenhouderij en
de kas blijven gehandhaafd. Het College van Bestuur,
het Centraal Bureau en Stichting Uitwisseling zullen na
afronding van de (ver)bouw - naar verwachting medio
2015 - ook onderdak krijgen aan de Drechterwaard.
44
Tijdens het hele bouwtraject gaat het onderwijs ’gewoon’
door. Door de fasering in de bouw en sloop van bestaande
gebouwen en met behulp van een ingenieus ’schuifplan’ kan
het onderwijs adequaat verzorgd blijven worden. Een deel
van de lessen in het mbo gaat in Heiloo gegeven worden.
Voor de nieuwbouw is een investeringsbudget van ruim
€ 17 miljoen begroot. Het hele bouwtraject, inclusief de
voorbereiding, wordt begeleid door BOAG (Rotterdam)
die het Clusius College ondersteunt bij de uitvoering van
het strategisch huisvestingsplan.
In Castricum is in 2011 door een aankoop van ruim
5.300 m2 het perceel aan de Oranjelaan uitgebreid.
Daarmee kon gestart worden met de voorbereidingen van
de langgewenste uitbreiding van de school ter vervanging
van de semi-permanente huisvesting, waarin met name
de onderbouw al jarenlang gehuisvest is. In 2011 is de
projectstructuur ingericht en is gestart met de Europese
aanbesteding voor een architect. De architect is BBHD.
Ook dit project met een omvang van € 8 miljoen, dat
eveneens wordt begeleid door BOAG, is naar verwachting
medio 2015 afgerond.
BEDRIJFSVOERING
Clusius Lab Hoorn
Het Clusius Lab, tevens ’meeting point’ van het Centrum
voor Innovatief Vakmanschap Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, is in het najaar geopend door Loek Hermans,
voorzitter van Greenport Holland. Een multifunctionele
kas waarin les gegeven kan worden op het gebied van
tuinbouw en techniek aan leerlingen vmbo en studenten
mbo. Verder zijn er instructieruimten opgenomen, is er
een lab ten behoeve van de zaadveredeling en zijn er
afdelingen voor teelt op water en aquaponic Ook leerlingen en studenten van andere vestigingen en het
niet-groene onderwijs kunnen d.m.v. aangeboden
workshops gebruik maken van het Clusius Lab.
Purmerend
Naar aanleiding van klachten over het klimaat is in 2013
door een ingrijpende renovatie van de installaties, het
binnenklimaat in Purmerend verbeterd. De onverwacht
grote groei van het aantal leerlingen in Purmerend heeft
ertoe geleid dat het CvB besloten heeft om op een van
de vleugels van de school een zestal onderwijsruimtes
bij te bouwen. Omdat hierbij al rekening was gehouden
bij de nieuwbouw, zijn de kosten hiervan relatief beperkt.
Dit project zal uitgevoerd worden in de zomer van 2014.
Ook een vrijgekomen naastgelegen gebouw is in gebruik
genomen.
Onderhoud gebouwen
De planning, aanbesteding en begeleiding van het onderhoud aan de gebouwen is evenals voorgaande jaren
uitbesteed aan BBA te Heemskerk. BBA maakt tevens
een meerjarenbegroting en -planning voor het groot en
planmatig onderhoud van de gebouwen. Daarnaast
begeleidt BBA de minder omvangrijke nieuwbouw- en
verbouwprojecten zoals in Grootebroek.
Facilitair
Sinds 2011 is op de afdeling Finance & Control een
adviseur Centraal inkoopbeleid en Contractmanagement
gestart. Hij licht bestaande contracten door, adviseert bij
nieuwe contracten en begeleidt aanbestedingstrajecten.
Inmiddels heeft hij al een aanzienlijke besparing weten
te realiseren, waarvan een deel structureel. Er is een
start gemaakt met centraal inkoopbeleid.
45
Digitalisering informatie en
communicatie blijft uitdaging
SharePoint
De informatievoorziening voor medewerkers, leerlingen
en studenten, met behulp van SharePoint, is ingevoerd
onder de naam ’Mijn.Clusius.nl’. De uitvoering ligt bij
de afdeling PR & Communicatie en richt zich op een
adequate informatievoorziening voor alle doelgroepen.
Onderwijsinformatiesysteem Eduarte
Aan de inrichting en het verbeteren van het centrale
onderwijsregistratiesysteem EduArte is wederom hard
gewerkt. Voor het mbo staan, vergelijkbaar met het vmbo,
alle formele resultaten in het systeem en komen ook alle
formele documenten uit het systeem. De informatievoorziening over studievoortgang met digitale inzagemogelijkheden is nog niet op het niveau dat gewenst is. Het
verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid van EduArte is een speerpunt voor komend jaar.
ELO
Na keuzes voor Moodle als centrale ELO (elektronische
leeromgeving) voor het vmbo en N@TSchool voor het
mbo zijn beide dit jaar centraal ingericht en op de
vestigingen in gebruik genomen. Het gebruik en benutten
van de mogelijkheden in het onderwijs zijn gestart.
46
Een overzicht van de belangrijkste, technische werken
die verder door de afdeling I & A zijn uitgevoerd:
◆overstap naar Windows Server 2008;
◆overstap naar nieuw backupsysteem;
◆aanpassingen binnen SharePoint o.a. inrichten beheer;
◆pilot met pasjes voor printen als voorbereiding op
aanbesteding printers;
◆aanbesteding gestart voor vervanging printers;
◆Wifi 2.0 uitgerold in Schagen als pilot, invoering op
overige vestigingen gepland;
◆Wifi Eduroam beschikbaar op alle vestigingen, waarmee iedereen op alle locaties beveiligd kan inloggen;
◆Virtuele Desktop omgeving ge-upgraded;
◆SQL database geconsolideerd en geoptimaliseerd;
◆gestart met voorbereiding op overstap naar Office 365;
◆voorbereiding nieuwbouw Drechterwaard, tijdelijk
glasvezel omleggen;
◆het softwaredistributiesysteem is vernieuwd;
◆voorbereiding op overstap naar SQL database voor
het onderwijsadministratiesysteem EduArte;
◆inrichten EduArte voor rekentoets vmbo;
◆Livelink, de landelijke voorziening voor het digitaal
delen van documenten, uitfaseren.
BEDRIJFSVOERING
Goed imago komt te voet
en gaat te paard
Goed imago
Het werken aan een goede naamsbekendheid van het
Clusius College is een zaak die continue de aandacht
vergt. De belangrijkste factor die dit beïnvloedt is de
mond-tot-mondreclame van tevreden leerlingen/studenten en hun ouders. Alle inspanningen van de vestigingen
zijn daarop gericht. Om de niet-direct betrokkenen een
goed beeld te geven van de activiteiten op de vestiging,
verspreiden de vestigingen met regelmaat persberichten
voor de lokale (digitale) media.
Werving
Voor de instroom in ons vmbo onderhouden de vestigingen direct contact met de basisscholen in hun werkgebied. In ieder geval één keer per jaar worden alle
basisscholen bezocht. De werving van studenten voor
onze mbo-opleidingen verloopt voornamelijk via de
decanen van het vo in Noord-Holland die enkele keren
per jaar materialen voor hun leerlingen krijgen aangeleverd. Daarnaast wordt er door onze mbo-vestigingen
op scholen informatie gegeven op voorlichtingsbijeenkomsten voor vervolgstudie. Het Clusius College was
ook met een stand aanwezig bij de onderwijsbeurs die
in Alkmaar werd gehouden.
Aanmelding
Alle inspanning heeft in 2013 geleid tot een aanmelding
waarover we - gezien de verwachtingen - tevreden
mochten zijn. Met name de aanmeldingen in het vmbo
- met Purmerend als uitschieter - lieten een toename zien.
Ook de aanmeldingen in mbo waren naar tevredenheid.
Na de teruggang van het aandeel bbl-studenten in 2012,
stabiliseerde de bbl zich enigszins.
Mijn.Clusius / SharePoint
Eind 2012 was Sharepoint zodanig ingericht en ingevuld
dat een live-gang in januari 2013 kon plaatsvinden,
inmiddels onder de naam Mijn.Clusius. Op basis van
een enquête, gehouden onder medewerkers, zijn er
tijdens het jaar aanpassingen doorgevoerd en is de
vormgeving verbeterd. Volgende stap is het verder
ontwikkelen van de vestigingsgedeelten voor medewerkers.
Open Huis
Voor het Open Huis dat jaarlijks eind januari en voor het
mbo nog eens in april wordt gehouden, wordt een goed
doordachte mix van middelen ingezet. Tijdens de open
dagen wordt met medewerking van enthousiaste leerlingen een compleet beeld gegeven van de activiteiten
en de sfeer op een vestiging. Opkomst bij de open dagen
was bij alle vestigingen naar tevredenheid.
47
Clusius College
volledig ’in control’?
Planning & Control
Het Clusius College beschikt over een goede planningen controlcyclus, waaronder een vastgelegde beleidscyclus, goede managementinformatie met kengetallen,
een adequaat instrumentarium en een planning- en
controlkalender. Hiermee is er inzicht in de bedrijfsvoering en de resultaten op alle beleidsterreinen, waardoor er op alle niveaus beter gestuurd kan worden. In de
interne verantwoording zijn belangrijke stappen gezet en
ook is de informatie voor externe verantwoording sterk
verbeterd. Om de managementinformatie nog beter
toegankelijk te maken wordt gebruik gemaakt van
Qlikview. Dit is een dashboard waarin managementinformatie wordt ontsloten uit diverse bronsystemen,
waaronder EduArte, Exact en Unit4.
Jaarlijks wordt voorafgaand aan de accountantscontrole
een interne audit gehouden op de vestigingen, waarbij
de focus ligt op bekostigingsvoorwaarden. Naast deze
interne audit wat betreft financiën, vinden er ook in toenemende mate interne audits plaats met betrekking tot de
kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast worden met onze
partner ROC Kop van Noord-Holland gezamenlijke audits
uitgevoerd bij mbo-opleidingen van beide instellingen.
Beleidscyclus
De beleidscyclus van het Clusius College bestaat uit de
Kaderbrief voor de hele instelling, per vestiging een
meerjaren VOP (vestigingsontwikkelplan) en een jaarlijks
VAP (vestigingsactiviteitenplan). De in 2011 vastgestelde
missie, algemene visie en onderwijskundige visie zijn
het uitgangspunt voor de beleidscyclus.
48
Jaarlijks stelt het College van Bestuur een kaderbrief op,
waarin de strategische doelstellingen ge(her)formuleerd
en geactualiseerd worden. Op basis van de kaderbrief
en van het VOP stellen de vestigingen het VAP op. In
het VAP worden doelstellingen uit de kaderbrief voor
het betreffende jaar geconcretiseerd voor de vestiging
en de gewenste resultaten SMART beschreven.
Projectmanagement
Met de inrichting van een afdeling Projecten binnen het
Centraal Bureau (een manager en drie medewerkers),
is het projectmanagement verder geprofessionaliseerd.
Ook de accountant constateert dat de projectorganisatie,
-beheersing en -verantwoording op een goed niveau is.
De afdeling werkt niet alleen aan gesubsidieerde projecten maar ondersteunt ook interne projecten, waarvoor in
het verleden vaak externen ingehuurd werden.
Risicomanagement
In het begin van 2013 heeft voor de vijfde keer een
risico-inventarisatie en -analyse plaatsgevonden.
Leden van het CvB, leden van de Raad van Toezicht,
de vestigingsdirecteuren en de managers van het
Centraal Bureau hebben hiervoor de input geleverd.
In en met elk van deze lagen in de organisatie zijn de
uitkomsten besproken. Vervolgens is er gekeken of er
voor de belangrijkste risico’s nog aanvullende beheersmaatregelen getroffen moeten worden.
BEDRIJFSVOERING
Financieel in
rustig vaarwater
Samenvatting jaarrekening
Na een begroot negatief resultaat voor 2013 van ruim
€ 500.000, heeft het Clusius College het boekjaar
afgesloten met een positief resultaat van ruim € 800.000.
Belangrijkste factoren voor een beter resultaat dan
begroot waren een hogere rijksbijdrage voor leerlingen/
studenten en enkele onzekere subsidies die toch zijn
ontvangen.
Treasurybeleid
Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de
regeling van het ministerie van OCW. Bij het aantrekken,
respectievelijk uitzetten van alle benodigde en niet
direct-benodigde middelen wordt gehandeld overeenkomstig de in de regeling gestelde verplichtingen. Het
Clusius College is in december 2012 overgestapt op
schatkistbankieren bij het ministerie van Financiën. Er
hebben geen beleggingen plaatsgevonden in risicodragend kapitaal. Er hebben zich in het verslagjaar geen
liquiditeitsproblemen voorgedaan. Het Clusius College
heeft geen rentelasten aangezien het geen langlopende
schulden heeft.
Bezoldiging College van Bestuur
en honorering Raad van Toezicht
Naar aanleiding van de Governancecode BVE vindt de
bezoldiging van het College van Bestuur vanaf 2008
niet meer plaats volgens de CAO. De bezoldiging van
het College van Bestuur is conform de beloningscode
zoals deze is vastgesteld in MBO-Raadverband.
De honorering van de Raad van Toezicht vindt vanaf 2008
plaats conform ’De honorering van leden van de Raad
van Toezicht van mbo-instellingen’, een sectorbrede
regeling die tot stand gekomen is op initiatief van het
Platform voor Raden van Toezicht.
Het Clusius College heeft geen inkomen uitgekeerd dat
de wettelijk vastgestelde norm van € 194.000 te boven
gaat (Verantwoording Wet Openbaarmaking uit Publieke
middelen gefinancierde Topinkomens).
In de digitale versie van ons jaarverslag op onze website
kunt u voor een gedetailleerd financieel overzicht op deze
plaats doorklikken naar het bestuursverslag & jaarrekening.
49
Adviseur Inkoop bespaart
kosten Clusius College
Adviseur Inkoop Bart de Groot van de
afdeling Finance en Control verdient zijn
salaris ruimschoots terug. Sinds anderhalf
jaar is Bart actief in zijn relatief nieuwe
functie: ”Naast het inkopen zelf ben ik bezig
met het inhoudelijk controleren van facturen
en contracten. Ik probeer daarbij op allerlei
manieren de kosten voor het Clusius College
omlaag te brengen. Ik moet zeggen dat het
vrij aardig lukt. Mijn functie levert geld op.
Met onderwijs heb ik eigenlijk heel weinig te
maken.”
Grote verschillen
Bart is voornamelijk bezig met kosten en facturen op het
gebied van inrichting, leermiddelen, schoonmaak, ICT,
afval en beveiliging: ”Zo merkte ik bijvoorbeeld dat er
grote verschillen in de kosten van afvalverwerking van
de vestigingen zitten. Dat is dan historisch zo gegroeid.
Op bepaalde vlakken weten de vestigingen weinig van
elkaar. Terwijl je toch met dezelfde zaken te maken hebt.”
50
Het gaat soms om ingewikkelde contracten met leveranciers, aldus Bart: ”Ik heb een juridische achtergrond en vind
het interessant om zoiets helemaal uit te spitten. Vooral op
het gebied van de printers en de scanners zijn er kosten te
besparen. Het gaat om overheidsgeld. We moeten natuurlijk proberen zo veel mogelijk geld puur voor het onderwijs
te bestemmen.”
Scherp afwegen
Bart is niet uitsluitend gefixeerd op het kostenaspect:
”Je moet ook naar de kwaliteit kijken. En dan een scherpe
afweging maken. Zo is er veel geld te halen in de ICT (we
zijn een grote klant van Dell), het schoonmaakwerk en de
telefonie. Verder zijn we dit jaar naar een nieuwe provider
voor mobiele telefonie overgestapt. Dat levert veel geld op.
Binnenkort moeten de printers weer Europees aanbesteed
worden en op termijn geldt dat ook voor de schoolboeken.”
Zo nu en dan komen leveranciers hun afspraken niet na of
proberen zij onevenredig voordeel te behalen en dan nodigt
Bart ze uit voor een ernstig gesprek: ”Dat hebben we niet
afgesproken, is dan de boodschap. Maar dat zijn slechts
incidenten.”
”Naast het inkopen zelf ben ik bezig met het inhoudelijk controleren
van facturen en contracten. Ik probeer daarbij op allerlei manieren
de kosten voor het Clusius College omlaag te brengen.”
51
Marjon Lak ervaart
frisse wind in een bloemenzaak
Praktijkdocenten van het mbo bezoeken
studenten momenteel nog regelmatig op
hun stageplek. Het is bij uitstek de manier
om contact te houden met de praktijk. Maar
met de komst van één BPV-bureau met
specialisten die de bezoeken uitvoeren,
valt dit contact weg. Hoe voorkom je dat
de praktijk-docenten het contact met de
werkvloer verliezen? Dé manier om feeling te
houden met de praktijk is de docentenstage.
Gedateerd
De Alkmaarse bloemdocente Marjon Lak heeft haar laatste
stagedag er net opzitten. Voor haar waren juist die stagebezoeken de aanleiding voor dit initiatief: ”Eigenlijk was ik
een beetje jaloers op de studenten die ik bezocht. Als ik
weer in een mooie zaak kwam, dacht ik: kan ik hier niet
blijven om met die mooie bloemen te werken en ook van
die vieze handen te krijgen? Na vijf jaar lesgeven, miste ik
52
het contact met de praktijk. Alle ervaringen die ik tijdens
mijn lessen kon delen, waren gedateerd. Ik voelde me nu
al stoffig worden! Een paar keer per jaar val ik wel eens in
bij een bloemenzaak in de stad, maar een langere tijd terug
in de praktijk, daar had ik nu echt behoefte aan.”
Actueel
Marjon Lak had al eens gehoord van de docentenstage
en vroeg zich af: zou dat mogelijk zijn vanuit het Clusius?
Zij legde het voor aan haar teamleider en hij vond het een
goed idee. Het derde blok was nog niet begonnen en het
rooster kon nog zo aangepast worden dat alle lessen op
vier dagen gezet konden worden.
En die stage kwam er. Diezelfde week werd het geregeld
en 8 weken draaide de docente op de zaterdagen mee in
een bloemenzaak. Marjon daarover: ”De zaak had een
jonge, dynamische en stoere inrichting en uitstraling. Grote
bloemstukken maken en afleveren bij een chique hotel, het
contact met klanten, het was als een frisse wind door mijn
hoofd. Ook kon ik mijn ervaringen direct delen in de lessen.
Vanaf nu beschikte ik weer over actuele praktijkervaring.”
”Grote bloemstukken maken en afleveren bij
een chique hotel, het contact met klanten,
het was als een frisse wind door mijn hoofd.”
53
Met vertrouwen kijken
naar de toekomst
In het voorjaar van 2013 is het strategisch beleid herijkt
en opgenomen in de Kaderbrief 2013-2014. Het beleid
van het Clusius College zal ook de komende jaren als
speerpunten hebben: de kwaliteit van het onderwijs,
professionalisering en een gezond financieel beleid.
Deze speerpunten worden hieronder beknopt toegelicht.
Kwaliteit van het onderwijs
Met dezelfde energie en inzet zal in 2014 en daarna
gewerkt (moeten) worden aan de kwaliteit van het onderwijs. Zoals in het hoofdstuk ’Onderwijs’ is beschreven,
heeft het inspectietoezicht in het vmbo geleid tot de
noodzaak om structureel tot opbrengstverbetering in
het vmbo te komen. Opbrengstgericht werken staat
inmiddels op alle vestigingen hoog op de agenda en
heeft geleid tot aanzienlijke verbeteringen.
In het mbo werkt de inspectie vanaf 2012 met een nieuw
toezichtkader. Ook uit dit onderzoek blijkt de noodzaak
voor voortdurende inspanning om de onderwijskwaliteit
te blijven verbeteren. Met name het ’afmaken’ van de
kwaliteitscyclus (borging) is daarbij van belang. Uit
vervolgonderzoek van de inspectie is gebleken dat we bij
enkele opleidingen nog niet op het gewenste niveau zijn.
Daarom is een omvangrijk verbetertraject gestart, vooral
gericht op het pedagogisch-didactisch handelen van
docenten. Het actieplan Focus op vakmanschap zal
ook een bijdrage gaan leveren aan verbetering van de
kwaliteit van het mbo-onderwijs .
Belangrijkste drijfveer voor het Clusius College om zeer
veel energie te blijven besteden aan de kwaliteit van het
onderwijs, is het uitgangspunt dat elke leerling en student
kwalitatief goed onderwijs krijgt, wat de basis is voor
54
succes in vervolgopleiding, werk en maatschappij. In
de algemene visie is dit verwoord door de doelstelling
om in 2015 te behoren bij het beste kwart van Nederland.
Voor een aantal aspecten en onderdelen hebben we deze
doelstelling al bereikt.
Vooruitblik
Professionalisering
Onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit van het onderwijs is de noodzaak tot verdere professionalisering, zowel
van medewerkers, teams als de organisatie. Ook deze
noodzaak en doelstelling volgen uit de algemene visie,
waarin professionalisering een van de kernbegrippen is.
De tijd dat onderwijs een stabiele omgeving was, ligt
(ver) achter ons. Op alle fronten is er beweging (de
’dynamische wereld’ uit onze missie). Hier proactief op
inspelen door zowel de medewerkers als de organisatie
vraagt een permanente (behoefte aan) ontwikkeling.
’stimulerende leeromgeving’). In het meerjarig financieel
beleid wordt hierop geanticipeerd. Het besluit om een
deel van deze investeringen te financieren middels
’schatkistbankieren’ betekent dat de geprognosticeerde
financieringslast aanzienlijk minder groot zal zijn dan in
eerdere ramingen was opgenomen.
Deze majeure investeringen zullen een stimulans zijn voor
een gezond financieel beleid dat gekenmerkt wordt door
verantwoordelijk omgaan met de middelen.
De gesprekkencyclus (gericht op ontwikkeling, gevolgd
door beoordeling), verdere effectuering van het functiehuis, scholingsprogramma’s en -mogelijkheden per
vestiging en Clusiusbreed, zowel voor teams als voor
individuele medewerkers, ondersteunen de professionalisering. De Ondernemingsraad steunt dit beleid en
volgt het kritisch.
Er zijn de komende jaren volop onzekerheden wat betreft
aantallen leerlingen en studenten (de basis voor het
financieel beleid), het wegvallen van de groene plusmiddelen van het ministerie van EZ, de financiële uitwerking
van Focus op Vakmanschap in het mbo en van Passend
Onderwijs, de ontwikkeling van de personele kosten en te
verwachten krapte op de (onderwijs)arbeidsmarkt op de
langere termijn.
Financieel beleid
Met de start van en de aanloop naar de nieuwbouw in
Alkmaar en Castricum, is een periode aangebroken
waarin op twee vestigingen veel geïnvesteerd wordt in
verbetering van de huisvesting (ten behoeve van een
Krachtig leiderschap op alle niveaus, voortdurende
monitoring van uitputting van (op basis van kengetallen
begrote) budgetten, het voorkomen van overformatie en
efficiënte en effectieve inzet van mensen en middelen,
zijn de ingrediënten voor continuïteit van de instelling.
55
Eindelijk doet Melissa
de opleiding die bij haar past
De liefde voor paarden zat er al jong in bij
Melissa. Veel vrije tijd besteedde ze aan
verzorgpony’s. Ze is dan ook blij dat ze nu
eindelijk de opleiding volgt die ze altijd wilde:
Paardenhouderij. Haar doorlopende leerweg
volgt echter niet één vloeiende lijn, maar
kent enkele haakse bochten.
Stilzitten
Na het behalen van haar vmbo-diploma op het Clusius
Schagen wilde Melissa graag starten met de opleiding
Paardenhouderij, maar haar moeder wilde dat liever niet.
Dus begon ze op het Regiocollege met de opleiding
Commercieel Medewerker Binnendienst. Na een paar
maanden kwam ze er achter dat de opleiding niets voor
haar was. En na een stage bij een callcenter was haar
besluit om te stoppen helemaal genomen. Stilzitten en je
onredelijk laten behandelen, dat is niets voor Melissa.
Vervolgens heeft ze het nog geprobeerd met de opleiding
voor Brood- en Banketbakker, maar ook hier nam Melissa
56
het besluit om te stoppen. Met werk in een spring- en
handelsstal vulde ze de gaten op die vielen in de studiejaren. Omdat dit werk zo goed beviel, besloot ze uiteindelijk
tóch de opleiding Paardenhouderij te gaan doen.
Contract
Vooral vakken als anatomie, waarbij je meer leert over
bijvoorbeeld de spieren en het gebit van het paard, vindt
Melissa boeiend. Ook over algemene vakken als economie
is ze positief. En natuurlijk is het super om een praktijkvak
zoals mennen uit te kunnen oefenen. De sfeer in de klas is
goed, al kunnen de onderlinge meningen behoorlijk
uiteenlopen met pittige discussies over bijvoorbeeld
behandelmethodes. In de weekenden en in haar vrije tijd
werkt Melissa bij een pension- en handelsstal. Daar mag ze
onder andere de jonge paarden beleren. Voordat ze onder
het zadel gaan, laat Melissa ze wennen aan bepaalde
handelingen zoals borstelen en hoeven uitkrabben. Omdat
men erg tevreden is over haar werk, heeft Melissa al een
vast contract aangeboden gekregen als ze klaar is met haar
studie. Zo kan ze van haar hobby haar beroep maken.
”Omdat men erg tevreden is over haar werk,
heeft Melissa al een vast contract aangeboden
gekregen als ze klaar is met haar studie.”
57
Koffers vol dromen
op het Clusius in Amsterdam
Elvira Maandag, docente Nederlands, is
binnen Clusius Amsterdam coördinator van
het project Landkoffers. Elke twee jaar wordt
dit project in samenwerking met de School
der Poëzie voor de eerste- en tweedejaars
leerlingen georganiseerd. Hierbij hebben de
leerlingen van de onderbouw hun droom
’gevangen’ op papier en weergegeven in
een koffer. Met dit project komt een mooie
samenwerking tot stand tussen de vakken
Nederlands, techniek en handvaardigheid.
Veel vrijheid
Elvira schetst hoe het project verliep: ”We startten per klas
met een blokuur Nederlands waarin twee gastdocenten
van de School der Poëzie het thema en de vervolgstappen
met de leerlingen bespraken. Ook de spelregels voor het
gedicht werden onder de aandacht gebracht. Dit jaar was
het thema: Wat is je droom? De leerlingen kregen veel
vrijheid om er hun eigen invulling aan te geven. Het gedicht
moest uit 8 tot 12 regels bestaan en niet rijmen. In het
58
gedicht moest een herhaling voorkomen, een geluid terugkomen, een kleur verwerkt zijn en ook waren er verboden
woorden. Tegelijk met het maken van het gedicht werd bij
de technieklessen de koffer gemaakt. Het gedicht werd bij
het vak handvaardigheid in de koffer verwerkt en daarna
driedimensionaal vormgegeven.”
Persoonlijke verhalen
De eindresultaten lieten soms hele persoonlijke verhalen
zien, aldus Elvira: ”Zoals een leerling die beschreef dat
iemand zichzelf lelijk vond en niet in de spiegel wilde kijken
of iemand met een nare thuissituatie. Enkele van deze
persoonlijke gedichten waren door de onafhankelijke jury
van de School der Poëzie uitgekozen ter voordracht in
het theater. De meeste leerlingen wilden hun gedicht zelf
voordragen. Echt dapper, want zij stelden zichzelf heel
kwetsbaar op. Het hoogtepunt van het project was de
feestelijke afsluiting in het OBA theater. Tijdens deze
afsluiting werden de door de jury gekozen gedichten
voorgedragen door de leerlingen. Er werd via beeld een
selectie van de koffers op de achtergrond getoond. Meer
informatie over dit project of andere soortgelijke projecten
is te vinden op www.schoolderpoezie.nl.”
”Met dit project komt een mooie samenwerking
tot stand tussen de vakken Nederlands,
techniek en handvaardigheid.”
59
Clusius College Alkmaar
vmbo-groen
mbo-opleidingen
adres
directie
tel
e-mail
Bloem & Design
Dierverzorging / Paraveterinair
Groene detailhandel
Paardenhouderij
Sportvisserij
Tuin, Park & Landschap (alleen BBL)
Veehouderij
Voeding / Food, Health & Innovation
Zorgbedrijf Dierenhouderij
: Drechterwaard 10/16, 1824 EX
: dhr. W.J. van Reenen / dhr. F.J. Klijzing
: (072) 561 09 34
: [email protected]
Clusius College Hoorn
vmbo-groen
mbo-opleidingen
adres
directeur
tel
e-mail
Commercieel Ondernemen
Groen, Grond & Infra
In- & Outdoor Styling
Monteur Mobiele Werktuigen
Plantenteelt / Sierteelt
Sport, Recreatie & Toerisme
Tuin, Park & Landschap
: Blauwe Berg 3, 1625 NT
: mw. E.H.M. Welbedacht
: (0229) 25 94 94
: [email protected]
Clusius College Schagen
vmbo-groen
mbo-opleidingen
adres
directeur
tel
e-mail
60
:
:
:
:
Groen, Grond & Infra (niveau 1 en 2)
Plantenteelt / Sierteelt (niveau 1 en 2)
Tuin, Park & Landschap (niveau 1 en 2)
Horeca & Voeding (niveau 1 en 2)
De Boomgaard 9, 1741 MD
mw. A. Lugtig
(0224) 21 27 25
[email protected]
vmbo/mbo-vestigingen
Clusius College Amsterdam
vmbo-groen
adres
directeur
tel
: Rode Kruisstraat 40, 1025 KN
:d
hr. P.J.C. Roelofs
: (020) 636 36 36
e-mail
: [email protected]
Clusius College Castricum
vmbo-groen
adres
directeur
tel
e-mail
:
:
:
:
Oranjelaan 2A, 1901 TX
dhr. W.C.M. Huiberts
(0251) 65 36 00
[email protected]
Clusius College Grootebroek
vmbo-groen
adres
directeur
tel
: Elzenlaan 2, 1613 VP
: dhr. C.N. de Vries
: (0228) 51 16 80
e-mail
: [email protected]
Clusius College Heerhugowaard
vmbo-groen
adres
directeur
tel
e-mail
:
:
:
:
Deimoslaan 11, 1702 CK
m
w. A.C.G. de Waal
(072) 571 30 51
[email protected]
Clusius College Purmerend
vmbo-groen
adres
directeur
tel
e-mail
:
:
:
:
Aletta Jacobslaan 1, 1442 AG
dhr. C.C.M. Schilder
(0299) 45 45 45
[email protected]
61
Organogram
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Centraal Bureau
Vestigingen
Alkmaar
vmbo en mbo
Amsterdamvmbo
Castricumvmbo
Grootebroekvmbo
Heerhugowaardvmbo
Hoorn
vmbo en mbo
Purmerendvmbo
Schagen
vmbo en mbo
Stichting Clusius College
Voltastraat 1, 1817 DD Alkmaar
tel: (072) 514 76 66, e-mail: [email protected]
Raad van Toezicht
Voorzitter
: dhr. S.A. Ruiter Vice-voorzitter : dhr. A.J.M. Rozemond
Lid
: dhr. mr. drs. E.S. Rijnders Lid
: dhr. M. Pennink
Lid
: dhr. mr. drs J.W. Wessel Lid
: dhr. P. Kok
Lid
: mw. M. Bense
SCHAGEN
GROOTEBROEK
HEERHUGOWAARD
ALKMAAR
CASTRICUM
HOORN
PURMEREND
AMSTERDAM
VMBO/MBO
VMBO
62
College van Bestuur
Voorzitter
: dhr. M.H. van Tilburg
Lid
: dhr. G.P. Oud
Afdelingen Centraal Bureau
Finance & Control Informatisering & Automatisering
Kwaliteitszorg & Onderwijs
Personeel & Organisatie PR & Communicatie
Projectenbureau
Secretariaat CvB / officeman. CB
:
:
:
:
:
:
:
dhr. C.J.S. Emmerik
dhr. D. van Gelder
mw. Y.Y.M. Marcus
mw. I. van Harlingen
dhr. A.F. Nagel
mw. C. Mulder
mw. M. Stomp
BIJLAGEN
Leerlingenaantallen 2013/2014 en 2012/2013
01-10-201301-10-2012
RegulierLWOOTotaal
RegulierLWOOTotaal
vmbo
Alkmaar - OPDC Amsterdam Castricum Grootebroek - OPDC Heerhugowaard Hoorn - OPDC Purmerend Schagen - VMBO-MBO2 Totaal vmbo 122
0
82
571
159
0
182
242
3
565
328
0
2.254
108
0
168
416
95
7
94
169
13
280
263
0
1.613
230
0
250
987
254
7
276
411
16
845
591
0
3.867
140 0
75 554 145 1
182 225 2
455 302 1
2.082 105 1
154 409 81 9
111 156 16 241 281 2
1.566 245
1
229
963
226
10
293
381
18
696
583
3
3.648
BOL BBLTotaal
BOL BBLTotaal
mbo
Alkmaar
Bloem & Design Dierverzorging Paardenhouderij Paraveterinair Sportvisserij Tuin, Park & Landschap Veehouderij Voeding / FH&I Zorgbedrijf Dierenhouderij Totaal Alkmaar 127
293
123
48
60
0
75
67
60
853
29
4
0
0
0
175
0
105
0
313
156
297
123
48
60
175
75
172
60
1.166
142 293 119 49 74 0
71 53 43 844 42 10 0
0
0
176 0
106 0
334 184
303
119
49
74
176
71
159
43
1.178
Hoorn
Plantenteelt / Sierteelt 96
26
122
86 23 109
Tuin, Park & Landschap 71
0
71
85 0
85
Groen, Grond & Infra 11
22
33
13 17 30
Monteur Mobiele Werktuigen * 25
52
77
28 49 77
Biotechnisch Analist ** 0
20
20
0
16 16
Sport, Recreatie & Toerisme 55
0
55
51 0
51
In- & Outdoor Styling 123
0
123
119 0
119
Commercieel Ondernemen 75
0
75
75 0
75
Totaal Hoorn 456
120
576
457 105 562
Schagen
Plantenteelt / Sierteelt 4
3
7
2
1
3
AKA 5
4
9
5
1
6
Groen, Grond & Infra 16
22
38
15 9
24
Horeca & Voeding
3
1
4
0
0
0
Tuin, Park & Landschap 21
3
24
18 4
22
Totaal Schagen 49
33
82
40 15 55
Totaal mbo 1.358
466
1.824
1.341 454 1.795
Totaal Clusius College 5.691
5.443
* Monteur Mobiele Werktuigen in samenwerking met het ROC Kop van Noord-Holland.
** Biotechnisch Analist in samenwerking met het ROC Nova College.
63
Gegevens personeel
Indeling naar functiegroepen
2013
2012
functie fte
aantal
% fte
gem. fte aantal % fte
gem.
groepomvang
omvang
baan baan
OP-10
OP-11
OP-12
284,05 366 75,2% 0,78
90,83 97 24,0% 0,94
2,80 3 0,7%0,93
293,85 37780,4% 0,78
68,82
7418,8% 0,93
3,00
3 0,8% 1,00
OP
OBP
OBP
377,68 466 66,6% 0,81
189,26 228
100% 0,83
189,26 228 33,4% 0,83
365,67 45466,9% 0,81
181,32
220100,0% 0,82
181,32 22033,1% 0,82
Totaal
566,94
546,99
694
100% 0,82
674100,0%
0,81
Indeling naar leeftijd en functiegroepen
2013
2012
Aantal Aantal
Indeling naar leeftijd
20%
15%
10%
5%
<26 26
30
2013
2012
64
31
35
36
40
41
45
46
50
51
55
56
60
61 >65
65
Groep
<26
26-30
31-35
36-40
41-45
46-50
51-55
56-60
61-65
>65
Totaal
OP OBPTotaal %
OP OBPTotaal %
20 828
4,0%16 6
22
3,3%
451055
7,9%4110
51
7,6%
551570
10,1%5718
75
11,1%
631780
11,5%5116
67
9,9%
692695
13,7%7326
99
14,7%
434386
12,4%3842
80
11,9%
67
48 11516,6%
76 49 125 18,5%
63
40 10314,8%
68 32 100 14,8%
401858
8,4%3219
51
7,6%
134
0,6%22
4
0,6%
466228694
100%454220
674
100,0%
BIJLAGEN
Leeftijdsopbouw naar geslacht (m/v)
100
Mannen
Vrouwen
80
60
40
20
0
<26
26-30
31-35
36-40
41-45
46-50
51-55
56-60
61-65
>65
Indeling naar geslacht en functiegroepen
2013
2012
Aantal Aantal
Geslacht
OP OBPTotaal %
OP OBPTotaal %
Aantal mannen
Aantal vrouwen Totaal 204
262
466
102
126
228
306
388
694
44,1%
55,9%
100%
200 254 454 105 115 220 305 369 674
45,3%
54,7%
100,0%
Aanstelling
2013
Aanstelling
Vast
Tijdelijk Tijdelijk
Vervanging
fte 456,2
100,3
10,5
2012
Totaal
fte %
Aantal
fte
Totaal
fte %
Aantal
80,5%
17,7%
1,8%
557
195
38
452,8 87,9 6,2 82,8% 16,1% 1,1% 552
171
22
65
Deelname aan BAPO
Deelname BAPO (fte’s)
Groep
Deelname BAPO
(aantal medewerkers)
Deelname 2013
Gerechtigden
Deelname
55-59>=59totaal 2013 201220132012
OP
3,26
9,47
12,73
122
137 95
95
OBP
1,34
3,89
5,2369713942
Totaal
4,61
13,36
17,97191208134137
% van gerechtigden
70% 66%
Verzuim
2013
2012
Ziekteverzuimpercentage
5,04%5,12%
Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen)17,44
8,58
Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp)
1,15
1,21
Verzuim naar leeftijd
Leeftijd
2013
16 - 20
21 - 25
26 - 30
31 - 35
36 - 40
41 - 45
Ziekteverzuimpercentage
0,11%1,64%2,58%6,73% 6,17%4,34%
Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen) 2,00 8,23 7,83 21,57 15,6812,92
Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp) 0,090,421,241,09 1,421,47
Leeftijd
46 - 50
51 - 55
56 - 60
61 - 65
> 65
Totaal
Ziekteverzuimpercentage
2,98%5,55%5,48%7,01% 5,38%5,04%
Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen)13,2519,4321,1929,18 65,0017,44
Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp) 1,021,351,161,04 0,251,15
Ziekteverzuimpercentage (Percentage verzuimde dagen t.o.v. het potentieel beschikbare kalenderdagen in de periode).
Gemiddelde ziekteverzuimduur (Gemiddelde duur van de beëindigde gevallen in de periode).
Ziekmeldingsfrequentie (Gemiddeld aantal nieuwe ziektegevallen per werknemer in de periode, omgerekend naar jaarbasis).
66
BIJLAGEN
Samenvatting jaarrekening (e)
Activa
Vaste activa
Vlottende activa
Totaal activa
Balans
31 december 2013
31 december 2012
42.216.168
40.900.158
9.928.719
10.179.688
52.144.887
51.079.846
31 december 2013
31 december 2012
38.044.017
37.218.495
Passiva
Eigen Vermogen
Voorzieningen
Langlopende schulden
Kortlopende schulden
Totaal passiva
Baten
Rijksbijdragen
College-, cursus-, les- en examengelden
Baten in opdracht van derden
2.630.0613.138.716
0
0
11.470.809
10.722.635
52.144.887
51.079.846
Staat van baten en lasten
20132012
47.665.27146.122.092
779.351
866.552
2.755
14.365
Overige baten
3.197.690
3.269.940
Totaal baten
51.645.067
50.272.949
Lasten
Personeelslasten
36.646.80935.988.420
Afschrijvingen
3.376.6253.469.290
Huisvestingslasten
3.849.1983.778.855
Overige instellingslasten
Totaal lasten
7.000.432
6.998.737
50.873.064
50.235.302
Saldo baten en lasten
Financiële baten en lasten
Resultaat
772.003
37.647
53.519
164.630
825.522202.277
67
Tekst
College van Bestuur Clusius
College in samenwerking met
Smook & Walgien PR, Alkmaar
Fotografie
medewerkers Clusius College
en materiaal afkomstig van de
AOC Raad
Eindredactie
Afdeling PR & Communicatie
Vormgeving & Druk
Drukkerij Coster&Kok,
Tuitjenhorn
Oplage
1.125
Uitgave
Clusius College
Voltastraat 1
1817 DD Alkmaar
telefoon (072) 514 76 66
[email protected]
www.clusius.nl
68
www.clusius.nl