Bestel online uw concertserie voor het seizoen 2014 | 2015

De Seizoensbrochure 2014 | 2015 is uit! Voor het nieuwe seizoen heeft het Nederlands Philharmonisch Orkest | Nederlands Kamerorkest weer een aantal prachtige concertseries samengesteld, zoals Geliefde Klassiekers, Zondagmiddag concerten en Opera en Concert. Dit jaar kunt u voor het eerst de series online bestellen, waarbij u zelf uw plaatsen in de zaal kunt kiezen. Bij de series kunnen we u een aanzienlijk lagere prijs bieden. Uw korting kan oplopen tot 35% op de losse kaartprijs. Ga naar www.orkest.nl om direct te bestellen.

IRIS HOND

VAN CLASSIC FM

Luister naar Classic FM voor overdag non-stop de beste en mooiste klassieke hits en interessante thema-avonden.

KLASSIEK VOOR IEDEREEN

Programma za 24, zo* 25 mei 2014, 20.15 | *14.15 uur (einde concert ca. 22.25 | *16.25 uur) Het Concertgebouw, Grote Zaal

Nederlands Philharmonisch Orkest

Hugh Wolff

dirigent

Stephen Hough

piano

Esa-Pekka Salonen (1958)

Giro

Antonín Dvořák (1841 -1904)

Concert voor piano en orkest in g, op. 33 Allegro agitato Andante sostenuto Allegro con fuoco

Pauze

Ludwig van Beethoven (1770 -1827)

Symfonie nr. 6 in F ‘Pastorale’, op. 68 Allegro ma non troppo (Ontwaken van vrolijke gevoelens bij aankomst op het land) Andante molto mosso (Scène bij de beek) Allegro (Vrolijk samenzijn van de landmensen) Allegro (Onweer en storm) Allegretto (Herderslied - vreugde en dankbare gevoelens na de storm)

Extra: Za 19.40 uur en zo 13.40 uur

Muziekcafé

, Spiegelzaal.

ProgrToel_120x168_serie 3 13-14_d.indd 7

PROGRAMMATOELICHTING

BEETHOVEN

Symfonie 6 ‘Pastorale’

Zit u op de winnende stoel?

Elke bezoeker van onze concerten kan zitten op de winnende stoel. Met uw plaatsbewijs maakt u kans op twee gratis concertkaarten. Kijk op de woensdag na het concert op www.orkest.nl of uw stoel het winnende nummer heeft.

Wij delen graag ons podium met u!

Het Nederlands Philharmonisch Orkest | Nederlands Kamerorkest beschikt over een prachtig gebouw: de NedPhO-Koepel. Deze spectaculaire koepel kunt u voor bijzondere gelegenheden huren. Het is een officiële trouwlocatie en een sfeervolle ruimte voor recepties, lezingen, concerten, diners en relatie-events. In de zomer kunt u gebruik maken van de prachtige tuin en er zijn ook mogelijk- heden tot het inhuren van een muzikaal ensemble. Adres: Batjan- straat 3, Amsterdam. Neem voor meer informatie contact op met de afdeling zakelijke relaties via info @ nedpho.nl, 020 521 75 02.

En ook:

DVOR ÁK

Pianoconcert

Hugh Wolff, dirigent Stephen Hough, piano

za 24, zo 25 mei

Het Concertgebouw

WWW.ORKEST.NL

14-04-14 12:33

Vrienden maken het verschil

U houdt van klassieke muziek? Dan houden wij van u. Bezegel deze liefde door Vriend te worden van het Nederlands Philharmonisch Orkest | Nederlands Kamerorkest. Maak deel uit van een enthousiast gezelschap muziekliefhebbers en maak samen meer mogelijk. Met uw vriendschap maakt u de eerste maten van een Mahlersymfonie of een concert voor kinderen mogelijk. Om elke avond weer een topprestatie te leveren waar u en toekomstige generaties van kunnen blijven genieten is veel geld nodig. Daarom doen we een beroep op u. Schrijf u vanavond nog in bij de Vrienden balie (tegenover de garderobe van Het Concertgebouw), kijk op www.orkest.nl of neem contact op met Bo Peters: bp @ nedpho.nl, 020 521 75 52.

Giro musicale

In dit programma maken we een kleine rondgang door de muziekgeschiedenis. Deze begint in onze tijd met een klein symfonisch gedicht, gaat dan terug naar een pianoconcert aan het einde van de 19e eeuw en eindigt met een zomerse symfonie uit het begin van diezelfde eeuw.

Derde Finse generatie

Jean Sibelius bracht de Finse muziek op het wereldpodium. Zijn faam is zo groot dat het lijkt alsof er na hem geen fatsoenlijke Finse stukken meer gecomponeerd zijn. Het tegendeel is waar; Finland heeft veel uitstekende koren, orkesten en solistische zangers, evenals uitstekende componisten. De werken van componisten als Joonas Kokkonen uit de eerste generatie na Sibelius, en Aulis Sallinen en Einojuhani Rautavaara van de tweede generatie, dringen echter moeilijk door in het lager gelegen deel van Europa. De koor werken van Rautavaara krijgen wel steeds meer een plaats in de Nederlandse koorcultuur. Met Giro treedt Esa-Pekka Salonen, geboren in 1958, naar voren als een vertegenwoordiger van de der de generatie. Hij kreeg zijn opleiding aan de Sibelius-academie in Helsinki, waar hij zowel compositie als orkestdirectie studeerde. Op beide gebieden is hij succesvol. Als dirigent werkt hij met alle belangrijke orkesten in de wereld, en als componist maakt hij naam met orkestwerken en soloconcerten. Vanaf het begin interesseert hij zich voor nieuwe ontwikkelingen in het muzikaal denken. In 1981 experimenteerde hij met zeven aan elkaar gekoppelde akkoord groepen die een rondgang (Italiaans: giro) maken door de tonale mogelijkheden. Na de eerste uitvoering was hij niet tevreden, het was te gecompliceerd in de ritmiek en in de harmonieën en hij borg het stuk op. Zeventien jaar later werd hij gevraagd om een openings stuk te schrijven voor een Fins muziekfestival. Dit vormde de aanlei ding om Giro te herzien. Zelf omschrijft hij het tien minuten durende werk als een klein symfonisch gedicht.

Pastorale in het klein

Antonín Dvořák schreef drie concerten voor een solo-instrument en orkest. Heel bekend zijn het Vioolconcert en het Celloconcert. Daar voor componeerde hij echter al een Concert voor piano en orkest dat in 1878 in première ging. Het vond meteen zijn weg in het inter nationale concertleven, maar na zo’n twintig jaar taande de belang stelling van de pianisten. Er zou te weinig virtuositeit en glamour in de pianopartij zitten, terwijl er tegelijkertijd technisch veel van de solist gevergd wordt. Vooral het derde deel is pittig voor de solist. Als geheel is het eigenlijk meer een concert voor orkest met piano. De pianopartij stroomt mee in de muzikale ontwikkelingen en krijgt soms even ruimte, maar te weinig, vond men.

De Tsjechische pianist Vilém Kurz verhielp dat probleem: hij ver eenvoudigde technisch lastige passages en herschreef de solopartij zodat de pianist meer kon schitteren. Vijftien jaar na de dood van Dvořák ging deze versie in première. De bewerkte vorm kreeg re delijke belangstelling, maar het pianoconcert werd nooit zo popu lair als het Vioolconcert en het Celloconcert. In de afgelopen decen nia groeide echter de belangstelling voor het originele concert van Dvořák en nu worden beide versies weer meer gespeeld. De solist in dit programma, Stephen Hough, kiest voor de originele versie. Beide versies bieden aantrekkelijke muziek, met prachtige thema’s in alle drie de delen. Er zitten innemende melodieën in, en de krachtige ritmische stuwing van de Tsjechische volksmuziek. De opbouw van het werk is klassiek driedelig. Het middendeel bekoort het oor meteen met een fraaie inleiding door de hoorn, waarna de piano de lyrische stroom voortzet. Het is een pastorale in het klein.

Zomerse klanken in de vrieskou

We gaan nog verder terug in de tijd, naar 1808: de première van de Pastorale symfonie zoals Ludwig van Beethoven zijn zesde symfoni sche schepping noemde. De presentatie vond plaats op een win terse avond in december, in een steenkoude zaal van het Theater an der Wien. Het was afzien want het concert duurde vier uur, doordat naast de Zesde symfonie, ook de Vijfde symfonie in première ging. Het programma werd verder aangevuld met het Vierde piano-

concert

, een concertaria, de Koorfantasie voor piano, koor en orkest, én met delen uit een nieuwe mis. Het was een benefietconcert, maar of de opbrengst erg groot was vermeldt de historie niet. Wel beschreef een bevriende musicus hoeveel tegenwerking Beethoven als dirigent tijdens de voorbereiding ondervond van de musici van het orkest en koor. De getuige vermeldde dat de uitvoering hem op de proef stelde, zoveel missers waren er te horen.

Opgewekte gevoelens

In het noordelijke stadsdeel Döbling in Wenen bevindt zich nog een restant van het lieflijke landschap waar Beethoven heel wat zomers doorbracht. Destijds lag het gebied met de dorpjes Döbling en Heiligenstadt een flink eind buiten de stadswallen van het tamelijk kleine Wenen. Wandelend genoot hij er van het landschap en van de natuur. De hedendaagse bezoeker van het Heiligenstädter Park kan zich een beetje inleven in de ‘opgewekte gevoelens die ontstaan bij de aankomst op het land’ zoals de componist aantekende bij het eerste deel van zijn Zesde symfonie. In voornoemd park staat Beethoven nog steeds te mijmeren, de lange geklede jas openhangend, de hoed half achter zich in de hand, de markante kop iets geheven. Het standbeeld dateert uit 1910. De eerste ideeën voor de Pastorale noteerde hij in 1803, maar tot een echte uitwerking kwam het pas in 1807-1808. Vloei ende melodieën in een springerige, vrolijk stemmende ritmiek vullen het eerste deel. De hobo en de klarinet schetsen in solistische partijen een sfeer van landlui die dansmuziek maken. Vogelgekwetter klinkt door in de strijkers. Een koekkoek springt er ineens uit in de fagot. Maar, waarschuwt Beethoven, het was nooit de bedoeling om een exacte schildering te geven, maar uiting te geven aan gevoelens. Het is ‘een herinnering aan het leven op het land’. Het tweede deel betitelde de componist als ‘Szene am Bach’. Dromerig geniet de luisteraar met de componist van het rustgevende, zacht stromende beekje, vol met lieflijke muziek. In het ruisende struweel rondom klinken spranke lende vogelgeluiden. Het is het langste deel van de symfonie.

Onweersbui

De volgende drie delen lopen in elkaar over. Eerst zijn we getuige van het opgewekte dansen en musiceren van de plattelandbewoners. In dit deel ‘Lustiges Zusammensein der Landleute’ spelen voor het eerst trompetten mee; samen met de hoorns zorgen ze voor een hartstochtelijke sfeer. Die wordt afgebroken door een donker ge grom in de contrabassen en snelle loopjes in de violen, waarna een flitsend onweer losbarst. Hierin spelen de pauken een voorname rol, en de piccolo die de heftig fluitende storm uitbeeldt. Het natuurge weld ebt weg, waarna mens en dier langzaam uit hun schuilplaatsen tevoorschijn komen. ‘Hirtengesang, Frohe, dankbare Gefühle nach dem Sturm’, noteerde Beethoven.

Tekst: Heinz Köhnen

Biografieën

symfonie

Hugh Wolff

dirigent

De Amerikaanse dirigent Hugh Wolff kan bogen op een uitgebreide carrière. Die begon al tijdens zijn studie, waar hij naast orkestdirectie aan het Peabody Conservatory ook piano studeerde en in Parijs een jaar compositielessen bij Olivier Messiaen volgde. Van 1988 tot 2000 was Hugh Wolff muzikaal leider van het befaamde Saint Paul Chamber Orchestra. Daarnaast was hij van 1997 tot 2006 chef-dirigent van het Radio Sinfonie Orchester Frankfurt. Met beide orkesten maakte hij een groot aantal cd’s, waar onder opnames van alle Beethovensymfonieën en de Eerste en Zesde van George Antheil, een productie die in 2001 een Cannes Classical Award verwierf. Hugh Wolff heeft een uitgebreid repertoire dat reikt van barok tot hedendaags. In die laatste categorie verzorg de hij wereldpremières van componisten als John Corigliano, John Harbison en Mark-Anthony Turnage. Naast zijn vaste engagementen dirigeerde hij als gast vrijwel alle belangrijke orkesten in Amerika en Europa waaronder de New York Philharmonic Orchestra, de Boston Symphony Orchestra, de Philadelphia Orchestra, de London Symp hony Orchestra en het Gewandhausorchester Leipzig.

Stephen Hough

piano

Hoe veelzijdig kan een kunstenaar zijn? Stephen Hough is componist, blogger, schrijver van theologi sche artikelen en schilder. Maar bovenal is hij, inmid dels beladen met roem, een concertpianist die bij elk concert opnieuw alles geeft wat hij muzikaal in zich heeft: ‘Als musicus moet je nooit vervallen in routine, niet in spelen maar ook niet in interpretatie. Telkens als je een stuk opnieuw oppakt, moet je hongerig zijn om er nieuwe dingen in te ontdekken, je erdoor te laten verbazen en stimuleren. Je bent pas ‘performer’ als elke keer dat je een stuk speelt, je nekharen recht overeind gaan staan.’ Stephen Hough werkte samen met een groot aantal beroemde dirigenten en orkesten en heeft meer dan 50 veel geprezen cd’s op zijn naam staan. De pers over Hough: ‘A virtuoso who begins where others leave off’ (Washington Post).