Transcript Gehoorbescherming bij muzikanten

R
E
I
S
DOS
Gehoorbescherming
bij muzikanten
Uren muziek spelen in een repetitiekot, striemende feedback op het podium of een te scherpe gitaarsolo die uit de boxen giert.
Live muziek beleven, kan een aanslag betekenen op je gehoor. Voor muzikanten en muziekliefhebbers is een goed gehoor van
levensbelang. Je beschermen bij het spelen of beluisteren van muziek is dus noodzakelijk. Wij polsten bij enkele muzikanten
naar hun ervaringen met gehoorbescherming en kregen advies van Poppunt, het aanspreekpunt voor muzikanten en dj’s.
We kwamen terug met een positief verhaal: jonge muzikanten zijn zich bewust van de risico’s op gehoorschade.
F
Oordoppen op maat bij LM
Nieuw !
LM voorziet een eenmalige tussenkomst van 25 euro voor op maat gemaakte oordoppen bij een door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid
erkende audioloog of audicien. Meer info op www.libmutov.be
Pieter De Busschere (19), gitarist en zanger uit Eeklo
“Het verschil tussen universele oordopjes en bescherming op maat is groot”
Muziek
Pieter: “Ik ben al met muziek bezig vanaf het vijfde leerjaar.
Ik ging naar de muziekschool en leerde gitaar spelen. Met
mijn broer en enkele vrienden uit de academie begonnen we
een groepje. Die eerste pogingen waren heel amateuristisch
(lacht), maar we wilden toen vooral iets te doen hebben in
de grote vakantie. We speelden indie, alternatieve rock met
bands als The Strokes en Arctic Monkeys als voorbeelden.”
“Later wilden we het serieuzer aanpakken. Onder de naam
Ringelblum namen we deel aan wedstrijden waardoor we in
de regio konden optreden. Tot grootse plannen is het echter
nooit gekomen toen iedereen ging verder studeren. Nu broed
ik samen met mijn broer op een nieuw project. Het wordt iets
compleet anders, veel experimenteler.”
Gehoorbescherming
“In het begin speelde ik met gewone moussen oordoppen. Na
een jaar of twee heb ik, onder meer op aandringen van mijn
moeder, oordoppen op maat laten maken bij een audioloog.
Het verschil in kwaliteit met universele dopjes is groot. Het
geluid wordt veel beter en zuiverder gefilterd.”
“Ik heb die oordoppen nog altijd. Ze passen prima in mijn oor
en storen me niet. Ik draag ze altijd tijdens repetities, maar bij
optredens gebruik ik ze minder. Dan wordt het geluid immers
anders afgesteld. Ik zing en speel gitaar, een juiste geluidsweergave is daarom heel belangrijk.”
“Ik gebruik mijn oordoppen op maat enkel als ik zelf speel.
Naar een concert neem ik ze niet mee. Ze hebben veel geld
gekost en ik wil ze niet verliezen. Als ik naar festivals ga, neem
ik gewone oordopjes mee. Zeker op Rock Werchter zijn die
absoluut nodig want daar wordt heel luid gespeeld. Als ik dan
naast mij mensen zonder bescherming zie, sta ik daar toch van
te kijken.”
Bewustzijn
“Als je over 85 decibel gaat, is geluid schadelijk. Ik denk dat
de meeste muzikanten dat wel weten. Voor beginnende bands
is dat misschien moeilijker. Het zou daarom een goede zaak
zijn dat die waarschuwingen op de muziekapparatuur staan
vermeld. Een optreden moet ook aangenaam blijven voor het
publiek. Als we live spelen vragen we altijd iemand om in het
publiek te gaan staan en aan te geven of het geluid goed zit.”
“Bij het repeteren vind ik het dragen van oordoppen heel
belangrijk. Het gebeurt wel eens dat we beginnen om 12u en
stoppen om 19u. Dat voel je bij het slapengaan aan je oren. Op
die momenten stel ik me wel eens de vraag: is dit wel goed
voor mijn oren?”
>
G
Amaryllis Uitterlinden, professionele zangeres
“Het risico op gehoorschade zal ik altijd
uit de weg gaan”
‘Oh oh oh oooow’, ook u hebt het refrein van de hit I’m Your Sacrifice wel eens meegezongen. Het nummer van en met Ozark Henry zette Amaryllis Uitterlinden volop in de schijnwerpers. De
zangeres en actrice doet er tijdens haar muzikale activiteiten
alles aan om haar gehoor te beschermen.
Muziek
Amaryllis Uitterlinden zingt en acteert. Ze zong mee op de laatste
plaat van Ozark Henry, maar ze nam ook zelf een cd op en acteert
in musicals, theatervoorstellingen en televisieseries. “Van mijn
16de ben ik met muziek bezig”, zegt Amaryllis wanneer we haar
even storen tussen de opnames van een nieuwe film. “Ik studeerde aan het Herman Teirlinck Instituut en in Boston aan het Berklee
College of Music. Sindsdien ben ik niet meer gestopt met zingen.”
Amaryllis Uitterlinden(Copyright@SedranJPhotography)
niet meteen een optie. Maar dan blijft het belangrijk om je oren op
een andere manier te beschermen.”
Gehoorbescherming
“Ik ben heel gevoelig voor geluid. Op maat gegoten gehoorbescherming draag ik sinds mijn 21ste. Mijn oordoppen halen genoeg
decibel, maar geven een uitgebalanceerde klank zodat je echt nog
naar muziek luistert. Soms kan ik niet begrijpen hoeveel geluid
mensen aankunnen. De meeste concerten die ik bijwoon, vind ik
altijd te luid. Ik zal daarom nooit naar een concert of feestje gaan
zonder gehoorbescherming. Ik kan dat gewoon niet aan.”
Bewust
“Een muzikant heeft zijn oren nodig en moet zich bewust zijn van
de risico’s. Zoals een sporter weet wat hij moet eten om zijn spieren en lichaam gezond te houden, zo moet een muzikant weten
hoe hij zijn gehoor moet beschermen. Ik zal het risico op gehoorschade altijd uit de weg gaan. Ik kan me niet voorstellen met tinnitus te moeten leven. Dat lijkt me de horror.”
“Als ik live speel, gebruik ik op maat gemaakte in-ear monitors. Ik
krijg de geluidsmix dan rechtstreeks binnen in plaats van door de
podiummonitors. Veel muzikanten vinden dat ze met dat systeem
de aanwezigheid van het publiek missen. Maar ik gebruik ze graag
omdat ik zo heel zuiver de stem en klank hoor en het geluidsniveau beter kan regelen. Aangezien ik graag zacht en genuanceerd
wil zingen, is dat een groot voordeel. Het in-ear systeem heb je
echter niet in kleine clubs. Voor beginnende groepjes is het dus
Advies
“Ga op jonge leeftijd al op zoek naar kwaliteitsvolle gehoorbescherming. Draag ze altijd, zelfs op de meest domme momenten.
Ik heb een vriendin, een klassieke violiste, die het spelen drastisch
moest minderen nadat iemand op het podium een microfoon liet
vallen naast een box. Het gefluit zorgde ervoor dat ze verder moet
met een fluit- en ruistoon in haar oren. Het is een waarschuwing:
als je met muziek verder wil, moet je je oren altijd beschermen."
Bram Baele (21), zanger uit Nederzwalm
"Onze generatie is goed gewaarschuwd”
Muziek
Bram: “Mijn groep heet Surreal Lipstick Tragedy. We
bestaan zo’n twee jaar en
brengen rock–’n–roll. We treden vooral op in Zuid-OostVlaanderen, al spelen we
volgende week in Limburg en de week erna zelfs in Nederland.”
Gehoorbescherming
“Ik ben nu zo’n vijf jaar actief met muziek bezig. Drie jaar geleden
heb ik oordoppen op maat laten maken. Goed dat je me vertelt
over die tussenkomst bij het ziekenfonds, want eigenlijk heb ik
er dringend nieuwe nodig. Mijn huidige oordoppen laten nu een
beetje lucht door waardoor de kwaliteit afneemt. Het wordt ook
aangeraden om ze na verloop van tijd aan te passen. “
“We zijn in de band met vijf en iedereen draagt oordoppen op maat.
We spelen graag luid, dus dan zijn die wel nodig. We repeteren
H
tweemaal per week en dan heb ik ze altijd in. Bij optredens is het
afhankelijk van de zaal en de monitors. Zonder oordoppen hoor ik
mezelf beter zingen, maar als het te luid is en de monitors staan
te blazen, dan moet het wel om mezelf te beschermen. Ik draag ze
ook voor concerten, al ben ik ze zo wel al eens verloren.”
Bewustzijn
“Ik ben nogal voorzichtig als het op gehoorschade aankomt. Je
hoort in het circuit soms verhalen van mensen met gehoorproblemen en dan denk je wel eens na. Vooral drummers hebben
er problemen mee aangezien zij vaak direct worden blootgesteld
aan lawaai.”
“Ik kan mijn oordoppen op maat niet meer missen en kan die
bescherming elke muzikant aanraden.Het valt me trouwens op dat
heel wat jonge muzikanten op maat gemaakte oordoppen gebruiken bij het spelen. Het zijn vooral de oudere rockers die het zonder
doen. Onze generatie lijkt me goed gewaarschuwd. Je hoort en
leest er dan ook meer over dan vroeger.”
DOSSIER
ING
ESCHERM
GEHOORB
Poppunt adviseert muzikanten
Een wereldhit schrijven, op de grootste festivals spelen, toeren langs de belangrijkste concertzalen. Klinkt als een droom voor
elke jonge muzikant. Wie plannen heeft, kan een beroep doen op de expertise van Poppunt. Ook gehoorbescherming is een
belangrijk aandachtspunt in de carrière van een muzikant. Popadviseurs Yannick H'Madoun en Jan Pauly leggen uit waarom.
“Ik herinner me het verhaal van een jonge
kerel met zware tinnitus”, zegt Jan Pauly
wanneer we hem vragen naar zijn ervaringen met gehoorschade als popadviseur.
“Hij vroeg of wij weet hadden van centra
die psychologische begeleiding kunnen
bieden aan mensen met gehoorschade. Bij
zware gevallen is het inderdaad belangrijk
om er goed mee om te gaan. Maar dan is
het dus al te laat.”
Yannick: “Eigenlijk zou iedereen die muziek
maakt moeten weten hoe geluid werkt. Zo
lijkt het verschil tussen 100 en 103 decibel
klein, maar op vlak van geluidsdruk zijn de
gevolgen groot. Wie dat niet weet kan veel
schade berokkenen.”
Krijgen jullie vaak vragen over gehoorschade?
Jan: “Wij vervullen vooral een preventieve
rol. Door muzikanten te informeren, hopen
we trauma’s te voorkomen. Af en toe heb
ik wel iemand met gehoorproblemen aan
de lijn. Helaas kunnen we dan enkel doorverwijzen. Belangrijk is om binnen de 24
uren na het trauma een arts te raadplegen
en je te laten behandelen. Die snelle aanpak vergroot de kans op herstel. Wacht je
te lang, dan wordt het moeilijk.”
Zijn ook concert- en festivalgangers zich
bewust van de mogelijke gevaren?
Jan: "Ook bij hen is die attitude veranderd,
maar niet zoals bij muzikanten. Wie regelmatig naar een concert gaat, zal sneller
oordoppen op maat dragen omdat hij de
investering er zeker uithaalt. Iemand die
per week enkele concerten meepikt heeft
immers minder of kortere rustperiodes
waardoor de belasting op de oren groter
is. Toch kan één overbelasting al voldoende
zijn voor gehoorschade."
Zijn muzikanten geïnteresseerd in
gehoorbescherming?
Yannick H'Madoun: “Het dragen van oordoppen werd 20 jaar geleden als ‘oncool’
gezien. Die attitude is sterk veranderd.
Mensen willen zich beschermen. Over inear monitors, waarbij je het geluid rechtstreeks binnenkrijgt via oortjes en niet
via speakers, krijgen we vaak vragen van
muzikanten die al langer met muziek bezig
zijn. We geven dan uitleg over de technische kant en de investeringskost.”
Welk aandachtspunt mag een beginnende muzikant niet over het hoofd zien?
Jan: “We hechten veel belang aan de inrichting van de repetitieruimte. Muzikanten
brengen er in het begin van hun carrière
veel tijd door. Zonder het te beseffen doen
ze dat niet altijd in de beste omstandigheden. In een slechte akoestiek kan je je oren
kapot spelen. Isoleren doe je om buren en
familie niet te storen, maar met ook een
goede akoestiek wordt het muziekspelen
aangenamer en veiliger.”
“20 jaar geleden waren oordoppen ‘oncool’.
Die attitude is helemaal veranderd.”
Win De Muzikantengids!
De Muzikantengids van Poppunt is hét
handboek voor muzikanten en dj’s.
Alles wat je tegenkomt in het muzikantenbestaan wordt helder en overzichtelijk uitgelegd. Wij geven drie exemplaren weg. Laat ons weten op welke
manier jij met muziek bezig bent.
Stuur je antwoord samen met je naam
en adresgegevens voor 15 juni 2014
naar [email protected].
WIN
Yannick en Jan, popadviseurs bij Poppunt >
TIP
Een tip van Yannick: Luister als beginnende
muzikant altijd naar de technieker die je begeleidt. Hij of zijn kan je veel leren over een
juiste geluidsmix. Hoe beter je deze aspecten
begrijpt, hoe kleiner het risico op gehoorschade voor jezelf en het publiek
Een tip van Jan: In een repetitiekot is de
akoestiek even belangrijk als de isolatie. Met
enkele truckjes kan je daar zelf voor zorgen.
Gebruik bijvoorbeeld geen lege eiderdozen,
maar wel oude matrassen. Die absorberen het
geluid veel beter.
Meer tips en brochures vind je op
www.poppunt.be