Transcript IK BEN HEEL ERG LELIJK

IK BEN
HEEL
ERG
LELIJK
Hoe mooi ze ook zijn,
twee procent van de
mensen vindt zichzelf
afzichtelijk. Dat heet
BDD: Body Dysmorphic
Disorder. “Zeg zelf, ik
zie er toch niet uit?”
l
LINDA. 1
LISANNE VAN DER PLOEG (18),
JEANINE VERBURG (21),
STUDENT EN BLOGGER
STUDENT
“Ik kijk in elke autoruit en spiegel.
“Tot nu toe wisten alleen mijn ouders
Ben altijd met foundation in de weer.
dat ik BDD heb. Mijn broer en mijn
Ik vind dat mijn haar teveel pluist en
vrienden wisten van niets. Ik wilde
dat ik dik ben. Iemand met BDD wil
ze er niet mee vervelen. Ik zit niet te
niet horen dat hij wél mooi is. Ik vind
wachten op medelijden en bespaar
het, dus het is zo.
me alsjeblieft je complimenten. Het
Vroeger zeiden klasgenoten al dat ik
is mijn probleem en ik moet ermee
lelijk was. Ze vonden dat ik op een
dealen. Mijn karakter is oké, ik ben
jongetje leek. Als ik foto’s uit die tijd
aardig en behulpzaam, maar ik zou
terugzie begrijp ik precies wat ze
willen dat de vorm van mijn gezicht
bedoelden.
wat ronder was. Mijn huid is onzui-
Op mijn zesde ben ik seksueel mis-
ver. Mijn haar is te dik en krult teveel.
bruikt en er was niemand met wie ik
Mijn tanden staan niet recht, maar
daarover kon praten. Ik sneed in mijn
binnenkort neem ik een beugel.
arm om mijn frustraties kwijt te kun-
BDD gaat verder dan een beetje
nen. Er was een moment dat ik het
onzeker zijn. Ik maak me de hele
leven niet meer zag zitten. Gelukkig
dag druk of mensen mijn lelijke pun-
heeft een goede vriend me bij het
ten zien. Op school voelde me altijd
treinstation weggehaald.
minderwaardig; ik was een stil en
Mijn arm zit nu vol littekens en ik walg
teruggetrokken meisje. Toch ben ik
ervan. Met mijn ouders heb ik geen
nooit gepest. Ik volg tegenwoordig
contact meer, maar er zijn genoeg
een studie via internet, dat scheelt
andere mensen die me steunen. Ik
me veel stress en energie.
werk aan een beter zelfbeeld en volg
Ik vergelijk mezelf constant met
eens per week therapie met een
anderen. Van elk mens kan ik wel
leuke groep jongeren. Ik verzamel
mooie dingen opnoemen, maar niet
positieve mensen om me heen en
van mezelf. Ik probeer positiever te
dat helpt wel. Zij zijn mij dierbaar en
denken, maar het lukt me niet.
respecteren mij en mijn problemen.
Het maakt me intens verdrietig. Mijn
Ik weet tenminste waar mijn BDD
haatliefdeverhouding met spiegels
vandaan komt en dat maakt het
breekt me op. Ik word onrustig
ietsje makkelijker.”
als er geen spiegel in de buurt is,
TRUI DANTE 6
maar als-ie er wel is verpest dat
‘MIJN
HAAR
PLUIST
EN IK
BEN DIK’
l
2 LINDA.
‘BESPAAR
ME JE
COMPLIMENTEN’
ding mijn humeur. Ik moet steeds
checken hoe ik eruit zie en het stelt
altijd teleur. Aan mijn ogen mankeert
niets, dus wat ik in de spiegel zie is
mijn realiteit.”
JURK FRENCH CONNECTION
l
LINDA. 3
MERCEDES BOUTER (28),
AWAIS (30), BEVEILIGER
STUDENT RUSLANDKUNDE
“Waarom kijkt iedereen naar me?
“Ik negeer elke spiegel, daar ben
Zijn het mijn gele tanden? Mijn rare
ik erg goed in. Als de kapper met
ogen? Zit mijn haar niet goed?
een extra spiegel aankomt zodat ik
Beweeg ik niet mannelijk genoeg
mijn achterhoofd kan bekijken, zeg
of juist veel te macho? Mijn hersens
ik snel: ‘Ja, ik zie het. Dank u wel.’
draaien overuren. Ik heb altijd het
Maar ik denk: ga weg met dat ding.
gevoel dat ik saai en oninteressant
Nee, ik ben niet bang voor andere
ben. Ik denk tien keer na voordat ik
mensen, ik schaam me niet voor
iets zeg. Discussies mijd ik, van de
de buitenwereld en ik ben nooit
verlegen geweest. Ik loop zo een
vol terras op. Mensen mogen van
‘GA WEG
MET DIE
SPIEGEL’
zenuwen weet ik al snel niet meer
wat ik wil zeggen. Ik ben als de
dood dat mensen tegen me gaan
me vinden wat ze willen, zolang ik
praten, want dan verstar ik. Daarom
mezelf maar niet hoef te zien.
kijk ik dwars door iedereen heen of
Toen ik tien was, zag ik mezelf op
gewoon naar de grond. Als er mooie
een filmpje. Vanaf dat moment heb
vrouwen in mijn buurt staan, doe ik
ik een hekel aan mezelf. Niet alleen
het al helemaal in mijn broek. Ik vind
aan mijn gezicht en mijn lijf, ook mijn
mezelf lelijk, vies en dom.
houding en mijn stem. Nee, ik heb
Omdat mijn sombere gevoelens nog
geen vervormd beeld van mezelf.
erger worden als ik thuisblijf, ga ik er
Het gaat niet om mooi of lelijk – ik
wel met vrienden op uit. Helaas kan
zou gewoon een krachtiger voorko-
ik er nooit zo van genieten als zij. Als
men willen hebben.
ik een kroeg binnenkom, denk ik dat
Door mijn BDD kan ik geen strafplei-
iedereen naar me kijkt. Bij andere
ter worden. Tijdens die studie moet
mensen speur ik obsessief naar lelij-
je je eigen pleidooien terugkijken en
ke punten. Ik let vooral op tanden.
dat lukt me niet. De meeste psychia-
Als ik iemand niet mooi vind, kap ik
ters weten niet wat ze met BDD aan
het gesprek voortijdig af. Lelijkheid
moeten. Ze scheren alle BDD’ers
maakt me neerslachtig. Het lukt
over een kam en schrijven veel te
me niet op de focus te verleggen
makkelijk antidepressiva voor. Mijn
naar dingen die mooi zijn. Mijn BDD
lotgenoten kampen vaak met een
maakt me boos. Ik zou willen tieren
sociale fobie en zijn soms gebaat bij
en schelden, maar ik houd me in.”
therapie. Op dit moment lijkt er voor
OVERHEMD HANS UBBINK
mij geen effectieve behandeling te
bestaan.”
JURK NINA JAREBRINK
l
4 LINDA.
‘IK VOEL
ME
LELIJK,
DIK EN
DOM’
l
LINDA. 5
ESTHER VELDMAN (34): OFFICE
ONDERWIJS
MANAGER
“Ik ben altijd bang dat mensen den-
‘Ik begreep die strapatsen van
ken dat ik ijdel ben. Of erger, dat
Michael Jackson wel. Hij was onge-
ik me aanstel. Het begon in 2003,
lukkig met zijn gezicht en zocht een
toen ik een pigmentvlekje op mijn
uitweg. Als er een wonderpil zou
wang liet weghalen. De dermato-
bestaan die mijn huid iets donkerder
loog maakte een diep wondje en
kon maken, zou ik die direct slikken.
dat werd een litteken. Dit zette mijn
Sinds mijn zestiende vind ik mezelf
leven op de kop, want het witte
lelijk. Van mijn lichte acne maak ik in
plekje zou nooit meer weggaan.
mijn hoofd enorme puisten. Reden
BDD is een verlammende ziekte.
genoeg om een verjaardag af te
Er waren momenten waarop ik mijn
bellen.
angst en paniek niet meer in de hand
Ik heb ook moeite met mijn haar.
had. Ik kon niet meer normaal func-
Het is heel fijn, waardoor het er op
tioneren en werd opgenomen in een
vochtige dagen smoezelig uitziet. Ik
psychiatrische instelling. Nu ben ik
ben gestopt met paardrijden omdat
afgekeurd als leerkracht. Lesgeven
ik geen cap op mijn hoofd wilde. Na
ging nog wel, maar tijdens vergade-
de les zou ik in de wc urenlang bezig
ringen kon ik me niet concentreren.
zijn mijn zweterige haar opnieuw in
Ik ging steeds meer fouten maken. Ik
keek dwangmatig vaak in de spiegel
en was aldoor met mijn camouflagestick in de weer. Mijn therapeut
adviseerde me alle spiegels uit mijn
huis te halen. Eerst speelde ik vals
met een zakspiegeltje, maar het gaat
steeds beter. Mijn man steunt me
geweldig. Soms gaat hij mee naar
therapie om te snappen hoe hij met
mij om moet gaan.
BDD maakt een in zichzelf gekeerde
vrouw van me. Mijn gedrag heeft
een grote impact op mijn man, kinderen en vrienden. Ik voel me schuldig dat ik vooral met mezelf bezig
ben. Ik hoop dat ik in therapie leer
mijn leven niet langer te vergallen
door zo’n stom littekentje.”
JURK HUMANOID
l
6 LINDA.
‘ALLEMAAL
DOOR
ZO’N STOM
LITTEKENTJE’
TEKST CHARLOTTE VAN DRIMMELEN FOTOGRAFIE ANNALEEN LOUWES STYLING SIRIANE HUNIA VISAGIE ESTHER DIJST
THEA URI (48), ZAT IN HET
‘IN MIJN
HOOFD IS
HET EEN
ENORME
PUIST’
model te krijgen. Stel je voor dat
iemand dat zou zien.
In mijn donkerste periode stond ik
zes uur voor de spiegel. Artsen hebben lang gedacht dat ik een dwangstoornis had. Een familiekwaal. Pas
toen ik op internet iets over BDD las,
wist ik waar mijn absurde gedrag
vandaan kwam. Tijdens groepstherapie in het AMC zag ik andere
patiënten die er geweldig uit zagen,
maar zichzelf lelijk vonden. Dat was
een eyeopener. Klachtenvrij word
ik waarschijnlijk nooit, maar ik kan
me al beter ontspannen. Ik gebruik
nu al minder foundation, poeder en
rouge.
Mijn vriend en ik beginnen niet aan
kinderen. Stel je voor dat ze ook
BDD hebben. Ik moet er niet aan
denken.”
JURK FRENCH CONNECTION
l
LINDA. 7