De (on)mogelijkheden voor DHW inspecteurs om te verwijzen naar HALT en mystery guests in te zetten

Verslag van de interessante en interactieve tweede verenigingsbijeenkomst Utrecht – Op 23 juni 2014 vond de tweede bijeenkomst van de Nederlandse Vereniging voor Drank- en Horecawet Inspecteurs (NVDI) plaats. Wederom was Utrecht de centrale locatie waar ongeveer 50 Drank- en Horecawet inspecteurs verzamelden om ervaringen te delen en nieuwe kennis op te doen. Voor de vereniging waren er bekende gezichten van de eerste bijeenkomst, maar waren er ook evenveel nieuwe gezichten die kennis wilden maken met de vereniging. De inspecteurs uit alle delen van het land en de sprekers van HALT en de gemeente Eindhoven zorgden voor een interessante en interactieve bijeenkomst. Waarom en hoe verwijzen naar HALT? Namens HALT was Rinske Janssen aanwezig om de inspecteurs te informeren over de HALT afdoening in het kader van DHW artikel 45. Wat kan deze afdoening bijdragen aan het werk van de inspecteurs? Allereerst om te voorkomen dat jongeren nogmaals de fout ingaan, was het antwoord van Janssen. Bij de HALT afdoening wordt niet het vermanende vingertje gebruikt om de overtreder te wijzen op zijn of haar fouten, maar wordt ingezet op het verhogen van het bewustzijn en het veranderen van de attitude t.o.v. alcohol. En misschien nog belangrijker, HALT krijgt ruim 90% van de ouders van de overtreders aan tafel bij het eerste gesprek. Over de effectiviteit van de afdoening wordt binnenkort meer duidelijk, wanneer het evaluatieonderzoek openbaar wordt gemaakt (meer info op www.beke.nl). Tegelijkertijd is deze evaluatie bepalend voor het vervolg van de alcohol afdoening en de manier waarop inspecteurs kunnen verwijzen naar HALT. Dit laatste bleek in veel regio’s geen gemakkelijk proces te zijn. Niet alleen dienen de inspecteurs bevoegd te zijn om voor artikel 45 te schrijven, ook moeten ze door het OM aangewezen worden om jongeren te mogen verwijzen naar HALT. Waar de bevoegdheid geen probleem is, gaven verschillende inspecteurs aan dat de aanwijzing door het OM niet altijd doorgang vindt. De vereniging zal dit proces nauwlettend in de gaten houden en de (toekomstige) leden op de hoogte houden.

De inzet van mystery guests om de naleving te verhogen Wellicht één van de meest interessante discussies van dit moment is die van het inzetten van mystery guests om vervolgens als DHW inspecteur handhavend op te treden. Evan Frank,

afdelingshoofd Toezicht & Handhaving van de gemeente Eindhoven, inspireerde de aanwezige inspecteurs door te vertellen over hun experiment op dit gebied. NOTE: Dit middel wordt regelmatig verward met de inzet van mystery shoppers voor onderzoeksdoeleinden en het weekend pool team van de NVWA. Hieronder de verschillen: • Inzet mystery shoppers (onderzoek): minderjarige jongeren worden ingezet om alcohol te kopen bij verschillende verkooppunten met als doel om de naleving van de leeftijdsgrens in kaart te brengen. Er wordt niet handhavend opgetreden in geval van overtredingen. • Inzet mystery guests (handhaving): jongeren die niet onmiskenbaar 18 jaar zijn, worden ingezet om alcohol te kopen bij verschillende verkooppunten met als doel de overtreders direct te bestraffen. Er wordt wel handhavend opgetreden in geval van overtredingen. • Inzet weekend pool team (handhaving): jonge DHW inspecteurs worden ingezet om onopvallend te inspecteren in gelegenheden waar veel jongeren komen of waar de lokale toezichthouder bekend is. Er wordt wel handhavend opgetreden in geval van overtredingen. Dit team is echter per 1 januari 2014 niet meer beschikbaar voor gemeenten. De gemeente Eindhoven zet meerderjarige (niet onmiskenbaar 18) mystery guests in om alcohol te kopen bij verschillende verkooppunten om vervolgens verkopers die niet naar ID vragen direct te bestraffen (punt 2 in de box hierboven). Het idee achter deze methode is dat inspecteurs geen tijd hoeven te verspillen aan observaties, die geregeld niks opleveren. Deze methode kost weinig tijd en levert gelijk resultaten. In het buitenland (bijvoorbeeld UK en VS) is reeds bewezen dat de inzet van mystery guests bovendien de naleving enorm kan verhogen. De vraag in Nederland is echter: is het uitlokking? De gemeente Eindhoven is ervan overtuigd dat hun methode, met meerderjarige mystery guests, geen uitlokking is. Tot op heden heeft de rechter er echter nog geen uitspraak over gedaan. Ook over dit proces zal de vereniging de (toekomstige) leden op de hoogte houden. Voor nu is het advies van de NVDI i.o. om niet allemaal te gaan experimenteren met dit middel, maar af te wachten totdat er draagvlak en een goede richtlijn is voor het gebruik van deze methode. Hoe gaat de vereniging verder? De NVDI zal per 1 september 2014 definitief opgericht worden. Tijdens de bijeenkomst is voorgesteld om gedurende een jaar een interim-bestuur aan te wijzen, bestaande uit 7 personen met Michiel van Baardewijk (inspecteur DHW, gemeente Lingewaard) als voorzitter. Na een jaar krijgen de leden de mogelijkheid zich verkiesbaar te stellen en te stemmen over het bestuur. Vanaf 1 september 2014 zullen lidmaatschapskosten gevraagd worden (€ 85,- p.j. of € 7,10 p.m.) om de leden te kunnen faciliteren met bijeenkomsten, digitale mogelijkheden tot uitwisseling, etcetera. Houd de website en uw mail in de gaten voor de ontwikkelingen rondom de vereniging! [email protected] • www.dhwinspecteur.nl • @DHW_inspecteur Namens het interim-bestuur, Michiel van Baardewijk (interim-voorzitter)