Transcript eerste - Stichting IRIS

De professional
aan het woord
Een uitgave ter inspiratie en informatie over de invulling van professionele ruimte
binnen de IRIS-scholen. Medewerkers aan het woord over verschillende vormen van opleiden en
ontwikkelen, zoals teamontwikkeling, schoolontwikkeling, leren in het vak, collegiale consultatie, individueel leren en IRIS-breed netwerken.
januari 2014, nummer 1
Serious Gaming op het Kaj Munk College
Vervolgens gaan zij de strijd aan met andere supermarktconcerns in de klas. Spelers proberen door slimme inzet van
prijs- en marketingstrategie zoveel mogelijk winst te halen.”
Speciaal voor vmbo-leerlingen zijn de spellen ‘Ka’Ching’ en
‘Luxe Leven’ ontwikkeld. Ka’Ching lijkt op ‘Prijzenoorlog’,
met als toevoegingen btw berekenen, inkoopkosten, brutowinst, bedrijfskosten en tenslotte het berekenen van nettowinst. In ‘Luxe leven’ volg je de stadia van je leven en leer je
De sectie Economie van het Kaj Munk College is op
zoek naar alternatieve werkvormen die zij tijdens
hun lessen kunnen inzetten. De Onderwijsmiddagen
hebben zij dan ook benut om trainingen te volgen
over het gebruik van educatieve spellen in de les gebaseerd op het principe van Serious Gaming (door Be
Involved). Naast de secties Economie en M&O van het
Kaj Munk was ook een aantal collega’s van de Haemstede-Barger Mavo bij deze trainingen aanwezig.
rond te komen door je inkomsten, vaste lasten en uitgaven
bij te houden. Het saldo komt op je bankrekening en afhankelijk van je saldo ontvang je of betaal je rente. Annemieke:
“Stuk voor stuk zeer leerzame spellen. De spellen ‘Ka’Ching’
en ‘Luxe Leven’ gaan we zeker inzetten in onze lessen. Ze
sluiten goed aan op de stof die we behandelen en die door
leerlingen best lastig gevonden wordt, namelijk het berekenen van de omzet, bruto- en nettowinst. ‘Luxe Leven’
past mooi bij de thema’s sparen en lenen, waarbij ook het
aspect studie aan bod komt. Ga je meteen na het mbo aan
“We zijn op zoek naar werkvormen waarmee we de leerlin-
het werk of ga je door naar het hbo en heb je later een
gen echt kunnen laten voelen waar economie over gaat”,
hoger inkomen?”
aldus Annemieke Wiedemeijer, economiedocent op het Kaj
Munk. Educatieve spellen blijken hiervoor zeer geschikt.
Annemieke is enthousiast over de spellen, maar zou het
De spellen bieden leerlingen de begrippen aan vanuit een
liefst nog een stap verder gaan. “Het inzetten van deze
context waardoor ze beter beklijven. Vervolgens gaan de
spellen zie ik als een mooie aanvulling op mijn lessen. Het
leerlingen spelenderwijs aan de slag en bouwen blijvend
blijven echter wel simulaties. Nog liever zou ik mijn leerlin-
inzicht in de lesstof op. “En dat het ook nog eens leuk is,
gen meenemen naar ‘buiten’, bijvoorbeeld voor een bezoek
dat hebben we aan den lijve ondervonden. We hebben
aan de Tweede Maasvlakte om het belang van de Rotter-
verschillende spellen gespeeld om zelf te ervaren wat zo’n
damse haven voor de Nederlandse economie te laten zien.
spel met je doet. Zo speelden we ‘Prijzenoorlog’, bedoeld
Dan pas ‘voel je economie in het echt’. Helaas hebben we
voor havo/vwo. De spelers worden directeur van een groot
nu nog onvoldoende economie-uren ter beschikking om dat
supermarktconcern dat zoveel mogelijk winst moet maken.
te realiseren, maar het idee laat me nog lang niet los!”
Binnen IRIS vinden we het persoonlijke contact en het luisteren naar elkaar van groot belang. Wat heb jij nodig om te excelleren? Over welke kwaliteiten beschik je en waar wil jij je verder in bekwamen? Hoe kun je als persoon, team of school van
elkaar leren en waar kun je elkaar ondersteunen? Dit alles met het doel je eigen talenten te ontdekken, te ontwikkelen en nog
meer uit te dragen op school. Uiteindelijk komt dit het leren en welzijn van de leerlingen ten goede.
IRIS biedt je volop de ruimte!
Om 8.15 uur stonden de ‘vrienden’ op beide locaties klaar
om te observeren hoe het binnenkomen van de leerlingen
verloopt. Vervolgens zijn er op twee locaties verschillende
lessen bezocht en was het ‘s middags tijd voor speed daten
met leerlingen, mentoren, OOP’ers en docenten. De bevindingen werden door de verschillende groepen aan het
einde van de dag gepresenteerd. Vooral het veilige werk-
Kritische Vriend
Bezoek op het ECL
klimaat, dat op beide locaties zichtbaar en voelbaar was,
werd gewaardeerd. “Je mag jezelf zijn op het ECL.”
Belangrijkste advies: Probeer de papieren werkelijkheid
van een waardevol didactisch concept ook meer in de klas
zichtbaar te maken, differentiatie in de les is nu nog weinig
Donderdag 21 november 2013 een groep van twintig
te zien. Een ander klassenmanagement is daarvoor essen-
kritische vrienden van de andere IRIS-scholen gaan op
tieel. Nu is het nog te veel afhankelijk van de individuele
bezoek bij het ECL. Het doel van de dag: kijken hoe de over-
docent of dat zichtbaar wordt.
gang was van de brugklas, gelokaliseerd op de Vaart, naar
de tweede klas op de Kade. Belangrijke aandachtspunten
Bijzonder compliment: De brugklas-supporters, de hulp en
bij de observatie: de mate van zelfstandigheid, de verant-
vraagbaak voor brugklassers, hebben hun rol als gids voor
woordelijkheid die leerlingen krijgen en de eigen verant-
de bezoekers, informant, ervaringsdeskundige en gemoti-
woording die leerlingen nemen, het werkklimaat en hoe
veerde hulpmentor voorbeeldig vervuld. Bedankt Paula,
het ECL recht doet aan verschillen binnen de klas.
Mila, Daniëlle, Jorien, Puck, Julia en Ymke!
Werken aan kwaliteitstoetsen
Het afgelopen schooljaar zijn docenten van de Haemstede-Barger Mavo (HBM) bezig geweest met het (her)-schrijven en herijken van hun sectieplannen. In deze plannen staan de eindtermen van het CE en worden als uitgangspunt genomen om het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) voor de eindexamenleerlingen vorm te geven.
Tevens is er een ontwikkeling in gang gezet om de kwaliteit van de toetsen te verbeteren onder begeleiding van
bureau CPS. Dit schooljaar richten docenten alle aandacht op het maken van valide PTA-toetsen, worden bestaande
toetsen geanalyseerd en zo nodig aangepast. Ook de onderbouwtoetsen worden tegen het licht gehouden.
Daniëlla Ferwerda, docent Nederlands: “Vorig jaar hebben we veel tijd besteed aan ons sectieplan Nederlands waarin de eindtermen van het CE zijn aangegeven. Dit nemen we als uitgangspunt voor ons PTA. We hebben geleerd de zaken aan de basis
goed op te pakken. Het was opvallend dat in de examens veel woorden worden gebruikt die voor leerlingen lastig te begrijpen
zijn. We besteden daar nu meer aandacht aan.”
Kritische blik Het doel van dit jaar is dat de schoolexamens aantoonbaar van het juiste niveau zijn en voldoen aan de vereiste kwaliteit. HBM wordt hierin begeleid door Bureau ICE, welke vooraf de PTA’s hebben geanalyseerd. De toetsmatrijs, een
schematisch overzicht waarin de inhoud van de te toetsen leerstof wordt afgezet tegen het vraagniveau, wordt als uitgangspunt gebruikt. “Het is een praktisch handvat dat je helpt te bereiken dat de
toets meet wat hij moet meten. We krijgen allerlei handreikingen hoe we goede
toetsen kunnen maken of bestaande toetsen kunnen verbeteren. Soms maken
we de toetsen zelf, soms gebruiken we de toetsen die bij de methode horen. In
beide gevallen zijn we nu veel kritischer geworden”, aldus Daniëlle.
Uniformiteit Er wordt gewerkt volgens RTTI-methode. Een handige checklist
maakt het mogelijk om te beoordelen of een toets voldoet aan de kwaliteitseisen. Tevens is het belangrijk dat leerlingen de juiste informatie krijgen bij een
toets. Uniformiteit helpt hierbij. Daniëlle: “We gebruiken nu allemaal hetzelfde
voorblad met vastgestelde informatie en een uniform lettertype. En we geven bij
elke vraag de te behalen punten aan zodat de leerling precies weet waar hij aan
toe is. Wij zijn binnen de sectie Nederlands erg blij met de huidige ontwikkeling.”
ICT bij begeleiding dyslectische leerlingen
Binnen het HVC worden dyslectische leerlingen zoveel mogelijk individueel begeleid door een dyslexiecoach. Elk schoolteam
heeft een speciaal opgeleide coach die binnen zijn afdeling verantwoordelijk is voor de begeleiding. Om ervoor te zorgen
dat deze leerlingen op hun eigen niveau ook met hun leeftijdgenoten mee kunnen doen in de klas is er dit jaar gestart met
de introductie van Kurzweil. Deze speciale dyslexiesoftware is beschikbaar voor alle dyslectische leerlingen uit het eerste en
tweede leerjaar. Onder leiding van projectleider Hans Luijk, ICT-coördinator binnen HVC, zijn inmiddels 35 leerlingen gestart,
verdeeld over verschillende afdelingen. Docenten en leerlingen hebben een training gevolgd om met de software om te kunnen gaan. Na de herfstvakantie is gestart bij de talen, vanaf december volgden de andere vakken. Ouders schaffen via school
een laptop aan, het HVC zorgt voor de licentie van de software, de installatie en het beheer van de laptop. Het lesmateriaal
wordt vooraf gescand en bewerkt. Ook de ouders krijgen een training, zodat zij hun kinderen thuis kunnen begeleiden.
Hoe werkt Kurzweil? Het principe is eenvoudig: wat een
leerling zonder dyslexie zelf van papier leest, wordt voor
een dyslectische leerling voorgelezen door Kurzweil. De
leerling leest via zijn laptop mee. Moeilijke woorden kunnen eenvoudig worden opgezocht in de direct beschikbare,
digitale woordenboeken. Een meerkleurige cursor markeert een woord, zin of alinea: een ideale houvast voor
actief meelezen. Ook de voorleessnelheid kan zelf worden
bepaald, waardoor de leerling in zijn eigen tempo kan
lezen en oefenen. Toetsen en werkbladen kunnen worden
ingescand en ingevuld.
Een leerling met dyslexie kan nu beter het tempo in de klas bijhouden en zo zijn talenten en capaciteiten beter ontplooien. “Dan is geen moeite te
veel en heb ik er veel voor over.” Madelon Huurman
“In oktober zijn we met het project gestart en ik zie nu al
dat mijn leerlingen betere resultaten behalen voor de talen.
Met name de mogelijkheid om te oefenen met woordjes
leren werpt zijn vruchten af. Het vergt wel wat aanpassingen: de leerling moet een goede plek in het lokaal krijgen,
toetsen moeten digitaal worden aangeleverd. Via een
digitaal logboek kunnen we precies zien wat de leerling in
de les heeft gedaan en zo de juiste begeleiding bieden. Het
werken met Kurzweil vraagt behoorlijk wat extra tijd, maar
het is het dubbel en dwars waard.”
Dyslexie
… is een specifieke lees- en spellingstoornis met een
neurobiologische basis.
… heeft niets te maken met intelligentie.
… komt bij 5 tot 10% van de Nederlanders voor.
… is erfelijk en gaat niet over.
… komt meer bij mannen voor dan bij vrouwen.
… is meer dan alleen een leesprobleem. Mensen met
dyslexie hebben meestal ook moeite met spellen,
studeren, structuren en het onthouden van losse feiten.
Madelon Huurman, docent Nederlands, begeleidt 58 leerlingen met dyslexie, waarvan er 16 met Kurzweil werken.
“Ik kan al best goed met Kurzweil werken. Het lezen van de
Bij dyslectici verloopt de taalverwerking in de hersenen
leerboeken gaat veel beter. Ik weet nog niet alle functies van
minder automatisch, dat geldt zowel voor klanken als
het programma, maar samen met andere leerlingen in mijn
klas die ook met Kurzweil werken ontdekken we steeds meer.
voor de herkenning van letters, lettergrepen, woorden
Het is wel fijn dat ik niet meer met boeken hoef te sjouwen.
en zinnen. Dyslectici nemen daardoor nieuwe infor-
Die blijven lekker in de kluis. Ik hoef er alleen voor te zor-
matie, die tijdens het leerproces wordt aangeboden,
gen dat ik mijn laptop bij me heb en dat hij is opgeladen!”
Stijn van Woerdekom, leerling 2 vmbo kader
langzamer en moeizamer in zich op dan mensen die
geen last van dyslexie hebben.
Pesten: een apenkunstje?
Wat apen ons leren over pesten op het schoolplein.
“Met het kaderteam onderbouw van Thamen hebben we de workshop ‘Pestkop-apenkop’ in Apenheul
gevolgd. Een leerzame workshop over waarom apen- en mensenkinderen pesten. Gedrag wordt bepaald
door een combinatie van natuur, cultuur en persoonlijkheid. Dat stukje natuur, daar kunnen we veel van
leren door het gedrag van apen te bestuderen. Pestgedrag is duidelijk aanwezig bij apen en het blijkt een
sterke natuurlijke basis en functie te hebben. In de workshop was ook aandacht voor het gedrag dat we
van nature vertonen in een sociale werkomgeving. Wat zijn hier de overeenkomsten tussen mensen en
apen? Wij hebben de apen ook echt geobserveerd, maar op dat moment werd er net niet gepest. De trainer en medeschrijver van het boek ‘Pestkop-apenkop’ Sarah Mutsaers benadrukt dat we het tegengaan van
pestgedrag als ons aller verantwoordelijkheid moeten zien. Als we ons bewust zijn van hoe die groepsprocessen
werken en we ons verantwoordelijk voelen, kunnen we sneller ingrijpen waardoor erger wordt voorkomen. Ons bezoek
gebruiken we als extra bagage bij het leren omgaan met pestgedrag. Het heeft onze blik verruimd over hoe we naar pestgedrag kunnen kijken en wat we kunnen doen om het pesten te beperken. Het past uitstekend in ons programma ‘Samen
op Thamen’, wat gericht is op een plezierig en veilig schoolklimaat en waar in (mede)verantwoordelijkheid één van de
pijlers is.” Tecla Trossel en Tjeerd Hansen, beiden docent/lid kaderteam onderbouw.
Verdieping van kennis draagt bij aan beter lesgeven
wetenschappers uit mijn vakgebied om te zien hoe zij
werken. Ook moet je echt op de hoogte zijn van recente
ontwikkelingen in je vakgebied en weten hoe je een wetenschappelijke presentatie opbouwt.
Wat heeft het jou tot nu toe gebracht? Ik ga er beter door
lesgeven. Je verdiept je kennis en verbanden worden beter
zichtbaar. Je kunt daardoor de stof van meerdere kanten
benaderen, erg handig omdat leerlingen nu eenmaal op
verschillende manieren leren. Als mentor gebruik ik mijn
kennis van de universitaire structuur om leerlingen voor te
bereiden op een overstap naar de universiteit. Daarnaast is
Gaila Jehoel, docent Kunst aan het Herbert Vissers College,
de kennis handig bij het opzetten, organiseren en maken
deed de Kunstacademie, studeerde Kunstgeschiedenis en
van werkstukken waarbij onderzoek gedaan moet worden.
promoveert nu op de ontwikkeling van Nederlandse
culturele netwerken in Italië. Zij heeft hiervoor de promo-
De promotiebeurs
tiebeurs gekregen. In augustus 2013 is ze begonnen.
Met de Promotiebeurs wil het ministerie van OCW het
aantal gepromoveerde leraren voor de klas vergroten ter
Wat vind je van de mogelijkheid dat docenten via de pro-
verbetering van de onderwijskwaliteit en ter versterking
motiebeurs de kans krijgen om te promoveren? Het is een
van de aansluiting tussen universiteiten en scholen. De pro-
prachtige kans om zo je kennis uit te kunnen breiden. De
motiebeurs stelt leraren in staat om lesgeven te combineren
beurs zit goed in elkaar: vier jaar lang wordt de helft van
met het doen van promotieonderzoek. Geselecteerde lera-
jouw aantal fte’s vergoed voor vervanging en jaarlijks is er
ren worden vier jaar lang voor de helft van hun aanstelling
3000 euro beschikbaar voor onderzoekskosten. Maar een
vrijgesteld, met behoud van salaris, om onderzoek te doen.
dergelijk onderzoek is ook echt een uitdaging, vergis je niet.
Aanvragen kunnen in twee periodes worden ingediend:
van januari tot 12 maart en van juli tot 2 september 2014.
Heb je nog tips voor collega’s die overwegen te promo-
In 2014 zijn er 200 beurzen beschikbaar.
veren? Ja, een heleboel! De belangrijkste is eigenlijk om
Meer informatie: www.nwo.nl/leraren.
het op je eigen school goed te regelen. Een tweede tip is
dat je je tijd heel goed moet bewaken. En voor mij was
Tip: Begin tijdig met de voorbereiding van de aanvraag,
het uitermate leerzaam om tijdens het schrijven van mijn
omdat je een onderzoeksidee moet bedenken, een promo-
masterscriptie in contact te komen met promovendi en
tor moet zoeken en een promotievoorstel moet opstellen.
Terug in de studiebanken
Dorine Machiels, afdelingsleider binnen het ECL volgt sinds
maart 2013 de Masteropleiding Integraal Leiderschap bij
het Centrum voor Nascholing Amsterdam. Deze masteropleiding is bedoeld voor leidinggevenden in het onderwijs
die zich door middel van wetenschappelijk verantwoord
praktijkonderzoek in de eigen school willen ontwikkelen
tot schoolleider op Masterniveau.
Dorine Machiels (ECL), Ben van der Hilst (CNA) en Corrie Cuperus (ECL)
Waarom wilde je weer gaan studeren? Ik was al heel lang
van plan om weer te gaan studeren. De enthousiaste
afdelingsleider Corrie Cuperus. Zij doet binnen het ECL
studieverhalen van mijn man maakten dat het nog meer
onderzoek naar zelfsturing van leerlingen met de focus op
ging kriebelen. Juist op dat moment startte het tweejarige
de rol van de docent als presentator en afsluiter, twee van
Management Development traject binnen IRIS. Ik heb toen
de vijf rollen van de docent. Beiden richten wij ons op een
besloten eerst daar aan deel te nemen. Als schoolteam kre-
aantal vakken binnen 4 VWO en gaandeweg zijn we er-
gen we de tijd en rust om gericht aan allerlei onderwerpen
achter gekomen dat onze onderzoeken in elkaars verlengde
te werken, maar ook het ‘begeleid collegiaal leren’ vond ik
liggen. Wij gebruiken elkaar dan ook als klankbord. Ik denk
erg nuttig. Reflecteren op je eigen gedrag met collega’s van
dat we daardoor in staat zijn meer uit de opleiding te halen
andere scholen, daar heb ik veel van geleerd.
dan sommige anderen uit de groep.
Onderdeel van de opleiding is het doen van onderzoek.
Hoe voelt het om weer te studeren? Scholing is leuk! Ik
Wat houdt dit precies in? De Masteropleiding leert ons als
geef al heel lang leiding en het is goed om nu weer eens te
leidinggevenden om docenten te stimuleren onderzoek
ervaren wat het is om student te zijn, deadlines te moeten
te doen en niet te snel te zoeken naar oplossingen om zo
halen en stukken te moeten schrijven. Ik ben veel meer
weloverwogen besluiten te nemen. Om dat goed te kunnen
gaan lezen. Eigenlijk gewoon goed om weer eens uit je
moeten we inderdaad zelf ervaring opdoen met het doen
dagelijkse rol te stappen. Het voelt als een cadeautje om
van onderzoek. Ik onderzoek op het ECL in hoeverre feed-
deze opleiding te mogen volgen. Ik wil er ook echt ‘beter’
back gegeven kan worden op de resultaten van toetsen ter
uitkomen en dingen op een betere, maar ook wetenschap-
verbetering van het leerproces van leerlingen. Wat beheers
pelijk verantwoorde manier gaan aanpakken. Ik wil graag
je goed en wat minder goed. Het op een goede manier
een goede bijdrage leveren aan de drive die iedere docent,
geven van feedback kan het leerproces krachtig bevor-
waar ik leiding aan geef, van nature al in zich heeft: iedere
deren. Deze opleiding volg ik samen met mijn collega
les nog beter te doen.
De medewerkers van de IRIS-mediatheken komen sinds vorig schooljaar regelmatig bij elkaar tijdens de O&O-momenten. Het eerste
schooljaar stond dit vooral in het teken van een ‘kijkje in elkaars keuken’, waarbij met name praktische ervaringen werden uitgewisseld. Dit
jaar is ervoor gekozen om ‘een kijkje in andere keukens’ te nemen. In oktober werd in de ‘keuken’ van de Koninklijke Bibliotheek in Den
Haag gekeken. Het programma bestond uit een uitgebreide rondleiding, waar zowel de oude boekencollectie als de digitale mogelijkheden
aan bod kwamen. In december stond een bezoek aan de mediatheek van de Katholieke Scholengemeenschap Hoofddorp gepland. Deze
recentelijk opnieuw ingerichte mediatheek heeft dit jaar de Prijs voor de Beste Leesomgeving gewonnen. Bijzonder aan deze mediatheek is
het gebruik van duurzame materialen en een apart ingerichte stilteruimte. Voor de medewerkers van IRIS een bron van inspiratie en goede,
toepasbare ideeën. De andere twee O&O-momenten van dit schooljaar worden door elke mediatheek afzonderlijk ingevuld, maar voor
volgend jaar staan er ook weer gezamenlijke bijeenkomsten in de planning. “Wij zijn blij dat IRIS ons deze mogelijkheid biedt!”
IRIS Opleiding Leiderschap:
de Kweekvijver
Netwerk O&O
Binnen iedere school is een netwerk O&O actief, veelal
bestaande uit een teamleider, een schoolopleider en een
HR-medewerker. Eén van hen is netwerkcoördinator O&O.
Iets voor jou?
De netwerkorganisatie coördineert, stimuleert, ondersteunt
Leiding geven aan collega’s doe je niet zomaar. Daar moet je
en faciliteert op het gebied van Opleiden en Ontwikkelen
wel wat voor doen! De opleiding Kweekvijver volgen,
binnen de school en vormt een brug naar IRIS-brede
bijvoorbeeld. De opleiding is bedoeld voor iedereen die
samenwerking ter versterking.
werkt in het onderwijs en die zich verder wil bekwamen op
het gebied van ambachtelijk en persoonlijk leiderschap.
Heb je vragen, opmerkingen of suggesties: neem dan
In september 2014 gaat deze een-
contact op met één van de netwerkcoördinatoren:
jarige opleiding opnieuw van start
Marcel van den Busken (THA) [email protected] /
onder leiding van Ruud Jansen. Denk
0297-563192 | Jan Simon (HVC) [email protected] / 0252-661566
je dat het iets voor jou is? Overleg
| Ronald Lam (HBM) [email protected] / 023-5282380
met je leidinggevende en neem
| Robert Claassen (KMC) [email protected] / 023-5616198
contact op met Ruud Jansen (tel.
| Luc Bessems (ECL) [email protected] / 023-5319042 | Rita
06-43230670 / [email protected]).
Groeskamp (IRIS) [email protected] / 023-5483800
Meer informatie vind je ook op de
website van O&O.
Meer informatie: www.iris-opleiden-ontwikkelen.nl
Subsidiemogelijkheden
Lerarenbeurs
Bevoegde leraren kunnen een beurs aanvragen voor een bachelor- of masteropleiding (inclusief pre-master of schakeltraject) of voor een korte opleiding die gericht is op het verwerven van extra bekwaamheden. Meer
informatie: www.ib-groep.nl/particulieren/leraar.
Let op: de regels omtrent de Lerarenbeurs zijn veranderd vanaf het studiejaar 2013-2014. Voor aanvragen vanaf dit studiejaar geldt, dat een aanvraag ieder jaar opnieuw moet worden ingediend.
Promotiebeurs
Bevoegde leraren kunnen een beurs aanvragen voor een promotieonderzoek. Zie voor meer informatie
pagina 4 of kijk op www.nwo.nl/leraren.
Agenda februari-juni 2014
Colofon
Dit is een uitgave van
6 feb
Havo congres: Trots op havo
www.HAVOplatform.nl/agenda
6 feb
Vmbo-congres TL 2020
www.VO-raad.nl
6 feb
Landelijk congres jongeren en social media
www.onderwijsagenda.nl
11 feb
3e Onderwijsmiddag IRIS 2013-2014
www.iris-opleiden-ontwikkelen.nl
11 feb
Conferentie Talenonderwijs in 2014
www.aps.nl
13 feb
Landelijk congres Gezag in het geding
www.onderwijsagenda.nl
13 feb
Hoe betrek je collega’s bij taalbeleid, Studiedag APS
www.taalenrekenen.nl
7 & 21 mrt
Elke rekencoach een VIP
www.taalenrekenen.nl
13 mrt
Tweedaagse training anti-pestcoördinator
www.aps.nl
20 mrt
Vo-congres
www.VO-raad.nl
2, 3 apr
Conferentie voor onderwijsvernieuwing en ICT 2014
www.cviweb.nl
8 apr
Onderwijsdag IRIS, Herbert Vissers College
www.iris-opleiden-ontwikkelen.nl
12 apr
CED groep Taalconferentie 2014
Steunpunt rekenen en taal
21, 22 mei
Nationaal congres Onderwijs en Social Media 2014
www.Ncosm.nl
Met dank aan alle medewerkers van IRIS
juni
Eindpresentaties Kweekvijver
op uitnodiging
die aan dit nummer hebben meegewerkt.
IRIS Opleiden & Ontwikkelen
Vragen en/of suggesties:
Rita Groeskamp, Coördinator Opleiden
& Ontwikkelen IRIS | 023-5483800
(di/woe/do), [email protected]
www.iris-opleiden-ontwikkelen.nl
Tekst: L. Bessems, R. Groeskamp, R. Jansen
Eindredactie: I. Snep
Vormgeving: Bommel tekst & creatie
Oplage: 800 exemplaren
Druk: drukkerij Groen