Transcript Lesbrief nr 4

Lesbrief nr 4
voor Groep 7 + 8
+
4 / 2014
FT &
TIJDSCHRI elemaal
h
website
wD!!!
vernieu
SaMSaM
– MIdd
WERELd
En In dE
n
be ie
Ik w en
b
ik
Hoe gebruikt u Samsam in de klas?
Weinig tijd? -> Doe alleen opdracht 1.
Tijd voor verdieping? -> Kopieer het werkblad op p. 2-3 en deel het uit.
Begrijpend lezen? -> Kopieer Nieuwsbegrip op p. 4-5-6.
Nieuwe
fotostrip
met
Maurice
De opdrachten uit deze lesbrief sluiten altijd aan bij
de kerndoelen van burgerschap (34 t/m 50).
n
TE
h
Ec
RR Ijonuwste
E
is t t?
nd Wat groorech
KI
L
N
Waar gaat het over?
T
EL
M
M
RO uW
O ag
ELer j a L
SPjij ovvan ?MWE nS?
T t
L ‘ ee ten ren
EEat w rechkinde
SP W
EE
Op 20 november 2014 bestaat het VN-Kinderrechten­
verdrag 25 jaar. Elk kind heeft recht op een veilig en
gezond leven, ook in Nederland. Daarom interviewt
Samsam deze keer Nederlandse kinderen over
kinderrechten.
p
Lestiro
te 25
tG
Speel He rrechtene
d
in
jaar K
extra
spel. De
verdrag staat op p. 2.
tie
informa
Allebei
Eigen mening
Opdracht 1
Kinderen maken overal ter wereld hetzelfde mee. Of niet? In deze
Allebei geven Eline uit Leeuwarden en Caio uit Rio de Janeiro
(allebei 12) hun eigen mening. Naar wie wordt er geluisterd?
CAio (12)
woont in het
centrum van de stad. Hij is gefrustreerd
over zijn buurt: “Er zijn hier niet genoeg
speelplekken voor kinderen. Ik mis
vooral een skatepark! De gemeente is
deze wijk wel aan het opknappen,
maar niet voor ons. Ze maken de straten
mooi voor de Olympische Spelen in
2016. Dat vinden ze belangrijker dan
wat de kinderen willen.”
Filmpjes kijken op samsam.net
Tijdsduur: 15 minuten / Werkvorm: klassikaal
Doel: introductie van het thema kinderrechten.
Kinderrecht: Het recht om je mening te laten horen
Nieuw!
Gabriel uit Brazilië
Foto en interview Wies Ubags
7+ 8
Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinder­
rechten. Het doel van Samsam is leerlingen te laten zien en ervaren dat mensen
wereldwijd verbonden zijn: samen delen, leren en samen verantwoordelijk zijn
voor de wereld. Dichtbij en ver weg. Samsam verruimt je blik.
“Ik vind dat de gemeente
niet naar ons luistert.”
“Ik deed allerlei officiële dingen,
zoals een krans leggen tijdens
Dodenherdenking.”
Foto Jacob van Essen
gROEP
Wat is Samsam?
4
ElinE (12)
was een jaar
kinderburgemeester van Leeuwarden.
“Ik ben gekozen door de kinderraad en
de burgemeester en wethouders.
Ze vonden dat ik het beste kon
debatteren over een plan voor een veilig
looppad naar mijn school. Mijn plan is
niet precies uitgevoerd, maar er is wel
iets mee gedaan. Het is nu inderdaad
veiliger rond mijn school.”
Eline in actie
zien? Surf naar
samsam.net
samsam kinderrechten
1. Laat de leerlingen pagina 4 in Samsam lezen.
2. Bekijk samen de filmpjes van Eline (NL)
en Gabriel (Brazilië) op samsam.net.
Gabriel liet zijn stem horen toen veel
gezinnen in zijn buurt werden gedwongen
te verhuizen voor het WK-voetbal en de
Olympische Spelen. 3. V
ragen voor de klas: over welk kinderrecht
gaan de filmpjes? Waarom is dat recht
belangrijk? Wat zijn de verschillen en
overeenkomsten tussen Eline en Gabriel?
Dit filmpje hoort bij de samenwerking tussen
Samsam en de
. Vanaf 26 oktober
zendt deze omroep een nieuwe serie
jeugd­documentaires over kinderrechten uit
op televisie! Kijk op mensjesrechten.nl
1
LEES ONS
VERHAAL OP
PAGINA 10!
OEPS
lunch vergeten
en ieder kind
heeft recht
op voldoende
gezonde
voeding! Ga
terug naar 12.
21 22
Artikel 31:
recht op
sport en spel
Vertel op welke
sport je zit
of wat jouw
favoriete spel
is.
24
Het verdrag
heeft 54
artikelen en die
gelden voor alle
kinderen in de
wereld. Lees er
meer over in de
lesbrief.
4
Artikel 28:
recht op
onderwijs
Tijd om te
leren.
Sla één beurt
over!
6
Wist je dat de
voedselbank te
maken heeft met
artikel 27? Ieder
kind heeft recht op
eten, kleding en een
huis. Denk hierover
na terwijl je een beurt
overslaat.
7
17
43
8
:
l 13
ike van
ing
Art id
jhe gsuit of
vri
juf t
nin
me rtel deter wa of
Ve es haar van
g dt.
me n
va
je kledin
g vin
n
zij ndaa
va
zet
CEF
UNI in voor
Artikel 20:
zich ereen kind dat
kind
ten.
niet thuis
rech drie.
kan wonen
m er
Noe meer in
heeft recht op
Lees
rief.
pleegzorg
de lesb
16
om De
ko bu ki
jo m ds nd
uw t
op m er
re vo an .n
ch
te or l
n.
40 41
11
Artikel 2:
alle
kinderen
zijn gelijk
Meer info in
de lesbrief.
2
Elk jaar houden
duizenden
kinderen hun
spreekbeurt over
kinderrechten rond
20 november, de
Internationale Dag
voor de Rechten
van het Kind.
Op 20
20
november is de
november
Internationale
Dag
viert de
voor dede
Rechten
wereld
van het Kind. Feest!
Internationale
Kiesvoor
een speler
die
Dag
de
ook in van
dit vakje
Rechten
moet
komen.
het
Kind!
LEES ONS
VERHAAL OP
PAGINA 5!
12
13 14
de
is ten- n
EF
va
IC rechtie e
UN er sa nigdN)
nd ni
ki ga Vere s (V
or de atie
N
45
Artikel 22:
54
38
vluchtelingenkinderen hebben
recht op extra
bescherming
Hoera!
53
FINISH
47
49
26
:
37
el in de
tik
Ar ren enis
de
de
kin vang o in .
ge inf ief
er
Me lesbr
28
56
t
pu
werd door de Algemene
Vergadering van de
Verenigde Naties
het Verdrag voor de
Rechten van het Kind
aangenomen.
UNICEF werkte
mee aan de
totstandkoming
van het
Kinderpardon.
Ga twee stappen
naar voren, maar
lees eerst voor uit
de lesbrief.
de
63
Artikel
24: recht
op goede
gezondheid
Rust goed
20 november 1989
Alle landen
behalve de VS,
Het KinderSomalië en
rechtenverdrag
Zuid-Soedan,
bestaat 20
hebben het
november al
Kinderrechten25 jaar! Jij mag
verdrag
meteen door
goedgekeurd. Sla
naar de finish!
een beurt over.
in
62
Het grote 25 jaar
Kinderrechtenverdragspel
uit en sla
een beurt
over!
Start
re
ch Artik
t op el
W iden ee 8:
at
n
iek maa titeit eig
en
med? Ve kt
es rtel JOU
pe he
ler t je
s.
58
Ar
tik
vr 14 el
go vaijhei :
ds n d
di
en
st
l 23:
ike
Art ht op e
rec der
on
bijz zorg
een
bij
ap
dic
han
60
15
25
Vakje
Het Kinderrechtenverdrag gaat over alles waar
kinderen en jongeren mee te maken kunnen krijgen:
school, wonen, gezondheid, geloof, ouders en
vrienden. Maar het gaat ook over kindermishandeling,
kinderarbeid, oorlog en scheiding van ouders.
191 landen hebben hun handtekening onder het
Kinderrechtenverdrag gezet en beloofden daarmee om
de rechten van kinderen te beschermen. Maar lang niet
alle landen komen hun beloftes na. Daarom is het werk
van UNICEF nog heel hard nodig.
Vakje
Kinderen horen niet in de gevangenis.
Maar soms gebeurt dat toch. Bijvoorbeeld als een
kind iets ergs heeft gedaan. In artikel 37 van het
VN-Kinderrechtenverdrag staat dat opsluiten alleen
mag als het echt niet anders kan. En dan zo kort
mogelijk. Vroeger werden gezinnen met minderjarige
kinderen die in Nederland asiel aanvroegen, wel eens
in de gevangenis gezet als zij de Nederlandse grens
overstaken. Ook gezinnen van wie de asielaanvraag werd
afgewezen, moesten soms naar de gevangenis.
Dat gebeurt nu gelukkig bijna niet meer.
Kijk op samsam.net
35
Dan ben jij een echte
kinderrechtenexpert!
Houd op of rond 20
november je spreekbeurt
over UNICEF!
Vraag de juf of meester
naar extra info en ga
naar unicefenjij.nu
10
Speel het grote 25 jaar Kinderrechtenverdragspel
op pagina 14-15. Kom je op een vakje met een opdracht?
Lees dan hieronder de tekst met hetzelfde nummer
als het vakje.
Vakje
UNICEF komt op voor alle kinderen.
Waar ook ter wereld. UNICEF zorgt ervoor dat kinderen
gezond en veilig kunnen opgroeien. En dat ze gebruik
kunnen maken van hun kinderrechten. Bijvoorbeeld
het recht op onderwijs, gezondheidszorg en sport
en ontspanning. UNICEF geeft geen geld maar helpt
bijvoorbeeld mee met het verbeteren van onderwijs,
het bouwen van ziekenhuizen of het aanleggen van
waterleidingen.
UNICEF staat voor: United Nations International
Children’s Emergency Fund.
27
Je
er be
Du bi nt
vo s gojna!
or
sp vo bere ed
re or
ek je id
be
ur
t.
34
SpelregelS
Kom je op een
kinderrecht (blauw
vakje): lees wat
je moet doen.
Bij
gooi nog
een keer.
Kom je in de put
(nr. 33) wacht tot
je door een
andere speler
wordt bevrijd.
Klaar?
Artikel 32:
kinderarbeid
In de wereld
werken
miljoenen
kinderen
onder zware
omstandigheden.
UNICEF helpt dit
tegen te gaan.
Tijdsduur: 30 minuten / Werkvorm: klassikaal
Doel: verdieping van het thema kinderrechten
Kinderrecht: alle kinderrechten
BEGIN hier
30 31
WERKBLAD: Spelen!
He
el ve
on in Mo el kin
de
on r de zam deren
he dervo vijf bique
lpt
ed jaa
UN : lee . UN r zijn
ICE s vo ICE
F da or
F
t do hoe
et.
Opdracht 2
Vraag eerst het
werkblad aan de
juf of meester.
un
Speel!
Daar heb je
recht op
29
Vakje
UNICEF wil voorkomen dat kinderen ondervoed raken.
Dit doet UNICEF o.a. door:
het geven van voorlichting over gezonde voeding,
te controleren of kinderen goed groeien
en het geven van extra voeding aan ondervoede
kinderen.
54
Vakje
Het Kinderpardon is een regeling van de regering.
Door het Kinderpardon mogen kinderen die asiel hebben
aangevraagd en die langer dan vijf jaar in Nederland
zijn, in Nederland blijven. UNICEF Nederland vindt dat
de regels van het Kinderpardon niet altijd eerlijk – en
volgens het Kinderrechtenverdrag – worden uitgevoerd.
Veel kinderen vallen alsnog buiten het Kinderpardon,
ondanks het feit dat ze hier al meer dan vijf jaar wonen.
55
Vakje
In artikel 2 van het Kinderrechtenverdrag staat dat
alle kinderen gelijk zijn.
Discriminatie op grond van ras, huidskleur, geslacht,
taal, godsdienst, handicap en afkomst is verboden.
Dat betekent bijvoorbeeld dat kinderen die zonder
verblijfsvergunning in Nederland wonen, dezelfde
rechten hebben als alle andere kinderen. Zij mogen
ook gewoon naar school en naar de dokter.
Doe mee met de Nationale
Spreekbeurt Actie!
Houd net als duizenden andere
kinderen rond 20 november je
spreekbeurt over
UNICEF! Kijk voor
meer informatie op
unicefenjij.nu.
2
ADVERTENTIE
Opdracht 3
Werkblad: Mediawijsheid
Tijdsduur: 20 minuten / Werkvorm: individueel en klassikaal
Doel: mediabewustzijn vergroten: interpreteren en verwerken van
beeld en informatie Kinderrecht: onderwijs, kinderarbeid
KPZ_Adv_SamSam_205x275.indd 1
BEGIN hier
19-06-14 10:08
Lees pagina 26 in Samsam en geef als kritisch
wereldburger antwoord op de volgende vragen.
1. Wat voor soort tekst is dit?
Reportage
Poster
Advertentie
Interview
2. Hoe weet je dat?
3. Wie is de afzender van deze pagina? Kruis aan en vul in.
Samsam, want
Kinderpostzegels, want
4. Welke boodschap op deze pagina vind jij het belangrijkst? Zet onderstaande zinnen in
volgorde van belangrijkheid. 1 is het belangrijkst en 8 is het minst belangrijk.
De Kinderpostzegelactie start weer op 24 september.
Kinderpostzegels zorgt er voor dat kinderen in Senegal naar school kunnen.
Werken op een plantage is gevaarlijk.
Kinderen moeten naar school en horen niet te werken.
Het is fijn dat ik naar school kan om te leren en plezier te hebben.
Ieder kind heeft recht op onderwijs.
Kinderpostzegels helpt scholen bouwen.
40% van de kinderen in Senegal kan niet naar school.
5. Welk antwoord geven de andere kinderen?
Maak groepjes en praat met elkaar over de antwoorden.
Kijk op samsam.net
3
week
5 – 28 januari
2013 – opdrachten niveau AA
Tijdsduur:
30-45 minuten
Nieuwsbegrip voor
samsam
nr. Berding
4,
Werkvorm:
CED-Groep
- individueel
Marije
september 2014,
opdrachten
B
Dwerggras
30,
Rotterdam
Doel: begrijpend lezen
Kinderrecht: veilige plek, pleegzorg
Voorspellen
Voorspellen en tekst lezen
Lees de uitleg.
een tekst
lezen?
Voordat je een tekst Ga
gaatjelezen,
voorspel
je waar de tekst over gaat. Je kijkt eerst
Lees
titel.
naar de buitenkant van
de de
tekst:
naar de titel, de kopjes en de plaatjes.
Lees de kopjes.
Kijk naar de plaatjes.
Als je gaat voorspellen, dan denk je alvast na over het onderwerp van de tekst.
Je kunt dan voorspellen waar de tekst over gaat.
Je kunt dat doen met een Bekend-Benieuwd-Bewaard-schema:
•
Bekend: Wat weet je er al van?
•
Benieuwd: WatJe
zou
je willen
weten
onderwerp? Welke vragen heb je?
gaat
straks
een over
teksthet
lezen.
Bewaard: Wat ben
je te weten
gekomen
na75
hetjaar
lezenen
van
de tekst?
Wat wil je bewaren?
De titel
van de
tekst is:
groot
nieuws
•
Deze foto’s staan bij de tekst:
1. De titel van de tekst die je zo dadelijk gaat lezen is: Kiki heeft een pleegbroer.
2. Bij de tekst staan zes kopjes. Foto:
Ook staan
ANP er foto’s bij.
Foto: ANP
Waaraan denk je bij de titel? En bij elk kopje en de foto’s die erbij staan?
Foto: ANP
Vul in het Bekend-Benieuwd-Bewaard-schema de kolommen Bekend en Benieuwd in. De kolom
Bewaard vul je pas bij opdracht 2 in!
Titel/Kopje/Plaatje
Bekend (Wat
Benieuwd (Wat
Bewaard (Wat weet ik
weet ik al?)
wil ik weten?)
ná het lezen?)
Kiki heeft een pleegbroer
Willem-Alexander
Kunstwerk met gezicht Beat
Koningin Beatrix
Traumatisch
Opvang
De kopjes van de tekst zijn:
- Het leven van de koningin
- Troonopvolging
- Tentoonstelling
1. Waar gaat de tekst over, denk je? Schrijf je voorspelling op.
Pleegouders
Niet jaloers
Je weet soms al veel van een onderwerp.
Je hebt er al eens iets over gelezen. Of je hebt iets gezien of gehoord.
Denk aan wat je al weet. Dan begrijp je de tekst beter.
pagina 1 van pagina
5
1 van
© CED-groep - www.nieuwsbegrip.nl
4
week
5 – 28 januari
2013 – opdrachten niveau AA
Tijdsduur:
30-45 minuten
Werkvorm:
CED-Groep - individueel
Marije Berding
Dwerggras
30, Rotterdam
Nieuwsbegrip voor
samsam
nr.
4,
Doel:
begrijpend
lezen
september 2014,
opdrachten
B plek, pleegzorg
Kinderrecht:
veilige
Voorspellen
Hechten
Streng, maar lief
Ga je een tekst lezen?
Lees de titel.
Lees de kopjes.
Kijk naar de plaatjes.
Je kunt dan voorspellen waar de tekst over gaat.
Je gaat straks een tekst lezen.
De titel van de tekst is: 75 jaar en groot nieuws
Deze foto’s staan bij de tekst:
Foto: ANP
Foto: ANP
Foto: ANP
Willem-Alexander
Kunstwerk met gezicht Beat
Beatrixen kopjes. Schrijf je voorspelling op.
3. Kijk nog eens naarKoningin
de titel, plaatjes
Wat is het onderwerp van de tekst? _______________________________
De kopjes van de tekst zijn:
- Het leven van de koningin
Wat wordt er in de tekst over het onderwerp gezegd? _________________
- Troonopvolging
- Tentoonstelling
____________________________________________________________
1. Waar gaat de tekst over, denk je? Schrijf je voorspelling op.
4. Lees nu de tekst. Werk je in de klas altijd al met Nieuwsbegrip? Gebruik dan het
stappenplan. Stap 1 heb je al gezet.
Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp.
Bekend-Benieuwd-Bewaard-schema invullen
Je weetvul
soms
een onderwerp.
1. Als je de tekst hebt gelezen,
dan al
de veel
kolomvan
Bewaard
in bij het Bekend-Benieuwd-BewaardJe
hebt
er
al
eens
iets
over
gelezen.
Of je hebt iets gezien of gehoord.
schema van opdracht 1.
aan
watBewaard
je al weet.
DanKomt
begrijp
je de tekst
staat.
het overeen
met beter.
je voorspelling?
2. Bespreek samen wat Denk
er in de
kolom
Wat klopte er wel of niet?
© CED-groep - www.nieuwsbegrip.nl
pagina 1 van pagina
5
1 van
5
Nieuwsbegrip voor samsam nr. 4,
week
5 – 28 januari
2013 – opdrachten niveau AA
Tijdsduur:
30-45Bminuten
september 2014,
opdrachten
Werkvorm:
CED-Groep - individueel
Marije Berding
Dwerggras
30, Rotterdam
Doel:
begrijpend
lezen
Kinderrecht: veilige plek, pleegzorg
Voorspellen
Vragen over de tekst beantwoorden
1. In onder andere de inleiding staat het woord pleegouders. Wat zijn pleegouders?
2. Kijk in het stukjeGa
tekst
Opvang
bij bekenden. Daar staat het woord getraumatiseerd.
je onder
een tekst
lezen?
Wat betekent hetLees
als iemand
getraumatiseerd
is?
de titel.
3. Kijk in het stukjeLees
tekstde
metkopjes.
het kopje Pleegouders. Welke voordelen van pleegzorg worden
daarin genoemd?Kijk naar de plaatjes.
Je het
kunt
dan tekst
voorspellen
waarHechten.
de tekst over gaat.
4. Lees nog een keer
stukje
met het kopje
a. Wat betekent hechten?
b. In dat stukje wordt gesproken over gedragsproblemen. Noem twee voorbeelden daarvan.
Je gaat straks een tekst lezen.
5. Stel je voor dat jij een pleegbroer of pleegzus zou krijgen. Wat zou je daarvan vinden? Hoe
De titel van de tekst is: 75 jaar en groot nieuws
zou je je dan voelen? Wat zou je doen?
Deze foto’s staan bij de tekst:
Gedichten schrijven
Foto: ANP
De tekst gaat over Kiki en Marillio. De ouders van Kiki hebben Marillio als pleegkind in hun gezin
Foto: ANP
Foto: ANP
opgenomen. Maak een gedicht over Kiki en een gedicht over Marillio. Schrijf
de gedichten in de
vormen van de eerste letters van hun naam. Schrijf in de gedichten hoe Kiki en Marillio zich voelen
en wat ze denken.
Willem-Alexander
Kunstwerk met gezicht Beat
Koningin Beatrix
De kopjes van de tekst zijn:
- Het leven van de koningin
- Troonopvolging
- Tentoonstelling
1. Waar gaat de tekst over, denk je? Schrijf je voorspelling op.
Je weet soms al veel van een onderwerp.
Je hebt er al eens iets over gelezen. Of je hebt iets gezien of gehoord.
Denk aan wat je al weet. Dan begrijp je de tekst beter.
pagina 1 van pagina
5
1 van
© CED-groep - www.nieuwsbegrip.nl
6