Transcript Herindelingsvarianten de Liemers Informatieavond 3

Herindelingsvarianten de Liemers
Informele Raadsinformatieavond
3 februari 2014
19.30u
Opening
`19.35u
Toelichting op provinciale Herindelingsscan
Burgemeester Van Hout, voorzitter stuurgroep
Kristian Peeters, provinciaal onderzoeker
19.50u
Toelichting op Uitwerking Herindelingsvarianten
Jan Herman de Baas, begeleider gemeentelijk onderzoek
Korte plenaire vragenronde
21.15u
Deelsessies: start eerste ronde
- Financiën
- Bestuur
- Organisatie
- Bestuurskracht
Deelsessies: start tweede ronde
21.50u
Korte plenaire afsluiting
20.30u
Theo Bach / Kristian Peeters
Hans Bosch
Sjoerd Dijk
Lianne van Ampting, Patrick de Weijer
rapport Uitwerking Herindelingsvarianten de Liemers
Lianne van Ampting
Theo Bach
Hans Bosch
Sjoerd Dijk
Alesig Greving
Patrick de Weijer
Rob van Woerkum
Jan Herman de Baas
deBaasManagement.nl
Bestuur – Bestuurskracht – Organisatie – Financiën – Samenhang
Landelijk Onderzoek
Benchmarks / Referenties
Gegevens uit de Liemers
Externe expertise
Kritische vrienden
Professioneel oordeel
Conclusie:
Herindelingsvariant 2/2
Samenhang
Interne samenhang (BZK)
Karakter gemeenten
Beide varianten levensvatbaar
- Horizontaal
Afweging ongelijksoortige aspecten
- Verticaal
Herindelingsvariant 4/1
(afgezien van samenwerking)
Regionale verhoudingen (BZK)
Duurzaamheid (BZK)
Bestuur
Raadswerk: volksvertegenwoordigende rol
Raadswerk: kaderstelling,
controle, vertegenwoordiging
Zeggenschap raden
“op grote thema’s”
Dorps- en kernenbeleid (BZK)
Interactief werken
Bestuurskracht
Bestuurskracht om opgaven te
realiseren (binnen eigen
gemeente en regionaal)
Goed niveau dienstverlening
tegen aanvaardbare kosten
Aanvaardbaar niveau dienstverlening tegen lagere kosten
Bovenlokale voorzieningen
Organisatie
Omvang organisatie
(op grond van benchmark)
Efficiencywinst samenvoeging
Goed werkgeverschap
Kwetsbaarheid, strategisch en
operationeel
Twee stevige gemeenten met ieder
een eenduidige opgave,
met uitdaging onderlinge
concurrentie te vermijden
Twee gemeenten met een regionaal
gebruikelijke maat
Actueel een comfortabele en
gebruikelijke maat (zowel regionaal
als landelijk)
Krachtige, veelzijdige gemeente,
met
uitdaging om samenhangende
strategie te vormen
Sterke positie op flank Stadsregio
‘Ombudsrol’ wordt moeilijker
‘Ombudsrol’ nauwelijks vol te houden en niet meer passend
Meer tijd en kwaliteit voor nieuwe
stijl raadswerk
Steviger positie in regio.
Meer taken in eigen huis.
Aanleiding en ruimte voor
versterking interactief werken
Meer tijd en kwaliteit voor nieuwe
stijl raadswerk
Uitbesteding naar WGR’s of markt zal
niet wezenlijk afnemen
Aanleiding en ruimte voor
versterking interactief werken
Ontwikkelcapaciteit neemt toe.
Vaker robuuste specialismen.
SdL (toenemend) onmisbaar.
Visie dienstverlening pas op lange
termijn realiseerbaar
Ontwikkeling dienstverlening zou op
achterstand komen
Geen verdringing.
Wv-Dvn: 281
(thans 269)
Zev-Rijnw: 299
(thans 345)
± 20 fte (10 fte per gemeente)
Meer specialisatie. Loopbaankansen.
Aantrekkelijk als middelgrote
gemeente.
Versteviging specialismen.
Vermindering kwetsbaarheid.
Robuustheid organisatie,
strategisch en operationeel
Financiën
Financiële risico’s
Toename kwaliteit organisatie
(vooral Rijnwaarden en Westervoort)
Lastendruk
Geen grote effecten.
Keuze nodig over afvalinzameling.
Proces
Verantwoorde invoeringsdatum
Herindelingsproces
Levensvatbaar. Stevige
bezuinigingsopgave (meest D/W).
Stevig risico exploitaties (meest Z/R).
2016 alleen theoretisch haalbaar.
Latere jaren naar eigen keuze.
Klassiek proces mogelijk
verlammend. Modulaire aanpak?
Doorontwikkeling samenwerking.
Comfortabele en ook op langere
termijn houdbare maat. Geschikt
voor verdere decentralisaties.
Ontwikkelcapaciteit neemt sterk toe.
Vlakdekkend robuust.
SdL opgeheven/ geïntegreerd.
Meebepalende rol in regio.
Goed toegerust voor visie dienstverlening. Vlotte realisatie.
Ontwikkeling dienstverlening kan
slechts geleidelijk gerealiseerd
Geen verdringing.
Kansen voor kwaliteit.
Liemers 740
(thans 614)
± 40 fte
Meer specialisatie. Loopbaankansen.
Aantrekkelijk als grotere gemeente.
Robuuste specialismen. Geen
kwetsbaarheidsprobleem meer.
Aandachtspunt interne coördinatie.
Sterke toename kwaliteit organisatie.
Levensvatbaar. Stevige
bezuinigingsopgave.
Stevige risico’s grondexploitaties.
Breedste draagvlak.
Geen grote effecten.
Keuze nodig over afvalinzameling.
2016 alleen theoretisch haalbaar.
Latere jaren naar eigen keuze.
Klassiek proces mogelijk
verlammend. Modulaire aanpak?
4/1
- Bestuurskrachtige gemeente
- Strategische regionale positionering
- Toekomstbestendig, op eigen kracht
- Robuuste kwaliteit in de organisatie
- Meeste besparingspotentieel
Herindelingsvariant 2/2
Herindelingsvariant 4/1
(afgezien van samenwerking)
Samenhang
Interne samenhang (BZK)
Karakter gemeenten
Regionale verhoudingen (BZK)
Duurzaamheid (BZK)
Bestuur
Raadswerk: volksvertegenwoordigende rol
Raadswerk: kaderstelling,
controle, vertegenwoordiging
Zeggenschap raden
“op grote thema’s”
Dorps- en kernenbeleid (BZK)
Interactief werken
Bestuurskracht
Bestuurskracht om opgaven te
realiseren (binnen eigen
gemeente en regionaal)
2/2
Goed niveau dienstverlening
tegen aanvaardbare kosten
Aanvaardbaar niveau dienstverlening tegen lagere kosten
Bovenlokale voorzieningen
Twee stevige gemeenten met ieder
een eenduidige opgave,
met uitdaging onderlinge
concurrentie te vermijden
Twee gemeenten met een regionaal
gebruikelijke maat
Actueel een comfortabele en
gebruikelijke maat (zowel regionaal
als landelijk)
Krachtige, veelzijdige gemeente,
met
uitdaging om samenhangende
strategie te vormen
Sterke positie op flank Stadsregio
‘Ombudsrol’ wordt moeilijker
‘Ombudsrol’ nauwelijks vol te houden en niet meer passend
Meer tijd en kwaliteit voor nieuwe
stijl raadswerk
Steviger positie in regio.
Meer taken in eigen huis.
Aanleiding en ruimte voor
versterking interactief werken
Meer tijd en kwaliteit voor nieuwe
stijl raadswerk
Uitbesteding naar WGR’s of markt zal
niet wezenlijk afnemen
Aanleiding en ruimte voor
versterking interactief werken
Ontwikkelcapaciteit neemt toe.
Vaker robuuste specialismen.
SdL (toenemend) onmisbaar.
Visie dienstverlening pas op lange
termijn realiseerbaar
Ontwikkeling dienstverlening zou op
achterstand komen
Geen verdringing.
- Kleinschaliger gemeente(bestuur)
- Eenvoudiger bestuursopgave per gemeente
- Overzichtelijke stap, ipv sprong voorwaarts
- Kleinschaliger organisatie
- Enig besparingspotentieel
Organisatie
Omvang organisatie
(op grond van benchmark)
Efficiencywinst samenvoeging
Goed werkgeverschap
Kwetsbaarheid, strategisch en
operationeel
Wv-Dvn: 281
(thans 269)
Zev-Rijnw: 299
(thans 345)
± 20 fte (10 fte per gemeente)
Meer specialisatie. Loopbaankansen.
Aantrekkelijk als middelgrote
gemeente.
Versteviging specialismen.
Vermindering kwetsbaarheid.
Robuustheid organisatie,
strategisch en operationeel
Financiën
Financiële risico’s
Toename kwaliteit organisatie
(vooral Rijnwaarden en Westervoort)
Lastendruk
Geen grote effecten.
Keuze nodig over afvalinzameling.
Proces
Verantwoorde invoeringsdatum
Herindelingsproces
Levensvatbaar. Stevige
bezuinigingsopgave (meest D/W).
Stevig risico exploitaties (meest Z/R).
2016 alleen theoretisch haalbaar.
Latere jaren naar eigen keuze.
Klassiek proces mogelijk
verlammend. Modulaire aanpak?
Doorontwikkeling samenwerking.
Comfortabele en ook op langere
termijn houdbare maat. Geschikt
voor verdere decentralisaties.
Ontwikkelcapaciteit neemt sterk toe.
Vlakdekkend robuust.
SdL opgeheven/ geïntegreerd.
Meebepalende rol in regio.
Goed toegerust voor visie dienstverlening. Vlotte realisatie.
Ontwikkeling dienstverlening kan
slechts geleidelijk gerealiseerd
Geen verdringing.
Kansen voor kwaliteit.
Liemers 740
(thans 614)
± 40 fte
Meer specialisatie. Loopbaankansen.
Aantrekkelijk als grotere gemeente.
Robuuste specialismen. Geen
kwetsbaarheidsprobleem meer.
Aandachtspunt interne coördinatie.
Sterke toename kwaliteit organisatie.
Levensvatbaar. Stevige
bezuinigingsopgave.
Stevige risico’s grondexploitaties.
Breedste draagvlak.
Geen grote effecten.
Keuze nodig over afvalinzameling.
2016 alleen theoretisch haalbaar.
Latere jaren naar eigen keuze.
Klassiek proces mogelijk
verlammend. Modulaire aanpak?
Bestuur
Grotere gemeente staat gevoelsmatig meer op afstand
- Klassieke ombudsrol raadsleden moeilijk vol te houden
- Betere vergoeding => meer tijd voor raadswerk
- Meer aantrekkingskracht bestuurders?
Feitelijk: meer toegankelijkheid en meer participatie
- Beter KCC - Klantcontactcentrum
- Maatwerk al in dagelijks bestuur
- Bewuster interactief werken
(kernenbeleid / regulier beleid / projecten)
Bestuurskracht/ kwetsbaarheid
Grotere gemeente staat sterker in omgeving (vooral 4/1)
- Actiever sturen => Meer inzet
Beschikbare capaciteit nu: zelfs op prioriteiten onvoldoende robuust
- Kwetsbaarheid bij vervanging
- Te weinig tijd om ontwikkelingen bij te houden
- Traag verloop (horten-en-stoten)
- Missen strategische kansen
Bundelen expertise bij 2/2-variant: verbetering
Bundelen expertise bij 4/1-variant: robuuste specialismen
Organisatie
- Optimale schaalgrootte: 135 – 700 fte (20.000 – 80.000 inw)
- Schaalvoordelen: Specialisatie / Overhead => tot 300 fte
- Schaalnadelen: Verkokering / Lange lijnen => boven 900 fte
- Besparingspotentieel ‘dubbel werk’ in ontwikkeling: 20 resp. 40 fte
- Hoger gekwalificeerde inhoudelijke functies
- Loopbaan-mogelijkheden (schaal 11/ 12)
- Meer kwaliteit (conceptueel, tactisch, communicatief)
- Meer taken in eigen huis
Omvang gemeentelijke organisaties
Invloedsfactoren
20.000 inwoners 40.000 inwoners
275 fte
135 fte
80.000 inwoners
700 fte
*
*
*
Ambtenaren
per 1.000 *
inwoners
*
Omvang gemeentelijke organisaties
Invloedsfactoren
Ambities
*
Schaalvoordelen
*
In eigen huis
Schaalnadelen
Efficiency
*
*
Optimale schaal
Ambtenaren
per 1.000
inwoners
Organisatorische voordelen:
- Robuuste clusters / specialismen
- Besparingspotentieel (20 fte / 40 fte)*
- Spreiding naar hogere functieniveaus
- Meer taken in eigen huis
- Meer ambitie bestuurskracht ?
* Daarnaast staat 15 fte besparingspotentieel in overhead. Hier niet genoemd,
omdat formatie nu al beneden benchmark zit. Zie rapport pagina 29.
Financiën
Flinke opgaven voor alle varianten: Toch levensvatbaar
- Bezuinigingen
- Grondexploitaties
- Decentralisaties
Nuancering van beelden
- Het ‘rijke’ Duiven & de ‘tekorten’ van Zevenaar
- Westervoort en Rijnwaarden: klein, maar levensvatbaar
Financieel geen belemmeringen voor fusie
- Kans op besparingen
- Bestuurskracht voor financiële uitdagingen
Proces
Bestuurlijke keuze na de verkiezingen
Ingangsdatum naar keuze: 2016, 2017, 2018, …
Rijksvergoeding voldoende
- Klassieke aanpak: ‘uur U’
- Uniformeren beleid en verordeningen
- Ontwerp organisatie / plaatsingsproces
- Naam gemeente en vestigingsplaats gemeentehuis?
- Modulaire aanpak
Prioritaire dossiers projectmatig realiseren
Samenhang/
karakter
1e ontwikkelingsgolf
Samenhang/
karakter
2e ontwikkelingsgolf
Verhelderende vragen voor inleiders?
- Kristian Peeters
Herindelingsscan door provincie
- Jan Herman de Baas
Herindelingsvarianten door gemeenten
Verdieping in de deelsessies…
Financiën
Bestuur
Organisatie
Bestuurskracht
Theo Bach / Kristian Peeters
Hans Bosch
Sjoerd Dijk
Lianne van Ampting, Patrick de Weijer