Transcript ProDef_opmaak _3_2014

ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 1
ProDef BULLETIN
PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE
mei 2014 | nummer 3
INHOUD
2
Column duo-voorzitter
3
Prijsstijging KPU-artikelen
5
Naar Mali voor minimumloon en
een gratis maaltijd
7
Medezeggenschap op welke niveau?
8
Weer teleurstellende uitspraak in
WUL-zaak
8
ABP: “Geen indexatie de komende
5 jaar”
9
GOV|MHB zetel in
Verantwoordingsorgaan ABP
10
AOW-gat dempen via ABP kost geld
11
Kennis maken met Erik Hoogendoorn
12
Tekort studiepunten adelborsten
16
Column vice-voorzitter
12
13
14
15
En verder:
GOV|MHB Verenigingszaken
Computips Microsoft Cloud
Column Kijken naar visie
Column juridische zaken over
de VGB
www.ProDef.nl
Nablussen en herstellen bij Defensie
De komende dagen staan in het teken van herdenken van de oorlogsslachtoffers die
hun leven hebben gegeven voor ons vaderland. We herdenken de bezetting en de
bevrijding.
D
e afgelopen weken is Defensie een aantal keren negatief in het nieuws geweest als het
gaat om haar personeel. Nu wordt regelmatig door de media het vuurtje opgestookt,
maar ‘waar rook is, is vuur’. De onvrede onder het defensiepersoneel smeult al lang en
het is dan ook niet meer dan logisch dat dit signaal naar buiten komt. Het gevaar van
een uitslaande brand ligt dus op de loer. Mocht dit aan de orde zijn, dan is het prettig om iets
achter de hand te hebben om de brand te bestrijden. Maar in plaats van de brand te bestrijden
gooit Defensie door de bezuinigingen en reorganisaties juist olie op het vuur. Als er sprake is
van een uitslaande brand dan is het te doen gebruikelijk dat mensen vluchten. Dit laatste is de
afgelopen jaren bij Defensie dan ook aan de orde geweest.
De annexatie van De Krim heeft menig Europeaan wakker geschud. Het lijkt erop dat het tij ten
gunste van Defensie begint te keren. Hiermee wordt echter de onvrede onder het personeel
niet weggenomen. Defensiepersoneel heeft de carrièrekansen aanzienlijk zien afnemen en is
geconfronteerd met een salaris nullijn van 5 jaar. Tel daarbij het WUL-debacle en de heffingskorting die is verdwenen, dan is het niet verwonderlijk dat defensiepersoneel in de (financiële)
problemen komt.
Het wordt hoog tijd dat de herstelwerkzaamheden gaan beginnen om die onvrede bij het
personeel weg te nemen. Waarom wordt het signaal niet afgeven dat er geen gedwongen
ontslagen meer zullen vallen? De bovenmatige uitstroom van de afgelopen jaren heeft er voor
gezorgd dat dit tot de mogelijkheden behoort. Er zal dan wel een mismatch moeten worden
geaccepteerd. Een mismatch die zeker zal inhouden dat Defensie de gewenste verjonging in
2016 nog niet heeft bereikt.
Het wordt ook tijd dat de minister voor haar personeel staat. Ik lees bijna dagelijks in de krant
dat er cadeautjes worden uitgedeeld aan bevriende partijen. Het lijkt er echter op dat de politiek
niet in de gaten heeft dat de brand bij Defensie blijft doorsmeulen. Het vervelende van doorsmeulen is dat op een gegeven moment de constructie zodanig wordt aangetast, dat deze
uiteindelijk instort. Het wordt dan ook hoog tijd dat het nablussen en herstellen begint. Het is
voor Defensie te hopen dat de ‘bevriende’ defensiepartijen in navolging van het Zorgakkoord
een Defensieakkoord afdwingen. Dit zou de eerste kleine stap in de goede richting zijn. Een
verbetering waarvoor de GOV|MHB zich continu zal blijven inzetten.
Marc de Natris I
ProDef bulletin, mei 2014 | 1
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Colofon
Page 2
Column duo-voorzitters
Het ProDef bulletin is een uitgave van de
Gezamenlijke Officierenverenigingen en Middelbaar
en Hoger Burgerpersoneel bij Defensie (GOV|MHB).
Het bulletin verschijnt 8 keer per jaar.
ISSN 2210-7304
Adres secretariaat GOV|MHB en
redactie ProDef bulletin:
Wassenaarseweg 2
2596 CH Den Haag
070-3839504
www.prodef.nl
[email protected]
(secretariaat/administratie)
[email protected]
(redactie ProDef bulletin)
Redactie
M.E.M. de Natris (hoofdredacteur), T. Kofman,
M.M.H. Heijligers, R.E.W. Pieters,
P.J.G. van Sprang, drs. M.A.M. Weusthuis
(eindredacteur)
Aan dit nummer werkten mee:
H. Boomstra (cartoon), E. Hoogendoorn, drs. R.W.
Mannak (correcties), P. van Maurik, mr. B. Blonk
Vormgeving
Frank de Wit, Zwolle
Drukwerk
Èpos|Press, Postbus 1070, 8001 BB Zwolle
Advertenties
070-3839504
© ProDef bulletin
Overname van artikelen is enkel toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder uitdrukkelijke vermelding van de bron. Er kunnen geen
rechten worden ontleend aan de teksten in dit bulletin.
Wijzigingen adres- en persoonsgegevens
Svp doorgeven aan het secretariaat van de GOV|MHB:
070-3839504
[email protected]
Juridisch advies
Voor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflicten
beschikt de GOV|MHB over drie juridische adviseurs. De
procedure loopt in aanvang via de coördinator M.E.M. de
Natris (duo-voorzitter GOV|MHB, 070-3839504 of
[email protected]). In spoedeisende gevallen
kan onder goedkeuring achteraf rechtstreeks contact
worden opgenomen met:
• mr B. Blonk
070-3839504
[email protected]
Kopij
Kopij voor nummer 4 van het ProDef bulletin dient uiterlijk
op 2 juni 2014 per e-mail bij de redactie aanwezig te zijn.
2 | ProDef bulletin, mei 2014
Ouderen in de kou
Bij de start van dit kabinet maakte Diederik Samson duidelijk dat hij vooral zijn pijlen
zou richten op de in zijn ogen, onevenredig rijke ouderen. Twee jaar verder kunnen
wij constateren dat hij inderdaad zijn woorden gestand heeft gedaan. Laten wij eens
kijken naar de positie van die ouderen.
M
aar allereerst, even in vogelvlucht, een stuk geschiedenis.
Degenen die nu met pensioen
zijn hebben allen de periode gekend dat het not done was dat de echtgenote
na een zwangerschap nog ging werken. Bovendien was dat toen ook niet mogelijk. Er
waren niet zoals nu voorzieningen voorhanden in de vorm van bijv. buitenschoolse opvang. Hun carrières werden wreed afgebroken op het moment dat zij zwanger werden.
Tweeverdieners waren eerder uitzondering
dan regel.
In 1980 implodeerde de huizenmarkt en vele
collega’s hebben jarenlang financieel moeten
sappelen omdat hun huis diep onder water
stond en ze wel gewoon werden overgeplaatst. Bovendien waren in die tijd rentepercentages van 10% heel gewoon. De hoogste
rente die ik ooit heb moeten betalen was 9%
en ik voelde mij toen bevoorrecht. Er waren
collega’s die 13% moesten betalen.
In de jaren tachtig was het aan Lubbers om
het tekort van 12% op de rijksbegroting terug
te dringen. Wij kenden toen, zelfs in absolute
zin, een negatieve salarisontwikkeling. Die
rijke oudere is niet zomaar rijk geworden, die
heeft gespaard en niet geconsumeerd. Veel
minder vakanties, het geld juist geïnvesteerd
in zijn huis etc. En ja, de laatste huizenbubbel
(1994-2008) heeft zeker ook aan zijn rijkdom
bijgedragen.
De afgelopen jaren is het pensioen ongeveer
10% minder waard geworden in relatie tot de
loonontwikkeling. Maar ook de loonontwikkeling is negatief geweest t.o.v. de kosten van
levensonderhoud. De pensioenen zijn daardoor in ongekend tempo ‘verwaterd’. Vanuit
dit kabinet is vervolgens de WUL over de ouderen uitgestrooid. Hoewel slechts bedoeld
als administratieve maatregel, zijn vooral de
niet-werkenden en dus ook de ouderen hier
de dupe van geworden.
Het AOW-gat, het verschil in tijd en geld tussen het moment waarop men pensioen ontvangt en waarop de AOW wordt uitgekeerd,
is een feit en wordt steeds groter. Door de
nieuwe zorgwetten en de zogenoemde participatiemaatschappij, hebben ouderen niet
meer de kans om gebruik te maken van allerlei faciliteiten die nu nog voorhanden zijn. Bovendien zijn de eigen bijdrages in de zorg fors
gestegen. In een aanzienlijk aantal gevallen
zullen zij hulp en steun van kinderen, vrienden en bekenden moeten gaan inroepen om
te kunnen overleven. Door de snelle invoering hebben zij hierop niet kunnen anticiperen.
En als klap op de vuurpijl op het moment dat
wij zien dat het economisch iets beter gaat in
Nederland. De regeringspartijen en hun
‘vrienden’ geven aan waar de druk van de bezuinigingen verminderd zouden moeten
worden. Echter, niemand neemt het woord
ouderen in de mond.
Een tweedeling die ook door jongeren wordt
ervaren. Daarom de volgende keer deze
tweedeling bezien vanuit de positie van de
jongeren.
I
Ruud Vermeulen
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 3
Georganiseerd Overleg
door René Pieters
Prijsstijgingen KPU-artikelen en de I-bundel
Naar aanleiding van signalen uit de achterban over drastische prijsstijgingen van KPU-artikelen heeft de CMHF-sector Defensie
om informatie gevraagd aan Defensie. Uit de eerste mondelinge antwoorden bleek dat er inderdaad sprake is geweest van een
aanpassing van de prijzen. De vraag is nu of hierdoor de pilot van de instandhoudingsbundel (I-bundel) niet wordt vervuild omdat
deze bundel onevenredig wordt belast.
Met de instelling van de i-bundel kwam er echter weer behoefte aan
een actuele prijslijst voor kleding- en persoonsgebonden uitrusting.
Om die reden heeft Defensie de prijslijst per 12 december 2013 aangepast aan de actuele inkoopprijzen, hetgeen betekende dat veel artikelen fors in prijs omhoog zijn gegaan. Volgens Defensie zijn er echter
ook artikelen in prijs verlaagd.
I-bundel
Wat is het geval?
De CMHF-sector Defensie en de overige Centrales van Overheidspersoneel zijn eind oktober 2013 akkoord gegaan met het voorstel van
Defensie tot de instelling van de I-bundel. De defensiemedewerker kan
hiermee in 365 dagen tot maximaal 10% van de totale waarde van het
persoonlijke kledingpakket ruilen of aanvullen. Indien de defensiemedewerker deze 10% overschrijdt zijn de meerkosten voor eigen rekening, behoudens enkele specifieke uitzonderingen. Deze 10% is
gebaseerd op de ervaringscijfers van het KPU-bedrijf naar aanleiding
van de ruilingen en de aanschaf van artikelen sinds de invoering van het
OBL-systeem.
Tot 2009 kende Defensie een systeem waarbij de kleding- en
persoonsgebonden uitrusting deels in eigendom van de defensiemeHierbij is afgesproken dat in 2014 deze I-bundel slechts
dewerker werd verstrekt en deels werd verstrekt op basis
geldt als pilot. Deze pilot moet uitwijzen of bijvoorvan bruikleen. Bruikleenartikelen konden worden
Voor het bijhouden en eventueel
beeld de hoogte van de I-bundel wel goed is
geruild wanneer deze versleten of kapot
waren. Voor het bijhouden en eventueel
gekozen, of dat er wellicht sprake moet zijn
vervangen van eigendomsvervangen van eigendomsartikelen moest de
van een functionele differentiatie. Omdat er
artikelen moest de defensiedefensiemedewerker zelf zorgdragen. Hiersprake
is van een pilot, zijn er voor de I-bundel
medewerker zelf zorgdragen
voor ontving de defensiemedewerker tweejaaraanvullende afspraken gemaakt voor 2014. Zo
lijks of een kledingbon, of een geldbedrag. Met ingang van
geldt dat bij overschrijding van de 10%, de defensiemede2009 is dit systeem vervangen door een systeem van overwegend
werker in principe de meerkosten niet zelf hoeft te betalen. Wel dient
in dat geval de Aangewezen Functionaris (AF) de noodzaak hiervan te
bruikleen (OBL). Nagenoeg alle kleding- en persoonsgebonden uitrusting wordt de defensiemedewerker sindsdien op bruikleen verstrekt.
Omdat er tot 2009 sprake was van eigendomsartikelen die de defensiemedewerker op eigen kosten moest bijhouden of vervangen, had
Defensie een lijst met prijzen van deze eigendomsartikelen. Deze artikelen konden immers (nagenoeg) alleen bij Defensie worden
‘gekocht’. Een deel van deze prijzen was bovendien fictief omdat er in
een aantal gevallen subsidie door Defensie werd verstrekt. Zo was de
platte pet van de Koninklijke Marine duurder dan de platte pet bij de
overige krijgsmachtdelen. Aangezien Defensie van mening was dat er
slechts één prijs moest gelden voor alle soorten van platte petten,
werd de prijs van de goedkoopste pet op de lijst gezet.
Na de overgang naar het systeem van OBL is deze prijslijst, volgens
Defensie, nooit aangepast. Hieraan was immers geen behoefte aangezien nagenoeg alle artikelen konden worden geruild.
ProDef bulletin, mei 2014 | 3
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 4
Georganiseerd Overleg
toetsen. Mocht bijvoorbeeld blijken dat een defensiemedewerker
denkt in 2014 het gehele kleding- en uitrustingspakket nog even snel te
vervangen door een geheel nieuw pakket, dan zal dit door de AF
worden afgehouden, dan wel (deels) met de aantekening ‘eigen
aanschaf’ worden geaccordeerd.
Kledingpakketten
Naast de I-bundel zijn Defensie en de Centrales sinds vorig jaar in
gesprek over de inhoud van de kledingpakketten. De Centrales zijn van
mening dat de kledingpakketten dusdanig dienen te zijn dat er geen
noodzaak is voor een defensiemedewerker om extra artikelen aan te
schaffen om normaal de opgedragen werkzaamheden te verrichten.
Uit signalen vanuit de achterban maken de Centrales op dat dit nu niet
in alle gevallen zo is. Hierbij geldt overigens dat de CMHF-sector
Defensie van mening is dat de daadwerkelijke inhoud van een kledingpakket een zaak is van de medezeggenschap en het hoofd van de
diensteenheid. Uitsluitend de waarde van de kledingpakketten én het
feit dat hier in het verleden arbeidsvoorwaardengeld in is terechtgekomen, is reden voor de CMHF-sector Defensie om hierover in overleg
te gaan. Daarnaast zijn de Centrales verbaasd over het feit dat bepaalde
kledingstukken bij het ene krijgsmachtdeel op bruikleen worden
verstrekt en bij een ander krijgsmachtdeel gelden als ‘eigen aanschaf’.
Onevenredig?
De CMHF-sector Defensie is van mening dat de pilot van de I-bundel
door de recente prijsstijging en de ontoereikende kledingpakketten
wordt vervuild. Defensie gaat te kort door de bocht wanneer het stelt
dat door de prijsstijgingen ook de waarde van de I-bundel meestijgt,
waardoor er in wezen sprake is van een gelijkblijvende situatie. De
CMHF-sector Defensie ziet dit toch beduidend anders. Wanneer
namelijk de artikelen die het vaakst worden geruild, het hardst in prijs
zijn gestegen en de artikelen die het minst worden geruild niet of
nauwelijks in prijs zijn gestegen, dan betekent dit dat er per saldo
minder artikelen kunnen worden geruild binnen dezelfde 10%. Daarbij
komt dat de noodzakelijke artikelen die een defensiemedewerker zelf
heeft aangeschaft om de werkzaamheden normaal te kunnen
uitvoeren, niet staan opgenomen in de kledinglijst en daarmee dus ook
niet meetellen voor de I-bundel. Ook deze artikelen zullen eens
moeten worden geruild. Dit kan weliswaar ten laste van de I-bundel,
maar die wordt daarmee onevenredig belast.
Hoe nu verder
Omdat de mondelinge antwoorden van Defensie geen bevredigend
antwoord opleverden, heeft de CMHF-sector Defensie, middels een
brief aan het Georganiseerd Overleg, om meer informatie gevraagd
over de prijsstijgingen. Op het moment van schrijven is hierop nog
geen antwoord ontvangen. Daarnaast loopt nog het overleg over de
kledingpakketten.
Totdat er duidelijkheid is over zowel de prijsstijgingen als het effect
hiervan op de I-bundel, alsook over de kledingpakketten, adviseert de
CMHF-sector Defensie de defensiemedewerkers om kleding- en
uitrustingsstukken gewoon te blijven ruilen indien dit noodzakelijk is,
ook al wordt hiermee de grens van 10% overschreden.
Dit komt de evaluatie van de I-bundel, eind 2014, uiteindelijk alleen
maar ten goede.
Ga voor het laatste nieuws over dit
onderwerp en voor de brief van de
CMHF-sector Defensie naar
l www.ProDef.nl
4 | ProDef bulletin, mei 2014
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 5
Redactioneel
De bijzondere positie van de militair op missie
Naar Mali: Voor weinig extra’s dan minimumloon en een gratis maaltijd
Iedereen weet dat een militair op uitzending een toelage ontvangt. Het waarom van deze toelage is echter voor velen onduidelijk.
Veelal wordt gedacht dat het een gevarentoelage betreft, de militair wordt in de regel immers uitgezonden naar een gebied waar
het gevaarlijk is. Anders had de Nederlandse regering geen militairen hoeven te sturen.
N
iets is echter minder waar. De militair ontvangt geen gevarentoelage wanneer hij of zij wordt uitgezonden! De militair ontvangt uitsluitend een toelage voor de extra uren die hij of zij
per dag werkt. Geen probleem zou u denken.
Elke werknemer in Nederland ontvangt in de regel extra inkomen
wanneer deze, op uitdrukkelijk verzoek van de baas, meer werkt dan
contractueel is overeengekomen. Normaliter een uurloon per uur
overwerk. In veel gevallen, bijvoorbeeld in de avond en nacht, tijdens
het weekend of op feestdagen zelfs meer dan dat, tot wel 100% extra.
Dit geldt echter niet voor de militair op uitzending. Deze militair moet
het doen met een vergoeding die enkele eurocenten uitkomt boven
het niveau van het minimumloon!
De vergoeding voor de militair
De militair op uitzending ontvangt per dag een bruto vergoeding van
84,65 euro bovenop het normale salaris. Omgerekend is dit 592,55
euro per week. Een militair op uitzending werkt echter gemiddeld
ongeveer 15 uur per dag, ook in het weekend en op feestdagen.
Oftewel, aansluitend aan de normale werkweek van 38 uur werkt de
militair dus gemiddeld 67 uur extra per week! (De arbeidstijdenwet
maakt in dit geval voor de militair een uitzondering op het maximale
aantal uren dat een werknemer mag werken: gemiddeld 45 uur per
week). € 592,55 voor 67 uur extra werk is omgerekend 8,84 euro per
uur. Ter vergelijking: Het minimumloon in Nederland bij een 38-urige
werkweek bedraagt 9,02 euro per uur! (1 januari 2014.)
Bovenop deze financiële tegemoetkoming wordt de tijd van de missie
dubbel geteld voor het pensioen. De extra pensioenpremie die hiervoor moet worden afgedragen wordt volledig door Defensie betaald.
Daarmee komt de totale vergoeding voor de militair echter slechts
enkele eurocenten boven het niveau van het minimumloon uit.
Defensie komt de militair echter wel op andere punten tegemoet. Zo
hoeft de militair op missie niet te betalen voor de maaltijden en krijgt
deze gratis huisvesting. (Lees voor dit laatste: een meerpersoonstent
of -container.)
Onbetaalbaar
Ondanks de schamele vergoeding die de militair ontvangt voor de
extra uren werk, zijn de personeelskosten momenteel veelal de
grootste kostenpost van een missie. Het honoreren van de militair met
een uurloon per extra gewerkt uur zou missies nagenoeg onbetaalbaar
maken.
Cartoon
ProDef bulletin, mei 2014 | 5
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 6
Redactioneel
Om enkele voorbeelden te geven:
• Een soldaat der 1e klasse verdient gemiddeld 9,38 euro per uur. Een week
op missie zou, gerekend tegen het uurloon, 50 euro duurder uitvallen.
Gerekend over een minimale missieduur van vier maanden komt dit neer
op 865 euro.
• Een sergeant-majoor verdient gemiddeld 15 euro per uur. Een week op
missie zou, gerekend tegen het uurloon, 560 euro duurder uitvallen. Gerekend over een minimale missieduur van vier maanden komt dit neer op
9.700 euro.
• Een kapitein verdient gemiddeld 19 euro per uur. Een week op missie zou,
gerekend tegen het uurloon, 930 euro duurder uitvallen. Gerekend over
een minimale missieduur van vier maanden komt dit neer op 16.100 euro.
• Over het meerdere dat een brigadegeneraal gedurende vier maanden
missie zou kosten zullen we het dan maar niet hebben (48.100 euro).
(Alle bedragen zijn bij benadering én inclusief de extra pensioenlasten, maar excl. sociale
lasten.)
Een missie van een jaar met bijvoorbeeld slechts één bataljon infanterie
kost dan al snel ruim vier miljoen euro extra, ofwel 20% meer dan het
nu kost. En dan is in het bovenstaande slechts uitgegaan van kale
uurlonen. Er is dus nog geen rekening gehouden met de opslagen, tot
wel 100%, die civiel veelal worden toegekend voor het werken in de
avond en nacht, in het weekend en op feestdagen! Het vergt weinig
rekenkennis om in te zien dat wanneer de extra uren die militairen
maken tijdens een missie tegen hun uurloon zouden worden vergoed,
dit voor de Staat der Nederlanden een forse extra financiële aderlating
zou zijn. Met het huidige Budget Internationale Veiligheid (BIV) zou de
Nederlandse regering het ambitieniveau v.w.b. buitenlandse missies
drastisch omlaag moeten schroeven.
Anders gezegd: Met het huidige ambitieniveau wordt militaire inzet
onbetaalbaar.
Cartoon
6 | ProDef bulletin, mei 2014
Conclusie
Waar een Nederlandse werknemer normaliter minimaal een uurloon
per uur opgedragen overwerk ontvangt, bedraagt de vergoeding die
Defensie de gemiddelde militair tijdens een missie toekent slechts het
minimumloon, gratis maaltijden en een gratis plek om te slapen. In ruil
daarvoor werkt de militair gemiddeld 15 uur per dag, zeven dagen in de
week, in het belang van Nederland én waagt de militair daarbij veelal
zijn of haar leven. Zie hier de bijzondere positie van de Nederlandse
militair. De goedkoopste arbeidskracht van Nederland, ook bij levensgevaarlijke werkzaamheden.
GOV|MHB
De GOV|MHB pleit er niet direct voor om alle extra uren gelijk maar
één op één financieel te compenseren. Maar dat betekent ook weer
niet dat de huidige vergoeding dus maar in stand moet blijven!
De GOV|MHB is bereid om hier gezamenlijk met de minister van
Defensie een passende oplossing voor te vinden, die recht doet aan de
inzet van de militair.
De GOV|MHB is wel van mening dat het de regering, de Staten-Generaal en de werkgever Defensie zou sieren wanneer zij meer oog zouden
hebben voor de bijzondere positie van de militair, als werknemer
binnen de Nederlandse samenleving. En niet alleen waar dit het bovenstaande betreft. Het zijn uiteindelijk immers alleen de regering, de
Staten-Generaal en de werkgever Defensie die door wet- en regelgeving en goede arbeidsvoorwaarden de ‘lasten’ die deze bijzondere
positie van de militair met zich meebrengt, meer in evenwicht kunnen
brengen met de bijbehorende ‘lusten’.
‘In het belang van Nederland’ geldt immers niet alleen voor de militair,
maar geldt voor elke Nederlander.
I
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 7
Medezeggenschap
door Peter van Sprang
Succes bij verkiezingen
MC Defensie Helicopter
Commando
Bij de verkiezingen op 13 maart 2014 voor de nieuwe medezeggenschapscommissie van het Defensie Helicopter
Commando is de lijst CMHF (sector Defensie) uitstekend naar
voren gekomen.
L
iefst vier van de elf beschikbare zetels werden toegewezen
aan de diverse kandidaten, waarbij ook nog vermeldenswaardig is dat deze lijst in zijn algemeenheid het hoogste
aantal absolute stemmen behaalde. Wij wensen onze vertegenwoordigers veel succes in de komende zittingsperiode en zijn
(uiteraard) op de achtergrond te allen tijde bereid tot advies en ondersteuning van onze leden.
I
Informeel overleg reorganisaties
Koninklijke Marechaussee
Op dinsdag 4 maart 2014 vond het informeel overleg reorganisaties Koninklijke Marechaussee plaats.
N
aast de standaardonderwerpen (mededelingen, verslag etc.)
was als belangrijkste agendapunt geagendeerd het onderwerp:
“Samenvoegen/herinrichten Bedrijfsbureaus en
Materieel/Logistiek district Koninklijke Marechaussee
Schiphol”. Dit Concept Voorlopig Reorganisatieplan (cVRP) was reeds in
een eerdere vergadering ter behandeling aangeboden en toen door de
centrales terug verwezen. Positief was nu te zien dat alle toentertijd
gemaakte opmerkingen waren verwerkt en dat de conclusie vanuit de
centrales dan ook was dat dit concept kan worden aangeboden (ter
kennisname) aan het Sector Overleg Defensie. Tegelijk werd overeengekomen in het volgende overleg het transitieplan Koninklijke Marechaussee (al enkele malen op de agenda doorgeschoven) te bespreken. I
Niveau van medezeggenschap
Het niveau van overleg waarop medezeggenschap dient plaats te vinden is zowel in het Georganiseerd Overleg, tussen werkgever
en Centrales van Overheidspersoneel, als binnen de medezeggenschap zelf, een vaak terugkerend onderwerp aan de overlegtafel.
N
iet alleen Hoofden van Diensteenheden (‘commandanten’)
maar ook de hogere medezeggenschapslagen hebben vaak
de (natuurlijke) neiging om de medezeggenschap op een
zo’n hoog mogelijk niveau te organiseren. Soms is dat ook
wel verklaarbaar in een organisatie met een platte structuur. Echter,
medezeggenschap dient volgens het Besluit Medezeggenschap
Defensie (BMD) plaats te vinden op het niveau waar zich de veranderingen voordoen. Voor elke voorgenomen maatregel die betrekking
heeft op de bedrijfsvoering van de diensteenheid, met uitzondering
van voorgenomen maatregelen die betrekking hebben op het primaat
van de politiek én operationele inzet, geldt dat dit besproken moet
worden met de medezeggenschap. Hoewel het bij Defensie steeds
beter gaat, komt het nog steeds voor dat commandanten en managementteams denken de bedrijfsvoering te kunnen aanpassen na overleg
met de medezeggenschapscommissie op (zeer) hoog niveau of zelfs
zonder overleg met hun medezeggenschapscommissie.
Mocht u, als lid van een medezeggenschapscommissie, twijfelen of er
sprake is van een voorgenomen maatregel m.b.t. de bedrijfsvoering die
op uw niveau dient te worden besproken, neem dan contact op met
een van de beleidsmedewerkers medezeggenschap van de
GOV|MHB. Immers ook voor medezeggenschapscommissies geldt:
‘voor en door officieren’.
Kijk voor de contactgegevens van de beleidsmedewerkers medezeggenschap van de GOV|MHB op
I
l www.ProDef.nl
Medezeggenschapsverkiezingen
De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland:
Defensieonderdeel
CZSK
CLAS
CDC
BS
CDC
CLSK
CZSK
CLSK
CDC
DMO
CZSK
CZSK
CDC
CLSK
CDC
Eenheid
Personeel en Ondersteuning
30 Natresbataljon
Militair Revalidatatiecentrum Doorn
Defensiestaf
Defensie Bewakings- en Beveiligings Organisatie
Logistiek Centrum Woensdrecht
Korps Marine Brandweer DMI
Groep Luchtmacht Reserve
Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen
JIVC
Johan de Witt
Van Amstel Directe Operaties
Centrale Organisatie Integriteit Defensie
Staf LSK
KMA
Kijk voor de actuele verkiezingen op:
l www.ProDef.nl
Uiterste datum indienen kandidatenlijst Kiesdatum
gesloten
08-05-2014
gesloten
19-05-2014
gesloten
20-05-2014
gesloten
22-05-2014
gesloten
22-05-2014
gesloten
27-05-2014
gesloten
27-05-2014
gesloten
30-05-2014
05-05-2014
06-06-2014
29-04-2014
10-06-2014
29-04-2014
10-06-2014
06-05-2014
17-06-2014
20-05-2014
30-06-2014
21-05-2014
02-07-2014
23-07-2014
03-09-2014
ProDef bulletin, mei 2014 | 7
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 8
WUL
door Bert Blonk
WUL-claim afgewezen
Op 25 maart jl. heeft de belastingrechter Den Haag uitspraak gedaan in een zaak over de Wet Uniformering Loonbegrip. Die zaak
was aangespannen door een actief militair, lid van een collega-vakbond, tegen de belastinginspecteur.
D
wordt afgewogen tegen het ongestoorde genot van eigendom. Specifiek met betrekking tot militairen oordeelde de rechter dat er geen
sprake is van een individuele en buitensporige last, zelfs als de door de
wetgever beoogde bandbreedte van inkomensachteruitgang met 1,5 %
zou zijn overschreden.
De rechtbank kwam tot het oordeel dat van een onevenredige inbreuk
van het eigendomsrecht geen sprake is. Zij overweegt daartoe dat met
de invoering van een eenvormig loonbegrip door de WUL een algemeen belang is gediend. De wetgever komt, gelet op de rechtspraak
van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens een zekere beoordelingsvrijheid toe wat betreft de manier waarop het algemeen belang
In januari was er al een uitspraak van de rechtbank Den Haag op het
beroep tegen Defensie inzake de loonstrook van januari 2013 met
dezelfde onderbouwing. Ook deze uitspraak was negatief voor de militair. Tevens had de rechter in deze uitspraak geoordeeld dat er geen
sprake is van discriminatie in de zin van het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens.
Deze teleurstellende uitspraak vertoont grote gelijkenis met die in de
AOW-gat procedure waarin de rechter soortgelijke overwegingen uit
de kast trok. De GOV|MHB beraadt zich momenteel op de verdere
(gerechtelijke) stappen in dit dossier.
I
eze militair had betoogd dat de door de WUL veroorzaakte
hogere heffing van loonbelasting een onevenredige inbreuk
vormt op zijn eigendomsrecht als bedoeld in het Europees
Verdrag voor de Rechten van de Mens. Zoals bekend heeft
de WUL een negatief effect op het netto inkomen van militairen,
doordat zij niet profiteren van de afschaffing van de inkomensafhankelijke bijdrage in de zorgverzekering - deze bijdrage heeft voor militairen
nooit bestaan - maar wel worden getroffen door de verhoging van de
inkomstenbelasting.
Toekomst pensioenen
door Martin Weusthuis
Door strengere rekenregels langer geen indexatie
Het kabinet heeft onlangs het wetsvoorstel tot aanpassing van het zgn. Financieel Toetsings Kader (FTK) besproken. Het FTK
moet ingaan per 1 januari 2015. Het ABP stelt n.a.v. het wetsvoorstel: “De komende 5 jaar kunnen we de pensioenen waarschijnlijk niet of nauwelijks aanpassen aan de inflatie. Daardoor gaat de koopkracht van ouderen achteruit.”
Discussie nominale /reële stelsel
H
et FTK is het geheel aan financiële
rekenregels waaraan een pensioenfonds in het financieel beheer van
het fonds moet voldoen en waar de
toezichthouder DNB aan toetst. In de
pensioenwereld is een aantal jaren fors gediscussieerd over de opzet van die rekenregels.
Werkgevers en werknemers die in eerste
instantie over de Nederlandse pensioenen
gaan, waren in juni 2010 al in het Pensioencontract overeengekomen te komen tot een
stelsel met minder zekerheden en garanties
dan in het huidige nominale stelsel. In het
huidige nominale stelsel is het zo dat een
pensioenfonds op ieder moment van de dag
in staat moet zijn om 100% van het nominale
pensioen (het pensioen zonder rekening te
houden met indexatie) uit te kunnen betalen.
Dat geldt dan voor de op dat moment in
uitbetaling zijnde pensioenen, maar ook voor
alle op dat moment opgebouwde en ooit in
de toekomst uit te keren pensioenen.
Sociale partners wilden toe naar een FTK dat
het mogelijk maakt om te beleggen in financiële producten met een langere beleggingshorizon die een hoger rendement kennen
dan de kortlopende producten die aangehouden moeten worden om aan de huidige
zekerheidsmarge te voldoen. Dit houdt dan
wel in dan afscheid wordt genomen van de
zekerheidseis van het op ieder ogenblik van
de dag kunnen uitbetalen van 100% van alle in
uitbetaling nog in opbouw zijnde nominale
pensioenen. De dekkkingsgraad zal daardoor
wel volatieler worden en misschien tijdelijk
onder de 100% duiken. Echter, de herstelkracht van deze langer lopende beleggingen
is groter en over de langere termijn wordt
een hoger rendement verwacht dan in een
nominaal stelsel. De sociale partners wilden
dit zo om in de toekomst door die beleggingswijze de indexatie beter te kunnen realiseren en zo de koopkracht van pensioenen
op peil te houden. Dit wordt het reële stelsel
genoemd.
Bij gepensioneerdenorganisaties en binnen
vooral de FNV ontstond daarna een enorm
verzet tegen deze zogenoemde ‘casinopensioenen’. Het is de paradox van de zekerheid
die hier veel belanghebbenden parten speelt.
Want in essentie kost zekerheid geld en
minder zekerheid/meer risico kan geld opleveren. Het is begrijpelijk dat gepensioneerden met een kortere beleggingshorizon
eerder gaan voor zekerheid,wel wetend dat
zij daardoor de kans op een hoger pensioen
(indexatie) in de toekomst mislopen. Bij
jongeren met nog een leven voor zich heerst
eerder de gedachte aan het nemen van meer
risico om daardoor de kans op een hoger
pensioen in de toekomst te realiseren.
De wetgever heeft nu voorlopig beslist voor
een nog strenger nominaal stelsel en
daarmee zijn we terug bij af.
I
Lees verder op
8 | ProDef bulletin, mei 2014
l www.ProDef.nl
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 9
Pensioenen
door Martin Weusthuis
Zetel in Verantwoordingsorgaan ABP voor GOV|MHB
De Centrale voor Middelbare en Hogere functionarissen bij overheid en onderwijs (CMHF), de centrale
waarbij de GOV|MHB is aangesloten, is erin geslaagd vier zetels te bemachtigen in het Verantwoordingsorgaan van het ABP. De GOV|MHB is met één zetel vertegenwoordigd.
A
nalyse van het stemgedrag is niet
mogelijk omdat de stemming
geheim is. Ervan uitgaand dat
CMHF-leden op CMHF-leden
hebben gestemd, kunnen we wel constateren
dat zeker bij de gepensioneerden, CMHFleden in verhouding tot andere vakcentrales
vaker hebben gestemd. Wat niet wil zeggen
dat veel ABP-deelnemers de gang naar de
stembus hebben gemaakt, want dat is een
droevig stemmend laag aantal.
Van de ruim 1.1 miljoen actieve werknemers
hebben 31.463 ABP-deelnemers geldig
gestemd, dat is 2,84 procent. Van de bijna
750.000 pensioengerechtigden hebben
53.065 ABP-deelnemers geldig gestemd, dat
is 7,15 procent.
Van de 19 zetels die er voor actieve deelnemers zijn ingeruimd in het Verantwoordingsorgaan gaat één zetel naar de CMHF, naar
mevr. Jacqueline Van Langeraad-Goes (vanuit
onderwijs). De protestpartij, de Lijst voor
Onafhankelijk Pensioentoezicht (LvOP) die
niet is verbonden aan de vakbondswereld,
slaagde er als nieuwkomer in vijf zetels te
bemachtigen. De LvOP vindt dat het bed van
de pensioenwereld nodig moet worden
opgeschud, nu alleen vertegenwoordigers
van vakbonden, zijnde een deelverzameling
oudere mannen volgens de LvOP, hun
belangen laten prevaleren in het pensioenfondsbestuur.
Van de 13 zetels die er voor de pensioengerechtigde deelnemers zijn ingeruimd in het
Verantwoordingsorgaan gaan 3 zetels naar de
CMHF. Deze zijn voor Paul Müller vanuit de
politie, mevrouw Pauline van Tets, die vanuit
de onderwijswereld met voorkeursstemmen
is gekozen en voor Lgen bd Hans Couzy vanuit
de GOV|MHB, ook met voorkeurstemmen
gekozen. De LvOP had geen kandidaten in de
kiesgroep pensioengerechtigden. I
ProDef bulletin, mei 2014 | 9
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 10
Pensioenen
door Martin Weusthuis
ABP versleepregeling voor AOW-gat pakt onvoldoende uit
Bij het ABP bestaat de mogelijkheid het AOW-gat dat ontstaat wanneer het pensioen eerder ingaat dan de AOW, te dempen met eigen
pensioengeld. Daardoor daalt uw pensioen wel levenslang. Naar nu blijkt is inderdaad het bruto bedrag dat de AOW-uitkering moet
vervangen voldoende, maar netto valt het bedrag te laag uit.
D
e ABP versleepregeling
biedt de mogelijkheid
om tegen een verlaging
van uw pensioen met
ongeveer € 5,- bruto per maand
levenslang, een bedrag ter
grootte van één maand AOW-uitkering in tijd naar voren te trekken
en in te zetten als AOW-uitkering. Dat bedrag van die € 5,- is te berekenen door uit te gaan van een gemiddelde pensioenuitkeringsperiode van 17 jaar. Gekapitaliseerd is dat 5*12*17 = € 1.020,- bruto. Dat is
een voldoende hoog bedrag om dat gemis aan AOW-uitkering bruto
in te vullen.
Uit opgaves van individuele leden blijkt nu dat dat bruto wel zo mag
wezen, maar netto bepaald niet. Het netto resultaat ligt honderden
euro’s lager. Over dat bruto bedrag worden belastingen en premies
geheven in de fase van de hoge percentages voorafgaand aan de
AOW-datum en dan valt het netto eindresultaat bepaald tegen. Het
valt zo tegen dat je je de vraag moet stellen of het verslepen van dat
geld, die uitruil, geen goed geld naar kwaad geld gooien is. Is er ander
geld dat het gat kan dempen, dan heeft dat de voorkeur. Het verslepen
lijkt een oplossing als er echt geen ander geld is.
In het arbeidsvoorwaardenoverleg hebben we erover gesproken om
de werkpraktijk zoals die nu is, nl. altijd uitruil, om te zetten naar alleen
uitruil op aanvraag. Dat stuitte echter op uitvoeringsproblemen en
hogere kosten bij ABP, dus daar is niet voor gekozen. Afgesproken is
wel de communicatie over die tegenvallende netto opbrengst duidelijker te stellen.
I
Afkoop klein pensioen
In een uitzending van ‘Kassa’ op 22 maart werd de problematiek opgevoerd van de afkoop van kleine pensioenen door pensioenuitvoerders. Er ontstaan problemen in de netto inkomenssfeer omdat de afkoopsom door ABP wordt betaald voorafgaand aan de
verhoogde AOW-datum.
E
en pensioenfonds heeft de bevoegdheid een klein pensioen,
d.w.z. een jaarlijks pensioen van bruto maximaal € 458,06 af
te kopen, d.w.z. de uitvoering van dat pensioen te beëindigen
en de opgebouwde waarde in één bedrag aan u uit te keren.
ABP doet dat alleen met uw instemming. Als u instemt en de
afkoopsom wordt bij u gestort voorafgaand aan de AOW-datum, dan
heeft de hoogte van dit bedrag gevolgen voor de AOW-partnertoeslag, de huurtoeslag, de zorgtoeslag en voor de hoogte van uitkeringen en de belastingheffing voorafgaand aan de AOW-datum.
Voorafgaand aan de AOW-datum is nl. de belasting- en premieheffing
hoger dan ná de AOW-datum. Het ontvangen van de afkoopsom
voordat de AOW ingaat pakt daarom in de netto sfeer heel anders uit
dan na ingang AOW. Zo betaalt u bijv. vóór de AOW-datum 36,25%
en ná de AOW-datum 18,35% belasting over de afkoopsom.
Om allerlei problemen te vermijden betaalt het ABP vooralsnog de
afkoopsom pas uit op de eerste dag van de maand volgend op het
bereiken van de AOW-leeftijd, omdat er dan bijv. niet meer wordt
gekort op de AOW-toeslag. Als u die afkoopsom toch eerder wilt
ontvangen kunt u het ABP dat melden. In de nabije toekomst zal deze
uitbetaling waarschijnlijk weer op de AOW-datum worden gedaan,
omdat dan een overlegronde met de Belastingdienst en de Sociale
10 | ProDef bulletin, mei 2014
Verzekerings Bank (SVB) tot een goed einde is gebracht en het ABP
pensioenreglement zal zijn aangepast. We houden u op de hoogte.
Overigens is het slimmer om de afkooppoging niet af te wachten en
eerder zelf in actie te komen. De indexatie van slaperaanspraken is
hier de bepalende factor. Een klein pensioen kunt u beter overdragen
(als u dat recht nog heeft) naar een fonds waar u een groter pensioen
heeft opgebouwd of waar u nu pensioen opbouwt. Een klein
pensioentje lang uitgekeerd kan uiteindelijk een behoorlijk bedrag
vertegenwoordigen.
I
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 11
GOV|MHB-leden
door Erik Hoogendoorn
Kennis maken met Erik Hoogendoorn
Mijn naam is Erik Hoogendoorn. Ik ben 45 jaar, getrouwd met Janet en wij hebben twee zoons, Casper (14) en Jelle (12). Wij wonen
in Maassluis. Vorig jaar hebben wij een ander huis gekocht omdat het een economische buitenkans was, maar vooral ook omdat
we hierin mogelijkheden zagen om het geheel naar onze wens te verbouwen. Dit doen we vrijwel helemaal zelf. Wij klussen altijd
met zijn tweeën en daar hebben we veel lol aan. We zijn al maanden bezig en gelukkig is het einde wel in zicht, maar we maken er
echt een paleisje van.
De meeste indruk heeft echter mijn uitzending naar Bosnië met SFOR 15 gemaakt. Ik
werd individueel uitgezonden en geplaatst
op Banja Luka als helikopterspecialist met als
taak het regelen van alle helikoptervluchten
die plaatsvonden in dat gebied. Ik voelde me
als een vis in het water vanwege de verantwoordelijkheden die ik kreeg en ik heb nog
een vlucht- en boekingssysteem verbeterd in
de schaarse vrije tijd die ik had. Daarnaast
vond ik de internationale samenwerking echt
geweldig.
N
a mijn militaire dienstplicht (lichting
89-5) als groepscommandant bij
425 IBC van Heutz heeft het een
aantal jaren geduurd voordat ik
beroepsmilitair werd. Maar op 3 februari 1997
kwam ik op de KMA voor de officiersopleiding met als doel militair vlieger te worden.
Het (opnieuw) leidinggevend militair worden
had weinig geheimen voor me en ik heb
onder de Henricuspoort “97” gekrast in de
steen van mijn vader die in 1962 als artillerist
van de KMA afkwam. Ik kon doorstromen
naar de EMVO (Elementaire Militaire Vliegopleiding). Hoewel ik al de nodige civiele vliegervaring had, was dit een pittige opleiding.
Begin 1998 werd ik geplaatst op Fort Rucker,
Alabama in de VS. De meest indrukwekkende
kist die ik daar mocht vliegen was de Huey, de
bekende ‘Vietnam’ helikopter. Dit moet je vrij
letterlijk nemen. In meerdere toestellen
waren nog gerepareerde kogelgaten uit die
tijd te vinden.
Helaas werd de Bolkow uit gefaseerd en
moest ik mijn carrière een nieuwe wending
geven. Ook in die tijd waren er de nodige
herstructureringen en ik ben met ondersteuning van het SBK een carrière als ondernemer
gestart. Uiteindelijk ben ik in 2008 civiel gaan
vliegen bij de VLM en doe dat met veel
plezier maar ik ben bezig met nieuwe uitdagingen. Over enkele maanden hoop ik een
bedrijf te beginnen in ‘crew resource management’. Dit is een werkmethode die in vliegtuigen wordt gebruikt om de veiligheid te
vergroten. Ik wil deze methode gaan imple-
menteren bij andere beroepsgroepen zoals
bijvoorbeeld de medische wereld.
Verder wil ik mij weer maatschappelijk
inzetten en heb een kans gekregen voor een
nieuwe ‘missie’ voor Nederland. Ik ben kandidaat nummer 16 voor de VVD voor het Europees Parlement voor de verkiezingen van 22
mei 2014.
Middels het lidmaatschap van GOVIMHB
blijf ik op de hoogte van het wel en wee van
Defensie. Het baart mij zorgen dat Defensie
geen moment rust heeft en de ene na de
andere herstructurering over zich heen krijgt.
Ik weet als ervaringsdeskundige wat dit als
mens met je doet. Militair zijn is uniek. Ik kan
me geen plaats of bedrijf in de samenleving
voorstellen waar je zo snel zo veel leert en zo
veel verantwoordelijkheden leert dragen. Ik
draag die unieke ervaring mee en gebruik
deze in alle facetten van mijn huidige carrière
en raad jonge mensen altijd aan om een
carrière bij Defensie te overwegen.
I
Na terugkomst in Nederland kwam ik in
opleiding voor de Bolkow 105 helikopter bij
299 Sqn. Hier heb ik werkelijk een geweldige
tijd gehad. Vooral het laagvliegen was onvergetelijk.
ProDef bulletin, mei 2014 | 11
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 12
Verenigingszaken
door Mark Heijligers
Uitnodiging eerste gecombineerde Sectorraad en
Algemene Ledenraad
In tegenstelling tot wat in het ProDef-bulletin van februari van dit jaar (nr. 1) is aangekondigd, zal de eerste
Algemene Ledenraad van de GOV|MHB in 2014 worden gehouden op donderdag 26 juni.
De ledenraad zal worden gecombineerd met
de sectorraad, vanwege de toetreding van de
Onafhankelijke Defensiebond (ODB) tot de
CMHF-sector Defensie per 1 januari 2014. De
ODB maakt geen onderdeel uit van de
GOV|MHB en wordt daardoor niet in de
ledenraad, maar alleen in het gedeelte
aangaande de sectorraad vertegenwoordigd.
Deze eerste ledenraadvergadering van 2014
wordt statutair gehouden in Den Haag op de
locatie Frederikkazerne. Hierin komen onder
meer het jaarverslag 2013 en de begroting
2014 aan bod. Ook zullen verkiezingen voor
de vacante functies in zowel de ledenraad als
de sectorraad worden gehouden.
De vergadering is openbaar voor alle leden
van de GOV|MHB. Indien u aanwezig wilt
zijn, kunt u zich aanmelden voor deze vergadering via [email protected]. Leden van de
GOV|MHB kunnen op verzoek de stukken
per e-mail toegezonden krijgen.
De GOV|MHB is continu op zoek naar verjonging van bestuur en ledenraad en is voor de
ledenraad nog op zoek naar kandidaten van
alle verenigingen. Dus als u zich aangetrokken
voelt mee te denken met het bestuur van de
GOV|MHB, meldt u zich dan aan bij de secretaris: [email protected]
OHRA waardebon
KVMO heeft al jaren een collectiviteit met OHRA. Op de verschillende
particuliere schadeverzekeringen geldt een collectiviteitskorting.
Ga naar www.ohracollectief.nl/cmhf514.
Hier vindt u alle informatie over de particuliere schadeverzekeringen,
maar kunt u ook uw premie berekenen en de verzekering afsluiten.
In de periode 1 juni 2014 tot 1 augustus 2014 ontvangen nieuwe
verzekerden, ongeacht het aantal gesloten verzekeringen, extra een
waardecheque van Bol.com ter waarde van € 20,-. Deze digitale
waardecheque wordt in september toegestuurd.
Adelborsten in de knel
Onlangs werd de GOV|MHB benaderd door een 10-tal adelborsten. Zij werden vanuit het KIM op de KMA geplaatst om daar hun
bachelor-opleiding krijgswetenschappen te vervolgen.
De adelborsten van de lichting 2011 werden
samengevoegd met land- en luchtmacht
cadetten van de lichting 2012. Normaal
gesproken zou dit geen enkel probleem
moeten zijn. Omdat echter de propedeuse
van de nieuwe lichting ten opzichte van 2011
was aangepast, kwamen deze adelborsten in
de knel. Het gevolg van de aanpassing was
namelijk dat de adelborsten verschillende
vakken zouden moeten overdoen en dat zij
door de wijzigingen in het curriculum niet
voldoende studiepunten zouden verkrijgen,
12 | ProDef bulletin, mei 2014
met als gevolg dat ze hun bachelor niet meer
konden behalen.
Toen zij op de eerste dag op de KMA werden
geconfronteerd met dit probleem, hebben ze
daar op de KMA meteen aandacht voor
gevraagd. Er was bij iedereen veel begrip voor
de adelborsten, echter zeven weken later,
een week voor aanvang van het nieuwe
studieprogramma, was er nog steeds geen
bevredigende oplossing. Dit was voor de
adelborsten het signaal om contact op te
nemen met de GOV|MHB. Spoedig werd
duidelijk dat de NLDA-leiding niet op de
hoogte was van het probleem.
Na meerdere gesprekken te hebben gevoerd
kwam een positief bericht vanuit Breda. Er
had een constructief gesprek plaatsgevonden
tussen de adelborsten en de voorzitter van de
examencommissie. De adelborsten zouden
het volledige curriculum doorlopen, er was
geen sprake meer van een tekort aan studiepunten, dan wel gemiste vakken. Een oplossing waarmee betrokkenen volmondig
konden instemmen.
I
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 13
Computips
door Leen van der Biessen
Microsoft Cloud
1. De Microsoft clouddienst Onedrive
Er was een tijd ergens in het begin van deze
eeuw dat mensen vonden dat Microsoft de
verpersoonlijking van het kwaad was. Dat was
ook wel een beetje zo door de marktdominantie waarmee Bill Gates en Steve Ballmer
dachten dat ze zich alles konden permitteren.
Gelukkig ligt die tijd ver achter ons en heeft
Microsoft zijn leven sterk verbeterd. Zodanig
zelfs dat de verenigde Europese privacy
waakhonden, Microsofts Cloud-diensten het
stempel ‘veilig’ geven. Google bijv. leest
natuurlijk altijd alle berichten mee om je daar
dan vervolgens persoonlijke advertenties op
aan te bieden.
Met de clouddienst Onedrive (vroeger
Skydrive geheten, maar dat mocht niet meer
van de Murdoch groep die het Sky netwerk
bezit), zet Microsoft één van de beste clouddiensten neer. Niet alleen kun je 7 Gb
webruimte krijgen die net zo werkt als de
multi-platformdienst Dropbox (waar je nog
immer maar 2 Gb krijgt). De Onedrive
website geeft ook toegang tot de Microsoft
Office web applicaties. Dit zijn beperkte
versies van Word, Excel en Powerpoint en als
je geen al te ingewikkelde dingen wilt doen is
dit een prima optie.
De implementatie ziet er hetzelfde uit als
Office 2013, maar met minder opties. Ook
krijg je Outlook als webmail-cliënt, die
aanzienlijk overzichtelijker is dan bijv. Gmail.
Ook voor Androïd en Apple heeft Microsoft
recentelijk gratis Office Apps voor particulieren beschikbaar gesteld voor tablet en telefoon. Het blijft echter lastig voor telefoon en
tablet om content te maken, welke applicatie
je ook gebruikt. Onedrive is te vinden onder
https://onedrive.live.com/ .
Je dient uiteraard eerst een account aan te
maken (dit heeft tegenwoordig een dubbele
authenticatie nodig). Als je nog geen hotmail-
of outlook-emailadres hebt, kun je dit
aanmaken, een bestaand emailadres werkt
overigens ook. Als laatste kun je een klein
cliënt programma installeren waarbij
Onedrive zich op dezelfde manier installeert
als Dropbox en alle platforms synchroniseert
waarop het is geïnstalleerd.
2. Clover
Als er de laatste jaren één handige uitbreiding
is gekomen in browsers, dan zijn het de
tabbladen wel. In de standaard Windows
verkenner ontberen we deze optie nog
immer. Ondanks de vernieuwde interface met
de Ribbon in Windows 8 heeft Microsoft niet
bedacht dat dit een gewenste optie zou zijn.
Met de add-on Clover integreer je deze
handige functie in de Windows verkenner
voor zowel Windows 7 als Windows 8. Eigenlijk doet Clover maar één ding: het toevoegen
van tabbladen aan de Verkenner. Deze
functie blijkt echter zo handig te zijn, dat je al
snel niet meer zonder wilt. De manier waarop
Clover één en ander implementeert, doet
overigens sterk denken aan de browser van
Chrome. Uiteraard ontbreken ook bij Clover
handige toets- combinaties niet: Ctrl+T voor
een nieuw tabblad, Ctrl+N voor een nieuw
venster. Verder kun je Clover zo instellen dat
bij het opstarten automatisch de mappen
worden geopend die bij je vorige sessie
geopend waren. Of je stelt de tool zo in dat
een tabblad zich met een dubbelklik laat
sluiten. Je kan Clover downloaden via
www.ejie.me
afl. 31
3. Treesize
De meeste harde schijven die momenteel in
gebruik zijn hebben een behoorlijke opslagcapaciteit. Maar ondanks die grote opslagruimte raakt een schijf toch
soms snel vol. Om ervoor te
zorgen dat u voldoende
opslagcapaciteit overhoudt,
zult u schijfruimte vrij
moeten maken. Bovendien
is het van belang dat er minimaal 15% vrije
schijfruimte is om een defragmentatie uit te
kunnen voeren. Een programma waarmee u
snel inzicht krijgt in uw schijfgebruik is Treesize Free.
Het gebruik is eenvoudig. Na installatie klikt u
met uw rechtermuisknop op een map of
partitie, en in het context menu kiest u de
optie TreeSize Free. Al snel krijgt u een inventarisatie te zien van het schijfgebruik. U navigeert door het venster op dezelfde manier als
u dat in Verkenner doet. Daarbij hebt u veel
opties om de resultaten te sorteren en te
bekijken. Zo kunt u sorteren op grootte of
naam, kiezen voor weergave in gigabytes,
megabytes, kilobytes, of percentages, of weergave van het aantal bestanden en de mate van
compressie. Met behulp van TreeSize Free
zal snel duidelijk worden waar u eventueel
ruimte op uw schijf vrij kunt maken. U kunt
TreeSize Free downloaden via:
www.jam-software.com/treesize_free/ .
Op www.prodef.nl is een pdf versie van dit
artikel geplaatst met aanklikbare links.
Lees verder op
www.ProDef.nl
l
ProDef bulletin, mei 2014 | 13
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 14
Visie
door Peter van Maurik
Kijken naar Visie
In deze laatste column over visie ontwikkelen zal ik trachten u de twee elementen over te dragen die een visie afronden. Als dat is
gelukt heeft u een visie met voldoende draagvlak en ontwikkelt deze zich geduldig terwijl de tijd langzaam vordert. Stap voor stap
ziet u de eerste successen ontstaan en belangrijker nog, ziet u dat uw organisatie wegkomt van de plek waar zij in de problemen
was gekomen.
T
ot uw verbazing zult u zien dat, naarmate uw visie zich ontwikkelt, er
meer en meer mensen zullen zijn
die claimen dat zij aan de basis
stonden van deze visie. Zelfs diegene
waarvan u eigenlijk zeker weet dat ze in het
begin vooral aan het uitleggen waren dat u
ernaast zat of dat zoiets toch nooit zou
lukken. Succes heeft nu eenmaal vele vaders.
Ik zou zeggen: aanschouw dit met een glimlach. Niets is namelijk zo leuk dan te zien hoe
anderen uw visie omarmen.
Uiteraard blijft u alert op nieuwe informatie
en mogelijkheden om daar waar nodig uw
visie enigszins aan te passen. Ook u bent niet
almachtig of alwetend, dus gaandeweg vullen
de puzzelstukjes het plaatje en worden de
losse eindjes met elkaar verbonden. Allemaal
werk dat hoort bij uw visie en dat u met
plezier zult kunnen doen. En dan komen in dit
proces de twee moeilijkste elementen van
visie ontwikkelen: ‘serendipity-effecten’ en
‘het loslaten’.
Het serendipity-effect is een mooi effect. Er is
geen goed Nederlands synoniem voor serendipiteit (het woord bestaat wel). Het betekent zoiets als het vinden van iets
onverwachts en bruikbaars terwijl je op zoek
bent naar iets totaal anders. In het Engelse
taalgebied verwijst serendipiteit naar het
vermogen van een alerte geest om uit toevalligheden conclusies te trekken. Het vereist
mensen die in staat zijn ontdekkingen te
doen aan de hand van het toeval. Het is door
een Amerikaan wel eens omschreven als: ‘het
zoeken naar een speld in een hooiberg, en
eruit rollen met een boerenmeid’.
14 | ProDef bulletin, mei 2014
Het lastige van serendipiteit is dat het vereist
dat je de focus van je visie even loslaat omdat
het over iets anders gaat. Lastig, want u had
net zoveel werk verricht in het richten en
focussen van uw organisatie. Maar naarmate
uw visie zich ontwikkelt gaat u, volledig bij
toeval, toch andere dingen ontdekken. En die
zijn van waarde, soms zelfs meer dan de
elementen van uw visie. Dit vereist een
bepaalde slordigheid in uw aanpak. Dus
vooral niet projectmatig werken, zou ik
Naarmate uw visie zich ontwikkelt
gaat u, volledig bij toeval, toch
andere dingen ontdekken
zeggen. Serendipiteit is niet te vinden in welk
PRINCE2 model dan ook. Weer een reden om
niet teveel aandacht te besteden aan dit soort
management tools, zou ik zeggen.
Het tweede element waar u al gaandeweg
moeite voor moet doen is; ‘het loslaten’. Dit
is mentaal zo ongeveer het moeilijkste wat er
is. Immers, u heeft uw ziel en zaligheid erin
gelegd. U heeft de pijn en vernederingen
geleden aan het begin van het traject toen de
gevestigde orde u negeerde, uw ideeën bagatelliseerde, of u gewoon zat tegen te werken.
U heeft al die mensen in beweging weten te
krijgen en hun initiële onzekerheden
gedragen. Uw visie is in essentie uw kind
geworden.
En daar zit de crux; kinderen worden
volwassen net als een visie. En dan moeten ze
op eigen benen kunnen staan. De enige
manier om dat te bereiken is die kinderen en
die visie los te laten. Zowel bij het aanpakken
van allerlei bedreigingen en problemen als bij
het kiezen van het verdere eigen pad. Een
goede visie komt nooit helemaal uit, het
wordt net een beetje anders dan u dacht. Als
u het goed gedaan heeft, zelfs beter dan u had
gedacht. En dan moet u loslaten, want anders
wordt u uiteindelijk de remmende factor.
Realiseer u dat uw visie van de toekomst als
deze uitkomt in het heden niet meer is dan
een schaduw uit het verleden. (Dat is een
mooie zin nietwaar?) En juist omdat u niet
alwetend en almachtig was, kon u nooit voorzien wat het kon worden en uiteindelijk is
geworden. Ergens in het proces moet u
besluiten dat u niet meer nodig bent en dat
het zo goed is.
Troost u met de gedachte dat uw fakkel dan
wordt overgenomen. Want mooier nog dan
uw visie is uw drive die een voorbeeld zal zijn
voor velen. En dat is het ultieme geheim van
een visie. Het is niet het scheppen van een
nieuwe wereld maar het ontsteken van een
vuurtje. Vooral in organisaties die het zwaar
hebben heeft u wanhoop vervangen door
hoop. Men zal u er eeuwig dankbaar voor
zijn.
En dat rond ik alweer een reeks aan columns
af. Over de volgende reeks ben ik aan het
nadenken. Het wordt of een serie over basisprincipes van militaire strategie, of een reeks
over de vijf meest foute denkbeelden binnen
het ministerie van Defensie. Laat u maar
weten wat u graag zou willen lezen.
I
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 15
Column juridische zaken
door Bert Blonk
Verklaring van geen bezwaar (VGB)
De invoering van de Beleidsregel Veiligheidsonderzoeken Defensie eind vorig jaar heeft veel discussie
losgemaakt. Onze lezers zijn daarmee bekend. Ik wil er nog een punt aan toevoegen wat betreft de procedure tot intrekking van de Verklaring van Geen Bezwaar (VGB).
Z
owel onder het oude als het nieuwe
beleid is een belangrijke rol weggelegd voor de Leidraad persoonlijke
gedragingen en omstandigheden.
Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een
strafrechtelijke verdenking, dan is die verdenking op zichzelf niet voldoende voor de
intrekking VGB, maar kan het zo zijn dat de
feiten die bij de verdenking een rol spelen,
bestuursrechtelijk zodanig hard en ernstig
zijn dat op grond van de Leidraad tot intrekking wordt overgegaan. Een ander voorbeeld
is het verblijf van de partner in een land
waarmee de MIVD geen samenwerkingsovereenkomst heeft. Het enkele feit kan niet
tot intrekking leiden, maar er kunnen zodanige omstandigheden aan de orde zijn dat
met verwijzing naar de Leidraad intrekking
plaatsvindt.
In de praktijk zie ik echter een ‘verwording’
van deze gang van zaken. In een voorgenomen intrekkingsbesluit wordt de strafrechtelijke verdenking vaak één op één
overgenomen, zonder dat het bevoegde
gezag tot een bewijsrechtelijke beoordeling
en/of duiding van de feiten is gekomen. Bij de
partner in het buitenland wordt dat kale feit
als grond voor de voorgenomen intrekking
genomen, zonder nadere toetsing. Het is aan
de betrokkene om tegenbewijs te leveren. Ik
plaats hier de volgende kritiekpunten.
De Algemene wet bestuursrecht (Awb)
veronderstelt dat een voorgenomen besluit
al voldoende gemotiveerd is om later als
primair besluit te fungeren. Wanneer een
kale verdenking of het kale verblijf van de
partner in het buitenland als grond voor het
voorgenomen besluit wordt genomen, dan is
van voldoende motivering geen sprake
omdat de verdenking of het verblijf in het
buitenland gelet op de Beleidsregel of de
Leidraad, op zichzelf genomen geen
voldoende grond tot intrekking kan zijn. Het
bevoegde gezag behoort aan de hand van de
Leidraad de omstandigheden nader te beoordelen (zo nodig ook bewijsrechtelijk) alvorens tot een voornemen te komen, maar doet
dit dus niet. Het voorgenomen besluit is daarmee
in strijd met niet alleen de
Awb, maar ook met de
toepasselijke materiële
regelgeving. Eigenlijk kan je
stellen dat het bevoegde
gezag zijn werk maar half
doet.
Omdat intrekking toch
dreigt voelt de betrokkene
zich genoodzaakt om
tegen het voorgenomen
besluit tegenbewijs aan te
voeren. Het gevolg van
deze gang van zaken is dat
hier een soort omkering
van de bewijslast plaatsvindt; in plaats dat het
bevoegde gezag aan de
hand van de Leidraad een
positie inneemt, moet de
betrokkene aan de hand
van de Leidraad een tegen-positie gaan
innemen, waarbij hij ook het risico loopt dat
als hij daarin niet helemaal slaagt, de VGB
wordt ingetrokken. Deze gang van zaken
staat op gespannen voet met de onschuldpresumptie.
Daarnaast is betrokkene, in zijn ongerustheid
over het voornemen, geneigd om ter verdediging zijn hele hebben en houden aan te
voeren. Het bevoegde gezag kan met de
aangedragen feiten het besluit wat verder
aankleden en dan is gelijk ook mooi de schijn
gewekt dat hij wel degelijk ook aan de
Leidraad heeft getoetst. Ik vind dat dit op
gespannen voet staat met het ‘ne tenetur
beginsel’, dat inhoudt dat iemand niet kan
worden gedwongen om aan zijn eigen
veroordeling mee te werken.
Ik concludeer dat de huidige praktijk bij de
gegeven voorbeelden in strijd is met het
recht en de betrokkene te veel in de verdrukking duwt. Het uitgangspunt behoort te zijn
dat het bevoegde gezag pas tot een voornemen tot intrekking komt, nadat hij aan de
hand van de Leidraad tot een feitenvaststelling en beoordeling is gekomen. De huidige
praktijk heeft te veel het karakter van
schieten en vervolgens kijken wat er terug
komt.
I
ProDef_opmaak _3_2014
27-04-2014
13:32
Page 16
Column
door Tom Kofman, vice-voorzitter GOV|MHB
Van ik naar wij
Globalisering, sociale media en internet drukken meer en meer hun stempel op ons bestaan. Al werkende weg
drijven wij af van het ‘ik-tijdperk’ en zetten wij koers richting de ‘wij-maatschappij’. Soms vrijwillig en soms omdat
het niet anders kan, bedienen wij zelf het roer onder het motto: “doe het toch vooral zelf, maar wel samen.”
‘Wij’ staat anno 2014 voor delen uit eigen
keuze. Er is geen automatisch vertrouwen
meer in grote organisaties, maar er wordt
steeds vaker gezocht naar samenwerkingsverbanden met andere individualisten. Enerzijds verleen je hulp en anderzijds vraag en
krijg je hulp. Kwestie van geven en nemen en
het over en weer waarderen van kritische meningen.
Je bouwt nieuwe relaties op ten faveure van
wederzijdse persoonlijke en zakelijke belangen. Delen is het nieuwe hebben (bezit). ‘Wij’
(nieuw collectief) hebben ‘zij’ (traditionele
speler) niet meer nodig. Wij wandelen weg
van de gevestigde instanties en zullen als ‘wij’
(burgers) meer en meer zelf (lees: samen)
gaan doen. Dit zal zo zijn gevolgen hebben
voor het fossiele bedrijfsleven (lineaire economie, cradle2grave ).
De duurzame, schone toekomst is aan de circulaire economie (cradle2cradle). Binnenkort
kunt u met een 3D printer zelf ontworpen
meubels vervaardigen en huizenprinters zijn
het experimentele stadium al voorbij. Wat zal
er in de gezondheidszorg veranderen als je
met selftrackende smart watches permanent
de conditie van het eigen lijf kunt controleren? Veel oude ‘giganten’ hebben de pijp al
aan Maarten gegeven (Kodak, Lonely Planet,
OAD, Polare en Free Record Shop). Over en
sluiten!
Energieland: het is nog maar de vraag of de
energiebedrijven nog eens dertig jaar mee
kunnen. Mensen wekken nu met eigen zonnepanelen stroom op en krijgen daarvoor een
korting op hun maandbedrag. Maar heb je
daar wel een energiebedrijf als intermediair
voor nodig? Je kunt net zo goed als collectief
in jouw buurt aan de slag gaan met duurzame
energie. De groeikansen zijn enorm. Nieuw
en decentraal is de toekomst. Voordelen: lokale werkgelegenheid en sociale cohesie.
Tot slot, als het u duizelt van alle draaikolkontwikkelingen die de moderne mens
moet ondergaan, dan moge het u tot bemoediging zijn dat er in ieder geval één fenomeen
is dat tot zekerheid strekt voor zowel ‘ik’ als
‘wij’, en dat is de dienstverlening van uw belangenbehartiger. Voor zowel het ik (individu) als het wij (collectief) staat uw beroepsvereniging klaar om de barricaden te bestormen.
I
Op 4 mei herdenken wij allen – burgers en militairen – die
in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld
zijn omgekomen sinds het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperaties
De Stenen Man, Kamp Amersfoort
KVNRO