Transcript Overdrachtsdocument Gemeente Baarle

Overdrachtsdocument
Gemeente Baarle-Nassau
Verkiezingen 19 maart 2014
Bestuursperiode 2014 - 2018
Inhoudsopgave
Programma 1) Burger, Bestuur & Veiligheid ............................................ 3
Programma 2&3) Welzijn, onderwijs en Sport / Sociale Zaken ................ 4
Programma 4) Toerisme & Economie ..................................................... 5
Programma 5) Verkeer, vervoer en openbare ruimte .............................. 5
Programma 6) Milieu & Afval ................................................................... 6
Programma 7) Ruimtelijke Ontwikkeling .................................................. 6
Programma 8) Middelen .......................................................................... 6
Enclave-uitkering............................................................................ 6
Consequenties uittreden ambtelijke fusie AC/BN/GR ..................... 6
BJZ samenwerking Baarle-Nassau met Alphen-Chaam ................. 7
Personeel ....................................................................................... 7
Financiën ....................................................................................... 7
Lokale lasten / belastingdruk 2013: ................................................ 7
Reserves en voorzieningen: ........................................................... 8
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 2
Overdrachtsdocument gemeente Baarle-Nassau
bestuursperiode 2014-2018
Inleiding
Op initiatief van waarnemend burgemeester Braam heeft de wnd. gemeentesecretaris L. de Pauw
opdracht gekregen een overdrachtsdocument voor de nieuwe raad voor te bereiden.
Het is denkbeeldig dat dit document wordt aangevuld met de overdrachtsdossiers vanuit de zittende
collegeleden maar ook vanuit bijvoorbeeld de Regio West-Brabant.
Het doel van dit document kan als volgt worden geformuleerd: ‘Het overdragen van feiten en/of
omstandigheden die van belang zijn in de nieuwe raadsperiode en bij moet dragen aan de
onderhandelingen in de coalitievorming’.
Sterker het is een openbaar document dat na uitreiking aan de lijsttrekkers zal worden gepubliceerd.
Wat bijzonder is aan dit overdrachtsdocument is dat hierin niet wordt teruggekeken op wat er wel en
niet goed ging in de afgelopen 4 jaar, maar aan de hand van highlights de verkozen raad informeert.
Dit document is dan ook opgesteld onder aansturing en verantwoordelijkheid van de burgemeester en
is geenszins een totaaloverzicht, nog onderdeel van een introductieprogramma voor de raadsleden.
Dit document is dus wel bedoeld als onderdeel om het ‘estafettestokje’ over te dragen zodat de
nieuwe raad op eigen wijze en naar eigen inzicht het proces verder kan vervolmaken.
Programma 1) Burger, Bestuur & Veiligheid
Evaluatie overlegstructuur
In het Presidium is de huidige overleg structuur vaak thema van gesprek geweest. Ook het college en
de ambtelijke organisatie ervaren de invulling van de huidige bestuurlijke overlegstructuur als
drempelverhogend in vergelijking met het vorige (de commissies).
Via de onderstaande link komt u op een kaart van Nederlandse met een overzicht van verschillende
overlegvormen bij gemeenten.
http://gis.vng.nl/3/kaart.php?key=0AnEuHEVDZXpdE5ibWpEcTdNOXRlZkVfSDhZOG5LR3c&d=0&c=1
Gemeente wordt de eerste overheid
Concept ‘eerste overheid’ krijgt steeds meer richting voor wat betreft het beoogd handelen van
gemeenten. Het concept is echter nog allesbehalve uitgewerkt en zeker niet probleemloos. Zo
ontstaan er spanningsvelden tussen lokale overheden en rijksoverheid door tegengestelde eisen of
logica’s die botsen of schuren.
Duidelijk is wel dat de gemeente in explosief toenemende mate wordt geconfronteerd met autonome
ontwikkelingen (en extra kwaliteitseisen) die zorgen dat de gemeente zich zal moeten inspannen om
de taken en verwachtingen voortvloeiend ui de eerste overheidsgedachte te operationaliseren,
concreet gesteld:
Andere (semi-)overheidslichamen zoals Politie en de Veiligheidsregio kijken in toenemende
mate naar de rol van de gemeente zeker in het kader van de preventie. Als ook de rol in
diversen overige gemeenschappelijke regelingen zoals: OMWB, GGD, RWB en SSC Equalit.
Brandweer
Hoewel Baarle-Nassau en Baarle-Hertog nog steeds niet uit de toepassing van de vastgestelde
verdeelsleutel zijn gekomen vormt iedere bijdrage vanuit Hertog een afslag van de aan Nassau door
de veiligheidsregio in rekening te brengen bedragen. Als Baarle-Hertog zich (moet) aansluit(en) bij de
Belgische zone levert dat Nassau jaarlijks een extra last op van bijna € 100.000.
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 3
Handhaving (Parken) en dubbelbestemming
Handhaving is een wettelijke taak waarvan de uitvoering aan het college toebehoord. Bijbehorende
beleidsplannen dienen door de Raad te worden vastgesteld. Binnen onze gemeente is de handhaving
van de recreatieparken al langere tijd een issue. Dit geldt enerzijds voor de handhaving permanente
bewoning, maar ook de handhaving van strijdig gebruik bestemmingsplan en controle van
bouwwerken.
Voor permanente bewoning geldt dat in overleg met het college en raad bezien moet worden of het
handhavingsbeleid herzien/aangepast moet worden. Voor strijdig gebruik en controle bouwwerken
geldt dat besloten is dat voor alle parken een 0-situatie wordt vastgelegd, waarna het college,
eventueel in overleg met de raad, keuzes kan maken en besluiten kan nemen over een vervolg
hierop.
Samenwerking met Baarle-Hertog
Tijdens het GOB-plenair van 25 juni 2013 stond de werkopdracht om te komen tot een Europese
gemeente op de agenda. Afgezien van enkele tekstuele wijzigingen is het voorstel unaniem
aangenomen door beide gemeenteraden. Op 26 juni 2013 stond de behandeling van de
Perspectiefnota op de agenda van de gemeenteraad van Baarle-Nassau.
In de ogen van Baarle-Hertog is er sprake van een dubbel besluit dat met elkaar in conflict staat.
Sinds 26 juli is dan ook sprak van een frustratie van het reguliere overleg met Baarle-Hertog. Herstel
hiervan is essentieel.
Het college heeft KplusV twee opdrachten verstrekt, hieronder links naar de uitkomsten:
Samen GOL - > http://www.baarlenassau.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/archive/2014/january/article/presentatie-advies-kplusv-inzaketakn-gol-openbaar.html
Rapport verkenning ‘hoe-vragen’ -> http://www.baarlenassau.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/archive/2014/february/article/concept-rapportage-kplusvinzake-taken-gol-openbaar.html
Hoewel beide rapportages als ook de hieronder staande brief vanuit de provincies stonden
geagendeerd in het GOB-Beperkt van maandag 10 maart 2014 is door Baarle-Hertog aangegeven
hier pas na de verkiezingen op terug te willen komen.
Brief van de CdK van Noord-Brabant en de Gouverneur van
Antwerpen
Omslachtig vertellen de provinciale bestuurders Baarle-Nassau dat slagvaardige samenwerking zowel
met Baarle-Hertog als aan Nederlandse zijde essentieel is voor het bestendigen van de toekomst.
Voor beide gemeenten betekent dit dat haast gemaakt moet worden met het bestendigen van de
bestuurskracht, aan Belgische én Nederlandse zijde.
Programma 2&3) Welzijn, onderwijs en Sport / Sociale
Zaken
Decentralisaties
De gemeenten hebben het voortouw en een eigen verantwoordelijkheid bij decentralisatie van
overheidstaken. Het merendeel van deze taken zullen gemeenten op lokaal niveau uitvoeren.
Daarvoor moeten gemeenten op bestuurlijk, ambtelijk en financieel gebied samenwerken.
Hoewel de exacte risico’s nog onduidelijk zijn, evenals de overheidsgarantiestellingen (zoals rondom
de WWB) moet rekening gehouden worden met een maximaal nadeel van € 15 per decentralisatie per
inwoner; tezamen ca. € 300.000 (3 x 6.603 x € 15).
Het project herijking welzijnsbeleid
In “de nieuwe koers: eigen kracht eerst!” zijn de beleidsdoelen voor de periode 2014-2018 verankerd.
Het nieuwe welzijnsbeleid betreft een majeure wijziging die heeft geleid tot principiële
heroverwegingen in het beleid. Daarbij is de eigen kracht en zelfredzaamheid en het bevorderen
daarvan uitgangspunt geworden. Een kanteling die een ander, nieuw gezichtspunt geeft aan het
welzijnsbeleid (inclusief Wmo).
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 4
Zwembad / Sporthotel
Aflopende meerjarige incidentele uitgaven van de jaarlijkse bijdrage aan Sporthotel Bruurs ad €
125.493 (f 276.549) o.b.v. de raamovereenkomst lopend tot 2020.
Duidelijk is wel dat een behoorlijke bijdrage essentieel is voor een zwembadexploitatie in Baarle.
CCB
Al geruime tijd is er discussie over huisvesting en exploitatie van de Stichting Cultureel Centrum
Baarle. De stichting is gehuisvest in een oud gebouw. Het gebouw is gedateerd, erg
onderhoudsgevoelig en biedt weinig mogelijkheden om op een meer bedrijfsmatige manier te
exploiteren.
In september 2013 is de eindrapportage gepresenteerd. De geschatte kosten lopen zoals blijkt uit de
rapportage uiteen van minimaal € 2.314.017,00 tot € 7.947.927,00.
Mede gelet op de grote impact van dit dossier werd ervoor gekozen om voor de verkiezingen van 19
maart 2014 de raad niet te vragen om onomkeerbare besluitvorming in dit dossier. Na installatie van
de nieuwe raad en college zal het dossier weer samen met Baarle-Hertog en SCCB worden opgepakt.
Dit onderwerp moet zeker ook in samenhang worden gezien met ontwikkelingen zoals: rondom de
Brede School en Janshove.
Programma 4) Toerisme & Economie
Grenzeloos Baarle
Onlangs zijn door vertegenwoordigers van Grenzeloos Baarle de nieuwe plannen inzichtelijk gemaakt.
Het betreft thans de ontwikkeling van 80 ha grond op Nederlands grondgebied waarop 250
recreatiewoningen en natuur is geprojecteerd. De natuur wordt openbaar toegankelijk. Op termijn zult
u gevraagd worden hierin keuzes te maken en besluiten te nemen.
Werkgroep Recreatie & Toerisme
Doel en samenstelling van de werkgroep
De werkgroep heeft zich de afgelopen tijd vooral bezig gehouden met prioritering van de verschillende
projecten, zoals het ontwerpen van een totaalvisie (huisstijl) voor beide gemeenten, reclamebelasitng,
enclavemaquette, terrassen- en stopenbeleid en parkeergeld Loswal.
Hoe het ook zij, bevordering van recreatie & toerisme zal (forse) investeringen vergen.
Programma 5) Verkeer, vervoer en openbare ruimte
Glasvezel
In 2012 is een groot gedeelte van het Belgische coaxkabelnetwerk (van Telenet) overgenomen door
Reggefiber. Reggefiber heeft ongeveer 2.000 huishoudens van de gemeente voorzien van een
glasvezelaansluiting (FttH). De overige huishoudens hebben sinds eind 2012 geen kabelaansluiting
meer, omdat Telenet is gestopt met het doorgeven van een signaal en er geen alternatief voorhanden
is.
Reggefiber heeft alleen de rendabele panden aangesloten, omdat de businesscase heeft uitgewezen
dat het aansluitgebied niet vergroot kan worden. De gemeente moet een vergunning afgeven voor het
leggen van de kabel, maar kan niet afdwingen dat er overal Breedband wordt aangelegd.
De gemeenteraad heeft eerder (9 november 2011) opgedragen om te onderzoeken of er oplossingen
mogelijk zijn voor het buitengebied. De ontwikkelingen rondom Breedband worden nauwgezet
gevolgd. Voorbeelden zijn de Provinciale regeling (verstrekken van een lening) en ontwikkelingen in
andere West-Brabantse gemeenten (“glasvezel voor bedrijvig Brabant”).
Om een visie te formuleren over Breedband zal eerst een inventarisatie moeten plaatsvinden. Het
doen van deze inventarisatie wordt geraamd op € 11.000. Het college heeft op 3 december 2013
besloten om geen visierapport te laten opstellen.
Omlegging
Het dossier “Omlegging” loopt al langere tijd. De procedures (momenteel met name in België)
verlopen voor dit moment naar verwachting. Wel zal aan de raad nog een voorstel worden
aangeboden voor een aanvulling van het krediet. De omvang van deze aanvulling is op dit moment
niet bekend.
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 5
Masterplan Baarle
De raad heeft aangegeven dat de mogelijkheden moeten worden onderzocht voor herinrichting van
het centrum van Baarle voor de situatie tot aan de realisatie van de omlegging en de periode erna.
Uiteraard is hierbij Baarle-Hertog ook partij. Hoe de insteek van het Masterplan zal plaatsvinden, zal
met Hertog worden besproken, waarna een startnotitie wordt opgesteld met te maken keuzes en het
te doorlopen proces van dit Masterplan.
Programma 6) Milieu & Afval
Verwerkingscontract huishoudelijke afvalstoffen
Het afvalverwerkingscontract met Aterro biedt de mogelijkheid een boete op te leggen aan de Regiot
wanneer niet aan de volumeverplichting wordt voldaan. De boete wordt per hoofde van de inwoners
met de betreffende gemeente afgerekend. Voor Baarle-Nassau wordt aangenomen dat deze boete
voor de periode 2013 – 2016 ongeveer € 57.000 zal bedragen.
Omdat op 1 februari 2017 de Brabant brede contracten met Attero BV, voor wat betreft de verwerking
van het huishoudelijk afval (restafval en het GFT afval) aflopen is op basis van ontwikkelingen in het
land reeds een openbare aanbesteding voorbereid en uitgevoerd voor de verwerking van
huishoudelijk afval vanaf 2017. De verwachting is immers dat op termijn de verwerkingstarieven gaan
stijgen.
De aanbesteding is doorlopen en de uitslag is op 5 februari 2014 bekend gemaakt. Attero blijft voor de
gemeente Baarle-Nassau de verwerker van het huishoudelijk afval. Op basis van de aanbesteding zal
er per 2017 een financieel voordeel voor de verwerkingskosten huishoudelijk afval ontstaan van
ongeveer 35%.
Programma 7) Ruimtelijke Ontwikkeling
Urgentiegebieden Veehouderij
Met de vaststelling van de Structuurvisie en Verordening ruimte in Provinciale Staten op 7 februari
2014 zijn afspraken gemaakt die ertoe moeten leiden dat er in 2020 geen overbelaste situaties meer
zijn in relatie tot de veehouderij. Gemeenten spelen hierbij een belangrijke rol omdat ze actief aan de
slag moeten gaan met het oplossen van deze knelpunten. Hiervoor dienen urgentiegebieden
aangewezen te worden die gepaard moeten gaan met verbeterplannen. Urgentiegebieden worden
gevormd door één of meerdere overbelaste situaties. De provincie heeft toegezegd daar waar
mogelijk gemeenten te faciliteren. Hiertoe is inmiddels een urgentieteam ingesteld waarop gemeenten
een beroep kunnen doen.
Gemeenten wijzen de urgentiegebieden aan en de provincie ondersteunt dit procesmatig. Op dit
moment gaat men ervan uit dat voor de zomer 2014 Brabant breed een lijst van urgentiegebieden kan
worden besproken.
Programma 8) Middelen
Zie vervolg.
Enclave-uitkering
Vanwege de unieke enclavesituatie waarmee onze gemeente te maken heeft is vanaf 2006 een
bedrag beschikbaar gesteld - in ieder geval tot en met 2014 - ter dekking van de extra kosten die uit
deze situatie voortvloeien. Dit bedrag, bijna € 400.000 wordt via de maatstaf algemeen bedrag BaarleNassau als onderdeel van de algemene uitkering uitgekeerd. De jaarlijkse uitgaven (verantwoord via
Paragraaf 9: Enclavesituatie) bedragen ca. € 600.000.
Consequenties uittreden ambtelijke fusie AC/BN/GR
De voorgenomen ambtelijke fusie dient bij te dragen in het vergroten van de slagkracht op de 3 K’s
(Kwaliteit, Kwetsbaarheid, Kosten).
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 6
BJZ samenwerking Baarle-Nassau met Alphen-Chaam
-
AOV
BOA
I&A coördinator
Juridische Zaken
Projectleider digitalisering post
Maar ook bijvoorbeeld Rekenkamercommissie
En ook op andere terreinen wordt veel samengewerkt met AC op gebied van vervanging, projecten,
sparren. Zo ook bij aanbestedingen zoals bij leerlingenvervoer waarin beide gemeenten tezamen één
perceel vormen.
Personeel (niet voor raad wel voor college:)
Voor het nieuwe college ligt een uitgebreid overzicht klaar met lopende detacheringen / inhuur.
Wel is duidelijk dat adviesbureaus en actiegroepen professionaliseren en groeperen in
explosief toenemende mate.
Of het nu om ruimtelijke en/of maatschappelijke vraagstukken gaat de ingezette kanteling van aanbod
naar vraagsturing in een om participatie vragende samenleving zullen we moeten ontwikkelen op alle
fronten om te kunnen laveren tussen verschillende rollen (zoals regie, coördinatie en/of faciliteren).
P&O
De schaalgrote van onze gemeente maakt niet alleen de omvang van de organisatie kwetsbaar, ook
de te bieden primaire arbeidsvoorwaarden of het nu om burgemeester, secretaris of bijvoorbeeld
beleidsambtenaar gaat inschaling en salariëring geschiet op basis van genoemde schaalgrote.
In een vergrijzende populatie is het niet makkelijk mensen te binden aan een organisatie laat staan ze
aan te werven in aantrekkende arbeidsmarkt.
DIV
We hollen achter de digitaliseringontwikkelingen aan en hebben al eerder geconcludeerd dit niet
alleen te willen/kunnen doen. Het betreft een fase van analoog naar digitaal maar ook van
Documentaire Informatie Voorziening naar Documentair Informatie Management. Kennis en
beschikbaarheid van dossier uiteraard onder de van toepassing zijnde veiligheid/privacy voorschriften
zijn inmiddels al cruciaal om de veranderende maatschappij bij te benen.
Het betreft dan weliswaar in de basis dezelfde werkzaamheden (archivering, archiefbeheer, uitleen /
informatieverstrekking). Echter, de vakinhoudelijke aspecten, verschijningsvormen en zoekvragen zijn
zo divers dat directe aansturing op het operationele niveau noodzakelijk is. Op de werkvloer is
behoefte aan een constante vakinhoudelijke ondersteuning, feedback, vraagbaak en achtervang.
Financiën
Om de meerjarenbegroting ook voor 2016 en 2017 sluitend aan te bieden werd bij de vaststelling
gevraagd de investeringen uit het investeringsplan te dekken uit de algemene reserves. Uiteraard
heeft dit effect op het weerstandsvermogen, de coëfficiënt daalt hiermee van 2,3 (uitstekend) naar 1,4
(ruim voldoende). Waarmee deze nog net binnen de door de raad gestelde norm valt.
Lokale lasten / belastingdruk 2013:
Alphen-Chaam
Woonlasten
OZB (tarief won)
Afval
Riool
803
0.0961
250
256
Gilze en Rijen
578
0.0898
226
132
Baarle-Nassau
Gemiddeld
557
0.0920
162
153
646
0.0926
213
180
10% OZB verhoging genereerd ruim € 123.000
De opbrengst uit OZB is voor de begroting 2014 bepaald op € 1.232.551
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 7
Reserves en voorzieningen:
Onderhoudsfondsen: Aanpassing onderhoud gemeentelijke gebouwen
De stortingen in de onderhoudsfondsen van de gemeentelijke accommodaties zijn vanaf de begroting
2013 aangepast naar aanleiding van de perspectiefnota, met een voordelig effect in de 1e jaren van
ruim € 64.000.
Er liggen bestedingsplannen ter grondslag aan de onderbouwing. De onderhoudsvoorzieningen zijn
met de blik op bezuinigingen en op basis van ervaringen tot op heden vroegtijdig en zonder externe
onderbouwing fragmentarisch aangepast. Hierdoor is het (externe) bestedingsplan gedeeltelijk en op
basis van (niet limitatieve) voortschrijdende inzichten bijgesteld, ofwel er is dus een schatting
gemaakt. Uiterlijk begin 2014 (als het eerste bestedingsplan een update heeft gekregen) zal uiteraard
een start moeten worden gemaakt voor de noodzakelijke onderbouwing en de mogelijk benodigde
aanpassing van de spelregels.
Met andere woorden vooralsnog leveren deze aanpassingen over de gehele looptijd van de activa
geen besparing op.
Onttrekking reserve centrumplan als dekking voor kapitaalslasten;
Rondom de financiering van de MFA Ulicoten / meerjarenbegroting 2011 is besloten een reserve
onttrekking ter dekking van kapitaalslasten centrumplan in 15 jaar (i.p.v. 40) te nemen.
Lagere netto afschrijvingslasten in het begin van de periode is te beredeneren als je ziet dat er ook
sprake is van minder uitgaven in de eerste jaren na in gebruik name (een substantieel bedrag, zijnde
aanloopkosten is overigens ook al ineens afgeschreven). Omdat hiermee de reserve over een kortere
periode wordt ingezet zijn de jaarlijkse onttrekkingen hoger en daarmee het primitieve tekort lager.
Uiteraard voor de looptijd van de onttrekking. Vanzelfsprekend is hiermee na 15 jaar de reserve
uitgeput en valt daarmee in 2025 een dekkingsbron weg (structureel effect ca. € 250.000 per jaar).
Reserves / Financiële positie:
Op basis van de begroting 2014 bedraagt onze algemene reserve (ook wel vrije reserve) € 4.3 miljoen
hiernaast kennen we nog de reserve grondexploitaties ad € 1,2 miljoen en bijna € 11,0 miljoen aan
bestemde reserves.
Zoals ook omschreven in de paragraaf hierboven (“onttrekking reserve centrumplan..”) worden een
aantal van deze reserves ingezet ter dekking van kapitaalslasten of ter aanwending van duurzame
kapitaalsgoederen zoals de reserves Omleggingsroute, Sportaccommodaties, Accommodatie Ulicoten
en Centrumplan. Incidentele dekkingen tegenover structurele (vervangings)uitgaven.
Overdrachtsdocument 2014
Gemeente Baarle-Nassau
Pagina 8