Transcript 07.0 Onderwerp Projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken

Bestuursvoorstel
Onderwerp: Projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken
Nummer: Bestuursstukken\1642
DB: Ja
2-6-2014
BPP: Ja
18-6-2014
Opsteller:
Willem Kastelein, 0598-693414
Beleid, Projecten en Geoinformatie
FAZ: Ja
18-6-2014
Agendapunt: 7
VVSW: Ja
18-6-2014
Opdrachtgever:
Jelmer Kooistra
AB: Ja
2-7-2014
Portefeuillehouder:
Meino Smit
Ondersteuning van de afdeling:
 Technisch  Juridisch  Financieel  Staf  Communicatie
Externe betrokkenen:
Gemeente Slochteren, Staatsbosbeheer,
Meerstad/gemeente Groningen, provincie
Groningen, BBL/DLG, Waterschap
Noorderzijlvest, aanliggende grondeigenaren
en grondgebruikers en omwonenden.
Reden:
De te nemen maatregelen raken aan eigendommen
en inrichtings- en ruimtelijkeordeningsbelangen van
deze (overheids)partijen. Daarbij liggen ook
mogelijkheden synergie. Daarom is in de
planontwikkeling nauw met deze partijen afgestemd.
Samenvatting:
Het Slochterdiep en de zijtakken Borgsloot, Scharmer Ae, Slochter Ae, Woltersumer Ae, Groenedijk
en Slochterhaven hebben een gezamenlijke lengte van 22 km. Langs deze kanalen liggen 39 km
regionale keringen. In het kader van het Masterplan Kaden, KRW en baggerbeleid zijn hiervoor
belangrijke opgaven geïdentificeerd ten aanzien kadehoogte, kadestabiliteit, oeverafkalving,
natuurvriendelijke oevers en baggeren. Met name de ondergrond met veen en zandlagen heeft in dit
gebied een specifieke nadelige invloed op kade- en oeverstabiliteit.
In het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken zijn de maatregelen beschreven die nodig zijn
om de inrichting van het Slochterdiep en zijtakken op kosteneffectieve wijze te laten voldoen aan de
geldende beleidskaders en normen voor kadehoogte, kade- en oeverstabiliteit, inrichting van
natuurvriendelijke oevers en doorvoercapaciteit en bevaarbaarheid. In de planuitwerking zijn belangen
en wensen van derden meegenomen en zorgvuldig afgewogen. Mogelijkheden om werk-met-werk te
maken zijn zo veel mogelijk in het plan opgenomen.
Door toetsingen te paren aan een nader beheerdersoordeel, door integrale planontwikkeling, door
gebruik te maken van 'slimme oplossingen' en het benutten van koppelkansen tussen eigen
waterschapsopgaven en opgaven van derden konden benodigde maatregelen en daarmee gepaard
gaande kosten aanzienlijk worden teruggebracht. De benodigde investeringen blijven echter
substantieel.
Naar aanleiding van de terinzagelegging het projectplan zijn 11 zienswijzen ontvangen. Deze zijn
beantwoord in een reactienota. De zienswijzen geven geen aanleiding tot bijstelling van de plannen
maar wel tot enige, verduidelijkende, tekstaanpassingen in het projectplan.
Duurzaamheidsparagraaf: Ja
1
Bestuursvoorstel
AB Voorstel:
- De Reactienota bij het Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen.
- Het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen inclusief de wijzigingen als
opgenomen in de Reactienota bij Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken.
- € 15,3 miljoen beschikbaar stellen voor de uitvoering van dit projectplan.
Bijlagen: Ja
 Samenvatting projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken;
 Reactienota bij ontwerp Projectplan Slochterdiep en zijtakken.
Ter inzage (bestuursnet): Ja
Onderwerp(en):
 Projectplan Inricnting Slochterdiep en zijtakken;
 Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, 077078973:D – Definitief 17 december 2013
 Bijlage 3 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken - Inrichting Slochterdiep en zijtakken,
geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis 22 juli 2013
 Bijlage 4 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Addendum bij rapport Inrichting
Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis, 11 september 2013.
 Bijlage 5 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Addendum bij rapport Inrichting
Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis, 1 oktober 2013
 Bijlage 6 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Memo Contra-expertise kade Borgsloot,
14 maart 2013
 Inrichting Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis 22 juli 2013
 Bureauonderzoek archeologie Slochterdiep, Arcadis, 2013
 Waterbodemonderzoek eutrofiërende parameters Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, 2013
 Verkennend- en actualisatieonderzoek waterbodem Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, 2013
 Notitie mogelijkheden waterdoorvoer vanuit Eemskanaal via Slochterdiep naar Meerstad, Arcadis
2013
 Natuurtoets ecologie Slochterdiep en aangrenzende watergangen, Arcadis 2013
Besluit/opmerkingen bestuur:
Paraaf secretaris-directeur:
2
Bestuursvoorstel
Inleiding
Het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken gaat over de inrichting van het Slochterdiep en de
zijtakken Borgsloot, Scharmer Ae, Slochter Ae, Woltersumer Ae, Groenedijk en Slochterhaven. Deze
kanalen, met een gezamenlijke lengte van 22 km, zijn gelegen tussen de stad Groningen en het dorp
Slochteren en maken deel uit van de Duurswoldboezem.
Via Bestuursnet is het algemeen bestuur in september 2013 en in januari 2014 geïnformeerd over de
voorbereiding van het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken, de daarmee samenhangende
afstemming met de omgeving, de terinzagelegging en kostenraming voor het projectplan. Ook is het
algemeen bestuur geïnformeerd over de Best Value Procurement (BVP) aanbestedingsmethodiek die
wordt gehanteerd voor de uitvoering van het projectplan.
Binnen het kader van onder meer het Masterplan Kaden, KRW en baggerbeleid zijn voor het
Slochterdiep en zijtakken belangrijke opgaven geïdentificeerd ten aanzien van kadehoogte,
kadestabiliteit, oeverafkalving, natuurvriendelijke oevers en baggeren. Met name de ondergrond met
veen en zandlagen heeft een voor dit gebied specifieke nadelige invloed op kade- en oeverstabiliteit.
Gezien de onderlinge verwevenheid van deze opgaven (kansen om werk-met-werk te maken) en
kansen voor meekoppeling met aangrenzende gebiedsontwikkelingen (zoals Midden-Groningen en
Meerstad) is in de planvorming voor Slochterdiep gekozen voor een integrale benadering. Dit heeft er
onder meer in geresulteerd dat een deel van de waterschapsopgaven inmiddels in uitvoering zijn in
1
projecten van derden (Midden-Groningen, Meerstad) . De overige urgente opgaven langs het
Slochterdiep en zijtakken zijn opgenomen in het voorliggende projectplan. Het peilbesluit voor de
Duurswoldboezem, dat in april 2014 is vastgesteld, is in het projectplan als kaderstellend gehanteerd.
1
Er wordt hierbij met name wederzijds voordeel gehaald door grond die vrijkomt bij gebiedsinrichting te benutten
voor kadeverbetering.
3
Bestuursvoorstel
Het projectplan heeft inmiddels ter inzage gelegen en wordt nu ter vaststelling voorgelegd aan het
algemeen bestuur.
Planproces en extern betrokkenen
Het projectplan is opgesteld vanuit het doel om de inrichting van het Slochterdiep en zijtakken op
kosteneffectieve wijze te laten voldoen aan de geldende beleidskaders en normen voor kadehoogte,
kade- en oeverstabiliteit, doorvoercapaciteit en bevaarbaarheid en inrichting van natuurvriendelijke
oevers. In de planuitwerking zijn belangen en wensen van andere belanghebbenden meegenomen en
zorgvuldig afgewogen. Mogelijkheden om werk-met-werk te maken zijn zo veel mogelijk in het plan
opgenomen.
In de voorbereiding is in de eerste plaats de bestaande situatie getoetst aan gestelde eisen. Hieruit is
gebleken dat een deel van de kaden niet aan de hoogte-eisen voldeed en dat een groot deel niet
voldeed aan de stabiliteitseisen. Ook bleken kaden te worden ondermijnd door oeverafkalving, mede
doordat beschoeiing in slechte staat was. Aan de hand van de toetsingen zijn eerste ontwerpen en
kostenramingen voor maatregelen uitgewerkt. Door het toepassen van een nader beheerdersoordeel
en door gebruik te maken van 'slimme oplossingen' konden benodigde maatregelen en bijbehorende
kosten aanzienlijk worden teruggebracht, maar deze blijven substantieel. De toetsing en beoordeling
daarvan zijn vastgelegd in een toetsingsrapportage die de basis heeft gevormd voor de verdere
uitwerking van het projectplan.
In een tweede spoor heeft afstemming plaatsgevonden met organisaties in de projectomgeving
(gemeente Slochteren, Staatsbosbeheer, Meerstad/gemeente Groningen, provincie Groningen,
2
waterschap Noorderzijlvest en DLG/BBL). De te nemen maatregelen aan kaden en oevers en ook
voor verwerking van baggerspecie raken deels aan eigendommen en inrichtings- en
ruimtelijkeordeningsbelangen van deze overheidspartijen. Er bleken mogelijkheden te liggen voor
wederzijds voordeel en synergie. Deze hebben een plaats gekregen in de nadere planuitwerking.
Daarnaast zijn in een eerste gebiedsbijeenkomst belanghebbenden en belangstellenden geïnformeerd
over de waterschapsopgaven en mogelijke oplossingsrichtingen. In de bijeenkomst hebben
aanwezigen wensen en aandachtspunten voor de planontwikkeling ingebracht die bij de
planuitwerking zijn betrokken.
Verder zijn diverse onderzoeken uitgevoerd (waaronder flora- en faunaonderzoek, archeologie,
cultuurhistorie, inventarisatie kabels en leidingen en milieukundig (water)bodemonderzoek).
Op basis van de afstemming met belanghebbenden en de uitgevoerde onderzoeken zijn maatregelen
nader uitgewerkt. Vervolgens zijn in overleggen (onder meer in keukentafelgesprekken) met direct
belanghebbenden (instanties, grondeigenaren en aanwonenden die direct geraakt worden door
maatregelen) de ontwerpen aangepast en bijgesteld. Tevens zijn te nemen maatregelen, inclusief
grondgebruik en/of grondverwerving en eventuele compenserende maatregelen, vastgelegd in
(gespreks)verslagen en correspondentie over maatregelen. Deze maatregelen maken integraal
onderdeel uit van het projectplan.
2
Overleg vanwege de rioolpersleiding van het waterschap Noorderzijlvest die van Groningen naar Garmerwolde
loopt en die daarbij het Slochterdiep kruist.
4
Bestuursvoorstel
Aan het einde van het planproces is de planuitwerking opnieuw gepresenteerd en besproken in een
tweede gebiedsbijeenkomst en in een aantal aanvullende overleggen. De uitkomsten hiervan zijn
vervolgens weer verwerkt in het projectplan.
Projectplan
Het projectplan is opgesteld voor zowel de formele besluitvormingsprocedure volgens de Waterwet als
om te dienen als kader voor de BVP aanbestedingsprocedure voor de uitvoering van het project.
In het projectplan worden het plangebied, de functionele eisen en de uitwerking van benodigde
maatregelen omschreven. Eveneens worden in het projectplan benodigde gronden en de
eigendomssituatie hiervan beschreven, worden de wijze van uitvoering, samenwerking en planning
nader geduid en worden benodigde vergunningen benoemd. Ook worden de effecten van het plan
beschreven en de maatregelen om potentieel nadelige effecten te voorkomen. Verder wordt
omschreven hoe het plan is getoetst aan wet- en regelgeving en vigerend beleid, worden in het
projectplan gemaakte keuzes verantwoord en wordt de vaststellingsprocedure beschreven.
De belangrijkste maatregelen die zijn opgenomen in het projectplan worden onderstaand samengevat.
De wateren die deel uitmaken van Slochterdiep en zijtakken hebben een totale lengte van 22 km met
3
daarlangs gelegen 39 km regionale keringen .
Binnen het kader van het projectplan moet de veiligheid van 23 km kaden op orde worden gebracht
4
om aan veiligheidsnorm voor overstromingsrisico van 1:100 te kunnen voldoen . Hierbinnen moet over
een lengte van 17 km oevers worden hersteld en beschermd tegen afkalving en moet 15 km kaden
worden verzwaard en/of verhoogd om aan de geldende veiligheidseisen te voldoen. De oevers
worden zo ingericht dat er om de 100 meter een fauna uittreemogelijkheid is en, waar van toepassing,
migratieroutes voor dieren niet worden verstoord.
Aangezien de Wolterumer Ae en de Groenedijk geen waterafvoerfunctie hebben, worden deze
kanalen in het kader van het projectplan afsluitbaar gemaakt, waardoor ze in geval van calamiteiten
5
van de Duurswoldboezem gescheiden kunnen worden. Met de afsluitbaarheid hoeven de kaden
langs deze kanalen alleen lokaal verzwaard en/of opgehoogd te worden en kan verzwaring van 6 km
kaden achterwege blijven.
De meest kosteneffectieve oplossing om kaden aan de stabiliteitseisen te laten voldoen is door ,
verflauwing van de taluds. Voorwaarde daarbij is dat er voldoende ruimte beschikbaar moet zijn voor
de verbreding. In dat geval worden taludhellingen toegepast van 1:5 of 1:5,5. In het kader van het
projectplan ontstaan door deze benadering ten minste 3 km natuurvriendelijke oevers, in feite als
bijproduct bij de kadeverbeteringen waardoor het eveneens niet nodig is kostbare extra
oeververdediging (beschoeiing) aan te brengen.
3
Op de meeste trajecten liggen de regionale keringen aan beide zijden van de kanalen. Bij de Scharmer Ae en
de Slochter Ae liggen de regionale keringen deels slechts aan één zijde. Het tussen deze Ae’s gelegen gebied is
namelijk boezemgebied en wordt daarom niet beschermd door regionale keringen.
4
Daarnaast wordt 5 km kaden worden momenteel verbeterd binnen het kader van projecten van derden (Midden-
Groningen en Meerstad). De overige kaden (11 km) behoeven geen urgente verbetering.
5
In kadeverbetering binnen het project met Meersstad wordt ook de roeibaan afsluitbaar gemaakt, waardoor de
veiligheidsrisico’s voldoende beheersbaar zijn in de komende jaren voordat roeibaan opgaat in het Woldmeer (het
meer van Meerstad).
5
Bestuursvoorstel
In het kader van het projectplan wordt 19 km kanaal gebaggerd. Hiervan wordt 4 km gebaggerd om
aan de hydraulische eisen (ten behoeve van de afvoercapaciteit) te voldoen. 10 km wordt gebaggerd
om zowel aan hydraulische als vaarwegeisen te voldoen. En 5 km wordt gebaggerd om aan
vaarwegeisen te voldoen.
Verder wordt in het kader van het projectplan op kosteneffectieve wijze het boezemoppervlak met 13
ha vergroot. Deels ontstaat de boezemvergroting door verflauwing van kadetaluds, maar de grootste
bijdrage komt van aanpassing van een gebied tussen de Slochter Ae en de Scharmer Ae, dat met
medewerking van de eigenaar Staatsbosbeheer, als een soort uiterwaarden wordt ingericht en waarbij
de natte natuurwaarden in het gebied worden versterkt en ook ca 600 m natuurvriendelijke oevers
worden gerealiseerd.
Ten behoeve van het onderhoud van natuurvriendelijke oevers worden een aantal overslagplaatsen
voor maaisel ingericht. Deze kunnen ook door hengelsporters worden gebruikt.
Juridische procedure/inspraak
Op 16 december 2013 heeft het dagelijks bestuur het Projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken
in ontwerp vastgesteld. Vervolgens heeft het ontwerp projectplan, met bijbehorende stukken, van 27
6
december 2013 tot en met 20 februari 2014 ter inzage gelegen . De terinzagelegging is bekend
gemaakt door aankondiging in streekbladen, op de website www.hunzeenaas.nl en per brief aan
belanghebbenden en belangstellenden die als zodanig bij het waterschap bekend waren.
Er zijn in totaal 11 zienswijzen ontvangen. De volgende organisaties hebben gereageerd: Gemeente
Slochteren, Staatsbosbeheer, Waterschap Noorderzijlvest, Hengelsportfederatie Groningen –
Drenthe, Werf “De Woudbloem” MARINE SERVICE en Stichting Platform Berend Botje. De andere vijf
zienswijzen zijn ingediend door particulieren die woonachtig zijn aan of in de directe nabijheid van het
Slochterdiep en zijtakken.
De zienswijzen zijn gebundeld en worden beantwoord in een reactienota die ter vaststelling aan het
algemeen bestuur wordt voorgelegd.
De zienswijzen betreffen onder meer zorgpunten over bevaarbaarheid (zowel vaardiepte als
doorvaarthoogte), handelen ten aanzien van beschermde flora en fauna (onder meer krabbenscheer,
groene glazenmaker en heikikker), wijze van uitvoering en zorgvuldigheid bij maatregelen nabij
leidingen, gevolgen voor hengelsporters en verwijderen dan wel handhaven van bomen op kaden en
in beschermingszones. Daarnaast worden in de zienswijzen een aantal aandachtspunten en tips
aangedragen over specifieke lokale omstandigheden. De zienswijzen worden in de Reactienota
beantwoord met nadere toelichtingen en op een aantal punten wordt toegezegd verduidelijkende
tekstuele aanpassingen door te voeren in het projectplan.
Ook worden in de Reactienota een aantal ambtshalve aanpassingen aan het projectplan voorgesteld.
Dit betreffen actualisaties van informatie, onder meer ten aanzien van de status van de besluitvorming
over het projectplan. De aanpassingen aan het projectplan naar aanleiding van de zienswijzen en de
ambtshalve aanpassingen betreffen geen veranderingen ten aanzien van de uit te voeren
maatregelen of de gevolgen/effecten van het projecten.
6
In verband met de vakanties rond de jaarwisseling is een iets langere periode aangehouden dan de
wettelijke minimumtermijn van zes weken.
6
Bestuursvoorstel
Aan het algemeen bestuur wordt voorgesteld het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vast
te stellen inclusief de wijzigingen als opgenomen in de, door het algemeen bestuur vast te stellen,
reactienota.
Het projectplan en de reactienota worden op 2 juli 2014 door het dagelijks bestuur ter vaststelling
voorgelegd aan het algemeen bestuur. Voorafgaand daaraan wordt het behandeld in de
commissievergaderingen van het algemeen bestuur van het waterschap op 18 juni 2014. Daarbij is er
voor belanghebbenden een mogelijkheid tot gebruik van spreekrecht zowel bij de
commissievergadering als bij de behandeling in het algemeen bestuur.
Het besluit van het algemeen bestuur wordt vervolgens gepubliceerd. Op de dag na de bekendmaking
wordt het besluit van kracht. Indieners van zienswijzen worden hierover ook persoonlijk schriftelijk
geïnformeerd.
Degene die een zienswijze op het ontwerp projectplan heeft ingediend kan bij de rechtbank beroep
instellen tegen het vaststellingsbesluit. In geval het plan gewijzigd wordt vastgesteld kunnen
daarnaast ook degenen, van wie belangen door de wijziging worden beïnvloed, beroep in te stellen bij
de rechtbank. Beroep bij de rechtbank kan tot maximaal zes weken na de bekendmaking van het
vaststellingsbesluit worden ingesteld.
Tegen de uitspraak van de rechtbank kan hoger beroep worden ingesteld bij de Raad van State.
Beroep en hoger beroep schorten de inwerkingtreding van het projectplan niet op. Vooruitlopend op
de uitspraak in (hoger) beroep kan een belanghebbende wel een verzoek indienen bij de rechtbank of
Raad van State tot (gedeeltelijke) opschorting van het plan.
Kansen en risico’s
Bovenstaand is al ingegaan op het benutten van kansen door samenwerking met diverse
overheidspartijen. Gezien de onderlinge verwevenheid van de waterschapsopgaven onderling (kadeen oeververbetering, baggeren en inrichting van natuurvriendelijke oevers) en de raakvlakken met
aangrenzende gebiedsontwikkelingen (zoals Midden-Groningen en Meerstad) is in de planvorming
voor Slochterdiep gekozen voor een integrale benadering waarin kansen op synergie en werk-metwerk maken zo goed mogelijk zijn benut.
Dit heeft er onder meer in geresulteerd dat een deel van de waterschapsopgaven inmiddels, buiten
het kader van voorliggend projectplan, in uitvoering zijn in projecten van derden (Midden-Groningen,
7
Meerstad) .
Om het Woldmeer (nieuwe meer van Meerstad) de geplande noodbergingsfunctie te laten vervullen
voor de Eemskanaal-Dollard boezem, moet in de toekomst water kunnen worden doorgevoerd van het
Eemskanaal naar het Woldmeer. Zoals in het ontwerp projectplan is omschreven is hiervoor in het
kader van de planvoorbereiding een variantenstudie uitgevoerd. Uit de studie blijkt dat het, gezien de
vooralsnog beperkte omvang van het Woldmeer, voorlopig nog niet nodig is om de doorvoercapaciteit
7
Er wordt hierbij met name wederzijds voordeel gehaald door grond die vrijkomt bij gebiedsinrichting te benutten
voor kadeverbetering. Bij de samenwerking met Meerstad kon daarnaast, in anticipatie op de toekomstige
doorvoer noodberging van Eemskanaal water op het meer van Meerstad, het eerste stuk van het Slochterdiep,
praktisch zonder meerkosten, verbreed worden.
7
Bestuursvoorstel
van de Slochtersluis te vergroten of een parallelle waterinlaat te maken tussen het Eemskanaal en het
Slochterdiep. Echter omdat in de toekomst een grotere doorvoercapaciteit nodig zal zijn voor het
meest westelijke deel van het Slochterdiep wordt, waar dat tegen geringe meerkosten mogelijk is, de
8
verbreding van het Slochterdiep al meegenomen .
Daarnaast bleken natuurdoelen van Staatsbosbeheer, de provincie Groningen en van de gemeenten
Slochteren en Groningen gecombineerd te kunnen worden met waterhuishoudkundige doelen.
Doordat partijen de benodigde ruimte voor kadeverbetering en natuurvriendelijke oevers beschikbaar
kunnen maken, kunnen hiermee tevens betere leef- en migratieomstandigheden worden gecreëerd
voor faunasoorten waaronder ook de heikikker.
Door de aanpassingen aan het gebied tussen de Slochter en Scharmer Ae wordt de inrichting meer
geschikt voor de natte natuurdoelen van Staatsbosbeheer en EHS en wordt op het zelfde moment de
boezemruimte vergroot waardoor deze robuuster wordt en worden kansen voor 0,6 km
natuurvriendelijke oevers benut.
Op het traject Slochtersluis-Lageland langs de noordzijde van het Slochterdiep moet de gemeente
Slochteren de weg reconstrueren. Wegverbetering raakt direct aan de hier benodigde kadeverbetering
(verhoging en oeververbetering). Met de gemeente is afgesproken de wegverbetering en de
kadeverbetering op geïntegreerde wijze uit te laten voeren via het BVP aanbestedingstraject. Door de
geïntegreerde aanpak kan een optimalere oplossing worden gevonden en worden door beide partijen
kosten bespaard.
Om de uitvoering van het projectplan tijdig obstakelvrij te kunnen maken zijn diverse onderzoeken
uitgevoerd (waaronder flora- en faunaonderzoek, archeologie, cultuurhistorie, inventarisatie kabels en
leidingen, milieukundig (water)bodemonderzoek). Naar aanleiding hiervan zijn de plannen afgestemd
met de gemeente Slochteren en de provincie Groningen en is inmiddels een ontheffing van de Floraen faunawet aangevraagd en verleend vanwege de aanwezigheid van de heikikker en de
waterspitsmuis. In hoofdstuk 11 van het projectplan zijn benodigde vergunningen en meldingen nader
omschreven.
De te nemen maatregelen raken deels ook aan private percelen met woningen, een camping en/of
met een landbouwfunctie. Hier is in overleg met de eigenaren (keukentafelgesprekken) gezocht naar
kosteneffectief maatwerk waarbij de belangen van de perceeleigenaar en de waterstaatkundige
belangen in redelijkheid tegen elkaar zijn afgewogen. Met de meeste partijen hebben we hierover tot
afspraken kunnen komen. Maar met een aantal partijen is dat niet gelukt.
Door het project via een formele projectplanprocedure vast te stellen worden de afspraken met
eigenaren ook in formele zin vastgelegd. Waar belanghebbenden het niet eens zijn met de
maatregelen geeft de projectplanprocedure hun de ruimte voor het indienen van bezwaar en
eventueel een rechterlijke toets via beroepsprocedures. De uitkomst is vervolgens voor alle partijen
bindend en geeft het waterschap waar nodig doorzettingsmacht om uitvoering te kunnen zekerstellen.
Ditzelfde geldt voor eventuele bezwaren van overige belanghebbenden. Zonder rechtsgeldig besluit
zouden bezwaarmakers de uitvoering stil kunnen laten leggen. Deze risico’s worden vermeden door
de wettelijk projectplanprocedure te doorlopen. De projectplanprocedure geeft zowel aan de
belanghebbenden als aan het waterschap rechtszekerheid.
8
Dit is met name van toepassing op de kadeverbetering die nu met Meerstad wordt uitgevoerd.
8
Bestuursvoorstel
Binnen de BVP aanbesteding geven de afspraken met overheden en private partijen, die zijn
bekrachtigd in de projectplanprocedure, ook rechtszekerheid aan de kaders waarbinnen de
oplossingen door de marktpartijen moeten worden uitgewerkt.
Hoewel in de planvoorbereiding de benodigde maatregelen en daaraan gerelateerde kosten zo veel
mogelijk beperkt zijn, betreft de uitvoering van het projectplan een omvangrijke investering.
Om financiële onzekerheden in de besluitvoering over het project Inrichting Slochterdiep en zijtakken
te beperken is er voor gekozen om eerst kennis te nemen van beprijzing van de projectuitvoering door
de markt. Op basis van de voorlopige uitkomsten van de BVP aanbesteding en de daaruit
voortkomende economisch meest voordelige inschrijving, (EMVI) kan het algemeen bestuur een
marktconform krediet vrijgeven voor het project Slochterdiep.
Daarbij dienen wel de volgende kanttekeningen te worden gemaakt. Hoewel, zowel in de
projectvoorbereiding alsook in de BVP aanbesteding, risico’s zo veel mogelijk zijn geïnventariseerd en
beheersbaar gemaakt, kunnen onzekerheden en risico’s niet geheel worden weggenomen. Binnen de
aanbesteding komen onvoorziene risico’s voor rekening van de opdrachtgever.
Het algemeen bestuur wordt daarom gevraagd om vanwege de onzekerheden een extra financiële
ruimte van 10% beschikbaar te stellen zodat de uitvoering van het project tegenvallers slagvaardig
tegemoet kan treden. Zoals gebruikelijk wordt deze 10% niet aan het projectbudget toegevoegd maar
apart gezet. De projectleider heeft de toestemming van de opdrachtgever nodig om over (een
gedeelte van) hiervan te kunnen beschikken.
Daarnaast is het mogelijk dat in de uitwerkingsfase (voordat de opdracht definitief gegund wordt) blijkt
dat de partij aan wie de opdracht voorlopig is gegund, zijn aanbieding toch niet gestand kan doen. In
dat geval zal de opdracht, in eerste instantie eerst voorlopig, worden gegund aan de partij die als
tweede uit de aanbestedingsselectie kwam. Daar hoort dan ook een andere prijs bij. Indien dit
onverhoopt nodig mocht blijken zal in dat geval een aanvullend voorstel aan het algemeen bestuur
worden voorgelegd.
Duurzaamheidsaspecten
Geen spijtmaatregel
De maatregelen in het projectplan betreffen robuuste maatregelen waarbij een lange levensduur als
uitgangspunt is gehanteerd. Verder wordt in de uit te voeren maatregelen een balans aangehouden
tussen de investeringskosten in het heden, de kosten voor beheer een onderhoud tijdens de
gebruiksperiode en toekomstige vervangingsinvesteringen.
Niet afwentelen tijd/ruimte/anderen
De maatregelen versterken de robuustheid van het bovenstroomse deel van de Duurswoldboezem
zowel ten aan zien van kwantiteit als ten aanzien van kwaliteit.
Natuurlijk gestuurd en functionerend
Met de maatregelen in het projectplan wordt gestreefd naar zo veel mogelijk natuurvriendelijke oevers
en zo veel mogelijk bergingsruimte zodat het Slochterdiep en zijtakken zo robuust mogelijk worden
ingericht zowel ten aanzien van waterkwantiteit als ten aan zien van waterkwaliteit.
9
Bestuursvoorstel
Gezond ecosysteem
Naast de verbetering van de aquatisch ecologische inrichting door inrichting van natuurvriendelijke
oevers en het verwijderen van een overmaat aan slib, wordt ook natte natuur in aangrenzende
gebieden versterkt.
Verantwoord gebruik van (hulp)bronnen
De maatregelen in het projectplan zijn gericht op robuuste maatregelen met een lange levensduur, zo
beperkt mogelijke onderhouds- en beheerinspanningen, en zo min mogelijke toekomstige
vervangingsinvesteringen. Ook wordt ingezet op zo veel mogelijk hergebruik van vrijkomende
grondstromen en nuttige aanwending in de nabije omgeving van vrijkomende baggerspecie waardoor
ook transportbewegingen en daaraan gerelateerd energiegebruik en CO 2 uitstoot beperkt blijven.
Afstemming op gebruiksfuncties
De maatregelen in het projectplan zijn gericht op het op orde brengen van de inrichting van het
Slochterdiep en zijtakken overeenkomstig de daarvoor geldende beleidskaders en normen. De
functies van het watersysteem Duurswold ten aanzien van veiligheid, waterafvoer en
aanvoercapaciteit, waterkwaliteit en bevaarbaarheid worden gefaciliteerd en versterkt door deze
maatregelen.
Meerwaarde voor andere dan taakbelangen
In de planontwikkeling zijn andere belanghebbenden nadrukkelijk betrokken. Belangen en wensen van
derden zijn zorgvuldig afgewogen en zoveel mogelijk meegenomen zeker waar dit mogelijk was door
werk-met-werk maken. Door de uitvoering van de maatregelen zullen belevingswaarde van het
Slochterdiep en zijtakken worden versterkt, mogelijkheden voor vaarrecreatie verbeterd en
natuurwaarden zowel van de aquatische ecologie als van omliggende natuurgebieden worden
versterkt.
Financiën
Volgens de voorlopige uitkomsten van de BVP procedure bedraagt de EMVI voor het projectplan
€ 14,1 miljoen. Hiervan heeft € 1,1 miljoen betrekking op de reconstructie van de weg tussen
Slochtersluis en Lageland. Deze kosten komen voor rekening van de gemeente Slochteren.
Daarnaast zijn buiten het bestek gelaten, maar wel noodzakelijk, de kosten voor het verleggen van
kabels en leidingen en grondverwerving. Deze kosten worden begroot op € 0,9 miljoen.
Zoals eerder aangegeven betekent deze nieuwe vorm van aanbesteden dat risico’s voor rekening van
de opdrachtgever komen. Ondanks dat risico’s zo veel mogelijk zijn geïnventariseerd en beperkt door
beheersmaatregelen kunnen ze niet geheel voorkomen worden. Dit betreffen onder meer risico’s ten
aanzien van vervuilde grond en baggerspecie, constructieve eigenschappen van de ondergrond, flora
en fauna en archeologische waarden, extreem weer en ondergrondse infrastructuur. Hiervoor nemen
we 10% van de netto kosten op.
Vanaf 2015 worden geen uren van de afdeling projecten meer geactiveerd. Ook wordt er geen
bouwrente meer toegerekend aan projecten met een looptijd langer dan een half jaar en een minimale
omvang van € 500.000,-. Deze kosten zijn dan ook niet meer in de cijfers verwerkt.
10
Bestuursvoorstel
Samenvattend de totale projectkosten
(in miljoenen euro’s)
Uitkomst BVP Slochterdiep en zijtakken
Kosten weg voor rekening gemeente
Verleggen kabels en leidingen en grondverwerving
Totale netto kosten
10% aandeel risico
Benodigd krediet
€ 14,1
- € 1,1
€ 0,9
€ 13,9
€ 1,4
€ 15,3
In de MJI 2015 – 2018 is een aantal investeringen geraamd die te koppelen zijn aan dit project. Het
totaal benodigde bedrag kan volledig uit de geraamde investeringsuitgaven worden gedekt. Het betreft
de volgende investeringen (bedragen in miljoenen euro’s):
E1. 421
E1. 424
E1. 665
E2. 667
Natuurvriendelijke oevers Duurswold
Baggeren Slochterdiep
Groot onderhoud kaden en beschoeiingen Slochterdiep
Groot onderhoud kaden Duurswold
Totaal
€ 0,2
€ 2,5
€ 9,1
€ 3,5
€ 15.3
Omdat vanaf 2015 geen bouwrente meer aan projecten wordt toegevoegd is op het in de MJI
geraamde bedrag van E1 project 665 € 0,3 miljoen in mindering gebracht.
Uiteindelijk (na 2018) bedragen de kapitaallasten maximaal rond de € 1,1 miljoen. Een en ander is
afhankelijk van de mogelijke inzet van het 10% risico-aandeel. De kosten komen volledig ten laste van
de taak watersysteembeheer en dalen door de gebruikte lineaire afschrijvingsmethode.
Voorgesteld wordt een krediet beschikbaar te stellen van € 15,3 miljoen.
Uitvoering/tijdspad
De uitvoering van het projectplan wordt middels een BVP procedure aanbesteed. Deze procedure is
inmiddels in gang gezet. Aan het einde van mei 2014 wordt de opdracht voorlopig gegund op basis
van de economisch meest voordelige inschrijving (onder voorbehoud van goedkeuring door het
algemeen bestuur.
Na vaststelling van het projectplan door het algemeen bestuur zijn de volgende uitvoeringsfasen
gepland:
Planning definitieve gunning BVP en verder uitvoering
Concretiseringsfase BVP
Definitieve gunning BVP
Uitvoering (inclusief voorbereidingstijd voorafgaand aan ‘schop in
de grond’)
De uitvoering van het projectplan zal uiterlijk einde 2018 gereed zijn.
11
Jul - okt 2014
30 okt 2014
Nov 2014 – dec 2018
Bestuursvoorstel
Voorstel
- De Reactienota bij het Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen.
- Het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen inclusief de wijzigingen als
opgenomen in de Reactienota bij Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken.
- € 15,3 miljoen beschikbaar stellen voor de uitvoering van dit projectplan.
namens het dagelijks bestuur,
Harm Küpers
secretaris-directeur
Alfred van Hall
dijkgraaf
12