Transcript Bekijk de presentatie - Het Zuid

Verkenning
Natuur & Gezondheid
Natuurgebieden Loosduinen en omgeving
Programma
Randvoorwaarden
Opgave :
waarom?
Aandachts
-punten/
randvoorwaarden
Onderbouwing
(wat)
Kansenverkenning
Communicatie / rol
social
media
Voor wie
belangrijk
Potentiele
samenwer
-kingspartners
en aanbod
Hoe:
inspiratie
Vraagzijde
omgeving
Waarom?
Gezondheidscijfers Den Haag
• 58% bevolking leidt aan min. één chronische aandoening of
ziekte
• 42% voldoet niet aan de beweegnorm
• 47% heeft overgewicht, 13% heeft ernstig overgewicht
(kinderen: 19% overgewicht)
• 48% heeft verhoogd risico op angststoornis en/of
depressie (vooral achterstandswijken)
Preventie:
Bewegen: Nederlandse Norm Gezond Bewegen = 30 min. per
dag (kinderen: 1 uur per dag)
Gegevens: GGD Den Haag
Wat?
Resultaten publieksenquête De Friesland
• 45% van de bevolking zoekt wekelijks natuur op om gezondheidsredenen
• Vrouwen bezoeken vaker natuur om gezondheidsredenen dan mannen
• 79% van de bevolking denkt dat behandelmethoden in de natuur meerwaarde hebben t.o.v.
behandeling binnenshuis
• 97% die behandeling in de natuur hebben gehad, geven aan dat de natuur meerwaarde heeft
voor de behandeling. Dit betreft vooral beweegprogramma’s, ontspannngsoefeningen en
gesprekstherapie in de natuur
• Animo: leeftijd 50-64 jaar is meest positief en actief bezig met natuur en Gezondheid, bij leeftijd
18 – 24 is animo het kleinst.
• Nederlanders denken dat een bezoek aan de natuur vooral helpt bij psychische klachten, zoals
stress en depressie.
• Bos, heide, strand en duinen vindt men het meest gezond
• 66% zou een vriend met depressie of stress adviseren om de natuur in te gaan en 52% om meer
te gaan sporten
• De meest genoemde meerwaarden zijn rust/ontspanning, buitenlucht en ervaring van in de natuur
zijn.
Rol zorgverzekeraars:
• De meeste Nederlanders vinden het belangrijk dat zorgverzekeraars meer aandacht besteden
aan de positieve effecten van natuur op gezondheid
• 59% vindt dat zorgverzekeraars mensen moeten stimuleren om meer de natuur in te gaan
• 54% vindt dat zorgverzekeraars informatie moeten geven over de effecten van natuur op
gezondheid
• 49% vindt dat zorverzekeraars huisartsen en zorgverleners moet stimuleren om patiënten te
adviseren de natuur in te gaan
• 40% vindt dat zorgverzekeraars samen met natuurorganisaties gezonde activiteiten in de natuur
moet organiseren
Voor wie van belang?
Bewegen en ontspannen in de natuur draagt bij aan
bestrijding van:
Overgewicht
Diabetes
Hart- en vaatziekten
Depressies
Doelgroepen die door veel stakeholders zijn genoemd:
- Ouderen (wel/niet met zorgvraag)
- Kinderen (met hun ouders en/of grootouders)
- Middelbare schooljeugd
Inspiratievoorbeelden Bewegen
Gezondheidseducatieve route Martiniziekenhuis –
Piccardthofplas Groningen
Wandelen met de huisarts
Wandelen als medicijn bij psychische klachten
Inspiratievoorbeelden
Bewegen
• Lunchwandelingen
• Sportschool De Open Lucht (Overijssel)
Sporters werven gelden om (sportvoorzieningen in) de natuur te
helpen financieren.
• Actieplan Buitensport (NOC*NSF en NISB)
• Generatietuin met beweegelementen
• Running Therapy
therapeutisch inzetten van de 'rustige duurloop' voor mensen
met een depressie of andere psychische klachten
Inspiratievoorbeelden Bewegen
• Wandelfitprogramma:
Toewerken naar een wandelevenement., onder begeleiding.
• Health Walks
Wandeling van een paar km, begeleid door opgeleide vrijwilligers.
• Green gym
Inspiratievoorbeelden Bewegen
• NRG-loopbikes:
Loophulpmiddel voor volwassenen met een beperkt
inspanningsvermogen. Voor mensen met bijvoorbeeld COPD,
etalagebenen, hartfalen, reuma, diabetes en/of overgewicht, en mensen
die slecht ter been zijn.
• Biowalking voor mensen met diabetes 2
Wandelingen van 5 km, waarbij in het eerste half uur
stevig wordt doorgewandeld , in het 2e half uur
vertelt een natuurgids over de omgeving. Na afloop
worden ervaringen gedeeld en bloedsuikerspiegels
gemeten.
Inspiratievoorbeelden
burnout en stress
Biofit Begeleiding burnout en
stressmanagement
Buitenvitaal
Inspiratievoorbeelden voeding
Lekker landschap met Foodwalks
Foodwalks.; uitgezette routes over openbare wegen
en bestaande paden langs plekken waar eetbare
gewassen kunnen worden verzameld en gekocht.
www.foodwalks.nl
Voedselbos Makeblijde
Meerdere vegetatielagen, van hoog tot laag.
Bijvoorbeeld fruit, noten, kruiden, grondbedekkers,
knollen.
Pluktuinen
Voorbeeld: Pluk Den Haag
Combinatie van kinderboerderij, heemtuin, lunchroom en
pluktuin. Een plek met daarin een speciale rol voor mensen
met een (tijdelijke) psychische aandoening en de natuur.
Inspiratievoorbeelden
ontspanning, rust, coaching
Stilteplekken
Pop-up behandelkamer
Wandel- en natuurcoaching
Mindful wandelen / Loopmeditatie / Stiltewandelingen
Therapeutische landschappen /
Healing gardens
Bezinningspad
Inspiratievoorbeeld dementie
Alzheimer behandel tuin
Een tuin met beplanting die de 4 seizoenen weergeven, stimulerend voor
alle zintuigen, visuele landmark en een rondgaand pad. De afgesloten tuin
biedt veiligheid en comfort voor de familie, rustplekken en watertappunten.
Inspiratievoorbeelden
Jeugd
Activiteiten:
Natuursprong
De Klas Beweegt
De Wilde Buitendagen (gesponsord door Menzis)
Bootcamps / natuursurvivals
NME-programma’s
Voorzieningen:
Speelnatuur
Ideeën Interviews
Quick Wins:
• Wandelen met ouderen, info natuur
en historie gebied (Erfgoedhuis)
• Combinaties sport (madestein),
Actieplan Sport en Bewegen
• Ommetje vanaf begraafplaats
• Biowalking
• Natuurdag van de Ouderen
• Foodfestival / foodwalks / eetbaar bos
• Labotree (plaatsen in gebied)
• Excursie VO (sport, biologie, ak)
• Pluk als poortfunctie ontwikkelen
• Drinkwaterpunten
• Samenwerking met Museon
• Wandeltocht met goed doel
• Running Therapy / Wandelfit
• Tai chi in de buitenlucht
• Activiteitenbegeleiding personeel
zorg: wandelen met ouderen
Langere termijn:
• Gebied ontwikkelen tot
‘gezondheidsstrook’
• Biowalking met digitale
ondersteuning
• Pop-up behandelkamer
• Greencourts
• Routes: verbinding tussen gebieden
• Bewegwijzering 2.0
• Gezamenlijke app / site
• Speelnatuur
• E-bikecursussen
• Green gym
Aanbod De Friesland zorgverzekeraar
1. Het Natuurcollectief
Samenwerking De Friesland, It Fryske Gea, de Waddenvereniging en de
Landschappen.
8% korting op de verzekering en 10% korting op de reis- en
annuleringsverzekering van de Friesland. Verzekeraar doet extra
donatie aan een natuurorganisatie naar keuze. Beschermer landschap
voor 1 jaar.
2. Organisatie wandel- en loopmanifestaties in de natuur
3. Promotie/voorlichting:
moedigt verzekerden aan om zoveel mogelijk aan gezonde activiteiten (in de
natuur) deel te nemen.
Sinds december 2013: nieuwe website en app www.actiefmetdefriesland.nl
Omgeving
Zandmotor:
Wandelen
Paardrijden
Kitesurfen /
strandzeilen
Hyacintenbos
/ Van
Leydenhof:
Wandelen
Solleveld:
Wandelen
(kaarthouder
s)
Madestein
Voetbal (5x)
Hockey
Wandelen
Fietsen
Paardrijden
Zwemmen
L. Ockenburgh:
Wandelen
Fietsen
Paardrijden
Schaatsen
Pluk Den Haag /
Heempark H.J. Bos:
Pluktuin
Dieren
Lunchroom
Heempark
Vergaderruimte
Maatschappelijke trends
• De wereld wordt technologischer, duurzamer en
persoonlijker
• Consuminderen: bewust kiezen
• Verbinden en delen: gevoel, waarden, emotie die men met
elkaar wil delen
• Behoefte aan authenticiteit en streekproducten
• Verschuiving van beleving naar aandacht / betekenis
• Behoefte aan sociale contacten (groep)
• Verschuiving van bezit naar genot (service diensten)
• Behoefte om actief betrokken te zijn bij de inrichting, de
programmering en het beheer
• Verweving van functies: wonen – werken – vrije tijd
De grote woontest Haaglanden 2012
geel
Loosduinen
Kom Loosduinen
Nieuw Waldeck
Bohemen Meer en Bos
Kraayenstein en de Uithof
Vruchtenbuurt
Monster
groen
32
36
42
24
30
20
39
blauw
33
34
34
36
29
24
28
rood
20
7
16
29
22
24
18
16
22
8
11
19
32
15
BSR leefstijlen dagrecreatie
Prominente leefstijlen:
- Gezellig Lime
- Ingetogen aqua
Analyse gebieden
Analyse Landgoed
Ockenburgh
- Beheerder: ZHL
- Parkachtige inrichting
- Goede toegankelijkheid, geschikt voor meer intensieve
recreatie
- Voorzieningen: wandel-, fiets- en ruiterpaden, ijsbaan,.
Veel hondenbezitters
- Landgoedhuis staat leeg (eigendom gemeente): tender
eind van het jaar
- Natura 2000 gebied?
- Biedt toegang tot Solleveld en het Hyacintenbos / Van
Leydenhof
- Potentie: intensievere vormen van beweegactiviteiten,
gezondheidsfestivals, picknicks, etc. Combinatie met
horeca. Invulling landgoed wordt belangrijk.
Analyse
Hyacintenbos / Van Leydenhof
- Beheerder: Zuid-Hollands Landschap
- Voorzieningen: wandelpaden
- Eén wandelverbinding met Landgoed
Ockenburgh
- Extensief (natuurgebied), interessant voor
natuurvorsers
- Potentie: rust, ruimte,
ontspanning
Analyse
Solleveld
• Eigenaar: Dunea
• 2 wandelpaden, 1 fietspad langs het gebied
• 2400 kaarthouders (Natura 2000), incl. beschermerschap
ZHL
• Kaarthouders: veelal ouderen, zeer betrokken
• Extensief, unieke natuurwaarden. Rust, ruimte,
ontspanning
• Potentie: aanbod voor
kaarthouders verbeteren
(combineren met natuurspelen
aan de rand vh gebied)
Analyse
Zandmotor
• Provincie Zuid-Holland, ZHL voert beheer- en monitoringswerkzaamheden uit
• Geen specifieke voorzieningen, vrij gebruik
• Gebruik: kitesurfers en –buggyers, ruiters, wandelaars,
vliegeraars.
• Geen verbinding met de andere gebieden (om Solleveld heen
fietsen)
• Stichting Arc heeft er natuurexcursies gegeven, bekostigd door
WNF
• Horeca: Paviljoen Klein
Ockenburgh
Potentie: uitdagende sportactiviteiten, combi’s natuureducatie
en beweging
Analyse
Heempark H.J. Bos
- Eigenaar: Parnassia, onderdeel van Pluk Den Haag
(kinderboerderij, vergaderzaal, lunchroom, groenteen fruittuin, heempark
- ZHL voert beheerwerkzaamheden voor heempark
uit
- Beperking: lastig vindbaar,
weinig parkeerplekken
- Potentie: ontwikkeling tot
poort (start en
verzamelfunctie)
Gemeenschappelijke belangen
bij samenwerking
• Samen met aanbod een bijdrage leveren aan de gezondheid
van omwonenden, beschermers en klanten
• Door samenwerking verbinding gebieden en organisaties
• Aanbod creëren voor doelgroepen, waarmee ook eigen
doelgroepen worden bediend
• Promoten van de eigen organisatie
• Preventie en mogelijk ook bijdrage curatieve zorg
• Gezamenlijk nieuwe financieringsmogelijkheden benutten
Financieringsmogelijkheden
•
•
•
•
•
•
•
•
Bestaande potjes combineren
Gebruik maken van bestaande projecten
Gezamenlijk co-financiering aanvragen
Sponsoring / ruil (beschermers – diensten voor personeel
of klanten)
Thema uitbreiden met gezonde voeding; nieuwe partners
Meedraaien in pilots van derden (bv van
InnovatieNetwerk)
Crowdfunding (bv www.voorjebuurt.nl)
WMO
Conclusies en
aanbevelingen
Toetsing: programma-elementen
Toegankelijkheid
Programmering
Communicatie
Voorzieningen
Ontwerp
Financiering
Samenwerkingsconstructies
Conclusies deskresearch en
interviews
• Samenwerking tussen gebiedsorganisaties vindt nu op
enkele locaties plaats, maar versnipperd
• Veel enthousiasme en energie bij geïnterviewden om
samenwerking te gaan verkennen en realiseren
• Men ziet meerwaarde in samenwerking verschillende
beleidsvelden
• Men wil breed verkennen, maar beginnen met quick wins
• Belang preventie wordt gedeeld, maar lastiger te
financieren. Evidence based methoden voor curatieve zorg
zijn er nog niet veel, wel in ontwikkeling. Ook het geloof dat
natuur meerwaarde biedt, is er wel
• Veel voorbeelden van elders die eenvoudig te copiëren zijn
• Gedeelde doelgroepen: ouderen (met/zonder zorgvraag),
gezinnen
Aanbevelingen
Algemeen:
• Verbind opgaven gezondheid aan natuur
• Formuleer gezamenlijk belang en doelstellingen
Programmering:
• Verbindt overstijgende ‘verhalen’ en waardenketens
• Leg accent op leefstijlen ingetogen aqua en gezellig lime. Kies gezamenlijk enkele
doelgroepen (focus)
• Steek positief in, moet leuk zijn om aan mee te doen
Ontwerp / voorzieningen:
• Differentieer per gebied, op basis van gebiedsidentiteit, aanbod en kaders:
positionering gebieden.
• Zoek naar multifunctioneel gebruik
Toegankelijkheid:
• Besteed ook aandacht aan bereikbaarheid en toegankelijkheid
Samenwerkingsconstructies:
• Zoek energie op; wie wil aan wat meedoen? En combineren!
• Sluit aan bij lopende projecten; uitbreiden of ‘verplaatsen’ naar natuur
• Divergeer (breed verkennen) en convergeer (klein beginnen), breidt bij succes verder
uit
• Betrek toekomstige gebruikers bij verdere uitwerking: community opstarten
Financiering:
• Werk voor deze concepten gezamenlijk businesscases uit
Communicatie:
• Zet communicatie in als verbindende factor, gebruik daarbij communicatiekanalen en
databases van alle partners
• Maak gebruik van ontwikkelingen bij partners
December 2013
Nelleke den Boon