Transcript handleiding - Entree naar werk

Entree naar Werk
Solliciteren, belangrijke gesprekken voeren
Praktische sollicitatie tools
Inleiding
Entree naar Werk, digitale lessen solliciteren: een serie
oefeningen en opdrachten, die speciaal gericht is op
laagopgeleide jongeren met een grote afstand tot de
arbeidsmarkt en met een beperkte kennis van en ervaring met
solliciteren of het voeren van andere belangrijke gesprekken.
Zij vinden het lastig om zichzelf te presenteren. Zij missen de
kennis van gepaste (in)formele omgang met derden. Van huis
uit is er vaak weinig op dit gebied meegegeven. Voor nietNederlanders speelt onvoldoende kennis van de Nederlandse
taal ook een rol. Kortom zij zijn onvoldoende voorbereid hoe ze
zich in bepaalde situatie horen te gedragen en/of te kleden.
Uit contacten met werkgevers komt duidelijk naar voren dat zij
ervaren dat jongeren die komen solliciteren voor een baan of
stage vaak niet goed weten hoe zij dit moeten doen. Werkgevers
geven aan dat zowel de omgangsvormen en presentatie als de
voorbereiding op het gesprek regelmatig te wensen overlaat. Zij
noemen ook dat jongeren op facebook of andere social media
zich lang niet altijd van de goede kant laat zien. Voor werkgevers
zijn dit redenen om een jongere niet aan te nemen.
Op zoek naar bestaande oefeningen, opdrachten en sollicitatie­
tips valt het op dat de meeste sollicitatietrainingen gericht
zijn op jongeren met een hoger taalniveau en meer kennis
van omgangsvormen en het zichzelf presenteren dan de hier
beoogde doelgroep. De taal van de oefeningen en tips vormt al
een obstakel voor hen, het spreekt hen onvoldoende aan.
Vanuit onze praktijkervaring met het coachen van jongeren
van MBO niveau 1 naar een baan of leerwerkplek, komt een
duidelijke behoefte aan meer sollicitatie tools op basis niveau
naar voren. Uit observatie van en gesprekken met de doelgroep
valt op dat de jongeren een voorkeur hebben voor visueel
versus tekst en voor leren door te doen. De tool is zo ingericht
dat deze aansluit bij de leerstijlen van de doelgroep. Er wordt
veelvuldig gebruik gemaakt van beeldmateriaal, film, animatie
en interactieve oefeningen en samenwerkingsopdrachten.
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk
Binnen het onderwijssysteem van het ID College, FlexID
genaamd, wordt uitgegaan van vooraf aanbieden van de
gehele taakopdracht waarna vervolgens deeltaken aangeleerd
worden in oplopende complexere taakklassen. Het geheel
geschiedt zoveel mogelijk door het scheppen van authentieke
leersituaties, die een zo realistisch mogelijk beeld van de
werkelijkheid weergeven. Zo heeft de student een beeld van wat
uiteindelijk beheerst moet worden en kan hij/zij de deeltaken en
authentieke leersituaties hierin plaatsen waardoor de relevantie
van de deeltaken en leersituaties zichtbaar en duidelijk wordt
voor de student. De student weet op deze wijze wat en waarom
hij/zij van bepaalde taken leert.
De gehele taakopdracht voor ‘Entree naar Werk’ is gelegen
in het aanleren van de totaliteit van het presenteren en
solliciteren tijdens het gehele sollicitatieproces. Daarbinnen
worden 4 taakklassen onderscheiden: omgangvormen,
presenteren, het sollicitatiegesprek en de voorbereiding hierop,
en mediawijsheid in het kader van het solliciteren. Binnen de
genoemde taakklassen zijn wederom verschillende authentieke
leeractiviteiten te onderscheiden.
Bij elke authentieke leeractiviteiten zijn passende opdrachten
en oefeningen ondergebracht om de studenten voor te bereiden
op dat onderdeel van het sollicitatiegesprek. Het specifieke
onderdeel wordt individueel of in samenwerking met anderen
geoefend en uitgevoerd.
In de online lessenserie wordt uitgegaan van solliciteren naar
werk. De aangeboden tools kunnen echter ook ondersteuning
bieden bij het voorbereiden en voeren van tal van andere
belang­rijke gesprekken, denk aan een intakegesprek voor een
vervolgopleiding, een gesprek om een stage of leerwerkplek
(BBL) te verkrijgen, een gesprek voor een bijbaan of vakantie­
baan.
Globaal raamwerk en werkwijze
Solliciteren omvat vele facetten. Het is niet alleen het curriculum
vitae en een sollicitatiegesprek. Er zit veel meer om heen. In de
inleidende les wordt de gehele taakopdracht van voorbereiden
op, solliciteren, presenteren en communiceren in beeld
gebracht. Vervolgens worden onderdelen van dit geheel (de
taakklassen) apart uitgelicht, waarbij de plaats in het grote
geheel niet uit het oog wordt verloren.
De lessen, oefeningen en opdrachten zijn geplaatst binnen een
raamwerk waarin de 4 taakklassen als uitgangspunt worden
gehanteerd:
1.Omgangsvormen
2.Presenteren
3.
Het sollicitatiegesprek en de voorbereiding op het gesprek
4.
Mediawijsheid in het kader van het solliciteren
De lessen zijn web-based en kunnen daardoor op elk moment
en op elk device online bekeken en gevolgd worden. Zo kunnen
praktische tips net van tevoren op bijvoorbeeld de smartphone
nog even bekeken worden.
Veel opdrachten en oefeningen bereiden voor op delen van
de sollicitatieprocedure. Binnen opdrachten en oefeningen
zullen studenten vaak samen moeten werken om opdrachten
uit te voeren en wordt een concrete uitvoering van het onder­
deel gevraagd.
De online methode kan individueel, klassikaal of in kleine
groepjes ingezet worden. Docenten en coaches kunnen
de methode of delen eruit gebruiken voor het begeleiden
van jongeren.
De online methode kan continu aangepast, ge-update en
aangevuld worden. Docenten en coaches worden van harte
uitgenodigd om oefeningen en opdrachten waarmee men
goede ervaringen heeft en die passen bij de inhoud van de
taakopdrachten en authentieke leersituaties, door te geven.
Neem hiervoor contact op met dhr. Peter van der Horst,
educatieve uitgeverij Linkt Media, [email protected],
010-7370883.
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk
Doelgroep
Jongeren MBO niveau 1, die solliciteren naar stages, leerwerk­
plekken, of werk, in de leeftijd van ca. 16 tot 25 jaar. Deze
jongeren hebben geen vmbo diploma en een deel komt vanuit
een ISK traject. Het taalniveau varieert van onder 1F tot op weg
naar 2F. Een groot aantal heeft te maken met leer­stoor­nissen
(dyslexie, dyscalculie e.a.) en/of gedrags- en/of werkhoudingsproblematiek (o.a. ADHD, ADD). Binnen de doelgroep zijn
verschillende culturen en geloofsovertuigingen te vinden.
(We richten ons in de online lesmethode op bovengenoemde
doelgroep, natuurlijk is de lessenserie ook voor andere groepen
bruikbaar)
Algemeen hoofddoel
Laag opgeleide jongeren met een relatief grote afstand tot de
arbeidsmarkt, sollicitatie klaar maken: zij hebben zich de ins en
outs rond het sollicitatieproces op zodanige wijze eigen gemaakt
dat zij hun kansen om op de arbeidsmarkt aangenomen te
worden, vergroten.
Subdoelen
De subdoelen binnen het raamwerk zijn gedefinieerd langs
de 4 taakklassen:
1. Omgangsvormen:
Jongeren zijn zich bewust van het effect van goede
omgangsvormen, verbaal en non-verbaal, tijdens het gehele
sollicitatieproces, en kunnen deze toepassen tijdens de
sollicitatieprocedure.
2. Presenteren:
Jongeren zijn zich bewust van het effect van een juiste en
passende presentatie van zichzelf, verbaal en non verbaal,
mondeling en schriftelijk, in houding en gedrag en communicatie
en kunnen deze toepassen tijdens de sollicitatieprocedure.
3. Voorbereiding op de gespreksinhoud en het gesprek zelf:
Jongeren zijn zich bewust van het belang van een goede
inhoudelijke voorbereiding op het sollicitatiegesprek en kunnen
de voorbereiding (met hulp) gestructureerd aanpakken.
Jongeren kunnen zich tijdens het gesprek verbaal en nonverbaal redden.
4. Mediawijsheid in het kader van het solliciteren:
Jongeren zijn zich bewust van de effecten van social media in
het kader van solliciteren en kunnen hier op integere wijze mee
omgaan. Jongeren kunnen gebruik maken van internet, social
media en speciale websites, om informatie over bedrijven,
functies en vacatures te zoeken.
Authentieke leeractiviteiten bij digitale lesmethode
De jongere beheerst de ins en outs rond het sollicitatie
gesprek, wanneer de competenties bij de verschillende
authentieke leersituaties, hierna omschreven, worden
getoond.
De lessen, oefeningen, opdrachten zijn rond de authentieke
leeractiviteiten samengesteld. Bij de leeractiviteiten wordt
verwezen naar bijbehorende oefeningen en opdrachten. Bij elke
oefening of opdracht wordt aangegeven aan welke authentieke
leeractiviteit er gewerkt wordt. Er kan een keuze voor het
oefenen van de oefeningen rond een specifieke taakklasse
gemaakt worden. Er kan ook gekozen worden om aan een
bepaalde authentieke leeractiviteit te werken.
De genoemde tijdsduur van de lessen per module is een
grove indicatie. De tijdsduur en het aantal lessen zijn
afhankelijk van de beginsituatie, het gemiddelde leerniveau,
de leervaardigheden enz. van de groep studenten.
Inleidende les: de gehele taakopdracht
In de inleidende les wordt de gehele taakopdracht van
voorbereiden op, solliciteren, presenteren en communiceren in
beeld gebracht. Doel is een overzicht te geven van wat er aan
het einde beheerst moet worden.
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk
Site indeling homepage
-Animatie: voorstellen site, taakklassen en doel
-Inleiding en eerste kennismaking met bedrijf Cool Stuff
-Aankondiging taakklassen omgangsvormen, presenteren,
sollicitatiegesprek, mediawijsheid
-Film ‘Abigail en Joost gaan solliciteren’(15 minuten:
het gehele sollictatieproces wordt uitgespeeld met
medewerking van werkgevers (Mövenpick Hotel en
BMT Koeriers) en acteurs. De acteurs spelen jongeren
die op onjuiste en juiste wijze gaan solliciteren. In de
film worden sollicitatietips gegeven. Film kan tussentijds
gestopt worden om details te bespreken en bijvoorbeeld
de tips uitvoerig aan bod te laten komen.
-Werkblad De film: wat ging niet goed en wat ging wel goed
-Werkblad Belangrijke gesprekken (die studenten
binnenkort moeten gaan voeren)
Tijdsindicatie inleidende les: 45 min tot 1 uur.
Authentieke leeractiviteiten bij taakklasse 1 Omgangsvormen
Omgangsvormen: Jongeren zijn zich bewust van het effect
van goede omgangsvormen, verbaal en non-verbaal, tijdens
het gehele sollicitatieproces, en kunnen deze toepassen
tijdens de sollicitatieprocedure.
1.1.De jongere kent algemene (Nederlandse) normen en
waarden in de omgang met derden.
1.2.De jongere kent verschil tussen een formeel en een
informeel gesprek en kan dit in de sollicitatieprocedure
toepassen.
1.3.De jongere kent de gewoonten in Nederland t.a.v. formele
begroeting en afscheid en kan op formele wijze groeten en
afscheid nemen.
1.4.De jongere kent algemene codes voor formele
communicatie (u zeggen, om de beurt spreken,
met 2 woorden spreken, vragen stellen, bedanken,
verontschuldigen) en kan dit in de sollicitatieprocedure
toepassen.
1.5.De jongere kent het onderscheid tussen een
geïnteresseerde en niet-geïnteresseerde, actieve en
passieve houding en kan dit toepassen tijdens de
sollicitatieprocedure.
1.6.De jongere onderkent het belang van oogcontact tijdens
de sollicitatieprocedure en laat dit zien.
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk
Site indeling omgangsvormen
-Omgangsvormen: inleiding en algemene regels
animatie over omgangsvormen
-Binnenkomen: handgeven, groeten
- oefening in de klas: begroet de studenten door hen aan
te spreken met meneer of mevrouw en u. Bespreek wat
ze hier van vonden.
-Houding
- Digitale oefening: geïnteresseerd? Klik op het juiste
plaatje
- Werkblad voor in de klas: actief luisteren
-Spreken duidelijk spreken, beleefd taalgebruik en iemand
aankijken
-Taal: straattaal, formele en informele communicatie:
jij/jou en u gebruik
- Werkblad: formeel – informeel (situaties)
-Afsluiten: afscheid nemen en bedanken voor het gesprek
- Filmpje werkgever over omgangsvormen
- Test jezelf: 3 stellingen waar of niet waar.
Tijdsindicatie lessen omgangsvormen: 2 maal 45 minuten
Authentieke leeractiviteiten bij taakklasse 2 Presenteren
Presenteren: Jongeren zijn zich bewust van het effect van
een juiste en passende presentatie van zichzelf, verbaal
en non verbaal, mondeling en schriftelijk, in houding en
gedrag en communicatie en kunnen deze toepassen tijdens
de sollicitatieprocedure.
2.1.De jongere weet welke kleding passend is om te
solliciteren voor een bepaald beroep en kan dit toepassen
in de praktijk.
2.2.De jongere onderkent het belang van een verzorgd
uiterlijk: net kapsel, schone nagels, schone nette kleding
enz. en kan dit toepassen in het kader van de sollicitatie.
2.3.De jongere kent de algemene houdingscodes (non
verbaal) voor formeel communiceren: aankijken, interesse
tonen, instemmen.
2.4.De jongere kan een CV opstellen en een eenvoudige
motivatiebrief schrijven.
Site indeling presenteren
-Presenteren: algemeen wat kan wel, en wat kan niet als je
bij Cool Stuff op gesprek gaat?
- Animatie presenteren
-Eerste indruk: eerste minuten belangrijk!
- Werkblad 1e indruk bij de 3 foto’s op de site: op het
eerste gezicht denk je die ziet er .... uit of nou dat lijkt
wel een...
-Presentatie: hoe kom je over? Hoe presenteer jij jezelf
- Oefening: in tweetallen, vertel 1 minuut over jezelf; de
ander geeft feedback op houding en uitstraling
- CV maken of updaten (werkblad CV voorbeeld en leeg
CV)
-Uiterlijk: hoe kleed je je? Zie je er verzorgd uit?
- Korte film (3 min): werkgever vertelt waar hij op let bij
het aannemen van sollicitanten en stagiaires
- Oefening: voor de student thuis: kleed je en verzorg
jezelf, ga voor de spiegel staan en maak een foto; mail
de foto naar de docent/coach; bespreek de foto’s in de
klas/met de student
-Niet doen!: Praat samen over de dingen die je niet moet
doen, koppel er aan hoe je het WEL moet doen!!
-Wel doen: als bij Niet doen!
- Test jezelf: 3 stellingen waar of niet waar
Tijdsindicatie lessen presenteren: 3 maal 45 minuten
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk
Authentieke leeractiviteiten bij taakklasse 3 Sollicitatiegesprek
Voorbereiding op de gespreksinhoud en het gesprek zelf:
Jongeren zijn zich bewust van het belang van een goede
inhoudelijke voorbereiding op het sollicitatiegesprek
en kunnen de voorbereiding (met hulp) gestructureerd
aanpakken. Jongeren kunnen zich (goed voorbereid) tijdens
het gesprek verbaal en non-verbaal redden.
3.1.De jongere kan informatie zoeken over het bedrijf of de
instelling, waar hij/zij op gesprek gaat.
3.2.De jongere kan uitzoeken hoe te reizen naar de plaats van
het gesprek en zorgen dat hij minstens 10 minuten van
tevoren aanwezig is.
3.3.De jongere kan verwoorden waarom hij/zij de baan
aantrekkelijk vindt.
3.4.De jongere kan aangeven waarom de functie, of
onderdelen ervan, bij hem/haar past.
3.5.De jongere kan eigen kwaliteiten, eigenschappen en
talenten benoemen en voorbeelden geven waaruit deze
blijken.
3.6.De jongere kan zich goed voorbereid tijdens het gesprek
(non) verbaal redden
3.7.De jongere kent de betekenis en kan gebruik maken van
veelgebruikte termen bij het solliciteren.
Site indeling sollicitatiegesprek
-Sollicitatiegesprek: goed voorbereiden is belangrijk:
dat maakt het verschil. Ook bij Cool Stuff
- Animatie: voorbereiden sollicitatiegesprek
-Informatie vinden: zoek informatie over het bedrijf
Cool Stuff
- Werkblad: informatie over het bedrijf: beantwoord de
vragen over Cool Stuff
-Bellen mag: bel Cool Stuff om meer informatie te vragen
- Werkblad: opbellen naar bedrijf: eerst vragen bedenken
dan bellen (uitspelen)
- Verkennen: hoe kom je bij het bedrijf met openbaar
vervoer of met auto?
- Oefening: zoek de ov route / auto route naar Cool
stuff. print deze uit en beantwoord de vragen van het
werkblad: verken de route
-Wie ben jij?: waar ben je goed in? Eigenschappen die bij
jou passen
- Oefening; vraag aan familie of bekende wat jouw sterke
punten zijn
Werkblad: 5 eigenschappen die bij jou passen en
5 eigenschappen die bij een klasgenoot passen en
aangeven waaruit dat blijkt
Oefening: elevator pitch: vertel in 3 minuten wie je bent
en wat je goed kan en wat je graag wil; oefen eerst voor
de spiegel thuis of vraag iemand naar jou te luisteren.
-Waarom jij?: waarom ben jij geschikt voor een bepaalde
vacature..
- Oefening:
a) Wat kunnen ze jou vragen (gebruik werkblad waarom
jij om de antwoorden op de vragen op te schrijven)
b) welke vragen kun je zelf stellen?
Link naar trefwoordenlijst, waarin info over
arbeidsvoorwaarden en minimumloon
-Daarom jij!
- Korte film van werkgever waarop zij let als zij iemand
aanneemt
- O
efening: een sollicitatiegesprek voeren. Vacature
van Coolstuff (of een andere vacature) het gesprek
voorbereiden, CV controleren (evt. Updaten zie werkblad
CV voorbeeld en leeg CV) en vervolgens het (fake)
gesprek oefenen met werkgever of bekende of docent.
- Werkblad: het sollicitatiegesprek, feedback van
‘werkgever’
- Test jezelf: 3 stellingen waar of niet waar
Tijdsindicatie lessen solliciteren: 3 maal 45 minuten Authentieke leeractiviteiten bij taakklasse 4 Mediawijsheid
Mediawijsheid in het kader van het solliciteren: Jongeren
kunnen gebruik maken van internet en social media tijdens
het sollicitatieproces. Daarnaast zijn ze zich bewust van de
effecten van social media en kunnen hier op integere wijze
mee omgaan. Jongeren kunnen gebruik maken van internet,
social media en speciale websites, om informatie over
bedrijven, functies en vacatures te zoeken.
4.1.De jongeren kan zich online aanmelden als werkzoekende
bij het UWV (www.werk.nl ) of bij een uitzendbureau.
4.2.De jongere kan (met hulp) vacatures vinden op internet.
4.3.De jongere kan (met hulp) online solliciteren.
4.4.De jongere kan een duidelijke en fatsoenlijke naam aan
zijn/haar emailadres verbinden.
4.5.De jongere is zich bewust van het feit dat toekomstige
werkgever inzage heeft op zijn/haar bewegingen via
social media.
4.6.De jongere kan onderscheiden wat wel en niet via social
media geschreven kan worden uit oogpunt van fatsoen.
4.7.De jongere kan onderscheiden welke foto’s plaatjes wel en
niet via social media geplaatst kunnen worden uit oogpunt
van fatsoen.
4.8.De jongere laat zich positief uit t.o.v. (eerdere) werkgevers.
Site indeling mediawijsheid
-Mediawijsheid: bespreek de leuke en minder leuke kanten
van internet.
-
Iedereen kijkt mee: je kunt over allerlei mensen, ook over
jezelf, informatie vinden op internet. Praat hier samen
over en ga op zoek naar info over Badr Hari en Samantha
de Jong.
- B
eantwoord de vragen op het werkblad mediawijsheid:
zoeken op internet
-Hoe sta jij op het web? Lees de tweet en praat erover.
Korte film van werkgever die vertelt hoe hij sollicitanten
checked op Facebook. En dat hij het belangrijk vindt
dat sollicitanten een duidelijk en fatsoenlijk emailadres
hebben.
- O
efening google jezelf en elkaar (werk in tweetallen):
geeft dit problemen bij een sollicitatie? Kun je het
uitleggen?
- O
efening: wat is jouw emailadres? Is dat duidelijk en
fatsoenlijk? Maak anders een 2e emailadres aan voor
zakelijk gebruik.
-Wat als je er verkeerd op staat? Zorg dat je dat uit kunt
leggen. 2 voorbeelden van blunders.
-Alles is te vinden: internet is ook erg handig als je een
baan of stage zoekt.
-Het UWV en Uitzendbureaus: wat doen zij? Hoe schrijf je
in via internet?
- O
efening: inschrijven bij UWV via www.werk.nl en bij
een uitzendbureau.
-Vacaturesites: er zijn er veel. Bekijk ze en zoek passende
vacatures.
- Z
oek je een baan: reageer direct via de site of de mail.
Maak gebruik van werkblad CV en Werkblad motivatie.
-Leerbanen en stages: ook hier zijn veel sites. Bekijk ze en
zoek stage of leerwerkbanen die bij je passen. Reageer
direct via de site of mail als je een passende stage of
leerwerkbaan vindt.
-Nog meer mogelijkheden: vacatures op facebook en
twitter. Kijk en zoek wat bij jou zou kunnen passen.
- Test jezelf: 3 stellingen waar of niet waar
Tijdsindicatie lessen solliciteren: 3 maal 45 minuten
Entree
naar
Werk
Entree
naar
Werk