Transcript Voeding en mondgezondheid

Voedingsadvies, geeft dat kleine
beetje extra
Louise Witteman
Casus
•
•
•
•
•
•
De heer Doorzon, 34 jaar,
Rookt 10-15 sigaretten per dag
De laatste maanden veel stress (privé-situatie).
ASA 1
Mondhygiëne redelijk tot goed.
BMI 30
2
Vervolg 1
• Tijdens de jaarlijkse controle constateert de
tandarts plaatselijk achteruitgang van de
pocketdiepte.
• Behandeling:
–
–
–
–
Bacteriekweek
Initiële behandeling van de pockets
Afhankelijk van kweek antibiotica
Aanvullend advies n.a.v. voedings-anamnese
3
Maak het verschil
• Vrouw van de heer D. is zwanger.
4
Voedingsanamnese
Te weinig groente
3 opscheplepels per dag
Groente:
Aanbeveling: minimaal
4 opscheplepels
Voldoende inname
(groente en fruit) is
belangrijk om de schade
door oxidatieve stress te
verminderen
Voedingsstoffen:
o.a. antioxidanten en
vezels
5
Oxidatie
ROS (reactieve zuurstof radicalen)
• Spelen
fysiologische rol bij:
– Cel communicatie en
differentiatie
– Groeibeperking
– Apoptose (celdood)
– Immuniteit
– Bescherming tegen
micro-organismen
• Veroorzaakt
pathologisch:
Ongezonde voeding
Bewegingsarmoede
Slaaptekort
Milieufactoren
Bacteriële infecties
– Te grote ROS productie
– Oxidatieve stress
– Onderdrukking
antioxidantsysteem
– (weefselschade)
Roberts Life Sci 2009
Zelden tot nooit fruit
Fruit:
Aanbeveling: minimaal
2 stuks
Bij parodontitis plasma
waarden vitamine C
verlaagd,
Voedingsstoffen:
vitamines (C),
mineralen, vezels
Verhoging vitamine C
plasmawaarden en
verbeterde sulcus
bloedingsscore
8
9
bauw Tekening Curve Glucosespiegel -01 cop
10
1/2 liter ongezoete zuivel
per dag ( karnemelk)
Zuivel
Aanbeveling: 1- 2
consumpties per dag
waarvan 40 gram kaas
Voedingsstoffen:
Lagere inname van calcium en
lage serum calciumwaarden zijn
geassocieerd met diepere
pockets en aanhechtingsverlies
in een studie
Eiwitten, mineralen
waaronder calcium
(van der Velden 2011)
11
Geen vis
Adequate inname
van vitamine D
beschermt mogelijk
tegen de
ontwikkeling en
uitbreiding van
parodontitis
Bloedwaarden 75
nmol/l
Vis:
2 x per week vet of 2 x mager
en 1 x vet
Voedingsstoffen:
omega-3 vetzuren
vitamine D
12
Vitamine D-tekort in Nederland (1)
Criterium
serum
calcidiol
Percentage
jaar rond*
Pasgeborenen met een
lichte huidskleur
< 30 nmol/l
15
Pasgeborenen met een
donkere huidskleur
< 30 nmol/l
65
Kinderen met een lichte
huidskleur
< 30 nmol/l
5
Kinderen met een donkere
huidskleur
< 30 nmol/l
15-30
Kinderen met een
macrobiotische voeding
< 30 nmol/l
Bevolkingsgroep
Percenta
ge
zomer
Percenta
ge
winter
0
40
10
80
* De percentages zijn afgerond op eenheden van 5,
omdat in de verschillende onderzoeken verschillende afkappunten zijn
gehanteerd.
Bron:Gezondheidsraad 2008
Vitamine D-tekort in Nederland (2)
Volwassenen met een lichte
huidskleur
< 30 nmol/l
5-10
Volwassenen met een
donkere huidskleur
< 30 nmol/l
15-60
Zwangeren met een lichte
huidskleur
< 30 nmol/l
5-10
Zwangeren met een donkere
huidskleur
< 30 nmol/l
55-65
Zelfstandig wonende ouderen
< 50 nmol/l
50
Bewoners van verpleeghuizen < 50 nmol/l
0-85
35
50
Tussendoor
• glas spa rood
• kauwgom
• stuk fruit
Ontstekingsremmende prostaglandinen
Ontstekingsbevorderende prostaglandinen
15
Body Mass Index (WHO 1998)
BMI = gewicht (kg) / lengte (m2)
– < 18,5
ondergewicht
– 18,5-24,9 gezond gewicht
– 25-29,9
pre-obesitas
– 30-35
obesitas klasse I
– 35-40
obesitas klasse II
– > 40 obesitas klasse III
Toename ontstekingsrespons
bij parodontitis
Ontstekingsbevorderende
cytokinen
Insuline
resistentie
Vetopslag, toename vetweefsel
17
WHO 2014
18
19
Overweeg alle cliënten te adviseren over
verhoging van de inname van
-visolie
-voedingsvezels
-fruit
-groente
verlaging van de inname van
-toegevoegde suikers
als onderdeel van de behandeling en preventie
van parodontitis en ter bevordering van de
algehele gezondheid
( Chapple & Milward, 2013)
Twitter:
@voedingspiramid
Voedingsadvies bij
Allergie
Risicogroepen
Cheilitis angularis
Levensfasen
Glossitis
Kauw-en slikproblemen
Psychologische en psychiatrische aandoeningen
Hoofd-halskanker
Smaak-en reukstoornissen
22
Over-en ondergewicht
Ziekte/ co-morbiditeit
?
Twitter: @voedingmondzorg
Lees het allemaal in het boek
Voeding en Mondgezondheid
Stand Bohn Stafleu van Loghum
Flyer Tanden van Tijs
Flyer Voeding en mondgezondheid
Hartelijk dank voor uw aandacht
Voor vanavond alvast: eet smakelijk
2
5