Transcript Proces - Bouwend Nederland

Welkom
•
•
•
•
Aedes
Bouwend Nederland
Onderhoud NL
UNETO-VNI
Praktijkervaringen traject Ketendokters
Ferry van Wilgenburg, Nathalie van Dalen
29 september 2014
WAAROM
WIE
WAT
• Congres Ketensamenwerking 2013: oproep aan
partijen
• Behoefte aan ’mouwen opstropen’
• Ervaringen opdoen, wat werkt wel en wat niet?
WAAROM
WIE
Deelnemers traject Ketendokters:
• Vijf verschillende ketens/consortia
• Verschillend in samenstelling
• Verschillend in fase van ontwikkeling
• Soms met / soms zonder opdrachtgever
WAT
WAAROM
WIE
WAT
Die en die
Anamnese:
partijen zijn
• Partijen kennen elkaar niet goed genoeg gewisseld
We luisteren
en kijken niet
echt
• Gedrag wordt geleid door beelden
We willen
écht
• Wantrouwen staat voortgang in de weg vertrouwen
• Bedrijfsvoering is blinde vlek
Zo werken
wij niet
• Gebrek aan strategisch denken
Nieuw
verdienmodel???
WAAROM
WIE
WAT
Opereren?
• ‘Aspirientje en gezond leren leven’
• Andere levensstijl, slechte gewoonten afleren
WAAROM
WIE
Behandeling:
• Streven naar continuïteit, rendement
• Vroeg in proces partijen aan tafel
• Van prijs naar kostprijs – de hele keten
• Risico’s per partij in beeld en bespreken
WAT
WAAROM
WIE
WAT
Belangrijke lessen uit de behandeling:
• Elkaars belangen kennen en snappen
• Durven stappen in een mogelijk nieuwe rol in de
samenwerking
• Open staan voor nieuwe verdienmodellen
• Open staan voor verbetering van elkaars
bedrijfsvoering
• Ondersteuning door brancheorganisaties
Stelling 1
Als je met samenwerken wacht op een
marktuitvraag van een opdrachtgever,
dan ben je te laat.
Stelling 2
“It’s all about the money”
Pas bij volledige openheid van financiën van
alle partijen in de keten kan gekomen
worden tot een gezamenlijk optimaal
resultaat
Kom ook naar onze workshop
Partnerselectie en vertrouwen!
Ferry van Wilgenburg
06-10012950
[email protected]
Nathalie van Dalen
06-15892004
[email protected]
29 september 2014 – Ketensamenwerking in de renovatiemarkt - Wonen Limburg
Haak in en ga van start!
Bas Sievers, manager Innovatie, Kennis & Strategie
Waarom?
Keten NPO – 29 september 2014
Waarom ketensamenwerking:
Keten NPO – 29 september 2014
Keten NPO – 29 september 2014
Resultaatgebieden:
Keten NPO – 29 september 2014
Samenwerking in de keten is het middel om samen
anders te werken en bétere prestaties te leveren.
Een verandervraagstuk op landelijk-, provinciaal- en organisatieniveau.
Keten NPO – 29 september 2014
Keten NPO – 29 september 2014
Hoe?
Keten NPO – 29 september 2014
Innovatieve coalities!
supplier
prestation
proces
Building
skin
installer
price
technique
constructor
advisor
innovate
demolish
architect
roof
producer
installation
finance
Het vraagstuk
Aantal vhe’s: 26.000 woningen
Werkgebied: Limburg
Aantal leveranciers 2013: 260
Omvang Niet Planmatig Onderhoud is:
Reparatie en Service-onderhoud:
€ 4,6 mln
Mutatie-onderhoud:
€ 1,65 mln
Vraaggestuurd Binnenonderhoud:
€ 8,5 mln
Keten NPO – 29 september 2014
NPO processtappen
Juni 2013
- informeren 260 leveranciers
Aug. 2013
- informatiebijeenkomst
Aug. 2013
- aanvang selectietraject (longlist)
Sept. 2013
- selectietraject (shortlist)
31 sept. 2013
- bekendmaking 8 geselecteerden
1 okt. 2013
- START
Keten NPO – 29 september 2014
Criteria longlist(1)
• Regionale vestiging (KvK gegevens)
• Aantoonbare ervaring met Niet Planmatig Onderhoud
• Omzet NPO 2012 minimaal € 2,6 mln (30% regel)
• Financieel gezond (recente cijfers)
• Certificering aanwezig
• Automatisering bedrijfsprocessen NPO
• Leerlingwerkplaatsen
Keten NPO – 29 september 2014
Criteria longlist (2)
Handtekening voor:
• Transparantie
• Pro-actieve houding
• Geen meerwerk
• Samenwerken met andere leveranciers
• Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)
Keten NPO – 29 september 2014
Criteria shortlist (1)
• Klantgericht werken (conform KWH-normen)
• Procesinrichting (verticaal):
– beoogde samenwerking met Wonen Limburg
– beoogde samenwerking met collega-leveranciers
• Invulling transparantie
• Invulling MVO
Keten NPO – 29 september 2014
Criteria shortlist (2)
• Presentaties door leveranciers:
-
Schriftelijk
-
Interactieve presentatie voor selectiecomité (2x)
Selectiecomité bestaat uit:
• medewerkers vastgoed, wonen, inkoop en kwaliteit
• vertegenwoordiger huurdersbelangenvereniging
Keten NPO – 29 september 2014
Wat?
Keten NPO – 29 september 2014
Verandering
KP
KP
Beheersen &
Besturen
Informatie-
Mens &
Cultuur
WL
WL
technologie
Processe
n
Ontwikkeling
Strategie &
beleid
Beheersen &
Besturen
Informatietechnologie
Mens &
Cultuur
WL
KP
KP
Processe
n
Strategie &
beleid
Tijd
KP =
Ketenpartner
Betere spullen
Lagere prijzen
Schaal
Condities
Garanties
Waar staan we nu in de keten?
• Van 260 naar 8 leveranciers teruggegaan
• Projectgebonden learning on the job
• Project ongebonden:
– Uitwerking in diverse werkgroepen van o.a. de
gezamenlijke doelstellingen, succes- en prestatiefactoren
– Vormgeven (virtuele) organisatie
Keten NPO – 29 september 2014
Voordelen Wonen Limburg
•
•
•
•
•
Facturatieproces digitaliseren
Aannemersportaal
Huurderportaal
Minder Technisch Beheerders
Kernactiviteiten
Keten NPO – 29 september 2014
Tips en tops
Keten NPO – 29 september 2014
Tops
• Terugbrengen van het aantal leveranciers
• Groot enthousiasme en betrokkenheid, op alle niveaus
• Eindgebruiker centraal in nieuw proces
• Bewustwording op alle niveaus
• Als corporatie dichter bij de kern
Keten NPO – 29 september 2014
Daag uit tot:
Keten NPO – 29 september 2014
Het is echt anders denken...
• niet aan Prijs maar aan Kosten
• niet aan Macht maar aan Toegevoegde waarde
• niet aan Zij maar aan Wij
• niet aan Nu maar aan de Toekomst
• niet in Blauwdruk maar in Co-creatie
• niet aan Producten maar aan Oplossingen
• niet aan Protocollen maar aan Zelfstandig denken
Keten NPO – 29 september 2014
Tips:
1. Spreek belangen uit
2. Ketensamenwerking is een keuze
3. Houd rekening met verschillende manieren/culturen
4. De langzaamste bepaalt het tempo
5. Van transactie naar relatie
Keten NPO – 29 september 2014
Keten NPO – 29 september 2014
29 september 2014 – Ketensamenwerking in de renovatiemarkt - Wonen Limburg
Vragen ?
Bas Sievers, manager Innovatie, Kennis & Strategie
DE KETENACADEMIE
… in gesprek met:
Bob Jongen, Bouwbedrijf Jongen
Marcel Reiner, Caris & Reiner
Maurice Vincken, HeemWonen
Mark Stam, TSM Business School
Crisis = Kans
KERN van de KETENACADEMIE
Samenbrengen van
ketenpartners
Bouwers
Corporaties
Toeleveranciers
Aan het
Denken Zetten
Zelf Laten
Onderzoeken
Over Keten van de
Toekomst, Innovatie,
Leiderschap,
Succesmodel
In de praktijk, in de
bouw en ook buiten
de bouw
PERSOONLIJKE INTAKE
Programma opzet Samen Werken in Samenwerken
Seminar 1
Seminar 2
Seminar 3
Seminar 4
Seminar 5
2 dagen
1 dag
1 dag
1 dag
1 dag
De Keten van de
Toekomst
Van Binnen naar Buiten
Leiderschap in
samenwerking
Innovatie in de
bouw
Contract- en
verandermanagement
Roeland Bosch
Hennes de Ridder
Ruben Vrijhoef
Frank Rozemeijer
Jack van der Veen
Effectief
Samenwerken
Praktijkinbreng
Dirk Zuiderveld
Praktijkinbreng
Afsluiting
Werkers in
uitvoering
Werkers in
uitvoering
49
Wietse Walinga,
directeur Platform Duurzaam Gebouwd
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Waarom?
– Ketensamenwerking is bekende term (hoge
‘awareness’)
– Er is meer bewijs nodig
• Wetenschappelijk onderzoek: Proefschrift Marcel Noordhuis
– Er is behoefte aan de juiste voorbeelden en
ambassadeurs
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Initiatiefnemers
– Platform Keten Samenwerking Zuid
– Platform Duurzaam Gebouwd
– Nyenrode
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Wie kunnen zich kandidaat stellen?
– ‘Partnership’ van tenminste 3 autonome
organisaties/bedrijven
• In ieder geval een opdrachtgever en een opdrachtnemer
• Zijn strategische partners in Bouwprojecten
– Tenminste één succesvol bouwproject in
Ketensamenwerking afgerond
– Nieuwbouw, renovatie, herstructurering
– Huizenbouw, utiliteit, zorg, …
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Wie zitten er in de jury?
Voorzitter
Jack van der Veen
Nyenrode BU
Hoogleraar SCM
Wetenschap
Anke van Hal
Nyenrode BU
Hoogleraar Sustainability
Opdrachtgevers
Bert Keijts
Portaal
Voorzitter RvB
Bouwsector
Jeroen Heijdra
Woonlab
Directeur
Installatiesector
Laurens de Lange
Unica groep
CMO
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Hoe verloopt het proces?
1. Aanmelden voor 10 oktober via
http://www.supplychainaward.nl
2. Prestatiemetingen
1.
2.
3.
Benchmark Partner Performance (BPP)
Ketensamenwerkingsindex (KSI model Marcel Noordhuis)
Duurzaamheid
3. Presentatie / interview met jury op 5 november
4. Uitreiking Award op 13 november 2014 tijdens
Duurzaam Gebouwd Congres in MECC Maastricht
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Een leuk cadeau voor de bezoekers vandaag….
• Namens de initiatiefnemers van de Award:
• 20 kaarten voor het Duurzaam Gebouwd Congres op 13 november
• twv € 395 per persoon.
• Aanmelden via duurzaamgebouwdcongres.nl met code
BNKCNG
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
• Dus…..
•
Doe mee!
•
Schrijf uw project in voor 10 oktober
•
En wordt de allereerste winnaar van de
www.supplychainaward.nl
Nyenrode Supply Chain Award 2014
www.supplychainaward.nl
Workshops
• Toelichting ‘tool kwaliteit in balans’
• Juridische randvoorwaarden bij MJOP
• Ketensamenwerking in navolging van de
Stroomversnelling
• Partnerselectie en vertrouwen in de keten
Monika Chao-Duivis
Directeur Instituut voor Bouwrecht
Hoogleraar bouwrecht TU Delft
Juridische randvoorwaarden
bij Meerjaren Onderhouds
Planningen (MJOP)
Opzet workshop
• Interactief ‘college’: stel vragen/deel uw
ervaringen
• Opzet/inhoud contracten in het algemeen
• Juridische aspecten ketensamenwerking
in het algemeen
• Concrete bepalingen
Opzet/inhoud contracten in het
algemeen: communicatiemanieren
• Zorg voor schriftelijk bewijs van alle
afspraken (dus ook van meerwerk!)
• Gebruik duidelijke taal: een derde moet
begrijpen wat opgeschreven is
• Houdt u aan gemaakte afspraken: niet alleen
materieel (doe wat u beloofde te doen), maar
ook formeel (volg afgesproken procedures)
• Geen vormvereiste/overeenkomst komt tot
stand door enkele wilsovereenstemming
Opzet/inhoud contracten in het
algemeen: waarover afspraken maken?
• Model Basis Overeenkomst UAV-GC 2005
• Model Basis Opdracht DNR 2011
• Considerans
o Waarom deze overeenkomst?
o Algemeen doel
o Let op status considerans
Belangrijkste onderwerpen (1)
•
•
•
•
•
•
•
Namen van partijen
Vertegenwoordigingsbevoegdheid
Rangorde van contractdocumenten
Omvang werkzaamheden
Tijdschema/betaalschema
Prijs van het werk (hoe te bepalen)
Communicatie afspraken
Belangrijkste onderwerpen (2)
• Andere betrokkenen bij het werk:
coordinatie? Overlegverplichtingen?
• Tariefwijzigingen/indexeringen
• Aansprakelijkheid: wel of niet beperken en
hoe?
• Intellectuele eigendom
• Duur van de overeenkomst
• Geschilbeslechting: arbitrage/
overheidsrechter/raad van deskundigen
Waaraan moet goede
ketensamenwerkingsovk voldoen? (1)
• Gebruik met elkaar: zelfde definitie
• Gelijkheid teamleden m.u.v. OG
• Contractuele regeling duidelijk ook voor
niet juristen
• Verplichtingen en risico’s evenwichtig
• aandacht communicatie en informatie
Waaraan moet goede
ketensamenwerkingsovk voldoen? (2)
• vanuit eigen deskundigheid integraal –
gericht op te realiseren werk - denken
• Rekening houden met elkaars
gerechtvaardigde belangen
• contract is flexibel
• ondubbelzinnige regeling
aansprakelijkheid van alle leden
Waaraan moet goede
ketensamenwerkingsovk voldoen? (3)
• Aandacht geschil-management
• Goede omschrijving te leveren prestaties/
adequate procedures voor meting
• Prijsoverleg op redelijke basis
Welke relaties regelen in
ketensamenwerking?
• Relatie opdrachtgever
(eindgebruiker/eigenaar), de
projectovereenkomst:
o i) met een opdrachtnemer, die keten
organiseert of
o ii) met keten zelf
• De relatie in de keten zelf (team
overeenkomst)
Hoe deze relaties te regelen?
• Steeds weer de algemene onderwerpen na
lopen en vastleggen
• Hou daarbij de beginselen erg goed in de
gaten: niet alleen jegens de opdrachtgever,
maar ook jegens de deelnemers in de keten
• Geef dus niet evt narigheden door naar
onderen
• Regel de kick off bijeenkomst
Considerans/doel van de
samenwerking
• Met inbreng van ieders specifieke ervaring
en deskundigheid gezamenlijk opdrachten
verwerven/uitvoeren
• Gezamenlijke aanbieding doen, want
efficienter/concurrerender
• Leerproces
• Duurzaam werken
Algemene beginselen bindend
afspreken
•
•
•
•
Vertrouwen
Openheid
Gelijkheid
En wat betekent dat concreet? Spreek dat
af en leg vast
• Hou dit in de gaten bij rest overeenkomst,
bijv. bij aansprakelijkheidsverdeling
Hoe verbonden wil men zijn aan elkaar
(los van OG)?
• Los samenwerkingsverband alleen voor
deze ene opdracht of projectoverstijgend?
• Kies rechtsvorm: BV/VOF
• Denk aan einde ovk en afscheidsregeling
• Duur van de overeenkomst?
• Moeten alle disciplines nodig voor
realisatie onderhoud deel ketenafspraken
zijn?
Communicatie
•
•
•
•
Wie zijn bij vergaderingen?
Wie maakt verslag?
Wie moet verslag goedkeuren?
Welke onderwerpen moeten terugkomen?
Taken en aansprakelijkheid
• Wie neemt taken op zich en wie is dus
verantwoordelijk?
• Team als zodanig – collectief jegens og aansprakelijk?
• Ieder aansprakelijk voor eigen deel?
• Waarschuwingsplicht
Coördinatie
• In aparte overeenkomst regelen? Zorg dat
iedereen die partij moet zijn, dat ook is
• Wordt een partij als coördinator
aangewezen?
• Wat zijn diens taken?
• Verhouding met architect?
• Verhouding met BIM
coördinator/manager?
Flexibiliteit
• Wat wil men bij meerjaren afspraken?
• Hoe flexibel de prijsafspraken?
• De materiaal afspraken?
Prijs van het werk
•
•
•
•
•
•
Budget
Optimalisatie winsten: verdeelmodel
Open boek: wat houdt dat precies in
Tijdwinst belonen/verdelen
Malus verdelen?
Hoe alles te monitoren?
Afscheidsregeling van ketenlid
•
•
•
•
Is er gezamenlijk geïnvesteerd?
Hoe af te rekenen?
Afspraken omtrent intellectuele eigendom?
Wat voor afspraken willen partijen
daaromtrent maken?
Tijdens loop overeenkomst
• Stel project centraal
• Hou je aan gemaakte afspraken
• Leg vast wat er gebeurt in ordentelijke
administratie evt ook met foto’s etc.
• In ook voor derden gebruikelijke taal
• Zorg voor goede sfeer: luister naar elkaar
• Ben je niet tevreden: duidelijk communiceren,
vermijd verhullend taalgebruik
VRAGEN?
DANK VOOR UW
AANDACHT EN
SUCCES MET
SAMENWERKING!
Hoe kan het anders?
9 oktober 2014
Marnette Vroegop
Ketensamenwerking BAMWoonwaard in de
Stroomversnelling
Waarom doet Woonwaard mee?
• Huidige manier renoveren is te duur en heeft te
laag rendement
• Beperkte financieringsruimte Woonwaard
• Woonlasten huurders stijgen door
energiekosten
• Onze duurzaamheidsdoelstellingen
Hoe kan het anders?
Stroomversnelling
• Energierekening huurder inzetten (wet
aanpassen)
• Comfortabel, gezond en betaalbaar wonen
veilig stellen
• Kostenreductie: door aantallen woningen te
bieden industialisatie op gang brengen
• Innovatie stimuleren
• Werkgelegenheid in de bouw impuls geven
Hoe pakken we dit aan?
Gezamenlijke uitvraag corporaties op basis van
prestatie-eis aan bouwers:
• Tevreden huurder
• Rendement 5,25% over 40 jaar
• 40/50 jaar door exploiteren (onderhoud bij
bouwer)
Samenwerking bouwer-corporatie op basis van
vertrouwen
Samenwerking BAM-Woonwaard
• Wederzijds vertrouwen
• BAM biedt concept, Woonwaard toetst aan
prestatie-eisen
• Beiden zijn bereid risico’s te nemen
• Elkaar blijven aanspreken op hoe het gaat
• Geen dichtgetimmerde contracten: beiden
verantwoordelijk
Resultaat tot nu toe
• Realisatie prototype en protoblok (5 bewoonde
woningen), 49 woningen in oktober
• Bewoners protoblok zijn tevreden
• Enthousiaste bewoners in de wijk (‘we kunnen
niet wachten!’)
• Industrialisatie opgestart
• Toepassing nieuwe methoden en technieken
Voorbeelden innovaties
• BAM doet bewonerscommunicatie
• Procesinnovatie: bewoners zelf laten kiezen
voor renovatie: ‘Dat wil ik ook!’
• Aanpak per blok bij 100% akkoord
• Ikea keuken
• Glas in badkamer, keuken, toilet
Tips voor innovatie
• Oude werkwijze en oplossingen loslaten ‘Kan
het ook anders?
• Bij belemmeringen ‘Hoe kan het wel?’
• Houd het simpel
• Constant risico’s inschatten
• Laat ruimte voor vernieuwing, timmer niet alles
dicht
Workshop partnerselectie en vertrouwen
Nathalie van Dalen en Ferry van Wilgenburg,
29 september 2014
Samenwerken = omgaan met belangen
Eigenbelang versus gemeenschappelijk
belang
Partnerselectie in de praktijk
• Proces: schriftelijk, presentaties, bedrijfsbezoek
• Criteria: EMVI, maar toch stiekem prijs?
• Belangrijke lessen
Vraag 1
Op uw projecten werkt u steeds samen
met dezelfde partijen
Zaal links
Zaal rechts
JA,
dit is voor meer
dan 75% het geval
NEE
Vraag 2
U maakt vaste afspraken, of sluit
langjarige contracten af met bedrijven in
uw keten
Zaal links
Zaal midden
Zaal rechts
JA
NVT
NEE
Vraag 3
U en de bedrijven waarmee u
samenwerkt, hebben eenzelfde
gezamenlijke visie op samenwerking
Zaal links
Zaal rechts
JA
NEE
Pilot Ketenmeter
Stelling
Het belangrijkste criterium voor het
selecteren van een ketenpartner is het
delen van dezelfde doelen
Zaal links
Zaal rechts
EENS
ONEENS
Selecteren van partners:
• Wat ga je leveren. Wie/wat heb je daarbij nodig?
• Financieel gezond, onderlinge afhankelijkheid
• Kwaliteit: hoe toetst een partij de eigen kwaliteit?
• Visie, doelstellingen
• Relevante ervaring
• Bereidheid tot delen?
• Vertrouwen:
• Bereidheid van een persoon of groep om afhankelijk te
zijn van de daden van een andere persoon of groep.
• Geloven dat een ander eerlijk is of dat iets goed zal
gaan.
• Verwachting van een persoon dat degene die hij/zij
vertrouwt zal handelen op een manier die hem/haar
niet zal benadelen, met het risico in een nadelige
positie te belanden indien de ander dit vertrouwen
schaadt.
Vraag 1
In welke mate vertrouwt u uw
ketenpartners?
Zaal links
Zaal midden
Zaal rechts
VEEL
REDELIJK
WEINIG
• Het vertrouwen van Nederlandse bedrijven:
• 86%
vertrouwt de eigen organisatie
• 60%
vertrouwt zijn klanten
• 55%
vertrouwt zijn leveranciers
• 27% vertrouwt banken & financiële instellingen
• 21% vertrouwt de overheid
• 20% vertrouwt verzekeraars
• 7% vertrouwt de politiek
• 2% vertrouwt onbekende bedrijven
Bron: Graydon Vertrouwensonderzoek (diverse sectoren, 443 deelnemende bedrijven), betreft
antwoordcategorieën veel en zeer veel vertrouwen.
Bron: Graydon vertrouwensonderzoek
Vraag 2
Van mijn partners in de keten weet ik
hoe hun bedrijven er financieel voor
staan
Zaal links
Zaal rechts
JA
NEE
Bron: Graydon vertrouwensonderzoek
Vraag 3
In mijn keten hebben alle partijen
toegang tot dezelfde informatie
Zaal links
Zaal rechts
JA
NEE
Stelling
Als ik mijn ketenpartner vertrouw, zorgt
dat voor meer business
Zaal links
Zaal rechts
EENS
ONEENS
Vragen?
Ferry van Wilgenburg
06-10012950
[email protected]
Nathalie van Dalen
06-15892004
[email protected]
WAAROM
WIE
WAT
HOEVEE
L
• Directe kosten – lonen, materialen
• Bouwplaatskosten
“Vestzak
broekzak”
Gezamenlijk doel:
optimaliseren
(bouw-)proces
Waar verdient u uw geld?
• Algemene kosten
• Risico
Dekking
bedrijfskoste
n
Continuïteit &
WAAROM
Lean pull planning
nuttig ??
Kostendekkin
g
WIE
WAT
HOEVEE
L
Per definitie suboptimaal proces
??
Rendement