Transcript Programma Kwetsbaarheid (geriatrie)fysiotherapie

16-9-2014
Geriatriefysiotherapie
Diagnosticeren van en
interveniëren bij sarcopenie
Geriatriefysiotherapie Netwerk Noord-Holland
Marjan Doves MPt
Sarcopenie =
geriatrisch syndroom?
Programma
§ Sarcopenie vanuit fysiotherapeutisch perspectief
§ (Geriatrie)fysiotherapeutische diagnostiek
§ Effectieve fysiotherapeutische interventies
(algemeen)
§ Multidisciplinaire samenwerking
§ Wanneer verwijzen naar de
(geriatrie)fysiotherapeut?
Kwetsbaarheid
Fried. 2001
Cruz-Jentoft: Age and Ageing 2010; 39: 412–423
§ Komt veel voor bij ouderen
§ Meerdere oorzakelijke factoren
§ Complex beeld → gezondheidsproblemen
§ Stoornissen en beperkingen op functie-,
activiteiten- en participatie niveau (ICF)
§ Verhoogd risico op overlijden
(geriatrie)fysiotherapie
European Working Group on
Sarcopenia in Older People
Cruz-Jentoft: Age and Ageing 2010; 39: 412–423
1
16-9-2014
Fysiotherapeutische rol
casefinding
Consensus casefinding
Cruz-Jentoft: Age and Ageing 2010; 39: 412–423
§ Welke variabelen kan de fysiotherapeut meten?
§ Welke meetinstrumenten zijn hiervoor geschikt?
§ Welke afkappunten zijn er?
Consensus casefinding
Loopsnelheid
Cruz-Jentoft: Age and Ageing 2010; 39: 412–423
Short Physical Performance Battery (SPPB) Guralnik 1994
§ Balans 10 sec
§ Beenspierkracht Chair Stand Test (5x…sec)
§ Loopsnelheid over 4 meter in m/sec
At risk bij ≤ 0,8 m/sec
Loopsnelheid
Handknijpkracht
10 Meter Looptest (10MLT) Collen 1990, Kwakkel 2000
• Afkappunten handknijpkracht gemeten met Jamar
§
§
§
§
§
§
gemiddelde van 3 x comfortabele loopsnelheid
Tussentijd 20 sec – 2 minuten
over 10 meter
vanuit stilstand tot 1e voet over de lijn
zonder aanmoediging
niet gevalideerd voor sarcopenie
Cruz-Jentoft: Age and Ageing 2010; 39: 412–423
Mannen
Vrouwen
: < 30 kg
: < 20 kg
At risk !
At risk bij ≤ 1,0 m/sec?
2
16-9-2014
Morley et al. J Am Med Dir Assoc 2011; 12: 403–409)
Fysiotherapeutische interventie:
progressieve weerstandstraining
Omvang
spiercellen ↑
Spiermassa ↑
Spierkracht ↑
functieniveau
Weerstandstraining
spiervolume (CSA) en satellietcellen (SC)
Progressieve weerstandstraining
Peterson et al. 2010, Meta-analyse
Activiteiten ↑
Par cipa e↑
Gezondheidsuitkomsten↑
activiteitenniveau
Meta-analyse Peterson et al. 2010
Interventie spreiding
in literatuur
Peterson et al. 2010, Meta-analyse
•
•
•
•
Review 47 studies
1990-2008
1079 ouderen
Hogere intensiteit → groter effect op spierkracht
§ Duur:
§ Frequentie:
§ Intensiteit:
§ Aantal sets:
§ Aantal herh. per set:
§ Rust tussen sets:
6 – 52 weken
1 – 3 x per week
40 - 85% van 1RM
1 – 6 per spiergroep
5 – 16
60 – 360 seconden
3
16-9-2014
Specifieke aanbevelingen
Progressieve weerstandsoefenigen
Trainingsmogelijkheden
,
Peterson et al. 2010,
Montero-Fernandez 2013. Eur. J. of Phys. and Rehab. Med.; 49 -1.
Montero-Fernandez 2013. Eur. J. of Phys. and Rehab. Med.; 49 -1.
§ per week 150 min. matig of 60 min. hoog intensief
§ Intensiteit: ervaren belasting 5-6/10 of 7-8/10
§ 3 of meer keer per week
§ 8-10 oefeningen voor het hele lichaam
§ belangrijkste spiergroepen van benen, heupen,
borst, rug, buik, schouders en armen
§ 8-12 herhalingen per spiergroep
§ 2 minuten rust tussen oefeningen
§ Grote verschillen tussen ouderen
§ Zo hoog mogelijke intensiteit
§ Anaerobe metabolisme
§ Dosis – respons relatie ?
§ Herstelperiode
§ Gericht op hulpvraag
Resistance training and protein
supplementation. Cermak et al. AJCN 2012
Take Home Message
§ De (geriatrie)fysiotherapeut speelt
een rol bij de diagnostiek van sarcopenie.
§ Multidisciplinaire samenwerking is van belang voor
goede diagnostiek en adequate interventies bij
ouderen met sarcopenie.
§ Spierkrachttraining is bewezen effectief bij ouderen
met sarcopenie.
§ Ouderen met verminderd fysiek functioneren,
complexe problematiek en co- en multimorbiditeiten
(door)verwijzen naar/samenwerken met de
(geriatrie)fysiotherapeut.
§www.defysiotherapeut.com
§www.nvfgnet.nl
§[email protected]
4