Transcript DE DUURSCHE WAARDEN V I ! ! jJAAR NATUUR IN

DE DUURSCHE WAARDEN
V I ! ! jJAAR
NATUUR IN ONTWIKKELING
£
HBl'
^
^
•
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
•
Staatsbosbeheer
I
£ WAARDEN
U
CC
=)
O
De Duursche Waarden in Olst,
N
ajaar 1989. Er staat iets
Eerste grote natuurontwikkeling in
bijzonders te gebeuren langs de
rivierengebied
IJssel. Zwaar ronkende motoren van
De Duursche Waarden werden
EEN KRACHTIG BEGIN
daarmee het eerste gebied in
Nederland waar de natuur langs de
vrachtwagens verstoren de rust. Het
rivier weer meer ruimte kreeg. Een
lijkt wel een transport voor
belangrijk uitgangspunt voor deze
zandwinning in het IJsseldal. De
natuurontwikkeling is een permanente
wagens volgen echter de kleine wegen
maar beheersbare invloed van de rivier
richting het natuurreservaat Duursche
in de uiterwaard. De planmakers van
Waarden. Een bordje met daarop de
Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat, het
bekende tekst 'Natuurreservaat, geen
Ministerie van Landbouw,
vrije toegang' wordt achteloos voorbij
Natuurbeheer en Visserij en de
gereden. Dit moet een vergissing zijn,
Provincie Overijssel, zetten de grote
deze machines horen toch niet thuis in
graafmachines dan ook in om geulen
een natuurgebied ? Jazeker wel, de
aan te leggen en de zomerkade door te
graafwerkzaamhëden zijn namelijk
graven.
onderdeel van een groot
Na het vertrek van de vrachtwagens
natuurontwikkelingsplan. Geulen
ziet het terrein er nog leeg en vooral
worden gegraven en het prikkeldraad
modderig uit. In de daarop volgende
tussen de weilanden en hooilanden
jaren heeft de natuur het gebied
uitkijktoren
verdwijnt. De uiterwaard krijgt een
gelukkig snel heroverd. Onderzoekers
nieuw aanzien; natuurlijker en veel
volgden vol spanning de
meer gelijkend op de oorspronkelijke
veranderingen. Vier jaar na de
IJsseluitèrwaard.
ingrepen blijken veel plante- en
L
\ \ ü \M
DUURSCHE
vier jaar natuur in ontwikkeling
todis het uitzag
tijdens (onder)
de ingrepen (rechts).
diersoorten al weer een plaatsje te
Staatsbosbeheer. Niets leek een zinvol
hebben gevonden. U leest er meer over
en grootschalig herstel van de natuur
in deze brochure.
in de weg te staan. Annemiek Demon
van Rijkswaterstaat directie Oost-
DE DUURSCHE WAARDE
VOOR EN NA DE
INGREPEN
Nederland is vanaf het begin bij de
uitvoering van het project betrokken.
"Het natuurontwikkelingsplan
Duursche Waarden past uitstekend in
D
e Duursche Waarden liggen
de ideeën voor het ecologisch herstel van
tussen de dorpen Olst en Wijhe,
de rivieren. De eigendomssituatie en de
circa 20 kilometer ten noorden van
al aanwezige natuurwaarden in de
Deventer. Het ongeveer 120 hectare
Duursche Waarden waren goede
grote gebied bestond vóór de ingrepen
uitgangspunten voor natuur-
uit graslanden, restanten van een oude
ontwikkeling langs de IJssel.
rivierarm, enkele kleiputten en een
Met enkele ingrepen kreeg de natuur
grote zandwinplas. Alleen bij hoog
weer volop kansen om zich in de oude
water kwamen de wateren in contact
staat te herstellen".
met de rivier. Op een hoger gelegen
deel van het terrein ligt een oude
De rivier brengt dynamiek in de-
steenfabriek. Rond met name de
uiterwaard
kleiputten was een dicht wilgenbos tot
ontwikkeling gekomen. Niet zomaar
Het benodigde zetje voor het natuur-
Legenda:
een bosje, maar het oudste en rijkste
herstel bestond voornamelijk uit het
•
oorspronkelijke rivierbos van
graven van twee geulen. Een kleine
Nederland ! Een groot deel van het
geul ligt langs de IJssel en komt alleen
gebied was in handen van
bij hoog water in contact met de rivier,
0
Ophoging
100 200 300 4O0 500 n
I
u
WAARDEN
on
D
D
Schotse hooglanders nemen een groot deel van
Q
het beheer voor hun rekening.
ingeroepen van grote grazers; Schotse
hooglandrunderen en IJslandse
paarden. Zij zijn de vervangers van de
oorspronkelijke grazers van de
uiterwaard zoals edelhert en wild
paard. Wil Gerritse, boswachter van
Staatbosbeheer, is zeer tevreden over
de partners in het beheer: "De.
resultaten zijn tot nu toe goed. De
grazers doen hun werk naar behoren en
geven nauwelijks problemen. Alleen een
Schotse hoogland-moeder met jong kun
maar biedt volop variatie en
mogelijkheden voor water- en
moerasorganismen. De grotere geul is
benedenstrooms, via een bres in de
zomerkade, aan de IJssel gekoppeld.
Hierdoor verandert het waterpeil in
deze geul met de waterstand van de
rivier. Bij hoog water zorgen de kleine
overstromingen voor natte oevers en
moerasjes. Kortom, er komt weer
dynamiek in de uiterwaard. De rivier
toonde in de eerste winter al haar
dynamische krachten en bracht een
IJslandse paarden verblijven het gehele jaar in de
nieuwe geul aan boven de kleine geul.
Duursche Waarden.
De aangekoppelde geul mocht niet te
rivierwater bij. hoge waterstanden
klein zijn, omdat deze anders snel dicht
afremmen. Gevaar voor de dijken is
zou slibben met bezinksel en
door de natuurontwikkeling echter
je beter niet te dicht naderen; de zo
waterplanten. Die vrees is na vier jaar
niet aanwezig; de waterafvoer is
rustig ogende koe kan anders wel eens
nog ongegrond. De hoogte van het
momenteel zelfs beter dan nodig
haar wilde afkomst tonen. Loslopende
terrein en de diepte van de wateren
wordt geacht.
honden hoeven eveneens niet op een
veranderden nauwelijks. Bosopslag
Metingen toonden aan dat het niet
vriendelijk onthaal te rekenen".
kan een snelle afvoer van het
altijd schone IJsselwater de gronden in
Het hele jaar door zijn 15 tot 20
de uiterwaard vooralsnog niet heeft
volwassen runderen met kalveren en
verontreinigd.
Een onderzoeker neemt watermonsters voor de bepaling van de
waterkwaliteit.
circa 10 paarden in het gebied te
vinden. Samen met andere, kleinere
Grote grazers helpen
grazers als reeën, hazen en konijnen,
Staatsbosbeheer
zorgen zij voor variatie in de
begroeiing. Het ene moment grazen de
De nieuwe wateren en de invloed van
dieren op het schiereiland tegenover
de rivier creëerden veel nieuwe
de vogelhut, enkele dagen later kunnen
leefgebieden. Het beheer van deze
ze verderop aan de randyan een
gebieden is in handen gebleven van
wilgenbosje hun honger stillen aan
Staatsbosbeheer. De mannen in het
enkele jonge wilgescheuten. De
groen hebben daarbij de hulp
paarden en hooglanders hebben ieder
DUURSCHE
>
>
hun eigen voedselvoorkeur. Zo
ontstaat een afwisselend patroon van
korte vegetaties, ruigten, struiken en
kleine bosjes. Een beeld dat in het
verleden niet ongewoon was in de
uiterwaard. Veel verschillende planteen diersoorten vinden hier de juiste
leefomstandigheden. Zonder de inzet
van de grote grazers zou het gebied
snel dichtgroeien met struweel en
wilgenbos. Dat is niet alleen voor de
natuur ongewenst, maar verhindert
ook een snelle waterafvoer bij
hoogwater.
Of er nog veel kosten zitten aan al die
Rust en ruimte voor de natuur in het
koeien en paarden in het gebied ?
ondoordringbare 'Korea'.
Kosten is in dit verband eigenlijk het
zachthoutooibos te vinden, met diverse
verkeerde woord. De kudde runderen
soorten wilgen en populieren.
Kwak, is recent in geheel Nederland
groeit jaarlijks door natuurlijke aanwas
Hardhoutsoorten als eik, iep en els
vrijwel uitgestorven. Na 1985 broedde
en levert daardoor geld op. Geen
krijgen op termijn een plaats op de
hij ook niet meer in de Duursche
kosten dus voor handmatig of
hoger gelegen delen. Langs het fiets- en
Waarden. De laatste jaren bezochten
machinaal beheer, maar netto
wandelpad tussen uitkijktoren en
enkele exemplaren opnieuw het gebied.
inkomsten !
vogelhut, aan de zuidzijde van het
Met meer ooibos direct langs de geulen,
wilgenbos, is hier al iets van te zien.
kan deze mooie, kleine reigerachtige
In het ooibos broeden ieder jaar
zich hier weer vestigen.
Aalscholvers en Blauwe reigers.
Met name de Aalscholvers zijn de
Tuinfluiters en Buidelmezen
laatste jaren sterk toegenomen, een
nestelen In Korea
trend die elders ook te zien is. In het
De Buidelmees, een bijzondere broedvogel van het ooibos.
et langs de rivier van nature
H
groeiende bos, ook wel ooibos
OOIBOS LANGS DE RIVIER
geheten, is een belangrijk onderdeel
van de Duursche Waarden.
Momenteel is nog vooral het type
De zeldzame Kwak is weer gesignaleerd in de
ooibossen van de Duursche Waarden.
voorjaar hoor je vanaf het fraaie fiets-
Het ooibos is moeilijk toegankelijk,
en wandelpad af en toe de om vis
en wordt door de plaatselijke bevolking
schreeuwende jongen. Met een beetje
niet voor niets 'Korea' genoemd.
geluk zijn enkele dieren op het nest
In de rijke ondergroei vinden tientallen
zichtbaar. Een andere bosvogel, de
paren van Zwartkop, Heggemus,
u
WAARDEN
m
=)
Z>
Q
Een zweefvlieg haalt nectar uit een
graslanden. Dit was mede het gevolg
Watergenitaan.
van de nog aanwezige meststoffen.
zonnen en bieden planten nieuwe
groeimogelijkheden.
Een aantal oude kleiputten in het
ooibos is met elkaar en met de rivier in
verbinding gebracht. Voor vervuiling
gevoelige waterplanten als
Watergentiaan en Kikkerbeet zijn daar
nog steeds aanwezig. Het water uit de
IJssel heeft kennelijk geen nadelige
Inmiddels is hun aantal sterk
afgenomen. Pionierssoorten als
Naaldwaterbies en Slijkgroen
profiteerden in eerste instantie van de
kale oevers langs de nieuwe wateren.
De vegetatie heeft zich verder
ontwikkeld en ondertussen zijn er vele
andere moeras- en oeverplanten
bijgekomen. Het moerasgebied neemt
gevolgen op de waterplanten gehad.
De gewenste uitbreiding van het
ooibos naar twee tot driemaal het
huidige areaal, vindt inmiddels plaats
a—at
door spontane opslag van wilgen. Een
Winterkoning, Tuinfluiter, Tjiftjaf,
volledige bebossing is niet gewenst en
Fitis, Merel en Houtduif een
niet te verwachten; de grazers zullen
nestplaats. Bijzonder is tevens het
een al te sterke toename een halt
voorkomen van enkele paartjes van de
toeroepen.
zeldzame Buidelmees. Hun
GRASLANDEN EN RUIGTEN
Kattestaarten profiteren van de nieuwe
moerasgebieden.
buidelvormige nest hangen ze aan een
wilgetak in de bosrand. Het ooibos in
daarmee een driemaal zo grote
de Duursche Waarden kan een
opppervlakte in beslag dan voorheen;
belangrijk leefgebied worden voor de
ongeveer een tiende van het reservaat.
Buidelmezen langs de IJssel.
Kenmerkende planten voor het
De runderen en paarden grazen ook
rivierengebied, de stroomdalsoorten,
op enkele plaatsen in het bos, en
zijn sterk toegenomen in de Duursche
zorgen daar voor open plekjes.
Waarden. Het gebied is inmiddels een
De strakke bosrand verandert door
belangrijke vindplaats van ondermeer
hun begrazing in een grillig patroon
Geoorde zuring, Handjesgras,
met talrijke kleine inhammen.
Sikkelklaver, Kruisdistel en Bruin
Deze beschutte plekjes geven
Cypergras. Liefst 12 van de
ondermeer vlinders de kans rustig te
Vlinders, zoals deze Gele luzernevlinder, zijn
volop aanwezig in de structuurrijke graslanden.
aangetroffen soorten staan op een
overzichtslijst van de landelijk
Kruisdistels kwamen na de ingrepen volop tot ontwikkeling.
T
oen in het najaar van 1989 de
bedreigde planten, de zogeheten 'rode
Hollandse rood- en zwartbonten
lijst'.
plaatsmaakten voor de winterharde
Schotten en IJslanders bestonden de
Vlinders fladderen boven bloemrijke
graslanden nog grotendeels uit saaie,
graslanden
soortenarme graslandvegetaties. De
twee geulen slokten een deel van deze
Soorten als Kruisdistel en Sikkelklaver
graslanden op. De eerste jaren na de
breiden zich de laatste jaren sterk uit.
ingrepen kwamen storingssoorten als
De paarden houden de vegetatie op de
Akkerdistel en Brandnetel volop tot
zandrug langs de IJssel schraal
ontwikkeling in de resterende
waardoor de Sikkelklaver daar volop
DUURSCHE
de IJsseluiterwaard zijn betere
omstandigheden voor weidevogels. Door
het beheer daar optimaal toe te passen
ontstaan goede weidevogelreservaten.
In de Duursche Waarden krijgen nu
bijzondere soorten van het open
parklandschap meer kansen".
Deze ruigte- en struweelbroeders,
waaronder grasmus, kneu en heggemus,
zijn in 1994 al volop aanwezig.
Zeldzame vertegen-woordigers uit dit
milieu, zoals Grauwe klauwier,
Roodborsttapüit, Grauwe gors en
Geelgors, kunnen in de toekomst het
gebied eveneens gaan verrijken.
De Kwartelkoning keerde weer terug in de Duursche Waarden.
tot ontwikkeling is gekomen.
De grote grazers doen hun werk
De tientallen Gele luzernevlinders, een
blijkbaar goed.
onregelmatige en zeldzame trekvlinder
uit Zuid-Europa, maakten in 1992
Kwartelkoning roept naast vogelhut
dankbaar gebruik van deze klaversoort
De Bramesprinkhaan, een typische
om hun eitjes op af te zetten. In dat
De toenemende afwisseling in hoge en
jaar fladderden ook vele honderden
lage begroeiing en de schralere
Icarusblauwtjes over de bloemrijke
vegetaties staan in schril contrast met
graslanden, naast grote aantallen
de oude, voedselrijke graslanden van
Een andere fraaie vogel van ruige,
Bruine zandoogjes en Hooibeestjes.
de Duursche Waarden. Voor
soortenrijke graslanden is de Kwartel-
De laatste jaren zijn niet minder dan
weidevogels is deze verandering
koning. Deze zeldzame en mysterieuze
23 verschillende soorten dagvlinders
minder voordelig geweest. Grutto,
soort verdween landelijk op veel
waargenomen. De Duursche Waarden
Wulp en Tureluur keerden niet meer
plaatsen, zo ook in de Duursche
behoren daarmee tot de rijkere
terug. Precies zoals de planmakers
Waarden. Zijn biotoop is nog steeds
gebieden in Overijssel. Deze rijkdom is
hadden voorspeld. Boswachter Wil
volop voorhanden. In 1994 zijn weer
te danken aan de huidige structuur van
Gerritse kan daarmee leven. "Elders in
twee roepende mannetjes gehoord.
het gebied. Vlindersoorten, maar ook
andere insekten, overwinteren veelal
als rups of eitje in ruigten. Vroeger
maakten koeien of maaimachines van
het grasveld een glad biljartlaken.
In de huidige Duursche Waarden
blijven overal onbegraasde stukjes
voorhanden; ideale plaatsen voor de
overwinterende insekten. De insekten
profiteren daarnaast van de grotere
plantenrijkdom en de windbeschutte
plekjes in het gevarieerde landschap.
Een Kneu doet zich te goed aan de zaden van de
Akkerdistel.
struikbewoner en één van de zeven
sprinkhaansoorten in de Duursche Waarden.
LU
I
WAARDEN
u
al
Z>
Z>
Q
Vissen trekken vanuit de IJssel de rustige geul in
om te paaien. Visetende vogels maken dankbaar
gebruik van deze rijkdom.
kraamkamer en overwinteringsgebied
voor vissen. Na de vestiging van meer
water- en oevervegetatie zullen de
omstandigheden voor vissen alleen
nog maar verbeteren.
Onder de moeras- en watervogels zijn
echte visliefhebbers te vinden.
Het aantal Futen is de laatste jaren
sterk toegenomen, mogelijk dankzij de
toename aan jonge vis in de geul.
aanwezig. Een achteruitgang is
vogelhut zijn 'crex-crex-crex' ten
geconstateerd bij de Meerkoet,
waarschijnlijk van deze grote
gehore te brengen. De toen aanwezige
Slobeend en Wilde eend,
visrijkdom.
bezoekers zullen deze ontmoeting niet
waarschijnlijk door het verlies aan
snel vergeten.
cultuurgraslanden.
Bij andere vogelsoorten traden nog
BADENDE HOOGLANDERS
TUSSEN JONGE VISSEN
Te troebel IJsselwater voor
ongewervelden
D
e open waterpartijen zijn in een
warme zomer natuurlijk een
Voor de rivier permanent toegang
welkome bron van afkoeling voor de
kreeg tot de uiterwaard waren
hooglanders. Vanuit de uitkijktoren
bijzondere, kleine waterdieren zoals
nauwelijks veranderingen op. Visdief,
bij de steenfabriek zijn ze vaak badend
slakken, kevers en wantsen,
Knobbelzwaan, Kuifeend, Rietgors en
te zien in de grote geul.
kokerjuffers en muggen, in de
Porseleinhoen zijn nog steeds
Voor vissen zijn de wateren nog
stilstaande wateren te vinden. Een deel
belangrijker. De open verbinding met
van hun biotoop is verdwenen en de
de IJssel geeft vissen ook in de zomer
samenstelling van het water lijkt steeds
de kans de rustige, niet stromende geul
meer op het rivierwater. Het aantal
op te zoeken. De kleine geul en de
soorten waterdieren is hierdoor met de
geïsoleerde wateren bieden, na een
helft afgenomen. Het zuurstofgehalte
overstroming van de uiterwaard,
is in de aangekoppelde wateren wel
eveneens prima plaatsen voor het
hoger en in warme zomers treedt
afzetten van viseieren. Inmiddels
hierdoor minder vissterfte op. Het
werden 17 verschillende vissoorten in
geringe aantal waterplanten, een
het gebied aangetroffen. Daaronder
gevolg van het troebele water, zorgt
waren typische riviersoorten als Alver
eveneens voor de lage aantallen kleine
en de niet algemene Serpeling.
waterdieren. Veel soorten leven op,
Kenmerkende soorten voor stilstaande
tussen of van deze waterplanten. In de
of zwakstromende wateren zijn de
Snoek, Winde, Kroeskarper en de
zeldzame Bittervoorn. In de geul
houden zich grote aantallen jonge
vissen op van de algemenere soorten
zoals Brasem, Zeelt, Karper, Snoek,
Kolblei, Baars en Pos. De open
verbinding met de IJssel maakt de geul
De moerassen in de uiterwaard zijn een goed leefgebied voor het
Porseleinhoen.
Ook het paartje Ijsvogels profiteerde
Eén mannetje was zo goed om naast de
blijkbaar tot een belangrijke
•
toekomst kunnen takken en dode
bomen in de geul een aanhechtingsplaats vormen voor deze diersoorten.
Meer waterplanten hebben zich wel al
in de minder troebele, geïsoleerde
kleine geul kunnen vestigen.
De ontwikkeling van de kleine
waterdieren is daar al op de goede weg.
Het blijft spannend hoe het
7
DUURSCHE
De Bruine kikker komt in grote aantallen voor in
de wateren van de Duursche Waarden.
Duursche Waarden, waar volop
voedsel en beschutting te vinden is.
Daarnaast zijn de Groene kikker, de
Kleine watersalamander en de
Rugstreeppad in geringere aantallen
aanwezig.
Kritische soorten hebben meer
problemen met de sterk wisselende
waterstanden en de visrijkdom in de
uiterwaard en zijn dan ook niet
aangetroffen.
onderwaterlandschap in de grote geul
er uit zal gaan zien. Het volgen van
deze en andere ontwikkelingen is
belangrijk.
Marita Cals van het RIZA is projectcoördinator van deze zogeheten
monitoring. "De ontwikkelingen binnen
dit eerste natuurontwikkelingsproject
geven ons veel informatie over de
gevolgen van de ingrepen en het
gevoerde beheer. Met name over de
veranderingen in het water zelfleren we
in dit project veel. Naast de
natuurwaarden volgen we ook de riviertechnische aspecten nauwlettend. Op
deze manier kunnen de toekomstige
projecten in het rivierengebied effectief
worden uitgevoerd".
Amfibieën profiteren van bosjes en
ruigten
In de waterrijke uiterwaard voelen
amfibieën zich ook thuis. De algemene
Bruine kikker en Gewone pad komen
in grote aantallen voor. Minder
kritisch op de ei-afzetplaatsen,
profiteren zij vooral van de ruim
aanwezige bosjes en ruigten in de
De Ijsvogel is een van de soorten die gebaat zijn
bij de visrijkdom in de Duursche Waarden.
I
m
I
n de winter verblijven veel ganzen,
eenden en zwanen voor kortere of
langere tijd in de Duursche Waarden.
De open verbinding met de IJssel zorgt
\
voor kleine, regelmatige
RUST EN BESCHUTTING VOOR
WINTERVOGELS
overstromingen van de graslanden.
Wintervogels kunnen hier makkelijk
hun kostje vergaren. Sinds 1990 is het
aantal Kolganzen, Smienten,
Kuifeenden, Tafeleenden en
Wintertalingen duidelijk in aantal
toegenomen.
Naast voedsel biedt het
De vogelhut biedt bezoekers een goede kijk op de nieuwe natuur.
natuurreservaat voldoende rust aan de
overwinteraars. De wilgen langs het
wilgen langs het toegangspad is de
open water zorgen tevens voor wind-
verstoring inmiddels minder geworden
beschutting. De vogels bleven de eerste
en zijn de vogels van dichtbij te
jaren meestal ver van de vogelhut
bewonderen.
verwijderd.
Steltlopers, zoals de Oeverloper,
Dat is niet verwonderlijk; het pad naar
komen (nog) niet in grote aantallen
de hut was in de eerste jaren vrijwel
voor. Deze vogels zoeken op de
onbeschut. Met het opkomen van
sljkplaten naar voedsel. Het
RECREATIE IS
MOGELIJK IN EEN RIJKE
UITERWAARD
J
aarlijks brengen tien- tot
vijftienduidzend mensen een bezoek
aan de Duursche Waarden. Veel
voedselaanbod langs de geulen lijkt
bezoekers komen zelfs regelmatig een
vooralsnog echter niet optimaal te zijn.
kijkje nemen. In groepsverband of
Wel zijn vaak honderden Kieviten
alleen genieten zij van de nieuwe
langs de geul te vinden.
natuur langs de IJssel.
De vrachtwagens en draglines zijn niet
De Duursche Waarden zijn ook buiten
meer te zien, de natuur zal er verder
het winterseizoen een goed
zijn eigen gang gaan.
vogelgebied. Sinds de start van de
De veranderingen worden nog steeds
natuurontwikkeling zijn 169
met spanning gevolgd. Tot nu toe is in
verschillende soorten waargenomen.
ieder geval duidelijk dat de ingrepen
Twee Visarenden poseerden
succesvol zijn geweest. De gewenste
bijvoorbeeld in het najaar van 1994
variatie in begroeiing begint vorm te
kort na elkaar op de speciaal daarvoor
krijgen. Planten en insekten komen tot
geplaatste paal voor de vogelhut.
volle ontwikkeling en vissen maken
Andere bijzondere bezoekers waren de
dankbaar gebruik van de luwte in de
Purperreiger, Kleine en Grote
geulen. Het ooibos is volop in
zilverreiger, Wespendief en Raaf.
ontwikkeling; de aalscholvers en
reigers profiteren er nu al van.
Weidevogels hebben het gebied verlaten maar andere, bijzondere
soorten die van bossen, struiken en
kruidenrijke graslanden houden
De Visarend, een spectaculaire roofvogel,
was enkele keren in het gebied te bewonderen.
»
DUURSCHE
COLOFON
Een uitgave van
Rijkswaterstaat RIZA,
Rijkswaterstaat Dir. Oost-Nederland
en Staatsbosbeheer Overijssel,
februari 1995.
Teksten
René Krekels (Bureau Natuurbalans)
Bron: Cals, M.J.R. (red.), 1994. Evaluatie van de
Duursche Waarden 1989 t/m 1993. EHR rapport
60-1994. RIZA Lelystad.
Vormgeving
René Krekels
natuur
Figuren
Rijkswaterstaat RIZA (Lelystad): lo
Fotografie
De fraai gekleurde Smienten zijn 's winters vanuit
hebben de nieuwe Duursche Waarden
de vogelhut te observeren.
al ontdekt.
Paul van Gaaien: omslag, 5o
Wil Gerritse: lm, 3m, 3o, 4b, 9b
Harry Groenink: 5ml
U kunt ook genieten van de rust en
Wim Klomp/Fh): 4m
Willem Kolvoort/FN: 7b
rijke natuur langs de IJssel. In het
los Korenromp: 6b
informatiecentrum de Zoogenbrink te
René Krekels: 3b, 5b, 5mr, 6m, 8b, lOo
Piet Munsterman/FN: 4o
Frits Pölkihg/FN: 9o
Olst, kunt u allereerst informatie
vinden over de Duursche Waarden,
Michiel Schaap/FN: 8o
Slagboom en Peeters: lb, 2b
haar ontstaansgeschiedenis en de
planten en dieren die er leven.
Daar kunt u zich ook aanmelden voor
Projectuitvoering monitoring
een (groeps)excursie onder leiding van
de boswachter.
SBB Overijssel, Hellendoom
Rijkswaterstaat RIZA, Lelystad
Rijkswaterstaat dir. Oost-Nederland, Arnhem
Het gebied zelf is niet volledig vrij
Tauw Milieu, Arnhem
toegankelijk. Niet vreemd eigenlijk,
Bureau Natuurbalans, Nijmegen
Meetkundige dienst, Delft
want rust en ruimte voor de. natuur
staan in dit proefgebied voorop. Toch
zijn er volop mogelijkheden om van de
natuur te genieten. De uitkijktoren
biedt een wijds uitzicht over het gebied
én de IJssel. Vanuit de vogelhut zijn
vogels met een verrekijker prachtig te
bestuderen. Met een beetje geluk laten
ook de Schotse hooglanders of
IJslandse paarden zich even bespieden.
Ten zuiden van de Duursche waarden
bestaan inmiddels plannen voor een
uitbreiding van de natuurontwikkeling, met eveneens
mogelijkheden voor natuurgerichte
recreatie.
Redenen genoeg dus om een bezoekje
te brengen aan de nieuwe natuur in de
Duursche Waarden.
10
Frits van Daalen/FN: 6o,7o
Danny EMnger/FN: 10b
De uitkijktoren nabij de oude steenfabriek.
Dhr. Flint, Deventer
Informatiecentrum De zoogenbrink
Staatsbosbeheer Overijssel
Molenweg 3
8121 PP Olst
Tel. (05709) 2256
••••^••••^•H
Meer informatie is
te verkrijgen bij:
Rijkswaterstaat Riza
Postbus 17
8200 AA Lelystad
Tel. (03200) 70411
Rijkswaterstaat
Dir. Oost-Nederland
Postbus 9070
6800 ED Arnhem
Tel. (085) 688911
Staatsbosbeheer Overijssel
Postbus 8
7447 ZG Hellendoorn
Tel. (05486)59100'