Transcript EVALUATIEFORMULIER

EVALUATIEFORMULIER
Stretching
22 januari 2014, Cuijk
30 januari 2014, Urmond
Wij stellen het zeer op prijs als u uw waardering voor deze bijeenkomst op dit formulier invult.
U kunt uw waardering geven met een cijfer van 1 (slecht) tot en met 10 (uitmuntend).
Presentatie / inhoud
cijfer
Presentatie
(duidelijkheid, samenhangend verhaal, vakinh. kennis)
Presentatie sheets / hand-out
(volledig, leesbaar)
………….
………….
De mate waarin u nieuwe kennis hebt opgedaan
………….
Algehele waardering
Algehele waardering voor de bijeenkomst
cijfer
………….
Wat zou maken dat uw waardering voor deze bijeenkomst hoger zou zijn?
…………………………………………………..…………………………………………………..……………………………………………………………………….…….………………….
…………………………………………………..…………………………………………………..……………………………………………………………………….…….………………….
Ja / Nee
Zou u een collega met vragen over stretchen deze bijeenkomst aanraden?
………….
Welke onderwerpen op vakinhoudelijk of sociaal-economisch gebied vindt u interessant voor een volgende
bijeenkomst?
…………………………………………………..…………………………………………………..……………………………………………………………………….…….………………….
…………………………………………………..…………………………………………………..……………………………………………………………………….…….………………….
Hartelijk dank voor het invullen!
Overige opmerkingen kunt u evt. melden via www.rgfmaasvallei.nl » contact
RGF Maasvallei
Stretching
De wetenschappellijke
onderbouwing
drs. Gerard van der Poel
RGF Maasvallei en RGF Midden-en Oost Brabant, jan – feb 2014
Deze 3 artikelen uit 1997 (en het reeds ontvangen
Rek in Prestaties) zijn gratis downloadbaar via
www.blackboxfitness.com
Publicaties

1987 scriptie + 80 wetenschappelijke publicaties

1997 3 art. in SportGericht: ‘Dossier stretching’, 10 jaar
uitproberen, discussiëren, nadenken en presenteren + 100
nieuwe publicaties en + 10 boeken.

1998 rapport :‘Rek in Prestaties’ BOK project
NOC*NSF: Achtergronden/handleiding, Inventarisatie
huidige praktijk en + 100 nieuwe publicaties.
Recente Publicaties
-
1998-2009: + 210 nieuwe publicaties
-
Staan grotendeels in (2e) serie van 4 artikelen in
Sportgericht 2008-2009. Deze 4 artikelen heeft u
gratis bij deze lezing als pdf ontvangen.
(gaarne niet in digitale vorm verspreiden, wel als print)
•
2009 t/m 2014: > 200 nieuwe publicaties.
- Malliaropoulos et al (2004)
80 wedstrijdsporters met hamstringblessure
- effect van 1x per dag 4x30 seconden
versus
Statisch rekken.
4x per dag 4x30 seconden
- De grotere dosis statische rek resulteerde in het
gemiddeld 2 dagen sneller bereiken van de
‘normale’ bewegingsuitslag (nu in 5 dagen) en 1,5
dag sneller weer ‘volledig’ trainbaar (nu na 13,5
dagen).
- Dimitros et (2012)
43 patienten met patella tendinopathie
- effect van 4 weken:
excentrisch trainen
versus
excentrisch trainen + stretching
- Excentrisch trainen + stretching sign beter, ook na 6
mnd.
- Grunnesjö et al (2011)
160 patienten met acute of chronische lage rugpijn
- effect van: A. ‘Stay active care’
B. Stay active + stretching
C. Stay active + stretching + manuele th.
B. Stay active + stretching + manuele th
+ (cortico-)steroïde injecties(!)
Well-being, energie, humeur, thuissituatie allen
beter met elke extra maatregel..
Spierpijn
* 2007 Cochrane review + update 2011:
Meta-analyse 12 studies (3 x stretch
vóór, 7x ná arbeid).
Ook stretch + warmte geen effect
Conclusie: Stretching heeft géén
preventief effect op vertraagde
spierpijn
Spierpijn
* 14 studies :
12 x géén preventief effect van
stretching (voor of achteraf) op het
optreden en de mate van spierpijn.
(2 studies; wèl, doch klein effect.)
Stevig stretchen tijdens spierpijn zal het herstel
mijns inziens niet verbeteren, integendeel.
Conclusie: Als je DOMS spierpijn hebt,
niet stretchen.
Preventie Spierschade?
* Chen et al 2011. RCT n = 3 x 10 ongetrainden
8 wkn 3 x pw: 15 min. SS (30 x 30 sec.!)
: 5 x 30sec SS + 3 CRAC
Na 8 wkn: Spierschade maken met 6 x10 max
excentrisch contracties. Zowel SS als CRAC
groep minder spierpijn, F verlies en sneller
herstel (ook van ROM) dan controles….
Rek-kracht als trainingsprikkel?
• Paar studies wijzen erop dat bij ongetrainden
(= ook na een blessure!?) rekoefeningen,
IN FLINKE DOSIS, een trainingprikkel
kunnen zijn die weefsels sterker en beter
belastbaar kan maken..
Therapeutisch ondz.
2009/2014

Corey et al (2012):
Wekt middels injecties van ‘caroteen’ een
ontsteking op in de weefsels van de lage rug van
ratten.
Effect van 12 dagen 2 x 10 min Statische rek:
= > SS heeft een positief effect op paslengte,
mechanische gevoeligheid van de rug en aantal
macrofagen.
Conclusie: Stretching begint
onderbouwing te krijgen als een
effectieve behandelvorm bij blessures
en revalidatie. Maar op welk wijze,
met hoeveel herhalingen etc. moet
worden gerekt bij welke blessure is
tot op heden nog niet goed onderzocht
Preventie blessures
Geen bewijs, deskundigen wijzen naar elkaar
of naar voetbalondz. Ekstrand
 Kip of ei studies: ROM & Blessures
 Enquetes: 2 studies: lopers(>30km pw) &
handbal. De sporters die niet stretchten zijn
evenveel geblesseerd als degene die wel
stretchten.

Interventies:
- Brandweer: 250 man 6 maanden elke shift 30 min SS.
Niet duidelijk minder blessures dan 218 collega’s.
- Hartig & Henderson (1999) 298 Us militairen 13
weken trainingsprogramma. ½ groep stretcht vooraf.
Stretchgroep minder overbelastingsblessures. Kwaliteit
matig (matching, getraindheid).
- Cross & Worrel (1999) 190 Div III coll Am Football.
1 seizoen zonder, gevolgd door 1 seizoen met SS.
Minder blessures.
Kwaliteit matig: geen controle op groot aantal
variabelen van invloed op blessures.
Interventies:
- Pope et al.(2000) 1528 Australische militairen 12
weken trainingsprogramma. ½ groep stretcht vooraf.
Geen verschillen in aantal blessures.
- Pereles et al. (2011). n = 2729 lopers (met 49%
uitval!) > 16 km wk. RCT 3 mnd SS of juist niet.
Aantal blessures = ! = 16%
Hogere blessurekans bij:
- Hoger lichaamsgewicht, Hogere leeftijd, meer km
wk, recente blessures. Verandering van routine!
Stretching voorkomt geen blessures!
Conclusie: Het verband tussen
stretchen en een lagere kans op
blessures is zwak of waarschijnlijker
nul. Statistisch moet iemand 23 jaar
voorafgaand aan iedere
sportbelasting stretchen om één
blessure te voorkomen!
- Behm et al (2004):
Zij vonden een negatief effect van 3 x 45
seconden statische rek op de balans
(gemeten via een 30 sec test op een
kantelplank) en op de reactietijd van 16
studenten (m/v).
Een ‘mindere’ balans en langere reactietijd
is natuurlijk niet handig als je juist
blessures wil voorkomen!
Blessurepreventie algemeen:
Aalonen et al (2011) review & meta-analyse
van 32 RCT studies:
Inlegzolen: > 30% (>50%) minder blessures n=2500
Braces (enkel,knie,pols): > 30% (>50%) minder
blessures n=10300
Multiple interventie (oa training, kantelplank,etc)
programma’s: > 30% (>50%) minder blessures
n=2809
Meten van passieve lenigheid:
vd Pol, van Trijffel, Lucas, Oostendorp
Journal of Physiotherapy 2010.
2x Review over
Meten van (passieve) lenigheid van boven- (21
studies) en onderlichaam (17 studies).
Conclusies: Visueel = erg matig betrouwbaar
Gionometrie = matig/redelijk betrouwbaar
Eindgevoel = ICC onbetrouwbaar!
•
Gioniometrie/ Pass-Fail Testen:
•De
intra- en inter beoordelaarsbetrouwbaarheid
van de Thomas-test is matig…(Peeler et al. 2007)
Knie° en heup° beïnvloeden elkaars ROM
(v Dillen et al, 2000)
•
Gionometrie is niet makkelijk…
Soorten lenigheid
ACTIEF
versus
PASSIEF
DYNAMISCH versus STATISCH
Conclusie: Statisch rekken is vooral
erg statisch en passief. Op het
sportveld en in het dagelijks leven
gebruiken we véél vaker actieve
lenigheid.
Factoren
Lenigheid afhankelijk van :
 Bouw & vorm; gewricht (kraakbeen), kapsel,
banden
 Gewrichtssmering
 Bouw & vorm (lengte); spieren, pezen
 Kracht van de antagonist (bij actieve
vormen)
vervolg Factoren
leeftijd (bijv. elasticiteit bindweefsel)
 vermoeidheid (o.a. vochtophoping)
 temperatuur van de omgeving
 temperatuur van de weefsels

Met zoveel factoren dus logisch dat elke
gewrichtsactie zijn eigen (variërende)
maxima heeft. De correlaties tussen
gemeten bewegingsuitslagen bij
dezelfde persoon zijn laag.
In de sportpraktijk is het belangrijk om
lenigheid individueel te beoordelen. En
dan ook zelfs per gewrichtsactie.
Hoe ‘ver je kunt komen’ is meer dan
spierlengte alleen:
Ondz Magnusson (1997).
Verschil 10 ‘niet lenige’ elite orientatielopers
en 8 ‘lenige’:
De niet lenigen:
- Meer weerstand(skracht) tegen verlenging.
=> Meer rekkracht nodig.
- Lagere tolerantie rekkracht!
Vervolg Factoren
Het ‘gedrag’ van de betrokken structuren:
• Elasticiteit, viscositeit en weerstand tegen
verlenging.
• Sensoriek en aansturing vanuit het CNS
(bijv pijn).
• Tolerantie van rekkracht/rekpijn (proefschrift
J. Halbertsma, Groningen)
Conclusie: Verschil in daadwerkelijke
‘stijfheid’ van de weefsels en verschil in
tolerantie van ‘rekpijn’ spelen tevens een rol
bij lenigheid
De effecten van Stretching
drs. Gerard van der Poel
- Inleiding
- Effecten van rek
- Wat doet rek nu eigenlijk?
- Richtlijnen
Hoe werkt dat dan, wat is dan het
effect van ‘natuurlijke’ rek?
- Compliance … makkelijker
‘meegeven’
- Tolerantie van rekkkracht
=> Veranderingen in Neurale
waarneming en aansturing!
Wets ondz. 2000/2014
Rekgevoel(‘Sensoren’?) minder na 2 wkn
4xpw stretching (Bjorklund et al, 2001)
 Waarnemen verandering positie in knie na
PNF stretching minder (Streepey et al 2010)
 ‘Positiegevoel’ niet anders na 3 x 30 sec SS
 SS Rek heeft (waarschijnlijk via mechanosensoren) een klein effect op sympatische
spieractiviteit. Vergelijkbaar met het effect
van enkele spiercontracties (Cui et al., 2006)

Neurofysiologie en PNF
Hindle et al: Opmerkelijk: PNF al lang en veel in
gebruik. Zonder Evidence Based-theorie over
HOE het werkt..
1. Autogene inhibitie
2. Reciproke inhibitie
3. Stress relaxation (Creep)
4. Gate control theorie (via GolgiPeesOrg.)
Contractie => inhibeert rek-pijn.
Alle 4 waarschijnlijk wel aanwezig….
Verend rekken
Banvloek vanwege myotatische reflex.
(= in slaap vallen in de trein).
- α – γ coactivatie
 Werkt wel op ROM!
 Zowel statische stretch als verende stretch
vergroot ROM, waarschijnlijk als gevolg van
toename in rektolerantie (LaRoche &
Connoly, 2006)
Banvloek = niet onderbouwd!

Ontspanning:
Bij statische stretching blijft de spiertonus laag.
Landurige Statische rek (>30sec.) is ook
effectief voor het verlagen van (te) hoge
spiertonus.

Doorbloeding:
5 studies: Stretching draagt niet bij aan een
betere doorbloeding.
Actief bewegen wel.
Lenigheidstraining
“Klassiekers”:
 Dynamische vormen; zwaaien & draaien
 Yoga
 Verend stretchen
“Modern”:
 Statisch, CR of CRAC Stretchen
Overload
 Stretchduur:
6 ondz SS
10 sec.
1 x CR Ayala (n=150) 15sec <=>30&45sec
 Frequentie:
Aantal HH 2-4,
1ste meeste effect.
Aantal keren per week:
Ondz. Wallin 3x PW= 5x PW
3 x PW
 Intensiteit (rekkracht/pijngrens)
>80% van max. ROM
Conclusie: Voorlopig lijkt het erop
dat de duur van één keer rek niet
zoveel uitmaakt, Het gaat meer om
de totale dosis, de combinatie van
duur en herhalingen. Korte rekduur
en veel herhalingen lijkt niet veel te
verschillen in toename van
(passieve) bewegingsuitslag
vergeleken met langere rekduur en
minder herhalingen.
Maximale Snelheid
Gergley (2009): n = 15
Directe effect van 20 min SS (3 x 10 sec x 12 oef.)
toevoegen aan actieve specifieke warming up op:
- Maximale snelheid golfclub (- 4%)
- Maximale geslagen afstand (-5%)
- Nauwkeurigheid (-30%)
Loop-efficiëntie 8 studies
In vijf studies wordt een verband aangetoond
tussen de efficiency bij hardlopen en de ROM.
Een kleinere rom correleert met een hogere
efficiency!!!
In twee studies is er een negatief effect van SS
op running economy. In twee andere studies
géén effect.
Eén studie vond een verbetering van het lopen
(op 80% Vmax) door (5 sessies) SS.
Loop-efficiëntie
Hunter et al (2011):
- Een lagere rom van plantairflexie enkel en
extensie knie zijn gerelateerd aan HOGERE
efficientie voor duurlopen.
- De lengte van de achillespees (niet de dikte!) is
een onafhankelijke en sterke voorspeller van
loopefficientie.