Transcript Definitief advies stichting WIJeindhoven SW

Aan College van B&W
Gemeente Eindhoven
Pb 90150
5600 RB Eindhoven
Ref.
Van
d.d.
betr.
cc.
raadsnummer 14R5945
Cliëntenraad SZ en SW-raad GRWRE/Ergon
Eindhoven, 14 december 2014
advies: Oprichting Stichting WIJeindhoven.
Gemeenteraad Eindhoven
Geacht College
Op 9 december hebben de cliëntenraden SZ en SW zich in een gezamenlijke vergadering laten
voorlichten over de stand van zaken met betrekking tot WIJeindhoven en zich in het kader van de
voorliggende adviesaanvraag laten informeren over de voorbereidingen m.b.t. de oprichting van de
Stichting WIJeindhoven.
Reeds eerder op 30 september 2014 heeft de SW-raad de wethouder geadviseerd om de
cliëntenraden een formele rol te geven bij de oprichting en de inrichting van de stichting.
Belangrijke punten hierbij zijn:
1. Conform het recht bij Zorg en Welzijnsinstellingen een bindend voordrachtsrecht van
cliëntenraden voor een lid van de Raad van Toezicht op te nemen in de statuten.
2. Totdat cliënten/burgerparticipatie binnen WIJ Eindhoven is geregeld de nu bestaande
cliëntenraden (SZ en SW) ad interim de status te verlenen als cliëntenraad van deze nieuwe stichting.
In week 49 begon een haast-proces omdat eerdere informatie zoals onder andere het “Spoorboekje
arbeidsvoorwaarden en oprichting stichting WIJ040” niet ter beschikking van de cliëntenraden was
gesteld.
Op vrijdag 5 december is de informatie m.b.t. de stichting per mail ontvangen en pas maandag de 8e
kon deze informatie worden doorgezet naar de leden van de cliëntenraad SZ.
Op donderdag 11 december ontving de SW-raad een reactie op zijn advies van 30 september 2014.
Met onderstreping van het belang van cliëntenparticipatie wordt aangegeven dat:
1. De gemeente participatie bij WIJeindhoven neer wil leggen bij de, nog op te richten,
bewonersparticipatie via bewonerspanels.
2. “Of de in te richten bewonerspanels zich zullen uitspreken over benoemingen zoals die van de
Raad van Toezicht of het Bestuur, laat ik graag aan de leden van deze bewonerspanels zelf……… Mijn
streven is dit proces in maart 2015 te hebben afgerond.”
U zult begrijpen dat de cliëntenraden het niet eens zijn met deze reactie. Niet dat uiteindelijk de
nieuwe cliënten/burgerparticipatie binnen WIJeindhoven deze rol moet krijgen. Dit is al helder
verwoord door de term ad interim.
Maar zeker ook omdat als er geen voordrachtsrecht geregeld is en er geen cliëntenparticipatie vanaf
1-1-2015 formeel geregeld is, er een periode van “carte blanche” ontstaat. Een “carte blanche”
periode van enkele maanden juist in een kwartaal waarin de Stichting WIJeindhoven full speed
allerlei processen gaat inrichten. Dit inclusief directe uitvoeringszaken en in het eerste kwartaal van
2015 zullen de strategische- en organisatorisch lijnen voor de komende twee jaar worden uitgezet.
Gezien het feit dat de stichting voor een voorlopige periode tot 1-1-2017 wordt ingericht ,is
cliëntenparticipatie vanaf de start, dus vanaf dag 1, nog van groter belang.
Vanuit het oogpunt van werknemersbelangen, eveneens een essentiële vorm van participatie, is het
noodzakelijk dat er, in overleg met de vakverenigingen, ook onmiddellijk een ondernemingsraad a.i.
Advies Oprichting stichting WIJeindhoven
1 van 5
wordt ingesteld. De ruim 200 werknemers behoeven, ter voorkoming van “een carte blanche
periode” bij de inrichting van personeelsregelingen en beleidskeuzes vanaf dag 1g een OR.
In een brief aan het college over de RIB Oprichting Stichting kenmerk 14R5945 d.d. 13-10-2014 wordt
verslag gedaan van de commissievergadering Maatschappelijke Ontwikkelingen van 7 oktober 2014.
Rondom de oprichting van de stichting “.. pleiten een aantal fracties expliciet voor het betrekken van
inwoners en cliëntenraden.
Advies
Op basis van bovenstaande adviseren de beide cliëntenraden u nadrukkelijk om bij de oprichting
van de stichting en de benoeming van de Raad van Toezicht nadrukkelijk het advies van de SWraad d.d. 30 september 2014 over te nemen en in de statuten te verankeren.
Ten aanzien van de conceptstatuten adviseren de cliëntenraden u het volgende.
Artikel 5.1:Bestuur van ten minste een (1) lid.
De ervaring leert en de maatschappelijke discussie en daarmee de nieuwe regels van governance
wijzen uit dat bestuurders die in hun eentje de Raad van Bestuur vormen bij stichtingen, corporaties
en andere organisaties te weinig weerwoord krijgen en vaak ongebreideld gebruik maken/maakten
van hun bevoegdheden.
Advies
Wijzig dit artikel dat het uitgangspunt tenminste twee (2) leden is.
Kan ook nader geregeld worden in de profielschets zie 5.4
Artikel 5.4:Profielschets bestuur
Advies
Geef de “cliëntenraad” van de stichting adviesrecht bij de samenstelling van de profielschets.
Artikel 6.11:Staken der stemmen
Het is de portefeuillehouder die uiteindelijk het besluit, waarbij de stemmen staakten, moet
uitvoeren. In het kader van verdeling van verantwoordelijkheid en bevoegdheden is het dan ook
logisch dat de portefeuillehouder bij het staken der stemmen beslist.
Advies
Geef de portefeuillehouder het beslissingsrecht bij het staken der stemmen.
Artikel 6.13:Blanco stemmen
Het blijft opvallend dat blanco stemmen als niet uitgebracht worden beschouwd terwijl bij een
gemeenteraad en ander gremia blanco stemmen wel gelden als zijnde uitgebracht. Bovendien is,
zeker in een klein bestuur, er een goede (persoonlijke) reden van een professional om zo te stemmen.
Advies
Blanco stemmen tellen mee als geldig uitgebrachte stem.
Artikel 10 algemeen:Voordrachtsrecht CR en OR voor leden van de Raad van Toezicht.
Het is opvallend dat in de gemeente die in zijn coalitieakkoord participatie van inwoners prioriteit
geeft blijkbaar geen oog heeft voor de discussie over goed governance in de betekenis dat
cliëntenraden en de ondernemingsraad een rol zouden moeten hebben in de benoeming van leden
van de Raad van Toezicht en het Bestuur.
Binnen de zorg- en welzijnsinstellingen is het inmiddels gebruikelijk en bij het reguliere bedrijf krijgt de
OR steeds meer een voordrachtsrecht in de benoeming van de Raad van Commissarissen.
Dit alles als een van de stappen om het old-boys netwerk te doorbreken teneinde toezicht meer te
laten zijn als elkaar de bal toespelen.
Advies Oprichting stichting WIJeindhoven
2 van 5
Wil het recht ooit kracht krijgen dan behoort het nu opgenomen te worden in de statuten.
Advies
Geef zowel de “cliëntenraad” als de ondernemingsraad het bindend recht van voordracht voor ieder
tenminste een (1) lid van de Raad van Toezicht.
Werk dat uit in artikel 10 van deze statuten en andere relevante artikelen .
Artikel 10.4:Kennis en relevante ervaringen.
Een van de kenmerken van WIJeindhoven is en dat wordt keer op keer benadrukt, dat er
geëxperimenteerd moet worden met manieren van werken/organisatie. Zoeken naar nieuwe kaders,
werkvormen en waar het kan zelf een (nieuwe) weg zoeken. Daarnaast en dat wordt van alle kanten
zwaar aangezet, en volgens de cliëntenraden zeer terecht, is het ultieme doel cliënten en inwoners
van Eindhoven in hun kracht te zetten.
Wat dan echt voor onmogelijk gehouden zou moeten worden, gebeurt hier. De meest denkbare
traditionele kennis, kunde en vaardigheden, die maar bedacht kunnen worden, worden hier benoemd
als competenties voor de leden van de Raad van Toezicht. Kennis, kunde en ervaring die binnen de
gemeente, binnen de meewerkende organisaties en waarschijnlijk deels ook binnen de in te richten
cliënten/burgerparticipatie meer dan voorhanden zijn. Daarbij niet te vergeten dat op basis van
artikel 10.9 kan de RvT zelf elke deskundigheid kan inhuren.
Daarbij komt dat competenties als scherp zijn, doorvragen, kritisch luisteren enzovoorts,
competenties die nog dikwijls ontbreken bij leden van de Raad van Toezicht, niet worden genoemd.
Dit alles riekt niet echt naar vernieuwing.
Waarom niet opgenomen dat kennis, kunde relevante ervaring en dergelijke gezocht wordt op die
zaken waar het experiment gezocht wordt. Dat betekent dat termen als medezeggenschap,
cliëntenparticipatie, burgerschapskunde, sociocratie en andere nieuwe vormen van organisatiekunde
met het doorbreken van traditionele structuren en werkwijzen als uitgangspunt worden genomen in
het zoeken naar leden voor de Raad van Toezicht.
Advies
Schrap wat hier staat aan aantoonbare en relevante ………
Neem nadrukkelijk op dat de Stichting bij de inrichting van de Raad van Toezicht nadrukkelijk zoekt
naar kennis en ervaring vanuit een benchmarkt gedachte.
In ieder geval betekent dit kennis en aantoonbare visie op organisatievormen zoals Sociocratie en
(burger) participatie en altijd met een kritische blik.
Artikel 10.21:Adviesrol “cliëntenraad” en ondernemingsraad
In de WOR is een en ander al geregeld maar het is helder als hier vastgelegd wordt dat de
ondernemingsraad als vertegenwoordigers van de vele werknemers en de “cliëntenraad” vooraf
advies moet worden gevraagd voordat de RvT en het bestuur zijn besluit neemt.
Gezien het algemeen wettelijk kader zal op dit moment geen formele rol weggelegd kunnen zijn voor
de CR en de OR bij aangifte van faillissement.
Advies
Neem de expliciete adviesrol van OR en CR op waarbij het advies vooraf gevraagd moet worden op
een zodanig tijdstip dat het advies van de OR en de CR van wezenlijke invloed moet kunnen zijn op
het te nemen besluit van het bestuur en de RvT.
Artikel 10….:Vergadering RvT met OR en CR
In het algemeen, en de feiten staven dat regelmatig, is het onverstandig om alle communicatie over
de stichting richting Raad van Toezicht in een directe lijn via het bestuur te laten lopen.
Om ongefilterd zicht te krijgen op het reilen en zeilen van de organisatie en de uitwerking daarop
richting inwoners van Eindhoven is het een pre als de Raad van Toezicht, buiten artikel 24 van de
WOR om, zelf –nadrukkelijk zonder aanwezigheid van het bestuur- tenminste een maal per jaar een
gesprek heeft met de OR en de CR.
Advies Oprichting stichting WIJeindhoven
3 van 5
Advies
Voeg conform dit uitgangspunt een artikel (lid) toe zodat werknemersparticipatie en
cliënten/burgerparticipatie naast schriftelijk advies jaarlijks met de RvT om tafel gaat zitten.
Artikel 12:Bewonerspanel
De term “bewonerspanel” geeft tevens een gedefinieerde vorm van participatie aan. Daarnaast
wordt in de verdere tekst van dit artikel uitsluitend gesproken over bewoners.
De raadscommissie Maatschappelijke Ontwikkeling en de gemeentelijke cliëntenraden bepleiten in
het najaar van 2014 meerdere keren om een combinatie te maken van cliënten/burgerparticipatie.
Los daarvan, door nu opnieuw het wiel uit te vinden en niet te spreken over een “cliëntenraad” is er
geen kader waarnaar later verwezen kan worden. Het zou goed zijn aan te sluiten bij de taken en
bevoegdheden zoals die in de wet zijn vastgelegd voor cliëntenraden in de Zorg en Welzijn.
Helemaal valt op, zie ook eerder schrijven van de wethouder, dat hier opnieuw het risico ontstaat dat
een en ander ingericht wordt zonder advies van de gemeentelijke cliëntenraden. Het zou in de
gemeente Eindhoven toch niet mogen kunnen voorkomen dat het College een huishoudelijk
reglement over cliënten/burgerparticipatie inricht en beslist zonder proactieve inbreng van de
gemeentelijke cliëntenraden.
Dit alles omdat, tot dat moment, er nog geen “cliëntenraad” Wijeindhoven bestaat.
Advies
Gebruik tot beter weten in de term “cliënten/burgerparticipatie” of “cliëntenraad”.
Neem in dit artikel op dat voor de vaststelling van het huishoudelijk reglement over de inrichting van
cliënten/burgerparticipatie, de “cliëntenraad” a.i. (de twee nu bestaande gemeentelijke
cliëntenraden) advies gevraagd moet worden.
Of
Neem de wet over cliëntenparticipatie in de zorg op dit punt over.
Artikel 14:Reglementen
Los van de bevoegdheden van de OR zoals deels vastgelegd in artikel 27 WOR kunnen en zullen
nadere regels, liefst zo weinig mogelijk, direct invloed hebben op de bewoners die als potentieel cliënt
in aanraking komen met WIJeindhoven.
Het is daarom van belang dat voor het vaststellen van reglementen de “cliëntenraad” instemming
moet worden gevraagd. Instemming is zwaarder dan advies en is ook de betekenis van
cliëntenrechten bij zorginstellingen.
Advies
De bestuurder behoeft de instemming van de “cliëntenraad” voor elk door hem voorgenomen
besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van reglementen die van invloed zijn op de contacten,
rechten, plichten en privacy van potentiële cliënten van WIJeindhoven.
Artikel 17:Slotbepaling
Zoals eerder aangegeven zijn de gemeentelijke cliëntenraden met de gemeenteraad en het College
van mening dat cliënten/burgerparticipatie essentieel is in het proces van WIJeindhoven. Regel dan
ook in de statuten dat de “cliëntenraad” deze rol kan vervullen.
Mocht het argument van spoedeisend worden ingezet dan zou het zo moeten zijn dat de RvT zelf op
de kortst mogelijke termijn de “cliëntenraad” met argumentatie informeert over de noodzaak van de
genomen actie/besluit. In nader overleg kan dan overeenstemming gevonden worden door een
toekomstig nagenoeg “gelijk” besluit.
Advies
Toevoegen …. Na het inwinnen van het schriftelijk advies van de “cliëntenraad”.
Bij tegenwerping in kade van spoedeisendheid is het advies om in lijn met bovenstaande
argumentatie artikel 17 aan te passen.
Advies Oprichting stichting WIJeindhoven
4 van 5
Afsluitend
Het past de gemeente (en WIJ040) Eindhoven niet om in het eerste kwartaal van 2015
cliëntenparticipatie buiten spel te zetten in de periode dat heel veel moet worden ingeregeld. Het
voorstel om meteen te starten met een cliëntenraad ad interim en een Ondernemingsraad ad
interim geeft in de praktijk blijk van de bedoelingen met Participatie die bij de gemeente Eindhoven
hoog in het vaandel staan.
Procedure
Als cliëntenraden min of meer definitieve notities krijgen zonder daar vooraf kennis van hebben
kunnen nemen zal het feit blijven bestaan dat adviezen, zeker in het kader van verordeningen,
reglementen en zoals nu statuten, ook op de details moeten ingaan.
Het is niet onze wens maar met een algemene opmerking of alleen een pluim wordt dan de essentie
van cliëntenparticipatie gemist en dat past niet in het vaandel van het coalitieaccoord van de
gemeente Eindoven en de taak die de gemeentelijke cliëntenraden bij verordening door de
gemeenteraad kregen opgelegd.
Hoogachtend,
Namens
Cliëntenraad SZ
SW-Raad GRWRE/Ergon
Anjo Breuers
Voorzitter
Cis van der Vleuten
voorzitter.
[email protected]
Advies Oprichting stichting WIJeindhoven
5 van 5