Transcript FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI www.bilgiekonomisi.blogspot.com Avukat Ayten Çorapçıoğlu ULUSAL GELİŞİM 1995 yılı fikri mülkiyet hukukumuz bakımından bir milattır.  1995 yılında Dünya Ticaret Örgütünü (DTÖ) kuran anlaşmanın eklerinden TRIPS’in.

FİKRİ MÜLKİYET
HAKLARI
www.bilgiekonomisi.blogspot.com
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
1
ULUSAL GELİŞİM
1995 yılı fikri mülkiyet hukukumuz
bakımından bir milattır.
 1995 yılında Dünya Ticaret Örgütünü
(DTÖ) kuran anlaşmanın eklerinden
TRIPS’in kabulü ve yine gümrük birliğini
kuran 1/95 sayılı AB-Türkiye Ortaklık
Konseyi Kararı, fikri mülkiyet mevzuatımızı
derinden etkilemiştir.

Avukat Ayten Çorapçıoğlu
2



Ülkemizde 1995 yılında patent, marka, tasarım ve
coğrafi işaretler ile ilgili dört ayrı Kanun Hükmünde
Kararname (KHK) yürürlüğe konulmuştur.
Anılan KHK’ların kaynağı büyük ölçüde Avrupa Birliğinin
(AB) konuya ilişkin mevzuatıdır.
Yine 1994 yılında sınaî mülkiyetle ilgili işlerin yürütülmesi
için Türk Patent Enstitüsünü (TPE) kuran başka bir KHK
yürürlüğe konulmuştur. Daha sonra bu KHK’nın yerini
5000 sayılı yasa almıştır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
3
MÜLKİYET HAKKI


Medeni Kanunumuz, iktisadi değer taşıyıp
şahıslarca hukuki işlemlere konu yapılabilen
malları taşınır ve taşınmaz mallar olarak
düzenlemiştir. Bunlar MADDİ MALLARDIR.
Yaratıcı insan zekasının ürünü olup, üzerinde
cisimlendiği maddi mallardan ayrı bir hukuki
varlığa ve iktisadi değer sahip olan mallara ise
GAYRI MADDİ MALLARDIR.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
4
FİKRİ MÜLKİYET
HAKLARININ KONUSU







Eser
Marka
Patent
Faydalı model
Tasarım
Coğrafi işaretler
Topografya
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
5
FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU
Temel Olarak İki Kategoriye Ayrılır
Telif hakları olarak da bilinen fikir ve sanat
eserleri (copyrights)
 Sınaî mülkiyet hakları

Avukat Ayten Çorapçıoğlu
6
TELİF HAKLARI
Eserin meydana getirilmesiyle
kendiliğinden doğar.
Bunun için bildirim ya da tescil gibi bir
prosedüre ihtiyaç bulunmamaktadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
7
SINAİ MÜLKİYET HAKLARI

Patent, faydalı model, marka ve tasarım
gibi sınaî mülkiyet kategorisinde yer alan
haklar Türk Patent Enstitüsü (TPE) gibi bir
idari kurumda TESCİL ettirilmek ile doğar.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
8
Madrid Protokolü Uyarınca Yapılan Marka
Tescili
Türkiye’nin 01.01.1999 tarihinden itibaren taraf olduğu Madrid
Protokolü uyarınca Türkiye’den tek bir başvuru ile aşağıda
belirtilen ülkelerde geçerli olabilecek ve Uluslararası Marka Tescili
olarak anılan bir marka tescili alınabilmesi mümkün hale gelmiştir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
9
Avusturya, Benelux (Belçika, Hollanda, Lüksemburg),
İsviçre, Çin, Küba, Çek Cumhuriyeti, Almanya,
Danimarka, Estonya, İspanya, Finlandiya, Fransa,
Gürcistan, İngiltere, Macaristan, İzlanda, Kenya,
Demokratik Kore Cumhuriyeti, Liechenstein, Lesoto,
Letonya, Litvanya, Monako, Moldova, Mozambik,
Norveç,
Polonya,
Portekiz,
Romanya,
Rusya
Federasyonu, İsveç, Sierra Leone, Slovenya, Slovakya,
Swaziland, Türkiye, Sırbistan, Fas, Türkmenistan,
Japonya, İtalya, Antigua ve Barbuda, Yunanistan, Butan,
Singapur, Ermenistan, Ukrayna, Moğolistan, Avustralya,
İrlanda, Bulgaristan, Zambia, Beyaz Rusya, Makedonya,
Arnavutluk, Kore Cumhuriyeti, Hollanda Antilleri,
Amerika, Kıbrıs, İran, Hırvatistan, Kırgızistan, Namibya,
Suriye,
Avrupa
Topluluğu,
Bahreyn,
Vietnam,
Özbekistan, Botswana, Karadağ
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
10
Uluslararası Marka Tescil
Başvurusu





Tek Yetkili Ofis (WIPO)’dur.
İşlemler Ve Maliyet Açısından Avantajlıdır
Ülke Seçimi Ve Mevcut Başvuruya Daha Sonra
Ülke Eklenmesi Mümkündür.
Uluslararası Başvuru Türkiye’de Alınan Bir
Tescile Veya Dosyalanan Bir Başvuruya
Dayanmalıdır .
Uluslararası Tescil, 5 (Beş) Yıl Boyunca
Türkiye’de Dosyalanan Başvuru Veya Alınan
Tescile Bağımlı Olacaktır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
11
Beş Yılın Bitimi İle Uluslararası Tescil
Bağımsız Hale Gelecektir.
 Uluslararası Tescil Maliyeti Ülkelerin
Belirlenmesinden Sonra Tespit
Edilebilmektedir.
 Resmi ücret İsviçre Frankı cinsinden yetkili
ofis WIPO’ya, başvuru harcı ise Türk
Patent Enstitüsü’ne ise TL cinsinden
ödenmektedir.

Avukat Ayten Çorapçıoğlu
12
AVANTAJ
Uluslararası Marka Tescil Başvurusu, tek
yetkili ofis (WIPO) tarafından
yürütüldüğünden işlemler ve maliyet
açısından avantajlıdır. Ayrıca, bu sistem
başvuru sırasında ülke seçimi ve mevcut
başvuruya daha sonra ülke eklenmesi
imkânı sağlamaktadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
13
İŞLEMLER SÜRESİ
Uluslararası tescil işlemi, tescil belgesinin
yetkili ofis WIPO tarafından
düzenlenmesinin ardından 12 veya 18
aylık süre sonunda sonuçlanmaktadır. Bu
sürenin sonunda marka sahibi markasının
hangi ülkelerde tescil edildiğini veya red
edildiğini öğrenir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
14
TESCİLİN KORUMA SÜRESİ
 Uluslararası
Tescilin Süresi Başvuru
Tarihinden İtibaren 10 Yıldır Ve Bu
Sürenin Sonunda Yenilenebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
15
Topluluk Marka Tescili


GEÇERLİ OLDUĞU ÜLKELER
Topluluk Markası olarak alınacak tek bir tescil ile
Avusturya, Belçika, İngiltere, Danimarka,
Almanya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan,
İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz,
İspanya, İsveç, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti,
Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta,
Polonya, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya,
Romanya ve Bulgaristan’da markanın
korunması mümkün olabilecektir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
16
AVANTAJ
Topluluk markası başvurusu, tek bir yetkili
ofis (OHIM) tarafından yürütüldüğünden ,
işlemler ve maliyet açısından avantajlıdır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
17
DEZAVANTAJ
Topluluk üyesi ülkelerden herhangi
birinden yapılan marka başvurusuna itiraz
edilmesi ve bu itirazın yetkili ofis (OHIM)
tarafından kabul edilmesi halinde Topluluk
Marka Başvurusu red edilmektedir. Bu
durumda Topluluk Marka Başvurusu itiraz
gelmeyen ülkelerde ulusal marka
başvurusuna dönüştürülebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
18
SÜRE
Başvuru yapıldıktan sonra tescil
belgesinin alınmasına kadar geçen
süre yaklaşık olarak 1.5 yıldır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
19
KORUMA SÜRESİ
10 yıldır.
Bu süre sonunda yenilenebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
20
KULLANIM ZORUNLULUĞU
Topluluk Markası, tescil tarihinden itibaren
birbirini izleyen 5 (beş) yıl içinde Topluluk
ülkelerinden en az birinde kullanılmaz ise,
bu durum markanın iptaline yol açabilir.
Topluluk üyesi ülkelerden herhangi
birindeki kullanım kullanma koşulunun
yerine getirilmesi için yeterlidir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
21
MARKA BAŞVURU İSTEK
FORMU
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
22
BAŞVURUNUN YAPILACAĞI FİRMA – ŞAHIS ADI:
İLGİLİ KİŞİ - GÖREVİ:
TELEFON: 0 - _ _ _ - _ _ _
ADRESİ:
_ _ _ _
TELEFAKS
E-POSTA
:0- _ _ _ - _ _ _
:
_ _ _ _
VERGİ DAİRESİ :
VE
NUMARASI
:
----------------------------------------------------------------T.C. KİMLİK NO :


Marka / Şekil Araştırması Yapıldı, Olumlu Başvuru İstiyorum.
Marka / Şekil Araştırması Yapıldı, Riskli Başvuru İstiyorum.
Marka (lar):
Sadece Araştırmanın Yapıldığı Eşyalar İçin Başvuru İstiyorum.
Araştırılması Koşulu ile Eklemek İstediğim Eşya/Hizmetler Var
Lütfen bu Eşya/Hizmetleri belirtiniz: ……………………………………………………..
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
Ektedir
Özel Vekaletname
İş Belgesi (Faaliyet Belgesi) ya da Oda Sicil Kayıt Sureti
Başvuru Ücretine Ait Dekont





Sonra Gönderilecektir


Not:
İMZA/ TARİH
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
23
TÜRKİYE’DE
BULUŞLARIN
KORUNMASI
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
24
PATENT HAKKI

Patent geçici bir süre ile diğerlerini buluş
konusu ürünü üretmekten, kullanmaktan,
satmaktan ve ithal etmekten belirli süre ile
men eden tekel hakkıdır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
25
Türkiye’de buluşlar, 27/6/1995
tarihinde yürürlüğe giren 551
sayılı Patent Haklarının
Korunması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname ile
korunur.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
26
PATENT HAKKI TANIMA ESASI
TÜRKİYE
ABD
First to invent
DİĞER ÜLKELER
First to file
Patent hakkı ilk başvurana
aittir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
27
Patent Verilebilirlik Konusunda
Ulusal farklılıklar
Biyoteknolojik ve Bilgi
Teknolojilerine ilişkin buluşların
patentlenebilirliği konusunda
ülkeler arasında yaklaşım
farkları bulunmaktadır.
Bilgisayarla İlgili Buluşlar
AB ve Japonya – Dar Yaklaşım
ABD – Kapsamlı Yaklaşım
Biyoteknolojik Buluşlar
AB – Dar Yaklaşım
ABD – Kapsamlı Yaklaşım
TR
AB Yaklaşımı Benimsenmiştir
İnsan klonlama işlemleri, genetik
değiştirmeler, embriyoların
kullanımı; esas olarak biyolojik bir
işlem sonucu ortaya çıkan bitki ve
hayvan çeşitleri
patentlenememektedir.
 TPE Taslak Yönetmelik
 98/44/EC Direktif ve EPC
hükümlerine uyum
 Kanun olarak düzenlenmelidir.
 Bilgisayar yazılımlarının
patentlenebilirliğine ilişkin
düzenleme bulunmamaktadır
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
28
Patent İşbirliği Antlaşması (PCT)


Patent İşbirliği Antlaşması 1 Ocak 1996 tarihinde
Türkiye’de yürürlüğe girmiştir.
Başvuru sahipleri açısından maliyetlerin ve sorunların
azalmasını sağlamış ve başvuru sahiplerine, patent alma
sürecinde yapılması gereken büyük ödemeleri buluşun
değeri daha iyi anlaşılıncaya kadar erteleme imkânını
tanımıştır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
29
BULUŞLAR
Teknik problemlerin çözümü
 Patent koruması:

 Yeni,
 Tekniğin
bilinen durumunu aşan,
 Sanayide uygulanabilir,
buluşlara verilen korumadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
30
PATENT BİLGİSİNİN TAKİBİ
 Teknolojideki
mevcut durum
 Rakiplerin çalışmaları
 Fikri haklar ihlallerinin önlenmesi
 Tekerleği yeniden keşfetmemek
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
31
Patent Bilgisine Ulaşım
İZLEME (WATCH)
Şirketin iş sahasına giren
teknolojik alanlardaki,
tüm patent başvurularının
periyodik olarak izlenmesi
ARAŞTIRMA (SEARCH)
Bir proje başlangıcında veya
herhangi bir aşamasında
konu ile ilgili patentlerin
tespiti
ep.espacenet.com
www.uspto.gov
www.delphion.co
m
www.dialog.com
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
32
Sonuç

Patentler bir araştırmacıya daha önce
denenen çözümleri ve önceki hataları
aktarır, araştırmacıyı daha etkin ve özgün
çözümler bulmaya yönlendirir
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
33
BULUŞLARIN KORUNMASI
Patent veya Faydalı Model Belgesi ile
sağlanır .
 İncelemesiz Patent 7 yıl
 İncelemeli Patent 20 yıl
 Faydalı Model Belgesi 10 yıl
süre için koruma sağlar.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
34
Patent almak için yapılan başvuru
Önce şekli şartlar yönünden incelenir .
 Şekli şartlara uygun olan başvurulara ait
tarifname, resimler ve istemler ile
düzenlenen Araştırma Raporu yayınlanır.

Avukat Ayten Çorapçıoğlu
35
İncelemesiz Sistemler





Üçüncü kişilerin yayınlanan başvuru ve araştırma raporu
ile ilgili olarak bildirecekleri görüşler başvuru sahibine
bildirilir.
Belirlenen süre dolduktan sonra, üçüncü kişilerin
görüşleri dikkate alınmadan,
Patent verilebilirlik şartları açısından esas inceleme
yapılmaz.
Araştırma Raporu ile, inceleme yapılmasını sağlayacak
referans patentler ve diğer açıklanmış bilgiler saptanır.
Yedi yıl için verilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
36
İncelemeli Sistemler




Araştırma Raporunun yayınlanmasından sonra,
üçüncü kişiler, patent verilebilirlik şartları
açısından itiraz edebilir.
Başvuru sahibinin incelenerek patent verilmesini
tercih etmesinden veya bir üçüncü kişinin
inceleme yapılmasını talep etmesinden sonra,
esas inceleme yapılır.
İnceleme Raporunun olumlu olması veya
olumsuzlukların giderilmesi halinde,
İncelemeli Patent yirmi yıl için verilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
37
Faydalı Model Belgesi Sisteminde


Patent verilebilirlik şartlarından üçüncüsü olan
ve kısaca “buluş basamağı - Inventive Step”
olarak adlandırılan, “tekniğin bilinen
durumunun aşılması” kriteri yoktur. Bu
sistemde Araştırma ve İnceleme Raporları
düzenlenmez.
Faydalı Model Belgesi ile sağlanan koruma,
usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen
ürünler ve kimyasal maddelere
uygulanmamaktadır. (KHK 551 Madde 155)
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
38
FAYDALI MODEL SİSTEMİNDE




Şekli şartlara uygunluk açısından incelenen faydalı
model başvuruları, yayınlanarak üçüncü kişilerin
itirazlarına açılır.
Üçüncü kişiler tarafından yapılan itirazların başvuru
sahibi tarafından dikkate alınması zorunlu değildir.
Başvuru sahibi, itirazlardan sonra, tarifnamede değişiklik
yapabilir veya başvuruyu geri çekebilir veya itirazları
dikkate almadan belge düzenlenmesini isteyebilir.
Faydalı Model Belgesi on yıl için verilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
39
Ortak sonuçlar

Faydalı model belgesi konusu buluşun yeni olup
olmadığı ve/veya sanayide uygulanabilir olup
olmadığı konuları, önceden itiraz edenler
tarafından hükümsüzlük davası açılması halinde,
İhtisas Mahkemeleri tarafından değerlendirilir.

İncelemesiz olarak alınan bir patent yedi yıllık
süre içinde talep yapılmak koşuluyla İncelemeli
Patente değiştirilebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
40



İncelemeli sisteme geçiş isteği, patent sahibi
veya üçüncü bir kişi tarafından yapılabilir.
Yedi yıllık süre geçtikten sonra, değiştirme
olanaksızdır. İstek yapılmadığı için, Patentin
koruma süresi sona erer.
Patent Başvurusu Faydalı Model Başvurusu’na
veya Faydalı Model Başvurusu Patent
Başvurusu’na, belirli süreler içinde istenilme
koşuluyla değiştirilebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
41
 Patent başvurusunun Faydalı Model başvurusuna
değiştirilmesini, Türk Patent Enstitüsünün de önerme
hakkı vardır
 Ancak, başvuru sahibi Enstitünün önerilerini kabul edip
etmemekte serbesttir.
 İncelemesiz patent sisteminde, araştırma raporunun
yayınlandığı tarihten itibaren altı ay içinde; İncelemeli
patent sisteminde, itirazlara cevap verme süresi olan üç
+ üç ay içinde değişiklik yapılabilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
42
Patent
Başvurusunun
Hazırlanması
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
43
İLK AŞAMA
 Patent başvurusunu hazırlamaya başlamadan önce
buluş ile ilgili teknik alanda kapsamlı bir ön araştırma
yapılması gerekmektedir.
 Türkiye’de verilmiş patentler arasındaki ön araştırma,
Patent Enstitüsünün bilgisayar sisteminde
yapılabilmektedir.
 Amerikan Patentleri, Uluslararası Patent Başvuruları,
Avrupa Patent Başvuruları konusunda uluslar arası
patent veri tabanlarında araştırma yapılabilmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
44
İkinci aşama




Bütün dünyayı kapsayan bir ön araştırma
yapılmasıdır.
Ön araştırma sonuçları elde edildikten,
yorumlandıktan ve raporlandıktan sonra,
Patent başvurusunun hazırlanması işlemleri
başlatılmaktadır.
Öncelikle buluş konusunu ayrıntılı olarak
açıklayan bir tarifname hazırlanması
gerekmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
45
PATENT’İN ÖZÜ
TARİFNAMEDİR


Buluş konusunun korunması bu tarifnamede
anlatılacak bilgi ile sınırlı olacağı için, korunması
istenilen buluşun tarifnamede çok iyi
açıklanması gerekmektedir.
Buluş konusunu bilen (Özellikle buluşu yapan
veya yapanlar) teknik kişilere, hazırlanacak
metin konusunda örnekler üzerinde bilgi
verilmesi ve daha sonra taslağın bu kişiler ile
birlikte yazılması GEREKİR.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
46
TARİFNAMENİN İÇERİĞİ



Buluşun başlığı ,
Buluşun ilgili olduğu teknik alan. Örnek: “Bu
buluş, ...ile ilgilidir.
Önceki teknik : Buluş konusu ile aynı teknik
alandaki daha önceki çalışmalar hakkında,
karşılaştırmalı bilgilere yer verilir.Gerek yapılan
ön araştırmada elde edilen bilgiler ve gerekse
bilinen teknikler bu bölümde açıklanmaktadır.
Önceki teknikteki uygulamaların dezavantajları
varsa bunlar özellikle belirtilmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
47
TARİFNAMENİN İÇERİĞİ



Buluş konusunun ana amacı ve varsa tali
amaçları tek tek yazılmaktadır.
Buluş konusunun açıklanması sırasında resim
veya şema veya formül veya çizelge veya bir
başka sunuş gerektiriyorsa bunlar tek tek
kısaca açıklanacaktır.
Esas açıklama. Buluş konusu buluşun
amaçları doğrultusunda, başlangıçtan
amaçlara ulaşılıncaya kadar gerçekleştirilen
işlemler itibariyle ele alınıp açıklanacaktır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
48
TARİFNAMENİN İÇERİĞİ




Resimler;Buluş konusu makine, cihaz, ürün veya yöntemin
tarifnamede açıklanması resimleri gerektiriyorsa, bu resimler
aşağıda belirtildiği şekilde düzenlenir. Akış şemaları ve
diyagramlar resim olarak kabul edilir.
Resimler yazılı kısım içermez, Şekiller ile önemli kısım ve parçalar
tarifnamede anlatım sırasına göre numaralandırılır.
Buluş açısından zorunlu olmadığı durumlarda resimler üzerinde
ölçülendirme yapılmaz. Kesitler, referans işaretleri (parça
numaraları) ve ana çizgilerin net biçimde görülmesine mani
olmayan eğim tarama ile belirtilir.
Rakamlar ve harflerin yüksekliği 0.32 cm den daha az olamaz.
Resimlere harf konması durumunda, ilgili teknik sahalarda Latin
ve Yunan alfabeleri kullanılır. Resimleri içeren sayfalar A4
(210x297mm) boyutlarında olmalıdır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
49
İSTEMLER




Tarifnamede açıklanan söz konusu buluşun patent ile
korunması istenen yeni unsurlarının yazıldığı bölümdür.
Buluş ile tekniğe kazandırılan yenilikler burada tek tek
yazılacaktır.
İSTEMLER KORUMANIN SINIRLARINI
BELİRLEYECEĞİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR.
İstemlerde yazılanlar, önceki teknikte bilinen
uygulamaları kapsamayacaktır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
50
Patent/Faydalı Model Belgesi
başvuruları ile ilgili yapılan işlemler









1.Aşama : Buluşu yapan tarafından buluş konusunun bildirimi;
2.Aşama : Buluş konusunun tartışılması ve buluş bildirimi ile
karşılaştırılması;
3.Aşama : Patent araştırması yapılması ve koruma kararı;
4.Aşama : Tarifname ile istemlerin yazılması ve varsa resimlerin çizilmesi;
5.Aşama :Başvuru Kararı (Ulusal Başvuru-yalnız Türkiye veya bir başka
ülke için), Bölgesel Başvuru (Avrupa veya Avrasya Patenti için), Uluslar
arası Başvuru (Patent İşbirliği Andlaşmasına göre Uluslararası Patent
Başvurusu 136 ülke için);
6.Aşama : Başvurunun yapılması;
7.Başvurunun patent teşvik sistemlerinden yararlanıp/yararlanamayacağı
durumunun değerlendirilmesi
8.Aşama : Başvurunun izlenmesi;
9.Aşama : Yıllık ücretlerin ödenmesi.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
51
YURTDIŞINDA PATENT
BAŞVURUSU


Patent koruması için yapılan başvuru sadece ilgili ülke sınırları
içinde geçerli olmaktadır. Buluşun patent ile korunması hangi ülkede
istenirse, o ülkede/ülkelerde başvuru yapılması gerekmektedir.
Yurtdışında patent/faydalı model belgesi başvurusunun, Türkiye’de
başvuru yapıldıktan sonra en geç 12 ay içinde başvuru yapılması
gerekmektedir.
Patent başvurusu yapılmasında kolaylık sağlayan, Türkiye’nin de
taraf olduğu Uluslararası ve Bölgesel Sözleşmeler ve Andlaşmalar
vardır. Bu Sözleşmeler ve Andlaşmalar, başvuru işlem sürelerinin ve
maliyetlerin azaltılmasını amaçlamaktadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
52
Ulusal Başvuru



Bir ülkeye ilk kez yapılan ve sadece o ülkede
istenen korumaya ilişkin başvurudur.
Bir başka ülkede yapılan ilk başvuruya dayalı
olarak rüçhan hakkı (1) süresi içinde rüçhan
hakkı talep edilerek yapılan başvuru ulusal
başvurudur.
Ulusal başvurular, başvuru yapılan ülkelerde
birbirinden bağımsız olarak, ülkelerin kendi
yasaları gereğince değerlendirilmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
53
Bölgesel Başvuru

Buluşun korunması istenen ülkelerin içinde
bulunduğu bölgelere ait örgütlere başvuru
yapılmakta ve örgütlerin uymakla yükümlü
olduğu sözleşme hükümlerince işlemler
yürütülmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
54
Avrupa Patenti Sözleşmesi
(Münih Sözleşmesi) (EPC)



Bu sözleşmeye göre başvuru ve izleyen patent işlemleri
Avrupa Patent Ofisi tarafından yürütülmektedir.
Sözleşmeye Türkiye dahil olmak üzere 31 ülke üyedir.
Avrupa Patenti başvurusunda, EPO tarafından
gerçekleştirilen inceleme aşamasından sonra hazırlanan
inceleme raporu doğrultusunda uygun görüldüğü
takdirde Avrupa Patenti düzenlenmektedir.
Avrupa Patenti düzenlendikten sonra başvuru sırasında
belirlenen ülkelerden seçilenler için o ülkenin ulusal
patentine dönüşmektedir. Diğer bölgesel
sözleşme/örgütler ; Avrasya Patenti Sözleşmesi (EAPC),
Afrika Fikri Haklar Örgütü (OAPI) ve Afrika Bölgesel Fikri
Haklar Örgütü (ARIPO)’dur.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
55
Uluslararası Başvuru


Uluslararası patent başvurularının
organizasyonu, Patent İşbirliği Andlaşması
hükümleri çerçevesinde, Dünya Fikri Haklar
Örgütü (WIPO) tarafından yürütülmektedir.
Kısaca PCT olarak bilinen Patent İşbirliği
Sözleşmesi, 2006 yılı itibariyle üye 136 ülkede
aynı anda patent başvurusu yapılması ve patent
verilme aşamasına kadar getirilmesi için bir
sistem getirmektedir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
56
DİĞER ADIMLAR




Uluslararası aşama ve ulusal aşama olarak iki aşamadan oluşan bu
sistem, bir çok ülkede ayrı ayrı patent başvurusu yapılması gereğini
ortadan kaldırmaktadır.
Uluslararası aşama: dosyalama, araştırma, inceleme ve yayın
prosedürlerini kapsayan 30 aylık bir süreçtir.
Ulusal aşama ise her ülkenin Patent Ofisi nezdinde patent verilme
prosedürünü kapsar.
Bu sistemde başvuru yapıldıktan sonra, başvuru yayınlanmakta,
araştırma raporu ve başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak ön
inceleme raporu hazırlanmakta olup rüçhan tarihinden itibaren 30.
ayda ulusal aşamaya geçiş yapılmaktadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
57
PATENT KONUSU BULUŞUN
KULLANMA ZORUNLULUĞU


Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, patentle
korunan buluşu kullanmak zorundadır.
Kullanma zorunluluğu patentin verildiğine ilişkin
ilanın ilgili bültende yayınlandığı tarihten itibaren
üç yıl içinde gerçekleştirilir. Kullanmanın
değerlendirilmesinde Pazar şartları göz önünde
tutulur.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
58
Kullanımın ispatı





Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, Enstitü nezrinde buluşu
kullanmakta olduğunu resmi bir belge ile kanıtlar. Kullanım belgesi,
buluşun kullanıldığı sınai işletmedeki üretimin incelenmesi
sonucunda verilir.
Belge,
1- Patent konusu buluşun satışa sunulduğunu veya uygulandığını
teyit eder.
2- İlgili merci tarafından buna ilişkin başvurunun yapıldığı tarihten
itibaren üç ay içinde düzenlenir.
Kullanım belgesi Patent Siciline kayıt edilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
59
PATENTİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ




Patent konusunun, 3 ncü şahıslarca patent verilebilirlik şartlarına
sahip olmadığı ispat edilmişse;
Buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın
onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve
tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse,
Patent konusunun yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı
veya patentin 45 inci madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya
veya 12 nci maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı ve
onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse,
Patent sahibinin, patent isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat
edilmişse,
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
60
Patent Hakkının Sona Ermesi



Koruma süresinin dolması,
Patent sahibinin patent hakkından vazgeçmesi,
Yıllık ücretlerin ve ek ücretlerin öngörülen
sürelerde ödenmemesi sebeplerinden birinin
gerçekleşmesi ile sona erer.
Hakkı sona eren patentin konusu, sona erme sebebinin
gerçekleşmiş olduğu andan itibaren, toplumun malı sayılır. Bu
husus, Enstitü tarafından ilgili bültende ilan edilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
61
Avrupa Patenti Sözleşmesi Üye
Ülkeler








Avusturya  Yunanistan  İrlanda İsviçre
Birleşik Krallık Kıbrıs
Lihtenştayn
Almanya Danimarka Finlandiya Monako
Lüksemburg İspanya
Hollanda Portekiz
Fransa İsveç Türkiye Bulgaristan
Macaristan Letonya Slovenya Slovakya
Litvanya İzlanda Polonya Estonya Romanya
Belçika Çek Cumhuriyeti İtalya
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
62
EPC’ye doğrudan üye olmayan
ancak Avrupa Patenti’nin
sağlanabileceği ek ülkeler



Arnavutluk
Makedonya
Hırvatistan
Bosna Hersek
Sırbistan Karadağ
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
63
PATENT VERİLEMEYECEK
KONULAR VE BULUŞLAR
Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları,
• Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar,
• Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar,
bilgisayar yazılımları.
• Bilginin derlenmesi, düz enlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü
bulunmayan usuller.
• İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan,
hayvan vücudu ile ilgili teşhis usullerine uygulanmaz. Bunun istisnası; bu
usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim
usullerine uygulanmaz.
• Ayrıca, aşağıda belirtilen buluşlar patent verilerek korunmaz.
• Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.
• Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki
veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
64
BULUŞ BİLDİRİM FORMU
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
65
BULUŞ BAŞLIĞI
Buluşu özetleyen bir şekilde başlığı yazınız.
Örn. “Mekanik saatler için bağlantı pimi”
“Tarımsal zararlılar için bir trinitrid bileşiği”
Buluş sahibi/sahiplerinin adı soyadı
1.
2.
3.
Başvuru sahibi
Buluş sahibinden farklı ise.
İrtibat kurulacak kişi
Yazışmaların gerçekleştirileceği kimse, başvuru sahibinden farklı
ise.
İletişim bilgileri
Adres:
Telefon:
Faks:
e-posta:
Fatura bilgileri
Vergi
dairesi:
Vergi no:
Yetkili adı, ünvanı, imzası
Tarih
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
66
Teknik alan
Buluşun ilgili olduğu teknik alanı kısaca
tanımlayınız. Örn. “Bu buluş, bir düğmeye
basılarak ucu açılıp kapatılan tükenmez
kalemler ile ilgilidir.”
Önceki teknik
Buluşunuzdan önce, aynı işlevin nasıl yerine
getirildiğini özetleyiniz. Örn. “Daha önce, bu
kalemlerin uçları kalemin tepesinde bulunan
bir düğmeye aşağı doğru bastırılarak
açılıyordu.”
Varsa, bildiğiniz patent sayılarını, bu alanda
çalışan firma/şahıs adlarını ekleyiniz.
Teknik sorun
Önceki teknikte karşılaşılan sorunları
açıklayınız.
Örn. “Düğmenin tepede yer alması
ergonomik olarak kalemin açılmasını
güçleştiriyordu.”
“Bu ürünün metalden üretilmesi paslanmaya
neden oluyordu.”
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
67
BAŞVURU İÇİN GEREKEN
EVRAKLAR








Başvuru dilekçesi,
Buluş konusunu açıklayan tarifname (üç nüsha)
Patentle korunması istenilen buluşun unsur veya unsurlarını
kapsayan istem veya istemler (üç nüsha)
Tarifnamede, istem veya istemlere atıf yapılan resimler (üç nüsha)
Özet,(üç nüsha)
Başvuru harcının ödenmesi gerekmektedir.
Vekili tayin edilmişse vekaletname,
Patent başvurusu bilgi formunun doldurulması.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
68
ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSUNUN ULUSAL
AŞAMAYA GEÇİŞİ İLE İLGİLİ GEREKLİ BELGELER;







Uluslararası Araştırma Raporu,
Uluslararası başvuru yayınla ilgili belgeler,
Rapora karşı verilen görüşler tarifname, istemler ve
resimlerde yapılan değişiklikler,
Uluslararası ön inceleme raporu,
Tarifname ve İstemlerin Son metni,
Resimler gerekmektedir.
-Özel Vekaletname (Noter onayına gerek yoktur. İmzaya
yetkili kişilerce imzalanması yeterlidir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
69
PATENTTEN DOĞAN HAKLARIN
KAPSAMI

Patent hakkı sahibi, buluşun yeni, teknoloji
alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim
olup olmadığı konusunda herhangi bir
ayrım yapmaksızın patent hakkından
yararlanır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
70
Patent sahibinin önleme hakkı




Patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal
edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir
nedenle olursa olsun elde bulundurulması,
Patent konusu olan bir usulün kullanılması,
Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul
patentinin kullanılmasının üçüncü kişiler tarafından başkalarına
teklif edilmesi,
Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin
satışa sunulması veya kullanılması veya ithal edilmesi veya bu
amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa
olsun elde bulundurulması,
3.kişilerin izinsiz olarak bu fiilleri yapmasını önleyebilir.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
71
PATENTTEN DOĞAN HAKKA TECAVÜZ
SAYILAN FİİLER


Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu
ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu
taklit etmek.
Tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak,
dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına
çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya
ticari amaçla elde bulundurmak veya
uygulamaya koymak suretiyle kullanmak,
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
72
•Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulü kullanmak veya buluş
konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir
başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya
uygulamaya koymak suretiyle kullanmak.
•Patent sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans ve zorunlu lisans yoluyla
verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek.
•Yazılı fiillere iştirak ve yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve
şartlarda olursa olsun bu fiillerin yapılmasını kolaylaştırmak,
•Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan
eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak,
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
73
Patent sahibinin yetkileri




Patent Sahibi, buluşa vaki tecavüzlerden dolayı hukuk ve
ceza davası açmaya yetkilidir.
Patentten doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması
Tecavüzün giderilmesi ve maddi manevi zararın tazmini
talep edebilir.
Tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere
bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan
araçlara veya patentle bağlı bir usulün kullanımını
sağlayan araçlara el konulması talebi,
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
74



El konulan ürün ve araçlar üzerinde kendisine
mülkiyet hakkının tanınması talebi,
tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin
alınması,
tecavüz eden kişi aleyhine verilen mahkeme
kararının masrafları tecavüz eden tarafından
karşılanarak, ilgililere tebliğ edilmesi ve kamuya
ilan yoluyla duyurulması talebi,
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
75
Ticari Sırlar

TRIPS Madde 39.3,

AB - Türkiye 2/97
Sayılı OKK
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
76
Veri Koruması / Münhasıriyeti


TRIPS Madde 39.3,
Üyeler yeni kimyasal maddelerin kullandığı farmasötik veya tarımsal
kimyasal ürünlerin pazarlanmasını onaylamanın koşulu olarak,
meydana getirilmesi büyük çaba gerektiren açıklanmamış
testlerin veya diğer verilerin sunulmasını talep ettiklerinde, bu verileri
haksız ticari kullanıma karşı koruyacaklardır.
Üyeler bunun yanı sıra, kamunun korunması için gerekli olmadıkça
veya verilerin haksız ticari kullanıma karşı korunmasını sağlayacak
önlemler alınmadıkça, bu verileri ifşa edilmemeleri için
koruyacaklardır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
77
Veri Koruması / Münhasıriyeti

Aralarında bazı gelişmekte olan ülkelerin de
bulunduğu pek çok DTÖ üyesi TRIPS’le
uyumlu veri münhasıriyeti kanunları
çıkarmıştır. Ne var ki, aralarında bazı yeni
sanayileşmekte olan ülkelerin de bulunduğu
diğer DTÖ üyeleri bunu
gerçekleştirememiştir
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
78
VERİ GÜVENLİĞİNDE
TÜRKİYE
Türkiye, taraf olduğu uluslararası sözleşmeler çerçevesinde, veri
münhasıriyetini uygulamakla yükümlüdür.
19.01.2005 tarihli “Beşeri Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Yönetmeliği”
ile konuya ilişkin düzenleme yapılmıştır.
1.1.2001 tarihinden itibaren Gümrük Birliği Alanında yer alan
ülkelerden birinde alınan ruhsat tarihinden başlamak üzere 6 yıl süre
ile veri koruması uygulanacaktır.
Veri korumasından yararlanacak ürünün Türkiye’de molekül
patentinin olması koşulu aranmaktadır.
Avukat Ayten Çorapçıoğlu
79