Slide 1

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ
ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Νικόλας & Αλέξανδρος


Slide 2

Πένταθλο- Άλμα
Το πένταθλο αποτελείτο από πέντε επί μέρους
αγωνίσματα: τροχάδην, άλμα, πάλη, δισκοβολία και ακόντιο.
Οι αθλητές του πένταθλου ήταν φημισμένοι για την καλαισθησία του αρμονικά γυμνασμένου
σώματός τους. Η διεξαγωγή του πένταθλου άρχιζε με την ρίψη δίσκου ή με το άλμα, και
συνέχιζε με την ρίψη ακοντίου, τον αγώνα δρόμου και την πάλη.
Η προκαταρκτική εξάσκηση που γινότανε στα αθλητικά γυμναστήρια συμπεριλάμβανε
τέσσερις κατηγορίες άλματος, το άλμα ύψους (επί τόπου), άλμα ύψους (με φόρα), άλμα μήκους
και άλμα βάθους, ενώ στους Ολυμπιακούς αγώνες μνημονεύεται μόνο το άλμα μήκους. Το άλμα
συνοδευόταν από τους ήχους της φλογέρας που έπαιζε το «Πύθιο άσμα». Η εκκίνηση γινόταν
από μια ελαστική σανίδα, τον «βατήρα», ενώ οι αθλητές χρησιμοποιούσαν ένα βοηθητικό
όργανο, τους «αλτήρες». Ο κανονισμός του αθλήματος επέβαλε στον αθλητή να προσγειωθεί
όρθιος και να σταθεί ακίνητος ακριβώς στο σημείο της επαφής του με το έδαφος.


Slide 3

Πένταθλο- Δίσκος
 Ο δίσκος συγκαταλέγεται στα αγωνίσματα που η αφετηρία τους

δε σχετίζεται με στρατιωτικά γυμνάσια ή αγροτικές εργασίες. Οι
πρώτες περιγραφές αυτού του αγωνίσματος βρίσκονται στην
Ιλιάδα του Oμήρου και στους επιτάφιους αγώνες που
διοργάνωσε ο Αχιλλέας προς τιμήν του νεκρού του φίλου
Πατρόκλου. Εκεί, στο αγώνισμα του δίσκου νικητής
αναδείχθηκε ο Πολυποίτης, που έλαβε ως έπαθλο το σόλο, την
ακατέργαστη δηλαδή μάζα από σίδηρο, που ο ίδιος έριξε. Στην
Οδύσσεια, στους αγώνες των Φαιάκων προς τιμήν του
Οδυσσέα, στο δίσκο κέρδισε ο ίδιος ο Ιθακήσιος ήρωας. Στην
ελληνική μυθολογία, ο δίσκος έχει συνδεθεί με διαφόρους
θανάτους από ατύχημα, όπως, για παράδειγμα, εκείνον του
Υακίνθου τον οποίο ο φίλος του Απόλλωνας σκότωσε κατά
λάθος με το δίσκο, όταν το φύσημα του Ζεφύρου τον έβγαλε
από την πορεία του.


Slide 4

Σφαιροβολία
 Ο Όμηρος αναφέρει αγώνες ρίψης λίθων από τους

στρατιώτες των Αχαιών κατά την πολιορκία της
Τροίας, αλλά δεν αναφέρει τίποτα σχετικά με το
βάρος τους.
 Οι πρώτες εκδηλώσεις που μπορούν να
παρομοιαστούν με τη σύγχρονη σφαιροβολία
αναφέρονται μεταξύ στρατιωτών που
συναγωνίζονταν ποιος θα πετάξει πιο μακριά
βλήματα κανονιού


Slide 5

Πένταθλο-Ακόντιο


Ο Όμηρος αναφέρει ότι Αχαιοί όταν δεν πολεμούσαν έξω από τα τείχη
της Τροίας διασκέδαζαν ρίχνοντας δίσκο και ακόντιο. Στην Οδύσσεια οι
μνηστήρες της Πηνελόπης περνούσαν τον καιρό τους ρίχνοντας δίσκο
και ακόντιο και μάλιστα σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
 Προστάτη του ακοντισμού οι αρχαίοι θεωρούσαν το θεό Απόλλωνα,
γι'αυτό τον βλέπουμε σε αγγειογραφίες και γενικά στην "Πλαστική" να
κρατά δόρυ και τόξο "λόγχην δε εν ταις χερσίν και τόξον".
 Το ακόντιο στην Αρχαία Ελλάδα το χρησιμοποιούσαν στον πόλεμο και
στο κυνήγι. Για την εκπαίδευση τόσο των νέων όσο και των
στρατιωτών οργανώνονταν αγώνες ακοντίου. Υπήρχαν δύο ειδών
αγώνες. Εκτίναξη του ακοντίου σε μήκος, που ονομαζόταν «εκηβόλος
ακοντισμός», και εκτίναξη του ακοντίου σε στόχο, που ονομαζόταν
«Στοχαστικός ακοντισμός».
 Σαν αγώνισμα στις Ολυμπιάδες επικράτησε ο ακοντισμός σε μήκος
και ήταν ένα από τα πέντε αγωνίσματα του «πένταθλου».


Slide 6

Πένταθλο-Πάλη
 Η πάλη ήταν πολύ δημοφιλές άθλημα. Σύμφωνα με τον μύθο

ο Θησέας ήταν αυτός που ανακάλυψε την τεχνική της πάλης, έτσι
ώστε ο νικητής να μην είναι εξαρτημένος μόνο από την φυσική του
σωματική δύναμη, αλλά από την τεχνική, την ευελιξία και την
γρηγοράδα των κινήσεών του. Ο έφηβος Κρατίνος απέκτησε φήμη
όχι μόνο για την νίκη του, αλλά και για την καλαισθησία των
κινήσεων του.
 Στην πάλη διακρίνουμε δύο αγωνίσματα. Στο πρώτο ο αθλητής είχε

σκοπό να ρίξει τον αντίπαλο τρεις φορές με τους ώμους στο χώμα,
ενώ στο δεύτερο ο αγώνας συνεχιζόταν ακόμα και στο έδαφος, μέχρι
που ο νικημένος αναγκαζόταν να παραδεχτεί την ήττα του
σηκώνοντας το χέρι


Slide 7

Πένταθλο-Δρόμος
 Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα αγωνίσματα. Η

πρώτη αναφορά σε αυτό γίνεται στον Όμηρο, στην Ιλιάδα,
όπου νικητής ανακηρύχθηκε ο Οδυσσέας. Σύμφωνα με
την παράδοση, ο Ιδαίος Ηρακλής, πρόγονος του γενάρχη
των Ηλείων, ήταν εκείνος που πρώτος οργάνωσε το
άθλημα του δρόμου. Επιπλέον, όρισε το μήκος του
σταδίου (600 πόδια) στην Ολυμπία, έβαλε τους αδελφούς
του Κουρήτες να αγωνιστούν και στεφάνωσε το νικητή με
στεφάνι από αγριελιά.
 Τα παιδιά διδάσκονταν από μικρή ηλικία τις τεχνικές και
τη φιλοσοφία του δρόμου και η συνεχής, καθημερινή
άσκησή τους σε αυτόν αποτελούσε βασικό μέρος της
αγωγής τους. Άλλωστε, και ο Πλάτων στους Νόμους του
έχει τονίσει τη σημασία του αγωνίσματος στη γενικότερη
προετοιμασία των νέων στον πόλεμο.


Slide 8

Αρματοδρομία
 Η αρματοδρομία διεξάγονταν σε ιδιαίτερο στάδιο, το

«ιπποδρόμιο», αγνώστων σήμερα διαστάσεων. Το
μοναδικό ιπποδρόμιο που διασώζεται σήμερα στην
Ελλάδα βρίσκεται στο Λύκαιο όρος και έχει μήκος 300
μέτρα, ή ενάμιση σταδίου, και πλάτους εκατό μέτρων. Το
ιπποδρόμιο της Ολυμπίας πρέπει κατά τα λεγόμενα του
Παυσανία να είχε μεγαλύτερο πλάτος. Ο μηχανισμός
εκκίνησης ήταν εφεύρεση του Κληοίτα, την οποία
τελειοποίησε ο Αριστείδης. Στο ένα άκρο του ιπποδρομίου
ήταν κτισμένος ο στρογγυλός βωμός του Ταράξιππου,
αφού τα άλογα πάθαιναν απροσδόκητα πανικό όταν
περνούσαν από το σημείο αυτό. Οι αρματοδρομίες
ξεκινούσαν με τις πρώτες ηλιαχτίδες τα χαράματα και
διαρκούσαν μέχρι το απόγευμα.


Slide 9

Παγκράτιο
 Το δυσκολότερο άθλημα στους Ολυμπιακούς
αγώνες ήταν αναμφισβήτητα το παγκράτιο.

Ήταν συνδυασμός της πάλης και της
πυγμαχίας. Ο νικητής έπρεπε να νικήσει
συνδυάζοντας την ευελιξία αλλά και την
δύναμη της γροθιάς, συμβολίζοντας έτσι τον
ηρωικό αγώνα του άοπλου πολεμιστή στην
μάχη. Σε αντίθεση με την καθεαυτού πυγμαχία,
οι αθλητές του παγκρατίου αγωνίζονταν με
γυμνά χέρια και δεν χτυπούσαν με την γροθιά,
αλλά με τα δάχτυλα της πυγμής. Δυο θρυλικοί
αθλητές του παγκρατίου έμειναν στην ιστορία,
ο Θεαγένης και ο Πολυδάμας.


Slide 10

Κολύμβηση
 Η κολύμβηση στη αρχαιότητα αποτέλεσε μέσο
φυσικής άσκησης και ψυχαγωγίας. Όπως

μαρτυρούν οι αμφορείς και οι τοιχογραφίες του
1.600 π.Χ. οι Έλληνες ήταν ιδιαίτερα
εξοικειωμένοι με τη κολυμβητική τέχνη. Πάνω
σε αργυρό «ρητό» των Μυκηνών
απεικονίζονται κολυμβητές του προσθίου και
του ελευθέρου. Στην Οδύσσεια ο Όμηρος
εξυμνεί τις κολυμβητικές ικανότητες του
Οδυσσέα που όταν βυθίστηκε το πλοίο του,
κατάφερε κολυμπώντας να φτάσει στο νησί
των Φαιάκων.


Slide 11

Τοξοβολία
 Για αιώνες το τόξο ήταν από τα κυριότερα

εργαλεία για το κυνήγι και τον πόλεμο.
 Στην Ιλιάδα οι θεοί του Ολύμπου επιβάλουν
τη θέλησή τους με το τόξο και τα βέλη τους.
Στην Οδύσσεια, ο Όμηρος περιγράφει
αγώνα τοξοβολίας ανάμεσα στον Οδυσσέα
και τους μνηστήρες. Αμέτρητοι οι τοξότες
που μνημονεύονται μεταξύ ιστορίας και
μύθου


Slide 12

ΠΟΔΌΣΦΑΙΡΟ

•Οι ρίζες του χάνονται στα βάθη της ιστορίας αφού Κινέζοι, Ιάπωνες,

Αιγύπτιοι, Έλληνες, Βρετανοί και Ρωμαίοι έπαιζαν στην αρχαιότητα ένα
είδος παιγνιδιού που μπορεί να θεωρηθεί πρόδρομος του σύγχρονου
ποδοσφαίρου.
•Το ποδόσφαιρο πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1894 και άρχισε να
διαδίδεται ευρέως με την Ολυμπιάδα του 1896, όταν και
συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των αγώνων με αναμετρήσεις
επιδείξεως του αθλήματος. Πήραν μέρος η εθνική ομάδα της Δανίας, ο
Απόλλων από τη Σμύρνη, το Σπορτ Κλουμπ Θεσσαλονίκης και ο
Φιλαθλητικός (πρόγονος του Ηρακλή). Πολλοί σύλλογοι άρχισαν να
ιδρύουν τμήματα ποδοσφαίρου, ενώ ιδρύθηκαν και οι πρώτοι αμιγώς
ποδοσφαιρικοί σύλλογοι.


Slide 13

Καλαθοσφαίριση (Μπάσκετ)
 Το μπάσκετ πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το

1918 μέσω της ΧΑΝ -κυρίως- και του "οίκου του
στρατιώτη". Τότε, στο γήπεδο της ΧΑΝ Αθηνών,
πρωτοπαίχτηκε μπάσκετ στην Ελλάδα. Μερικά
μέλη της, μεταξύ των οποίων και ο Μάικ
Στεργιάδης, πήραν δύο καρέκλες, τις στερέωσαν
ανάποδα σε δύο τοίχους και με μία μπάλα
ποδοσφαίρου πρωτόπαιξαν μπάσκετ.
 Η ΧΑΝ φρόντισε να διαδοθεί το άθλημα στα
σχολεία και στους συλλόγους, ενώ συγχρόνως
άρχισε να διοργανώνει και αγώνες. Μάλιστα, το
1920 έγινε στη Σμύρνη και το πρώτο τουρνουά,
με τη συμμετοχή πέντε ομάδων και νικητής ήταν
ο Πανιώνιος. Αυτά τα τουρνουά συνεχίστηκαν
μέχρι το 1924 και άρχισαν να παίρνουν μέρος
φοιτητές και μαθητές.


Slide 14

Πετοσφαίριση (Βόλεϊ)
 Στην Ελλάδα, το βόλεϊ-μπολ έγινε γνωστό το
1922 από τον γυμναστή του Πανελληνίου

Αναστάσιο Λευκαδίτη. Ο σύλλογος των
Ολυμπιονικών κατέκτησε και το πρώτο
πρωτάθλημα Ελλάδος στους άνδρες το 1936. Το
1952 δημιουργείται από τον ΣΕΓΑΣ η πρώτη
Εθνική Ομάδα Ανδρών, η οποία την άνοιξη του
ίδιου χρόνου δίνει το πρώτο της φιλικό στο
Παρίσι και ηττάται 3-1 σετ από τη Γαλλία. 15
χρόνια αργότερα θα δώσει το πρώτο της
επίσημο παιγνίδι με αντίπαλο την Τουρκία και
θα χάσει με 3-0 σετ.