FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ METALÜRJİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

MEKANİK VE TAHRİBATSIZ MUAYENE YÖNTEMLERİ DERSİ Kontrol: Doç. Dr. Tülay Yıldız

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

Hazırlayan: Sinan İnci (091122105) [email protected]

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • Test probunda oluşturulan manyetik alan, test malzemesi üzerinde girdap akımları diye tabir edilen ikincil bir manyetik alan şiddeti yaratır.

Bu akım dağılımı yüzeydeki hataya denk gelmesi durumunda kesintiye uğrayarak ekranda hata sinyali verir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• Sarf malzemesi gerektirmez ve diğer testlerde olduğu gibi hız negatif bir tesir oluşturmaz, tersine yüksek hızda kontrol test hassasiyetini arttırır.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• Havacılık ve boru imalat sanayi en yaygın kullanıldığı sektörlerdir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • • • • • Yüzeysel veya yüzeye yakın iç hataların deteksiyonu.

Çatlak derinliğinin tayini.

İnce levha malzemelerin veya ince cidarların kalınlıklarının ölçülmesi.

Kaplama, film veya boya kalınlıklarının ölçülmesi.

Malzeme cinsinin tayini.

Sertlik derecesinin ve derinliğinin ölçülmesi.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • • • İletkenlik, manyetiklik, permeabilite, curie noktası gibi fiziksel özelliklerin tayini.

Hafif alaşımlarda (uçak parçalarında) yangın veya ısı hasarının tespiti.

Manyetik alan şiddeti ve doğrultusunun ölçülmesi. Malzemeler üzerindeki artık manyetikliğin tayini.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

•

Taşınabilir cihazlar

Yatırım maliyeti yaklaşık 20.000 TL’dir.

Resim 1: Taşınabilir girdap akımı test cihazları

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

•

İmalat hattına kurulan sistemler

Yatırım maliyeti 200.000 TL mertebelerinden başlar.

Resim 2: İmalat hattına kurulu girdap akımı test cihazları

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• Metot iletkenlik ve permeabilite deki değişmelere hassas olduğundan yüzeydeki veya çatlaklardaki bulaşıklıkları (pisliklere) hassas değildir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • • Muayene sistemi elektromanyetik endüksiyonla çalışır. Bunun için deney parçası ile temas ve bağlantıya lüzum yoktur.

Fevkalade yüksek sıcaklıklarda (1000°C ye kadar) muayene yapılabilir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • Sistemin uyarma frekansı yükseltilerek muayene süresi 0,001 saniyeye kadar kısaltılabilir. Dolayısıyla muayene hızı çok yüksektir.

Muayene olunan parça kuru kalır. Dolayısıyla deney parçasına ait muayeneler birlikte yapılabilir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • İletken olmayan malzemelere uygulanamaz.

Ancak bunun bir istisnası vardır; Bu da » İletken bir malzeme üzerinde iletken olmayan bir kaplamanın kalınlığı girdap akımları ile ölçülebilmesidir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• Kuşatan bobin sistemleri kullanmak suretiyle karışık şekillerin muayeneleri hızlandırılabilir; fakat bu takdirde detekte olunan hatanın yerini tam olarak tayin etmek mümkün olamaz.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • Metot üzerinde geometrinin etkisi büyüktür.

Basit şekilli parçalarda uygulama kolaydır; fakat karışık şekilli parçalarda karışık tarama işlemlerine ihtiyaç vardır.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • • • •

Girdap Akımlarıyla Muayene’nin Avantajları:

Genellikle hafif, taşınabilir ve pille çalışan kolay donanımlardır.

Prob ve test materyalinin arasındaki tek bağlantı bir manyetik alandır.

Genellikle test sonuçlarına anında varılır. Uzman bir teknisyen yardımıyla en kısa sürede test örneğinin sonuçları yorumlanabilir.

Radyasyon vs. tehlikelerin hiçbiri yoktur.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • •

Girdap Akımlarıyla Muayene’nin Sınırlamaları:

Test materyalinin elektriksel olarak iletken olmalıdır. Girdap Akımları normal ferromanyetik malzeme nüfuz edemez. Sonuç olarak, ferromanyetik malzemeler üzerinde test yüzey hataları denetimi ile sınırlıdır.

Bazı durumlarda, empedans düzlem ekranların yorumunu bilen eğitimli bir operatör gerektirir.

GİRDAP AKIMLARIYLA MUAYENE

• • • • • • • • • • • •

Kaynakça:

E. Tolga, Dökümde tahribatsız muayene uygulamaları.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Tahribats%C4%B1z_muayene http://www.bam.de/en/kompetenzen/fachabteilungen/abteilung_8/fg84/fg84_ag4.htm

http://www.marposs.com/technology.php/eng/eddy_current_nd_testing http://www.ndt-consultants.co.uk/NDTweb/training/eddy_current_inspection.htm

http://www.olympus-ims.com/en/ms-5800-tube-inspection/ http://www.webcoindustries.com/tubing/boiler/testing.cfm

http://www.qvslimited.co.uk/inspection_overview.html

http://www.marktec.co.jp/e/product/ndt/ect/principle.html

http://www.ndt-ed.org/GeneralResources/MethodSummary/MethodSummary.htm

http://www.nexaaviation.com/maintenance-ndt-equipment.html

http://www.pfonline.com/dp/showpf/show_articles_redirect.cfm?code=FISCTEC&pub=PF&lc ode=PL&artcode=16685