R D2-03

Transcript R D2-03

PREGLED REALIZACIJE PROJEKTA IZGRADNJE NOVE TELEKOMUNIKACIONE MREŽE PRENOSA

SLAVKA MARKOVIĆ

PRENOS AD Podgorica

I savjetovanje Crnogorskog Komiteta CIGRE 12-16 oktobar, 2009.godine

Rad je koncipiran da predstavi

     Obim Projekta izgradnje telekomunikacionog sistema koji se djelimično finansira iz kredita Svjetske banke, a djelimično iz sopstvenih sredstava, Koncept optičke mreže bazirane na primjeni optičkih kablova u tehnološkom izvođenju kao optički kablovi u zemljovodnim užadima vodova visokog napona (OPGW) Pregled aktivnosti na realizaciji optičke mreže Proceduru instalacije optičkih kablova Rezultate mjerenja 2

  

PLAN IMPLEMENTACIJE PROJEKTA

Projekat izgradnje telekomunikacionog sistema u sklopu projekta APL 3, koji je stupio na snagu 2008. godine a predviđen da se finansira iz sredstava IDA i Elektroprivrede Jedinstvena transportna infrastruktura bazirana na optičkim vlaknima u OPGW kablovima i NG SDH sistemima prenosa Realizacija kroz 3 tendera: 

Isporuka OPGW kabla i pripadajuće opreme, završeno

 

Montaža OPGW kabla, u toku Nabavka aktivne telekomunikacione opreme, u

toku priprema glavnog projekta i tenderske dokumentacije

Ciljevi telekomunikacionog projekta

      Povezivanje na Electronic Highway mrežu i ispunjavanje zahtjeva ENTSO-e, kao operator sistema prenosa elektricne energije u sastavu evropskog EES Prenos servisa potrebnih za funkcionisanje prenosnog EES (400,220 i 110 kV) Crne Gore Prenos podataka za poslovno upravljanje Zadovoljavanje visokih zahtjeva u pogledu pouzdanosti i raspoloživosti tih servisa Ušteda troškova zakupa Pružanje komercijalnih usluga spoljnim korisnicima 4

Karakteristike optičke mreže

   Mreža je zasnovana na primjeni optičkih kablova u zemljovodnom užetu (OPGW) OPGW kablovi zadovoljavaju zahtjeve u pogledu optičkih, električnih i mehaničkih karakteristika Kapacitet 48 vlakana, tipa G.652D i G.655C

   

PREDNOSTI PRIMJENE OPTIČKIH VLAKANA

Veliki informacioni kapacitet, duge relacije bez regeneratora, zašita od ometanja i preslušavanja, otpornost na elektromagnetne smetnje, sigurnost prenosa, malo slabljenje Brza i laka instalacija Mreža je usaglašena sa razvojem mreža prenosa u susjednim elektroprivredama Renomirani proizvođači optičkih kablova i pripadajuće opreme 5

OPTIKA DOMINANTAN MEDIJUM ZA PRENOS SIGNALA SVUDA U SVIJETU

U ELEKTROPRIVREDNIM PREDUZEĆIMA

Optical Ground Wire ( OPGW kabal) Objedinjuje dvije funkcije: 1)Funkciju zemljovodnog užeta 2)Funkciju telekomunikacionog kabla

Fiber-Osnove

Cladding 125µm

Tipovi vlakana

-9/125µm Singlemode (SM) -50/125µm i 62.5/125µm multimode (MM) 9µm 50 or 62.5µm Core

Trendovi

-Smanjiti slabljenje i disperziju -Smanjiti c ij enu po m Više vlakana po kablu : od 8 do 288 7

Karakteristike optičkih vlakana

Parametar Podužno slabljenje na 1310 nm Podužno slabljenje na 1550 nm Podužno slabljenje na 1625 nm Hromatska disperzija na 1550 nm, na 1530-1565 nm Disperzija polarizacionog moda Vlakno G.652 D ≤ 0,35 dB/km ≤ 0,22 dB/km ≤ 18 ps/(nm*km) ≤ 0,1 ps/ √ km Vlakno G.655 C ≤ 0,22 dB/km ≤ 0,25 dB/km ≤ 5.5 ps/(nm*km) ≤ 0,04 ps/ √ km 8

Slabljenje Si Vlakana

2.5

2.0

1.5

“Optički prozori”

2 OH

Absorption

- G.652 klase D, daje bolje performanse regionu podataka oko kao u i radnom opsegu od 1260-1625nm. Ima malo slabljenje u water-peak 1383nm.

Podržava veće brzine prenosa bolje performanse u CWDM aplikacijama.

1.0

0.5

900 1100 1300 1500 Wavelength (nm) 1700 Glavni uzrok slabljenja: Rayleigh rasejanje u jezgru vlakna 9

Konstrukcija OPGW kabla zavisi od:

ZAHTJEVA KOJE JE OBAVEZNO ISPOŠTOVATI KOD PROJEKTOVANJA OPGW KABLA MEHANIČKA ČVRSTOČA ELEKTRIČNE KARAKTERISTIKE BROJ OPTIČKIH VLAKANA

A TO SU ZA SVAKU KONSTRUKCIJU : – – – – – – – – – odnos provodnih i nosećih elemenata, struja kratkog spoja, spoljašnji prečnik, težina, prekidna sila, maksimalna dozvoljena zatezna sila, minimalni prečnik savijanja, električna otpornost, broj i tip vlakna.

Tipovi ugrađenih OPGW kablova

Prednosti primijenjenih OPGW kablova 1



Konstrukcija sa vlaknima koja “plivaju” u čeličnoj cjevčici,

– malo slabljenje zato što su vlakna oslobođena stresa – nema promjena u slabljenju usled različitih temperatura ili dodatnog opterećenja (npr. led, vjetar) – nema uticaja vibracija zato što su vlakna smještena u želatinastoj masi 13

Prednosti primijenjenih OPGW kablova 2



Dizajn sličan postojećem užetu

– mehaničke i električne karakteristike su slične postojećem zaštitnom užetu sa sličnim prečnikom i težinom – dodatna opterećenja su vrlo slična opterećenjima postojećeg užeta – ponašanje i fleksibilnost takođe vrlo slični postojećem užetu 14

Prednosti primijenjenih OPGW kablova 3



Potpuno metalna konstrukcija

– nema degradacije plastičnih materijala usled UV radijacije ili temeperature – izdržava visoka opterećenja u slučaju struja kratkog spoja (nema topljenja plastike) 15

OPTIČKA MREŽA -

realizovano 2008/2009

PRENOS A.D NIJE VIŠE CRNA TAČKA U OKRUŽENJU!!!

450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2008 2 kv 2009 4 kv 2009 km

- maj,2008. godine, sklopljen ugovor za isporuku opreme -TRENUTNO INSTALIRANO 380 KM OPGW KABLA Do kraja 2009. godine

450 km OPGW kabla

Stepen realizacije (1)

  APL 3 projekat (Kredit SB): U periodu avgust, 2008. – jul, 2009. godine, ugrađeno je 360 km OPGW kabla, i to na sledećim dalekovodima:

DV 400 kV Podgorica 2 – Trebinje

DV 400 kV Podgorica 2 – Ribarevine DV 400 kV Pljevlja 2 – Ribarevine - DV 220 kV Podgorica 1 – Perućica DV 220 kV Piva – Pljevlja 2

DV 110 kV Podgorica 2 – Cetinje DV 110 kV Budva – Cetinje

DV 110 kV Perućica – Nikšić

Iz sopstvenih sredstava prethodno je izvršena ugradnja OPGW kabla na :

DV 110 kV Pljevlja 2 - Pljevlja 1 DV 220 kV Pljevlja 2 - Požega (do granice sa Srbijom)

Stepen realizacije (2)

  U oktobru će se završiti ugradnja OPGW kabla na : -

DV 110 kV Tivat – Herceg Novi

DV 110 kV Budva – Tivat

U toku je postupak izbora najpovoljnijeg ponuđača za nabavku i instalaciju OPGW kabla i pripadajuće opreme za zamjenu postojećeg zaštitnog užeta na -

DV 110 kV Podgorica 2 – Virpazar,

i očekuje se da će posao biti završen početkom,

2010.godine.

INSTALACIJA OPGW KABLA

Procedura u montaži OPGW kabla i pripadajuće opreme

          Testiranje OPGW kabla i privodnog kabla prije montaže, Pripremni radovi tokom kojih se obezbjeđuje prilaz trasi dalekovoda, posebno lokacijama stubova gdje je projektom predviđeno postavljanje mehanizacije za montažu OPGW kabla. U ovoj fazi se od strane Investitora odobrava plan rada i metodologija izvođenja radova koje podnosi izvođač, Uklanjanje postojećeg klasičnog zaštitnog užeta, ukoliko se ono ne koristi kao pilot uže za razvlačenje OPGW kabla, Modifikacija i pripremni radovi na postojećim stubovima za prilagođenje novog OPGW kabla, ukoliko je potrebno, Montaža OPGW kabla i prateće opreme, Polaganje privodnog optičkog kabla od krajnjeg stuba/portala do telekomunikacione prostorije trafostanice, spajanje optičkih vlakana u spojnim kutijama Spajanje optičkih vlakana na razdjelniku, finalno ispitivanje i mjerenje slabljenja, puštanje u rad 21

Optički spojni put prikaz

• • •

VUČNO-KOČIONA MAŠINA podaci o sili zatezanja podaci o brzini dužina razvučenog OPGW kabla

Izrada spojne kutije

SPLAJSOVANJE

•

SPLAJSER

•

Nož za kidanje vlakana

Colour code označavanje vlakana

Ovako izgleda kaseta sa spojenim vlaknima !

ODF Optički razdjelnik

E 2000 APC

TEHNOLOGIJA KONEKTORA

 Ultra-visoko precizni 

Optička osa poravnata bolje od ±1 µm (single-mode)



Fizički kontakt staklenih površina na krajevima neophodan da se izbegnu jake refleksije.

 Jako je važno očistiti konektore

Prljavština može da unese gubitke i ošteti konekciju.

Key Ferrule Sleeve Fiber

Mjerenje

 Optičkim reflektometrom (OTDR)  Direktnom metodom (optički izvor i mjerač optičke snage) 31

OTDR može da mjeri:

• Tačke prekida • Gubitke na splajsovima i konektorima • Slabljenje vlakna • Optičku dužinu kabla • Kvalitet konektora (return loss) • Rastojanja tačka - tačka

OTDR se još koristi za:

• Instalaciju i tehnički prijem • Održavanje • Identifikaciju vlakana Fusion Splice Bend Connector Crack Mechanical Splice Fiber End

Distance

Događaji na vlaknu i njihov prikaz

Backscatter Bend Fusion Splice Mechanical Splice or Connector

Air gap

Cleaved end or open connector

(Reflective)

Crack Broken fiber-end

(Non-Reflective) Loss Reflection Loss Reflection non reflective

Rezultati mjerenja

Mjerenjem se utvrđuje:      dužina vlakna (kabla), slabljenje po jedinici dužine (dB/km), slabljenje spojeva i ukupno slabljenje dionice, uz ukazivanje na postojanje oštećenja 34

Karakteristike optičke dionice - DV 400 kV Podgorica 2-Ribarevine

Vlakno ITU-T G.652D

ITU-T G.655C

Talasna dužina Prosječno slabljenje spoja [dB] Prosječno izmjereno ukupno slabljenje dionice/proračunato slabljenje dionice [dB] Prosječno ukupno podužno slabljenje dionice [dB/km] 1310nm 0,039 29,86/39,02 17,92/27,13 18,81/27,13 19,48/29,88 0,33 1550nm 0,038 0,20 1550nm 0,038 0,21 1625nm 0,035 0,22

REZULTATI BOLJI OD PROJEKTOVANIH !

ZAKLJUČAK

     Realizacija komponente 1 Projekta (mreža optičkih kablova) se relaizuje saglasno usvojenoj dinamici U ovoj fazi mreža obuhvata 450 km OPGW kabla Prva iskustva u realizaciji pokazuju da je montaža kvalitetno odrađena i da rezultati izmjerenih slabljenja odgovaraju važećim standardima i definisanim zahtjevima Kvalitet ugrađenog OPGW kabla je izuzetnog nivoa što se očekivalo s obzirom da su pažljivo definisani tehnički zahtjevi za OPGW kabal i optička vlakna i odabrani renomirani proizvođači u ovoj oblasti.

Nastaviti sa projektovanjem i ugradnjom OPGW kabla na ostalim dalekovodima naponskog nivoa 220 i 110 kV 36

HVALA NA PAŽNJI!

[email protected]

Tel +382 20 407 693 37

PITANJA

1. Uzimajući u obzir da mreža nema topologiju prstena, na koji način se može postići zahtijevana pouzdanost tk sistema ?

Prenos a.d. planira da Sjeverni prsten zatvori ugradnjom OPGW kabla na DV koji su vlasništvo Prenos a.d. Tamo gdje ne postoji dalekovod, ili nije planirana izgradnja novog, iznajmiće se potrebni kapaciteti od T Coma ili drugih operatora



Uključivanje TS Mojkovac, TS Andrijevica i TS Berane u sjeverni prsten mreže prenosa

2. Koliki je procijenjeni/očekivani rok za početak korišćenja ove mreže?

Procjenjuje se da će Prenos a.d. biti u mogućnosti da do kraja 2009. godine počne sa izdavanjem optičkih vlakana. Za iznajmljivanje kapaciteta, s obzirom da je u toku priprema potrebne dokumenatcije za raspisivanje tendera, očekuje se da bi to mogao biti Kraj 2010. godine, odnosno početak 2011.

3. Koje tehnologije će se implementirati u prvoj fazi, nakon završetka infrastrukture mreže?



Implementiraće se NGSDH tehnologija

4. Da li je EPCG pri davanju projektnog zadatka imala u planu nastup na tržište EK , sa kojim prenosnim kapacitetom, i da li je u cilju donošenja ovakvih odluka rađeno ispitivanje tržišta ?

DA!

Projektni zadatak je pripreman dok je EPCG bila jedinstvena kompanija, i u planu je bilo da se višak kapaciteta nudi trećim korisnicima, što optičkih vlakana,što viška prenosnih kapaciteta.Ispitivanje tržišta je rađeno u smislu upita velikim korisnicima operatorima fiksne telefonije, mobilnim operatorima, kablovskim operatorima. Nijesmo sigurni da je i rađena detaljna analiza tržišta da bismo uspjeli dobiti prave podatke,jer se situacija na tržištu brzo mijenja, a EPCG odnosno sada PRENOS a.d. u ovoj fazi realizuje magistralnu mrežu i nema izgrađenu pristupnu mrežu-

5. Da li postoje spacifična tehnička rješenja TK sistema EPCG koja bi bila potrebna da se omogući budući ulazak na tržište?

Tehničko rješenje NGSDH ima osobine da je moguće izvršiti proširenje zavisno od potreba na tržištu. Takođe postoje i tehnička rješenja za povezivanje tačka – tačka, DWDM tehnologije , koje omogućavaju prenos velike količine podataka.