Presentatie workshop 3 - stoffen-info.nl

Download Report

Transcript Presentatie workshop 3 - stoffen-info.nl

Slide 1

Workshop van indeling naar
Etiket volgens EU-GHS/CLP

Annet Sluer
Mirjam van der Meer
EU-GHS helpdesk
6 december 2012


Slide 2

Inhoud
• Opbouw etiket
• Uitzonderingsituaties
• Relatie met transport
• Opdrachten


Slide 3

Voorschriften over etikettering
• Titel III en bijlage I, sectie 1.3 tot 1.5
• Aanvullende voorschriften voor stoffen en
sommige mengsels, bijlage II, deel 1 en 2
• Etiket in officiële taal van het land waar
stof/ mengsel in de handel wordt gebracht


Slide 4

Etiketteringselementen
•Signaalwoord

Gevaar

of

Waarschuwing

•Gevarenpictogram
– Ruitvormig

• Rode rand
• Witte achtergrond
• Zwart symbool
– 1/15 deel van oppervlak etiket, oppervlak minimaal 1 cm2

4

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 5

Etiketteringselementen
•Niet toegestaan:

NO SYMBOL

•Oplossing
NO SYMBOL

•Vermeldingen als “ niet toxisch”. “Onschadelijk” ,
“milieuvriendelijk” of vergelijkbaar
5

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 6

Afmeting van etiket (2e ATP)
Inhoud van de verpakking

Minimale afmeting etiket (mm)

Niet meer dan 3 liter:

ten minste 52 x 74

Minimale afmeting pictogram (mm)
ten minste 10 x 10
indien mogelijk, ten minste 16 x 16

Meer dan 3 liter, maar niet meer dan 50 liter: ten minste 74 x 105

ten minste 23 x 23

Meer dan 50 liter, maar niet meer dan 500 liter: ten minste 105 x 148

ten minste 32 x 32

Meer dan 500 liter:

ten minste 46 x 46

6

ten minste 148 x 210

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 7

Gevarenaanduiding (1)
H-zin: zin die behoort bij een
gevarenklasse en –categorie en die
de aard/intrinsieke
gevaarseigenschap van de stof/het
mengsel beschrijft

• Artikel 21 en 27 , Bijlage III
• Op het etiket per gevarenklasse of onderverdeling daarvan alle
gevarenaanduidingen vermelden, tenzij dubbel of overbodig

7

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 8

Gevarenaanduiding (2)
• Wijzigingen Bijlage III n.a.v 2e ATP
• Aantal gecombineerde H-zinnen
• Voorrangsbeginselen:
– Als H410 (zeer giftig voor in het water levende organismen, met
langdurige gevolgen) dan weglaten H400 (zeer giftig voor in het
water levende organismen) toegestaan
– Als H314 (veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel) dan
weglaten H318 (veroorzaakt ernstige oogletsel) toegestaan

• Nieuw: H413: gevaar voor de ozonlaag, categorie 1
• Verplichtingen gelden voor stoffen vanaf 1-12-2012


Slide 9

Veiligheidsaanbeveling (1)
P-zin: schrijft aanbevolen veiligheidsmaatregelen voor om nadelige
effecten te voorkomen/minimaliseren

9

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 10

Veiligheidsaanbeveling (2)
• Artikel 22 en 28

• Artikel 22:
• Keuze uit tabellen uit bijlage I, deel 2 t/m 5
• Bijlage IV:
• Deel 1: Criteria om P-zin te kiezen;
Voorwaarde: relatie met H-zin en het
beoogde of geïdentificeerde gebruik
• Deel 2: te gebruiken
veiligheidsaanbevelingen
• Bijlage IV: combinatiezinnen zijn toegestaan, wel
duidelijk en begrijpelijk opnemen


Slide 11

Veiligheidsaanbeveling (3)
• Artikel 28: voorrangsbeginselen

• Indien overbodig veiligheidsaanbevelingen op het etiket
achterwege laten
• Veiligheidsaanbeveling over verwijdering:
• Als mengsel bestemd voor consumentenmarkt, dan 1
zin voor verwijdering van mengsel en verpakking
opnemen, tenzij artikel 22 dit uitsluit
• Als mengsel voor professionele markt zin niet verplicht
tenzij mensels/verpakking gevaar oplevert voor mens
en milieu
• Niet meer dan zes veiligheidsaanbevelingen tenzij
noodzakelijk vanwege aard en ernst van gevaren


Slide 12

Veiligheidsaanbeveling (4)


Selectieschema hoofdstuk 7 van richtsnoer voor etikettering en
verpakking



Uitgansgpunten ervaringen met selectiesysteem deel 6 bijlage VI van
DSD:
– Voorrangsvolgorde van individuele S-zinnen,
• weglaten van bepaalde zinnen van het etiket als andere zinnen al zijn toegekend;

– een gradatie tussen verplichte en aanbevolen zinnen om een bepaald
gevaar aan te geven,
• rekening houdend met de specifieke eigenschappen van de stof (of het mengsel), de
boodschap die al in de risicozin staat, het beoogde gebruik of de beoogde gebruiken
van de stof of het mengsel, praktijkervaring en in sommige gevallen ook specifieke
doelgroepen;

– de combinatie van verschillende S-zinnen tot één zin, bijv. S36/37 – “Draag
geschikte handschoenen en beschermende kleding”.


Slide 13

Voorrangsbeginselen (1)
Fysische gevaren:
• als GHS01 (exploderende bom) dan GHS02 (vlam)
en GHS03 (vlam boven cirkel) optioneel
• behalve wanneer meer dan 1 pictogram verplicht is:
annex I sectie 2.8 zelfreagerende stoffen en
mengsels type B en sectie 2.15 organische peroxiden
type B

optioneel

optioneel


Slide 14

Voorrangsbeginselen (2)
Gezondheidsgevaren:
Als GHS06 (Giftig) van toepassing dan wordt
GHS07 (uitroepteken) niet gebruikt


Slide 15

Voorrangsbeginselen (3)
Gezondheidsgevaren:
Als GHS05 (bijtende) van toepassing dan wordt
GHS07 (uitroepteken) niet gebruikt voor huid- of oog
irritatie

maar wel voor andere gevaren!


Slide 16

Voorrangsbeginselen (4)
Gezondheidsgevaren:
Als GHS08 (chronische gevaren) wordt gebruikt voor
inhallatieallergeen, dan wordt GHS07 (uitroepteken)
niet gebruikt voor huidallergeen, huid- of oog irritatie

maar wel voor andere gevaren


Slide 17

Voorrangsbeginselen (5)


Als GHS02 (Ontvlambaar) of GHS06 (Giftig) dan gebruik van
GHS04 optioneel (wijziging n.a.v. 2e ATP)

OF

DAN

Optioneel


Slide 18

Voorschriften over etikettering
Elementen van etiket (artikel 17)
• NAW gegevens van leverancier van stof of mengsel
• Nominale hoeveelheid van stof of mengsel in aangeboden
verpakking (alleen voor consumentenverpakking)
• Productidentificaties (naam, identificatienummer)
• Gevarenpictogrammen
• Signaalwoorden (gevaar en waarschuwing)
• Gevarenaanduidingen (H-zinnen)
• Veiligheidsaanbevelingen (P-zinnen)
• Aanvullende informatie
• Etiket in officiële taal van het land waar stof/ mengsel in de handel
wordt gebracht (meer talen is onder voorwaarden toegestaan)


Slide 19

Productidentificatie (1)
• Artikel 18
• Identificatie stof of mengsel gelijk aan term in Vib (art. 31
REACH, rubriek 1.1
Voor stoffen geldt:
• Naam en identificatienummer zoals vermeld in bijlage VI,
deel 3
• Als niet in bijlage VI maar wel in inventaris dan, naam en
identificatienummer zoals vermeld in inventaris
• Als niet in bijlage VI en inventaris dan, CAS-nummer en
IUPAC-naam of andere chemische naam/namen


Slide 20

Productidentificatie (2)
Voor stoffen geldt:
• Als geen CAS-nummer beschikbaar dan IUPAC-naam of
andere chemische naam/namen
• Bij IUPAC-naam langer dan 100 tekens dan triviale naam,
handelsnaam, afkorting toegestaan mits bij melding (art.40)
volledige naam en andere naam vermeld


Slide 21

Productidentificatie (3)
Voor mengsels geldt:
• (Handels)naam van het mengsel
• Identiteit van alle stoffen die bijdragen tot indeling van het
mengsel voor acute toxiciteit, huidcorrosie of ernstig
oogletsel, CMR, sensibiliserend, STOT, aspiratiegevaar
• Bij groot aantal chemische namen, vier namen toegestaan
– belangrijkste gezondheidsgevaren waarop indeling is gebaseerd
– behalve als meer nodig zijn om aard en ernst van gevaren aan te
geven


Slide 22

Signaalwoord

Pictogrammen

Productidentificatie

1 litres
Leveranciersgegevens
22

Nominale hoeveelheid

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving

H- en Pzinnen


Slide 23

Uitzonderingsituaties (1)


Speciale voorschriften voor kleine verpakkingen (art. 29, lid
1 en bijlage 1, sectie 1.5.1)



Vrijstelling algemene voorschriften voor zeer kleine
verpakkingen en verpakkingen met rare vorm
Informatie vermelden op



– Uitvouwbaar etiket
– Hangkaartje of
– Een buitenverpakking



Voorwaarde:
– Op etiket of binnenverpakking gevarenpictogram(men),
productidentificatie (art. 18) en telefoonnummer leverancier


Slide 24

Uitzonderingsituaties (2)


Speciale voorschriften voor kleine verpakkingen (art. 29, lid
2 en bijlage 1, sectie 1.5.2



Verpakking met inhoud maximaal 125 ml



Oplosbare verpakkingen of verpakking voor eenmalig
gebruik maximaal 25 ml
– H-zinnen en P-zinnen voor bepaalde gevaren mogen worden
weggelaten



Klein verpakkingen met aërosolen met ontvlambare
eigenschappen volgens Richtlijn Aërosolen


Slide 25

Voorbeeld etiket kleinverpakking (1)

25

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 26

Voorbeeld etiket kleinverpakking (2)

26

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 27

Voorbeeld etiket kleinverpakking (3)

Gezien de ernst van de gevaren is een sterke beperking van
de gevarenaanduidingen niet mogelijk. Het aantal

veiligheidsaanbevelingen is echter aanzienlijk gereduceerd.


Slide 28

• Meer voorbeelden in richtsnoer voor etikettering en
verpakken in overeenstemming met Verordening (EG) nr.
1272/2008


Slide 29

Relatie met transport

29

>> Als het gaat om milieu en leefomgeving


Slide 30

VN-GHS, EU-GHS en transport

VN-GHS

EU-GHS
verordening

VN TDG
Oranje boek
Bulk binnenvaart
Bulk zeevaart

ADR
RID
ADN
ICAO
IMDG Code


Slide 31

Specifieke voorschriften voor verpakkingen (Art. 33)
E n k e lv o u d ig e v e rp a k k in g

T r a n s p o r t-

Ne e

E U -G H S
e tik e t v e r p lic h t

e tik e t

Ja

v e r p lic h t?

T r a n s p o r t e tik e t e n E U -G H S
e tik e t
G e v a r e n p ic to g r a m m e n
a fg e d e k t d o o r
tr a n s p o r tp ic to g r a m n ie t
v e r p lic h t


Slide 32

Specifieke voorschriften voor verpakkingen (Art. 33)
G e c o m b in e e rd e v e rp a k k in g

T r a n s p o r t-

Ne e

e tik e t
v e r p lic h t?

Ja

B u ite n v e r -

Ne e

p a k k in g

Ja

tr a n s p a r a n t?

E U -G H S

E U -G H S

e tik e t o p b in n e n - , tu s s e n e n

e tik e t o p b in n e n - e n tu s s e n -

b u ite n v e r p a k k in g v e r p lic h t

v e r p a k k in g v e r p lic h t
E U - G H S e tik e t o p
b u ite n v e r p a k k in g n ie t
v e r p lic h t

T r a n s p o r t e tik e t o p
b u ite n v e r p a k k in g , E U - G H S
e tik e t o p b in n e n - e n
tu s s e n v e r p a k k in g
G e v a r e n p ic to g r a m m e n
a d d itio n e le g e v a r e n E U - G H S
o p b u ite n v e r p a k k in g
G e v a r e n p ic to g r a m m e n
a fg e d e k t d o o r
tr a n s p o r tp ic to g r a m n ie t
v e r p lic h t


Slide 33

Eikettering enkelvoudige verpakking
vanaf 1-1-2010 ook milieuetiket


Slide 34

Voorbeeld etikettering enkelvoudige
verpakking in oververpakking


Slide 35

Voorbeeld etikettering Limited quantities


Slide 36

Meer informatie
• Guidance on Labelling and Packaging in accordance with
Regulation (EC) No 1272/2008 (ECHA 04/2011)


Slide 37

Opdrachten