ْ َّ ْ َ َّ َّ ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم ََ َ َْ َ َ َ ْ َْ َ َْ َ َّ َْ ََ َ َ َ َ َ ج ﴿ ﴾٣ تعرجَ اْلالَِئكةَ ن الل.
Download ReportTranscript ْ َّ ْ َ َّ َّ ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم ََ َ َْ َ َ َ ْ َْ َ َْ َ َّ َْ ََ َ َ َ َ َ ج ﴿ ﴾٣ تعرجَ اْلالَِئكةَ ن الل.
Slide 1
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 2
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 3
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 4
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 5
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 6
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 7
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 8
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 9
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 10
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 11
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 12
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 13
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 14
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 15
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 16
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 17
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 19
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 20
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 21
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 22
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 23
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 24
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 25
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 26
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 27
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 28
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 29
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 30
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 31
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 32
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 33
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 34
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 35
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 36
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 37
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 38
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 39
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 40
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 41
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 42
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 43
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 44
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 45
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 46
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 47
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 48
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 49
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 50
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 51
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 52
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 53
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 54
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 55
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 56
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 57
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 58
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 59
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 60
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 61
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 62
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 63
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 64
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 65
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 66
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 67
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 68
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 69
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 70
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 71
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 72
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 73
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 74
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 75
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 76
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 77
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 78
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 79
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 80
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 81
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 82
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 83
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 84
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 85
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 86
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 87
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 88
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 89
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 90
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 91
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 92
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 93
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 2
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 3
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 4
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 5
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 6
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 7
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 8
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 9
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 10
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 11
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 12
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 13
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 14
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 15
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 16
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 17
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 19
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 20
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 21
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 22
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 23
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 24
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 25
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 26
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 27
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 28
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 29
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 30
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 31
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 32
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 33
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 34
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 35
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 36
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 37
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 38
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 39
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 40
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 41
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 42
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 43
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 44
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 45
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 46
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 47
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 48
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 49
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 50
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 51
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 52
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 53
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 54
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 55
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 56
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 57
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 58
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 59
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 60
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 61
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 62
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 63
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 64
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 65
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 66
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 67
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 68
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 69
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 70
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 71
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 72
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 73
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 74
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 75
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 76
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 77
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 78
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 79
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 80
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 81
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 82
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 83
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 84
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 85
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 86
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 87
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 88
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 89
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 90
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 91
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 92
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده
Slide 93
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
سوره مبارکه معارج
سیاق اول
سیاق دوم
سیاق سوم
1تا 18
19تا 35
36تا 44
سیاق اول
آیات 1تا 18
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ْ َّ
ن َّ
الل َِه َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
الر ِحيم
الر ْح َم ِ َ
ِبس ِ َم
َ َ ْ ْ َ َ َ َّ َّ
َ َ ْ َ َّ َّ َ َ َ ْ َ َ ّ ْ َ ى َ َ َّ َّ َ ْ ْ
س َو َت ََو َّلى ﴿َ ﴾١أ َ ْ َن َ َج َاءهَ َ ْ
اس َتغ َن ْی َ َ﴿﴾٥
الذكر َ ﴿ ﴾٤أما م ِ َ
ن
يك ل َعلهَ َ َي َّزك َى ْ﴿ ﴾َ ٣أ َو يذك َر فتنفعهَ
الع َمی ﴿ ﴾٢وما يد ِر َ
َ َع َبَ َ ََ
ِ
الل ِ َه َ َ ِذي اْل َع َ ِار ِ َ
ج
َ
ن
م
﴾
٢
﴿
ع
َ
ف
ا
د
ه
َ
ل
َ
س
ي
ل
َ
رين
ف
ا
ك
ل
ل
﴾
١
﴿
ع
َ
ق
ا
و
اب
َ
ذ
ع
ب
ل
َ
ئ
ا
س
َ
ل
أ
س
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َّ
ْ
ْ
ََْ
ت لهَ َت َ
ت َع ْنهَ تل َّهی ﴿ ﴾١٠ك َال
ك َي ْس َعى ﴿َ ﴾٨وه ََو َيخش ی َ﴿ ﴾٩فأن َ َ
ن َج َاء َ َ
ك أ َل َي َّزكى ﴿َ ﴾٧وأ َّما َم ْ َ
ص َّدى ﴿َ ﴾٦و َما َعل ْي َ َ
فأن َ َ
َ
َْ ََ
َ ْ َ ْ ْ ََ ََ
َْ َ َ ْ َ
ْ
َ
َ
َ
ف َ ْ َس َنةَ َ َ َ﴿َ ﴾٤ف َ ْ
ْ
اصب َرْ
ُّ
َ
َ
ان﴿ ِم١٣ق﴾د َام ْررفهَ َ
سه َرةَ َ
١٢إل﴾يِف ِيَه ِفصيحيفَومَمك َّكر َمةَ َ
﴾ك َرتةَع﴿رجَ
َّ﴿٣
وعخةَمم ِط َّ
الرو﴿حَ ِ
ين﴿ألِ َ﴾١٤بأي ِدي سفرةَ ﴿ِ ﴾١٥كر ِامَ
اءوذك َرهَ
نكشةَ ََ
ال ِْئَ
﴾١١اْلف َم
ِإن َها تذ ِ
ْ َ َْ َ
َ ً َ ْ
اإلن َسانَ َما َ َّأ ْك َ
ي ً َش ْيءَ َخ َل َقهَ ﴿ َ ﴾َ َ١٨م ْ
ن ن َ ْط َف ًةَ َخ َل َقهَ َف َق َّد َرهَ َ ْ﴿ َ َ ﴾١٩ث ََّم َّ
ّ
َ
َ
ْ
َ
م َرهاءََ
الس َّ َََ
س
يل َّ َي
الس ِب ََ
َ
َ
أ
َ
ن
م
﴾
١٧
﴿
ه
َ
ر
ف
ت
صَ ْربةَ ًرا﴿١٦
َب ََر
ج﴾م ق َِ
يالَل ﴿ِ ﴾٥إنه َم يرونهَ ِ ب ِع ِيدا ﴿ ﴾٦ونر ِاهَ ق ِريبا ﴿ ﴾٧يو َم تكو َن
َِ
َ
َ
َ
َ
ْ َ َ َ
َْ
َ
َ
ْ
َ
ْ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
َ
ض َما أم َرهَ ﴿ ﴾٢٣فلينظ َِر اإلنسانَ ِإلى َطع ِام َِه ﴿﴾٢٤
اء ْأنش َرهَ ﴿ ﴾٢٢ك َال ْلا يق ِ َ
َ﴿ ْ ﴾٢٠ث ََّم أماتهَ فأق َب َرهَ ﴿ ﴾ْ ٢١ث ََّم ِإذا ش َ ََ
َك َّاْل ْه ََل َ﴿ ْ ََ ﴾٨وتكو َن ال َج َ
يم َا ْ﴿َّ َ ١٠
ن ًّ ﴿َ َ َ ﴾٩وْ ََ ْل َ َي ْسألَ َ َحميمَ َ َح َم ً
ْ
صارَو َنو َ َْنخه َالَْم
َ
ه
ع
ال
ك
ال
َ
ب
َ
َ
﴾ َوي َزبْيتونً
ْ
َ
َ
ِ
اء َ
أنا َ ِ
ض ِشقا ﴿ ﴾٢٦فأنبتنا ِف َيها ح ًّبا ِ﴿ ﴾٢٧و ِع ِن ًبا وقض ًبا ﴿﴾٢٨
ص ًّبا ﴿ ﴾٢٥ث ََّم ِشققنا ال ْر َ َ
صب ْبنا اْل ََ
َ َ َ َ َ َ َ َّ َّ َ َ
َ َ ُّ ْ َ َ ْ َ َ َ ْ ْ ً َ ْ َ َ َ َ ً ْ َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ َ َ ًْ َ ْ َ ْ
َ
َ
ْ
ًّ
َ
اْلَ ْ
١٢رء﴾َ
﴿ ِف َُّر َ
يهو َم ي
خ﴾ ِ َي
٣٣
﴿
ة
َ
اخ
الص
َ
ت
اء
ج
ا
ذ
إ
ف
﴾
٣٢
﴿
َ
م
ك
ام
ع
لن
و
َ
م
ك
ل
ا
اع
ت
م
﴾
٣١
﴿
ا
ب
أ
يه ﴿ ﴾ِ ١١و ِ
اب يو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ ِ َ
نو عذ ِ َ
﴾ِ ٣٠د ويف ِاك ِهم َة َ
ي﴿و َد﴾٢٩اْلوحجد ِا ِرئمََق غللَبوا ي﴿فت
ص ْ ِاحب ِت ِ َه وأ ِ
َ ّ ََ
ْ َ
َ
ْ
صاح َبت َه َو َ
يه ﴿َ ﴾٣٥و َ
يه ﴿ َ ﴾٣٦لك َّل ْامرئَ م ْنه َْم َي ْو َ
﴾ّ ٣٧وج َّوهَ َي َْو َم ِئَذَ
﴿
َ
يه
َ
ن
غ
ي
ن
َ
أ
ش
ذ
َ
ئ
م
َ
ن
ب
َ
ب
أ
و
َ
ه
م
أ
و
﴾
٣٤
﴿
َ
يه
خ
أ
َ ِ َ ِ ِ ْ ِ ِ ْ ِ ِ َ ِ ً ِ َّ ْ ِ
ِ ِْ ِ ِ
َ ِم َ َن ِ َ ِ َّ
ِِ َ
َ
﴾َ ١٤ك َْال َ َِإ َنها ْ َل َ َظى
ضَ َ َج ِميعا َثْ َ َم َين َ َ ِ َجي ِ َ
الَ َر ْ َ ِ َ
ن َِف ْ َي َ
﴿َ ﴾١٣وم َ
صيل ِت ِ َه ال ِتَي َتؤ ِو ْ ِ َ
يه
وف
ه﴿ َ
ِ
َ
ْ
ْ
َ
َ
و
ك همَ الكفرةَ الفجرةَ
مس ِفرةَ ﴿ ﴾٣٨ض ِاحكةَ مستب ِشرةَ ﴿ ﴾٣٩و جوهَ يوم ِئذَ عليها غبرةَ ﴿ ﴾٤٠ترهقها قترةَ ﴿ ﴾٤١أول ِئ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َ َّ َ ً َّ
َ
ْ
َ
ى
﴿﴾٤٢
﴿
ن أدب َر وتولى ﴿ ﴾١٧وجم َع فأوعى ﴿﴾١٨
﴾١٥نزاع َة ِللشو َ ﴿ ﴾١٦تدع َو م َ
مفهوم آیات سیاق اول
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
مفهوم آیات سیاق اول
ََ
ََ
َ
َ
َ
سأل سا ِئل ِبعذاب وا ِقع ﴿﴾١
درخواست كننده اى از كافران ،عذابى را درخواست كرد كه فرودش بر آنان حتمی
است»1«.
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ َْ َ َ
َ
ِللكا ِفرين ليس له دا ِفع ﴿﴾٢
عذابى برای كافران که هيچ چيز آن را باز نخواهد داشت»2«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ
َْ
َ
ِمن الل ِه ِذي اْلع ِار ِج ﴿﴾٣
و از جانب خداوندى است كه صاحب محل های عروج است «»3
مفهوم آیات سیاق اول
َ
َ ْ َْ َ
َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َ َْ َ
ف َسنةَ
َ
ْ
ُّ
تعرج اْلال ِئكة والروح ِإلي ِه ِفي َيوم كان ِمقداره خم ِسين َأل
﴿﴾٤
فرشتگان و روح در روز قيامت ،روزى كه مقدار آن پنجاه هزار سال از سال هاى
دنياست به سوى او بال مى روند»4«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
ً
فاص ِبر صبرا ج ِميال ﴿﴾٥
پس صبرى نيكو پيشه كن كه در آن هيچ بى تابى نباشد»5«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ ْ َ َ ْو َ
ً
َ
ِإنهم ير نه ب ِعيدا ﴿﴾٦
كافران برپايى رستاخيز را بعيد مى شمرند»6«،
مفهوم آیات سیاق اول
َََ َ
ً
ونراه ق ِريبا ﴿﴾٧
و ما به آن علم داريم و آن را نزديك مى بينيم»7«.
مفهوم آیات سیاق اول
َّ َ َ ْ
َ
ْ
َي ْو َم تكون السماء كاْله ِل ﴿﴾٨
آرى ،آن عذاب در روزى واقع خواهد شد كه آسمان همچون ّ
فلز مذاب مى شود»8«،
ِ
مفهوم آیات سیاق اول
ْ َ َ ْ
َ
ْ
َوتكون ال ِجبال كال ِعه ِن ﴿﴾٩
و كوه ها مانند پشم مى گردند»9«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َْ
َ
َ
ً
ول يسأل ح ِميم ح ِميما ﴿﴾١٠
و هيچ خويشاوند دلسوزى از حال خويشاوند خود نمی پرسد»10«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ْ َ َ ُّ ْ ْ َ
ْ ََ
ْ
َ
َ
َ
ْ
ْ
َ
اب يو ِم ِئذ ِبب َِن ِيه ﴿﴾١١
يبصرونهم يود اْلج ِرم لو ي َفت ِدي ِمن عذ ِ
خويشاوندان را روز قيامت به يكديگر نشان مى دهند ،ولى از حال ديگرى جويا نمی
شوند ،گناهكار دوست دارد و آرزو مى كند كه در برابر عذاب آن روز پسرانش را فديه
دهد»11«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ ََ
وص ِاحب ِت ِه وأ ِخ ِيه ﴿﴾١٢
و نيز همسر و برادرش را»12«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َّ
وْ
وف ِصيل ِت ِه ال ِتي تؤ ِ ِيه ﴿﴾١٣
و خويشاوندان نزديكش را همانان كه امروز او را در كنار خود مى گيرند و پناه مى
دهند»13«،
مفهوم آیات سیاق اول
َْ
ْ
ْ
َ
َ
َ
ً
َّ
ض ج ِميعا ثم ين ِج ِيه ﴿﴾١٤
ال
َ
ي
ف
ن
م
و
ِ ر ِ
و همه كسانى را كه در روى زمينند ،سپس اين فديه او را از عذاب برهاند»14«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ّ َّ َ َ َ
ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
نه! هرگز فديه اثرى نمی بخشد ،چرا كه آن آتش آتش ی شعله ور است و خاموش نمی
گردد»15«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ َّ َ ً
َّ
َ
نزاعة ِللشوى ﴿﴾١٦
َ
دست ها و پاها را مى سوزاند و از جاى برمى كند»16«.
مفهوم آیات سیاق اول
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
تدعو من أدبر وتولى ﴿﴾١٧
و به سوى خود فرا مى خواند آن كس ی را كه به ايمان پشت كرده و روى برتافته»17«،
مفهوم آیات سیاق اول
َ َ َ َ ََ
َ
ْ
وجمع فأوعى ﴿﴾١٨
و ثروتى گرد آورده و آن را در جايى نگه داشته و به مستمندان كمك نكرده است»18«.
کافران دنیاگرا از جانب پیامبر خدا ،تهدید به عذاب
شده و در مقام انکار عذاب موعود یک نفربه نمایندگی
از آنها عذاب را تقاضا می کند این وضعیت بر پیامبر
خدا که در مقام هدایت آنان است سخت و سنگین
است.
َ
َ
َسأ َل َسا ِئل ِب َعذاب
َوا ِقع
ل مل َكاف َ
رين
ِ ِ
َم َ َ
س ل ُه َدا ِفع
لي
َّ
ِم َن الل ِه
مَ
ِذي اْل َع ِار ِج
َ م ُ ُ م َ َ ُ َ ُّ ُ َ
َ َ م
وح ِإل مي ِه ِفي َي موم كان ِمق َدا ُر ُه
تعرج اْلال ِئكة والر
َ
َ َم َ َ
خ مم ِسین ألف َسنة
اصب مر َ
َف م
ص مب ًرا َج ِميال
ِ
َّ ُ م َ َ م َ ُ َ ً َ َ
يدا ـ َون َر ُاه ق ِر ًيباَ ،ي مو َم
ِإنهم يرونه ب ِع
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
َ مُ
َت ُكو ُن َّ
الس َم ُاء كاْل مه ِل
ََ ُ ُ م َ ُ َ م
ال كال ِع مه ِن
وتكون ال ِجب
َ
َ ً ُ َ َّ َ
ص ُرون ُه مم
َوال َي مسأ ُل َح ِميم ح ِميما يب
م ََ
َ َ ُّ م ُ م ُ َ م َ م َ
اب َي مو ِم ِئذ
ذ
ع
ن
م
ي
د
ت
يود اْلج ِرم لو يف ِ ِ
ِ
َ َ
صاح َبته َو َأخيه ـ َو َفص َيلته َّالتي ُت مْؤويه ـ َو َم من في األ مرض َجم ً
َ
يعا
ِ ِ
ِبب ِن ِيه ـ و ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ِِ ِ
ِ ِ
ِ
ُ م
ث َّم ُين ِج ِيه...
َ َ
ِإ َّن َها لظى
َ َّ َ ً َّ
لش َوى
نزاعة ِل
َّ
كال
َ
ت مد ُعو َم من ...
َ
َ َّ
أ مد َب َر َوت َولى
ََ َ
َو َج َم َع فأ موعى
مقابله انذارآمیز و
صبرآفرین الهی ،با
عذاب
انکار
استبعادمال و
موعود را از خدا طلب
اندوز عذاب
کافران مجرم
می کنند تا بی اساس بودن انذار تو را اثبات کنند ،این عذاب واقع
راروزی
برسد،
کافرانموعود فرا
نیست صبر کن تا روز
گریزی از آن
است و
دنیاگ
سوی
از
که استیصال کافران برای فرار از عذاب ثمری نخواهد داشت.
سیاق دوم
آیات 19تا 35
َّ ْ
َّ
اإلن َس َ
ان خل َ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ َْي َر َمنوعاً
ق َهل ً
وعا ﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ه
َ
س
َ
َ
ِإ َن
ِ
ِ
ِ
ص ّل ََ
صالته َْم َدائمو َ َن ﴿َ ﴾٢٣و َّالذ ََ
ين ﴿َّ ﴾٢٢الذ ََ
ين ه َْم َع َلى َ
﴿ ﴾٢١إ ّ َل ْاْل َ
ين في َأ َْم َو ِاله َمْ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
َ َْ
َ َّ َ َ ّ َ
ّ
ْ
ْ
َ
َحقَ َم ْعلومَ ﴿ِ ﴾٢٤ل َّ
ن
و
ين ﴿﴾٢٦
الد ِ َ
لسا ِئ ِ َل واْلحر ِ َم ﴿ ﴾٢٥وال ِذ َ
ين يص ِدقو َ ِبيو ِ َم ِ
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
َ َّ َ ْ ْ َ َ
َ
َّ ْ ْ
ن
ن
اب ِرب ِه َم غي َر م َأمو َ ﴿﴾٢٨
اب ِرب ِه َم مش ِفقو َ ﴿ِ ﴾٢٧إ َن عذ َ
ن عذ ِ َ
ين ه َم ِم َ
وال ِذ َ
ين ه َْم لفروجه َْم َحافظو َ َن ﴿ ﴾٢٩إ ّ َل َع َلى َأ ْز َواجه َْم َأ َْو َما َم َل َك َْ
َو َّالذ ََ
ت َأ ْي َمانه َْم َفإ َّنه َْم َغي َرْ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِِ
ِ ِِ
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ
َ
َ َّ َ ْ َ َ
َ
لمان ِات َِه َْم
ين ه َم
ك همَ ال ََعادونَ ﴿ ﴾٣١وال ِذ َ
ك فأول ِئ َ َ
اء ذ ِل َ
ن ابتغى ور َ
ين ﴿ ﴾٣٠فم ِ َ
وم َ َ
مل ِ
َ َّ َ ْ َ َ
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ
َ
َ َْ ْ َ َ
ن
ن
ين ه َم على
ين ه َم ِبشهاد ِات ِه َم قا ِئمو َ ﴿ ﴾٣٣وال ِذ َ
وعه ِد ِه َم راعو َ ﴿ ﴾٣٢وال ِذ َ
َ
َْ َ
َ
َ
َّ
َ
َ
ن
ن
ك ِفي جناتَ مكرمو َ ﴿﴾٣٥
الت ِه َْم ي َحا ِفظو َ ﴿ ﴾٣٤أول ِئ َ
ص
ِ
مفهوم آیات سیاق دوم
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ ْ
َ
َ
َ
ً
َ
ِإن اإلنسان خ ِلق هلوعا ﴿﴾١٩
به راستی انسان آزمند و حريص آفريده شده است»19«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
َّ
َ
ً
َ
َّ
ُّ
ِإذا مسه الشر جزوعا ﴿﴾٢٠
چون گزندى به او برسد بى تابى مى كند و ناله و اندوه سر مى دهد»20«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َ َّ ْ َ
ْ
ً
َ
وِإذا مسه الخير منوعا ﴿﴾٢١
و چون خيرى به او روى بياورد ،آن را به شدت از ديگران باز مى دارد»21«.
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ْ َّ
َ
ِإ َل اْلص ِلين ﴿﴾٢٢
مگر نمازگزاران»22«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
الت ِهم دا ِئمو ﴿﴾٢٣
ال ِذين هم على ص ِ
همانان كه بر نماز خود مداومت مى كنند»23«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
ْ
ْ
وال ِذين ِفي أمو ِال ِهم حق معلوم ﴿﴾٢٤
و آنان كه در اموالشان حقى است معلوم و معين»24«،
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َْ
ْ
ِل َّ
لسا ِئ ِل واْلحرو ِم ﴿﴾٢٥
براى نيازمندى كه سؤال مى كند و بينوايى كه از درخواست كردن ِابا دارد»25«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ َ ّ نَ
ّ
ْ
َ
الد ِين ﴿﴾٢٦
وال ِذين يص ِدقو ِبيو ِم ِ
و آنان كه روز جزا را تصديق می کنند»26«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ ْ َ َ َ ّ ْ ْ نَ
اب ِرب ِهم مش ِفقَو ﴿﴾٢٧
وال ِذين هم ِمن عذ ِ
و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند»27«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َّ َ َ َ َ ّ ْ َ ْ َ ْ
ِإن عذاب ِرب ِهم غير مأمون ﴿﴾٢٨
چرا كه [مى دانند] كس ی را از عذاب پروردگارشان ايمنی نداده اند»28«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ
نَ
َ
َ
ْ
ْ
وال ِذين هم ِلفرو ِج ِهم حا ِفظو ﴿﴾٢٩
و آنان كه دامن خود را حفظ مى كنند»29«،
مفهوم آیات سیاق دوم
ّ ََ َ
ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َّ ْ َ
َ
ْ
َ
ْ
َ
ِإ َل على أزو ِاج ِهم أو ما ملكت أيمانَهم ف ِإنهم غير مل َو ِمين ﴿﴾٣٠
مگر از همسرانشان يا كنيزانى كه مالك آنها شده اند كه اينان نكوهش نمی
شوند»30«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َ َْ َ ََ َ َ َ َ َ
ْ َ نَ
َ
فم ِن ابتغى وراء ذ ِلك فأول ِئك همَ العادو ﴿﴾٣١
ً
پس كسانى كه راهى جز آنچه مقرر شده است طلب كنند ،قطعا از مرز الهی
گذشته اند»31«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ نَ
وال ِذين هم لمان ِات ِهم وعه ِد ِهم راعَو ﴿﴾٣٢
و آنان كه امانت هاى يكديگر را پاس مى دارند و بر پيمان خود ،وفادارند»32«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ نَ
وال ِذين هم ِبشهاد ِات ِهم قا ِئمو ﴿﴾٣٣
و آنان كه شهادت هاى خود را برپا مى دارند (در تحمل و اداى آن هيچ گونه كوتاهى
نمی كنند و در آن تغييرى نمی دهند)»33«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ َّ َ ْ َ َ
نَ
َ
َ
ْ
الت ِهم يحا ِفظو َ ﴿﴾٣٤
وال ِذين هم على ص ِ
و آنان كه بر نماز خود مراقبت دارند و آداب كمال آن را رعايت مى كنند»34«.
مفهوم آیات سیاق دوم
َ
ْ َ نَ
َ
َّ
َ
أول ِئك ِفي جنات مكرمو ﴿﴾٣٥
اينان در بوستان هاى بهشتی خواهند بود و [در آن جا] مورد احترام قرار خواهند
گرفت»35«.
جزوع و منوع بودن انسان بخاطر عدم
مدیریت صفت هلع
َّ م َ َ
ان ُخل َق َه ُل ً
وعا
ِإن اإلنس
ِ
َ َ َّ ُ َّ
الش ُّر َج ُز ً
وعا
ِإذا مسه
َوإ َذا َم َّس ُه مال َخ می ُر َم ُن ً
وعا
ِ
مُ َ ّ َ
ص ِلین
ِإال اْل
َ
َّ َ ُ م َ َ َ
الت ِه مم َدا ِئ ُمون
ال ِذين هم على ص ِ
َو َّالذ َ
ين في َأ مم َواله مم َح ٌّق َم مع ُلوم ـ ل َّ
لسا ِئل َو ماْلَ مرْح ُ
وم
ر
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِِ
ص ّد ُقو َن ب َي موم ّ
َ َّ َ ُ َ
الد ِين
ِ ِ ِ
وال ِذين ي ِ
َ م
َو َّالذ َ
ين ُه مم م من َع َذاب َرّبه مم ُم مشف ُقو َن ـ إ َّن َع َذ َ
اب َرِّب ِه مم َ می ُر َمأ ُمون
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِِ
م َ ُ َ
َ َّ َ ُ م ُ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
ُ
ن
ومین
ل
م
ر
ی
َ
م
ه
ن
إ
ف
م
ه
ان
م
ي
أ
ت
ك
ل
م
ا
م
و
أ
م
ه
اج
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ف
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
وال ِذين هم ِل ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
م َ ُ َ
َ َ َ م َو م َ م َ َ َ َ م َ م َ ُ ُ م َ َّ ُ م َ م ُ َ ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِل ُف ُ
ن
ومین
ز
أ
ى
ل
ع
ال
إ
ـ
و
ظ
ف
ا
ح
م
ه
وج
ر
ِ
ِ
اج ِهم أو ما ملكت أيمانهم ف ِإنهم َیر مل ِ
ِ
ِ
ِ ِ
َ
َ
َ َُ َ
م
َ
ـ ف َم ِن ماب َتغى َو َر َاء ذ ِل َك فأول ِئ َك ُه ُم ال َع ُادون
َ َّ َ ُ م َ َ م َ َ م م َ ُ َ
اعون
وال ِذين هم ألمان ِات ِهم وعه ِد ِهم ر
َ
َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم ِب َش َه َاد ِات ِه مم قا ِئ ُمون
ِ
ُ َ
َو َّالذ َ
ين ُه مم َع َلى َ
الت ِه مم ُي َرْحا ِفظون
ص
ِ
ِ
ُ َ
َ
م
أول ِئ َك ِفي َج َّنات ُمك َر ُمون
نمازگزاران تنها مدیران
وصف طبیعی حرص
است وبه
رسیدن
بهشترایی
خودگرایی و دنیاگ
تاانسان هلوع
طبیعت
محصول عدم مدیریت این وصف طبیعی است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را مدیریت می کنند و
به بهشت راه می یابند.
سیاق سوم
آیات 36تا 44
َ ْ
ََ
َّ َ َ
َ
ّ
َ
َ
َ
ينَ
َ
َ
َ
َ
َ
ْ
ال ِع ِز َ
الش َم ِ َ
ين وع ِ َ
ن الي ِم ِ َ
ين ﴿ ﴾٣٦ع ِ َ
ك مه ِط ِع َ
ين كفروا ِقبل َ
ال ال ِذ َ
فم ِ َ
ن ِ
﴿َ ﴾٣٧أ َي ْط َمعَ ك َُّل ْامرئَ م ْنه َْم َأ ْ َن ي ْد َخ ََل َج ََّن ََة َنعيمَ ﴿َ ﴾٣٨ك ّ َال إ َّنا َخ َل ْق َناه َمْ
ِ
ِ ِ
ِ
َّ َ
َّ َ ْ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرو َن ﴿﴾٤٠
ق واْل َغا ِر ِ َ
ب اْلش ِار ِ َ
ِمما يعلمو َن ﴿ ﴾٣٩ف َال أق ِسمَ ِبر ِ َ
ََْ
ََ
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
َ
َ
ْ
ْ
َ
ْ
ين ﴿ ﴾٤١فذره َم يخوضوا وي َلعبوا
سبو ِق َ
على أ َن نب ِد َل خيرا ِمنه َم وما نحنَ ِبم َ
َّ
َ
َ َ
َْ َ َ ْ
َ
َ
اث س َراعاً
ْ
َح َّتی يالقوا َ
َ
ْ
ن
ن
َ
َ
د
الج
َ
ن
م
َ
و
ج
ر
خ
ي
َ
م
و
ي
﴾
٤٢
﴿
َ
و
د
وع
ي
ي
ذ
م
َ
ه
م
و
ي
ال
ِ
ِ ِ
ِ
َ َ َّ ْ َ
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ
نَ
ْ
َ
ك الي َومَ
اشع َة أبصاره َم ترهقهَ َم ِذلةَ ذ ِل َ
كأنه َم ِإلى نصبَ يو ِفضو َ ﴿ ﴾٤٣خ ِ
َّ َ
َ نَ
ال ِذي كانوا يوعدو َ ﴿﴾٤٤
مفهوم آیات سیاق سوم
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ
َ َ َّ َ َ
َ
َ
َ
ْ
فم ِال ال ِذين كفروا ِقبلك مه ِط ِعين ﴿﴾٣٦
با اين وصف کافران چه مقصدى دارند كه در كنار تو قرار مى گيرند و ديده از تو باز
نمی گيرند؟«»36
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ْ
ّ
َ
َ
َ
َ
َ
الشم ِال ِع ِزين ﴿﴾٣٧
ع ِن الي ِم ِين وع ِن ِ
از جانب راست و چپ و گروه گروه؟«»37
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ ْ
ْ ْ َ ْ ْ َ َ َ َّ َ َ
ْ
َ
ُّ
جنة ن ِعيم ﴿﴾٣٨
أيطمع كل ام ِرئ ِمنهم أن يدخل َ
بهشت سرشار از نعمت درآورده شود؟«»38
آيا هر يك از آنان طمع دارد كه به
ِ
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ّ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ ْ َ نَ
ك َال ِإنا خلقناهم ِمما يعلمو ﴿﴾٣٩
چنين نيست! ما آنان را از چيزى ( نطفه ) كه خود مى دانند آفريده ايم»39«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َّ َ
َ
َ َْ
َ ّ َْ
ْ
َ
َ
َ
َ
ب ِإنا لق ِادرون ﴿﴾٤٠
فال أق ِسم ِبر ِب اْلش ِار ِق واْلغا ِر ِ َ
ً
سوگند ياد نمی كنم به پروردگار مشرق ها و مغرب هاى خورشيد كه قطعا ما
تواناييم»40«،
مفهوم آیات سیاق سوم
ََ َ ْ َ ّ َ ًَْ ْ ْ َ َ َ
َ
ْ
ْ
َ
على أن نب ِدل خيرا ِمنهم وما نحنَ ِبمسبو ِقين ﴿﴾٤١
كه ایشان را از بين ببريم و كسانى را كه بهتر از جايگزين آنان كنيم و هيچ كس و هيچ
چيزى بر ما سبقت نخواهد گرفت و ما مغلوب نخواهيم شد»41«.
مفهوم آیات سیاق سوم
ََْ
َ ْ َ َّ
ََ
َ نَ
َّ
َ
َ
َ
ْ
ْ
فذرهم يخوضوا ويلعبوا حتی يالق َوا يومهم ال ِذي يوعدو ﴿﴾٤٢
پس آنان را واگذار تا در بيهودگى هايى كه بدانها پرداخته اند ،فرو روند و به كارهايشان
كه بازيچه و بى هدف است سرگرم باشند تا آن روزشان را كه به آنان وعده داده مى
شود ،ديدار كنند»42«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ ً َ َ َّ ْ َ
نَ
َ ْ َ َ ْ نَ
َ
َ
ْ
اث ِسراعا كأ َنهم ِإلى نصب يو ِفضَو
يوم يخرجو ِمن الجد ِ
﴿﴾٤٣
روزى كه از گورهايشان شتابان برمى آيند .گويى آنان [گم گشتگانى هستند كه] به
سوى نشانه اى كه براى راهيابى نهاده شده است ،مى شتابند»43«.
مفهوم آیات سیاق سوم
َ َ ً َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َّ َ َ ْ َ ْ َّ َ
َ نَ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة َذ ِلك اليوم ال ِذي كانوا ي َوعدو
خ ِ
﴿﴾٤٤
اين در حالى است كه چشمانشان فرو افتاده و ّ
خفت و خوارى بر آنان چيره شده
است .اين است همان روزى كه به آنان وعده داده مى شد»44«.
طمع ورود به بهشت از سوی کافران ،همراه با اعتراض به
رسول خدا به جهت بهشتی نبودن خود
َ َ
َكال إ َّنا َخ َل مق َن ُ
اه مم ِم َّما َي معل ُمون
ِ
َ َ َّ َ َ َ
ين كف ُروا
فم ِال ال ِذ
َ
َ
ِق َبل َك ُم مه ِط ِعین
م
َع ِن ال َي ِم ِین َو َع ِن
ّ
الش َم ِال ِع ِزي َن
ِ
َ َ
َ ُم
مَ َ
مَ َ
َّ َ َ
فال أق ِس ُم ِب َر ِ ّب اْلش ِار ِق َواْلغا ِر ِب ِإنا لق ِاد ُرون ـ َعلى
َ
َ
َم ُ
َ
أن ن َب ِّد َل خ می ًرا ِم من ُه مم َو َما ن مرْح ُن ِب َم مس ُبو ِقین
َ م ُ
َم
أ َيط َم ُع ك ُّل ا مم ِرئ ِم من ُه مم أن
َّ َ َ
َ
ُي مدخ َل َجنة ن ِعيم
م
ُ
َّ
َف َذ م ُه مم َي ُخ ُ
وضوا َو َيل َع ُبوا َح َّتی ُيالقوا َي مو َم ُه ُم ال ِذي
ر
َ ً ََ
ُ َُ َ َم َ َ م ُ َ َ م َ
اعا كأ َّن ُه مم
اث ِسر
يوعدون ـ يوم يخ ُرجون ِمن األجد ِ
َ ُ ُ ُ ُ َ َ َ ً َ م َ ُ ُ م َ م َ ُ ُ م َّ
اشعة أبصارهم ترهقهم ِذلة
ِإلى نصب يو ِفضون خ ِ
م
َ
َّ
َ ُ ُ َ َ
وع ُدون
ذ ِل َك ال َي مو ُم ال ِذي كانوا ي
رهاسازی کافران تا
مالقات ذلیالنه با روز
پاسخ دارند که
درو بازهم طمع
موعودنیستند
آنها نمازگزاران واقعی
ذلیالنه
جای کن تا
هرگز! رهایشان
بهشت داخل
آنان
شوند،بی
طمع
به به
با روز موعود مواجه شوند.
برای ورود به بهشت
کافران دنیاگرا با وجود اینکه جزوع و منوعند و هرگر
درچارچوب رفتاری مصلين داخل نمی شوند وقوع عذاب
را رد و خود را مستحق بهشت می دانند
حتمیت وقوع عذاب و ناممکن بودن ورود به بهشت
دنیاگرایی دوری
َ
جز برای کسانی که بر محور نماز وصف طبیعی حرص را مدیریت می کنند و از خودپرستی و
می جویند.
1تا 18
مقابله انذارآمیز و صبرآفرین الهی،
با استبعاد و انکار عذاب از سوی
کافران دنیاگرا
کافران مجرم مال اندوز عذاب
موعود را از خدا طلب می کنند تا
انذار تو را اثبات
بی اساس بودن َ
کنند ،این عذاب واقع است و
گریزی از آن نیست صبر کن تا روَز
موعود فرا برسد ،روزی که
استیصال کافران برای فرار از عذاب
ثمری نخواهد داشت.
19تا 35
نمازگزاران تنها مدیران وصف
طبیعی حرص تا رسیدن به بهشت
طبیعت انسان هلوع است و
خودگرایی و دنیاگرایی محصول
عدم مدیریت این وصف طبیعی
است.
تنها نمازگزاران حقیقی این صفت را
مدیریت می کنند و به بهشت راه می
یابند.
36تا 44
رهاسازی کافران تا مالقات ذلیالنه
با روز موعود در پاسخ به طمع
بیجای آنان برای ورود به بهشت
آنها نمازگزاران واقعی نیستند و
بازهم طمع دارند که به بهشت
داخل شوند ،هرگز! رهایشان کن تا
ذلیالنه با روز موعود مواجه شوند.
ْ َّ
ْ
َ
َّ
َّ
ِبس ِم الل ِه الرحم ِن الر ِحيم
ََ
َ َْ َ َ
َ ْ َْ َ
َْ
َ َّ
َْ
ََ
َ
َ
َ
َ
َ
ج ﴿ ﴾٣تعرجَ اْلالَِئكةَ
ن الل ِ َه ِذي اْلع ِار ِ َ
س لهَ دا ِفعَ ﴿ِ ﴾٢م َ
رين لي َ
سأ َل سا ِئلَ ِبعذابَ وا ِقعَ ﴿ِ ﴾١للك ِاف َ
َ ْ َ َْ َ
َ
الروحَ إ َل ْي َه في َي ْومَ َك َ
ان م ْق َ
َ
اصب َْر َ
ف َس َنةَ ﴿َ ﴾٤ف ْ
ُّ
يدا
ص ْب ًرا َج ِميال ﴿ِ ﴾٥إ َّنه َْم َي َر ْونهَ َب ِع ً َ
َ
ل
َ
ين
س
م
خ
ه
َ
ا
د
َ
و
أ
ر
ِ
ِ
ِ
ِ ِ
ِ
َ
َ ْ
َ ْ
ْ
َ
﴿َ ﴾٦و َن َراهَ َقر ًيبا ﴿َ ﴾٧ي ْو ََم َتكونَ َّ
ن ﴿َ ﴾٩و َل َي ْسألَ َح ِميمَ
الس َماءَ كاْل ْه ِ َل ﴿َ ﴾٨وتكونَ ال ِج َبالَ كال ِع ْه ِ َ
ِ
َ َ َ ََ
ْ
َ
ْ َ
َحم ًيما ﴿ ﴾١٠ي َب َّ
يه ﴿ ﴾١١وص ِاحب ِت ِ َه وأ ِخ ِ َ
يه
اب َي ْو ِم ِئذَ ِب َب ِن ِ َ
ن َعذ ِ َ
صرو َنه َْم َي َو َُّد اْل ْج ِرمَ ل َْو َي ْف َت ِدي ِم َ
ِ
َ
َ ّ َّ َ َ َ
َ َ َّ ْ
ْ
َ
ً
َّ
ْ
يه ﴿ ﴾١٤ك َال ِإنها لظى ﴿﴾١٥
ض ج ِميعا ث َم ين ِج ِ َ
الر ِ َ
ن ِفي َ
يه ﴿َ ﴾١٣و َم ْ َ
﴿َ ﴾١٢وف ِصيل ِت ِ َه ال ِتي تؤ ِو ِ َ
َ َ َ َ ََ
َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ
َّ ْ
َ َّ َ ً َّ
اإلن َس ََ
َ
ان خل ََ
ق َهلَوعاً
ْ
لش َ
ى
َ
ن
إ
﴾
١٨
﴿
ى
ع
و
أ
ف
َ
ع
م
ج
و
﴾
١٧
﴿
ى
ل
و
ت
و
ر
َ
ب
د
أ
َ
ن
م
و
َ
ع
د
ت
﴾
١٦
﴿
َ
و
نزاع َة ِل
ِ
ِ
ّ ْ َّ
َّ
َّ
الش َُّر َجزو ًعا ﴿َ ﴾٢٠وإ َذا َم َّسهَ ْال َخ ْي َر َمن ً
﴿ ﴾١٩إ َذا َم َّ
ين ه َْم
ين ﴿ ﴾٢٢ال ِذ َ َ
ص ِل َ َ
وعا ﴿ِ ﴾٢١إ َل اْل
ه
َ
س
ِ
ِ
َ َّ َ َ
َ
َ
ْ
َ
َع َلى َ
َ
ْ
ْ
ين ِفي أمو ِال ِه َم حقَ معلومَ ﴿﴾٢٤
الت ِه َْم َدا ِئمو َن ﴿ ﴾٢٣وال ِذ َ
ص
ِ
خدایا !
ما را از نمازگزاران حقیقی قرار بده