Lekcja biblioteczna Lilla Pietrzykowska ZSM nr 3 w Grajewie Temat: Poznajemy kartę katalogową. Na dzisiejszej lekcji: dowiecie się, co to jest karta katalogowa i do czego.

Download Report

Transcript Lekcja biblioteczna Lilla Pietrzykowska ZSM nr 3 w Grajewie Temat: Poznajemy kartę katalogową. Na dzisiejszej lekcji: dowiecie się, co to jest karta katalogowa i do czego.

Slide 1

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 2

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 3

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 4

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 5

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 6

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 7

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 8

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 9

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 10

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 11

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 12

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 13

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 14

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 15

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 16

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 17

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 18

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 19

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 20

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 21

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 22

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 23

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 24

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 25

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 26

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 27

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 28

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 29

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 30

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 31

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 32

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 33

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 34

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 35

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 36

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 37

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 38

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 39

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 40

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 41

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 42

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 43

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 44

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 45

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 46

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 47

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 48

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 49

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 50

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 51

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 52

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 53

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 54

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 55

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 56

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 57

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 58

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 59

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 60

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 61

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 62

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 63

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 64

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 65

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 66

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 67

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 68

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 69

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 70

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 71

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 72

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 73

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 74

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 75

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 76

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 77

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 78

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 79

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 80

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 81

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 82

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 83

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 84

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 85

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 86

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 87

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 88

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 89

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 90

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 91

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 92

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 93

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 94

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 95

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 96

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 97

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 98

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 99

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 100

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 101

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 102

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 103

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 104

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 105

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 106

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 107

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 108

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 109

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne


Slide 110

Lekcja biblioteczna

Lilla Pietrzykowska
ZSM nr 3 w Grajewie
1

Temat: Poznajemy kartę katalogową.

Na dzisiejszej lekcji:
dowiecie się,
co to jest karta katalogowa i do czego służy,
 z jakich elementów zbudowana jest karta katalogowa,
nauczycie się
 wyszukiwania danych potrzebnych do opisu książki
oraz odczytywania informacji o książce i innych
dokumentach z karty katalogowej.

Do czego przyda mi się wiedza
zdobyta na dzisiejszej lekcji?

1.Ułatwi szybkie odszukanie książki i innych
dokumentów w zbiorach biblioteki.
2.Pomoże w sprawnym korzystaniu z katalogów
bibliotecznych (lekcja jeszcze w klasie IV).

4

Będę
samodzielnym czytelnikiem
w każdej bibliotece.

ZBIORY GROMADZONE W BIBLIOTECE

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe
z filmami i programami edukacyjnymi).

(płyty CD i kasety magnetofonowe
z muzyką, piosenkami, słuchowiskami
oraz do nauki języków obcych).

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
CD-ROM dostępne za pomocą komputera).
6

Przypominamy wiadomości
z klasy III
na temat budowy książki.

Metryka książki
to informacja umieszczona
na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie książki.

Metryka podaje:
nazwiska osób pracujących nad książką: autora, tłumacza,
ilustratora, fotografika, projektantów okładki,
tytuł oryginału,
nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, datę wydania,
nazwę drukarni, datę ukończenia druku książki,
wielkość nakładu,
kolejność wydania,
ISBN.

Jakie są sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece?
(propozycje uczniów)

10

Sposoby wyszukiwania
książek w bibliotece

katalog
biblioteczny
informacja
od bibliotekarza

samodzielne
poszukiwania

„KATALOG”
(według słownika języka polskiego)

to uporządkowany

spis przedmiotów
określonego zbioru.

KATALOG BIBLIOTECZNY
to uporządkowany spis książek
i innych dokumentów znajdujących
się w bibliotece sporządzony
według określonych zasad ułożony
określonym porządku.

13

FORMA KATALOGU

14

KATALOG KARTKOWY

15

Co to jest
karta katalogowa
i co zawiera?

16

KARTA KATALOGOWA
to karta, która zawiera

opisy katalogowe książek
i innych dokumentów bibliotecznych.

17

Przykład karty katalogowej książki

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

18

Z karty katalogowej możemy odczytać,
czy ta książka mnie zainteresuje.

Porazińska, Janina

Bw

Kozucha kłamczucha / Janina Porazińska ; il. Mirosław Pokora. – [Wyd. 3]

Warszawa ; „Nasza Księgarnia”, 1983. – 29, [ 3] s. : il. kolor, ; 24 cm
ISBN 83-10-08439-0
Bajki

8532

82-93

HASŁO

SYGNATURA
(wskazuje miejsce książki
w bibliotece)

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WZÓR KARTY KATALOGOWEJ książki jednotomowej
z podstawowymi elementami

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności .
– Oznaczenie wydania
Miejsce wydania : nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki
i/ lub objętość : oznaczenie
ilustracji ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Opis bibliograficzny składa się z wielu elementów zapisanych w ściśle określonej
kolejności i oddzielonych od siebie umownymi znakami, np. : / .- : ; + ( ).

ĆWICZENIE

Poznajmy bliżej elementy
karty katalogowej na przykładzie książki
„Tomek w krainie kangurów”

Tomek w krainie kangurów – 1 część cyklu
Tomek na Czarnym Lądzie - 2
Tomek na wojennej ścieżce - 3
Tomek na tropach Yeti - 4
Tajemnicza wyprawa Tomka - 5
Tomek wśród łowców głów - 6
Tomek u źródeł Amazonki - 7
Tomek w Gran Chaco - 8
Tomek w grobowcach faraonów - 9

23

Tytuł właściwy – główny tytuł książki

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł właściwy : dodatek do tytułu / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania

Opis
książki

Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: dodatek do tytułu – wyraz lub wyrażenie uzupełniające tytuł.

HASŁO
Tomek w krainie kangurów
Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

:

dodatek

do

tytułu

/

oznaczenie

odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

/ oznaczenie odpowiedzialności
HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / oznaczenie odpowiedzialności . –
Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie odpowiedzialności
nazwa osoby lub ciała zbiorowego (organizacja lub grupa
osób) odpowiedzialnych za zawartość książki.
- nazwy do 3 autorów,
- jeśli autorów jest więcej niż 3 – nazwa pierwszego skrót „i in.”, „et al.”
- jeżeli autorów jest więcej niż trzech lub ich brak –
redaktor naukowy
Przy nazwie autora nie ma dopowiedzeń.
Stosowane skróty:
„oprac.” – opracował
„red”. – redaktor,
„tł.” – tłumacz
„il.” - ilustrator

. – Oznaczenie wydania
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba] . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie wydania
wskazuje na przynależność książki do określonego wydania.
Książki z tego samego wydania mają:
identyczną treść i szatę graficzną okładka, obwoluta, ilustracje oraz styl i rodzaj czcionki,
są wydane przez tego samego wydawcę.
Stosowane skróty:
. - Wyd. 2
. - Wyd. 2 popr.

. - Wyd. 3 popr. i rozsz.
Pięć przygód detektywa Konopki
Domagalik Janusz
Wydawca: NASZA KSIĘGARNIA
Rok wydania: 2005
Wydanie: 9
Miejsce wydania: Warszawa
Stron: 144
Format: 24x30cm
Oprawa: twarda
ISBN: 8310110855

Miejsce wydania – miejscowość lub miejscowości
będące siedzibą lub siedzibami wydawcy.

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]

Opis
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
książki Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

: nazwa wydawcy
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

WYDAWCA – osoba bądź instytucja (wydawnictwo), za której
pieniądze przygotowywana, opracowywana i drukowana jest książka.

najstarszy i największy Polsce
wydawca książek dla dzieci i młodzieży

podręczniki szkolne

encyklopedie, słowniki,
książki naukowe
i popularnonaukowe
33

, data wydania - rok wydania książki
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, data wydania. –

il.

Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

. – Określenie formy książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Określenie formy książki i/ lub objętość:
oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Forma książki

Kodeks
Na karcie katalogowej
nie podajemy informacji
o książce w takiej
formie.

Segregator

Harmonijka

Na karcie katalogowej podajemy informacje
o książce w formie harmonijki, segregatora
lub teki.
Teka – zbiór kart

. – Objętość

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ;
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – Objętość: oznaczenie ilustracji ;

il.

format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Objętość książki – liczba stron.
Oznaczenia objętości:
. - 16 s.
. - 23, [3] s.
. - IX, 120 s.
. - 57 k.
. – 63 s., [8] k. tabl.
. - Ok.740 s.

38

: oznaczenie ilustracji

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il.
[Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Oznaczenie ilustracji

„il.” - ilustracje
„il. kolor” – ilustracje kolorowe
„rys.” – rysunki
„wykr.”- wykresy
„portr.” - portrety

; format
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; format + oznaczenie
dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Format
wysokość książki
mierzona wzdłuż
grzbietu w cm
z zaokrągleniem
w górę do pełnego
centymetra.

20 cm

26 cm

Nietypowy kształt:
podajemy także szerokość
13 x 26 cm
13 cm
42

+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
HASŁO

SYGNATURA
(znak miejsca)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
+ oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Dokument dołączony do książki:
+ płyta CD
+ Atlas + mapa

(Tytuł serii i numer serii)
piszemy w nawiasach okrągłych
HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
(Tytuł serii i numer serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Seria „Ciekawe dlaczego”

SERIA określa książki, które:
- mają wspólną nazwę główną, czyli nazwę serii i są numerowane lub nienumerowane w obrębie
serii
- ukazują się przeważnie w różnych odstępach czasu,
- mają różne tytuły
- jednolity format i podobną szatę graficzną, czyli wygląd.

46

Uwagi

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Opis
książki

Zięba]

Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

UWAGI
- dodatkowe informacje uznane za ważne dla czytelnika
przy opisie książki.
Przykłady:
 Stanowi cz. 1 cyklu
 Głównie tabele
 Indeks

alfabetyczny spis pojęć, terminów, nazwisk itp.
omówionych w danej książce, odsyła do strony albo rozdziału książki.


ISBN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN
Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki
niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki

ISBN 978 - 83-2379-98-06
Numer ISBN jest drukowany
na odwrocie karty tytułowej i na 4 stronie okładki.

Numer ISBN jest nadawany przez wydawcę dla rozpoznania jednego wydania książki
różniącego się formatem (wysokością), papierem lub oprawą.
50

Hasło przedmiotowe – określa treść, rodzaj książki

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7

Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer inwentarzowy

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

Numer
inwentarzowy
- to indywidualny numer
nadany przez bibliotekarza
książce w momencie jej
„przyjścia” do biblioteki.

53

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

Symbol klasyfikacji

ZOBACZ!
Obok pieczątki w książce
i wpisanego
numeru inwentarzowego
znajdziemy
wpisany ołówkiem
symbol klasyfikacji
oraz sygnaturę.

Symbol klasyfikacji – symboliczny zapis treści, rodzaju i postaci książki
zgodny z UKD.

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

Symbol klasyfikacji

SYGNATURA

HASŁO

Opis
książki

SYGNATURA
(miejsce książki
w bibliotece)

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Po odczytaniu sygnatury
najpierw odszukujemy regał z oznaczeniem L V (lektury kl. V),
a potem szukamy książki na półce.
Rozmieszczenie zbiorów zostanie omówione
podczas lekcji dotyczącej katalogu alfabetycznego.

Sprawdźmy, co zapamiętaliśmy…
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

HASŁO

HASŁO
wyraz lub wyrazy, które są umieszczone w nagłówku karty
decydujące o jej uszeregowaniu w katalogu bibliotecznym.
HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław
Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83-7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Rodzaje haseł:
HASŁO

OSOBOWE

TYTUŁOWE

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł
właściwy:
dodatek
do
tytułu
/
oznaczenie
odpowiedzialności . – Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. –
Określenie formy książki i/ lub objętość: oznaczenie ilustracji ;
format + oznaczenie dokumentu towarzyszącego
(Tytuł serii, ISSN serii; numeracja w obrębie serii)
Uwagi
ISBN
Hasło przedmiotowe
Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

KORPORATYWNE

64

NAZWA OSOBY

HASŁO
OSOBOWE

Nazwisko, imię (1985– )

Nazwisko, imię (1846–1916) SYGNATURA

SYGNATURA

Nazwisko, imię (1956–2010). Red.

Nazwisko, imię (1966– ). Świat i my

SYGNATURA

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)

SYGNATURA

Jan Paweł II (papież ; 1920-2005).
- zob. też
Wojtyła, Karol (1920-2005).
Karol Wojtyła (1920-2005)

SYGNATURA

65

TYTUŁ

HASŁO
TYTUŁOWE

W haśle może występować tylko jeden tytuł.

Biblia

SYGNATURA

Hasło tytułowe stosowane jest dla:
- dzieł anonimowych – kiedy nie znamy autora,

- prac wielu autorów - prac zbiorowych,
- Biblii i jej części.

66

NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO

HASŁO
KORPORATYWNE
Muzeum Narodowe (Wrocław)

SYGNATURA
Statut / Muzeum Narodowe we Wrocławiu

- nazwa instytucji - Uniwersytet Warszawski
- nazwa organizacji - Związek Harcerstwa Polskiego
- nazwa imprezy - Festiwal Nauki i Sztuki (numer ; rok ; miejsce)
W haśle może występować tylko jedna nazwa.

67

Które hasło wpiszemy?
Osobowe, tytułowe, czy korporatywne?

HASŁO

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba] . –
Warszawa : Muza SA, 2005. – 259, [5] s. : il.; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

17868

82-93 P

Wpiszemy hasło osobowe:

Szklarski, Alfred (1912-1992)

LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.
17868

82-93 P

Skąd czerpaliśmy informacje do opisu książki?

HASŁO
Szklarski, Alfred (1912-1992)

OPIS
KSIĄŻKI

SYGNATURA
(znak miejsca)
LV

Tomek w krainie kangurów / Alfred Szklarski ; il. [Wiesław Zięba]
Warszawa : Muza SA, 2005. -259, [5] s. : il. ; 22 cm
Stanowi cz. 1 cyklu
ISBN 83–7319-806-7
Powieść młodzieżowa polska - 20 w.

HASŁO
PRZEDMIOTOWE
(treść)

17868

82-93 P

SYMBOL
KLASYFIKACJI
NUMER
INWENTARZOWY

HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI
karta tytułowa i metryka książki

HASŁO PRZEDMIOTOWE
NR INWENTARZOWY

SYMBOL KLASYFIKACJI

„Śpiewające brzdące” - czy ta książka mnie zainteresuje?
SYGNATURA
(Dział: Gry i zabawy
na wolnym powietrzu)

HASŁO

Bayer, Katarzyna

796.1

Śpiewające brzdące. Cz.1 / Katarzyna Bayer, Adam
Wacławski. – Wyd. 3

OPIS
KSIĄŻKI

Poznań : Wydawnictwo Akord, 2009. – 55, [4] s. ; 26
cm + 1 płyta CD
Zbiór piosenek dla dzieci
ISBN 978-83-61950-04-2

HASŁO
PRZEDMIOTOWE

Gry i zabawy ruchowe

SYMBOL
KLASYFIKACJI

(treść)
2346

796.1

NUMER
INWENTARZOWY

Odczytujemy informacje
o książce z karty katalogowej

74

Odczytujemy informacje o książce z karty katalogowej

Bw
Resden, John (1972- )
Niespodziewana wizyta : książka dla dzieci / John Resden ; tł. Anna
Tymecka ; il. Ewa Zamojska. – Wyd. 2
Warszawa : Nasza Księgarnia, 2006. – Harmonijka 26, [1] s., : il. kolor. ;
15 cm + płyta „Wesołe piosenki”

(Przygody Amandy)
ISBN 83-3401-71-63
Bajki dla dzieci
16532

82-93 Bw

78 - dział „Muzyka”

Ogólnopolski Festiwal Piosenki Czerwonokrzyskiej

78

Dzieje krajeńskiego festiwalu / Ogólnopolski Festiwal Piosenki
Czerwonokrzyskiej
Krajenka : Krajeński Ośrodek Kultury, 1999. – 56 s. : fot. ; 21 cm
Piosenka polska – konkursy i festiwale
232

78.079

76

Karta pracy
„Wiem, umiem, potrafię”

Odczytaj z karty katalogowej następujące elementy opisu książki:
hasło, sygnatura, tytuł książki, imię i nazwisko autora,
oznaczenie wydania, miejsce wydania książki, data wydania.

Pierga, Bożena

Bw

Dobre wychowanie wierszem / Bożena Pierga ; il. Janusz
Baszczak. – Wyd. 5
Bielsko-Biała : Zebra, cop. 2008. – 112 s. : il. kolor. ; 31 cm.
ISBN 978-83-60491-22-5
Obyczaje towarzyskie ; Poezja dziecięca polska - 21 w.

17868

82-93 Bw

78

Sprawdź!

Hasło - Pierga, Bożena
Sygnatura - Bw
Tytuł książki - Dobre wychowanie wierszem
Imię i nazwisko autora – Bożena Pierga
Oznaczenie wydania - Wyd. 5
Miejsce wydania książki - Bielsko - Biała
Data wydania - 2008

Przykład
karty katalogowej
książki wielotomowej

Karta katalogowa z opisem książki wielotomowej

Już wiem!

82

Która z odpowiedzi jest poprawna?

Karta katalogowa zawiera:
a) nazwę autora i hasło przedmiotowe,
b) opis katalogowy książki i innych dokumentów bibliotecznych,
c) tytuł książki i nazwę wydawnictwa.

83

Karta katalogowa

to karta, która zawiera
opis katalogowy książki
lub innych dokumentów bibliotecznych.

Jakie podstawowe elementy
występują na karcie katalogowej?

85

To już wiem
HASŁO

SYGNATURA

OPIS BIBLIOGRAFICZNY KSIĄŻKI

PRZEDMIOTOWE

NR INWENTARZOWY

ZNAK KLASYFIKACJI

Wymień rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej

HASŁO ? ? ?

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

87

Rodzaje haseł
występujących na karcie katalogowej:

HASŁO (osobowe, tytułowe, korporatywne)

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

88

Co oznacza sygnatura?
HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

89

HASŁO

SYGNATURA
(miejsce książki w bibliotece)

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

90

ZAPAMIĘTAJ
WSZYSTKIE ELEMENTY OPISU KATALOGOWEGO

HASŁO

SYGNATURA

Tytuł: dodatek do tytułu / nazwa autora, redaktora lub opracowującego; nazwa
tłumacza ; nazwa ilustratora.- Oznaczenie wydania
Miejsce wydania: nazwa wydawcy, data wydania. – Określenie formy książki i/
lub objętość: oznaczenie ilustracji, fotografii, map ; format + oznaczenie dokumentu
towarzyszącego
(Nazwa Serii)
Uwagi
ISBN

Hasło przedmiotowe

Numer inwentarzowy

Symbol klasyfikacji

91

KSIĄŻKI

CZASOPISMA

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE

Poznajemy karty katalogowe
innych zbiorów bibliotecznych

DOKUMENTY FILMOWE

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

92

Informacje z kart katalogowych
dokumentów dźwiękowych, filmowych i elektronicznych
odczytuje się podobnie, jak z kart katalogowych książek.

W rozróżnieniu, jaki rodzaj dokumentu jest opisany
pomaga określenie w nawiasach kwadratowych:
 [Dokument dźwiękowy], w skrócie [Dokument dźw.], [Dok. dźw.],
 [Dokument filmowy], [Film],
 [Dokument elektroniczny], w skrócie [Dok. elektroniczny].

Karta katalogowa czasopisma

94

DOKUMENTY DŹWIĘKOWE
to płyty CD i kasety magnetofonowe:
• z muzyką,
• piosenkami,
• słuchowiskami,
• do nauki języków obcych,
• z treścią książki, która jest czytana (audiobook)

95

Płyta gramofonowa

Kaseta magnetofonowa

Płyta

Dokumenty dźwiękowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Przy opisie
podaje się ich nazwę.

Karta katalogowa dokumentu dźwiękowego
Kolędy

5 PŁK

Kolędy [Dokument dźwiękowy]
Śniadowo : [Prefbet], [2001]. – 1 płyta CD ; 12 cm
Zawiera: 1. Dzisiaj w Betlejem 2. W żłobie leży 3. Cicha noc 4. Gdy się Chrystus rodzi 5. Przybieżeli do Betlejem
6. Pójdźmy wszyscy do stajenki / [wyk.] Renata Dąbkowska ; 7. Oj Maluśki 8. Wśród nocnej ciszy 9. Jezus malusieńki
10. Lulajże Jezuniu 11. Gdy śliczna panna 12. Bóg się rodzi / [wyk.] Ryszard Rynkowski
Kolędy

5 PŁK

873.65 : 272

Oto przykłady ich nazw stosowanych dla dokumentów dźwiękowych:
dla kasety dźwiękowej – w skrócie kas. dźw.;
dla płyty kompaktowej – płyta [CD] lub płyta(CD);
w formacie MP3 – płyta (CD-MP3);
dla płyty gramofonowej – płyta.
Przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych podaje się
wymiary:
- dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla płyt gramofonowych średnicę – 17,5 cm lub 30 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. dźw. - 181 PŁK, 123 ZS

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego

103 PŁK

Andersen, Hans Christian

Baśnie [Dokument dźwiękowy] / Hans Christian Andersen ; czyta Jerzy Stuhr
[Poznań] : Media Rodzina, 2005. – 1 płyta (CD) (28 min. 17 s.) ; 12 cm
Zawiera: Krasnoludek u kupca ; Głupi Jaś ; Nowe szaty cesarza
Opowiadanie dziecięce duńskie – 19 w. – dokument dźwiękowy
103 PŁK

821.113.4-93

Dla nagrań dźwiękowych podaje się czas odtwarzania
w minutach ujęty w nawiasach, np. (28 min. 17 s.).

Karta katalogowa
dokumentu dźwiękowego + dokument towarzyszący

Zielińska, Dorota

184 PŁK + DT 122

Dzieciaki, czy znacie ptaki? [Dokument dźwiękowy] / Dorota Zielińska ; wiersze Elżbieta
Szwajkowska, Witold Szwajkowski ; il. Jolanta Ludwikowska, Ewa Ludwikowska
Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012. – 1 płyta CD ; 12 cm + książka: 63, [1 ] s. : il.
kolor ; 24 cm
Poezja dziecięca polska ; Dokumenty dźwiękowe
184 PŁK + DT 122

82-1(0.053.2)

Modrzewski, Jan

123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

Wiersze dla dzieci [Dokument dźwiękowy] / Jan Modrzewski ; wiersze
recytują Anna Popławska i Andrzej Kowalski
Rybnik: Afra, 2012. – 3 płyty (CD) ; 12 cm
Płyta 1 : Śmieszne wiersze . - 1 płyta (CD) (15 min.)
Płyta 2 : Smutne wiersze cz. I . – 1 płyta (62 min. 24 s.)
Płyta 3 : Smutne wiersze Cz. II . – 1 płyta (62 min.)
Poezja dziecięca
123 PŁK, 124 PŁK, 125 PŁK

82 – 1 Pd

Oczytaj!
Głosy

192 T

Głosy ptaków [Dokument dźwiękowy]: ptaki lasów, pól

i ogrodów. Cz. 1
Warszawa: „Przyroda”, 1998. - 1 kas. dźw.

Ptaki
192 T

598.2/.9

DOKUMENTY FILMOWE
(płyty DVD, kasety magnetowidowe z filmami
i programami edukacyjnymi).

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach.
Przy opisie podaje się ich nazwę.

Wędrówki

80 DVD

Wędrówki z dinozaurami. [Cz. 1] [Film] / reż. Tim Haines

[Warszawa] : BBC, 2008. – 1 płyta wiz. [DVD] (124 min]: dźw., kolor ; 12 cm
(Pierwsi Mieszkańcy Ziemi ; 5)
Dinozaury – film
80 DVD

568.1

Dokumenty filmowe mogą być zapisane na płytach i kasetach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów filmowych:
- dla kasety wideo - kaseta wizyjna – w skrócie kas. wiz.;
- dla płyty wideo – płyta wizyjna; w skrócie płyta wiz.;
- Video-CD – płyta wiz.[VCD] lub płyta wiz. (VCD);
- DVD-Video- płyta wiz.[DVD] lub płyta wiz. (VCD).
Dla filmów podaje się czas odtwarzania w minutach ujęty w nawiasach, np. (124 min), (100 min.).

Przy dokumentach filmowych podaje się wymiary:
-dla płyt optycznych średnicę – 12 cm,
-dla kaset – nie podaje się wymiarów, ponieważ wszystkie identyczny wymiar.

Uwaga: w zależności jaką regułę przyjmie
biblioteka zbiory te są oznaczane
odpowiednimi symbolami, które dodaje
się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dok. filmowy- 22 DVD, 13 ZS
103

Odczytaj samodzielnie!
(Nie)Bezpieczna

89 DVD

(Nie)Bezpieczna ulica [Film] / scen. , reż. , muz. Dariusz Regucki ; zdj. Michał Bożyk
Kraków : Rafael, [2007]. – 1 płyta wiz.[DVD] (30 min) : dźw. ; kolor ; 12 cm
Filmowy pakiet edukacyjny „Pierwsza pomoc”. – Zawiera: 1. Zagrożenie życia,
powiadomienie służb ratunkowych 2. Problemy z sercem 3. Drgawki 4. Alergie
I ukąszenia 5. Zatrzymanie krążenia
Ratownictwo – materiały pomocnicze dla szkół – film edukacyjny
89 DVD

614.88

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
(multimedialne słowniki, encyklopedie, podręczniki,
gry i programy edukacyjne zapisane na płytach
dostępne za pomocą komputera).

105

Karta katalogowa
dokumentu elektronicznego
Słownik

309 CD

Słownik rosyjsko – polski [Dokument elektroniczny]
Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN SA, 2007. – 1 dysk optyczny(CD-ROM) ; dźw.,
kolor. ; 12 cm
Wymagania systemowe: komputer PC, Windows 98 PL, ME PL,2000 PL, XP PL, Vista
PL, procesor Pentium III (Celeron)500 Mhz, (procesor 1 Ghz dla Vista), RAM 64 MB (256
MB dla Windows 200 i XP, 512 MB dla Vista), karta graficzna SVGA, 800x600, 65 tys.
kolorów, karta dźwiękowa, napęd CD-ROM 4x, 120 MB HDD
Słownik rosyjsko – polski – dokument elektroniczny
309 CD

811.161.1:811.162.1]”374

Dokumenty elektroniczne są zapisane na płytach. Oto przykłady ich nazw stosowanych
dla dokumentów elektronicznych:
dla płyty – dysk optyczny; CD-ROM: dysk optyczny (CD-ROM);
DVD-ROM – dysk optyczny (DVD-ROM),
dla dyskietki – dyskietka.
Nazwy podaje się pełne. Nie używa się skrótów.
Wymagania systemowe – mówią nam, jakie parametry musi mieć komputer, żebyśmy
mogli odtworzyć zawartość dokumentu elektronicznego.

Oczytaj samodzielnie!
Opiekun

427 CD

Opiekun dziecka w Internecie [Dokument elektroniczny]. - Program
Warszawa: Presspublica, 2010. – 1 dysk optyczny (CD-ROM) ; 12 cm
Wymagania systemowe: system operacyjny Windows NT, 2000, XP PL, Vista lub
Windows 7, napęd CD-ROM, 30 MB wolnej przestrzeni dyskowej. – Polski program
filtrujący treści pojawiające się w przeglądarkach internetowych. Program dzięki swoim
mechanizmom jest gwarancją bezpieczeństwa dziecka w Internecie

Dziecko –bezpieczeństwo – dokument elektroniczny ; Internet a dziecko – dokument
elektroniczny
427 CD

343.6

Uwaga:
W zależności jaką regułę przyjmie biblioteka zbiory te są oznaczane odpowiednimi
symbolami, które dodaje się do numeru inwentarzowego.
Przykład: dokument elektroniczny - 427 CD, 123 ZS

108

109

Bibliografia

Lenartowicz M. Przepisy katalogowania książek. Cz. 1. Opis bibliograficzny. Warszawa, 1983
PN -N-01152-01:1982/Az1:1997 Opis bibliograficzny. Książki. Zmiana A1.
PN-N-01152-12:1994 Opis bibliograficzny. Filmy
PN-85/N-01152/07 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe
PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne