Slide 1

PRZEDSIĘBIORCZY NAUCZYCIEL PRZEDSIĘBIORCZY UCZEŃ.

Szkolenia i doradztwo w zakresie praktycznych zastosowań ICT.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu
Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty


Slide 2

Majątek przedsiębiorstwa – analiza
kosztów i przychodów
warsztaty informatyczne prowadzone w oparciu o system
InsERT GT

Prowadzący
(dr inż. Piotr Ogonowski,

[email protected],
adiunkt, ZUT w Szczecinie)

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty


Slide 3

Spis treści:
I.
II.

Majątek przedsiębiorstwa
System InsERT GT

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty


Slide 4

Majątek przedsiębiorstwa
Spis treści
 MAJĄTEK W JEDNOSTKACH GOSPODARCZYCH
 SKŁADNIKI MAJĄTKU
 PODZIAŁ MAJĄTKU TRWAŁEGO I OBROTOWEGO
 ŹRÓDŁA POCHODZENIA MAJĄTKU
 PODZIAŁ KAPITAŁU WŁASNEGO I OBCEGO
 RACHUNKOWOŚĆ, PODSTAWOWE AKTY PRAWNE
 PRZYCHODY - PODSTAWOWE POJĘCIA
 KOSZTY - PODSTAWOWE POJĘCIA
 PLAN KONT

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty


Slide 5

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 1
MAJĄTEK W JEDNOSTKACH GOSPODARCZYCH
1. Jaka jest rola majątku w jednostkach gospodarczych ?
2. Jaką postać może mieć majątek jednostek gospodarczych ?
3. Na jakie dwie części można podzielić aktywa jednostek gospodarczych ?
4. Jakie czynniki determinują zakwalifikowanie danego składnika majątku do aktywów
trwałych lub obrotowych?

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 6

MAJĄTEK W JEDNOSTKACH GOSPODARCZYCH
URZĘDY

FIRMA

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 1

DOSTAWCY

Przedsiębiorstwo, aby prowadzić działalność gospodarczą i wykonywać

zadania musi posiadać odpowiedni majątek, który składa się z różnego
rodzajów środków mających postać rzeczową i pieniężną.
Majątek

przedsiębiorstwa

powinien

w

przyszłości

ODBIORCY

zagwarantować

uzyskanie korzyści ekonomicznych.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 7

UJĘCIE RZECZOWE
AKTYWA

UJĘCIE FINANSOWE
PASYWA

Określa jaką rolę składniki
majątku spełniają
w działalności gospodarczej.

Bierze pod uwagę źródła
finansowania majątku.

MAJĄTEK
JEDNOSTKI
GOSPODARCZEJ

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 8

SKŁADNIKI MAJĄTKU - AKTYWA
Posiadane przez jednostkę gospodarczą składniki majątku (aktywa)
można podzielić na dwie podstawowe grupy :

AKTYWA
MAJĄTEK TRWAŁY
Zakwalifikowanie
danego składnika majątku doMAJĄTEK
aktywówOBROTOWY
trwałych lub
aktywów obrotowych zależy od:

Do aktywów trwałych zalicza się
Do aktywów obrotowych zalicza
te środki gospodarcze, które
składniki, które ulegają
− przewidywanego czasu użytkowania (jaksiędługo
ma być
będą wykorzystywane
zużyciu najczęściej całkowicie
wykorzystywany w jednostce),
w przedsiębiorstwie powyżej
w jednym procesie produkcyjnym
− przeznaczenia
jednostki),
jednego
roku licząc (w
od jakim
dnia celu został nabyty
lubdo
w jednym
roku
bilansowego, gdyż zużywają się
obrachunkowym, przekazując
− charakteru podmiotu gospodarczego (zakres
działalności
stopniowo.
całą swoją
wartość jednostki).
wytwarzanym
produktom czy usługom.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 9

STRUKTURA MAJĄTKU W JEDNOSTKACH GOSPODARCZYCH
Jednostki produkcyjne

Majątek
obrotowy
35%
Majątek
trwały
65%

Jednostki handlowe

Majątek
obrotowy
65%

Majątek
trwały
35%

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 10

Majątek trwały
I. Wartości niematerialne i prawne

1.Koszty zakończonych prac rozwojowych
2.Wartość firmy
3.Inne wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe

1.Środki trwałe
2.Środki trwałe w budowie
3.Zaliczki na środki trwałe w budowie

Majątek obrotowy
I. Zapasy

1.Materiały
2.Półprodukty i produkty w toku
3.Produkty gotowe
4.Towary
II. Należności krótkoterminowe

1.Należności z tytułu dostaw i usług
2.Należności z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń
społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń
3.Inne należności
4.Należności dochodzone na drodze sądowej

PODZIAŁ MAJĄTKU TRWAŁEGO I OBROTOWEGO ZE
WZGLĘDU
NA PEŁNIONE FUNKCJE
III. Długoterminowe
należność
IV. Długoterminowe inwestycje

1.Udziały i akcje
2.Długoterminowe papiery wartościowe
3.Długoterminowe pożyczki
V. Długoterminowe rozliczenia
międzyokresowe

III. Inwestycje krótkoterminowe

1.Krótkoterminowe aktywa finansowe (akcje, udziały,
udzielone pożyczki)
2.Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne (gotówka
w kasie i na rachunku bankowym, czeki obce)
IV. Inne rozliczenia międzyokresowe

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 11

ŹRÓDŁA POCHODZENIA MAJĄTKU - PASYWA

PASYWA
KAPITAŁ WŁASNY
KAPITAŁ OBCY
Źródła pochodzenia majątku (pasywa) wskazują, kto wyposażył daną
Kapitały
własne
stanowią w jej majątek i na jakich
Kapitaływarunkach
obce stanowią
jednostkę
gospodarczą
– naźródła
cały
równowartość majątku
finansowania majątku, które są
okres jej istnienia
(jest to kapitał
własny) czy
na określony
czasinnych
(są to
wniesionego
przez właściciela
do
wprawdzie
własnością
przedsiębiorstwa oraz
podmiotów gospodarczych,
kapitały
obce,
które
stanowią
zadłużenie
danej
u innych
wygospodarowane przez
jednakjednostki
znajdują się
w dyspozycji
jednostkę
trakcie
działalności
danej jednostki.
jednostekwlub
osób).
części zysku, przeznaczone na
własne potrzeby i rozwój.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 12

Kapitał własny

I.

Kapitał podstawowy

II. Kapitał zapasowy
III. Kapitał rezerwowy

Kapitał obcy
I. Rezerwy na zobowiązania

1.Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2.Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne
3.Pozostałe rezerwy

IV. Wynik finansowy nie podzielony z lat II. Zobowiązania długoterminowe
ubiegłych
1.Kredyty i pożyczki

V. Wynik finansowy roku obrotowego

2.Zobowiązania z tytułu emisji
wartościowych
3.Inne zobowiązania finansowe
4.Inne zobowiązania

dłużnych

papierów

PODZIAŁ KAPITAŁU WŁASNEGO I OBCEGO NA
GŁÓWNE GRUPY RODZAJOWE

VI. Odpisy z zysku netto w ciągu roku
obrotowego (wielkość ujemna)

III. Zobowiązania krótkoterminowe

1.Kredyty i pożyczki
2.Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych
wartościowych
3.Inne zobowiązania finansowe
4.Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
5.Zaliczki otrzymane na dostawy
6.Zobowiązania wekslowe
7.Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
8.Inne zobowiązania

papierów

IV. Rozliczenia międzyokresowe

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 13

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 2
RACHUNKOWOŚĆ, PODSTAWOWE AKTY PRAWNE
- Co rozumiemy pod pojęcie m rachunkowości ?
- Jaki jest podstawowy akt prawny regulujący zasady prowadzenia rachunkowości
w Polsce ?

- Podaj przepis regulujący podatkiem dochodowym osób fizycznych ?
- Podaj przepis regulujący prowadzenia podatkowej księgi przychodów
i rozchodów ?
- Podaj przepis regulujący zryczałtowany podatek dochodowym od niektórych
przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ?
- Podaj przepis regulujący opodatkowanie podatkiem od towarów i usług ?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 14

Rachunkowość jest całościowym i zwartym systemem ciągłego
oraz systematycznego gromadzenia i przetwarzania
danych dotyczących stanów i procesów kształtujących majątek jednostki
gospodarczej w celu dostarczenia informacji ekonomiczno‐finansowych.
FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI

analityczna

sprawozdawcza

kontrolna

rozliczeniowa

dowodowa

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 15

Podstawowym
aktem
prawnym
regulującym
zasady
prowadzenia
rachunkowości w Polsce jest ustawa o rachunkowości z dnia 29
września1994 roku (jednolity tekst Dziennik Ustaw z 2002 roku nr 76 poz. 694
z późniejszymi zmianami). Ustawa zawiera regulacje w zakresie
rachunkowości dla wszystkich jednostek objętych obowiązkiem prowadzenia
ksiąg rachunkowych.
Ustawa o rachunkowości określa obowiązki jednostek gospodarczych, które
obejmują: opis przyjętych zasad rachunkowości, prowadzenie ksiąg
rachunkowych, okresowe ustalanie lub sprawdzanie za pomocą inwentaryzacji
rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, wycenę aktywów i pasywów oraz
ustalanie wyniku finansowego, sporządzanie sprawozdań finansowych i innych
sprawozdań, których dane wynikają z ksiąg rachunkowych, gromadzenie
i przechowywanie dokumentacji, poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań
finansowych.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 16

Akty prawne dotyczące prowadzenia rachunkowości:
1. Ustawa z dnia 29 lipca 1997r. Ordynacja podatkowa (DzU 2005, Nr 8, poz. 60 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników
i płatników (DzU 2004, Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych
przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU 1998, Nr 144, poz. 930 z późn. zm.)
4. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU 2000,
Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)
5. Ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (DzU 2004, Nr 29, poz. 257 z późn.
zm.)
6. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU 2004, Nr 54, poz. 535
z późn. zm.)
7. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (DzU 2003, Nr 119, poz.
1117 z późn. zm.)
8. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia
podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.)

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 17

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 3
OPERACJE GOSPODARCZE
Operacje gospodarcze to te zdarzenia gospodarcze, które dają się
wyrazić wartościowo i powodują zmiany w stanie środków
gospodarczych oraz źródeł ich pochodzenia, np. zakup materiałów od
dostawców, spłata kredytu bankowego, wypłata wynagrodzeń.
Nie jest natomiast operacją gospodarczą np. wysłanie zamówienia do
dostawcy, otrzymanie zawiadomienia o udzieleniu przez bank kredytu,
zawarcie umowy o pracę z pracownikiem.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 18

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 4
PRZYCHODY - PODSTAWOWE POJĘCIA
- Co rozumiemy pod pojęciem przychód ?
- Jaka jest różnica między przychodem a wpływem środków pieniężnych ?
- Co mówi zasada memoriałowa ?

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 19

POJĘCIE PRZYCHODU
Pojęcie

przychodu

w

ustawie

o

rachunkowości

jest

określane

następująco: przychód to uprawdopodobnione powstanie w okresie
sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej
wartości w formie zwiększenia wartości aktywów albo zmniejszenie

wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do wzrostu kapitału
własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie
środków przez udziałowców lub właścicieli.
4. Art. 3 ust. 1 pkt 30 Ustawy o rachunkowości

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 20

ZASADA MEMORIAŁOWĄ

Zgodnie z zasadą memoriałową przychód powstaje w momencie
sprzedaży, niezależnie od tego, kiedy przedsiębiorstwo otrzyma środki
pieniężne.

Sprzedaż 20.02.2010

Wpływy środków pieniężnych
23.03.2010

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 21

WPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH
Wpływy środków pieniężnych są to pieniądze otrzymane do kasy lub
na rachunek bankowy danej jednostki. Może być rozbieżność w czasie
między przychodem a wpływem środków pieniężnych.

ZYSKI NADZWYCZAJNE
Zyski

nadzwyczajne

powstają

jako

konsekwencje

zdarzeń

nadzwyczajnych (np. odszkodowanie z zakładu ubezpieczeniowego za
straty powstałe w wyniku pożaru), których osoby zarządzające
przedsiębiorstwem nie są w stanie przewidzieć, w przeciwieństwie do
przychodów, które są przewidywalne.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 22

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 5
KOSZTY - PODSTAWOWE POJĘCIA
- Co rozumiemy pod pojęciem koszty ?
- Jaka jest różnica między kosztem a wydatkiem i nakładem ?

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 23

POJĘCIE KOSZTY
Zgodnie z Ustawą o rachunkowości przez pojęcie „koszty” rozumie się
uprawdopodobnione

zmniejszenia

w

okresie

sprawozdawczym

korzyści

ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości
aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do
zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż
wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli4.
4. Art. 3 ust. 1 pkt 31 Ustawy o rachunkowości

„Koszty stanowią wyrażone w pieniądzu celowe zużycie składników majątku
trwałego i obrotowego, usług obcych, nakładów pracy oraz niektóre wydatki nie
stanowiące zużycia, związane z prowadzeniem normalnej działalności przez

jednostkę gospodarczą”2.
2. K. Sawicki: Rachunek kosztów. Tom 1. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1996, s. 2.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 24

NAKŁADY
Nakład to: „kategoria ekonomiczna oznaczająca wyrażone w jednostkach
naturalnych zużycie siły roboczej oraz zasobów majątkowych przedsiębiorstwa”1.
Charakterystyczną cechą nakładu jest to, iż wyrażony jest w jednostkach
naturalnych (kg, szt., roboczogodzina). Tylko nakłady o charakterze pieniężnym
(nakłady pieniężne) wykazywane są wartościowo.
WYDATEK
Wydatek jest to zmniejszenie stanu środków pieniężnych w kasie lub na rachunku
bankowym jednostki gospodarczej.
Każdy koszt wcześniej lub później jest wydatkiem środków pieniężnych, ale nie
każdy wydatek jest kosztem.
Moment wydatkowania środków pieniężnych może mieć miejsce wcześniej,
później lub jednocześnie z powstaniem kosztu albo może w ogóle nie stanowić
kosztu.
1 E. Nowak: Rachunek kosztów przedsiębiorstwa. Ekspert, Wrocław 2001, s. 25.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 25

KOSZTY W UKŁADZIE RODZAJOWYM
Układ rodzajowy kosztów gromadzi koszty bieżącej działalności, jakie powstają
w jednostce gospodarczej między innymi w związku z zaopatrzeniem, produkcją,
sprzedażą wyrobów i usług, zarządzaniem przedsiębiorstwem. Koszty w układzie
rodzajowym (koszty rodzajowe) są to tzw. koszty proste bieżącej działalności, które
faktycznie zostały poniesione.
Można wyróżnić siedem zasadniczych pozycji kosztów rodzajowych:
1) zużycie materiałów i energii,
2) usługi obce,
3) podatki i opłaty,
4) wynagrodzenia,
5) ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
6) amortyzacja,
7) pozostałe koszty rodzajowe.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 26

KOSZTY W UKŁADZIE FUNKCJONALNYM
Koszty układu funkcjonalnego (koszty według typów działalności) są to
koszty złożone przyporządkowane do danego miejsca powstawania kosztów.
Koszty według typów działalności mogą dać odpowiedź na pytanie, gdzie w
jednostce gospodarczej zostały poniesione koszty.
Można wyodrębnić cztery podstawowe koszty według typów działalności:
1) koszty działalności podstawowej,
2) koszty działalności pomocniczej,
3) koszty ogólnego zarządu (koszty ogólnozakładowe),
4) koszty sprzedaży.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 27

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 6
PLAN KONT
- Co rozumiemy pod pojęciem zakładowy plan kont ?
- Kto ustala zakładowy plan kont ?

- Na czym polega zasada podwójnego zapisu ?

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 28

PLAN KONT
Plan kont to usystematyzowany wykaz kont, ich nazw i symboli, przeznaczonych
do grupowania jednorodnych operacji gospodarczych, zgodnie z zasadami

rejestracji księgowej. Plan kont jest zasadniczym elementem zakładowego planu
kont.
Zakładowy plan kont jest istotnym elementem dokumentacji księgowej, jest
„przewodnikiem” po rachunkowości danej jednostki. Zakładowy plan kont ustala
i aktualizuje kierownik jednostki.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 29

Zakładowy plan kont powinien być pogrupowany do 9 zespołów:
− Zespół 0 – „Aktywa trwałe”.
− Zespół 1 – „Środki pieniężne, rachunki bankowe oraz inne krótkoterminowe

aktywa finansowe”.
− Zespół 2 – „Rozrachunki i roszczenia”.
− Zespół 3 – „Materiały i towary”.
− Zespół 4 – „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”.

− Zespół 5 – „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”.
− Zespół 6 – „Produkty i rozliczenia międzyokresowe”.
− Zespół 7 – „Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem”.
− Zespół 8 – „Kapitały (fundusze) własne, fundusze specjalne i wynik finansowy”.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 30

Konta syntetyczne są to urządzenia księgowe służące do ujmowania w zbiorczych
zapisach operacji gospodarczych całych grup składników majątku i źródeł ich
pochodzenia oraz kosztów i przychodów. Konta syntetyczne nazywa się kontami
głównymi (konta księgi głównej) lub kontami ogólnymi (informacje na tych kontach
nie są szczegółowe, tylko zbiorcze, ogólne). Na kontach tych obowiązuje zasada
podwójnego zapisu.
Zasada podwójnego zapisu polega na tym, że każda operacja gospodarcza musi
być ujęta:
− na co najmniej dwóch kontach,
− po przeciwnych stronach kont (na jednym koncie zapis musi być po stronie
Winien, a na drugim po stronie Ma),
− w tej samej kwocie (wartość po stronie Winien i Ma musi być identyczna).

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 31

Przykład
Aby uzyskać szczegółowe informacje do konta syntetycznego „Zobowiązania”, należy
utworzyć konta analityczne. Ewidencja analityczna pozwoli odpowiedzieć na pytanie: wobec
którego z dostawców przykładowa spółka ma zobowiązanie i w jakiej kwocie?

Zobowiązania
4200 Sp.

Zobowiązanie A
Sp. 1400

Zobowiązanie B
Sp. 1500

Zobowiązanie C
Sp. 1300

4200 = 1400 + 1500 + 1300
Przedstawiony zapis oznacza, że:
Saldo początkowe na koncie syntetycznym = Sumie sald początkowych na kontach
analitycznych.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 32

System InsERT GT
Spis treści
• Gratyfikant GT
• Rewizor GT
• Rachmistrz GT
• Subiekt GT

• Gestor GT
• Kasiarz GT

• mikroGratyfikant GT
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 33

SQL Server 2005
Express Edition

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 34

Gratyfikant GT
 Główne moduły w Gratyfikancie GT:
•strona główna Gratyfikanta GT;
•moduł Ewidencja osobowa;

•moduł Umowy o pracę;
•moduł Umowy cywilnoprawne;
•moduł Rachunki do umów;
•moduł Ewidencja czasu pracy;

•moduł Deklaracje skarbowe;
•moduł Deklaracje ZUS;
•moduł Wypłaty;
•moduł Wspólnicy;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 35

Rewizor GT
 Główne moduły w Rewizorze GT:

•strona główna Rewizora GT;
•moduł Dekretacja i księgowanie;
•moduł Ewidencja VAT sprzedaży;
•moduł Ewidencja VAT zakupu;

•moduł Plan kont;
•moduł Operacje bankowe;
•moduł Dokumenty kasowe;
•moduł Rozrachunki wg dokumentów;
•moduł Kontrahenci;
•moduł Sprawozdania;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 36

Rachmistrz GT
 Główne moduły w Rachmistrzu GT:
•strona główna Rachmistrza GT;
•moduł KPiR;
•moduł Ewidencja VAT sprzedaży;
•moduł Ewidencja VAT zakupu;

•moduł Ewidencja przychodów;
•moduł Operacje na środkach trwałych;
•moduł Środki trwałe;
•moduł Deklaracje skarbowe;

•moduł Kontrahenci;
•moduł Wspólnicy;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 37

Subiekt GT
 Główne moduły w Subiekcie GT:
• strona główna Subiekta GT;
•moduł Faktury sprzedaży;

• moduł Sprzedaż detaliczna;
• moduł Faktury zakupu;
•moduł Wydania magazynowe;
•moduł Przyjęcia magazynowe;

•moduł Dokumenty kasowe;
•moduł Rozrachunki wg dokumentów;
•moduł Kontrahenci;
moduł Towary i usługi;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 38

Gestor GT
 Główne moduły w Gestorze GT:

•strona główna Gestora GT;
•moduł Działania;
•moduł Kalendarz;
•moduł e−maile;
•moduł Szanse sprzedaży;
•moduł Zestawienia;
•moduł Listy klientów;
•moduł Klienci (Wszyscy);
•moduł Towary;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 39

Kasiarz GT
 Główne moduły w Kasiarzu GT:
•strona główna Kasiarza GT;

•moduł Kasy fiskalne;
•moduł Drukarki fiskalne;
•moduł Wagi etykietujące;
•moduł Czytniki kodów kreskowych;
•moduł Rejestr transmisji;
•moduł Operacje;
• moduł Parametry;
• moduł Słowniki;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 40

mikroGratyfikancie GT
 Główne moduły w mikroGratyfikancie GT:
•strona główna mikroGratyfikanta GT;
•moduł Ewidencja osobowa;
•moduł Umowy o pracę;
•moduł Umowy cywilnoprawne;
•moduł Wypłaty;
•moduł Instytucje;

•moduł Deklaracje skarbowe;
•moduł Deklaracje ZUS;
•moduł Wspólnicy;
•moduł Rachunki do umów;
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 41

OBSŁUGA SYSTEMU InsERT GT
Wszystkie programy wchodzące w skład systemu InsERT GT: Subiekt GT,
Gestor GT, Rachmistrz GT, Rewizor GT, Gratyfikant GT, mikroGratyfikant GT,
Kasiarz GT zbudowane są w podobny sposób.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 42

Strona główna
Każdy program systemu InsERT GT posiada własną stronę główną, czyli moduł
wyświetlający najważniejsze informacje o danych zgromadzonych w programie.
Jest to jakby „metryka” programu, gdzie widać bieżący stan zgromadzonych
danych.
Strona główna każdego programu wchodzącego w skład systemu InsERT GT
podzielona jest na dwie sekcje:
podstawową – zawierającą skróty do ważnych i często
wykonywanych operacji, skrót do tematu pomocy: Jak zacząć pracę? oraz
logo programu;
 dodatkową – zawierającą wybrane informacje zbiorcze związane z danym
programem.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 43

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 44

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 45

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 46

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 47

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 48

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 49

Okno programu
Okno programu to podstawowy element każdego z programów wchodzących
w skład systemu InsERT GT. Zawiera nazwę programu (w lewym górnym rogu),
menu programu (opisane w kolejnym rozdziale), paski programu, które
umożliwiają poruszanie się po programie i wywoływanie funkcji i modułów oraz
okno modułu (opisane w kolejnym rozdziale). Użytkownik może zmienić wygląd
okna programu poprzez wyłączenie poszczególnych pasków (sprawić, by nie były
widoczne na ekranie) i w ten sposób dostosować wygląd do własnych potrzeb. Do
wyłączania/włączania pasków służy funkcja Widok/Paski znajdująca się w menu
programu.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 50

Pasek narzędzi
Pasek programu
Opcje modułu

Opcje listy

Lista
modułów
Pasek skrótów

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 51

Produkcja

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 8
Magazyn

Produkt

Firma DREWMIX Spółka z o.o. jest producentem, drewnianego sprzętu
DREWMIX
gimnastycznego, stojaków, gablot, regałów oraz pomocy dydaktycznych.

Obszar działalności firmy obejmuje rynek krajowy. Do realizacji procesów
gospodarczych firma zatrudnia pięć osób, w tym trzech monterów,
DOSTAWCY
ODBIORCY
jednego technologa i księgową.

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 52

Tabela 9. Informacje o firmie DREWMIX Spółka z o.o.
Nazwa pełna podmiotu
Przedsiębiorstwo produkcyjne DREWMIX Spółka z o.o.
Nazwa skrócona podmiotu
DREWMIX Spółka z o.o.
Adres siedziby
71-270 Szczecin, ul. Janickiego 31 (gmina miejska)
Nr telefonu
+ 48 91 449-34-22
NIP
543-19-21-931
REGON
050691318
Rachunek bankowy
PKO BP S.A. I Oddział Szczecin
46 10204795 0000980200039727
Data rozpoczęcia działalności
01.01.2010 r.
Nr KRS:
0000085562
Stan początkowy rachunku bankowego
60 000
Podlega pod II Urząd Skarbowy w Szczecinie
Adres
Szczecin 71-417, ul. Felczaka 19
Telefony
+48 91 882-31-00
Konta bankowe
CIT
35 1010 1599 0039 5522 2100 0000
VAT
82 1010 1599 0039 5522 2200 0000
PIT
32 1010 1599 0039 5522 2300 0000
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 53

Ciąg dalszy według materiałów pomocniczych:
MATERIAŁY POMOCNICZE NR 9
MATERIAŁY POMOCNICZE NR 10
MATERIAŁY POMOCNICZE NR 11

MATERIAŁY POMOCNICZE NR 12
MATERIAŁY POMOCNICZE NR 13

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Opracował : dr inż. Piotr Ogonowski


Slide 54

KONIEC

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty