Dr Willem Stolk Houdveld Hoërskool Welkom Wat is die doel van asemhaling ? Verskaf O2 aan die liggaam vir selrespirasie Verwyder CO2 uit die liggaam Verskil tussen asemhaling en.
Download ReportTranscript Dr Willem Stolk Houdveld Hoërskool Welkom Wat is die doel van asemhaling ? Verskaf O2 aan die liggaam vir selrespirasie Verwyder CO2 uit die liggaam Verskil tussen asemhaling en.
Slide 1
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 2
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 3
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 4
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 5
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 6
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 7
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 8
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 9
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 10
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 11
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 12
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 13
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 14
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 15
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 16
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 17
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 18
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 19
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 20
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 21
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 22
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 23
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 24
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 25
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 26
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 27
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 28
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 29
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 30
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 31
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 32
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 33
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 34
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 35
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 36
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 37
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 38
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 39
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 40
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 41
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 42
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 43
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 44
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 45
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 46
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 47
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 48
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 49
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 50
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 51
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 52
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 53
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 54
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 2
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 3
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 4
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 5
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 6
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 7
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 8
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 9
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 10
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 11
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 12
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 13
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 14
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 15
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 16
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 17
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 18
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 19
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 20
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 21
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 22
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 23
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 24
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 25
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 26
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 27
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 28
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 29
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 30
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 31
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 32
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 33
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 34
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 35
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 36
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 37
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 38
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 39
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 40
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 41
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 42
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 43
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 44
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 45
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 46
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 47
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 48
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 49
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 50
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 51
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 52
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 53
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.
Slide 54
Dr Willem Stolk
Houdveld Hoërskool
Welkom
Wat is die doel
van asemhaling ?
Verskaf O2 aan
die liggaam vir
selrespirasie
Verwyder CO2 uit
die liggaam
Verskil tussen
asemhaling en gaswisseling ?
Gaswisseling is die uitruil
Asemhaling is ‘n aktiewe
van gasse van ‘n hoë konproses om lug na en vansentrasie na ‘n lae konsenaf die gaswisselingsoppertrasie tussen bv. die selle
vlak (longe) te vervoer
en die bloed. (osmose)
DIE ASEMHALINGSAPPARAAT
BESTAAN UIT ...
1. LUGGANGE
3. ASEMHALING
SPIERE
2.LONGE
4. RESPIRATORIESE
SENTRUMS
Ken die
bou en funksies
van elke deel van die
asemhalingsapparaat
baie goed !!!
Bestaan uit
A
NEUSHOLTE
B
FARINKS
C
LARINKS
D
TRACHEA
E
BRONGUSSE
NEUSHOLTES
FARINKS
LARINKS
TRACHEA
(A)
Neusholte
BOONSTE
Uitgevoer met
‘n gesilieerde
NEUSSKULP
slymvlies wat die volgende belangrike funksies verrig
MIDDELSTE
NEUSSKULP
Leer dit goed !!!!
ONDERSTE
NEUSSKULP
UITWENDIGE
SEPTUM
NEUSOPENINGE
REUKSTREEK
ASEMHALINGSTREEK
1.SLYM MAAK INKOMENDE LUG VOGTIG SO
DAT VLIESE IN LONGE NIE UITDROOG NIE
2. BLOED IN KAPILLêRE BLOEDVATE VERWARM
DIE INSTROMENDE LUG
3. DIE SLYM IS ANTISEPTIES EN VERNIETIG
INGEASEMDE KIEME
4. STOFDEELTJIES KLOU AAN SLYM VAS EN
WORD DAN DEUR SWAAIBEWEGINGS VAN
SILLIUMS NA BUITE GEVOER
(B)
Farinks
Twee openinge in farinks, nl.
Buise van Eustachius ***
Verbind die farinks met die
middeloor
Baie belangrike funksie !!!
!!!!! KYK MOOI !!!
OORDROM
MIDDELOOR
KEELHOLTE
Hou die lugdruk aan weerskante
van die oordrom
konstant (NB!!)
ESTACHIUSBUIS
Wat is die funksie
van die farinks ?
Uitgevoer met gesil-
lieerde epiteel en
slym
Vang vreemde voorwerpe vas wat uitgehoes kan word
(C)
Larinks
VOORAANSIG
epiglottis
kraakbeen
VOORAANSIG
glottis
kraakbeen
epiglottis
Epiglottis verrig
‘n belangrike funksie
Dit sluit die lugpyp gedurende die
slukproses (NB!!)
trachea
(D)
Trachea
Rook vernietig wimpers (sillias)
Rokershoesie !!!!!!
Stofdeeltjies nie na bo uitgevoer
nie
Beskik oor C-vormige kraakbeenringe
wat die lugweg oophou.
Uitgevoer met wimperepiteel.
Voer opwaartse swaaibewegings uit
om ongewenste dele uit te voer.
(E)
Brongusse
Linker- en regter brongus
Regter brongus vertak in drie takke
Linker bronchus in twee takke
Drie lobbe
Twee lobbe !!
Linkerlong
*** UITWENDIGE BOU ***
Regterlong
• Holte wat longe van
mekaar skei.
• Huisves hart, tragea,
esofagus, ens.
Mediastinum
trachea
Linker brongus
Regter brongus
*** INWENDIGE BOU ***
Hier waar gaswisseling
plaasvind
O2 word deur die bloedstroom opgeneem
CO2 word deur die bloedstroom afgegee
Brongiool
alveolusse
Hoe is die alveolusse
aangepas om hulle funksie
te verrig ?
1.Vergroot die gaswisselingsoppervlak geweldig baie.
2.Die wande is baie dun sodat die
gasse maklik kan diffundeer
1
1.Pulmonale arterie
2
2.Brongiool
3
3.Vestibulum
4
4.Pulmonale vene
5
5.Atrium
6.Alveolusse
6
7.Infudibulum
8.Kapillêre bloedvate
8
7
BLITS
HERSIENING
1
neusholte
2
mondholte
Vervang3 die epiglottis
nommers met
dielarinks
4
korrekte byskrifte !!
5
trachea
6
Linker brongus
7
brongiool
8
alveolus
1
8
2
7
6
3
4
5
Rangskik die ondergenoemde
sodat die pad wat O2 volg tydens
inaseming duidelik blyk.
SEL – WEEFSELVLOEISTOF – ALVEOLUS - ATRIUM
VESTIBULUM – KAPILLêRE BLOEDVAT - BRONGIOOL
TRACHEA – NEUSHOLTE – ATMOSFEER – FARINKS
LARINKS – BRONGUS – PULMONALE ARTERIE
Inwenige
!!! Uitaseming
tussenribspiere
!!!
!!! Inaseming
Diafragma !!!
Uitwendige
!!! Inaseming
tussenribspiere
!!!!
MEDULLA OBLONGATA
CO2- SPANNING
inaseming
uitaseming
8. Lug wordproses
1.Aktiewe
in diemet
longe
spiersametrekking.
ingesuig vanweë die
2.Diafragma
drukverskille
trek saam
Inaseming
9.Hou
en word
aan minder
tot die kondruk
veks. en buite die lonbinne
3.Die
ge gelyk
uitwendige
is
tussenribspiere trek saam.
4.Ribbe
Baieen
belangrik
borsbeen
!!!! beweeg opwaarts.
5.Abdominale spiere verslap – ingewande sak
af
6.Borskasholte vergroot
7.Druk in interpleurale
ruimte is nou laer as
7.
1.Passiewe
Lug wordproses.
uit long ge2.Diafragma
forseer vanaf
ontspan
die hoë
en
druk
word binne
meer die
konveks.
longe
Uitaseming
3.Inwendige
na die laer tussenribdruk buite
die
spiere
longe.
trek saam en
die ribbes beweeg nou
naBaie
onder.
belangrik !!!
4.Abdominale spiere
trek saam.
5.Die borsholte
verklein.
6.Die druk in die interpleurale ruimte styg
hoër as die atmosferiese druk.
Inaseming
Uitaseming
Longvlakke
weefselvlakke
Gedeoksigineerde bloed
vanaf selle
Kapillêre bloedvat
1.Daar is O2-arme bloed in die
kapillêre bloedvate om die
alveolus.
2.Lug binne die alveolus is ryk
aan O2.
3.Slegs twee dun sellae skei die
O2-arme bloed van die 02ryke lug in die alveolus.
2
4.Daar is dus ‘n konsentrasiegradiënt tussen die bloed en
die lug.
5.O2 diffundeer nou van ‘n hoë
konsentrasie in alveolus na ‘n
lae konsentrasie in die bloed.
6.O2 verbind met hemoglobien
en vorm oksihemoglobien.
7. O2 word na selle vervoer.
Gaswisseling
O2 by
longvlakke
O
1. Die bloed in die kapillêre
bloedvate om die alveolus het
‘n hoë konsentrasie CO2.
2. Die lug binne die alveolus het
‘n lae konsentrasie CO2.
3. Daar is dus ‘n CO2-konsentrasie-gradiënt tussen die lug
en die bloed.
2
4.CO2 diffundeer van ‘n hoë
konsentrasie in die bloed na ‘n
lae konsentrasie in die longblasies.
5.CO2 in die lug in die longblasie
word nou na die atmosfeer
uitgeasem
Gaswisseling
CO2 by
longvlakke
CO
Gaswisseling
by
weefsels
1.Weefselvloeistof om selle
is deur een sellaag van
die bloed geskei.
2.Selle en weefselvloeistof
het min O2 vanweë selrespirasie.
3.Bloed vanaf die longe het
baie O2 vanweë gaswisseling.
4.Daar is dus ‘n O2-konsentrasiegradiënt tussen selle en die bloed in die kapillêre.
5.O2 diffundeer nou vanaf
die hoë konsentrasie in
die bloedvate na die laer
konsentrasie in die selle.
O2
Gaswisseling
by
weefsels
1.Selle bevat baie CO2 vanweë selrepirasie.
2.Die bloed in die bloedvate
vanaf die longe het min
CO2.
3.Daar is dus ‘n CO2-gradiënt tussen die bloedvate
en die selle.
4.CO2 diffundeer nou van ‘n
hoë konsentrasie in die
selle na ‘n lae konsentrasie in die bloedvate.
5.CO2 verbind aan water in
die rooibloedliggaampie en
vorm koolsuur.
6.Dit breek op en vorm bikarbonaat.
CO2
O2
1.Deel van die suurstof los in die
bloedplasma op en word in oplossing vervoer.
2.Die meeste suurstof (98%) verbind met hemoglobien om oksihemoglobien te vorm
1.Die meeste koolstofdioksied (70%)
word deur die bloed as bikarbonaatione vervoer. CO2 reageer met
die water in bloedplasma en vorm
koolsuur. Dit ioniseer dan in die
bikarbonaatione.
CO2
2.’n Klein hoeveelheid (7%) los in
water op en word dan in oplossing
deur die bloedplasma vervoer.
3.‘n Deel (23%) verbind met hemoglobien om karbaminohemoglobien
te vorm. CO2 word dan so na die
longe vervoer.