Transcript Öğretmen Nitelikleri Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü 06532 Beytepe ANKARA e-Posta: Web: sadi @ hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/ Neden Nitelikli Öğretmen?  Değişen.

Öğretmen Nitelikleri
Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU
Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
06532 Beytepe ANKARA
e-Posta:
Web:
sadi @ hacettepe.edu.tr
http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/
Neden Nitelikli Öğretmen?
 Değişen ve gelişen dünyada çağdaş yaşam düzeyine
ulaşabilmek için okullarda iyi bir eğitimin veriliyor
olması gerekmektedir.
 İnsanların etkili bir üretici olabilmelerini sağlamanın
tek yolu eğitimdir.
 Ancak iyi bir eğitim verebilmek demek iyi öğrenciler
yetiştirmek demektir.
 İyi öğrenci yetiştirmenin yolu ise iyi okullara sahip
olmaktan geçer.
 İyi okullar için de iyi öğretmenlere gereksinim vardır.
-2-
Öğretmenin Nitelikleri
Uzmanlık derecesi:
 Öğretmen çalıştığı alanı en üst düzeyde bilmelidir.
Alanının uzmanı olmalıdır.
-3-
Öğretmenin Nitelikleri
 Öğretmenlik formasyonu:
 Öğretmen, öğretmenlik formasyonuna sahip olmalıdır
yani öğretmeyi bilmelidir. Öğretmen:





Öğrenme psikolojisi
Gelişim psikolojisi
Rehberlik ve ruh sağlığı
Yöntem ve teknikler
Ölçme ve değerlendirme, konularında bilgili olmalıdır
-4-
Öğretmenin Nitelikleri
Sınıf Yönetimi:
 Öğretmen etkili sınıf yönetimi becerilerine sahip
olmalıdır
 Sınıf yönetimin değişkenleri:





öğrenci,
öğretmen,
ortam,
okul,
eğitim yönetimi ve çevre.
-5-
Öğretmenin Nitelikleri
 Öğretmenin hazır bulunuşluğu:
 Öğretmenin derse hazırlıklı gelmesi
 Öğretmenin sosyal ve psikolojik olarak hazır oluşu.
-6-
Öğretmenin Nitelikleri
 Öğretmenin etkili iletişim becerilerine sahip
olması:
 Dili doğru ve etkili kullanabilmesi
 Sözlü-sözsüz iletişimi etkili bir şekilde uygulaması
 Beden dilinin kullanımı
 Yüz ifadeleri
 Jest ve mimikler.
-7-
Öğretmenin Nitelikleri
 Öğretmenin giyim kuşamı (görünüşü).
 Öğretmenin velilerle ilişkisi ve ilişkisinin
düzeyi/yoğunluğu.
 Öğretmenin kişilik yapısı:




Öğretmenin güvenilir bir kişilik yapısına sahip olması
Adil olması
Davranışlarında tutarlı olması
Öğrencinin öğretmene güven duyması.
-8-
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı
Yaşantı Alanı
Yaşantı Alanı
Kaynak
Kodlama
Mesaj
Kod Çözme
Alıcı
Ortak Yaşantı Alanı
Dönüt
-9-
Sınıf içi İletişimde Öğretmen
 Sınıf içi iletişimi geliştirmek için bir öğretmenin;





Konuşma yeteneğini geliştirmesi,
Dersi iyi bir şekilde planlaması,
Öğrenci ilgi ve yeteneklerini tanıması ve değerlendirmesi,
Öğrencileri dikkatli dinleyebilme yeteneğine sahip olması,
Öğrencilere söz hakkı tanıması, zorunludur.
-10-
Sınıf içi İletişimde Öğretmen
(2)
 Öğrenme-öğretme sürecinin başarılı olması için
öğretmen, öğrencilerle etkili bir iletişim kurmalıdır.
 Sınıf içinde öğretmen ve öğrenci arasında kurulan çift
yönlü iletişim öğretmen tarafından verilen dönütlerin
değerlendirilmesi açısından önemlidir.
-11-
Bir Öğretmende Bulunması Gerekli
Nitelikler (Beklentiler)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Alanını bilmeli
Öğretmeyi bilmeli
Öğrenci psikolojisini bilmeli
Rehberliği bilmeli
Yönlendirici olabilmeli
Planlı-programlı olmalı
Sabırlı olmalı
Otoriter olmalı
Demokratik olmalı
Dili etkili biçimde kullanmalı
Etkili iletişim becerilerine sahip
olmalı
Dili sade ve anlaşılır olmalı
Sınıf içerisinde ses tonunu
ayarlayabilmeli
Empati kurabilmeli
Cesaretlendirici ve destekleyici olma
Ölçülü davranabilmeli
Giyim kuşamına dikkat etmeli
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Teknolojiyi yakından takip edebilmeli
Güncel gelişmeleri takip etmeli
Olaylara çok yönlü bakabilmeli
Prensipleri olmalı
Güçlü ve azimli olmalı
İşini sevmeli
Tiyotrocu kimliğine sahip olmalı
Ulusal kültür ve değerlerine sahip
olmalı
Dakik olmalı
Öğrencilerle birebir ilgilenebilmeli
Öğrenci ile mesafeyi koruyabilmeli
Öğrenciye saygılı olmalı
Çevresine duyarlı olmalı
Sosyal olmalı
Fedakâr olmalı
Mütevazi olmalı
Ruh sağlığı sağlam olmalı
Sempatik olmalı
-12-
Öğretmenlerden Neler Beklenmektedir?
 Eğitsel yöntem ve tekniklerini çeşitlendirebilmeleri,
 Kendilerini ve gerçekleştirdiklerini sürekli olarak
geliştirmeleri gerektiğinin bilincinde olmaları,
 Öz değerlendirme yapabilmeleri,
 İşbirliği yapabilmeleri,
 Meslektaşlarla paylaşma yapabilmeleri,
 Öğrenenlerle iyi ilişkiler kurabilmeleri,
 Uzmanlarla işbirliği yapabilmeleri,
 Takım çalışması becerilerine sahip olmaları,
 Yüksek düzeyde güdülenmeye sahip olmaları,
 Eğitim-öğretim çalışmalarını iyileştirmeleri,
 Yönetim becerisine sahip olmaları,
 Gelişmeye karşı duyarlı olmaları,
 Değişim ile başa çıkma becerisine sahip olmaları.
-13-
Öğretmen Nitelikleri: Hedefler ve Beklentiler











Bilim ve Teknoloji ile ilgili bir vizyona sahip olma
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yeterli olma,
İnsanı ve insana özgü değerleri tanıma,
Farklı bireysel ihtiyaçları karşılamaya yönelik ortamlar
geliştirebilme,
Mesleki heyecanını koruyabilme,
Öğrencilerini güdüleyebilme,
Yansıtıcı düşünmeyi benimseme ve uygulama,
İşbirliği içinde düşünme ve problem çözebilme,
Sosyal çevre oluşturabilme,
Değişimi tanıma ve yönetebilme,
Öğrenme yaşantılarını yönetebilme becerisine sahip olma.
-14-
MEB ve Öğretmen Nitelikleri
 Öğretmenlerin Niteliğini Artırmaya
Yönelik Yapılan Çalışmalar
 Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri
 Özel Alan Yeterlikleri
 Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG)
-15-
Okul Temelli Mesleki Gelişim
(OTMG)
 Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG), okul içinde ve dışında
öğretmenlerin mesleki bilgi, beceri, değer ve tutumlarının
gelişimini destekleyen, etkili öğrenme ve öğretme ortamları
oluşturmada öğretmene destek sağlayan süreçler bütünü
olarak tanımlanmaktadır.
-16-
 Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG) ile, okul paydaşlarının
tümünün öğrenmeyi öğrenmeleri ve yaşam boyu öğrenmenin
hayata geçirilmesini sağlamaları amaçlanmaktadır.
-17-
Yeterlikler ve Yaşanan Zorluklar
 Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirmede sık sık
gündeme gelen değişik uygulamalar
 Öğretmen atamalarında yaşanan farklı uygulamalar
 Standartlaşma konusunda sıkıntılar ortaya çıkmaktadır.
 Öğretmen yetiştirme ve atamalarda yaşanan farklı
uygulamalar
 Eğitim Fakültelerinden mezun öğretmenler
 EF dışında bir kurumdan mezun olduğu halde öğretmen
olarak atananlar
 EF dışında bir kurumdan mezun olup bir sertifika
programını tamamlayarak öğretmenliğe atananlar
-18-
MEB ve OTMG Çalışmaları
 Okuldaki insan ve materyal kaynakları etkin biçimde
kullanılarak öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçlarının
okul ortamında karşılanması,
 Öğretmenlerin deneyimlerini paylaşmaları ve daha az
deneyimli meslektaşlarına rehberlik etmeleri,
 Öğretmenlerin öğretme-öğrenme stratejileri ile ilgili
yeni yaklaşımlar konusunda daha bilinçli duruma
gelmeleri,
 Okulların gelişim planları doğrultusunda öğretmenlerin
deneyim ve uzmanlığından yararlanılması.
-19-
Son Söz…
 Okullarımızın başarılı olmasını sağlamanın yollarından
birisi mesleki açıdan yeterli öğretmenlere sahip
olmaktan geçmektedir.
 Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri bu konuda bir
temel oluşturmaktadır.
 Öğretmenlere bu yeterlikleri kazandırabilmek için de
sürekli mesleği eğitim etkinlikleri hayata geçirilmelidir.
-20-
Başvuru Kaynakları
 Bilen, M. (1999). Plandan uygulamaya öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
 Bloom, B. S. (1979). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (Human
characteristics and school learning). Çev. D. A. Özçelik). Ankara: Milli Eğitim
Basımevi.
 Demirel, Özcan (2008). Öğretim İlke ve Yöntemleri: Öğretme sanatı (14.
Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
 Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2008). Öğretmen yeterlilikleri: Öğretmenlik
mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve
Eğitimi Genel Müdürlüğü. [Çevrim-içi: http://otmg.meb.gov.tr/YetGenel.html,
http://otmg.meb.gov.tr/YetOzel.html ve
http://otmg.meb.gov.tr/Otmg.html] (Erişim tarihi: 1 Eylül 2009).
 Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı.
Ankara: Pegem A Yayıncılık.
 Seferoğlu, S. S. (2009). İyi bir öğretmenin nitelikleri: Cavit Binbaşıoğlu
örneği. Bir Pedagog Olarak Cavit Binbaşıoğlu Sempozyumu Bildirileri
(Yayıma hazırlayan: Hasan Güleryüz), ss. 43-49. Ankara: Özlem Yayınevi.
 Senemoğlu, Nuray (2009). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan
uygulamaya. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
-21-
Teşekkürler!!!

-22-