Aile Hekimliği Bilgilendirme Sunumu Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim ve Sağlık sorunlarını çözebilmiş ülkelerin “kalkınmış” ülke oldukları kabul edilmektedir. (Avrupa Birliği Amsterdam Belgesi,Madde 152) Geçmişte Yapılan Tüm Çalışmaların Değerlendirilmesi Mevcut Sorunlara Çözüm Bulunması Amacıyla Ülke Şartlarının Göz Önüne Alınmasıyla Sağlıkta Dönüşüm Programı Sağlıkta.
Download ReportTranscript Aile Hekimliği Bilgilendirme Sunumu Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim ve Sağlık sorunlarını çözebilmiş ülkelerin “kalkınmış” ülke oldukları kabul edilmektedir. (Avrupa Birliği Amsterdam Belgesi,Madde 152) Geçmişte Yapılan Tüm Çalışmaların Değerlendirilmesi Mevcut Sorunlara Çözüm Bulunması Amacıyla Ülke Şartlarının Göz Önüne Alınmasıyla Sağlıkta Dönüşüm Programı Sağlıkta.
Aile Hekimliği Bilgilendirme Sunumu Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim ve Sağlık sorunlarını çözebilmiş ülkelerin “kalkınmış” ülke oldukları kabul edilmektedir. (Avrupa Birliği Amsterdam Belgesi,Madde 152) 2 Geçmişte Yapılan Tüm Çalışmaların Değerlendirilmesi Mevcut Sorunlara Çözüm Bulunması Amacıyla Ülke Şartlarının Göz Önüne Alınmasıyla Sağlıkta Dönüşüm Programı 3 Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın amaçları; sağlık hizmetlerinin etkili, hakkaniyete uygun bir şekilde; verimli ve Organize edilmesi, 2. Finansmanının sağlanması ve 3. Sunulmasıdır. 1. 4 • Sağlıkta Dönüşüm Programı, 8 bileşenden oluşmaktadır. 1. Planlayıcı ve Denetleyici Bir Sağlık Bakanlığı 2. Herkesi Tek Çatı Altında Toplayan Genel Sağlık Sigortası 3. Yaygın, Erişimi Kolay ve Güler Yüzlü Sağlık Hizmet Sistemi – Güçlendirilmiş Temel Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği – Etkili, Kademeli Sevk Zinciri – İdari ve Mali Özerkliğe Sahip Sağlık İşletmeleri 5 4. Bilgi ve Beceri ile Donanmış, Yüksek Motivasyonla Çalışan İnsan Gücü 5. Sistemi Destekleyecek Eğitim ve Bilim Kurumları 6. Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri İçin Kalite ve Akreditasyon 7. Akılcı İlaç ve Malzeme Yönetiminde Kurumsal Yapılanma – Ulusal İlaç Kurumu – Tıbbi Cihaz Kurumu 8. Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim: Sağlık Bilgi Sistemi 6 Sağlıkta Mevcut Durum • Alt yapı • Personel motivasyonu • Kayıt sistemleri YETERSİZ • Hastalar hekimlerini tercih edemiyorlar. • Genel hoşnutsuzluk. 7 Sağlıkta Mevcut Durum • Sağlık Ocakları tercih edilmiyor. • Hastaların %50’si doğrudan hastanelere gidiyor. Zaten yetersiz polikliniklerde kuyruklar, kalabalıklar oluşuyor. • Teşhis – tedavi – takip – rehabilitasyon yetersiz. 8 Yeterli Başarı Olmamasının Sebepleri Hekim sayısında yetersizlikler. Klasik uzmanlığın özendirilmiş olması. Sağlık personelinin ülke genelindeki kötü dağılımı. Gelişmemiş bölgelerde çalışmanın yeterince teşvik edilememesi. 9 Neden Aile Hekimliği Birinci basamak sağlık hizmetlerinin bu alanda uzmanlaşmış bir hekim tarafından verilmesi zorunluluğu. İlk çalışmalar 1979 yılında yapılmıştır, ancak ülke insan kaynakları yeterli olanak vermemiştir. 10 Neden Aile Hekimliği Aile hekimi, kişinin ikametine yakındır. Vatandaşı her yönüyle iyi tanır. Vatandaşlar, hekimleriyle güvene dayalı bir ilişki kurabilir. Vatandaş özgürce kendi hekimini seçebilir. Hizmet alabilmek için cepten ilave ödeme yapmaz. Hastanelere gereksiz sevkler azalır. 11 Neden Aile Hekimliği Hastanelerdeki kalabalık ve kuyruklar ortadan kaldırılabilir. Daha kaliteli hizmet imkanı oluşur. Düzenli sağlık kayıt sistemi kurulabilir. Sağlık için ayrılan kaynaklar koruyucu hizmetlere kaydırılabilir. Sağlık hizmetleri konusundaki memnuniyet artar. 12 Sağlıkta Yeni Bir Bakış Açısı AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASI Sağlık Sorunlarına Çözüm 13 Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri 1. Sağlık sistemiyle ilk tıbbi temas noktasını oluşturur. 2. Kolay ulaşılabilirdir. 3. Entegre ve koordinedir. 4. Süreklidir. 14 Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri 5. Bütüncüldür. 6. Kişiseldir. 7. Aile ve toplumsal yönelimlidir. 8. Gizlilik ve yakınlık önemlidir. 9. Savunucudur. 15 Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri 10. Sağlık kaynaklarının etkili kullanımı söz konusudur. 11. Özgün bir görüşme ve klinik karar verme süreci vardır. 12. Ekip hizmeti vardır. 16 Aile Hekimliğinin Ülkemizdeki Gelişimi 24.11.2004 • Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun 06.07.2005 • Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Yönetmelik 12.08.2005 • Ödemeler ve Sözleşme Şartları Hakkında Yönetmelik 15.09.2005 • İlk Pilot Uygulama / DÜZCE 27.01.2010 • TSM Kurulması ve Çalıştırılmasına Dair Yönerge 25.05.2010 • AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ 17 Aile Hekimliği Uygulaması •Sağlık Grup Başkanlıkları Aile Sağlığı Merkezleri •Sağlık Ocakları •Sağlık Merkezleri •Kurum Hekimliği Toplum Sağlığı Merkezleri Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Sıtma Savaş Dispanseri Verem Savaş Dispanseri Halk Sağlığı Laboratuvarı 18 Gaziantep’in Aile Hekimliğindeki Yeri Sağlık Bakanlığı tarafından pilot il kapsamına alınması. ( Resmi Gazete: 02.02.2010 ) 24 Ekim 2010 tarihinde Aile Hekimlerinin çalışacakları pozisyonlar belirlendi. Aile Hekimliği Uygulamasının başlatılması için belirlenen tarih, 13 Aralık 2010. 19 İşbirliği Yapılan Kurumlar Belediyeler İl Defterdarlığı İl Nüfus Müdürlüğü Muhtarlıklar 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 GAZİANTEP İLİ AİLE HEKİMLİĞİ BİRİMİ (AHB) BİLGİLERİ AİLE HEKİMİ UZMANI KONTENJANI İLÇE ADI KÖY MERKEZ BELDE (KENT) (KIR) TOPLAM BİNASI BULUNAN KİRALIK TOPLAM MERKEZ MOBİL NÜFUSLU NÜFUSLU TOPLAM NÜFUS AH BAŞINA DÜŞEN NÜFUS KENT KIR TOPLAM ŞAHİNBEY 195 3 198 171 27 198 187 11 198 697.586 3523 72 3 75 ŞEHİTKAMİL 160 4 164 130 34 164 143 21 164 577.822 3523 62 2 64 6 2 8 8 0 8 0 8 8 027.122 3390 4 2 6 NİZİP 31 4 35 35 0 35 6 29 35 126.053 3602 10 3 13 İSLAHİYE 12 6 18 18 0 18 2 16 18 066.023 3668 5 4 9 NURDAĞI 7 3 10 10 0 10 0 10 10 034.335 3434 2 2 4 ARABAN 6 3 9 9 0 9 0 9 9 030.786 3421 2 2 4 YAVUZELİ 3 3 6 6 0 6 0 6 6 020.138 3356 1 2 3 KARKAMIŞ 3 0 3 3 0 3 0 3 3 009.709 3236 1 0 1 423 28 451 390 61 451 338 113 451 159 20 179 OĞUZELİ TOPLAM 1.589.574 3524,6 30 GAZİANTEP İLİ AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ (ASM) BİLGİLERİ AİLE HEKİMİ UZMANI KONTENJANI İLÇE ADI KÖY MERKEZ BELDE (KENT) (KIR) TOPLAM BİNASI BULUNAN KİRALIK TOPLAM MERKEZ MOBİL NÜFUSLU NÜFUSLU TOPLAM NÜFUS AH BAŞINA DÜŞEN NÜFUS KENT KIR TOPLAM ŞAHİNBEY 41 3 44 34 10 44 36 8 44 697.586 15854 41 3 44 ŞEHİTKAMİL 44 2 46 33 13 46 37 9 46 577.822 12561 44 2 46 OĞUZELİ 3 2 5 5 0 5 0 5 5 027.122 5424 3 2 5 NİZİP 5 3 8 8 0 8 1 7 8 126.053 15757 5 3 8 İSLAHİYE 3 3 6 6 0 6 1 5 6 066.023 11004 3 3 6 NURDAĞI 1 2 3 3 0 3 0 3 3 034.335 11445 1 2 3 ARABAN 1 2 3 3 0 3 0 3 3 030.786 10262 1 2 3 YAVUZELİ 1 2 3 3 0 3 0 3 3 020.138 6713 1 2 3 KARKAMIŞ 1 0 1 1 0 1 0 1 1 009.709 9709 1 0 1 100 19 119 96 23 119 75 44 119 1.589.574 13358 100 19 119 TOPLAM 31 NOT 1:KAPATILAN SAĞLIK OCAKLARI NOT 2:SAĞLIK EVİNE DÖNÜŞTÜRÜLEN SAĞLIK OCAKLARI NOT 3:ASM'YE DÖNÜŞTÜRÜLEN SAĞLIK EVLERİ AKÇAKENT TEKKE ALTINDAĞ ŞAHİNBEY AŞAĞI ÇARDAK OCAKLAR NİZİP SANAYİ TOPLAM 5 YAVUZELİ BÜYÜKKARAKUYU TOPLAM 2 İKİZCE SEKİLİ ŞEHİTKAMİL NİZİP 4 NOLU YEŞİLYURT KOCATEPE ORGANİZE SANAYİ NİZİP İSLAHİYE TATLICAK NURDAĞI GEDİKLİ ARABAN BEYDİLLİ TOPLAM 9 32 Aile Hekimliği Uygulamasına Geçen İller 33 2010 Yılı İtibarıyla Aile Hekimliğine Geçecek İller ve Tarihleri Şırnak K.Maraş Hatay Gaziantep Şanlıurfa Aydın Muğla Antalya 06/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 13/12/2010 34 35 Aile Hekimi Kimdir? Aile Hekimi; Yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmadan sağlık hizmeti verir. Ailelere, yaşadıkları toplumla birlikte birincil ve sürekli bir sağlık bakımı sunar. Fiziksel, psikolojik ve sosyal problemleri yönlendirir. Diğer uzmanlıklara ihtiyaç olduğunda kapsamlı sağlık bakımı verilmesini koordine eder. ( 25/05/2010 tarihli ve 27591 sayılı Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği) 36 25 Mayıs 2010 Tarih ve 27591 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Aile Hekimliği Yönetmeliğinin; Meslek ilkeleri MADDE 9 – (1) Aile hekimi ve aile sağlığı elemanı, sağlık hizmetlerinin yürütülmesi esnasında 13/1/1960 tarihli ve 4/12578 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi ve bağlı bulunan ilgili mevzuat hükümlerine ve hasta haklarına uymakla yükümlüdür. 37 25 Mayıs 2010 Tarih ve 27591 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Aile Hekimliği Yönetmeliğinin; İKİNCİ BÖLÜM Çalışma Usul ve Esasları’na göre Aile hekiminin görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 4 – l) İlgili mevzuatta birinci basamak sağlık kuruluşları ve resmi tabiplerce kişiye yönelik düzenlenmesi öngörülen her türlü sağlık raporu, sevk evrakı, reçete ve sair belgeleri düzenler, 38 Aile Sağlığı Elemanı Aile Sağlığı Elemanı; Aile hekimi ile birlikte hizmet veren, sözleşmeli çalıştırılan veya Bakanlıkça görevlendirilen, Ebe Hemşire Sağlık memurunu (toplum sağlığı) ifade eder. ( 25/05/2010 tarihli ve 27591 sayılı Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği) 39 Toplum Sağlığı Merkezi: Bölgesinde yaşayan toplumun sağlığını geliştirmeyi ve korumayı ön plana alan, bölgesinde bulunan sağlık kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlayan sağlık kuruluşudur. (27/01/2010 tarihli Aile Hekimliğinin Pilot Uygulandığı İllerde Toplum Sağlığı Merkezleri Kurulması ve Çalıştırılmasına Dair Yönerge) 40 Aile Sağlığı Merkezi: Bir veya daha fazla aile hekimi ile aile sağlığı elemanlarınca aile hekimliği hizmetinin verildiği sağlık kuruluşudur. ( 25/05/2010 tarihli ve 27591 sayılı Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği) 41 İKİNCİ KISIM-Fiziki ve Teknik Şartlar, Kullanılacak Belgeler, Kayıtların Tutulması ve Denetim BİRİNCİ BÖLÜM -Fiziki ve Teknik Şartlar Aile sağlığı merkezi MADDE 18 – (1) Aile sağlığı merkezi, Bakanlıkça öngörülen nüfus kriterleri esas alınmak suretiyle sözleşme yapmış bir ya da daha fazla aile hekimi tarafından açılabilir. (2) Aynı aile sağlığı merkezindeki her aile hekimi ve aile sağlığı elemanı pozisyonu için ayrı ayrı sözleşme yapılır. (3) Bakanlıkça uygun görülen aile sağlığı merkezleri eğitim amaçlı olarak kullanılabilir. (4) Aile hekimleri, sağlık hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla ebe, hemşire, sağlık memuru, tıbbi sekreter gibi ilave sağlık hizmetleri personeli ile güvenlik, temizlik, kalorifer, sekretarya vb. hizmetler için ferden veya müştereken personel çalıştırabilir ya da hizmet satın alabilirler. 42 Aile sağlığı merkezinin fiziki şartları MADDE 19 – (1) Aile sağlığı merkezlerinde aşağıda belirtilen asgari fiziki şartlar aranır: a) Bina: Kolay ulaşılabilir, güvenli, uygun havalandırma, ısıtma ve aydınlatma imkânlarına sahip, toplam alanı tek aile hekimi için 60 metrekare olmalıdır. Birden fazla hekimin birlikte çalışması durumunda her aile hekimi için 20 metrekare ilave edilir. Bir aile sağlığı merkezinde 2-6 aile hekimliği birimi olmasına azami dikkat gösterilir. b) Bekleme ve kayıt bölümü bulunmalıdır. c) Muayene odası, her aile hekimi için en az 10 metrekare olmalıdır. ç) Tıbbi müdahale odası, hastaya tıbbi girişimlerin yapılabileceği büyüklükte lavabosu bulunan bir odadır. Bu odada aşı, enjeksiyon, küçük cerrahi müdahalelerin yapılmasına uygun muayene ve müdahale masası, muayene ve acil müdahale malzemeleri, jinekolojik muayene masası ile dezenfeksiyon ve sterilizasyon cihazlarının bulunması gereklidir. 43 d) Laboratuvar hizmetlerinin aile hekimince merkezde verilmesi planlanıyorsa bu hizmetler için uygun bir oda bulunmalıdır. e) Sağlık kayıtlarının tutulacağı, dosyalama, verilerin toplanması ve istatistikî değerlendirmeler ile resmi kurum ve sigorta kurumlarına yapılacak bildirimlerin hazırlanması gibi çalışmaların güvenli bir şekilde yapılabileceği bir büro veya bölme bulunmalıdır. f) Hastaların kullanabileceği bir lavabo ve tuvalet olmalıdır. g) Tercihen binanın giriş katında kurulurlar. Özürlü ve yaşlı hastaların giriş ve çıkışlarını mümkün kılan, kolaylaştırıcı tedbirler alınır. Muayene odası dışında yukarıda sayılan diğer odalar aile hekimlerince müşterek kullanılabilir. 44 Aile sağlığı merkezinin oluşturulması MADDE 21 – (1) Aile hekimleri, öncelikle bu Yönetmelikteki asgari fiziki şartları haiz, Bakanlığa ait sağlık hizmeti vermek amacıyla yapılan binalarda hizmet verirler. Bu imkânın sağlanamaması halinde müdürlüğün onayı ile uygun standartlara sahip bölgedeki diğer mekânlarda da hizmet verebilirler. (2) Merkezin, sağlık hizmetlerinin çeşidine ve niteliğine uygun olması, hizmeti sunan ve kullananların memnuniyetini sağlaması, fonksiyonel ve yapısal olarak belirlenen asgari şartları sağlaması ve hizmetten yararlanacakların kolayca ulaşabilecekleri yerde olması esastır. 45 (3) Aile hekimi birden fazla yerleşim yerinde gezici sağlık hizmeti vermek zorunda ise aile sağlığı merkezi müdürlükçe uygun görülen merkezi konumdaki yerde kurulur. Bu yerin seçiminde ve gezici sağlık hizmeti verilecek yerleşim yerlerinin tespitinde güzergâh, yakınlık, coğrafi özellikler ve vatandaşın kullanım alışkanlıkları gibi özellikler göz önünde bulundurulur. (4) Aile hekimleri çalışma bölgesi içinde olmak kaydıyla yukarıdaki hususlara bağlı kalınarak müdürlüğün uygun görüşü ve Valiliğin onayı ile hizmet için verilen mekânı değiştirebilirler. 46 (5) Üniversitelerin aile hekimliği anabilim dalları veya eğitim ve araştırma hastaneleri aile hekimliği klinik şefliklerinin talebi, müdürlüğün uygun görüşü ve Bakanlığın onayı ile bir veya daha fazla aile sağlığı merkezi eğitim, araştırma ve hizmet amacıyla kullanılabilir. (6) Bina ve müştemilatında eczane bulunan yerlerde aile sağlığı merkezi açılamaz. 47 48 Aile sağlığı merkezinin işletilmesi MADDE 22 – (1) Aile sağlığı merkezinde birden çok aile hekimi hizmet veriyor ise, aile hekimleri kendi aralarında bir yönetim planı oluşturarak yönetici belirler ve yönetici ismini müdürlüğe bildirirler. Yönetici seçimi zorunlu haller dışında yılda bir kez yapılır. Yönetim tarafından alınan kararlar karar defterine işlenir. Yönetici, aile sağlığı merkezinin işletilmesinden birinci derecede sorumlu olduğu gibi bu merkezin müdürlük ve toplum sağlığı merkezi ile koordinasyonunu sağlamakla da görevlidir Tetkik ve tahlil işlemleri MADDE 23 – (1) Tanı ve takip için gerekli görülen basit görüntüleme ya da laboratuvar tetkikleri aile sağlığı merkezlerinde yapılabilir. Aile hekimlerinin istediği laboratuvar tetkikleri öncelikle halk sağlığı laboratuvarı olmak üzere müdürlüğün uygun gördüğü bir laboratuvarda yaptırılır. Bu laboratuvarların seçiminde iç ve dış kalite kontrol programlarının uygulanıyor olması dikkate alınır. 49 Gezici Sağlık Hizmeti Aile hekimi ve/veya aile sağlığı elemanının, müdürlükçe tespit edilen uzak mahalle, belde, köy, mezra ve benzeri yerleşim yerlerine, Bakanlıkça belirlenen aralıklarla giderek yerinde vereceği sağlık hizmetini, ifade eder. 50 Gezici ve yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi MADDE 6 (2) Cezaevi, çocuk ıslahevi, huzurevi, korunmaya muhtaç çocukların barındığı çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları gibi kişilerin kayıtlı oldukları aile hekimlerine doğrudan başvuru imkânlarının olmadığı ya da aile hekimlerini serbestçe seçme imkânının bulunmadığı toplu olarak yaşanılan ancak tabibi olmayan kurumların talepleri üzerine bir ya da birden çok aile hekimi yerinde sağlık hizmeti vermekle yükümlü kılınabilir. 51 Bu kurumlarda yerinde sağlık hizmeti veren aile hekimleri, kurumlarda ikamet eden kişileri kayıt ederler. Yerinde sağlık hizmet bölgesi olarak ilan edilen kurumlar, aile hekimlerinin sunacağı sağlık hizmeti için asgari şartları sağlamakla yükümlüdür. Bu yerlerde her 100 kişi için ayda üç saatten az olmamak üzere; 750 kayıtlı kişiye kadar haftada en az bir kez, 750 ve üzeri kayıtlı kişiye ise haftada en az iki kez yerinde sağlık hizmeti verilir. Cezaevi ve çocuk ıslahevi için bu süre iki kat olarak uygulanır. 52 (3) Aile hekimlerinin gezici sağlık hizmeti sunacakları bölgelerdeki yerleşim birimlerine bir plan dâhilinde periyodik aralıklarla ulaşmaları ve hizmet vermeleri esastır. Gezici sağlık hizmetine ilişkin planlama; coğrafi durum, iklim ve ulaşım şartları ile kendisine bağlı yerleşim birimlerinin sayısı dikkate alınarak ve her 100 kişi için ayda üç saatten az olmamak üzere aile hekimi tarafından yapılır. 750 kayıtlı kişiye kadar haftada en az bir kez, 750 ve üzeri kayıtlı kişiye ise haftada en az iki kez gezici sağlık hizmeti verilir. Gezici sağlık hizmeti bölgesinde Bakanlığa ait sağlık tesisi var ise bu tesisler hizmet için kullanılabilir. 53 Acil Durumlar Aile Hekimliği Uygulamasında, acil hastalar için 112 Ambulans Servisi ve Acil Polikliniklerimiz herhangi bir kısıtlama olmaksızın hizmet vermeye devam edeceklerdir. 54 Aile Hekimlerinin Hizmet Vereceği Bölgelerin Belirlenmesi Aile Hekimliği yapacak olan hekimlerin başvuruları alındı. Hizmet puanlarına göre sıralamaya tabi tutuldu. Puanı en yüksekten en düşüğe doğru tercih hakkı verilerek hizmet bölgesini seçmesi istendi. 55 Bölgesini seçen hekim ile sözleşme imzalandı. Bu sözleşme 1 yıl süreli olacak (Mali yılı kapsayacaktır). Tarafların aksi talebi olmadığı sürece sözleşme her yıl otomatik olarak kendini yenileyecek. Her aile hekimine bağlı nüfus sayısı ortalama 3500 vatandaş olarak ayarlandı. 56 Mevcut Aile Hekimliği bölgelerinden boş kalanlar olursa, serbest çalışan hekimler ve diğer illerden başvurular kabul edilecek. Boş kalan bölgelerde görevlendirmeler ile hizmet aksatılmayacaktır. 57 Vatandaşların Aile Hekimlerini Belirlemesi Aile Hekimlerine bağlanacak nüfus uygulamanın başlangıcında, Sağlık Müdürlüğü tarafından ulaşım ve coğrafik koşullar göz önüne alınarak belirlendi. Sonraki ilk 3 aylık dönem sonunda vatandaşlar Aile Hekimlerini olacaklardır. değiştirmekte özgür 58 Kişilerin aile hekimini seçebileceği bölgeler MADDE 8 – (1) Aile hekimliği uygulamasına geçilen yerlerde kişilerin aile hekimlerine kayıtları yapılır. Yenidoğanlar ile henüz nüfusa kayıtlı olmayan bebek ve çocuklar annelerinin kayıtlı olduğu aile hekimine kaydedilir. Kişilerin aile hekimlerine ilk kaydı, aile hekimliği uygulamalarına yeni geçilen illerde müdürlük tarafından ikamet ettikleri bölge göz önünde bulundurularak yapılır. Her ilçe ve 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa tabi olmayan il merkezleri ayrı bir bölgedir. Kişiler, aile hekimini bölge sınırlaması olmaksızın serbestçe seçebilirler. Zorunlu haller dışında aile hekimi üç aydan önce değiştirilemez. Aile hekimi değişikliği kişilerin yazılı talebi üzerine hizmet almak istediği aile hekimince veya ilgili toplum sağlığı merkezince yapılır. Aile hekimince yapılan değişiklik, talep belgesi ile birlikte beş iş günü içerisinde ilgili toplum sağlığı merkezine ulaştırılır. 59 (2) Aile hekimliği uygulamasının olduğu İl’e ikamet amacıyla yeni gelen kişiler istedikleri bir aile hekimine kayıt yaptırırlar. Kayıt yaptırmamış olanlar, müdürlük tarafından yakın konumdaki kayıtlı kişi sayısı en az olan aile hekiminden başlanarak kayıt edilirler. (3) Herhangi bir nedenle bölgedeki aile hekimleri tarafından kayıt edilemeyen kişi, müdürlük tarafından öncelikle ikamet ettiği yere yakın ve en az kişi kaydı olan aile hekiminin listesine eklenir. 60 (4) Gezici sağlık hizmeti verilen yerlerde oturan kişiler, gezici sağlık hizmeti almak üzere başka bir aile hekimine kayıt olamazlar. Ancak, başka bir aile hekimine kayıt olmak isterlerse, kayıt oldukları aile hekiminin aile sağlığı biriminden hizmet alırlar. Bu durumda, kayıt olunan yeni aile hekimi, o kişi veya kişiler için gezici sağlık hizmeti vermekle yükümlü tutulmaz. (5) Sürekli ikamet ettiği bölgeden uzakta kalacak kişi veya geçici süre ile Türkiye’de ikamet edecek olan kişi, kendisine yakın konumdaki bir aile hekiminden misafir olarak sağlık hizmeti alır. Ancak 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa tabi olan ilçeler misafir uygulaması bakımından tek bölge kabul edilir. Aile hekimi misafir kişiler için herhangi bir ücret talep edemez. 61 Reçete Aile Hekimleri, Aile Hekimliği Uzmanlarının bütçe uygulama talimatında belirtilen ilaçları yazmaya yetkili olacaklardır. Dolayısıyla hastalar ilaçlarını reçete ettirmek için, uzman hekime kalmayacaklardır. gitmek zorunda 62 Sevk evrakı, reçete düzenlenmesi ve aile hekiminin bilgilendirilmesi MADDE 24 – (1) Aile hekimi, hastasının ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmeti veren bir kuruluşa başvurmasına gerek olup olmadığına karar verir. Gerek görülmesi halinde hastayı da bilgilendirerek sevk eder ve hastasına verilen sağlık hizmetini geri bildirim vasıtası ile izler. (2) Bakanlığın belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde ve bilgi işlem altyapısı Bakanlıkça oluşturulmak kaydıyla; ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurum ve kuruluşlarına sevk edilen veya bu kuruluşlara doğrudan müracaat eden kişilere verilen hizmetler, kendi aile hekimine elektronik ortamda bildirilir. 63 (3) Gebe ve bebek tespiti ile izlemleri, doğum ve bildirimi zorunlu hastalıklar gibi durumlar ilgili aile hekimine iletilmek üzere hizmeti sunan sağlık kurum ve kuruluşu tarafından müdürlüğe en geç beş iş günü içerisinde bildirilir. Bu bildirimi yapmayanlar hakkında yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre işlem tesis edilir. (4) Birinci basamakta resmi reçete yazılması ve kişilerin sağlık durumuyla ilgili rapor tanziminde aile hekimi yetkilidir. Ancak olağanüstü durumlar, acil durumlar ile toplum sağlığını tehdit eden ve koruyucu amaçlı ilaç kullanımını (kemoproflaksi) gerektiren bulaşıcı ve salgın hastalık hallerinde özel durum belirtilmek suretiyle toplum sağlığı merkezi hekimleri de resmi reçete düzenleyebilirler. Bu durumda ilgili aile hekimi en kısa sürede bilgilendirilir. 64 (5) Ölü muayenesi yapılan ve defin ruhsatı verilen kişilerin kayıtları defin ruhsatını veren makam tarafından müdürlüğe bildirilir. İlgili aile hekimi en kısa sürede bilgilendirilir. Mevzuatına göre ölü muayenesi ve defin ruhsatı cenazenin bulunduğu yerdeki belediye tabibi tarafından, belediye tabibi bulunmayan yerlerde toplum sağlığı hekimi, toplum sağlığı hekiminin bulunmadığı yerlerde aile hekimleri de ölü muayenesi yaparak gecikmeksizin defin ruhsatı verirler. Hekim bulunmayan yerlerde defin ruhsatı ilgili mevzuata göre gömme izin belgesi görevlisince veya yetkilendirilen diğer şahıslarca verilir. 65 (6) Aile hekimi, hastasını bir üst basamağa sevk ederken ilgili forma sevk gerekçelerini, yapılan tetkik sonuçlarını ve hastanın temel sağlık bilgilerini yazmak zorundadır. (7) Hasta sevk evrakı, reçete, rapor, bildirimi zorunlu hastalıklarla ilgili formlar ve diğer kullanılacak belge örnekleri Bakanlıkça belirlenir. Aile hekimince düzenlenen bu belgeler kişinin yazılı veya elektronik dosyasına kaydedilir. 66 67 Reçetede istenilen hekim bilgileri kaşe şeklinde veya bilgisayar ortamında yazılmış olabileceği gibi el yazısı ile de yazılabilir. Reçetelerde hekimin Islak İmzası olması şarttır. Bilgisayar ortamında yazılan reçetelerdeki protokol numarası YIL.AY.GÜN.SAAT.DAKİKA.SANİYE şeklindedir. Örn: 10 12 17 10 33 26 Elektronik reçetelerde sonradan yapılacak düzeltme, değişiklik ve ilaç ilavesi gibi tüm işlemler hekim tarafından elle yapılabilir. Düzeltme işlemi Hekim tarafından kaşe ve ıslak imza ile onaylanmalıdır. 68 İlk 3 ay boyunca tüm Aile hekimlerinden kayıtlı kayıtsız ayrımı yapılmadan herkes sağlık hizmeti alabilecektir. Zaman kısıtlaması olmadan il dışından gelenler ise Misafir Hasta statüsünde istediği Aile hekimine Muayene olabilecektir. Aile Hekimliği reçetelerinden muayene ücreti alınmayacaktır. Hastalar devlet hastanelerine, üniversite hastanelerine ya da özel hastanelere sevksiz olarak gidebileceklerdir. Aile hekiminden sevk alarak 2. ve 3. Basamak sağlık kuruluşlarına gidenlerden muayene ücreti alınmayacaktır. 69 Sadece Aile Hekimi Uzmanlarının SUT da belirlenen hastalıklarla ilgili raporları (HT,BPH vb) çıkarma yetkisi vardır.Sertifikalı Aile hekimleri(Pratisyen) rapor çıkaramazlar ama SUT a göre Aile Hekimi Uzmanlarının yazabildiği tüm ilaçları reçete edebilirler. 70 Yeşil kart reçeteleri bilgisayar çıktısı şeklinde olmayacak ve mutlaka hastanın karnesine hekim tarafından manuel yazılıp, ıslak imza ve kaşe bulunacaktır. Aynı husus karneye reçete yazılması zorunlu tüm kurumlar için de geçerlidir. (Örneğin askeriye) Sistemde kaydı olmayan veya diploma tescil numaraları uyuşmayan Aile Hekimlerinin kaydı manuel olarak yapılabilir. 71 GAZİANTEP İLİ AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA KULLANILACAK T.S.M - A.S.M İÇ/DIŞ TABELALARI DAİR STANDARTLAR İlimizde 13.12.2010 tarihi itibariyle fiilen başlayacak olan Aile Hekimliği Uygulamasında yeni yapılandırılan Toplum Sağlığı Merkezleri, Aile Sağlığı Merkezlerinde kullanılacak tabelaların ve Aile Hekimlerinin kullanacakları kaşelerin formatları Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 30.01.2007 tarihli ve 1281 sayılı talimatnameleri doğrultusunda düzenlenmektedir. 72 TOPLUM SAĞLIĞI VE AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ A. DIŞ TABELA( Sağlık Müdürlüğü Tarafından yaptırılacaktır) 1. Tabelanın boyutu maksimum 3 (üç) metrekare olabilir. (Mücbir sebepler dışında 160 x 80 cm. ebatlarında olması uygundur.) 2. Binanın birden fazla cephesi varsa en fazla iki cephesine asılabilir. Sağlık kuruluşu faaliyette bulunduğu saatlerde tabelalar ışıklandırılabilir veya dışarıdan aydınlatılabilir. 3. Zemin beyaz, hilal kırmızı renkte, yazılar siyah renkte olacaktır. Karşıdan bakıldığında Hilal logosu solda, Bakanlık logosu sağda olacak şekilde düzenlenecektir. 4. Tabela içerisinde geçen yazıların büyüklükleri ve karakterleri aynı olmalıdır. 73 Toplum Sağlığı Merkezi 74 Aile Sağlığı Merkezi 75 B. İÇ TABELA (Aile Hekimleri tabelaları yaptıracaktır) 1-Aile Sağlığı Merkezinde, bütün oda ve birimlerin kapısına, oda ve birimin ne amaçla kullanıldığını bildirir iç tabela mutlaka asılmalıdır. 2-Aile Sağlığı Merkezine asılacak iç tabela, en az 10cm eninde 25cm boyunda olmalıdır. 3-İç tabela yazısı mavi zemine (Sağlık Bakanlığı logosunda bulunan mavi renk esas alınacaktır) beyaz renkte yazılmalıdır. Bütün harfler, BÜYÜK harfle yazılmalıdır. Tabelanın üstünde ve altında kenarlardan 1 cm uzaklıkta, 1cm’lik beyaz şeritler olmalıdır. 4-İç tabela, oda giriş kapısının sağ tarafına asılmalıdır. Sağ tarafı köşeye denk gelen kapılarda tabelalar kapıya asılmalıdır. 76 5-İç tabela yerden 180cm yüksekliğe konulmalıdır. 6-Tabelanın tercihen alüminyum olmak üzere , plastik v.b… gibi malzemelerden biri olması Aile Hekimlerinin tercihine bağlıdır. 7-Bu tabelanın altında da oda veya birimin hangi sağlık personeli tarafından kullanıldığını belirtir ikinci bir tabela asılabilir. 8-Aynı zamanda aile sağlığı merkezlerinin giriş kapısının sağına veya soluna merkezde çalışan hekimlerin tabelaları asılır. Bu tabelalar; en fazla 20x50 cm. ebadında olacaktır. İçerisinde yazı karakterleri siyah renkte olacak, altına aile hekimliği biriminin telefon numarası eklenebilecektir. İstenildiği takdirde aile hekiminin cep telefonu numarası da eklenebilir. 77 DR. MİSAL ÖRNEK GAZİANTEP ŞAHİNBEY 27.01.001 NOLU AİLE HEKİMİ ASM TEL: 0 342 XXX XX XX GSM TEL: 0 5XX XXX XX XX 78 İç Tabela örnekleri aşağıdaki gibidir. ← 25 cm → 79 GAZİANTEP İLİ AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA KULLANILACAK AİLE HEKİMLERİ KAŞELERİNE DAİR STANDARTLAR KAŞELER (Aile Hekimleri tarafından yaptırılacaktır) Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 30.01.2007 tarihli ve 1281 sayılı talimatnameleri ve 2007/21 sayılı Genelge hükümleri doğrultusunda Aile Hekimliği yapacak hekimlerin kaşelerinde; 80 1. İlk satırda Dr. veya Uzm.Dr. unvanından sonra hekimin adı ve soyadı, 2. İkinci satırda aile hekimliğinde kullanılan il kodu, ilçe kodu ve aile hekimliği birimi kodu yazılıp "Aile Hekimi" ibaresi yazılacaktır. 3. Üçüncü satırda aile hekimliği yapacak pratisyen hekimler ve aile hekimi uzmanı dışındaki uzman hekimler için "diploma tescil numarası ve sertifika no" ve bunların karşılıkları yazılacaktır. Aile hekimi uzmanları için üçüncü satırda "diploma tescil numarası ve ihtisas no" ve karşılığı yazılacaktır. Üçüncü satırda yer alan sertifika no örneğin: 27.10.001 şeklinde yazılacak olup 27 ilin plaka kodunu, 10 sertifikanın alındığı yılı bu örnekte 2010 yılını, 001 ise o yılda o ilde eğitim alan kişi sırasını gösterir sertifika numarasıdır. 4. Yetkilendirilmiş aile hekimliği yapılan durumda aşağıda kaşe örnekleri ikinci satırındaki " aile hekimliğinde kullanılan il kodu, toplum sağlığı merkezi kodu ve aile hekimliği birimi kodu " yazılan bölüme sadece "Yetkilendirilmiş Aile Hekimi" ibaresi yazılacaktır. 81 KAŞE ÖRNEKLERİ: Aile Hekimliği yapan Pratisyen Tabip Dr. Misal ÖRNEK 27.01.001 Aile Hekimi Dip.Tes.No / Sertifika No: 111111/27.10.001 Aile Hekimliği yapan Aile Hekimi Uzmanı Dr. Misal ÖRNEK 27.01.001 Aile Hekimi Dip.Tes.No / İhtisas No: 111111 / 222222 82 Aile Hekimliği yapan Dal Uzmanı Dr. Misal ÖRNEK 27.01.001 Aile Hekimi Dip.Tes.No / Sertifika No: 111111/27.10.001 Yetkilendirilmiş Aile Hekimi Dr. Misal ÖRNEK Yetkilendirilmiş Aile Hekimi Dip.Tes.No / Sertifika No: 111111/27.10.001 83 MEDULA-PROVİZYON SİSTEMİ Açıklama : 1. BASAMAK TESİS KODLARINI ARAMADAN DOĞRUDAN GAZİANTEP İLİ İÇİN AŞAĞIDAKİ KODLAR İLE GİRİŞ YAPILIR, DİĞER İLLER İÇİN SÖZKONUSU KODLARIN 3. VE 4. HANELERİNİ İL TRAFİK KODU İLE DEĞİŞTİREREK GİRİŞ YAPILIR. GAZİANTEP İÇİN MEDULA PROVİZYON SİSTEMİNE GİRİŞTE KULLANILACAK TESİS KODLARI AİLE HEKİMİ: 11279904 İŞYERİ HEKİMİ: 11279903 SAĞLIK OCAĞI: 19270001 BELEDİYE POL.: 11279900 KURUM POLİK: 11279901 HUZUR EVLERİ: 11279902 84 Medula reçete girişlerinde yazılan reçete Aile Hekimi Uzmanı tarafından yazılmış ise BRANŞ bölümü AİLE HEKİMİ seçilecek, SERTİFİKA bölümü ise YOK olarak seçilecektir. Yazılan reçete Sertifikalı Aile Hekimi(Pratisyen) tarafından yazılmış ise BRANŞ bölümü PRATİSYEN HEKİM seçilecek, SERTİFİKA bölümü ise AİLE HEKİMİ olarak seçilecektir. Yazılan reçete Sertifikalı Uzman Hekim tarafından yazılmış ise BRANŞ bölümü İLGİLİ UZMANLIK DALI HEKİMİ seçilecek, SERTİFİKA bölümü ise AİLE HEKİMİ olarak seçilecektir. 85 AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR SORU - CEVAPLAR 86 87 Aile Hekimliği Finansman Modeli nasıldır ? Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine yapılacak ödemelerin hesaplanmasında, nöbet, acil yardım hizmetleri, olağanüstü durumlarda yapacakları hizmetler, toplum sağlığı ve benzeri hizmetleri için; 1) Kayıtlı kişi sayısına bakılmaksızın, ilk 1000 (bin) kişiye kadar, a) Aile hekimliği uzmanı ise 2.000 YTL, b) Uzman tabip veya tabip ise 1.500 YTL, 2) 1000 (bin) kişinin üzerindeki her kayıtlı kişi başına ayrıca 1 YTL, esas alınır. 88 89 Aile hekimliğinde sağlık hizmetleri ücretli midir? Hayır, ücretsizdir. Muayene, aşılama, enjeksiyon, pansuman, birinci basamakta yapılan tahlil ve film hizmetleri tamamıyla ücretsizdir. Bu işlemler için herhangi bir sosyal güvence aranmamaktadır. Yazılan reçeteler ise kişilerin sosyal güvencesinin durumuna göre ödenmektedir. 90 Misafir hasta olarak muayene olduğumda aile hekimi benden para isteyecek mi? Misafir hasta uygulaması da ücretsizdir. 91 92 Aile hekimimi nerden öğrenebilirim? T.C. Kimlik numaranızla en yakın aile sağlığı merkezi, toplum sağlığı merkezi veya il sağlık müdürlüğüne başvurarak öğrenebilirsiniz. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın www.ailehekimligi.gov.tr internet adresinden öğrenebilirsiniz. 93 94 Aile hekimine nasıl kayıt yaptırılır? Kişilerin aile hekimlerine ilk kaydı, aile hekimliği uygulamalarına yeni geçilen illerde sağlık müdürlüğü tarafından ikamet ettikleri bölge göz önünde bulundurularak yapılır. Bir aile hekimine kayıtlı olmayan kişiler, kendilerine en yakın aile sağlığı merkezine, toplum sağlığı merkezine ya da il sağlık müdürlüğüne müracaat ederek bir aile hekimine kayıt yaptırabilirler. İkâmet ettiği bölgeden ayrılan kişiler isterlerse aile hekimlerini değiştirebilirler 95 Aile hekimime hangi saatlerde müracaat edebilirim? Aile hekiminize çalışma saatleri içinde müracaat edebilirsiniz. Aile hekiminiz çalışma saatlerini değiştirdiği takdirde aile sağlığı merkezinde sizin rahatlıkla görebileceğiniz bir yerde bu durumu ilan edecektir. 96 97 Aile hekimimi seçebilir miyim? Gerektiği zaman değiştirebilir miyim? Aile hekiminizi istediğiniz takdirde değiştirilebilirsiniz. Ancak kendi talebinizle seçtiğiniz aile hekiminizi 3 aydan önce değiştiremezsiniz. 98 Aile hekimime gitmeden hastaneye gidebilir miyim? Bu konuda herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Ancak aile hekimine başvurduğunuz zaman herhangi bir hasta katılım payı ödemeniz gerekmezken, hastanelere başvurduğunuzda belli bir miktar hasta katılım payı ödemeniz gerekir. 99 Aile hekimimi değiştirmek istersem ne yapmalıyım? Tercih ettiğiniz aile hekimine doğrudan başvurarak veya toplum sağlığı merkezine müracaat ederek bu talebinizi belirtmeniz yeterlidir. 100 Aile bireyleri farklı aile hekimlerini seçebilirler mi? Kişiler hekim seçme özgürlüğü kapsamında istediği aile hekimini seçebilir. Çocuklar ise velilerinin uygun gördüğü aile hekimine kaydedilirler. Yeni doğmuş bebekler annelerinin aile hekimine kaydedilirler. 101 Seyahat durumunda aile hekimliği hizmetini nereden alabilirim? Seyahat edilen bölgedeki aile hekimininden misafir hasta olarak sağlık hizmeti alabilirsiniz. 102 Aile hekimim izine ayrıldığında hangi hekime başvurmalıyım? Aile hekiminiz izine ayrıldığında yerine bakacak bir aile hekimi olacaktır. Bu durum aile hekiminizin görev yaptığı sağlık merkezinin görünür bir yerinde ilan edilecektir. Bu hekime başvurabilirsiniz. 103 Yazın yaylaya çıkan ya da ikamet yerinden uzun süreli olarak ayrılan kişiler aile hekimliği hizmetini nasıl alacaklar? Kişiler yıl içerisinde uzun süreli yer değişikliği yaptıkları takdirde aile hekimlerini değiştirmeleri daha uygun olacaktır. 104 Aile hekimliği uygulamalarında denetimler nasıl yapılmaktadır? Aile sağlığı merkezleri, aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları, mevzuat ve sözleşme hükümlerine uygunluk ile diğer konularda Bakanlık, ilgili mülkî idare amirleri ve yerel sağlık idare amirleri veya bunların görevlendireceği personelin denetimine tâbidir. Denetim yapmaya yetkili amir, ilgili mevzuat ve sözleşme şartlarına aykırılığı doğrudan kendisi tespit edebileceği gibi, tespiti yapmak üzere incelemeci veya soruşturmacı da görevlendirebilir 105 Hastane bulunmayan ilçe merkezlerindeki acil sağlık hizmeti nasıl yürütülecektir? Hastane bulunmayan ilçe merkezlerindeki acil sağlık hizmeti mesai saatleri dışında ilçedeki toplum sağlığı merkezi hekimleri ve aile hekimlerince icap veya gerektiğinde aktif nöbet şeklinde yürütülür. İlçe merkezindeki toplam hekim sayısı altı veya daha az ise icap, altıdan fazla ise aktif nöbet şeklinde yürütülür. 106 Aile hekiminin diğer merkezlerde muayene olan tanı ve tedavisini yaptıran hastasından haberdar olması gereklimidir? Bakanlığın belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde ve bilgi işlem altyapısı Bakanlıkça oluşturulmak kaydıyla; ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurum ve kuruluşlarına sevk edilen veya bu kuruluşlara doğrudan müracaat eden kişilere verilen hizmetler, kendi aile hekimine elektronik ortamda bildirilecektir. Gebe ve bebek tespiti ile izlemleri, doğum ve bildirimi zorunlu hastalıklar gibi durumlar hizmeti sunan sağlık kurum ve kuruluşu tarafından aile hekimine iletilmek üzere müdürlüğe en geç beş iş günü içerisinde bildirilmelidir. 107 Aile hekimi veya aile sağlığı elemanının izin hakları nasıl olacaktır? Sözleşmeyle çalışan aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının yıllık izin süreleri otuz gündür. Bu personele, mazereti sebebiyle 5 gün daha izin verilebilir(Ayrıntılı bilgi Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler ve Sözleşme Şartları Hakkında Yönetmelikten öğrenilebilir). Yıl içinde tek hekimin uygun görmesiyle toplam yirmi güne kadar hastalık izni kullanılabilir. Toplam yirmi günü aşan hastalık izni için sağlık kurulu raporu gereklidir. 108 Sözleşme imzalayan personel eski kadrolarını ve iş güvencelerini kaybedecek mi? Aile hekimliği uygulamasında sözleşme imzalayan personel eski kurumlarından ücretsiz izinli sayılır ve kadrolarıyla ilişkileri devam eder. Sözleşmeleri herhangi bir nedenle fesih olduğunda eski kurumlarına geri dönerler. Dolayısıyla iş güvenceleri devam etmektedir. 109 Sözleşme imzalamış aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları atama talebinde bulunabilir mi? 25.05.2010 tarihinde yayımlanan Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği; memur olarak görev yaparken aile hekimliği sözleşmesi imzalayanların memuriyete tekrar dönmeden tayin talebinde bulunabilmesine imkân tanımaktadır. 110 4/B sözleşmeli personel ile 4924 sayılı Kanuna tabi olarak görev yapan personel aile sağlığı elemanı olabilir mi? Evet olabilir. 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesine ve 4924 sayılı Kanuna tabi olarak istihdam edilen sözleşmeli personelden aile sağlığı elemanı olarak aile hekimliği uygulamasına geçmek isteyenlerin pozisyonunun vize edildiği ilçe sınırları içindeki bir aile sağlığı merkezinde sözleşme imzalamak suretiyle çalışmaları mümkündür. 111 Aile hekimliğinde çalışma saatleri nasıl olacaktır? Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları tam gün esasına göre çalışırlar. Haftalık çalışma süresi 40 saattir. Mesai saatleri ve günleri, çalışma yerinin şartları da dikkate alınmak suretiyle çalıştığı bölgedeki kişilerin ihtiyaçlarına uygun olarak aile hekimi tarafından belirlenir ve müdürlükçe onaylanır. Çalışma saatleri içerisinde poliklinik gün ve saatleri ayrıca belirtilir. Yapılacak ev ziyaretleri ve gezici/yerinde sağlık hizmetleri çalışma süresine dâhil edilir. Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları deprem, sel felaketi ve salgın gibi olağanüstü durumlarda çalışma saatlerine bağlı kalınmaksızın çalıştırılabilirler 112 Aile sağlığı elemanlarının ücretleri aile hekimleri tarafından mı karşılanıyor? Aile Sağlığı Elemanlarının ücretleri doğrudan devlet tarafından ödenmektedir. Ancak aile hekimi ek olarak aile sağlığı elemanı istihdam etmek isterse bu kişinin ödemelerinden aile hekimi sorumludur. 113 Aile sağlığı merkezi olarak sağlık ocağı binasını kullanmak tercih edilirse kira verilecek mi? Bu kirayı kim belirleyecek? Daha önce sağlık ocağı binası olarak kullanılan binalar aile hekimlerine kira karşılığı verilmektedir. Bu kira bedelleri Milli Emlak Müdürlükleri tarafından belirlenmektedir 114 Aile hekimleri temizlik hizmetleri için personel çalıştırabilirler mi? Aile hekimleri, sağlık hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla ebe, hemşire, sağlık memuru, tıbbi sekreter gibi ilave sağlık hizmetleri personeli ile güvenlik, temizlik, kalorifer, sekretarya vb. hizmetler için ferden veya müştereken personel çalıştırabilir ya da hizmet satın alabilirler. 115 Daha önce bir sosyal güvenlik kurumundan emekli olmuş hekimler aile hekimliği uygulaması kapsamında sözleşme imzalarlarsa emekli maaşları kesilecek mi? Evet, bu nedenle çalışmaya başladıklarında bir ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmeleri gerekmektedir 116 Aile hekimliği uygulamasında çalışan personel emekli ikramiyesi alacak mı? Sözleşmeli aile hekimlerinin ve aile sağlığı elemanlarının kadroları ile ilişkisi devam ettirilerek her yıl düzenli olarak kadro – derece ilerlemeleri ile intibakları yapılarak kayıtlara işlenir. Sosyal güvenlik kurumu mevzuatı ile kazanmış olduğunuz emekli ikramiyesi hakları eskiden olduğu gibi devam edecektir 117 Aile sağlığı merkezlerinde laboratuar hizmeti verilecek mi? Tanı ve takip için gerekli görülen basit görüntüleme ya da laboratuvar tetkikleri aile sağlığı merkezlerinde yapılabilir. Aile hekimlerinin istediği laboratuvar tetkikleri öncelikle halk sağlığı laboratuvarı olmak üzere müdürlüğün uygun gördüğü bir laboratuvarda yapılmaktadır. Bu laboratuvarların seçiminde iç ve dış kalite kontrol programlarının uygulanıyor olması dikkate alınmaktadır. Laboratuvar tetkik ücretleri bu iş ayrılan bütçeden karşılanmaktadır. 118 Aile Hekimliği Uygulamasına geçildiğinde, İşyeri Hekimlerinin durumları ne olacak ? İş yeri hekimliği, tam gün çalışan (devlet memuru olmayan) işyeri hekimlerince yapılacak. 119 Aile Hekimliğinden TSM ne tekrar nasıl döneceğiz? Dilekçenize istinaden isterseniz hemen (1 yıl Aile Hekimi olamazsınız), isterseniz 2 ay sonrasında (istediğiniz an tekrar aile hekimliği uygulamasına dönme şansınız var) TSM hekimliğine dönebilirsiniz. 120 Tıbbi malzeme desteği alabilecek miyiz ? Devlet tarafından bir program dahilinde dağıtılan malzemeler (aşı, demir desteği vs.) aile hekimlerine dağıtılmaya devam edecek ancak diğer malzemeleri aile hekimleri kendisi alacak. 121 Aile Hekimi bulunduğu ilçede ikamet etmek zorunda mı ? Aile hekimleri verdikleri hizmetin sürekliliği açısından bulundukları bölgede ve ya bölgeye yakın bir yerde kalmak durumundadır. Aile Hekimleri kaza vb durumlarda malulen emekli olabiliyorlar mı ? Eski kadrolarına dönüp oradan emekli olabilirler. 122 Aile Hekimliği'nde eve hastaya gitme şartları nelerdir? Aile hekimi, yönetmelik doğrultusunda çalıştığı mekanda ve gerektiğinde (aile hekiminin ev ziyareti esnasında tespit ettiği evde takibi zorunlu özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kişilere) güvenliği sağlayıcı tedbirlerin alınması kaydı ile evde veya gezici sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik birinci basamak koruyucu sağlık, tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek ile yükümlüdür. 123 Aile Hekimlerinin ilaç yazma yetkileri nedir? Aile Hekimleri, SUT’da Aile Hekimi Uzmanının ve uzman hekimin yazabilecekleri tüm ilaçları reçete edebilirler. Ancak SUT’da ilgili uzmanın (göz hastalıkları uzmanı, cildiye uzmanı, psikiyatri uzmanı gibi) yazabilecekleri ilaçları yazamazlar. 124 2. ve 3. Basamak sağlık kuruluşuna müracaat da sevk zinciri uygulanmakta mıdır? Aile hekimliği uygulamasında henüz sevk zinciri uygulaması yapılmamaktadır. Hastalar isterlerse direkt 2. basamak veya 3. basamak sağlık tesisine müracaat edebilirler. 125 Hastalar kendi aile hekimine gitmek zorunda mıdırlar? Hastalar ilk üç ay için Sağlık Müdürlüğü tarafından kendileri için belirlenen Aile Hekimine gitmek zorundadırlar. Eğer hasta başka Aile Hekimine muayene için giderse o hekim, kendi bakmakla yükümlü olduğu nüfus içinde olmayan, bu hastaya istemezse bakmayabilir veya isterse misafir hasta olarak bakabilir. İlk üç ay dolduktan sonra hastalar Aile Hekimlerini değiştirebilirler. Bunun için bağlı olmak istedikleri Aile Hekimine dilekçe vermeleri yeterlidir. 126 Diğer illerde yazılan aile hekimliği reçeteleri ödenir mi ? Diğer illerde yazılmış Aile Hekimliği reçeteleri karşılanabilir. 127 Aile Hekimleri rapor düzenleyebilirler mi? Aile Hekimi sertifikasına sahip pratisyen hekimlerin rapor düzenleme yetkisi bulunmamaktadır. Aile Hekimi uzmanları ise SUT hükümleri doğrultusunda uzman hekim raporu düzenleyebilirler. Ancak düzenledikleri bu raporları Toplum Sağlığı Merkezi Başkanına onaylatmaları gerekmektedir. 128 İşyeri ve kurum hekimlikleri tarafından düzenlenen reçeteler karşılanır mı ? İşyeri ve Kurum Hekimliği uygulamaları Aile Hekimliğinin olduğu bölgelerde de aynen devam etmektedir. 129 Aile Hekimliği Uygulaması’nda Yaşanabilecek Etik Dışı Davranışlar Hakkında İlimizde Aile Hekimliği Uygulaması'nın 13.Aralık.2010 tarihinde başlamasının ardından Gaziantep genelinde bazı bölgelerde Aile Sağlığı Merkezi açılışları sırasında etik dışı davranışlar olabileceği endişesini taşımaktayız. 130 Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü olarak Aile Hekimliği Uygulaması başlamadan önce Eczacılar Odası ile yaptığımız görüşmede, uygulamanın başlamasının ardından oluşabilecek şikâyetlere konu olacak etik dışı davranışlara karşı ortak hareket etmek konusunda bir mutabakat oluşturulmuştur. 131 Eczacılar Odası ile diğer kurum ve kuruluşlar tarafından İl Sağlık Müdürlüğümüze gelecek her türlü bilgi ve belge dikkate alınıp değerlendirilecektir. Tabiplik ve Eczacılık mesleğine zarar verecek etik dışı davranışların yaygınlaşmadan daha başlangıç aşamasında önüne geçilebilmesi için hassasiyet gösterilmesi ve ilgili yerlerin bilgilendirmeleri önem taşımaktadır. 132 133