WIEM CO JEM

!

WIEM CO JEM ZDROWE ODŻYWIANIE

OPRACOWAŁ: Sebastian Litwiniuk Kl. VI „b”

WIEM CO JEM

!

WPROWADZENIE

Stan naszego zdrowia uzależniony jest od stanu żywienia. Gdybyśmy zwrócili uwagę na to, co jemy, to w naszych warunkach, tych teraźniejszych, nawet najgorszych - i ekonomicznie, i psychicznie moglibyśmy żyć 120 lat, bo takie są nasze uwarunkowania genetyczne. Przez miliony lat człowiek tak dobierał pożywienie, by było w nim wszystko, co jest potrzebne do wzrostu organizmu i jego odnawiania. Dobierać musimy w pożywieniu te składniki, z których sami jesteśmy zbudowani.

WIEM CO JEM

!

Jeżeli w naszych organizmach coś się psuje, to znaczy, że zachwiana została pierwotna równowaga jego składników. Np.: jeżeli z powodu nietypowego trybu życia, pośpiechu, jadania nieodpowiednich potraw, narastających napięć, wyczerpie się nasza odporność nerwowa, to znaczy, że nie zadbaliśmy o odpowiednią ilość fosforu, bardzo ważnej witaminy B1, selenu, jodu i cynku.

Nasz organizm ma wiele różnych potrzeb, jednak możemy je zaspokajać stosując się do zasad zdrowego odżywiania.

WIEM CO JEM

!

W okresie wieku rozwojowego kształtują się komórki tłuszczowe.

Raz powstałe komórki tkanki tłuszczowej, właściwie już nigdy nie znikną. Mogą tylko dzięki zdrowemu odżywianiu i aktywności fizycznej zmniejszyć swoją objętość. Młody człowiek powinien znać praktyczne zasady prawidłowego żywienia w okresie dojrzewania.

Statystyki podają, że co 5 osoba ma kłopoty z nadwagą. Czy młody człowiek potrafi przewidzieć konsekwencje niezdrowego odżywiania się? Czy potrafi przewidzieć skutki nieznajomości zasad racjonalnego żywienia się? 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 2010 2009 uczniowie otyli uczniowie z nadwagą

WIEM CO JEM

!

KATEGORIE ŻYWIENIOWE

     

WITAMINY PRODUKTY ZBOŻOWE PRODUKTY POCHODZENIA ROŚLINNEGO PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO PRODUKTY MLECZNE ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA

WIEM CO JEM

!

CO TO SĄ WITAMINY ?

Witaminami nazywa się szereg różnych związków, które są składnikami niezbędnymi w żywieniu człowieka dla normalnego przebiegu szeregu procesów zachodzących w jego tkankach.

Nie mogą być wytwarzane przez organizm i muszą być dostarczane z pożywieniem lub w razie potrzeby w postaci preparatów farmaceutycznych, w ilości od kilku do kilkunastu mikrogramów lub miligramów a tylko wyjątkowo do kilkudziesięciu miligramów. Nie są ani źródłem energii, ani materiałem budulcowym.

WIEM CO JEM

!

RODZAJE WITAMIN

WITAMINA A ROLA I ŹRÓDŁO

-

wzrost i ogólny rozwój organizmu dobry wzrok zdrowa skóra zapobiega Ryby morskie, tran , wątroba wołowa , wątroba wieprzowa , węgorz , żółtko jaj, masło, oleje roślinne, szpinak, morele, zielony, sałata, jarmuż, dynia, groszek boćwina, szczaw, marchew .

WIEM CO JEM

!

WITAMINA B ROLA I ŹRÓDŁO

-

produkcja krwinek czerwonych i krwinek białych ochrona przed infekcjami prawidłowe funkcjonowanie skóry oraz włosów Drożdże, jaja, orzechy, fasola, ziemniaki, pieczywo ciemne, mleko, ser szpinak, makrela, kapusta, żółty, mięso, jabłka, ziarna zbóż.

WIEM CO JEM

!

WITAMINA C ROLA I ŹRÓDŁO

-

wzmacnianie kości, ścięgien, chrząstek i wiązadeł zwiększanie odporności naszego organizmu przyspieszenie gojenia się ran Porzeczka czarna, porzeczka biała, porzeczka czerwona, agrest, grejpfrut, cytryna, pomarańcze, maliny, truskawki, rabarbar, bób, kapusta, kalafior, szczypiorek, cebula, groszek, pomidory, rzepa, rzodkiewka.

WIEM CO JEM

!

WITAMINA D ROLA I ŹRÓDŁO

-

dbałość o układ kostny chrząstek i wiązadeł ułatwia przyswajanie wapnia w organizmie przyspieszenie gojenia się ran Ryby morskie, tran, węgorz, śledź, szprot, makrela, łosoś, wątroba cielęca, wieprzowa, wołowa, barania, żółtka jaj, masło zwykłe i roślinne, sery żółte .

WIEM CO JEM

!

WITAMINA E ROLA I ŹRÓDŁO chroni błony w organizmie przed uszkodzeniami, hamuje rozwój miażdżycy, obniża poziom cholesterolu we krwi Soja, kiełki zbóż, oleje roślinne - słonecznikowy i sojowy, jaja świeże całe, żółtko jaja, kasze jęczmienna i gryczana, zboża, orzechy, szparagi, tran, masło, masło roślinne, kapusta czerwona i włoska, jarmuż, groszek zielony, brukselka, fasola biała, groch, płatki owsiane.

WIEM CO JEM

!

WITAMINA H ROLA I ŹRÓDŁO - zapobiega nadmiernemu odkładaniu się tłuszczu, pomaga utrzymać zdrową skórę i włosy, jest potrzebna dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy Ziarno pszenicy, jaja, mleko, kurczak, śledź, wieprzowina, wołowina, banany, winogrona, pomarańcze, kalafior, groch, szpinak, cebula, sałata, buraki, marchew, kapusta, drożdże, grzyby.

WIEM CO JEM

!

WITAMINA K ROLA I ŹRÓDŁO warunkuje prawidłowe krzepnięcie krwi, pomaga zrastaniu się złamanych kości, wzmacnia kości Lucerna, szpinak, kapusta, kalarepa, marchew, pomidory, groch, truskawki, ziemniaki, sery żółte, żółtka jaj kurzych, wątroba

WIEM CO JEM

!

PRODUKTY ZBOŻOWE Produkty zbożowe, to produkty żywnościowe powstałe w wyniku przetworzenia ziaren różnych zbóż. Są one jednym z najstarszych i najpowszechniejszych pokarmów człowieka, od polewek gotowanych ze zgniecionych ziaren, poprzez placki, chleb do różnorodnych produktów współczesnych.

Do najważniejszych zbóż dostarczających ziarna należą:

pszenica, ryż, kukurydza, żyto, jęczmień, owies, proso, sorgo i gryka.

Według prawidłowych zasad żywienia człowieka produkty zbożowe stanowią podstawę piramidy żywieniowej i powinny znajdować się w codziennej diecie w największej ilości. Do produktów zbożowych należą różnego rodzaju pieczywa, kasze, płatki, makarony, mąki, przetworzone preparaty itd. Produkty zbożowe są źródłem węglowodanów, witamin, białka, składników mineralnych i błonnika.

WIEM CO JEM

!

PRODUKTY POCHODZENIA ROŚLINNEGO Produkty pochodzenia roślinnego są znacznie zdrowsze od produktów zwierzęcych, ponieważ spożywanie ich nie powoduje zwiększenia poziomu cholesterolu w naszym organizmie. Najczęściej spożywanymi przez nas produktami roślinnymi są np. oleje roślinne (słonecznikowe, rzepakowe itp.)

WIEM CO JEM

!

PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO Produkty pochodzenia zwierzęcego, jak sama nazwa wskazuje, to produkty uzyskiwane od zwierząt. Najczęściej niestety zwierzę trzeba zabić, aby uzyskać odpowiedni wyrób. Pokarmy zwierzęce są bogate w białko i tłuszcze oraz inne wysokoenergetyczne składniki. Wegetarianie nie jedzą mięsa ale to często powoduje osłabienie organizmu oraz podatność na choroby. Pamiętajmy, że wszystko jest dobre i potrzebne, ale w umiarkowanej ilości. Nie wszystko, co smaczne, jest zdrowe !

Nadmiar spożywanego mięsa i innych tego typu produktów powoduje wzrost poziomu cholesterolu we krwi, a co za tym idzie ryzyko miażdżycy.

WIEM CO JEM

!

PRZETWORY MLECZNE Każdy z nas kiedyś pił mleko od swojej mamy. Właśnie dzięki niemu rośliśmy zdrowo i szybko. Jednak ten cenny pokarm jest nam stale potrzebny, ponieważ zawiera dużo wapnia i fosforu. Te 2 składniki gwarantują nam mocne kości oraz zdrowe zęby. Mleko jak również jego przetwory dostarcza nam dużo elementów niezbędnych dla pełnego zdrowia. Najlepiej jest je spożywać na śniadanie w połączeniu z produktami zbożowymi. Takie śniadaniowe menu gwarantuje udany dzień pełen wigoru i sił witalnych.

WIEM CO JEM

!

ZASADY ZDROWEGO ODŻYWIANIA SIĘ Dbanie o różnorodność spożywanych posiłków. Utrzymywanie właściwej wagi. Produkty zbożowe, warzywa i owoce podstawą codziennego jadłospisu. Ograniczenie spożywania tłuszczy, zwłaszcza zwierzęcych. Unikanie prostych węglowodanów (słodycze). Spożywanie produktów bogatych w białko. Wzbogacanie diety produktami o dużej zawartości wapnia Wzbogacanie diety produktami o dużej zawartości wapnia Całkowite ograniczenie wszelkiego rodzaju używek

WIEM CO JEM

!

PODSUMOWANIE

Żywność bezpieczna dla zdrowia i prawidłowe żywienie należą do najważniejszych czynników kształtujących stan zdrowia człowieka od momentu jego poczęcia do późnej starości.

Nauczanie tych zasad i ich realizacja w praktyce powinno odbywać się w domu rodzinnym, przedszkolach i szkole.

Według Hipokratesa „pożywienie powinno być lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem”.

Niestety wśród ludności Polski wiele chorób powstaje właśnie na tle wadliwego żywienia. Należą do nich choroby układu krążenia, wiele rodzajów nowotworów, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, próchnica zębów. Inne, które są najczęściej wynikiem niedoborów żywieniowych, to powiększenie tarczycy, które u dzieci przybiera postać wola endemicznego, niedobory wysokości i masy ciała, opóźnienie w rozwoju fizycznym, niedokrwistość z niedoboru żelaza, osteoporoza.

WIEM CO JEM

!

W diecie dzieci i młodzieży przeważa tak zwane „śmieciowe jedzenie”, to jest: chipsy, frytki, hamburgery, słodycze. Szkodliwe są zatem wszelkie nadmiary i jednostronność w diecie. Podstawą jest spożywanie urozmaiconych produktów żywnościowych, dzięki czemu ich natura i właściwości odżywcze wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają. Składniki odżywcze, takie jak białka, tłuszcze, węglowodany, sole mineralne i witaminy nie występują oddzielnie i tak też nie mogą być spożywane. Najczęściej popełniane błędy żywieniowe to zbyt niskie spożycie mleka i jego produktów, np. serów, jogurtów, a także warzyw i tłuszczów pochodzenia roślinnego. Zbyt wysokie zaś jest spożycie mięsa i jego przetworów.

-

Skutki złego odżywiania się:

Choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzyca, choroby jelita grubego, kamica żółciowa, próchnica zębów, osteoporoza, otyłość, bulimia, anoreksja

WIEM CO JEM

!

„Jedz aby żyć, a nie żyj aby jeść”

WIEM CO JEM

!