Transcript Wiskunde en wetenschappen in het SO en de aansluiting met het UO • Eindtermen voor basisvorming • Specifieke eindtermen voor de polen • Doorstroom SO → UO •

Wiskunde en
wetenschappen in het
SO en de aansluiting
met het UO
• Eindtermen voor basisvorming
• Specifieke eindtermen voor de
polen
• Doorstroom SO → UO
• Instroom UO
1
Eindtermen
Eindtermen
Specifieke eindtermen
decretaal bepaalde leerdoelen
voor de basisvorming
voor het specifiek deel
• vastgelegde vakken en
thema’s
• per graad
• per onderwijsvorm
• geen vastgelegde
vakbenamingen
• per pool
• einde van de 3de gr.
• einde 2de gr.
– géén sp.et.
– afspraak over cesuur
• afgeleid uit studieprofielen
en basiscompetenties
• zeer algemeen
geformuleerd
• herkenbaar in leerplannen
• géén vastgelegd aantal lesuren
2
Lesuren inde bavo
2de graad
3de graad
GO
OVSG KO
GO
OVSG KO
1
1
1
x
x
x
Ntk 1
1
1
x
x
x
Sch 1
1
1
x
x
x
NW x
x
x
2/3
2/3
2/3
Wis
4
4
5 (We) 5
3
2
3
Bio
(L,G,We)
3
Lesuren in We/Wi*
2de graad
3de graad
GO
OVSG KO
GO
OVSG KO
2
2
2
2
2
X
Ntk 2
2
2
2
2
X
Sch 2
2
2
2
2
X
We x
x
x
x
x
7
Bio
(+ aardr.)
Wis 5
5
5
5
7*
4
6*
4
6*
4
Basisvorming
Maatschappelijke oriëntatie
 Persoonlijke ontwikkeling
 Maatschappelijke redzaamheid
 Mij. en culturele participatie
Accent op

toegepaste kennis
 samenhang tussen vakken
 exemplarisch
 beklijvend leren
 ervaringsverbonden leren
 probleemgestuurd leren
 succeservaringen
5
Belangstellingsindicatoren
voor Vlaamse 18 jarigen
0,6
0,4
0,2
Boeiend
Praktisch
Gemakkelijk
Maatsch.
0
-0,2
-0,4
-0,6
-0,8
WIS
NTK
SCH
BIO
GEM
6
Knelpunten
te hoog abstractieniveau
te overladen curriculum
te weinig gericht op actieve
kennisverwerving
te smalle en te eenzijdige
 leeromgevingen (contexten)
 leersituaties (werkvormen)
7
Hefbomen
verschillende
benaderingen




theoretisch-wetenschappelijk
toegepast
praktisch
maatschappelijk-cultureel
onderzoekend leren
 inzicht in de wetenschappelijke methode en
in de genese van wetenschappelijke kennis
 vaardigheid om in realistische en
herkenbare situaties eigen kennis op te
bouwen en toe te passen
attitude
 persoonlijke en maatschappelijke betekenis
van wetenschappen en wiskunde
8
Structuur v/d eindtermen
wetenschappen
Gemeenschappelijke eindtermen
2de/3de graad
Biologie
Algemene Vakinhoudeeindtermen
lijke
per graad eindtermen
per graad
Contextgebieden
Contexten
Chemie
Algemene Vakinhoudeeindtermen
lijke
per graad eindtermen
per graad
Contextgebieden
Context en
Fysica
Algemene Vakinhoudeeindtermen
lijke
per graad eindtermen
per graad
Contextgebieden
Contexten
9
Gemeenschappelijke
eindtermen
voor de 2de en de 3de
graad
 Attituden
 feiten van meningen of vermoedens onderscheiden
 Onderzoekend leren/ leren onderzoeken
 ideeën en informatie verzamelen om een hypothese
(bewering, verwachting) te testen
 Wetenschap en samenleving

Historische aspecten

Sociale aspecten

Economische aspecten

Culturele aspecten
10
Algemene eindtermen
praktische vaardigheden
 met eenvoudig materiaal eenvoudige
chemische reacties uitvoeren
ICT
 chemische informatie in gedrukte bronnen
en langs elektronische weg opzoeken en
gebruiken
leren kiezen
 studie- en beroepsmogelijkheden in
verband met chemie opnoemen en er
enkele algemene kenmerken van geven
11
Vakinhoudelijke
eindtermen
wetenschappelijk
referentiekader
geordend volgens
hoofdstructuren van het
vak
 krachten volgens dezelfde richting
samenstellen
 het oplossen van stoffen in water
beschrijven in termen van
corpusculiare interacties
 met voorbeelden het verschillen
tussen aangeboren en aangeleerd
gedrag illustreren
12
Wiskunde in de
basisvorming
Algemene eindtermen
 gebruikswaarde van wiskunde centraal
plaatsen
 functioneel gebruik van hulpmiddelen (ict,
grafische technieken,…)
 metacognitie en zelfvertrouwen
ontwikkelen
 ervaren wat wiskunde is
 wiskunde als taal
 eigenheid wiskundige probleemaanpak
 eigenheid van wiskundig bewijzen
13
Specifieke vorming
 meer wetenschappelijke oriëntatie dan
de bavo
 voor specifieke doelgroep
 wetenschappelijke introductie
 op aangepast beheersingsniveau
 representatief voor het kennisdomein
 nadruk op unificerende patronen,
wetmatigheden, concepten
 experimenteren en zelfstandig
onderzoeken
 voorbereiden op wetenschappelijke
vervolgopleidingen
 bavo 2de graad uitbouwen in breedte en
diepte
14
Structuur van de
specifieke eindtermen
Structuren
op 5
schaalniveaus
Natuurwetenschappen
Interacties
Systemen
Tijd
op 5
op 5
op 5
schaalniveaus schaalniveaus schaalniveaus
Cultuur
Techniek
Genese en
ontwikkeling
op 5
schaalniveaus
Samenleving
Onderzoekscompetentie
15
Wetenschappen in het
specifiek gedeelte
 Elk conceptueel thema
 wordt op vijf schaalniveaus uitgebouwd:
 corpusculair niveau
 niveau ‘stoffen’
 niveau ‘organismen’
 niveau ‘aarde’
 niveau ‘kosmos
 met aandacht voor de samenhangen
ertussen
 wordt met lln.experimenten onderbouwd
Thema’s die de natuurwetenschappen
in breder perspectief plaatsen
 wetenschap en cultuur
 wetenschap en techniek
 wetenschap en samenleving
 Onderzoekscompetentie
16
Wiskunde in het
specifiek gedeelte
 Wiskunde als wetenschap
 aard en belang van definities, bewijzen,…
 de ‘eenheid’ van de wiskunde
 wiskunde als ‘formele’ taal
 Wiskunde als probleemoplossende
activiteit
 probleemgestuurde ontwikkeling
 deductieve structuur
 Wiskunde als werktuig
 reële wereld wiskundig modelleren
 Wiskundige basistechnieken
 ICT als ‘rekenhulp’
 Wiskundig




redeneren
communiceren
problemen oplossen
verbanden leggen
17
Wiskunde in het
specifiek gedeelte
Algebra
Analyse
Meetkunde
Statistiek
Discrete wiskunde
Wiskunde en cultuur
Onderzoekscompetentie
18
Eindtermen, leerplannen en
leermiddelen
 ET : manier van denken over
wetenschappen/wiskunde
 reiken bouwstenen aan voor een
eigentijds onderwijs
 vormen géén leerplan
 leggen géén leersequentie op
 laten de didactische uitwerking of
‘contextualisering’ vrij
 zijn een uitdaging voor ontwikkelaars
van leerplannen/ leermiddelen en voor
leraren om
 verbanden en samenhangen aan te
brengen
 rijke leeromgevingen te creëren
19
Tussen droom en daad
 “Führen und wachsen lassen”
 consensusmodel
 intenties en hun realisatie niet steeds
congruent
– ‘watervrees’ voor veranderingen
– primaat van het ‘academisch model’
(vaklogica)
– onvoldoende ondersteuning
 ondersteuning door
 (aanpassingen) basisopleiding
 lerarenopleiding
 nascholing
 leermiddelen
 eindtermen : inzet van ‘politiek’ machtspel
20
Wetenschappen in het
ASO
• Evolutie aantal leerlingen 2de lj. 3de graad
– GWe, LWe, MTWe
15%
13%
11%
Mannen
Vrouwen
Totaal
9%
7%
5%
1995-96
1998-99
2002-03
21
Wiskunde in het
ASO
• Evolutie aantal leerlingen 2de lj. 3de graad
– EWi, GWi, LWi, MTWi
30%
28%
26%
Mannen
Vrouwen
Totaal
24%
22%
20%
1995-96
1998-99
2002-03
22
WeWi in het ASO
• Evolutie aantal leerlingen 2de lj. 3de graad
30%
25%
Mannen
Vrouwen
Totaal
20%
15%
10%
1995-96
1998-99
2002-03
23
Doorstroming naar U.O.
90
80
70
60
50
% ASO
% WeTW UO
% WeTW SO
40
30
20
10
0
Lwe
Lwi
WeWi
Som Andere
Schooljaar: 1998-1999, Ac.jaar: 2000-2001
24
Doorstroomtabel
Schooljaar: 1998-1999, Ac.jaar: 2000-2001
WeWi
LWi
LWe
Andere
TW
562
362
143
8
49
TBW
529
303
115
51
60
BIO
249
128
29
43
49
NTK
47
35
7
2
3
SCH
110
63
14
16
17
WE
76
37
22
5
12
25
32
9
WNTK
66
25
Lerarentekort
1996
2000
2001
Studiegebied
Wetenschappen
244
146
135
Totaal
1521
1060
1223
Evolutie van het aantal aggregatie diploma’s
Aanbod
Vraag
A/V (%)
Biologie
30,4
33
92 %
Chemie
13,4
15,5
86 %
Fysica
28,2
33
85 %
Wiskunde
125,4
301
42 %
Alle algemene vakken
1099
1898
57,9 %
Vraag en aanbod in de vervangingspool voor de algemene
vakken in het SO in 2001-2002 (VDAB)
26
Wetenschappen aan
Vlaamse universiteiten
• Evolutie van het aantal
generatiestudenten
1300
Mannen
Vrouwen
Totaal
800
300
1990-91 1995-96 2000-01 2002-03 2003-04
27
Wetenschappen aan
Vlaamse universiteiten
• Evolutie aantal generatiestudenten
voor verschillende wetenschappen
t.o.v. 1990-1991
180
130
80
30
1995-96
2000-01
2002-03
2003-04
-20
-70
Natuurkunde
Scheikunde
Biologie
Wiskunde
We
WiNtk
-120
28
Toegepaste
wetenschappen aan de
Vlaamse universiteiten
• Evolutie aantal generatiestudenten toegepaste
en toegepaste biologische wetenschappen
t.o.v. 1990-1991
200
100
0
-100
-200
Toeg.wet.
Toeg.biowet.
1995-96 2000-01 2001-02 2002-03 2003-04
29
Evolutie aantal
generatiestudenten
95-96 00-01 01-02 02-03 03-04
We
WNtk
Wis
Ntk
Sch
Bio
TW
TBW
58
115
132
93
184
322
476
603
67
80
91
61
119
252
546
521
72
65
68
43
140
246
820
445
61
61
85
44
106
228
851
436
52
63
93
73
115
237
627
422
30
Genderverschillen
• Genderverschillen (J-M)
wetenschappen/toegepaste wetenschappen (%)
100
80
60
40
1990-91
2001-02
2003-04
20
0
-20
-40
WIS
INF NTK SCH
BIO
TW
TBW
31
Stellingen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Behoefte aan We/TW/Wi objectiveren en
differentiëren
Beeldvorming van We/TW/Wi beroepen
bevorderen
Meer aandacht voor het human interest
aspect van We/TW/Wi
Meer aandacht voor de basisvorming vanaf
het basisonderwijs
De lerarenopleiding verbreden: leraar =
communicator over We/Wi
Geen corporatisme of urendiscussie zonder
helder en gedragen project
Meer samenwerking tussen wetenschappen
en tussen wetenschappen en wiskunde
Introductie van technische component in
ASO
Meer profileren tussen wetenschappen in de
derde graad
Nauwere contacten tussen SO en UO en
tussen onderwijs en bedrijfsleven (stage)
32