Transcript Slaytı indirmek için tıklayın.

TARİHEGİRİŞ
TARİH BİLİMİNİN TANIMI
Geçmişte yaşamış insan
topluluklarının
birbirleri ile olan ilişkilerini
(Savaş,barış,göç,vb.)
YER-ZAMAN göstererek;
SEBEP-SONUÇ ilişkisi içerisinde,
BELGELERE (Kaynaklara)
dayanarak,
TARAFSIZ(Objektif) bir biçimde
inceleyen bilim dalına tarih denir.
TARİH BİLİMİNİN TANIMI
OLAY: İnsanları ilgilendiren siyasi.sosyal,kültürel,
ekonomik,dini vb. alanlarda meydana gelen
gelişmelerdir.
Örnek: Malazgirt Savaşı,Kavimler Göçü
OLGU: Olaylar sonucunda meydana gelen
gelişmelerdir
Örnek: Anadolu’nun Türkleşmesi, Avrupalı
milletlerin oluşması
TARİH BİLİMİNİN ÖZELLİKLERİ
Tarihi olaylarda tekrar mümkün
değildir.
Tarihi olaylar kaynaklara
(belgelere) dayanmak zorundadır.
Tarihsel olaylarda gözlem ve
deney yapılması mümkün değil.
Bir olayın sonucu kendisinden
sonra gelen olayın sebebi olabilir.
TARİH BİLİMİNİN ÖZELLİKLERİ
Tarihsel olayların sonuçları tüm
dünyayı etkileyebileceği gibi,dar
bir alanda da etkili olabilir
 Tarihsel olaylar ile ilgili bilgiler
,yeni kaynaklara ulaşılması
durumunda değişir.
Yer ve zaman öğeleri eksik olan
bir olay tarihsel değer kazanmaz.
TARİH ÇEŞİTLERİ
1-) GENEL TARİH: Olayları bir bütün halinde inceleyen tarih türü.
Örnek: İnsanlık Tarihi,Dünya Medeniyetler Tarihi
2-) ÖZEL TARİH: Olayları din,dil,millet ve coğrafik mekan farkı
gözeterek inceleyen tarih türüdür.
Örnek: Kızılderili Tarihi,Eczacılık Tarihi,Sanat Tarihi
TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMLERİ
1-) Kaynak Tarama: Tarihsel bir
araştırmanın ilk aşamasıdır.
Konu ile ilgili tüm yazılı ve
yazısız kaynaklar elde edilir.
2-) Tasnif: Elde edilen bilgilerin
İçerik ve kullanımları önem
sırasına göre düzenlenir.
3-) Tahlil: Hedef araştırma
konusu açısından ,faydalı
olabilecek bilgilerin analiz
edildiği aşamadır.
TARİHİN KAYNAKLARI
1-) YAZILI KAYNAKLAR
Tabletler
Kitabeler
Fermanlar
Mühürler
Paralar
2-)YAZISIZ KAYNAKLAR
Mağara resimleri
Silahlar
Gündelik hayatta kullanılan
malzemeler
Fosiller
3) SÖZLÜ KAYNAKLAR
Masallar
Destanlar
TARİHİN KAYNAKLARI
UYARI
Tarihsel kaynaklar
I.Elden Kaynaklar ve
II.Elden Kaynaklar
şeklinde de
sınıflandırılabilir…
TARİHİN SINIFLANDIRILMASI
A)ZAMANA GÖRE SINIFLAMA:
Olaylar kronolojik sıraya göre çağlara
ve yüzyıllara ayrılarak incelenir.
Örnek: Orta Çağ Tarihi,
XX.Yüzyıl Tarihi
B) MEKANA GÖRE SINIFLAMA:
Belli bir coğrafik alanda bulunan
bölge tarihinin yazılmasıdır.
Örnek:Anadolu Tarihi,O.Asya Tarihi
TARİHİN SINIFLANDIRILMASI
C) KONUYA GÖRE
SINIFLAMA :
Tarihin konulara ayrılarak
incelenmesi ve yazılmasıdır.
Örnek: Hukuk Tarihi,
Sanat Tarihi
TÜRKLER’İN KULLANDIĞI TAKVİMLER
TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER
1-) 12 HAYVANLI TÜRK
TAKVİMİ: İslamiyet öncesi
dönemde,Orta Asya Türk devletleri
tarafından kullanılmıştır.Güneş yılını
esas alır.Her yıla bir hayvan ismi
verilmiştir.12 yılda bir periyodik olarak
tekrarlanır.
2-) HİCRİ TAKVİM:
Hz Muhammed’in (S.A.V) 622
yılında Mekke’den Medine'ye olan
göçünü başlangıç alan takvimdir.Ay
yılına göre düzenlendiği için bir yıl 354
gündür.Hz Ömer zamanında ilk kez
uygulanmaya başlanmıştır.Dini gün ve
Bayramlar bu takvime göre belirlenir
TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER
3-) CELALİ TAKVİM: Devletin vergi
borçlarını toparlama dönemlerini
belirlemek için Büyük Selçuklu sultanı
Melikşah döneminde uygulanmaya
başlamıştır.Güneş yılını esas alır.
4-) RUMİ TAKVİM: Başlangıç tarihi
Hicret olmakla birlikte güneş yılı
esasına dayanır.Osmanlılar tarafından
1839 yılından itibaren mali işlerde
kullanılmaya başlanmıştır.
TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER
5-) MİLADİ TAKVİM: Bu takvimin
oluşumunda pek çok medeniyet katkı
sağlamıştır.Başlangıçta Mısır;daha
sonraları ise Yunan ve Romalılar
tarafından değişikliklere uğramış ve
daha çok Jülyen Takvim ismiyle
anılmıştır.En son halini Papa
XIII. Gregor vermiştir.Güneş
yılını esas alır. Ülkemizde
1 Ocak 1926’dan beri kullanılmaktadır.
TARİH YAZICILIĞI TÜRLERİ
1-) HİKAYECİ TARİHÇİLİK:Bu tarz
tarihçilik Heredotos ile başlar.Tarihsel
olaylar hikaye tarzında ve doğaüstü olaylarla
süslenir.Yer ve zaman kavramlarına
değinilirken sebep ve sonuç ilişkilerine
yeterince değinilmez.M.Ö. V.yüzyıldan
itibaren ilk örneklerine rastlanılır.
2-) ÖĞRETİCİ TARİHÇİLİK: Bu
tarihçilik türünde özellikle genç
nesillerin kendi geçmişlerini
öğrenmeleri ve onunla gurur
duymaları;milli benliklerinin
güçlenerek ,ahlaki açıdan yücelmeleri
sağlanmaya çalışılır.Başarısızlıklardan
ziyade zaferler konu edinilir.
TARİH YAZICILIĞI TÜRLERİ
3-) SOSYAL TARİHÇİLİK:
Toplumların yaşam biçimleri,kültürlerini
ve diğer alanlardaki faaliyetlerini konu
edinen bu tarih yazım türünün ilk
örneklerine 19.yüzyılda Fransa’da
rastlanılır.
4-) BİLİMSEL (ARAŞTIRICI)
TARİHÇİLİK:
Şu an, en geçerli bir
biçimde kullanılan tarih yazıcılığı türüdür.
Bu türde, olaylar ile ilgili yer-zaman ve
sebep-sonuç ilişkisi çok önemsenir.
Bilimsellik ön plandadır.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
1-) KRONOLOJİ:
Tarihsel olayları, oluş
zamanına göre
sıralayarak düzenli ve kolay
şekilde
öğrenilmesini
kolaylaştırır.Takvim
bilimi de denir.
2-)ARKEOLOJİ:
Toprak ya da su altında bulunan
kalıntı ve malzemeleri gün yüzüne
çıkaran bilim dalıdır.Arkeoloji bilimi
özellikle yazının kullanılmadığı tarih
öncesi devirlere ait buluntular
sayesinde tarihe yardımcı olur.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
3-) NÜMİZMATİK
(MESKUKAT)
Geçmişte yaşamış toplumlara ait
paraları inceleyen bilim dalıdır.
4-) PALEOGRAFYA:
Eski uygarlıklara ait yazı ve
alfabeleri inceleyen bilim
dalıdır.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
5-) EPİGRAFYA:
Eski toplumlara ait kitabeleri
inceleyen
bilim dalıdır
6-) FİLOLOJİ:
Geçmişte yaşamış
toplumların
kullandıkları dilleri
inceler.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
7-) ANTROPOLOJİ:Arkeolojik kazılar
neticesinde ortaya çıkan kafatası ve insan
iskeletlerini inceleyerek hangi ırk ve
topluma ait olduklarını tespit eder.
8-) DİPLOMATİK:
Devletler arasında yapılmış olan
siyasi
Yazışma ve metinleri inceler.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
9-) COĞRAFYA:
Tarihe yardımcı bilimlerin en
önemlilerindendir.Tarihsel
olayların yaşandığı yerle ilgili
iklim koşulları,
coğrafik yeryüzü şekilleri ve
bunların
insan yaşamı üzerindeki etkilerini
inceleyen bilim dalıdır.
10-) SOSYOLOJİ:
Geçmişte yaşamış toplumların
sosyal ve
kültürel değişimlerini inceler
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
11-) ETNOĞRAFYA :
Geçmişte yaşamış tarihsel
toplumların
gelenek ve göreneklerini
inceler.
12) ANTROPONOMİ:
Eski dönemde yaşamış
insanların adlarını
İnceleyen bilim dalıdır.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER
13-) FELSEFE:
Tarihsel süreçler boyunca
Medeniyetlerin geliştirmiş olduğu
kavramlar ve doğru
düşünme biçimlerini inceler.Tarihi
gelişmeleri konu edinen bölümüne
tarih felsefesine denir
15-) TOPONOMİ:
tarihsel dönemler boyunca
kurulmuş
Olan yerleşim yerlerinin
isimlerini
inceler.
14-) SİGİLOGRAFYA:
Geçmiş toplumlar tarafından
kullanılan
Mühürleri inceler.
16-) HERALDİK:
Eski dönemlerde yaşamış
toplumlar
Tarafından kullanılan armaları
inceler.
HAZIRLAYAN:
MAŞUK YOĞURTÇUOĞLU