Transcript Tuz - Corum HSM - Sağlık Bakanlığı

Açık yaraya tuz ekilmez
 Üzerine tuz biber ekmek
 Çorbada tuzu bulunmak
 Yaraya tuz basmak
 Tadı tuzu kalmamak
 Azı karar çoğu zarar
 Tuzu kuru


Tuz : Ana maddesi sodyum klorür olan
ham tuzdan insan tüketimine uygun
nitelikte üretilen tuzlardır.
Sodyum vücutta damarlarda sıvının
hareketi ve sinir sistemi için gerekli bir
bileşendir.
 Sodyum eksikliği az rastlanan bir
durumdur. Ancak kusma ve ishal
durumlarında aşırı sıvı kaybı olan
durumlarda sodyum kaybı oluşabilir.

Sofra Tuzu (sodyum klorür)
 % 40 sodyum
 % 60 klordan oluşur

› Etiketlerdeki Sodyum Miktarını
› 2.5 İle Çarparak

Tuz Miktarını Kolayca Hesaplamak
Mümkündür
SALTurk Çalışması
Birincil Amaç:
Türkiye’de günlük tuz alımını saptamak
Sodyum alımı ve hipertansiyon ilişkisini
araştırmak.
İkincil Amaç:
Spot idrarda sodyum ölçümü ile günlük
sodyum alımı arasındaki ilişkiyi araştırmak.
NaCl Alımı
(gr/gün)
Cinsiyet
Sayı
Ortalama
SD
Tüm
grup
1767
18.04
8.34
Erkek
857
19,31
8,67
Kadın
910
16,83
7,86
Cinsiyet & NaCI Alımı (gr/gün)
Ortalamalar farkı=2,47
P<0,001
Bölgeler & NaCI Alımı (gr/gün)
19
17
Günlük tuz alımı (g/gün) ort.%95CI
15
13
11
9
7
5
3
Ortalamalar farkı=3,4
P<0,001
Kırsal
Kentsel
Günlük Tuz alımı ile Kan basınçları arasındaki ilişki
SalTurk study, 2008
Her 100 mEq/gün Sodyum Alımı (~6 gr. Tuz)
Kan Basıncında;
Sistolik KB
Diastolik KB
5,8 mmHg
3,8 mmHg
Günlük Tuz Tüketimi Önerilenin 3 Katı
350
306,67
300
250
227,5
198,3
200
145,2
150
162,6
100
50
0
Türkiye
(n=1768)
Japonya
(n=1145)
Çin
(n=839)
İngiltere
(n=501)
Amerika
(n=2195)

Günlük sodyum gereksinimi 2400 mg dır.
WHO <5 g/gün civarında tuz önermektedir.
 2008 yılında yapılan Türk
Toplumunda Tuz Tüketimi ve
Kan BasıncıÇalışmasına
(SALTurk)göre ülkemizde tuz
tüketimi çok fazladır (ortalama
18 gram/gün)

Türkiye Ulusal Düzeyde Ölümlerin Temel Hastalık
Gruplarına Göre Yüzde Dağılımı
Maternal ve
Perinatal Ned.; 6,0
Solunum Sist. Hast.;
8,0
HIV/AIDS Hariç
Diğer Enfeksiyon
Hast.; 8,8
Kanserler; 13,1
Yaralanmalar ; 5,8
Kardiyovasküler
Hastalıklar; 47,7
TUZ TÜKETİMİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR






Hipertansiyon
Kardiyovasküler hastalıklar
Gastrik kanserler
Osteoporozis
Böbrek hastalıkları
Diyabet
AŞIRI TUZ BÖBREKLERİMİZE DE
ZARAR VERİYOR

Ülkemizde sayıları 60 bine yaklaşan diyaliz
hastası bulunmaktadır.

Diyalize girmekte olan hastaların % 32.5’u
diyabet hastası, % 27’si ise hipertansiyon
hastasıdır.
SalTurk ve INTERMAP Çalışması
İdrar Sodyum (mEq/gün)

1 gram / gün Felçleri
Kalp krizlerini

6 gram /gün Felçleri
Kalp krizlerini

9 gram / gün Felçleri
Kalp krizlerini
%5
%3
% 24
% 18
% 34
%25
Hypertension 2003;42:1093-99
Arch Intern Med. 2006;166:79-87
Felçlerde %5 lik
 Kalp krizlerinde %3 lük azalma sağlar.

Diyette Tuz Alımının 9 Gr/Gün Azaltılması
Felçlerde %34 lük
 Kalp krizlerinde %24 lük azalma sağlar

•Sigara Kullanımı
•Fiziksel İnaktivite
•Sağlıksız Beslenme
Aşırı Tuz Tüketimi
FARKINDA MIYIZ?
BEYAN
%
Tuzsuz yerim
7.92
Az tuzlu yerim
17.08
Normal tuzlu yerim
65.7
Çok tuzlu yerim
9.29
Ulusal Hane Halkı Araştırması, 2003, SB
ÜLKEMİZDE YILLIK
TUZ ÜRETİM MİKTARLARI (ton)
1978
936.778
1982
1.317.939
1987
1.200.408
1992
1.417.628
1997
2.329.399
2002
2.188.619
+
400 g
120 g
+
2400 mg Na
MAJÖR TUZ KAYNAKLARI
 Ekmek
 Salamura
besinler
 İşlem görmüş besinler
 Tuzluklar
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
Ekmeklerin ağırlığı en az 250 gr olacak ve
en fazla %1.5 oranında tuz kullanılacak.
 250 gr ağırlıklı bir ekmekte 3,75 gr tuz
bulunacak.

ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ
TUZ KAYNAĞI BESİNLER
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
Günlük olarak alınan tuzun ;
 %15’i Sofrada ya da Pişirme sırasında
eklenen,
 %5’i Besinlerde doğal olarak bulunan,
 %80’i Hazır işlenmiş besinlerden gelen

TUZLU BESİLERİ TERCİH ETMEK SONRADAN
KAZANILAN BİR ÖZELLİKTİR
.
TUZ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI
ULUSAL PROGRAMI- Farkındalığın Artırılması I
Kitlesel bilgilendirme çalışmaları
 Aşırı tuz tüketiminin zararları
 Günlük alınması gereken tuz miktarı
 Gıdalardaki tuz miktarı
 Diyette tuzun azaltılmasına yönelik pratik
öneriler

DÜNYADA TUZU AZALTMA
ÇALIŞMALARI HIZLA DEVAM
EDİYOR
DÜNYADA TUZU AZALTMA
ÇALIŞMALARI HIZLA DEVAM
EDİYOR
TERCİH SİZİN …
310 mg
Balık
Konservesi
60 g
Sirkeli
835 mg
Salatalık
turşusu
2000 mg
135 mg
5 mg
< 5 mg
BİR KAÇ PRATİK ÖNERİ






Tuz eklemeden önce yiyecekleri tadın.
Masanızdan tuzlukları kaldırın. Onun yerine
limon, sirke, baharat ve yeşillikleri deneyin.
Tuzu kademeli olarak azaltın.
Sodyum içeriği yüksek besinlerden kaçının.
Besinlerin etiketlerini okuyun.
Taze sebze meyve, et, tavuk, balık tüketin.
TUZ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI
ULUSAL PROGRAMI- Farkındalığın Artırılması II
Temel Mesajların Belirlenmesi
“TUZU AZALTIN ANCAK KULLANDIĞINIZ TUZ
İYOTLU OLSUN”
 İletişim Materyallerinin Hazırlanması
 Ulusal Kampanyaların Yürütülmesi
 Medya Çalışmaları

ÇÖZÜM:UNİVERSAL TUZ İYOTLAMASI
www.beslenme.saglik.gov.tr

İnsan sağlığına en zararlı 3 beyaz arasında
gösterilen tuz konusunda Sağlık Bakanlığı
harekete geçti.Bakan Akdağ, tuzun
zararlarını anlattıktan sonra masadaki
tuzlukları topladı.

TBMM, tuz tüketiminde "farkındalık"
oluşturmak amacıyla harekete geçti.
TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler
Komisyonu'nun öncülüğünde, "Tuz
tüketimi 1 gram azaltıldığında, kalp krizi
riskinin yüzde 3, felç riskinin yüzde 5
azaldığı, fazla tuz tüketiminin nelere yol
açtığı, dünya ve Türkiye'deki tuz tüketimi"
gibi spot başlıkların yer aldığı broşürler
hazırlandı.
TEŞEKKÜRLER…