Transcript środki masowego przekazu - radio

Wykonano w ramach zajęć koła Młody dziennikarz
w Gimnazjum im. ks. abp. Leona Wałęgi w Moszczenicy
"RADIO TO CAŁKIEM DOJRZAŁY
ŚRODEK KOMUNIKOWANIA
ŚWIADOMY SWOJEJ ROLI,
SWOJEGO ODRĘBNEGO CELU
ORAZ RÓŻNORODNYCH TECHNIK I
METOD SŁUŻĄCYCH JEGO
REALIZACJI."
Pierwsza regularna stacja radiofoniczna na świecie zaczęła nadawać w Pittsburghu
(USA) w dniu 2 listopada 1920 roku. Pierwsza w Europie odezwała się Moskwa, było
to 22 marca 1922 roku. Zanim 18 kwietnia 1926) pojawiła się pierwsza oficjalna
stacja radiowa w Polsce Warszawa, w Europie radiofonię wprowadziło już 17 krajów,
między innymi Niemcy, gdzie w 1924 roku we Wrocławiu zaczęła nadawać pierwsza
stacja na obecnym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - Schlesische Funkstunde .
Rozwój radiofonii w Polsce był opóźniony w stosunku do krajów przodujących w tej
dziedzinie. Lata dwudzieste XX w., okres powstawania radiofonii w Europie, był dla
Polski czasem odbudowy struktur państwowych i gospodarki po ponad stuletniej
niewoli i zawieruchach I wojny światowej. Biorąc pod uwagę te fakty, nie było to duże
opóźnienie. Swoje radiofonie później od Polski uruchomiły m.in. Rumunia, Portugalia,
Bułgaria, Luksemburg, Grecja.
4 listopada 1918 przejęta od zaborców
wojskowa stacja radiotelegraficzna w
Krakowie nadaje pierwsze radiogramy w
języku polskim. Stacja wyposażona była w
kompletną aparaturę zamontowaną przez
berlińską firmę Lorenz, z nadajnikiem
łukowym o mocy 3,5 kW w antenie.
Regularną pracę rozpoczęła 8 listopada,
oprócz zadań wojskowych zajmując się
między innymi nadawaniem komunikatów
dla prasy krajowej.
19 listopada 1918 - Przejęcie stacji warszawskiej,
mieszczącej się w Cytadeli. Już w pierwszym dniu
działalności nawiązano łączność z radiostacją SAI
Karlsborg w Szwecji oraz przesłano drogą radiową
komunikat do Paryża, oznajmiający powstanie
niepodległego państwa polskiego. Stacja pełniła
rolę koordynującą dla wojskowych radiostacji
polowych. Później zapewniała również obsługę dla
Ministerstwa Poczt i Telegrafów, Ministerstwa
Spraw Zagranicznych, misji wojskowych i
przedstawicielstw dyplomatycznych. Stacja miała
nadajnik iskrowy firmy Telefunken o mocy 4 kW i
antenę rozpiętą na dwóch 70-metrowych
stalowych wieżach.
6 stycznia 1919 - Przejęcie stacji w Poznaniu. Stacja
prowadziła korespondencję z zagranicą, między innymi
zbierając informacje giełdowe i meteorologiczne z
Europy. Miała aparaturę identyczną, jak krakowska a
dodatkowo wyposażona była w 5 kW nadajnik iskrowy
firmy Lorenz. Wszystkie wymienione radiostacje
pracowały na falach długich w systemie simplex, czyli
nadawanie i odbiór odbywały się na przemian. Jak
wskazuje sama nazwa "stacje radiotelegraficzne",
stacje komunikowały się wyłącznie za pomocą telegrafii
(z wykorzystaniem alfabetu Morse'a), nie było
przekazywania informacji głosowych. Radiostacje
obsługiwane były przez polskich oficerów wojsk
łączności, wyszkolonych w armiach naszych okupantów.
10 sierpnia 1921 rozpoczęła w Polsce
działalność cywilna służba
radiokomunikacyjna. W tym dniu władze
wojskowe przekazały na potrzeby
Ministerstwa Poczt i Telegrafów stację
radiotelegraficzną w Poznaniu. W
następnym roku MPiT otrzymał od wojska
dwie kolejne radiostacje. Pierwsza z nich
to stacja w Grudziądzu, zakupiona dla
wojska w 1920 r. przez Komitet Narodowy
w Paryżu z francuskich zapasów
demobilizacyjnych. Druga, to opisana
wyżej stacja w Krakowie.
4 października 1923 - Uruchomienie
Transatlantyckiej Stacji Radiotelegraficznej
na Bemowie (znanej również jako stacja w
Babicach), przeznaczonej do
korespondencji telegraficznej ze Stanami
Zjednoczonymi AP i odległymi krajami
europejskimi. Należała do największych i
najnowocześniejszych w świecie. Stacja
wyposażona była w dwa alternatory o
mocy 200 kW każdy, dostarczone przez
amerykańską firmę Radio Corporation of
America (RCA). Antena o długości blisko 4
km, rozpięta była na 10 stalowych wieżach
o wysokości 127 m każda.
Rok 1923 - W Warszawie przy ul. Narbutta 29 powstaje Polskie
Towarzystwo Radiotechniczne - firma wytwarzająca odbiorniki i
podzespoły radiowe. Warto ten adres zapamiętać, bo to stąd
popłynie w eter pierwszy polski program radiowy. PTR było w tym
czasie nie tylko producentem i sprzedawcą sprzętu, ale czymś w
rodzaju instytutu radiotechnicznego promującego tę nową gałąź
wiedzy i techniki. Posiadało bogatą bibliotekę fachową i żywe
kontakty z europejską awangardą w tej dziedzinie. Z powodu
państwowego monopolu na wszelkie formy komunikacji radiowej,
produkcja przeznaczona była początkowo wyłącznie dla placówek
państwowych i wojskowych. Później PTR uruchomi także
radiofoniczna stację nadawczą. Zanim w Polsce pojawiły się
pierwsze stacje nadawcze, polscy konstruktorzy budowali już
odbiorniki radiowe. Do najbardziej aktywnych należał inż. Stefan
Manczarski. Opracowany przez niego tani, jednolampowy odbiornik
(65 zł) był później produkowany przez Polskie Zakłady
Radiotechniczne w Warszawie.
2 czerwca 1924 w Dzienniku Ustaw R.P. ogłoszono
ustawę sejmową z dnia 8.04.1924 o poczcie, telegrafie
i telefonie[1], obejmującą również radiotelegrafię i
radiotelefonię. Na mocy ustawy Minister Przemysłu i
Handlu wydaje w dniu 10 października 1924 r.
rozporządzenie wykonawcze, dotyczące warunków
udzielania pozwoleń na posiadanie i używanie
urządzeń radiotechnicznych (do tej pory używanie
odbiorników poza wojskiem i służbami państwowymi
było nielegalne). Oprócz tego rozporządzenie ustala
opłaty abonamentowe oraz określa warunki produkcji
sprzętu radiowego i handlu tym sprzętem. Ustawa ta
pozwala osobom fizycznym i prawnym do ubiegania
się o koncesję na zakładanie i eksploatację urządzeń
radiotelefonicznych. Dokument ma kluczowe
znaczenie dla rozwoju radiofonii w Polsce.
Schyłek okresu, w którym radio
trafiało do jednego wielkiego
odbiorcy, czyli do narodów, nie
nastąpił od razu. W erze telewizji,
mimo że pozostawało w porównaniu
z „młodszą siostrą”, medium
drugorzędnym, zachowało jednak
swoje znaczenie, choć na plan
zaczęły się wysuwać inne, bardziej
nowoczesne media: najpierw kasety,
potem hi-fi, video, telewizja
satelitarna i kablowa, gry
komputerowe, płyty CD, technologia
cyfrowa. Dzięki intensywnemu
rozwojowi technicznemu mogło
pozyskać kolejnych odbiorców, którzy
do tej pory nie mogli nic dla siebie
znaleźć na antenie.
Współczesne radio tworzy istną mozaikę rodzajów
prawnych, organizacyjnych i programowych. Obok
wielkich narodowych radiofonii publicznych działają
nieduże stacje pirackie. Właścicielami stacji
komercyjnych są zarówno wielkie korporacje medialne,
jak i osoby prywatne. Prócz tego istnieją małe stacje
środowiskowe, których zasięg oddziaływania sprowadza
się do skali miasteczka bądź dzielnicy. Z radiem
całkowicie profesjonalnym sąsiaduje radio zupełnie
amatorskie. Widać więc, iż radio jest niezwykle
zróżnicowaną instytucją, w której trudno o jakiś jeden,
konkretny model.