Transcript 02 Szlezak Potencjał hydroenergetyczny

Dziś i jutro energetyki wodnej w Polsce i w Unii Europejskiej
Szacunek potencjału energetycznego Polski
Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych
Robert Szlęzak
Towarzystwo Rozwoju
Małych Elektrowni Wodnych (TRMEW)
–
–
–
–
–
–
26 lat istnienia stowarzyszenia
21 rocznica rejestracji TRMEW
404 członków zwyczajnych
5 członków honorowych
12 członków wspierających
Około 1200 osób, firm i instytucji związanych bardzo ściśle z
TRMEW
Tytułem wstępu …
•
Nowe technologie hydroenergetyczne, takie jak VLH, turbina Archimedesa, turbina
wirowa, jazy powłokowe … stwarzają możliwości inwestowania tam, gdzie 50 lat
temu
z
powodów
technicznych,
ekonomicznych,
hydrologicznych
lub
przyrodniczych nie było to możliwe.
•
Nowe koncepcje wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej, takie jak generacja
rozproszona / mikro-generacja / SmartGrid pozwalają myśleć o wykorzystaniu
potencjału, który 50 lat temu był uznawany za nieistotny.
•
Zmiany gospodarczo społeczne, wywołały pojawienie się na rynku OZE nowych grup
inwestorów:
mikro przedsiębiorcy, inwestorzy indywidualni, rolnicy, co
spowodowało, że tereny inwestycyjne MEW, które z powodów niewielkiej skali
przedsięwzięcia nie były brane pod uwagę 20 lat temu, teraz budzą zainteresowanie.
Konsekwencją tego jest pozytywna MODA na własną małą elektrownię.
Zrównoważony rozwój …
… Odnawialne Źródła Energii
SPOŁECZEŃSTWO
ZNOŚNY
SPRAWIEDLIWY
ZRÓWNOWAŻONY
ŚRODOWISKO
WYKONALNY
EKONOMIA
2010
2030
[Mtoe]
[Mtoe]
Zmiana
przemysł
18,20
24,00
32%
transport
15,50
23,30
50%
rolnictwo
5,10
4,20
-18%
usługi
6,60
12,80
94%
gospodarstwa
domowe
19,00
20,10
6%
RAZEM:
64,40
84,40
31%
Zrównoważony rozwój …
… ekonomia a energetyka
Plany rządowe zakładają, że długookresowe tempo
wzrostu PKB do roku 2030 powinno kształtować się
na poziomie nie mniejszym niż 5% rok do roku!
Istnieje istotny związek pomiędzy wzrostem gospodarczym a zużyciem energii przez
poszczególne społeczeństwa …
Co to jest potencjał ?
• Teoretyczny / moc surowa
• Techniczny
• Ekonomiczny
• Zrównoważonego rozwoju
Potencjał …
• Zagospodarowany
... zasoby naturalne …
Dotychczasowe szacunki potencjał EW (2009)
Potencjał EW (wszystkie)
•
Teoretyczny:
19,9..23,0..23,6..29,0 TWh/ rok
•
Techniczny:
12,0 .. 13,7 TWh/rok
•
Ekonomiczny:
8,5 TWh/rok
Potencjał MEW (< 10 MW) wartości szacunkowe:
•
Teoretyczny : 13,4 TWh/r
•
Techniczny : 5,0 TWh/r (1000 MW)
•
Ekonomiczny: 2,5 TWh/r (540 MW)
•
Produkcja (EW+MEW) : 2,0 .. 2,3 TWh/rok
•
Moc zainstalowana EW + MEW: 0,95 GW
•
Moc zainstalowana MEW: 224,45 MW
Ilość MEW – 715 obiektów (724 wszystkich obiektów)
Potencjał hydroenergetyczny
Wisła z dopływami
Wisła
teoretyczny
techniczny
16457
9270
9305
6177
Dopływy lewobrzeżne
Potencjał, GWh/rok
513
Potencjał techniczny obecnie 892
wykorzystywany,
Wartość Średnioroczna
Dopływy prawobrzeżne
4914
2580
Znormalizowana 2300 GWh/rok
Odra z dopływami
5966
2400
Odra
2802
1273
Dopływy lewobrzeżne
1615
619
Dopływy prawobrzeżne
1540
507
582
280
Razem
23005
11950
w tym: MEW (<10 MW)
13400
5050
Rzeki Przymorza
Potencjał nieuwzględniony *)
około 1700
*) < 100 kW/km
Historia energetyki wodnej w Polsce …
1925..35:
8100 obiektów (w tym młyny, tartaki, kaszarnie, elektrownie)
– szacunki mówią o 25 tys. piętrzeń
1953:
7230 obiektów (6330 w eksploatacji)
1982:
2131 obiektów w tym 300 w eksploatacji; 863 potencjalnych miejsc instalacji na istniejących lub planowanych obiektach
hydrotechnicznych; 1026 lokalizacji o potencjale 1 000 GWh/a (200 MW); zalecenia rewitalizacji istniejących elektrowni lub
budowy nowych obiektów (< 5 MW)
2006
676 MEW (< 10 MW) o łącznej mocy 270 MW, od roku 1983 przybyło 370 obiektów o łącznej mocy około 120 MW
2011
737 Elektrowni Wodnych (URE 31.03.2011)
Potencjał hydroenergetyczny Wielkopolski
… na przestrzeni wieków
Przywilej lokacyjny Poznania, w którym uzyskał on prawo budowania młynów na Warcie,
po obu jej brzegach na odcinku 1 mili.
A. Kaniecki, Dzieje miasta wodą pisane.
1253 r.
32 młyny wodne w Poznaniu i najbliżej okolicy
A. Kaniecki, Dzieje miasta wodą pisane.
27 młynów wodnych w Poznaniu i najbliżej okolicy
1563 r.
XVIII w.
1846 r.
1907 r.
1983 r.
J. Gołaski, Atlas rozmieszczenia młynów wodnych w dorzeczach Warty, Brdy i części Baryczy w latach 1790-1960
557 młynów wodnych w Rejencji Poznańskiej
W. Szulc, Rozwój młynarstwa na Polskich ziemiach zach. i pn. w XIX i na pocz. XX w.
240 młynów wodnych w Rejencji Poznańskiej
W. Szulc, Rozwój młynarstwa na Polskich ziemiach zach. i pn. w XIX i na pocz. XX w.
10 istniejących elektrowni wodnych o łącznej mocy zainstalowanej 53 MW,
w tym: 5 obiektów w woj. pilskim - 7,612 MW
5 obiektów w woj. bydgoskim - 45,2 MW
+ 96 potencjalnych miejsc instalacji na istniejących lub planowanych obiektach hydrotechnicznych
o potencjale 32 MW (144 GWh/rok),
w tym: 22 obiekty w woj. pilskim – 5,551 MW
40 obiektów w woj. bydgoskim – 9,202 MW
4 obiekty w woj. konińskim – 4,863 MW (w tym Jeziorsko moc 4,7 MW)
9 obiektów w woj. kaliskim - 1,758 MW
12 obiektów w woj. poznańskim - 5,983 MW (w tym elektrownia na Warcie moc 4,8 MW)
9 obiekty w woj. sieradzkim - 4,42 MW (w tym Kamion/Wierzchlas moc 3,6 MW)
0 obiektów w woj. leszczyńskim (tylko obiekty poniżej 20 kW)
Studium ENERGOPROJEKT-u, archiwum RZGW Poznań
29 istniejących elektrowni wodnych w woj. wielkopolskim o łącznej mocy 10,871 MW
Urząd Regulacji Energetyki
2009 r.
42 istniejące obiekty MEW na rzekach administrowanych przez RZGW Poznań
+ 47 lokalizacji MEW na istniejących lub planowanych obiektach hydrotechnicznych,
na rzekach administrowanych przez RZGW Poznań (w tym 4 lokalizacje wskazane dla RZGW)
RZGW Poznań
Wykorzystanie potencjału hydroenergetycznego
Potencjał
L.p.
Kraj
Moc zainstalowana
Produkcja roczna
Wykorzystanie
potencjału technicznego
teoretyczny
techniczny
TWh
TWh
GW
TWh
%
1
Austria
150,0
56,2
11,9
37,2
66,2
2
Bułgaria
19,8
14,8
1,4
4,6
31,1
3
Czechy
13,1
3,4
1,0
2,4
70,1
4
Francja
200,0
25,2
64,6
89,7
5
Litwa
18,3
6
6,0
2,5
0,1
0,5
Niemcy
120,0
24,7
4,5
27,9
7
Polska
23,0
12,0 (13,7)
0,9
2,3
19,1 (16,7)
8
Rumunia
70,0
40,0
6,3
16,0
39,9
9
Słowacja
10,0
6,6
1,8
4,3
64,8
10
Włochy
150,0
69,0
17,5
38,5
55,8
11
Albania
40,0
15,0
1,5
5,4
35,8
12
Norwegia
600,0
29,4
121,8
59,4
13
Ukraina
45,0
23,5
4,5
12,2
51,9
Europa
2900,8
1120,5
178,8
531,0
47,4
Potencjał MEW w Polsce
Rok 2050
Typ
Wielkość
(moc zainstalowana)
Orientacyjna ilość
(szt.)
Moc zainstalowana (MW)
Szacowana produkcja w
2050 roku
(GWh/rok)
Piko-EW
do 10kW
6175
43
205
Nano-EW
do 40/60 kW
2240
67
320
Mikro-EW
do 300kW
1120
190
900
Mini-EW
do 1MW
300
165
650
Małe-EW
do 5 MW
120
240
925
Małe-EW (EU)
do 10 MW
20
145
575
9 975
850
3 575
525
2 083
274
920
RAZEM:
Rok 2020
RAZEM:
4 300
Rok 2009/10
RAZEM:
715
Założenia prognozy 2050 …
• Odtworzenie istniejącego w przeszłości potencjału
(dotyczy mikro, mini, małych elektrowni wodnych)
z
• Adaptacja / odtworzenie istniejącego w przeszłości
z lat 20-tych (dotyczy nano i piko elektrowni wodnych)
• Adaptacja
do
celów
energetycznych
potencjału
na przestrzeni lat 60/70 w wyniku prac melioracyjnych
• Adaptacja
/
wykorzystanie
w wyniku programów mikro retencji
potencjału
który
lat
50-tych
potencjału
powstałego
powstanie
• Wykorzystanie potencjału który powstanie w wyniku koniecznych prac
wynikających z potrzeb środowiskowych i społecznych
• Wzrost potencjału w wyniku upgrade istniejących instalacji
System Certyfikacji Terenów
Inwestycyjnych OZE
Narzędziem realizacji strategii rozwoju społeczno-gospodarczego zgodnego z doktryną zrównoważonego
rozwoju w obszarze OZE a w szczególności małej energetyki wodnej na terenie województwa, powiatu, gminy
powinny być obiektywne zasady zaakceptowane przez reprezentantów poszczególnych środowisk – SYSTEM
CERTYFIKACJI.
Akceptanci Certyfikatu
SPOŁECZEŃSTWO
ZNOŚNY
ŚRODOWISKO
SPRAWIEDLIWY
ZRÓWNOWAŻONY
WYKONALNY
EKONOMIA
Zbiór interesariuszy „Zrównoważonego Rozwoju”
Grupowi przedst. Samorządu
Organizacje społeczne
Min. Środowiska, GIOŚ
Organizacje ekologiczne
KZGW
min. Skarbu i min. Gospodarki
TRMEW, TEW
Banki
Producenci
Energetyka Zawodowa
Szkoły i uczelnie
MEW / EW
Interesariusze branżowi
Właściciele
Certyfikatu
Organizacje
międzynarodowe
ESHA
IHA
RYNEK
Interesariusze rynkowi
(inwestorzy, banki)
EDUKACJA
Zasoby hydroenergetyczne woj. lubelskiego (powiaty ziemskie)
Powiat
zasoby teoretyczne
(GWh/rok)
bialski
biłgorajski
chełmski
hrubieszowski
janowski
krasnostawski
kraśnicki
lubartowski
lubelski
łęczyński
łukowski
opolski
parczewski
puławski
radzyński
rycki
świdnicki
tomaszowski
włodawski
zamojski
Lublin
Chełm
Biała Podlaska
Zamość
suma
200,19
43,47
41,23
30,90
21,68
19,73
246,88
80,44
21,90
23,31
5,30
425,18
6,81
405,48
6,18
252,26
12,49
16,59
98,04
43,20
?
?
?
?
2 001,26
moc surowa rzek
zasoby teoretyczne z
wynikająca z
wyłączeniem
potencjału
głównych rzek (Wisły i
teoretycznego (z Wisłą
Bugu) (GWh/rok)
i Bugiem) (MW)
19,38
43,47
9,00
6,49
21,68
19,73
8,59
80,44
21,90
23,31
5,30
13,68
6,81
45,76
6,18
36,13
12,49
16,59
4,37
43,20
?
?
?
?
444,50
* Dane uzyskane w wyniku prac w ramach projektu Energetyczni Kreatorzy Zmian
22,85
4,96
4,71
3,53
2,48
2,25
28,18
9,18
2,50
2,66
0,60
48,54
0,78
46,29
0,71
28,80
1,43
1,89
11,19
4,93
?
?
?
?
228,46
liczba obiektów
piętrzących
moc surowa rzek
wynikająca z
potencjału
teoretycznego (bez
Wisły i Bugu) (MW)
170
22
112
19
12
58
32
103
80
24
40
74
107
61
40
13
27
28
93
41
?
?
?
?
1156
2,21
4,96
1,03
0,74
2,47
2,25
0,98
9,18
2,50
2,66
0,61
1,56
0,78
5,22
0,71
4,12
1,43
1,89
0,50
4,93
?
?
?
?
50,74
moc (MW) wynikająca
ze zidentyfikowanych Potencjał Budowlany / obiekty udostępnione
liczba funkcjonujących
piętrzeń (lista 400)
Moc Surowa
w drodze przetargu
MEW
(bez Wisły i Bugu)
(%)
przez WZMiUW
(MW)
1,22
0,46
0,30
0,28
0,19
0,61
0,19
0,25
0,25
0,13
0,13
0,56
0,62
0,16
0,23
0,05
0,19
0,28
0,33
1,50
0,23
0,06
0,17
0,04
8,42
55,02%
9,28%
29,26%
37,47%
7,66%
26,97%
19,09%
2,70%
10,08%
4,72%
22,16%
36,03%
79,40%
3,02%
32,66%
1,10%
13,41%
14,91%
66,24%
30,46%
5
1
0
2
2
0
0
0
0
0
5
4
0
0
3
5
1
3
0
0
?
?
?
?
31
0
1
0
0
0
4
1
0
1
0
0
3
1
1
1
0
0
1
0
7
?
?
?
?
21
Tytułem podsumowania …
Osiągnięcie prognozy wzrostu Małej Energetyki Wodnej w Polsce jest możliwe dzięki zmianom technologicznym i społeczno
gospodarczym, które miały miejsce
na przestrzeni ostatnich 20-tu lat, jednak aby je osiągnąć nie wystarczy zainteresowanie inwestorów i zaangażowanie
środowiska OZE/hydro-energetycznego, niezbędne jest istnienie czytelnych i sprawiedliwych reguł gry odnoszących się do
dostępu i eksploatacji obiektów hydro-energetycznych
w kontekstach: społecznym, środowiskowym i ekonomicznym.
Realizacja jej założeń spowoduje:
•
•
•
Wzrost wykorzystania potencjału hydroenergetycznego
Odbudowę i poprawną eksploatację infrastruktury gospodarki wodnej
Wzrost retencji i mikro retencja wraz z funkcją przeciw powodziową
•
Budowę przepławek dla ryb
•
Budowę przystani kajakowych
•
Ochronę dóbr kultury / Gościnna Elektrownia
•
Odtworzenie szlaków wodnych, łowisk, rozwój agroturystyki
•
Powstanie nowych miejsc pracy
Dziękuję
[email protected]
+48 504 130 620
www.ideopolis.eu
www.trmew.pl