Transcript Quiz wiedzy - Europe Direct

Sieć Informacyjna
Europe Direct
 Sieć Informacyjna Europe Direct, zarządzana przez Komisję
Europejską, rozpoczęła swoją działalność w 2005 roku.
 W jej skład wchodzą Punkty Informacji Europejskiej Europe
Direct oraz Centra Dokumentacji Europejskiej.
 Dodatkowo, dzwoniąc pod numer: 00800 6 7 8 9 10 11,
dostępny bez opłat z każdego kraju członkowskiego, można
się połączyć ze specjalną infolinią, której pracownicy
odpowiadają na pytania dotyczące UE
 Nowa edycja Punktów Informacji Europejskiej Europe Direct
została wyłoniona 1 stycznia 2013 roku, będzie ona
funkcjonować przez 5 lat.
 W ramach otwartego konkursu, przeprowadzonego we
wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, Komisja
Europejska wybrała 500 podmiotów, które prowadząc
Punkty stanowią „pierwszą linię kontaktu” z Unią
Europejską.
 W Polsce funkcjonuje 31 Punktów Informacji Europejskiej
Europe Direct.
Punkt Informacji
Europejskiej
Europe Direct Katowice
Na Śląsku o Unii Europejskiej
 Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Katowice
prowadzony jest przez Fundację na Rzecz Wspierania Edukacji
i Rozwoju Samorządności wśród Młodzieży Viribus Unitis.
 Wszystkie usługi świadczone przez ED – Katowice są
nieodpłatnie.
 Głównym celem działania Punktu Informacji Europejskiej
Europe Direct – Katowice jest przybliżanie mieszkańcom
regionu tematyki unijnej.
 Cel ten realizowany jest poprzez szereg działań, wśród
których należy wskazać na:
 Prowadzenie otwartego Punktu Informacji
Europejskiej
 Komunikacja ze społecznością lokalną za pośrednictwem
strony internetowej
www.europedirect-katowice.pl
oraz profilu na portalu społecznościowym Facebook
www.facebook.com/EuropeDirectKatowice
 Przygotowywanie publikacji własnych:
Scenariusze lekcji europejskich dla szkół
podstawowych oraz scenariusze lekcji europejskich dla szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
Publikacja naukowa „Tematy Europejskie.
Szkice o Unii Europejskiej”.
Kalendarz ścienny na rok 2014
„Obywatele Unii Europejskiej”.
 Obecność w mediach lokalnych:
Udział w audycjach radiowych
w Radiu Katowice
Publikacja artykułów na portalach naszemiasto.pl oraz
mmsilesia.pl
 Organizacja stoisk informacyjno–promocyjnych
podczas wydarzeń w pomieszczeniach
np.: Targów Pracy, konferencji, szkoleń.
 Organizacja stoisk informacyjno-promocyjnych
podczas imprez plenerowych
np.: Dni Organizacji Pozarządowych, festynów.
 Prowadzenie lekcji europejskich
we wszystkich typach szkół
 Prowadzenie letnich warsztatów
pt. „Podróże do Europie”
 Prowadzenie wykładów dla różnych grup odbiorców
np.: na Uniwersytetach Trzeciego Wieku, podczas konferencji,
w domach kultury i bibliotekach
 Organizacja „Dni Kariery Europejskiej” na wyższych uczelniach
oraz szkoleń z wypełniania dokumentacji Europass
dla młodzieży i studentów
 Organizacja gry miejskiej „Złap Fundusze”
poprzedzonej cyklem warsztatów
 Organizacja konferencji dla uczniów
połączonej z konkursem negocjacyjnym
 Organizacja „Śląskiego Dnia Europy”
 Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Katowice
chętnie, w miarę posiadanych sił i środków , angażuje się
we wszystkie przedsięwzięcia o charakterze europejskim
w regionie.
 Nasi przedstawiciele mogą poprowadzić wykład, szkolenie
lub warsztaty. Zorganizować stoisko informacyjne i zabrać
głos podczas konferencji.
 Serdecznie zapraszamy
z naszych usług.
do
współpracy
i
korzystania
Punkt Informacji Europejskiej
Europe Direct - Katowice
ul. Kościuszki 6
40-049 Katowice
tel. 32 733 09 19
fax. 32 209 17 01
[email protected]
www.europedirect-katowice.pl
www.facebook.com/EuropeDirectKatowice
…z wizytą u Bałtów
Bałtowie
tookreślenia
indoeuropejska
grupa położonych
ludnościowa,
obszar
Europy
Obecnie dla
trzech państw
nad zamieszkująca
Morzem Bałtyckim:
Litwy,
Środkowej,
głównie
południowo-wschodnie
wybrzeża lub
Morza
Bałtyckiego
i posługująca
Łotwy i Estonii
stosuje
się raczej : „państwa bałtyckie”
„państwa
nadbałtyckie”.
się językami bałtyckimi, należącymi do języków bałtycko-słowiańskich.
Mieszkańców wszystkich trzech krajów bałtyckich określa się niekiedy jako Bałtów, co
z etnograficznego punktu widzenia nie jest poprawne, gdyż Estończycy są narodem
ugrofińskim, a z wywodzącymi się z Indoeuropejczyków Bałtami (Litwinami
i Łotyszami) mają niewiele wspólnego. Jednak nazwa ta używana jest w języku
potocznym, także w stosunkach międzynarodowych czy literaturze.
„Litwo, ojczyzno nasza”- tak brzmi pierwszy wers
hymny litewskiego, co nam Polakom może się
kojarzyć ze słynnym mickiewiczowskim wyznaniem:
"Litwo ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie, ile cię
trzeba cenić ten tylko się dowie, kto cię stracił..."
Uczniowie, którzy nie interesują się historią, nigdy nie
rozumieli, dlaczego nasz naczelny poeta, nie napisał:
"Polsko Ojczyzno moja". Nie napisał tak, bo urodził się
i wychował na ziemiach litewskich, które przez wieki
należały
do
Królestwa
Obojga
Narodów,
zjednoczonych pod berłem króla Polski.
Później jednak porzucił chrześcijaństwo, a po jego śmierci państwo rozpadło się.
Litwini mieli kiedyś swojego króla, jedynego w historii, Mendoga (1203-1263),
Połączył je na powrót dopiero na początku XIV wieku książe Giedymin. Jego córka
skutecznie walczącego z Polakami. Zjednoczył on zwalczające się plemiona, pod
Aldona była żoną Kazimierza Wielkiego. Litwini ochrzcili się za sprawą wnuka
presją Krzyżaków przyjął chrzest - uwieczniony na obrazie Jana Matejki - i otrzymał
Giedymina, Władysława Jagiełły, ożenionego z królową Jadwigą i w ten sposób
od papieża koronę.
wyniesionego na krakowski tron (1386).
Chrzest
KrólLitwinów
Mendog
Jadwiga i Władysław
Jagiełło
Od
Odtej
Unii
pory
Lubelskiej
Polska i(1569)
Litwa stanowiliśmy
ściśle ze sobąjedno
współpracowały.
pod nazwą Na
Rzeczpospolita
dzień dobry stoczyły
Obojga
wspólnie
Narodów.jedną z największych bitew w dziejach świata, pokonując pod Grunwaldem
(1410) wojska krzyżackie, wspierane przez kwiat rycerstwa europejskiego.
Herb Rzeczpospolitej Obojga Narodów- Orzeł w koronie i Pogoń, która do dnia
dzisiejszego jest oficjalnym
herbem
Litwy.Obojgaobraz
Bitwa
Rzeczpospolita
pod GrunwaldemNarodów
Matejki
Tak jak dla Hiszpanii znaczące jest flamenco
i corrida, dla Francji świat mody i croisanty
tak dla Litwy najważniejszym symbolem są
krzyże. Tradycja stawiania krzyży przy
głównych komunikacyjnych traktach, na
rozstajnych drogach, w gajach i na polach,
pojawiła
się
na
Litwie
wraz
z
chrześcijaństwem i częściowo nasiąkła
pierwiastkami pogańskimi. Bałtowie od
zawsze czcili siły przyrody, dlatego tak
bogate motywy roślinne w zdobnictwie.
W miejscu tym postawiono w 1430 r. kapliczkę
upamiętniającą przyjęcie przez Żmudzinów
chrztu. Nad kapliczką górował wielki krzyż.
Po upadku powstania listopadowego w 1831 r.
zaczęto tam masowo przynosić i stawiać kolejne
krzyże i od tego czasu przybywa ich stale.
Stawiane są, bądź podwieszane na już stojących,
różnej wielkości, od ogromnych kilkumetrowych
aż po całkiem miniaturowe, w intencji nadziei,
przyszłości, jako symbole zadumy, wiary bądź
jako wota dziękczynne.
Liczba krzyży nie jest dokładnie oszacowana.
Oceania się, że samych krzyży stojących jest ok.
50 tysięcy, natomiast licząc z położonymi
i podwieszonymi ich liczba może wynosić ponad
150 tys.
Wilno przez długi okres swojej historii było miastem wielonarodowym
i wielokulturowym, czego ślady widoczne są do dziś. Miasto jest malowniczo położone
w dolinie Wilejki i otoczone lasami sosnowymi. Wilno posiada prawdopodobnie
najwiekszą starówkę w Europie - 360 ha (trzy razy większa niż w Krakowie)
Wilno jest jedyną stolicą europejską
znajdującą się na pograniczu dwóch
starych cywilizacji – łacińskiej
i bizantyjskiej. W wielowiekowym
i wielokulturowym mieście do dziś
żywy
jest
duch
tolerancji
narodowościowej i wyznaniowej.
Z pięknem i malowniczością tamtejszej przyrody może rywalizować jedynie bogactwo
architektury starego Wilna. Miasto ma jedną z największych w Europie starówek i
wiele zabytków wpisanych na listę światowego dziedzictwa kulturalnego. Zwiedzanie
warto zacząć od ulicy Zamkowej wiodącej do Ostrej Bramy i katedry św.
Stanisława.
katedra
św.Zamkowa
Stanisława
ulica
Uniwersytet Wileński- państwowy Uniwersytet w Wilnie, założony w 1579 przez króla
Polski Stefana Batorego jako Akademia i Uniwersytet Wileński, w okresie II
Rzeczypospolitej w latach 1919–1939 Uniwersytet Stefana Batorego; trzeci najstarszy
uniwersytet na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jeden z najstarszych
uniwersytetów w Europie Wschodniej, współcześnie największy uniwersytet litewski
Zamek Giedymina- w źródłach pisanych zamek w Wilnie pojawia się po raz pierwszy
w 1323 roku, w umowie księcia Giedymina z zakonem krzyżackim. Rok ten uważany
jest za datę założenia Wilna. Zamek na wzgórzu nazwano zamkiem Giedymina. Był on
nie tylko centrem politycznym Wielkiego Księstwa Litewskiego, ale też częścią
kompleksu obronnego. Wraz z zamkami Dolnym i Krzywym zamek Giedymina
pomyślnie odparł najazdy krzyżackie w XIV wieku.
Zamek w Trokach- jedyny w Europie Wschodniej zamek na wyspie. Najstarsze części
warowni pochodzą z XIV wieku. Twierdza znajduje się niecałe 30 kilometrów od
Wilna.- Zamek został wzniesiony przez wielkiego księcia litewskiego Kiejstuta i jego
syna Witolda, który w 1430 zmarł na zamku. Troki były w tym okresie ważnym
ośrodkiem Wielkiego Księstwa Litewskiego.
To
Wileńskie
odbywający
Kaziuki
się od
byłyczterystu
też poniekąd
lat jarmark
prekursorem
odpustowy
dzisiejszych w Walentynek.
Wilnie w dzień
Sprzedawano
świętego
tu
Kazimierza
pierniki-serduszka,
(4 marca).
przebite
W jego
strzałą,
trakcie
kupowane
odbywają
dla ukochanej
się pochody
w dowód
na przywiązania.
czele z kuglarzami
Niektóre z
i nich
przebierańcami.
były ozdobioneKaziuki
zabawnymi
pierwotnie
lukrowanymi
odbywały
napisami-wyznaniami:
się na Placu Katedralnym,
„Całuja ciebia
ale w
– moja
1901
kroszka”
roku przeniosły
(okruszynko)
się nalub
Placu
dla Łukiski.
odmiany: „Serca
moja hyc na twoja – powiedz, czy ty będziesz
moja?”.
Żaden
Kaziuk niejarmarku
odbył sięmożna
bez słynnych
Na kaziukowym
było kupić
smorgońskich
wszystko, nawet obwarzanków,
konia z wozem, które
ale od
„reklamowano”
okrzykami
(w
wielu, wielu jużdowcipnie
lat i do dziś
dnia królową
wileńskiej
gwarze):
każdego takiego
jarmarku„Obwarzanki
była i jest
sprzedają,
dziurki
darmo oddają!”
wileńska palma
wielkanocna.
Sytuacja zmieniła się od 1626 r., kiedy to przy Ostrej
Bramie został założony klasztor Karmelitów Bosych.
Jeden z zakonników nad Ostrą Bramą zbudował dla
obrazu Madonny drewnianą kaplicę ze schodami, w
Obrazzaczęli
Madonny
bez dzieciątka,
o smutnym
której
gromadzić
się na modlitwie
mieszkańcy
obliczu W
z lekko
pochyloną
i rękami
Wilna.
kaplicy
tej, głową
za wstawiennictwem
Ostra Brama w Wilnie wzniesiona na
krzyżowanymiwilnianie
na piersiach,
Bogarodzicy,
wielu umieszczono
pokoleń wypraszali
początku XVI wieku jest jedną z dziewięciu
na bramie,
która
uchodziła
za bliskich.
najbardziej
szczególne
łaski
dla siebie
i swoich
istniejących wtedy bram w murach
reprezentacyjną - ponieważ witano tutaj
obronnych miasta. W średniowiecznym
oficjalnych gości przybywających do miasta.
Wilnie był taki obyczaj, że we wnękach wież
Obraz ten, nie zwracając szczególnej uwagi,
nad bramą umieszczano święte obrazy.
wisiał we wnęce z okiennicami, które
chroniły go od deszczu i śniegu.
Dekretem papieskim z 1927 r. obraz
Madonny Ostrobramskiej, któremu
nadano
nazwę
obrazu
Matki Bożej Miłosierdzia, został
ukoronowany koronami papieskimi.
Mierzeja Kurońska jest charakterystycznym
pasem lądu, oddzielającym Morze Bałtyckie od
Zalewu Kurońskiego. Z satelitarnej perspektywy
przypomina ona nieco wykończenie sukni,
podczas gdy zalew jest klasyczna kolią. Długość
Mierzei to 98 km, a jej szerokość zmienia się
zależnie od miejsca i waha między 0,4 a 4 km.
Mierzeja Kurońska jest dziś pasmem wydm,
z których najwyższe sięgają nawet 50 metrów
i zajmują pod tym względem drugie miejsce w
Europie.
Ponadto istnieje kilkanaście innych punktów uważanych za "środek Europy",
Według obliczeń dokonanych w 1989 roku przez Jean-George'a Affholdera
znajdujących się na terenie Litwy, Polski, Niemiec, Austrii, Słowenii, Czech, Słowacji,
z francuskiego Narodowego Instytutu Geografii środek Europy znajduje się na
Rumunii, Ukrainy (Diłowe w okolicy Rachowa) lub Białorusi. Zjawisku temu reżyser
terytorium Litwy w pobliżu Wilna, co Litwini uczcili specjalnym parkiem.
Stanisław Mucha poświęcił film dokumentalny "Środek Europy" (2004).
Niechęć do zapożyczeń jest u Litwinów dość silna, dlatego pamiętać trzeba o
podręcznym słowniku języka litewskiego, bo ciężko znaleźć wyraz, który byłby
podobny do uniwersalnych słów, takich jak hotel, czy restauracja. Oto jedne z
ciekawszych zwrotów w języku litewskim:
- vieszbutis (w dosłownym tłumaczeniu to dom publiczny) - hotel
- pedkelnes (dosł. tłumacz. - stopospodnie) – rajstopy
- surainis (serownik) – cheeseburger
- deszrainis (kiełbaśnik) – hot dog
Łotwa jest państwem unitarnym, w skład którego wchodzą 4 krainy historyczne:
Łatgalia
Kurlandia
(łot.
Latgale,
Kurzeme
–łot.
Lettgallen,
ziemia
Kurów).
od
nazwy
Nazwa
plemienia
pochodzi
Łatgalów).
od"Liwlandia"
łotewskiego
Dawne
Semigalia
Liwonia (łot.
(łot
(także:
Vidzeme
Zemgalia,
-niem.
"Śródziemie";
Zemgale,
niem.
niem.
Livland,
Semgallen,
czasami
odtakże
nazwy
plemiennej
–
Inflanty
plemienia
Polskie.
Kuronów
Nazwa
Inflanty
Kursi).
Polskie
W wpojawiła
szerszym
się
kontekście
po Liwów.
pokojunazwa
w Oliwie
używana
1660, gdy
na
Zemgalowie)
ziemia Liwów)
wraz
Zamieszkana
z (Kurów,
Kurlandią
przez
weszła
bałtyckofińskie
skład plemię
niemieckojęzycznego
feudalnego
Łatgalia,
określenie
jako
Księstwa
jedynai część
Kurlandii
Inflant,
i Semigalii.
pozostała
Było
w granicach
to księstwo
Rzeczypospolitej
lenneObojga
Rzeczpospolitej
(Kurlandia
Księstwa
Kurlandii
Semigalii,
będącego
lennem
Rzeczypospolitej
Narodów,
i aSemigalia
Obojga
Narodów.
stanowiły
lenne, jednakże odrębne od federacji, księstwo).
po rozbiorach,
Rosji.
Łotwa to jedno z najmniejszych krajów w Europie o najniższym wskaźniku
demograficznym, a jedna trzecia obywateli mieszka w Rydze, niewielkim jak na
stolicę europejska mieście, liczącym zaledwie 735.241 mieszkańców.
Powierzchnia Łotwy to 64.589 kilometrów kwadratowych, z czego 39% stanowią lasy
z 3.000 jezior i 12.000 rzek, przy czym wykorzystywanie obszarów przeznaczonych
dla turystyki nie zakłóca równowagi naturalnego środowiska.
Ryga, to największe wśród miast krajów nadbałtyckich. Jest też zarazem stolica Łotwy.
Miasto leży u ujścia rzeki Dźwiny do Bałtyku, dzięki czemu Ryga jest ważnym węzłem
komunikacyjnym ze swoim portem morskim i rzecznym.
Położenie miasta oraz wcielenie do
Hanzy (związek miast handlowych
Europy Północnej) warunkowały
kierunek rozwoju i szybko Ryga
stała się jednym z najważniejszych
portów Bałtyku. Przez kilkaset lat
pozostawała też pod wpływami
niemieckimi i szwedzkimi, co
sprawiło, że wiele tu pozostaje
naleciałości kulturowych z tego
okresu. Przez 60 lat należała nawet
do I Rzeczypospolitej.
Ryga
Z daleka
wita
widać
turystów
też mostnowocześnie
wantowy przez
najwyższą
Dźwinę – konstrukcją
najładniejszy w
z czterech
mieściemostów
- wieżą
telewizyjną,
stolicy Łotwy.
mającą
Interesującymi
368,5 m wys.
obiektami
To trzecisą
corównież
do wielkości
gildieobiekt
kupieckie,
w Europie.
typowe dla
krajów nadbałtyckich.
Jednym z najciekawszych zabytków miasta jest Rigas pils czyli XIV-wieczny zamek
Starówka
w Rydze jestprzebudowywany,
stosunkowo niewielka,
ale i takbasztami,
należy do najpiękniejszych
we
ryski, wielokrotnie
z czterema
z których do dziś
wszystkich
krajach.
że to największa
zachowała nadbałtyckich
się jedna. Przez
wieleBez
latwahania
pełnił można
on rolępowiedzieć,
siedziby rosyjskich
władz
atrakcja
miasta. oraz
Doma
to ryska
katedra, zbudowana
z klasztorem
gubernialnych
byłBaznica
pałacem
prezydenckim
w okresie wraz
między
wojnami
w
XIII wieku Dziś
i uznawana
za swoją
największy
kościół
krajach
nadbałtyckich.
światowymi.
w zamku
siedzibę
mająwtrzy
łotewskie
muzea.
W dniu Świętego Jana obchodzone jest święto nazywane „Ligo” lub „Jani”. Trwa ono
dwa dni. W tym czasie domy przystraja się kwiatami, trawami, wiankami z liści dębów.
W nocy palone są ogniska, które mają nawiązywać do kultu ognia.
Goście świętojańscy wędrują od domu do domu, tańcząc i śpiewając. Gospodarze
częstują ich tradycyjnym serem janowym (ser topiony z kminkiem) i piwem,
rzadziej zaś mlekiem i mięsem. Zgodnie z tradycją drzwi do domu, stajni, obory i
stodoły ozdabia się gałązkami jarzębiny, pokrzywy i łopuchem, gdyż kiedyś wierzono,
że obroni to gospodarzy przed czarownikami i niedźwiedziami.
Na Łotwie 29 września, a więc w dniu Św. Michała przypada święto plonów, czyli
łotewskie dożynki. Po zakończeniu żniw, kiedy spiżarnie w gospodarstwach były
pełne, za sprawą pomyślnych zbiorów, ubijano prosiaka lub owcę i hucznie
świętowano. Przywiązywano również dużą wagę do chleba wypiekanego z pierwszych
zbiorów. Wierzono, że osoba która spożywa taki chleb, powinna być pewna spełnienia
najskrytszych swoich pragnień i marzeń. Do dnia dzisiejszego dożynki są obchodzone
właśnie w ten dzień.
Ze względu na niezwykłą przyrodę – morze, wyspy, bagna, lasy i jeziora, Estonię
nazwać można ustroniem Europy. W tym bajkowym zakątku napotkamy też
niezwykłe zabytki, świadectwa burzliwej, ale i bogatej historii – zamki, fortyfikacje,
kościoły. Nieskażona natura i dziedzictwo kulturowe chronione jest w skansenach,
parkach i rezerwatach.
Nazwa Estonia (we współczesnym języku estońskim Eesti) może być wywodzona ze
słowa Aestii, nazwy nadanej przez starożytnych Germanów ludom zamieszkującym
tereny na północny wschód od Wisły. Rzymski historyk Tacyt w 98 r. n.e. po raz
pierwszy pisał o ludach Aestii i wczesnych Skandynawach, nazywając ziemie na
południe od Zatoki Fińskiej Eistland, a ich mieszkańców eistr.
Tacyt
Biorąc
pod uwagę
silne wpływyniech
skandynawskie
w Estonii,
wielu Estończyków
czuje
A o związkach
ze Skandynawia
świadczy fakt,
iż rysowniczką
słynnych książek
się
Skandynawami.
Wpływy
szwedzkie
czy duńskie
były zwBullerbyn,
Estonii bardzo
silne.
Szwedki
Astrid Lindgren,
m.in.:
Pippi Langstrump
i Dzieci
była Estonka
Sama
nazwa stolicy
Estonii
– Tallinn
znaczy
"Duńskiei Tallinie.
Miasto". Pod względem
Ilon Wikland,
urodzona
w Tartu,
mieszkająca
w Haapsalu
kulturowym, wyznaniowym i wieloma innymi Estonia jest dość podobna do
sąsiedniej Finlandii (Estończycy są najbliższymi krewnymi Finów), różnicą mogą być
silne wpływy niemieckie w Estonii, których w Finlandii nie było w takim stopniu.
Oficjalnym językiem kraju jest język estoński, należący do grupy języków
ugrofińskich. Estoński jest bardzo blisko spokrewniony z językiem fińskim.
Język estoński posiada także bardzo silne wpływy germańskie (głównie z niemieckiego
i szwedzkiego), około 30% wszystkich słów pochodzi z tych języków, w tym najwięcej
z dolnosaksońskiej odmiany języka niemieckiego. Spowodowane jest to
wielowiekową, niemiecką, szwedzką i duńską dominacją, osadnictwem i panowaniem
na terenie Estonii.
Podczas ery radzieckiej język rosyjski był obowiązkowo nauczany w szkołach i stąd
powszechna jego znajomość, nie tylko wśród etnicznych Rosjan, ale również wśród
starszych, 30-70-letnich Estończyków. Historia Estonii sprawia jednak, że nawet
znający język rosyjski Estończycy nie chcą go używać i w praktyce wolą porozumiewać
się w dowolny inny sposób, przy pomocy kilku znanych słów angielskich lub na migi.
Pewnie
informatyzacja
postępuje
tam tak państw
szybko, świata
a dostęp
sieci jest
Estonia dlatego
jest jednym
z najbardziej
atrakcyjnych
poddo względem
powszechny.
zgłaszać
własne(2005)
projekty
płacićustępując
podatki
gospodarczym.Estończycy
W Index ofmogą
Economic
Freedom
zajęłaustaw,
4. miejsce,
ijedynie
głosować
przez
Internet.
Za pomocą
elektronicznych
dowodów
osobistych mogą
takim
bogatym
państwom
jak Hong
Kong, Singapur
i Luksemburg.
przeprowadzać transakcje bankowe, płacić za jazdę autobusem i obiad
w restauracjach.
Technologie: KaZaA, Skype i Hotmail powstały właśnie w Estonii.
Meteoryty
spadają
na do
naszą
planetę odniezwykłych
milionów lat,miejsc
a o większości
z nich
Jeziora
Kaali
należą
najbardziej
w Estonii.
Wmieszkańcy
1937 roku
ziemi nie mają
ale od
czasujednoznacznie
do czasu spadnie
jeden większy,
bardziej
fragmenty
skał w
z ogóle
dużą pojęcia,
zawartością
żelaza
wskazały
na pochodzenie
znaczący i wtedy
zmienia
się historia
w sposób
diametralny.
Na porównywalna
szczęście zdarzaz
kosmiczne.
Energia
uderzenia
została ziemi
obliczona
na około
80 TJ i jest
się to zrzucona
niezwykle
rzadko, dlaŚwiadczą
współczesnych
natomiast
ciekawostka
mogą być
bombą
w Hiroszimie.
o tym spalone
lasy w promieniu
6 km.
pozostawione ślady po tych mniej znaczących. Jednym z takich miejsc naznaczonych
meteorytami jest Kaali w Estonii.
Podróż po Estonii nie może się obejść bez wizyty w "Studni Czarownicy" - to jedno
z najbardziej unikatowych zjawisk w Europie. Na czym ono polega? Otóż po obfitych
opadach koryta podziemnych rzeki napełniają się wodą, wówczas studnia, o głębokości
2,4 metra, zaczyna "kipieć". Tworzy się gejzer, który wyrzuca 100 litrów wody
na sekundę. Lokalne podania głoszą, że woda bulgocze, gdy czarownice chłostają się
gałęziami drzew.
Tallinn, dziś miasto estońskie przez wieki odczuwało wpływy innych nacji, w tym
między innymi Finów, którzy upodobali sobie to miejsce na ośrodek handlu.
Dzięki nim Tallinn był już ważnym miastem w X wieku.
Dwukrotnie było również własnością Duńczyków, którzy pozostawili po sobie ślad w
postaci jednej z największych fortyfikacji. Pod duńskimi rządami miasto przystąpiło
do Hanzy, co dało mu kolejną szansę rozwoju gospodarczego.
Jako doskonały fort stał się wkrótce siedzibą zakonu krzyżackiego.
Dziś Tallinn jest stolicą Estonii, jednocześnie nabierając charakteru miasta
europejskiego.
Starówka w Tallinie
Tallinn to miasto, w którym jest co zwiedzać. Największą atrakcją są oczywiście stare
mury obronne otaczające Dolne Miasto, a w obecnej kamiennej postaci wybudowane
pod koniec XIII wieku.
Dokąd
Spośród
zmierza
nowoczesnych
Tallinn w
przykładów
XXI wiekuarchitektury
można zobaczyć
wartospacerując
wspomniećpo
o modernistycznej
tętniącej życiem
dzielnicy
synagodzeRotermann,
oraz o fascynującym,
która jest centrum
ale zarazem
kulturalnym
kontrowersyjnym
i handlowym
budynku
z bardzo
Fahle.
nowoczesną
Znajduje sięarchitekturą.
on na terenie dawnej fabryki i dziś jest uznawany za najbardziej
luksusowe miejsce w Estonii.
Ultramodernistyczna Synagoga
Budynek Fahle.
Wielką atrakcją Estonii są wyspy. Każda z nich posiada swój własny niepowtarzalny
styl i coś, co przyciąga turystów. Główny atut to przyroda, malownicza, naturalna
i często nieskażona przez człowieka. Najciekawsza jest wyspa Hiuma i jej bagienne
lasy, mokradła i podmokłe łąki wśród których żyją dzikie gatunki roślin i zwierząt.
Park ten uważany jest za największą atrakcję Estonii. Na wybrzeżu należącym do
Parku można obserwować foki długonose. Znajduje się tu ich największe skupisko
w całej Europie. Na terenie Parku znajdziemy także liczne zabytki i małe, urokliwe
miejscowości.
Państwa leżące nad Morzem Bałtyckim nie mogą poszczycić się łagodnym, ciepłym
klimatem. Znajduje to odzwierciedlenie w sztuce kulinarnej tego kraju. Estończycy
jedzą mało owoców i warzyw za to sporo ryb i potraw mięsnych. To co może zadziwić
przeciętnego Europejczyka to wszechobecny w kuchni bałtyckiej chleb.
1. Podanym herbom przyporządkuj właściwą republikę nadbałtycką:
a) Łotwa
b) Estonia
c) Litwa
2. Przyporządkuj właściwą jednostkę monetarną do jednego z państw
nadbałtyckich:
b) Estonia
a) Litwa
1 EURO
1 LIT
c)Łotwa
1 ŁAT
3. W którym roku Estonia wstąpiła do strefy euro?
a) 2004
b) 2007
c) 2010
d) 2011
Prawidłowa odpowiedź: d
4. Prezydentem, którego kraju jest ta pani?
a) Litwy
b) Łotwy
c) Estonii
d) żadnego z wymienionych
Prawidłowa odpowiedź: a
Dalia Grybauskaitė
5. Jak liczna jest polska mniejszość narodowa na Litwie?
a) Więcej niż 0,5 mln
b) Mniej niż 200 tys.
c)Około 250 tys.
d) Około miliona
Prawidłowa odpowiedź: c
6. Członkiem NATO nie jest:
a) Litwa
b) Łotwa
c)Estonia
d) Wszystkie ww. kraje są członkami NATO
Prawidłowa odpowiedź: d
7. Liczba ludności w Estonii wynosi:
a) Ok. 3 mln
b) Ok. 2 mln
c)Ok. 1 mln
d)Ok. 700 tys.
Prawidłowa odpowiedź: c
8. Łotwa jest:
a) Monarchią konstytucyjną
b) Republiką parlamentarną
c)Republiką federalną
d) Państwem autorytarnym
Prawidłowa odpowiedź: b
9. W którym roku Litwa, Łotwa i Estonia przystąpiły do UE?
a) 2007
b) 2004
c)2006
d)Państwa te nie są członkiem UE
Prawidłowa odpowiedź: b
10. Jaką nazwę nosi parlament estoński?
a) Riigikogu
b) Saeima
c) Izba Gmin
d) Izba Reprezentantów
Prawidłowa odpowiedź: a
11. Rzeka Niemen przepływa przez:
a) Litwę, Rosję, Estonię
b) Łotwę, Rosję, Estonię
c) Biłoruś, Litwę, Rosję
d) Tylko przez Litwę
Prawidłowa odpowiedź: c
12. Który z wymienionych Polaków urodził się w Wilnie?
a) Józef Piłsudski
b) Emilia Plater
c) Czesław Miłosz
d) Adam Mickiewicz
Pozostałe postacie również są związane ze stolicą Litwy. To w Wilnie studiował Adam
b
Prawidłowa
Mickiewicz i odpowiedź:
Czesław Miłosz. Z kolei w mauzoleum wileńskim pochowane jest serce
Józefa Piłsudskiego.
13. Który kraj jest najmniejszy?
a) Litwa
b) Łotwa
c) Estonia
d) Rosja
Prawidłowa odpowiedź: c
14. Sportem narodowym Litwinów jest:
a) Tenis stołowy
b) Koszykówka
c) Siatkówka
d) Polo
Prawidłowa odpowiedź: b