Transcript Presentatie les 4

Bestuursrecht
Klas MED1
LES 4
2012-2013
Vragen
Uw buurman heeft zonder dat hij over de vereiste vergunningen
beschikt de schuur achter zijn woning verbouwd tot café. U hebt daar
veel last van.






Welke vergunningen zou de buurman moeten hebben;
Wat kunt u doen om het café weer weg te krijgen;
Mag de gemeente een onderzoek instellen op het perceel van uw
buurman;
Wat kan de gemeente tegen uw buurman ondernemen;
Heeft uw buurman een strafbaar feit gepleegd;
Kunt u ook procederen tegen uw buurman.
Onderdelen bestuurlijke
handhaving volgens awb





ALGEMENE BEPALINGEN
TOEZICHT OP NALEVING
BESTUURSDWANG HERSTELSANCTIES
DWANGSOM
BESTUURLIJKE BOETE
LAST ONDER BESTUURSDWANG
LAST ONDER DWANGSOM
Wijzigingen op grond vierde tranche awb
Toezicht op naleving



Afdeling 5.2 awb (art. 5:11 ™ 5:20)
Betreden van plaatsen, inzien bescheiden, doorzoeken
vervoermiddelen, nemen van monsters, verlangen van
inlichtingen
Art. 5.13: toezicht moet op de minst bezwarende wijze
geschieden.
Sancties
SANCTIES
STRAFRECHTELIJKE
BESTUURSRECHTELIJKE
HOOFDSTRAFFEN
BIJKOMENDE
STRAFFEN
BESTUURSDWANG
DWANGSOM
ADMIN.
BOETE
INTREKKING
PUNITIEF
SITUATIEF
SITUATIEF
SITUATIEF
PUNITIEF
PUNITIEF
SITUATIEF
SITUATIEF = HERSTELSANCTIE = REPARATOIRE SANCTIE
PUNITIEF = BESTRAFFENDE SANCTIE
Normering van de handhaving


Zorgvuldige voorbereiding (bijna altijd hoorplicht van
toepassing; art 4:8 awb)
Beleid en gelijkheid
–
–

Vertrouwensbeginsel
–

Handhaven mag soms ook nog na lange tijd niets doen
Belangenafweging
–
–

Beleidsregels maken het optreden sterker
Gelijke gevallen moeten gelijk behandeld worden
Soms moet van handhaving worden afgezien (legalisering mogelijk of
reeds in procedure)
In jurisprudentie is uitgangspunt dat handhaving van wettelijke
voorschriften regel is.
Evenredigheid
Bestuursdwang 1







Afdeling 5.3 awb (art. 5:21 ™ 5:31)
Situatie in overeenstemming brengen met wat wettelijk
vereist is
Soms is bestuursdwang al mogelijk als er de dreiging is van
een overtreding
Slechts bevoegdheid als wet die uitdrukkelijk toekent =
legaliteitseis (art. 5:22)
Uitvoering en handhaving liggen in handen zelfde orgaan
Voorafgaande waarschuwing (= oplegging last in 4e tranche)
verplicht
Waarschuwing is beschikking (art. 5:24): awb procedures
mogelijk
Bestuursdwang 2





Toepassing is discretionaire bevoegdheid
Beroep derden mogelijk tegen weigering toepassing
bestuursdwang
Geen bestuursdwang als legalisatie mogelijk is
Uitoefening moet zorgvuldig geschieden (miletic)
Regel is kostenverhaal; uitzonderingen zijn mogelijk
(kakkerlakken en faraomieren)
Opleggen last = beschikking => procedures awb
Uitvoering = feitelijk handelen => procedure 6:162 bw bij burgerlijke
rechter
Vragen
In uw voortuin ligt een niet gesaneerde olietank. Benw SCHRIJVEN U AAN
DE TANK TE VERWIJDEREN. U krijgt daarvoor 4 weken. Als de tank dan
niet weg is, zal de gemeente hem verwijderen op uw kosten. Tegelijk legt
het college u een dwangsom op van €.250,- voor elke dag dat de tank na
het verstrijken van de 4 weken nog niet verwijderd is met een maximum
van €.5000,-.



Mogen benw een brief als boven beschreven sturen.
Als benw alleen een dwangsom opleggen en u betaalt na 4 weken en
20 dagen €.5000,-, bent u dan van de zaak af
De gemeente verwijdert uiteindelijk de tank, maar bij die operatie
raakt uw voorgevel ontzet. Bij welke rechter moet u zijn voor de
schade.
Dwangsom







Afdeling 5.4 awb (art. 5:32 ™ 5:36)
Alleen mogelijk indien bevoegdheid toepassen
bestuursdwang bestaat (art. 5:32, lid 1 awb)
Awb geeft bevoegdheid opleggen dwangsom (annex aan
bestuursdwang)
Dwangsom pas mogelijk na geboden gelegenheid tot
herstel (= last onder dwangsom in 4e tranche)
Vooral geschikt bij voortdurende of regelmatig
terugkerende overtredingen
Na (niet naast) oplegging blijft bestuursdwang mogelijk
Beroep tegen oplegging via awb; verzet tegen invordering
via bijzondere procedure bij rb
Administratieve boete



Als instrument sterk in opmars
Via wet Mulder zijn veel verkeers-overtredingen vanuit het
strafrechtelijk systeem overgebracht naar het
administratiefrechtelijk systeem (oplegging door politie;
beroep op OM en vervolgens beroep op kanton-rechter)
Uitsluitend punitief
Vragen
Door een aanscherping van de brandveiligheids-voorschriften voldoet het
plaatselijk ziekenhuis niet meer aan de eisen. Er is zo’n ingrijpende
verbouwing nodig, dat afbraak en nieuwbouw eigenlijk de enige oplossing
is. Burgemeester en wethouders overwegen de huidige situatie toe te
laten tot de nieuwbouw is gerealiseerd.




Mogen benw toestaan dat de huidige situatie blijft bestaan
Kunt u als inwoner van de gemeente bezwaar maken tegen zo’n
besluit van het college
Kan het college in deze situatie ook een dwangsom opleggen
Kan het college een kort geding tegen het ziekenhuis aanspannen
Gedogend besturen




Gedoogverklaring is volgens jurisprudentie een
beschikking; dus awb procedure mogelijk (ook door derde)
Rechter is kritisch
Vooral mogelijk in overgangs-situaties naar een situatie die
wel in overeenstemming is met de regels
Bij voorkeur ook regulering gedoogde gedrag
Strafrechtelijke sancties





Overtreding bestuurswet is doorgaans strafbaar feit
Milieuwetgeving gebracht onder wed
Op basis wed bijzondere bijkomende straffen en
maatregelen mogelijk
Bestuur is voor uitvoering afhankelijk van om (om hanteert
opportuniteitsbeginsel)
Strafrecht wordt sneller toegepast dan vroeger (minder
ultimum remedium)
Handhaving met privaatrecht




Moet verlopen via actie op basis van art. 6:162 bw
(onrechtmatige daad)
Is uiteraard mogelijk als de overheid zelf een privaatrechtelijk
belang heeft, maar ook als dat privaatrechtelijke belang er niet
is?
Antwoord in oude jurisprudentie negatief. Nieuwe jurisprudentie
biedt wel mogelijkheden.
Maar dan spelen nog doctrines van “vergelijkbaar resultaat” en
“doorkruisingsverbod”. Met invoering dwangsom in awb is
privaatrechtelijke handhaving voor publiekrechtelijk belang
practisch uitgesloten
Handhaving door particulieren




Is mogelijk via onrechtmatige daad
Particulier moet wel belang hebben
Geen Windmill-doctrine voor particulieren (ook algemene
belangen kunnen dus via het privaatrecht gehandhaafd worden)