Transcript Zobacz prezentację

Była to akurat niedziela, 30 października 1938 roku, gdy co najmniej 6
milionów Amerykanów stało się mniej lub bardziej bezpośrednimi
świadkami (a częstokroć nawet uczestnikami!) przerażające wydarzenia.
Na niewielkiej farmie w pobliżu Grovers Mill w stanie Nowy Jork, ok. 20 mil
od wybrzeży Atlantyku, spadł olbrzymi, ziejący ogniem przedmiot. Gdy
dobiegali doń zaciekawieni najbliżsi mieszkańcy, okazało się że jest to
statek kosmiczny. Najprawdopodobniej przybywał z Marsa. Na oczach
jeszcze nielicznych świadków od środka ośrubowane zostały drzwi statku i
jego wnętrza poczęły się wydostawać pierwsze dziwne czarne , lśniące w
słońcu jak mokry igelit monstra. Przerażeni ludzie nie czekali na to, jak się
owe stwory na Ziemi zachowują, to była inwazja obcych, której
natychmiast, w zarodku należało przeciwdziałać!!.
Zaalarmowane oddziały policji stanowej przystąpiły do likwidacji obcych.
Lecz przybysze okazali się silniejsi. Zastosowane przez nich promienie
śmierci spaliły oddziały policyjne na popiół. Ogłoszono alarm dla Gwardii
Narodowej. Do ataku przeciwko Marsjanom staje osiem pośpiesznie
ściągniętych batalionów piechoty. Wówczas statek kosmiczny
przekształcony zostaje w gigantyczny czołg, który- ziejąc na wszystkie
strony śmiertelnym ogniem rusza na przód. W ciągu krótkiego czasu
spośród 7 tyś żołnierzy zostaje przy życiu zaledwie 120!!
Kosmiczny czołg z niesamowitą prędkością poczyna się zbliżać do
Nowego Jorku. Przecina wpław rzekę Hudson. W chwili gdy dociera do
zachodnich granic Manhattanu, dochodzą wieści o lądowaniu w różnych
punktach kraju dalszych statków kosmicznych. Ciemny dum szerzony
przez najeźdźców pożarów rozprzestrzenia się ,otacza cały Niwy Jork.
Tysiące przerażonych mieszkańców miasta rzuca się w fale East Riwer.
Dłużej nie da się ukryć tej inwazji przed opinią publiczną. Włancza się
radio które- przerywając normalny niedzielny program- zawiadamia nagle 6
milionów Amerykanów o wszystkich tych wydarzeniach. Z dachu drapacza
chmur należącego do Columbia Broadcasting System w Nowym Jorku
jakiś anonimowy reporter poczyna gorączkową relacjonować na bieżąco
dalszy przebieg inwazji. Jęki agonii największego miasta USA docierają do
milionów rozsianych w całym kraju słuchaczy. „Ludzie umierają jak
szczury… -reporter dosłownie krzyczy. –Śmiertelna chmura dotarła już do
Szóstej Alei,… ogarnia Piątą,… jeszcze sto metrów do naszego
stanowiska,… jeszcze dziesięć…”
Jego przerażony głos przechodzi w dyksztat i nagle milknie. Radio CBS
przestało nadawać. KONIEC.
Na szczęście tylko koniec słuchowiska. Jednej
amerykańskiej stacji radiowej. Ale ileż nieprzewidzialnych
skutków audycja ta potrafiła wywołać?! Radiowy Thiler wydał się
dla milionów radiosłuchaczy w całych Stanach Zjednoczonych
tak prawdopodobny że doprowadził do nieznanej w dziejach
tego kraju paniki. Daremnie kilkanaście minut później radio
CBS zaczęło przekonywać swych słuchaczy, że była to tylko
radiowa adaptacja napisanej jeszcze w 1897 przez Herberta
Georgea Wellsa powieści fantastyczno-naukowej „Wojna
Światów” Daremnie włączono później do tej akcji także inne
rozgłośnie. Przerażeni ludzie albo w ogóle nie słuchali ,albo
traktowali te informacje jako… celowe fałszywe uspokajanie
społeczeństwa w obliczu tragicznego końca państwa, a nawet
całej naszej cywilizacji. Szkody materialne, do których pokrycia
zobowiązane zostały później sądownie CBS, obliczone zostały
na 750 tyś. Dolarów. Liczby rannych. Zmarłych i zabitych w
wyniku paniki nikt nigdy się nie doliczył.
Te słuchowisko było by nigdy nie możliwe do zrealizowania
gdyby nie twórcy radia: Guglielmo Marconi, Aleksander
Popow, Nikol Tesla.
Guglielmo
Marconi
Za wynalazcę radia uważa się powszechnie Guglielmo
Marconiego Ten syn włoskiego kupca z Lombardii rozpoczął
doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych w roku
1849 Pracując w amatorskich warunkach - i częściowo w
tajemnicy przed ojcem - uzyskał we wrześniu 1895 roku łączność
radiową na odległość 1 kilometra. Nie widząc zainteresowania
swoim wynalazkiem we Włoszech, wyjeżdża w lutym 1896 do
Anglii. Z pomocą krewnych (matka Guglielma, Annie była
Irlandką) trafia do naczelnego
inżyniera Poczty Brytyjskiej. 27 lipca 1896 roku zainstalowano sprzęt
nadawczy na dachu Poczty Głównej w Londynie. Odbiornik z
drukarką Morse'a umieszczono na dachu odległego o kilometr
budynku. Sam Guglielmo operował kluczem telegraficznym a
widzowie przy drukarce mogli odczytać przekazywany tekst.
Zdarzenie to uznane zostało za pierwszą publiczną próbę radia.
Następnie, w roku 1899 odbyła się próba przekazu sygnału przez
kanał La Manche. Jeszcze później,w roku 1901 przekazano
wiadomość przez Ocean Atlantycki z Kanady do Anglii. Pierwszym
sygnałem, który przebył Atlantyk była litera "S" alfabetu Morse'a.
Konkurentem do tytułu wynalazcy jest rosyjski fizyk Aleksander
Popow, który 7 maja 1895 roku w czasie posiedzenia Rosyjskiego
Towarzystwa Fizyko-Chemicznego w Petersburgu przedstawił
pracę pt.: "O stosunku proszków metalowych do drgań
elektrycznych" i po raz pierwszy przedstawił publicznie przyrząd do
wykrywania i rejestracji drgań elektrycznych. Głównym zadaniem
przyrządu było jednak wykrywanie burz. Potrafił robić to z
odległości 30 km. 24 marca 1896roku udało się Popowowi
nawiązać łączność radiową i przekazać telegraficznie znaki na
odległość ponad 250 metrów.
Radio służyło początkowo do przekazywania znaków alfabetu
Marse’a a następnie dźwięku.
Aleksander
Popow
Konkurentem do tytułu wynalazcy jest
rosyjski fizyk Aleksander Popow ,
który 7 maja 1895 roku w czasie
posiedzenia Rosyjskiego
Towarzystwa Fizyko-Chemicznego w
Petersburgu przedstawił pracę Pt.: "O
stosunku proszków metalowych do
drgań elektrycznych" i po raz
pierwszy przedstawił publicznie
przyrząd do wykrywania i rejestracji
drgań elektrycznych. Głównym
zadaniem przyrządu było jednak
wykrywanie burz. Potrafił robić to z
odległości 30 km. 24 marca 1896
roku udało się Popowowi nawiązać
łączność radiową i przekazać
telegraficznie znaki na odległość
ponad 250 metrów.
Nikol Tesla
(1856–1943), był Chorwatem. W 1891
wynalazł transformator elektroniczny wielkiej
częstotliwości tzw. transformator
konstruktor maszyn i układów
elektronicznych. W 1898 zbudował
radiostację o mocy 200 kW. Był autorem
112 patentów, głównie rozmaitych urządzeń
elektrycznych, z których najsławniejsze to
silnik elektryczny, prądnica prądu
przemiennego, autotransformator, dynamo
rowerowe, bateria słoneczna, turbina
talerzowa, transformator Tesli (rezonansowa
cewka wysokonapięciowa) i świetlówka.
Stworzył też podstawy teoretyczne
konstrukcji radia i choć sam wynalazek radia
przypisuje się komu innemu, dopiero
zastosowanie jego teorii umożliwiło
rzeczywisty rozwój radiofonii i telewizji na
świecie. Nikol Tesla był m.in. twórcą
pierwszych urządzeń zdalnie sterowanych
drogą radiową.
Pierwsze, najprostsze konstrukcje
odbiorników radiowych. Radio
kryształkowe typu szpulowego z
dostawionym kondensatorem
powietrznym. Produkt fabryczny, firma
nieustalona, najprawdopodobniej
polska. Tego typu modele były
wytwarzane od początku istnienia
nasłuchów sygnałów radiowych.
Odbiornik Polskiego Towarzystwa
Radiotechnicznego - Warszawa
produkowany w latach 1925-26 typ
4LB/C. Czterolampowy odbiornik
reakcyjny tzw. autodyna
z dwustopniowym wzmacniaczem
oporowym oraz stałą cewką. Zakres
fal od 200 - 2000m, zmianę fal
uzyskiwano za pomocą
sześciopozycyjnego przełącznika.
Popularny odbiornik
radiowy produkowany
w PTR - model 3LE
(1926-28.). Trzylampowy
odbiornik reakcyjny
wyprodukowany przy
wykorzystaniu patentów
zakupionych w
zakładach Marconi.
Autodyna z
dwustopniowym
wzmacniaczem
pojemnościowooporowym.
Odbiornik kryształkowy
model D-1
produkowany przez
Polskie Zakłady
Marconi. Na rynku
polskim ukazał się w
1928 roku. Był to
jedyny odbiornik
kryształkowy
produkowany przez
Polskie Zakłady
Marconi.
Polskie Zakłady Marconi.
Model 3 LE/2.
Produkowany od 1928
do 1930 roku. Ten sam
typ był wcześniej
produkowany (od 1926
roku) w Polskim
Towarzystwie
Radiotechnicznym.
(PTR) zakres fal :220 2000 m.
Model GO 6 produkowany w latach
1930-31 w firmie Natawis
(Warszawa).
Trzylampowy odbiornik
reakcyjny. Jedna z pierwszych
polskich konstrukcji radioodbiornika
z wbudowanym głośnikiem
i zasilanego z sieci 220V. Nie
ustępował on swoimi rozwiązaniami
technicznymi z
najnowocześniejszymi
współczesnymi konstrukcjami
europejskimi (zabudowany z radiem
głośnik + zasilanie sieciowe).
Polskie Zakłady
Philips - Warszawa.
Model "Czwórka B"
produkowany w 1933
roku. Była to w
niewielkim stopniu
zmodernizowana
konstrukcja z 1932 roku.
Czterolampowy,
bateryjny odbiornik
reakcyjny z
wbudowanym
głośnikiem.
Warszawska firma Natawis.
Typ GZ 136.Trzylampowy,
trzyzakresowy odbiornik
reakcyjny produkowany w
latach 1934-35.
Binofon - Z. Produkowany od
1934 roku w
PZT. Dwulampowy odbiornik
trzyzakresowy.
Jednoobwodowy. Mógł
pracować również jako
odbiornik detektorowy.
Model Echo 131 Z
produkowany przez
PZT. Jednoobwodowy,
trzylampowy,
trzyzakresowy (18-50m,
200-600 m, 700-2000m)
odbiornik reakcyjny.
Elektrodynamiczny
głośnik, gniazdo
gramofonowe. Ukazał
się w sprzedaży w
grudniu 1935 roku.
Odbiornik firmy PZT Echo 126 Z typ szkolny. Produkowany od
1936 roku. Dwulampowy,
jednoobwodowy. Model został
wyprodukowany na potrzeby akcji
radiofonizacji placówek szkolnych
i oświatowych. W 1934r. powstał
Komitet Radiofonizacji Kraju,
którego celem było
upowszechnienie
w społeczeństwie polskim radia.
Państwowe Zakłady Tele- i
Radiotechniczne Warszawa. Model
Echo 1211 produkowany od 1938 roku.
"...Odbiornik na prąd zmienny,
wyposażony w 3 lampy (2 pentody i
lampa prostownicza). Uniwersalny
przełącznik napięć sieci od 110 d0
240 V. 2 szerokie zakresy fal.
Precyzyjna, oświetlona skala z
wypisanymi nazwami 34 stacji
europejskich. Wbudowania antena
zastępcza. Głośnik dynamiczny o
pięknym tonie, odtwarzający wiernie
pełną wstęgę częstotliwości
akustycznych. Urządzenie do
załączania gramofonu. Skrzynka
z fornirem orzechowym. ..." (Oryginalny
tekst producenta).
Państwowe Zakłady Tele- i
Radiotechniczne Warszawa. Model
Echo 1210 produkowany od 1938
roku. "3-lampowy odbiornik na
prąd zmienny (2 pentody i lampa
prostownicza). Uniwersalny
przełącznik napięć sieci od 110 do
240 V. 2 szerokie zakresy fal.
Precyzyjna, oświetlona skala z
wypisanymi nazwami 34 stacji
europejskich. Regulowana
selektywność. Wbudowana antena
zastępcza. Głośnik magnetyczny
z luźno drgającą kotwiczką.
Urządzenie do załączenia
gramofonu. Skrzynka z fornirem
orzechowym." (Oryginalny tekst
producenta).
Odbiornik został
wyprodukowany w firmie
KOSMOS. Wprowadzony
do sprzedaży w sezonie
1936/37. Model K 86A.
Trzylampowy,
trzyzakresowy
Pięciolampowa
superheterodyna firmy
Radio Union
wyprodukowana około
1938 roku. Typ 73 Z.
Firma Radio Union była
przedstawicielstwem
węgierskiego konsorcjum
Tunsgram - Orion . W
1935 roku powstała
montownia w Warszawie.
Odbiornik wyprodukowany przez
firmę Korona (na liniach
produkcyjnych Philipsa w
Warszawie), około 1942 roku .
Przeznaczony był dla
"uprawnionych" mieszkańców
Generalnej Guberni. Bez skali,
bez możliwości strojenia,
z nastawionymi w
trójpozycyjnym przełączniku
filtrami do odbioru jedynie
lokalnych, silnych stacji
nadawczych. Ten sam model
odbiornika prawdopodobnie
produkowała również firma IKA z
Łodzi.
Odbiornik firmy Telefunken, model
143 GW-G specjalnie
zaprojektowany i wyprodukowany
dla potrzeb radiofonizacji GG
w 1943 roku. W zamyśle miał być
dostępny również dla ludności
polskiej. Po klęsce stalingradzkiej
powstała koncepcja liberalizowania
dostępu Polaków do radia a co za
tym idzie oddziaływania
propagandowego. Niemcy jednak
nie zdecydowali się na dystrybucje
nie tylko tego modelu ale również
zrezygnowali z dostępu i
upowszechniania radia w ogóle na
okupowanych terenach polskich.
Odbiornik pozostał w magazynach.
Odbiornik radiowy typu DKE
1938 zaprojektowany przez firmę
Telefunken w 1938 roku na polecenie
Ministra Propagandy
Rzeszy. Skonstruowany z myślą o
oddziaływaniu propagandowym na jak
najszersze rzesze społeczeństwa
niemieckiego. Obowiązkowo
produkowany przez wszystkie wytwórnie
radiotechniczne III Rzeszy. Na
okupowanych ziemiach w Polsce
produkowany w uruchomionych
ponownie firmach
radiotechnicznych: IKA (JKA
Litzmannstadt) oraz w dawnych
Zakładach Telefunkena w Warszawie .DeRuFa Warschau (Deutsche
Rundfunkempfengerfabrik Warschau
G.m.b.H). Jednolampowy VCL11 + VY2,
zdolny jedynie do odbioru silnej stacji.
Odbiornik radiowy produkowany w Mińsku na
Białorusi (między grudniem 1940 a czerwcem
1941 roku). Model "Pionier".
Po wkroczeniu do Wilna wojsk Radzieckich w
1939 roku wileńska fabryka Elektrit została
zdemontowana i wraz z częścią załogi
wywieziona do Mińska na Białorusi, do zakładów
stolarskich im. Mołotowa. Tam uruchomiono
produkcję częściowo opartą na podzespołach i
dokumentacjach modeli przygotowanych jeszcze
w Wilnie na sezon 1939-40. Prezentowany
odbiornik "Pionier" był skopiowany z wcześniej
opracowanego modelu Elektrita "Herold". Ponad
to produkowano modele "KIM" i "Marschal",
również oparte na wcześniejszych modelach
Elektrita: "Regent" i "Komandor" Produkcję w
Mińsku uruchomiono w grudnia 1940 roku i trwała
do czasu wkroczenia wojsk niemieckich, do
czerwca 1941. Następnie kontynuowano
produkcję dalej, już pod okupacją Białorusi.
Około 1930 roku głośniki standardowo są
zabudowywane w skrzynkach drewnianych. Same
konstrukcje są różne - od indukcyjno magnetycznego,
elektrodynamicznego po dynamiczny (koniec lat 20tych) Głośniki dostawiane produkowane są do końca lat
30- tych choć od około 1932~34 roku odbiorniki radiowe
z reguły posiadały wbudowany głośnik, który był
integralną częścią radia.
Zdjęcie wykonano w 1926
roku. Odbiornik produkcji
firmy PTR - model 5LB -
W latach 20-tych zdecydowaną
większość zarejestrowanych aparatów
radiowych stanowiły odbiorniki
detektorowe. (Fot. połowa lat 20-tych.
XX wieku)
Zdjęcia zostały wykonane w
latach 1935-1936 w fabryce
Towarzystwa
Radiotechnicznego ELEKTRIT
w Wilnie.
Stolarnia
Linia produkcyjna - uruchamianie odbiorników
Produkcja transformatorów