Transcript Tienen
Werken met verteltassen Het verhaal van BS De luchtballon Dagdagelijkse kansarmoede Ruzie aan de schoolpoort Dialect Werkloosheid en ziekte Gebroken families Lege brooddoos Te laat komen op school Dagdagelijkse kansarmoede Mama heeft geen geld … Taalbarrière Moeilijk gedrag door opvoedingsproblematiek Gebrekkige hygiëne Onbetaalde facturen Kinderen zorgen voor kinderen Situering van de school Basisschool “ De luchtballon “ is een school met heel wat kansarme kinderen. Het SES- percentage ligt op 67% terwijl de relatieve aanwezigheid voor Tienen 40 % bedraagt. In deze regio is er een duidelijk hoger percentage kinderarmoede aanwezig, waardoor de noodzaak aan het uitwerken van zo’n project als verteltassen zich opdringt. Onze school richt zich tot alle kinderen, Binnen onze school betekent dit concreet dat onze werking vooral gericht is op kinderen uit kansarme gezinnen en/of allochtone kleuters. Deze kinderen zijn meestal minder taalvaardig dan andere kinderen. Zij krijgen thuis niet altijd de mogelijkheid/kans om zich optimaal te ontwikkelen. Daarom staan deze doelgroep kinderen met hun ouders centraal in onze werking. Onderwijs zien we tenslotte niet enkel als hefboom tot integratie, maar ook als een middel om de kans tot armoede te verminderen. En dit kan alleen door een drempelverlagende werking te organiseren naar de ouders toe. Wat hebben kansarme kinderen nodig? 1. Zorg voor een warme school De school moet voor kansarme kinderen een ‘warm nest’ zijn. Vaak missen ze thuis liefde en geborgenheid. Pas wanneer een kind dat warme nest ervaart, is het in staat zijn talenten te ontwikkelen. 2. Stel een vast en bekwaam zorgteam samen Ken alle zorguren toe aan een beperkt aantal mensen. Zo krijgen de ‘zorgverantwoordelijken’ een gezicht en creëer je vertrouwen bij de leerlingen. 3. Veroordeel niet, maar toon begrip Als een kind dagelijks te laat komt of doodmoe in de klas zit, is er meestal een onderliggende oorzaak. Wat hebben kansarme kinderen nodig? 4. Huiswerk maken? Lessen leren? Hoe doe je dat? Huiswerk maken en lessen leren is niet voor elk kind vanzelfsprekend. Zorg voor een goed huiswerkbeleid. Een huiswerkklasje voor het eerste leerjaar Begeleide studie vanaf het tweede leerjaar 5. Leren met een lege boekentas Alle materialen die een kind nodig heeft, koopt de school. Behalve een boekentas, een turnpak en een zwempak. 6. Wees een flexibele, creatieve leerkracht Kansarmoede vraagt een flexibele, creatieve aanpak van de teamleden bij allerlei situaties die zich voordoen. Verteltassen in de kleuterschool Wat is een verteltas Een verteltas is een tas met daarin een mooi prentenboek. Een thema uit het boek is uitgewerkt met behulp van een informatief boek, een educatief spelletje, een cd, attributen, een feedbackschriftje,... Doelstelling van de verteltas Ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid Het belangrijkste doel van de verteltasmethode is het betrekken van ouders bij het onderwijs en bij de ontwikkeling van hun kind. Daarnaast dragen de verteltassen bij aan integratie en maatschappelijke participatie. Doelstelling van de verteltas Taalontwikkeling van ouder en kind De verteltassen bieden veel materialen aan om op een speelse wijze de woordenschat, het taalbegrip en het taalgebruik van kind en ouder bevorderen. Lees- en voorleesplezier vergroten Door de verteltassen wordt de leesbeleving van kind en ouder gestimuleerd en geprikkeld. Kinderen ervaren boeken op een plezierige, spannende manier. Dat stimuleert kinderen om meer te lezen en ouders meer voor te lezen. Werken met verteltassen hoe gingen we aan de slag ? Bepalen van de thema’s met het hele kleuterteam De zorgleerkracht heeft de inhoud van de tassen bepaald samen met het hele kleuterteam rekening houdend met de thema’s en de noden van de kinderen. De inhoud bepalen voor iedere verteltas. Het prentenboek uit de verteltas is ook aanwezig in de klas. Inhoud : een prentenboek, spelletjes met spelfiche, materialen zoals kleurplaten, kleurboeken, knuffel,,,, Samenstelling van een leeswijzer; boekje wat is een verteltas ? voorleestips, woordenschat, spelfiches. De zorgleerkracht heeft de bestelling geplaatst. Het hele kleuterteam heeft de verteltassen samengesteld volgens de vooraf bepaalde inhoud. Implementatie van de verteltas Ouders voornamelijk aanspreken Een brief meegeven Telefonisch contact opnemen met ouders die niet bereikbaar zijn Tijdens koffie-en theemomenten Tijdens het opendoekje Het kind wordt er zelf mee betrokken Welke verteltassen ? Taaltas voor 3 en 5-jarigen Verjaardagstas voor elke leeftijd Eettas voor elke leeftijd Ontdektas voor 3 en 5 jarigen Verkeerstas 3 en 4-jarigen Gevoelenstas voor alle leeftijden Cijfertas voor alle leeftijden Beweegtas voor 3 en 5-jarigen Plastas instapklas Instaptas instapklas Kleurentas alle leeftijden Lettertas derde kleuterklas Talententas derde kleuterklas Anders zijn tas derde kleuterklas Dierentas derde kleuterklas Vriendschapstas derde kleuterklas Uitlenen van verteltassen Hoe ? Per klas gaan er een aantal verteltassen mee naar huis. Deze verteltas wordt op woensdagmiddag meegegeven door juf An. Zij bezorgt deze persoonlijk aan de ouders en indien dit nodig is zal zij nog een woordje uitleg geven. Kinderen die met de bus naar huis gaan krijgen de tas van de bus begeleider als ze van de bus afstappen. Maandagochtend staat juf An klaar om de verteltassen terug in ontvangst te nemen. Afspraken tussen de ouders en de school Het materiaal uit de verteltas wordt op een correcte manier gebruikt. Er wordt zorg gedragen voor de uitgeleende materialen. Bij verlies of beschadiging wordt er door de school een kleine vergoeding gevraagd aan de ouders. Bij overhandiging van de verteltas geeft de school te kennen dat de verteltas volledig in orde is. Verteltas wordt op de afgesproken dag terug meegegeven. De ouders vullen de uitleenfiche in. successleutels De verteltas klassikaal voorstellen in de klas, De verteltassen zijn breed inzetbaar: in kringgesprekken, in de boekenhoek, aan de verteltafel, … Het project moet gedragen zijn door de hele school; een terugkoppeling van het project tijdens personeelsvergaderingen zodat ieder teamlid ervan op de hoogte is, Een leerkracht neemt de verantwoordelijkheid op voor de verteltassen te ontlenen, ze is een aanspreekpunt voor ouders, De leerkracht bepaalt welke tas er mee gaat met een bepaald kind, Ouders worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid om ook met hun kind voor te lezen, dit vergroot de ouderbetrokkenheid, Valkuilen Niet te snel opgeven en doorbijten wanneer je ouders niet kan bereiken, Ouders moeten herhaaldelijk worden aangesproken en de materialen kunnen zien, Rekening houden met het werk dat er moet worden ingestoken, Het is wel tijdrovend maar het loont, In het contract dat wordt afgesloten met ouders kan je best geen prijzen vermelden als er materiaal stuk gaat, Dit schrikt ouders af, Doordacht nadenken hoe je aan de nodige financiële middelen kan geraken want het is een hele investering, Bezin eer je begint, denk aan de praktische kant, Maak vooraf een goede planning op wie wat doet en wanneer en waar je de verteltassen kan stockeren, Naar de toekomst toe ,,, Verteltassen uitwerken voor het eerste leerjaar Wat is belangrijk om weten bij het werken met kansarme ouders? Kansarmen en onderwijs kunnen alleen toenadering vinden tot elkaar als beide partijen échte luisterbereidheid, openheid en respect ervaren. Al lijkt het niet altijd zo, toch is voor kansarme ouders de ontwikkeling van hun kinderen van cruciaal belang. Zorgen dat hun kinderen een betere toekomst hebben, is voor kansarme ouders prioritair. Ze zouden alles voor hun kind doen, maar net dat houdt hen soms tegen. Als ze in de school of elders om ondersteuning vragen, hebben ze het gevoel dat zijzelf tekortschieten, en hun kind niet kunnen bieden wat het nodig heeft. Dan zijn ze bang dat ze tegen talige drempels aan zullen lopen en dat ze de leerkracht onvoldoende zullen begrijpen. Dan weten ze niet meer wat er precies met hun kind gebeurt en worden ze terug geconfronteerd met hun eigen problematische verleden. Werken met kansarme ouders Wat is belangrijk om weten bij het werken met kansarme ouders? We mogen de zorgen van kansarme ouders vooral niet negeren of weglachen. Alleen wie de zorgen van kansarme ouders erkent en er positief mee aan de slag gaat, kan écht het verschil maken. Alleen dan wordt de armoede geen generatie-armoede en bouwt een kind een positief levensproject uit. De stap voor kansarme ouders naar school is makkelijker als ze er mensen kennen die ze vertrouwen, die tevens makkelijk aanspreekbaar zijn. Ouders willen betrokken zijn! Daarom hebben wij een aantal belangrijke pijlers binnen ons kansarmoedebeleid: 1. Een respectvol, warm onthaal doet ouders terugkomen. Een positieve basishouding van teamleden laat kansarme ouders voelen dat ze welkom zijn. 2. De ouders vinden het belangrijk dat men op school de tijd neemt om naar hun verhaal en ervaringen te luisteren. Ze willen erkenning krijgen als ouders en ernstig genomen worden. Het is belangrijk dat teamleden actief luisteren, niet te vroeg oordelen en zich inleven in de zorgen van de ouders. Te vaak ervaren ouders dat ze als ‘slecht’ of ‘overbezorgd’ worden bestempeld. Ouders willen betrokken zijn! Daarom hebben wij een aantal belangrijke pijlers binnen ons kansarmoedebeleid: Ouders verwachten inhoudelijke deskundigheid van leerkrachten, Ze willen advies en kennis op een begrijpelijke manier krijgen. Het lezen van brochures, brieven of websites lukt hen vaak niet, waardoor ze meer nood hebben aan mondelinge en concrete informatie over hun kind. Ouders willen heel graag op de hoogte blijven van het ontwikkelingsproces van hun kinderen. Liefst in de vorm van persoonlijke gesprekken met de juf, meester, zorgcoördinator en directeur. Als ze tips krijgen rond opvoedingsondersteuning moet hen goed uitgelegd worden wat ze moeten doen, en waarom. Ze zijn bang om zelf vragen te stellen omdat ze vaak als ‘dom’ worden aanzien. Ouders willen betrokken zijn! Daarom hebben wij een aantal belangrijke pijlers binnen ons kansarmoedebeleid: Als er continuïteit zit in de begeleiding (en geen voortdurende afwisseling van verschillende begeleiders), kan er een vertrouwensrelatie ontstaan. Ouders zijn ook zeer gevoelig voor de goede relatie tussen de begeleider en hun kind. De ouders vinden het erg belangrijk dat ze bij alle beslissingen rond het kind echte inspraak krijgen, en dat zij volwaardige partners blijven in de opvoeding van hun kind. Ouders in armoede willen samenwerken met begeleiders en participeren in het begeleidingsproces. Ze willen mee-weten wat er met hun kind aan de hand is, wat er voor en met het kind gedaan wordt. Ze willen meedenken en mee-beslissen over de hulp die hun kind geboden wordt. Een ondersteunende relatie is een relatie waarin kan worden samengewerkt in vertrouwen, waarbij ouders nauw betrokken worden en blijven omdat zij de ouders zijn, hun kind kennen en aanvoelen, betrokken zijn bij de ontwikkeling en toekomstperspectieven van hun kind. Hoe krijgen wij onze ouders mee? Drempelverlagend werken, verhoogt de ouderbetrokkenheid Wij proberen als school ‘bereikbaar’ te zijn voor ouders. De teamleden zijn zeer ‘aanspreekbaar’. We houden eraan om oog te hebben voor iedere ouder, kansrijk of kansarm. Hoe krijgen wij onze ouders mee? Drempelverlagend werken, verhoogt de ouderbetrokkenheid We proberen kansarme ouders steeds het gevoel te geven dat ze met hun problemen op school terecht kunnen. We proberen als school vaak een brugfunctie te vervullen tussen ouders en andere instanties: - OCMW - Thuisbegeleiding opstarten - Aanvraag studietoelagen - … Ouders stellen op die manier vertrouwen in de school, wat de ontwikkeling van hun kind alleen maar ten goede komt. Hoe krijgen wij onze ouders mee? Aangepaste communicatie met ouders Vaak is onze communicatie té moeilijk voor kansarme ouders. Het verbaast ons dan dat ouders niet reageren op brieven. - Daarom kiezen wij op school voor een duidelijke en eenvoudige communicatie naar allochtone ouders toe met picto’s. - Ouders weten dat ze terecht kunnen op school wanneer ze bepaalde communicatie niet goed begrijpen. - In het begin van het schooljaar momenten voorzien om samen met de ouders documenten in te vullen,,, - We maken ook vaak gebruik van tolken (PASTA). Vragen ? U kan terecht in Basisschool “ De luchtballon “ Sliksteenvest 1 3300 Tienen renilde,dewaelheyns@scholengroep11,net