Transcript การออกแบบบทเรียนคอมพิวเต

CAI Design
อ ้างอิงจาก Department of Computer Education
KMITNB
Multimedia
CAI Design Step
CAI Design
ADDIE
•
•
•
•
•
การวิเคราะห์ (Analysis)
การออกแบบ (Design)
การพัฒนา (Development)
การนาไปใช้ (Implementation)
การประเมินผล (Evaluate)
271430
2
Multimedia
ขั้นตอนการพัฒนา
CAI Design
Analysis
Implement
Evaluate
Design
Develop
271430
3
Multimedia
ขั้นตอนการพัฒนา
CAI Design
ประกอบด้ วยรายละเอียดแต่ ละส่ วน ดังนี้
1. การกาหนดหัวเรื่ องและวัตถุประสงค์ ทวั่ ไป
ต้ องพิจารณาถึงความเหมาะสมของหัวเรื่องทีจ่ ะนา
มาสร้ างเป็ นบทเรียน CAI เช่ น วิชาทฤษฎี หลังจาก
นั้นจึงกาหนดเป็ นวัตถุประสงค์ ทวั่ ไปของบทเรียน
2. การวิเคราะห์ ผ้ เู รี ยน
ต้ องทาการวิเคราะห์ ผ้ ูเรียนเกีย่ วกับข้ อมูลต่ างๆ
เช่ น ระดับชั้น อายุ ความรู้ พนื้ ฐาน เนื่องจากเพือ่
่ คี ุณภาพ และเหมาะสม
271430 ให้ ได้ บทเรี ยนทีม
4
Multimedia
ขั้นตอนการวิเคราะห์ (Analysis)
CAI Design
Multimedia
3. การวิเคราะห์ วัตถุประสงค์ เชิงพฤติกรรม
หลังจากได้ หัวข้ อเรื่อง วัตถุประสงค์ ทวั่ ไปของบท
เรียน และวิเคราะห์ ความต้ องการของผู้เรียนแล้ ว
ขั้นต่ อไปเป็ นการกาหนดวัตถุประสงค์ เชิงพฤติกรรม
ของบทเรียน ทีจ่ ะต้ องพิจารณาอย่ างละเอียดถี่ถ้วน
4. การวิเคราะห์ เนื้อหา
การวิเคราะห์ เนือ้ หานับว่ ามีความสาคัญมากในการ
ทีจ่ ะได้ มาซึ่งเนือ้ หาของบทเรียนที่เหมาะสมและสอด
คล้ องกับความต้ องการของผู้เรียนมากทีส่ ุ ดและตรง
กั
บ
เป
้
าหมาย
271430
5
CAI Design
1. ศึกษาวัตถุประสงค์ เชิงพฤติกรรมของบทเรียน
2. เขียนเนือ้ หาสั้ นๆ ทุกหัวเรื่องย่ อย ให้ สอดคล้ องกับ
วัตถุประสงค์ เชิงพฤติกรรม
3. จัดลาดับเนือ้ หา
4. จัดกลุ่มเนือ้ หาเพือ่ แบ่ งเป็ นหัวเรื่องย่ อยๆ ตาม
ปริมาณของเนือ้ หา
5. จัดลาดับความสั มพันธ์ ของเนือ้ หาแต่ ละหัวเรื่องย่ อย
271430
6
Multimedia
ขั้นตอนการวิเคราะห์ เนื้อหา
CAI Design
การกาหนดหัวเรื่อง
และวัตถุประสงค์ ทวั่ ไป
การวิเคราะห์ ผ้ ูเรียน
การวิเคราะห์ วตั ถุ
ประสงค์ เชิงพฤติกรรม
การวิเคราะห์ เนือ้ หา
271430
7
Multimedia
ขั้นตอนการวิเคราะห์ (Analysis)
CAI Design
ประกอบด้ วยรายละเอียดแต่ ละส่ วน ดังนี้
1. การออกแบบ Courseware
Courseware หมายถึง ตัวบทเรียนที่ผ่านการออก
แบบและวิเคราะห์ จากขั้นตอนแรก พร้ อมทีจ่ ะนา
ไปสร้ างเป็ นบทเรียนคอมพิวเตอร์ ช่วยสอน ซึ่งจะ
ประกอบด้ วยส่ วนต่ างๆ ได้ แก่ วัตถุประสงค์ เชิง
พฤติกรรม เนือ้ หา แบบทดสอบก่ อนบทเรียน
(Pre-test) สื่ อ กิจกรรม วิธีการนาเสนอ และ
271430 แบบทดสอบหลังบทเรี ยน (Post-test)
8
Multimedia
ขั้นตอนการออกแบบ (Design)
CAI Design
9
Multimedia
2. การออกแบบผังงาน (Flowchart) และการออกแบบ
บทดาเนินเรื่อง (Storyboard)
ผังงาน (Flowchart) หมายถึง แผนภูมทิ แี่ สดงให้
เห็นถึงความสั มพันธ์ ของบทดาเนินเรื่อง ซึ่งเป็ นการ
จัดลาดับความสั มพันธ์ ของเนือ้ หาแต่ ละส่ วน
บทดาเนินเรื่อง (Storyboard) หมายถึง เรื่องราวของ
บทเรียน ประกอบด้ วยเนือ้ หาทีแ่ บ่ งออกเป็ นเฟรมๆ
ตั้งแต่ เฟรมแรกซึ่งเป็ น Title ของบทเรียน จนถึง
เฟรมสุ ดท้ าย บทดาเนินเรื่องจึงประกอบด้ วย ภาพ
ข้
อ
ความ
ค
าถาม-ค
าตอบ
และรายละเอี
ย
ดอื
น
่
ๆ
271430
CAI Design
Operation/Definition
Expression
Read Data
Input Data
Decision
271430
10
Multimedia
ผังงาน (Flowchat)
CAI Design
นำเข้ำสูบ
่ ทเรียน
ทบทวนควำมรูเ้ ดิม
แจ้งวัตถุประสงค์
เสนอเนื้อหำใหม่
ทำกิจกรรม
กระตุน
้ กำรตอบสนอง
ให้ขอ
้ มูลย้อนกลับ
ประเมินผล
271430
ปฏิสมั พันธ์
สรุปควำมรู้
END
11
Multimedia
Start
CAI Design
Frame 1
Frame 2
Frame 3
ABCDEF
Frame 4
271430
Frame 5
Frame 6
12
Multimedia
Storyboard
CAI Design
ภาพหรือข้ อความ
ข้ อความ
271430
Frame No.
ประเภทภาพ
ภาพนิ่ง
ภาพเคลือ่ นไหว
ภาพกราฟิ ก
ภาพ
ลักษณะการนาเสนอ
เสี ยง
13
Multimedia
Storyboard
CAI
Design
Super Story
Board
ภาพรวม
ลาดับที่…….
เสี ยงบรรยาย
Graphic ID:
ควบคุม
กราฟิ ก
ข้อความ
บันทึก
NO
รายละเอียด
1
2
3
4
5
271430
14
Multimedia
วันที่……………..เวลา…………น.
Scene/shot ID:
CAI Design
Uninet Croseware Script
 บทนิยาม
 ทฤษฎีบท
 ตัวอย่าง
 อื่นๆระบุ......................................
หมายเหตุ
271430
15
Multimedia
เรื่ อง................................................................ตอนที่/บทที่...........ลาดับที่.............
CAI Design
Uninet Croseware Script
ปฎิสัมพันธ์
ภาพหน้าจอ
คาบรรยาย/เสี ยง
271430
16
Multimedia
เรื่ อง................................................................ตอนที่/บทที่...........ลาดับที่.............
 ทฤษฎีบท
 ตัวอย่าง
 บทนิยาม
 อื่นๆระบุ......................................
CAI Design
1. ออกแบบจุดเริ่มต้ นและจุดสิ้นสุ ดของเนือ้ หาบทเรียน
2. แสดงให้ เห็นถึงการเชื่อมต่ อระหว่ างเนือ้ หาแต่ ละ
เฟรม และแสดงความสั มพันธ์ การเชื่อมโยงบทเรียน
3. แสดงปฏิสัมพันธ์ ของเฟรมต่ างๆ ของบทเรียน
4. แสดงรู ปแบบการดาเนินบทเรียนว่ าเป็ นแบบเชิงเส้ น
(Linear Type) หรือแบบสาขา (Branching Type)
5. แสดงการดาเนินบทเรียนและวิธีการนาเสนอเนือ้ หา
และกิจกรรม
271430
17
Multimedia
ขั้นตอนการออกแบบผังงานและบทดาเนินเรื่อง
CAI Design
1
2
3
4
5
รู ปแบบการดาเนินบทเรียนแบบนี้ เนือ้ หาแต่ ละเฟรมจะ
เรียงลาดับต่ อเนื่องกันไปตั้งแต่ ต้นจนจบบทเรียน จะไม่
สามารถข้ ามกระโดดไปยังเฟรมหรือเนือ้ หาส่ วนใดๆ ได้
หากไม่ ผ่านเนือ้ หาเฟรมต้ นๆ มาก่ อน จึงเป็ นรู ปแบบที่
ง่ ายต่ อการสร้ างและพัฒนา
271430
18
Multimedia
การดาเนินบทเรี ยนแบบเชิงเส้ น (Linear)
CAI Design
7
1
2
3
4
5
A
B
C
D
E
271430
8
6
F
19
Multimedia
การดาเนินบทเรี ยนแบบสาขา (Branching)
CAI Design
รู ปแบบการดาเนินบทเรียนแบบสาขา เนือ้ หาแต่ ละเฟรม
จะไม่ เรียงลาดับเหมือนแบบเชิงเส้ น แต่ จะเป็ นไปตาม
ลักษณะเนือ้ หาหรือผู้ออกแบบบทเรียนทีไ่ ด้ วเิ คราะห์ ขนึ้
มาว่ าต้ องการอย่ างไร การดาเนินบทเรียนแบบนีจ้ ะตอบ
สนองความต้ องการของผู้เรียนได้ ดกี ว่ าแบบแรก ผู้เรียน
ทีร่ ับรู้ เนือ้ หาได้ เร็วจะได้ รับเนือ้ หาทีแ่ ตกต่ างจากผู้เรียนที่
รับรู้ เนือ้ หาได้ ช้า ซึ่งทาให้ ผ้ ูเรียนแต่ ละคนศึกษาเนือ้ หา
ได้ จบในเวลาทีแ่ ตกต่ างกัน ขึน้ อยู่กบั ความสามารถ
271430
20
Multimedia
การดาเนินบทเรี ยนแบบสาขา (Branching)
CAI Design
Multimedia
3. การออกแบบหน้ าจอภาพ (Screen Design)
การออกแบบหน้ าจอภาพ หมายถึง การจัดพืน้ ที่ของ
จอภาพเพือ่ ใช้ ในการนาเสนอเนือ้ หา ภาพ และส่ วน
ประกอบอืน่ ๆ สิ่ งทีต่ ้ องพิจารณามีดงั นี้
1. การกาหนดความละเอียดภาพ (Resolution)
เช่ น VGA 640 x 480 dpi
SVGA 800 x 600 dpi หรือขนาดอืน่ ๆ
2. การจัดพืน้ ที่แต่ ละหน้ าจอภาพในการนาเสนอ
เช่ น พืน้ ที่การนาเสนอข้ อความ และภาพ
พืน้ ทีก่ ารให้ ข้อมูลย้ อนกลับและอืน่ ๆ 21
271430
CAI Design
Topic
Frame No
Header Area
Image and Dialogue Area
Control Area
Help About
271430
Feedback Area
Exit Next Previous
22
Multimedia
การออกแบบหน้ าจอภาพ (Template)
CAI Design
Topic
Frame No
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความ
Help About
271430
Exit Next Previous
23
Multimedia
Template Format 1
CAI Design
Topic
Frame No
ข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความ
ข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความข้ อความ
Help About
271430
Exit Next Previous
24
Multimedia
Template Format 2
CAI Design
Multimedia
3. การออกแบบหน้ าจอภาพ (Screen Design)
3. การเลือกรู ปแบบและขนาดของตัวอักษรทั้งภาษา
ไทยและภาษาอังกฤษ
4. การกาหนดสี ได้ แก่
สี ของตัวอักษร (Font Color)
สี ของฉากหลัง (Background)
สี ของส่ วนอืน่ ๆ
5. การกาหนดส่ วนอืน่ ๆ ทีเ่ ป็ นสิ่ งอานวยความ
สะดวกในการใช้ บทเรียน เช่ น ปุ่ ม Help
271430
25
CAI Design
การออกแบบ
Courseware
การออกแบบผังงาน
และบทดาเนินเรื่อง
การออกแบบ
หน้ าจอภาพ
271430
26
Multimedia
ขั้นตอนการออกแบบ (Design)
CAI Design
ประกอบด้ วยรายละเอียดแต่ ละส่ วน ดังนี้
1. การเตรียมการ
การเตรียมการ เกีย่ วกับองค์ ประกอบดังนี้
1. การเตรียมข้ อความ
2. การเตรียมภาพ ได้ แก่ ภาพนิ่ง ภาพการ์ ตูน
ภาพกราฟิ ก ภาพเคลือ่ นไหว ภาพวิดทิ ศั น์
3. การเตรียมเสี ยง ได้ แก่ เสี ยงบรรยาย เสี ยง
ดนตรี เสี ยง Sound Effect
271430 4. การเตรี ยมโปรแกรมจัดการบทเรี ยน
27
Multimedia
ขั้นตอนการพัฒนา (Develop)
CAI Design
2. การสร้ างบทเรียน
หลังจากได้ เตรียมข้ อความ ภาพ เสี ยง และส่ วนอื่น
เรียบร้ อยแล้ ว ขั้นต่ อไปเป็ นการสร้ างบทเรียนโดย
ใช้ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ จัดการ ซึ่งได้ แก่ การใช้
Authoring System หรือใช้ Computer Language
หลังจากสร้ างบทเรียนเสร็จสิ้นแล้ ว ในขั้นต่ อไป
เป็ นการตรวจสอบและทดสอบความสมบูรณ์ ข้นั ต้ น
ของบทเรียน
271430
28
Multimedia
ขั้นตอนการพัฒนา (Develop)
CAI Design
การนาบทเรียนคอมพิวเตอร์ ไปใช้ โดยแนวปฏิบัติทใี่ ช้
กันอยู่ทวั่ ไป ได้ แก่ การใช้ กบั กลุ่มเป้าหมาย 2-3 คน
เพือ่ ตรวจสอบความเหมาะสมของบทเรียนในขั้นต้ น
หลังจากนั้น จึงทาการปรับปรุงแก้ ไขก่ อนทีจ่ ะนาไปใช้
กับกลุ่มเป้าหมายจริง ซึ่งมีจานวนอย่ างน้ อย 10 คน
ขึน้ ไป เพือ่ หาประสิ ทธิภาพของบทเรียน นอกจากนี้
ยังมีวธิ ีอนื่ ๆ เช่ น ให้ ผ้ ูเชี่ยวชาญตรวจสอบความ
เหมาะสมและประสิ ทธิภาพของบทเรียน CAI
271430
29
Multimedia
ขั้นตอนการนาไปใช้ (Implement)
CAI Design
การประเมินผลบทเรียนคอมพิวเตอร์ ช่วยสอน ทาได้
หลายวิธี วิธีปฏิบัตทิ ใี่ ช้ กนั อยู่ทวั่ ไป คือการเปรียบ
เทียบกับการเรียนการสอนแบบปกติ โดยแบ่ งผู้เรียน
ออกเป็ น 2 กลุ่ม เรียนด้ วยบทเรียน CAI ทีส่ ร้ างขึน้
1 กลุ่ม และเรียนด้ วยการสอนปกติอกี 1 กลุ่ม หลัง
จากนั้นจึงให้ ผ้ ูเรียนทั้งสองกลุ่ม ทาแบบทดสอบชุด
เดียวกัน และแปลผลคะแนนทีไ่ ด้ สรุปเป็ นประสิ ทธิ
ภาพของบทเรียนคอมพิวเตอร์ ช่วยสอน
271430
30
Multimedia
ขั้นตอนการประเมินผล (Evaluate)
CAI Design
• ตามแนวความคิดของ Reeves, T. มี 4 ขั้นตอน
– การวิเคราะห์ (Analysis)
– การออกแบบ (Design)
– การผลิต (Production)
– การประเมินผล (Evaluate)
271430
31
Multimedia
Multimedia Design Model
CAI Design
Project Manager
SME (Subject Matter Expert)
Instructional Designer
Project Evaluator
Programmer
Graphic Artist
Video Producer
Video Editor
271430
32
Multimedia
•
•
•
•
•
•
•
•
บุคลากร
CAI Design
Process
Team
Conducting needs assessment
Preparing Audience assessment
Specifying Content and Objectives
Selecting Authoring Systems
Selecting Delivery Systems
Planning Project
Planning Evaluation Strategies
271430
Project Manager
Subject Matter Expert
Instructional Designer
Project Evaluator
Programmer
Product
Needs Assessment Report
Learner Profile
content Outline
Learning Hierarchy
Instructional Objectives
Authoring System Specs.
Delivery System Specs.
PERT Chart
Project Time Line
Evaluation Plan
Analysis
33
Multimedia
Reeves, T. Model
CAI Design
Process
Team
Creating Treatment Specifications
Specifying Instructional Interactions
Screen Design
Flowcharting
Prototyping
Writing Scripts specifications
Formatting Screens
Conduction Formative Reviews
271430
Project Manager
Subject Matter Expert
Instructional Designer
Project Evaluator
Programmer
Graphics Artist
Video Producer
Design
Product
Multimedia
Reeves, T. Model
Treatment Description
Instructional Archetypes
Flowcharts
Scripts
Format Sheets
IMM Prototypes
Improvement Specifications
34
CAI Design
Process
Authoring Interactions
Grating Graphics
Preparing Adjunct Materials
Conducting Pre production
Conducting Production
Conducting Post production
Mastering Optical Media
Integrating Optical Media
and Code
271430
Team
Project Manager
Subject Matter Expert
Instructional Designer
Project Evaluator
Programmer
Graphics Artist
Video Producer
Video Editor
Talent
Product
Interactive Code
Graphics
Adjunct Materials
Program Documentation
Shot Lists
Video/Film
Audio
Edited Video Masters
Video Disc / CDROM
IMM Program
Production
35
Multimedia
Reeves, T. Model
CAI Design
Process
Documenting Project
Testing IMM
Validating IMM
Conducting Impact Evaluating
271430
Team
Project Manager
Subject Matter Expert
Instructional Designer
Project Evaluator
Programmer
Product
Multimedia
Reeves, T. Model
Project Documentation
Functionally Valid IMM
Instructionally Valid IMM
Formative Evaluation Report
Effectiveness Eval. Report
Impact Evaluation Report
Evaluation
36