Transcript 10. Programska podrska sistemu

I godina
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Aplikativni programi su oni koji se koriste za rešavanje
različitih problema i poslova, a u tu grupu spadaju
programi za:








obradu teksta
rad sa tabelama
crtanje i obradu fotografija
rad sa bazama podataka
animaciju
komponovanje i obradu zvučnih i video zapisa
proračune u nauci i tehnici
igre
 Pišu ih proizvođači računara, specijalizovane
softverske kuće, kao i sami korisnici računara.
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za obradu teksta (tekst procesori)
 Služe za:



Unošenje teksta u računar
(unošenje podataka u dokument)
Modifikaciju unetog teksta
(editovanje teksta – menjanje sadžaja dokumenta)
Oblikovanje teksta za štampanje
(oblikovanje ili formatiranje – odabir slova, veličine,
poravnanje ivica, uvlačenje teksta,...)
 Prednosti u odnosu na ispisivanje teksta na papir su
lako ispravljanje grešaka, menjanje ispisanog teksta,
dopisivanjem ili izbacivanjem,...
Microsoft Office Word, Notepad, WordPad, ...
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za rad sa tabelama
 Služe za prikazivanje i obradu poslovnih podataka.
 Okruženje programa čine:




radne tabele (worksheets) za unošenje, računanje i analizu
podataka
grefikoni (charts) za grafičko predstavljanje podataka
baze podataka (data bases) za obradu velikog broja
informacija
Formatizovanje grafika i kreiranje štampanih i trenutnih
izveštaja
 Radne tabele se sastoje od ćelija (cells) u koje se unose
podaci.
EXCEL, LOTUS1-2-3, ...
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za upravljanje bazama podataka
 Baze podataka predstavljaju skup međusobno
povezanih tabela.
 Za upravljanje podacima koristi se programski sistem
koji se naziva DBMS (Data Base Management System)
ili SUBP (Sistem za Upravljanje Bazama Podataka)
SQL Server, Oracle, MySQL, PostgreSQL, ...
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za obradu crteža
 Prema nameni se dele na programe:
Namenjene dizajnu
(CorelDraw, Macromedia Freehand)
 Tehničkom crtanju
(ORCAD, AUTOCAD,...)

 Programi za obradu slika
 Koriste se za unošenje slike u računar pomoću skenera,
digitalnog fotoaparata i sl., i obradu fotografija
dodavanjem različitih efekata,...
PhotoShop, Paint, ...
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za animaciju
 Koriste se u dizajnu, za pravljenje reklamnih spotova,
pokretnih slika, filmskih sekvenci...
Adobe Premiere, 3D Studio Max, ...
 Programi za obradu zvuka
 Koriste se za obradu zvučnih zapisa.
 Omogućavaju komponovanje muzike, obradu i
korekciju muzičkih numera, kombinovanje i spajanje
više zvukova u celinu,...
Sound Forge, Audio Grabber, CDEX,...
3. Računarski softver – Aplikativni programi
 Programi za proračune u nauci i tehnici
 Primenjuju se u građevinarstvu, mašinstvu,
automobilskoj industriji,...
 Igre
 Jedna od najvećih grupa aplikativnog softvera,
namenjena svim uzrastima.
3. Računarski softver – Virusi
 Virus je program uskladišten na neki medijum (HDD,
CD, DVD), samostalan ili uključen u neku datoteku
 Šta virus radi zavisi od namere kreatora:
 Može odmah da počne da pravi probleme
 Može da broji specifične događaje i potom pričini štetu
 Prouzrokuje štetu određenog datuma na računaru
 Može da se reprodukuje i potom pričini štetu ...
 Šteta koju pričini virus ogleda se u:
 Rušenju privatnosti korisnika
 Brisanju pojedinačnih podataka sa računara
 Brisanju kompletnog sadržaja diska računara
 Fizičkom uništenju komponenti računara
3. Računarski softver – Virusi
 Za otkrivanje i uklanjanje virusa koriste se Antivirus
program
 Najpoznatiji i najkorišćeniji Antivirusi su:
Kaspersky Anti-virus, NOD32, Norton AntiVirus, ...
3. Računarski softver – Virusi
 Njihova osnovna funkcija je da:
 Ispitaju prisustvo virusa u memoriji računara
 Uklone prisutne viruse
 Uklone ili dezinfikuju inficirane datoteke
 Antivirus programi mogu da se uključuju prema
potrebi i da vrše proveru nekog medija ili da budu
stalno aktivni kada je računar uključen i vrše
monitoring sistema.
 Novi virusi se integrišu svakodnevno, te je ove
programe potrebno što češće dopunjavati (update)
novim podacima i zaštitama. Ovi podaci se popularno
nazivaju bazama ili dopunama.
3. Računarski softver – Virusi
 Mere zaštite:
 Da bi se zaštitili od virusa, korisnici treba da:






Redovno dopunjavaju antivirus programe
Da prilikom razmene datoteka sa drugim korisnicima provere
podatke
Izbegavaju preuzimanje datoteka sa nepoznatih mesta na
mreži
Izbegavaju razmenu datoteka sa nepoznatim korisnicima
Ne otvaraju elektronsku poštu sa datotekama u prilogu koju
su dobili od nepoznatih korisnika
Nabavljaju programe legalnim putem
3. Računarski softver – Program kao proizvod
 Kao i svaki proizvod, i program treba da ima:
 garanciju da će svaki zadatak uraditi bez greške
(u praksi se ne primenjuje)
 uputstvo za korišćenje
(priručnici, dokumentacija,...)
 rok upotrebe
(vezan za sledeću verziju programa)
 podršku korisniku
(pružanje saveta u vezi nastalih problema ili u vezi korišćenja
programa)
 obuku
(obuka za rad u programu u nekom od centara)
3. Računarski softver – Program kao proizvod
 Sa gledišta autorskih prava postoje programi koji su:
 Vlasništvo proizvođača (proprietary software)
(kupuje se licenca (dozvola), korisnik se registruje i dobija
terhničku podršku,...)
 Deljeni (shareware)
(distribuiraju se slobodno preko interneta, časopisa i daju se na
slobodnu upotrebu u nekom vremenskom roku radi
isprobavanja, kupuje se licenca za punu verziju)
 Javni (public domain software)
(mogu slobodno da se distribuiraju i koriste, nemaju
dokumentaciju,...)