Transcript Document

Llythrennedd yng nghyfnod allweddol 3
Literacy in key stage 3
Cefndir
Background
•
• Hwn yw’r cyntaf mewn cyfres o
adroddiadau ar sut mae ysgolion yn
datblygu medrau llythrennedd disgyblion
ar draws y cwricwlwm yn CA3.
•
• Bydd adroddiadau diweddarach yn
canolbwyntio ar weithrediad ac effaith yr
agwedd llythrennedd ar y Fframwaith
Llythrennedd a Rhifedd Cenedlaethol.
• Ymwelwyd â 21 o ysgolion uwchradd; •
cafodd uwch arweinwyr a chydlynwyr
llythrennedd eu cyfweld; arsylwyd ar
wersi’r dyniaethau neu wyddoniaeth
Blwyddyn 9; craffwyd ar gynlluniau
datblygu ysgol, cynlluniau gwaith a
llyfrau’r disgyblion; a bu arolygwyr yn
gwrando ar grŵp o ddisgyblion
Blwyddyn 8 a Blwyddyn 9.
First of a series of reports on how
schools are developing pupils’
literacy skills across the curriculum
in KS3.
Later reports will focus on the
implementation and impact of the
literacy aspect of the National
Literacy and Numeracy Framework.
21 secondary schools visited;
senior leaders and literacy coordinators interviewed; Year 9
humanities or science lesson
observed; school development
plan, schemes of work and pupils’
books scrutinised; and inspectors
listened to a group of Year 8 and
Year 9 pupils.
Prif ganfyddiadau
Main findings
Yn genedlaethol
Nationally
• Yn y rhan fwyaf o ysgolion
uwchradd, mae safonau llefaredd
yn uwch o lawer na safonau darllen
ac ysgrifennu.
• Ar bob lefel o’r Cwricwlwm
Cenedlaethol, mae perfformiad
mewn Saesneg yn is na’r pynciau
craidd eraill, er bod Cymraeg iaith
gyntaf yn uwch o lawer.
• Mae merched yn perfformio’n
llawer gwell na bechgyn ar y lefel
ddisgwyliedig a’r lefelau uwch
mewn Saesneg a Chymraeg.
• In most secondary schools,
standards for oracy are much
higher than for reading and
writing.
• At all National Curriculum levels,
English performance is lower
than the other core subjects,
although Welsh first language is
much higher.
• Girls perform significantly better
than boys at the expected and
higher levels in English and
Welsh.
Prif ganfyddiadau
Main findings
Oedrannau Darllen
• Mae tua 40% o ddysgwyr yn
dechrau ysgolion uwchradd ym
Mlwyddyn 7 gydag oedrannau
darllen gryn dipyn islaw eu
hoedran cronolegol (o leiaf chwe
mis).
• Nid yw tua 20% o’r dysgwyr
hyn yn llythrennog weithredol, ac
mae eu hoedrannau darllen
islaw naw mlwydd a hanner.
Reading Ages
• Around 40% of learners enter
secondary schools in Year 7
with reading ages significantly
(at least six months) below their
chronological age.
• Around 20% of these learners
are not functionally literate, with
reading ages of below nine and
a half years.
Prif ganfyddiadau
Main findings
• Mae asesiadau athrawon y
•
Cwricwlwm Cenedlaethol ar
ddiwedd cyfnod allweddol 2
a’r profion oedran darllen yn mesur
cynnydd yn wahanol. Mae hyn yn
ei gwneud yn anodd gwneud
cymariaethau rhwng oedrannau
darllen a medrau darllen disgyblion.
• Hyd nes cyflwyno prawf darllen
•
cenedlaethol yn 2013, ni fydd gan
Gymru ddata trylwyr, cymaradwy ar
lefelau llythrennedd dysgwyr. Ar
hyn o bryd, mae ysgolion ac
awdurdodau lleol yn defnyddio
profion gwahanol ac yn mesur
lefelau llythrennedd mewn ffyrdd
gwahanol.
The National Curriculum teacher
assessments at the end of key stage
2 and the reading age tests measure
progress differently. This makes it
difficult to make comparisons
between reading ages and pupils’
reading skills.
Until the introduction of a national
reading test in 2013, Wales will not
have robust, comparable data on
learners’ literacy levels. Currently,
schools and local authorities use
different tests and measure literacy
levels in different ways.
Prif ganfyddiadau
Main findings
Safonau mewn gwersi a
arolygwyd o Fedi 2010
• Mae disgyblion yn gwrando’n dda
mewn gwersi ac yn ymateb yn
rhwydd i gwestiynau ar lafar, ond mae
eu hatebion yn rhy fyr ac arwynebol
mewn tua un o bob deg ysgol.
• Mae llawer o ddisgyblion yn darllen
gyda dealltwriaeth, ac yn dyfynnu a
dehongli gwybodaeth yn dda. Fodd
bynnag, mewn ychydig ysgolion, mae
medrau darllen lleiafrif o ddisgyblion
yn gyfyngedig, ac mae hyn yn
effeithio ar eu cynnydd.
• Yn yr ysgolion hyn, nid yw
disgyblion mwy galluog yn aml yn
cael digon o gyfleoedd i ddadansoddi
testunau darllen cymhleth.
Standards in lessons inspected since
September 2010
• Pupils listen well in lessons and
respond readily to questions orally,
although in about one-in-ten schools
their responses are too brief and
superficial.
• Many pupils read with understanding,
and extract and interpret information
well. However, in a few schools, a
minority of pupils have limited
reading skills and this affects their
progress.
• Often, in these schools, more able
pupils do not have enough
opportunities to analyse complex
reading texts.
Prif ganfyddiadau
Main findings
Safonau mewn gwersi a
arolygwyd o Fedi 2010
• Mewn tua thri chwarter o
ysgolion uwchradd, mae’r rhan
fwyaf o ddisgyblion yn ysgrifennu’n
glir at ystod briodol o wahanol
ddibenion a chynulleidfaoedd.
• Mewn tua chwarter o ysgolion,
nid yw safonau ysgrifennu
disgyblion cystal â’u darllen neu’u
llafaredd.
• Nid yw disgyblion yn cynhyrchu
digon o ysgrifennu estynedig ar
draws y cwricwlwm ac maent yn
gwneud camgymeriadau sylfaenol
mewn sillafu, atalnodi a gramadeg.
Standards in lessons inspected
since September 2010
• In about three-quarters of secondary
schools, most pupils write clearly for
an appropriate range of different
purposes and audiences.
• In about a quarter of schools,
standards of pupils’ writing are not
as good as their reading or oracy.
• Pupils do not produce enough
extended writing across the
curriculum and make basic errors in
spelling, punctuation and grammar.
Prif ganfyddiadau
Main findings
Yn yr ysgolion y gwnaed arolwg
ohonynt
• Mae mwy o ysgolion uwchradd yn
cynllunio cyfleoedd i ddisgyblion
ennill cymwysterau cyfathrebu
Sgiliau Hanfodol Cymru.
• Fodd bynnag, nid yw ennill y
cymwysterau hyn o reidrwydd yn
golygu bod disgyblion yn
cymhwyso’r medrau hyn yn gyson
ar draws y cwricwlwm.
• Mae lleiafrif o ysgolion yn cynnal
archwiliad o fedrau llythrennedd
disgyblion i weld a yw pynciau’n nodi
ac yn cynnig cyfleoedd i ddisgyblion
ddatblygu’r medrau hyn.
In the surveyed schools
• More secondary schools plan
opportunities for pupils to gain
Essential Skills Wales
communication qualifications.
• However, gaining these qualifications
does not necessarily mean that
pupils are applying these skills
consistently across the curriculum.
• A minority of schools audit pupils’
literacy skills to see whether subjects
identify and provide opportunities for
pupils to develop these skills.
Prif ganfyddiadau
Main findings
• Pan fydd ysgolion wedi datblygu • Where schools have developed
hyfforddiant ar strategaethau
training on literacy strategies,
llythrennedd, mae cynlluniau gwaith
subject schemes of work are more
yn fwy cyson o ran amlygu’r union
consistent in highlighting the
fedrau llythrennedd fydd yn cael eu
precise literacy skills to be taught.
haddysgu.
• Mae gan lawer o ysgolion
weithdrefnau diffiniedig ar gyfer
asesu galluoedd darllen
disgyblion, a threfniadau i gefnogi’r
rhai y mae eu medrau’n wannach.
• Many schools have well-defined
procedures for assessing pupils’
reading abilities and arrangements
to support those with weaker skills.
• Fodd bynnag, dim ond lleiafrif sy’n • However, only a minority record
cofnodi cynnydd y disgyblion hyn ar
these pupils’ progress at the end
ddiwedd cyfnod allweddol 3 neu’n
of key stage 3 or monitor more
monitro’r dysgwyr mwy galluog yn
able readers well enough.
ddigon da.
Prif ganfyddiadau
Main findings
• Mae cydlynwyr llythrennedd sy’n • All schools surveyed have literacy
coordinators who are responsible
gyfrifol am gydlynu dulliau ysgol
for coordinating whole-school
gyfan, a gweithgorau sy’n
approaches and working groups
canolbwyntio ar lythrennedd, ym
which focus on literacy.
mhob ysgol y gwnaed arolwg ohoni.
• Fodd bynnag, mae’n rhy gynnar
i farnu eu heffeithiolrwydd o ran
gwella safonau.
• Er bod gwella llythrennedd yn
flaenoriaeth mewn llawer o
gynlluniau datblygu, mewn
lleiafrif o ysgolion yn unig y mae
ffocws clir ar lythrennedd mewn
gweithdrefnau monitro ac arfarnu.
• However, it is too early to judge
their effectiveness on improving
standards.
• While improving literacy is a priority
in many development plans, only a
minority of schools have a clear
literacy focus in monitoring and
evaluation procedures.
Argymhellion
Recommendations
Dylai ysgolion:
• roi blaenoriaeth i ddatblygu
medrau llythrennedd mewn
cynlluniau gwella a chynlluniau
gwaith;
Schools should:
• make developing literacy skills a
priority in improvement plans and
schemes of work;
• olrhain a monitro cynnydd pob
disgybl, yn enwedig y rhai ar
raglenni ymyrraeth a dysgwyr mwy
galluog, i wneud yn siŵr eu bod yn
gwneud cynnydd da ar draws pob
cyfnod allweddol;
• track and monitor the progress of
all pupils, particularly those on
intervention programmes and more
able learners, to make sure that
they make good progress across all
key stages;
• amlinellu cyfleoedd ar gyfer
llefaredd, darllen ac ysgrifennu ar
draws y cwricwlwm, yn enwedig o
ran gwella ysgrifennu estynedig
disgyblion a chywirdeb eu gwaith
ysgrifenedig;
• map opportunities for oracy,
reading and writing across the
curriculum, particularly in improving
pupils’ extended writing and the
accuracy of their written work;
Argymhellion
Recommendations
Dylai ysgolion:
• fonitro ac arfarnu effaith y
strategaethau ar gyfer gwella
llythrennedd; a
Schools should:
• monitor and evaluate the impact of
strategies for improving literacy;
and
• hyfforddi athrawon i gynllunio
mwy o gyfleoedd heriol ym
mhob pwnc i ddatblygu
medrau darllen ac ysgrifennu
lefel uwch disgyblion.
• train teachers to plan more
challenging opportunities in all
subjects to develop pupils’ higherorder reading and writing skills.
Argymhellion
Recommendations
Dylai Llywodraeth Cymru:
• roi arweiniad a chymorth i
athrawon i’w helpu i roi’r
Fframwaith Llythrennedd a
Rhifedd Cenedlaethol ar waith a
datblygu medrau llythrennedd ar
draws y cwricwlwm.
Dylai awdurdodau lleol:
• lunio strategaeth llythrennedd
ddatblygedig a mecanweithiau i
wella safonau ar draws y
cwricwlwm; a
• chefnogi ysgolion i hyfforddi pob
aelod o staff i ddefnyddio
strategaethau llythrennedd
effeithiol, yn cynnwys rhannu arfer
orau rhwng ysgolion.
The Welsh Government should:
• provide guidance and support for
teachers to help them to implement
the National Literacy and Numeracy
Framework and develop literacy skills
across the curriculum.
Local authorities should:
• produce a well-developed literacy
strategy and mechanisms to improve
standards across the curriculum; and
• support schools in training all staff to
use effective literacy strategies,
including sharing best practice
between schools.
Arfer orau
Best practice
• Mae Pecyn Cymorth
Llythrennedd Merthyr yn
cynnwys ystod o strategaethau
ar gyfer darllen, ysgrifennu a
llefaredd sy’n cael eu haddysgu
mewn gwersi ar draws y
cwricwlwm yn raddol. Mae
ffocws penodol ar ddarllen,
ysgrifennu a llefaredd bob tymor,
a datblygir tair strategaeth ym
mhob blwyddyn.
• The Merthyr Literacy Toolkit
consists of a range of strategies
for reading, writing and oracy,
taught in lessons across the
curriculum progressively. Each
term has a specific focus on
reading, writing and oracy and
three strategies are developed in
each year.
Arfer orau
Best practice
•
•
Mae’r pecyn cymorth yn darparu
•
adnoddau a gwybodaeth am bob
strategaeth. Rhoddir hyfforddiant
ysgol gyfan ar sut i ddefnyddio’r pecyn
cymorth. Caiff athrawon eu hannog i
ddefnyddio’r strategaethau hyn, yn
enwedig yng nghyfnod allweddol 3, ac
mae uwch arweinwyr wedi trefnu
gweithgareddau monitro ac adolygu i
arfarnu effaith y strategaethau ar
fedrau llythrennedd disgyblion.
•
Megis dechrau cael ei datblygu y
mae’r fenter. Mae’r dull ‘camau cryno’
ar gyfer datblygu strategaethau
llythrennedd dros gyfnod o dair
blynedd yn ddefnyddiol wrth hyfforddi
pob athro i ddefnyddio’r strategaethau
wrth gynllunio gwersi ac asesiadau.
The toolkit provides resources and
information on each strategy.
Whole-school training is given on
how to use the toolkit. Teachers are
encouraged to use these strategies,
particularly at key stage 3, and
senior leaders have arranged
monitoring and review activities to
evaluate the impact of the strategies
on pupils’ literacy skills.
The initiative is at an early stage of
development. The ‘bite size’
approach to developing literacy
strategies over a three-year period
is helpful in training all teachers to
use the strategies in planning
lessons and assessments.
10 cwestiwn i ddarparwyr
10 questions for providers
• Faint o flaenoriaeth sy’n cael ei
rhoi i lythrennedd yn ein cynllun
gwella?
• A yw cynlluniau gwaith yn amlygu
medrau darllen ac ysgrifennu
penodol i’w haddysgu?
• A ydyn ni wedi amlinellu
cyfleoedd ar gyfer darllen,
ysgrifennu a llefaredd ar draws
pynciau?
• A yw’r cyfleoedd hyn yn dangos
dilyniant ar draws y cyfnod
allweddol?
• How high a priority is literacy in
our improvement plan?
• Do schemes of work highlight
specific reading and writing skills
to be taught?
• Have we mapped opportunities
for reading, writing and oracy
across subjects?
• Do these opportunities show
progression across the key
stage?
10 cwestiwn i ddarparwyr
10 questions for providers
• Sut ydyn ni’n mynd ati i olrhain a
monitro cynnydd disgyblion, yn
enwedig y rhai ar raglenni
ymyrraeth a dysgwyr mwy
galluog?
• A ydyn ni’n gwybod a yw pob
disgybl yn gwneud cynnydd da
mewn llythrennedd ar draws y
cyfnodau allweddol?
• Pa mor sicr a chyson yw ein polisi
marcio ac asesu o ran gwirio
cywirdeb gwaith ysgrifenedig
disgyblion, ac o ran gwella
cyfleoedd ar gyfer ysgrifennu
estynedig mewn pynciau heblaw
am Saesneg/ Cymraeg?
• How do we track and monitor the
progress of pupils, particularly
those on intervention programmes
and more able pupils?
• Do we know whether all pupils
make good progress in literacy
across key stages?
• How secure and consistent is our
marking and assessment policy in
checking the accuracy of pupils’
written work and in improving
opportunities for extended writing
in subjects other than
English/Welsh?
10 cwestiwn i ddarparwyr
10 questions for providers
• Pa strategaethau llythrennedd
ydyn ni’n eu datblygu ar hyn o
bryd?
• Sut ydyn ni’n mynd ati i fonitro
ac arfarnu effaith y
strategaethau hyn er mwyn
dangos gwelliant?
• Pa hyfforddiant ysgol gyfan
ydyn ni wedi’i drefnu er mwyn
cynllunio mwy o dasgau heriol
ac i ddatblygu medrau darllen
ac ysgrifennu lefel uwch y
disgyblion.
• What literacy strategies are we
currently developing?
• How do we monitor and
evaluate the impact of these
strategies to show
improvement?
• What whole-school training
have we organised to plan
more challenging tasks and
develop pupils’ higher-order
reading and writing skills?
http://www.estyn.gov.uk/download/publication/24900
3.3/llythrennedd-yng-nghyfnod-allweddol-3-mehefin2012/
http://www.estyn.gov.uk/download/publication/24897
6/literacy-in-key-stage-3-june-2012/
Cwestiynau...
Questions…