Transcript Διαφάνεια 1

Αξιοποίηση των ΤΠΕ
στη Διδακτική πράξη
Μανικάρου Μεταξούλα, φιλόλογος,
δρ. Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
[email protected] και [email protected]
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
1
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ ή Νέες Τεχνολογίες αντί Πληροφορική
* Τεχνολογίες που επιτρέπουν την επεξεργασία και τη
μετάδοση μιας ποικιλίας μορφών αναπαράστασης της
πληροφορίας (σύμβολα, εικόνες, ήχος, βίντεο) και
τα μέσα που είναι φορείς αυτών των μηνυμάτων
ΤΠΕ: ορισμός
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
Νέοι ρόλοι
(Κόμης, 2004: 16)
* Σύνολο των δεξιοτήτων, τεχνικών και γνωστικών για
την επίλυση προβλημάτων σχετικά με την
πληροφόρηση και την επικοινωνία (Κυρίδης, 2003:40)
Ηλεκτρονικός Υπολογιστής (Η/Υ):
● με δυνατότητες πολυμέσων: καταγραφή, επεξεργασία και
αποθήκευση κειμένου, ήχου, κινούμενης εικόνας και βίντεο (και τον
μεταξύ τους συνδυασμό)
● με δυνατότητες υπερμέσων, μη γραμμική σύνδεση του
υπερκειμένου και των πολυμέσων μέσω συνδέσμων (links) σε
αλληλεπίδραση με το χρήστη
● με δυνατότητες τηλεπικοινωνιών μεταξύ ανθρώπων και
συσκευών και συσκευών μεταξύ τους, πρόσβαση σε βάσεις
δεδομένων, τράπεζες πληροφοριών, ανάπτυξη και χρήση δικτύων
υπολογιστών…
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
2
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ: ορισμός
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
Νέοι ρόλοι
● Στη διοίκηση της εκπαίδευσης (διοίκηση και
διαχείριση των εκπαιδευτικών μονάδων ψηφιακές υπηρεσίες πληροφόρησης προς τους
πολίτες)
● Ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο εργαλείο (διδασκαλία βασικών δεξιοτήτων
χειρισμού Η/Υ, διδασκαλία Πληροφορικής,
ψηφιακός γραμματισμός)
● Ως μέσο διδασκαλίας άλλων μαθημάτων
(εκπαιδευτικά λογισμικά & περιβάλλοντα).
● Ως μέσο επικοινωνίας
● Εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
3
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ: ορισμός
 Η «πληροφοριοποίηση» της κοινωνίας «πληροφοριακή κουλτούρα»
 Προσαρμογή του σχολείου στα νέα δεδομένα
τεχνολογικής εξέλιξης
- γενική κρίση του εκπαιδευτικού συστήματος,
- διδακτικά πλεονεκτήματα βελτίωση των
διαδικασιών διδασκαλίας/ μάθησης…
Λόγοι
- ελκυστικός τρόπος προσέγγισης της μάθησης
Ριζικοί
-ισότητα ευκαιριών και εκδημοκρατισμός σπουδών
μετασχηματισμοί -συμμετοχή σχολείων σε Ευρωπαϊκά προγράμματα
 Επαγγελματική εξέλιξη των σημερινών
Νέοι ρόλοι
μαθητών
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
4
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ: ορισμός
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
Νέοι ρόλοι
√ Εξοπλισμοί (υλικό και λογισμικό) , υψηλής
ποιότητας, δικτυακή υποδομή, συντήρηση /
αναβάθμιση, προσαρμογή στα διεθνή standards
√ Αλλαγή θεσμικού πλαισίου (νομοθεσίας)
√ Παραγωγή ειδικού λογισμικού, δημιουργία
εκπαιδευτικών περιβαλλόντων και συντήρησή τους,
δημιουργία κατάλληλου εκπαιδευτικού / διδακτικού
(ψηφιακού , e-book) υλικού, διαρκής επικαιροποίησή του
√ Ενσωμάτωση των αλλαγών στο πρόγραμμα σπουδών των
μελλοντικών εκπαιδευτικών («καθηγητικές σχολές»,
παιδαγωγικά Τμήματα κλπ.)
√ Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και στελεχών
(διευθυντών, προϊσταμένων, συμβούλων κλπ)
√ Προσαρμογή των διοικητικών δομών στις απαιτήσεις
των ψηφιακών μέσων
√ Αλλαγή μιας γενικότερης «νοοτροπίας»
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
5
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ: ορισμός
● Η διαπίστωση του Seymour Papert
Αν μας δινόταν η δυνατότητα να επαναφέρουμε
στην ζωή από τον 19ο αιώνα έναν πιλότο , έναν
χειρουργό και έναν καθηγητή, πώς θα
αντιδρούσαν σήμερα;
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
Νέοι ρόλοι
καμπίνα χειρισμού αεροσκάφους
χειρουργείο
αίθουσα διδασκαλίας
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
6
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
ΤΠΕ: ορισμός
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ίσως αυτό να είναι το εγγύς μέλλον. . .
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
«Το μόνο που χρειάζεται πια ο κόσμος μας είναι να
δώσουμε σε κάθε παιδί ένα φορητό υπολογιστή»
Νίκολας Νεγκροπόντε, MIT Media Lab, εφ. Το Βήμα, 2-5-2004
Νέοι ρόλοι
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
7
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
Νέος ρόλος του εκπαιδευτικού
 η “αυθεντία“ εγκαταλείπεται – ο εκπαιδευτικός
δεν υποβαθμίζεται, αλλά γίνεται σημαντικότερος
 διευκολύνει το σχηματισμό ομάδων συνεργασίας
και ενθαρρύνει τον μεταξύ τους διάλογο
ΤΠΕ: ορισμός
ενισχύει και υποστηρίζει μαθητικές πρωτοβουλίες
από παρουσιαστής της πληροφορίας (μετωπική διδασκαλία)
Εισαγωγή στην
σε συντονιστή της μαθησιακής διαδικασίας
εκπαίδευση
 σχεδιάζει το περιβάλλον μάθησης, ώστε να προωθείται η
αυτονομία, η αλληλεπίδραση και οι επιλογές
Λόγοι
 εντάσσει την αποκτηθείσα γνώση σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο
 χρησιμοποιεί ποικίλες μεθόδους και στρατηγικές
Ριζικοί
διδασκαλίας για να καλύψει όλα τα ενδιαφέροντα και να είναι
μετασχηματισμοί
πιο ελκυστική η μάθηση
 αξιολογεί τη διαδικασία της δικής του διδασκαλίας
Νέοι ρόλοι
 διευκολύνει τον αναστοχασμό επί της διαδικασίας μάθησης
κάνει χρήση διαφόρων εργαλείων για την παρακολούθηση της
πορείας μάθησης
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
8
Εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
Νέος ρόλος του μαθητή
ΤΠΕ: ορισμός
Εισαγωγή στην
εκπαίδευση
Λόγοι
Ριζικοί
μετασχηματισμοί
Νέοι ρόλοι
 αποτελεί μέλος μιας ομάδας με κοινό στόχο
 αναλαμβάνει την αποπεράτωση έργου
και αναπτύσσει την ανάλογη δράση
 αλληλεπιδρά με συμμαθητές της ίδιας ομάδας για την
εκπλήρωση του στόχου
 αναζητά τη σύνδεση της γνώσης με την πραγματικότητα
 καλλιεργεί τα ταλέντα του και τα χρησιμοποιεί σε όλα
τα γνωστικά πεδία
 επιβλέπει τη διαδικασία μάθησής του και οδηγείται
στην αυτοαξιολόγηση
 αναστοχάζεται την όλη προσπάθεια που κατέβαλε,
στέκεται κριτικά και λαμβάνει αποφάσεις για τη
μελλοντική του δράση
 παρακολουθεί καθημερινά τη διαδικασία της
διδασκαλίας / μάθησής του και τα αποτελέσματά της
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
9
Τρόποι αξιοποίησης των
Τ.Π.Ε. στην εκπαίδευση
Επιμόρφωση
Εκπαιδευτικών
Παιδαγωγική χρήση των ΤΠΕ
στην τάξη
Γνωριμία με τα Εκπαιδευτικά
Λογισμικά
«Ιδανικός δάσκαλος είναι
εκείνος που γίνεται γέφυρα
για να περάσει αντίπερα ο
μαθητής του. Κι όταν πια του
διευκολύνει το πέρασμα,
αφήνεται χαρούμενα να
γκρεμιστεί, ενθαρρύνοντας το
μαθητή του να φτιάξει δικές
του γέφυρες» Ν. Καζαντζάκης
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Ενεργός εμπλοκή των μαθητών
στη μάθηση με τη χρήση των ΤΠΕ
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
10
Μοντέλα εισαγωγής των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
οι Τ.Π.Ε ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο
τεχνοκρατικό
ολοκληρωμένο
πραγματολογικό
- πρώτη
προσπάθεια εισαγωγής (δεκαετία του
1970), υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης –
πιλοτικές εφαρμογές
= απόκτηση γνώσεων πάνω στη λειτουργία των
υπολογιστών και τον προγραμματισμό τους
(τεχνοκρατικό ντετερμινισμό)
όροι: απομονωμένη τεχνική προσέγγιση
κάθετη προσέγγιση
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
11
Μοντέλα εισαγωγής των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
οι Τ.Π.Ε ως στοιχείο γενικής κουλτούρας
και κοινωνικό φαινόμενο
τεχνοκρατικό
ολοκληρωμένο
πραγματολογικό
- σχετικά πρόσφατα (1990-κ.ε.)
= δεν συνιστά ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο
- ένταξη και ενσωμάτωση σε όλα τα μαθήματα (το
φάσμα του προγράμματος σπουδών),
- «διαχέεται», στο σύνολο των μαθημάτων και
σχολικών δραστηριοτήτων… ως έκφραση μιας
ολιστικής, διαθεματικής προσέγγισης της μάθησης
όροι: οριζόντια ή ολιστική προσέγγιση
ενσωματωμένο πρότυπο
Προϋποθέτει διαφορετικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις:
στην επιλογή της γνώσης, της διδακτικής πρακτικής, στην εκπαίδευση και
κατάρτιση των εκπαιδευτικών, στην υλικοτεχνική υποδομή
- βραχυπρόθεσμα μη εφαρμόσιμη
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
 Ανατρέπει
το σύστημα!
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
12
Μοντέλα εισαγωγής των ΤΠΕ στην εκπαίδευση
οι Τ.Π.Ε ως γνωστικό εργαλείο
και στοιχείο γενικής κουλούρας
τεχνοκρατικό
ολοκληρωμένο
πραγματολογικό
= οι
Η/Υ στα σχολεία - μεταβατικό στάδιο:
συνδυασμός των δύο προηγούμενων
προσεγγίσεων (1980-90)
- έμφαση στις γνωστικές και τις κοινωνικές
διαστάσεις της χρήσης της πληροφορικής στην
εκπαιδευτική διαδικασία
όροι: εφικτή ή μικτή προσέγγιση
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
13
Συνοψίζοντας μοντέλα εισαγωγής –
ένταξης – ενσωμάτωσης
Οι ΤΕΠ ως …
Ανεξάρτητο
γνωστικό
αντικείμενο
(1970-80)
Μέσο γνώσης,
έρευνας και
μάθησης (γνωστικό
εργαλείο)- (1980-90)
Μοντέλα
Αφορά
Τεχνοκρατικό
Εκπαιδευτικούς
πληροφορικής
Πραγματολογικό
Στοιχείο γενικής
μόρφωσης
(1990-κ.ε.)
Ολοκληρωμένο
Κοινωνικό φαινόμενο
(1990-κ.ε.)
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Κόμης Β., 2004: 34
Εκπαιδευτικούς
όλων των
ειδικοτήτων
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
14
Η σ υ μ β ο λ ή των ΤΠΕ στην Ε κ π α ί δ ε υ σ η
α. Σε επίπεδο περιεχομένου: ψηφιακό υλικό -μέσω διαδικτύου ή
μέσω CD ή DVD- που οι μαθητές εντοπίζουν, ελέγχουν (ως προς την
εγκυρότητά του, την επικαιρότητά του, τη νομιμότητά του, την πληρότητά του),
μορφοποιούν, συνδυάζουν, ώστε να επιλύσουν κάποιο πρόβλημα
ή να επεξεργαστούν λύσεις προς μια κατεύθυνση.
β. Σε επίπεδο διεκπεραίωσης και οργάνωσης δεδομένων,
πληροφοριών και στοιχείων απαραίτητων για ένα θέμα: online
συζήτηση -είτε ασύγχρονη (discussion list, e-forum ), είτε σύγχρονη
(chat room)- ιστολόγιο (blog), αν πρόκειται να γίνουν σχόλια, ή ένα
wiki, αν πρόκειται για ένα ομαδο-συνεργατικό πρότζεκτ.
γ. Σε επίπεδο προέκτασης των πρακτικών αυτών: WebQuests και
η προέκταση των που είναι τα Webjects (πρότζεκτς μεγάλης διάρκειας).
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
15
Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί τις ΤΠΕ
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
16
Web 2.0
Χαρακτηριστικά
 εργασία με χρήση διαδικτύου
 ανοικτό = ανοιχτή πρόσβαση σε
όλους τους πολίτες- ελεύθερος
κώδικας
 συνεργατικό = ευνοεί τη
συνεργασία, συλλογική δράση και
κοινωνική δικτύωση
 προσωπική έκφραση και διάδοση
των ιδεών – ανάπτυξη της
«ατομικής δημοσιογραφίας»
 δημιουργία και διαμοίραση
περιεχομένου ψηφιακών ή
ψηφιοποιημένων πόρων
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
17
Εκπαιδευτική αξιοποίηση του web 2.0
• Συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης (wikisgoogle sites)
• Διαδικτυακές εγκυκλοπαίδειες (Βικιπαίδεια)
• Ιστολόγια (blogs)
• Εικονικά συνεργατικά περιβάλλοντα Μάθησης
(Second life)
• WebQuests-Ιστοεξερευνήσεις
• Ομάδες συζήτησης (groups google)
• Google earth και google maps
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
18
Wikispaces (www.wikispaces.com)
Οδηγίες χρήσης
• Το λογισμικό wiki παρέχει τη δυνατότητα στα μέλη
μιας ομάδας χρηστών
• να καταθέτουν ισότιμα τη συμβολή τους – να
προσθέτουν, να αφαιρούν, ή να επεξεργάζονται
πολύ γρήγορα και εύκολα το περιεχόμενο μιας
σελίδας wiki- (ιδέες, φωτογραφίες, πηγές κ.α.)
• την παραγωγή ενός κοινού έργου (λ.χ. μια μικρή
σχολική έρευνα, παραγωγή σημειώσεων, ανταλλαγή ιδεών για
ένα αντικείμενο συζήτησης κ.ά.)
• που αναρτάται σε έναν δικτυακό τόπο
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
19
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
μέσα από τα wikis
1. Ανάθεση εργασιών. Οι μαθητές εργάζονται ατομικά ή σε ομάδες σε εργασίες που
έχει κοινοποιήσει ο διδάσκων. 1. Παράδειγμα – 2. Παράδειγμα – 3. Παράδειγμα
 Το πλαίσιο συνεργασίας είναι ρητά ορισμένο και ανατίθενται ρόλοι (πχ.
οργανωτής, συλλέκτης πολυμεσικού περιεχομένου, επιμελητής κειμένου κ.ά.).
 Συχνά η εργασία έχει μια σελίδα πρότυπο με ενδεικτική δομή και λέξεις κλειδιά
και ενδεικτικές πηγές, ώστε να «ευθυγραμμίσει» τους μαθητές.
 Επίσης παρέχονται τα κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας, ενώ ο διδάσκοντας
μπορεί να σχολιάζει βασικά ζητήματα πριν την τελική παράδοση της εργασίας.
2. Επιχειρηματολογία. Στη δραστηριότητα αυτή τίθεται ένα ζήτημα και οι μαθητές
χωρίζονται σε ομάδες και επιχειρηματολογούν υπέρ ή εναντίον (περιβαλλοντική
μόλυνση, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χρήσης της τεχνολογίας,
κοινωνικές επιδράσεις του Διαδικτύου κ.ά.)
3. Γλωσσάρι. Οι μαθητές αναπτύσσουν γλωσσάρι μαθήματος, επεκτείνοντάς το
σταδιακά (θεματικά γλωσσάρια με τη μορφή εγκυκλοπαίδειας).
4. Συνεργατική αξιολόγηση ή καθοδήγηση εργασιών. Μαθητές ορίζονται επικεφαλής
έργων και αναλαμβάνουν να εποπτεύουν ή να αξιολογήσουν την εργασία άλλων
μαθητών – ετεροαξιολόγηση-.
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
20
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
μέσα από τα wikis
5. Συχνές ερωτήσεις/απαντήσεις Οι μαθητές μπορούν να συγκεντρώσουν
και να οργανώσουν τις πλέον συχνές ερωτήσεις για ένα ζήτημα και να τις
αναρτήσουν σε ένα wiki.
6. Μελέτη και εμπλουτισμός λήμματος στη Wikipedia. Η δράση αυτή
απαιτεί σημαντική εκβάθυνση σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα.
Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δράση εξάσκησης σε ξένες
γλώσσες με την προσαρμογή ξενόγλωσσων λημμάτων στα ελληνικά, όπου
το περιεχόμενο διατίθεται χωρίς περιορισμούς (πχ. από την αντίστοιχη
αγγλική έκδοση ενός άρθρου στη Wikipedia).
- Πρόσφατα (Νοέμβριος 2010) το Υπουργείο Παιδείας, απηύθυνε κάλεσμα για
δημόσια διαβούλευση και εξειδίκευση δράσεων http://advisory.ellak.gr.
- Σύμφωνα με την τότε καταγραφή, η ελληνική Wikipedia είχε 56.700 λήμματα, 650
ενεργούς χρήστες και 18 διαχειριστές και ο στόχος που τέθηκε ήταν τα 120.000
λήμματα (Η Αγγλική έκδοση έχει 3.500.000 λήμματα, ενώ η Γαλλική και η
Γερμανική ξεπερνούν αμφότερες το 1 εκατ. λήμματα).
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
21
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
μέσα από τα wikis
7. Μελέτη υπάρχοντος wiki. Η μελέτη της εξέλιξης ενός wiki αλλά και των
συζητήσεων που το συνοδεύουν, μπορεί να αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα
αναστοχασμού για το πώς δημιουργείται και εξελίσσεται η γνώση.
8. Ομαδικά έργα μαθητευόμενων (χώρος συντονισμού και συνεργασίας ομάδων)
και Ομαδικά έργα διδασκόντων (διαμοιρασμός διδακτικών πλάνων,
μαθησιακών δυσκολιών κτλ.)
9. Συνεργατική συγγραφή εμπειριών (περιγραφή επισκέψεων σε μουσεία,
σχολικές εκδρομές, χρήσης ενός λογισμικού κτλ.)
10. Ιστοχώροι μαθημάτων (ανέβασμα και διαμοιρασμός του υλικού που αφορά
ένα μάθημα)
11. Συνεργατικό περιοδικό (συνεργασία για τη δημιουργία του περιοδικού του
σχολείου ή της τάξης κτλ.)
12. Διεθνείς συνεργασίες (γνωριμία με σχολεία-εκπαιδευτικά ιδρύματα από
ολόκληρο τον κόσμο, διαμοιρασμός και συζήτηση για τον πολιτισμό, την
παράδοση, τις καθημερινές συνήθειες, κτλ.)
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
22
1. Διαπροσωπικές σχέσεις –αλληλεπιδράσεις
επικοινωνιακές δεξιότητες
επίτευξη ομοφωνίας και συμβιβασμού
διαπροσωπική λύση προβλημάτων
δεξιότητες εργασίας σε ομάδες
2. Συγγραφή
βελτίωση της ικανότητας αναθεώρησης και επανεξέτασης κειμένων
ευελιξία στην εύρεση εναλλακτικών τρόπων έκφρασης του ίδιου νοήματος
3. Δημοκρατική λειτουργία- μαθητικο-κεντρική μάθηση
ο καθένας μπορεί να συμμετέχει, να επεξεργάζεται, να αλλάζει ή να
συμπληρώνει τα κείμενα άμεσα
τα αποτελέσματα είναι ορατά σε όλους
ο καθένας μπορεί να τα αξιολογήσει, να τα αλλάξει
με τη διεργασία της συζήτησης βελτιώνεται ο μαθητευόμενος και
σχηματίζει τη δική του άποψη, βάσει των πληροφοριών που επεξεργάζεται
η κοινότητα
4. Συνεργασία και όχι ανταγωνιστικότητα
επίκεντρο ο διαμοιρασμός και το συλλογικό προϊόν
υποβαθμίζονται οι έννοιες του «ειδικού» –«έμπειρου» -«καλύτερου»
Οφέλη Wiki στην
εκπαίδευση
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
23
Wikipedia η μεγαλύτερη εγκυκλοπαίδεια
στο internet
• Ο πιο φημισμένος ιστοχώρος wiki με περιεχόμενο χρήσιμο για
εκπαιδευτικές δραστηριότητες
• Ο μεγάλος αριθμός λημμάτων οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στον
αριθμό των… συγγραφέων της εγκυκλοπαίδειας, που είναι, εν
δυνάμει, όλοι οι χρήστες της. Οποιοσδήποτε το επιθυμεί,
μπορεί να διορθώσει ένα άρθρο, να προσθέσει πληροφορίες ή
να δημιουργήσει εξαρχής ένα λήμμα που δεν υπάρχει στην
εγκυκλοπαίδεια
• Η αμεσότητα πρόσβασης στην πληροφορία και ο όγκος των
διαθέσιμων πληροφοριών = πολύτιμα για την οργάνωση
μαθήματος
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
24
http://el.wikipedia.org/ wiki// Πύλη: Κύρια
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
25
Παραδείγματα εφαρμογής wiki
1. Εργασία στην Βικιπαίδεια: Αφού διαβάσεις την εισαγωγή
στη Βικιπαίδεια, να μεταβείς στο αμμοδοχείο και να
γράψεις ό,τι θέλεις για δοκιμή και εξάσκηση.
• Καλό θα ήταν να επισκεφθείς και τους συνδέσμους:
Περισσότερα πάνω στην επεξεργασία και
Περιηγηθείτε στη Βικιπαίδεια
2. ένα wiki για το wiki
3. ένα wiki για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
26
Ιστολόγιο (blog)
Οδηγός δημιουργίας Ιστολογίου στο blogger
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
27
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
μέσα από τα ιστολόγια
1. Αξιοποίηση ενός ιστολογίου από τον διδάσκοντα ώστε να συγκεντρώσει,
οργανώσει και παρουσιάσει όλο το χρήσιμο μαθησιακό υλικό (π.χ.
δημιουργία νέων μαθήματος, με την προσθήκη πληροφοριών όπως: νέα,
επόμενα μαθήματα, περίγραμμα ύλης, προγραμματισμένα γεγονότα κλπ.).
Δημιουργία περιγραμμάτων μαθημάτων και δραστηριοτήτων και
συνεργασία με άλλους διδάσκοντες για διαμοιρασμό υλικών, ιδεών για
την εκπαιδευτική διαδικασία κ.ά.
2. Δημιουργία κοινότητας συζήτησης με τους μαθητές να εμπλέκονται σε
ανταλλαγή απόψεων, επιχειρηματολογία κλπ. πάνω σε υπάρχοντα άρθρα
που έχει δημιουργήσει ο διδάσκων ή επιτρέποντας και την ανάρτηση νέων
άρθρων από τους μαθητές. Ο διδάσκων παρεμβαίνει, θέτει ερωτήσεις,
χωρίς να κατευθύνει τη ροή της συζήτησης, εκτός αν παρεκκλίνει αισθητά,
εποπτεύει τα τυχόν απρεπή σχόλια κλπ.
3. Δημιουργία ατομικών ιστολογίων για κάθε μαθητή, τα οποία
διασυνδέονται με το κεντρικό ιστολόγιο του μαθήματος. Στο ιστολόγιό του
ο κάθε μαθητής μπορεί να αναρτά τις εργασίες του (διαδραματίζοντας και
το ρόλο ενός e-portfolio, δηλαδή ντοσιέ εργασιών μαθητή), σκέψεις για το
μάθημα, τις πηγές τις οποίες έχει προσπελάσει κ.ά.
4. Δημιουργία σχολικής εφημερίδας – ανάρτηση εργασιών
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
28
i-create
Η Εκπαιδευτική Tηλεόραση περνά στην ψηφιακή εποχή
δημιουργεί την πλατφόρμα νεανικής δημιουργίας i-create (με την υποστήριξη του
Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου)
= μια πλατφόρμα νεανικής δημιουργίας, ανοιχτή στην εκπαιδευτική κοινότητα
προσφέρει ένα περιβάλλον συνεργασίας, δημιουργίας, προβολής,
διαμοιρασμού, συγκέντρωσης και επιμέλειας των ατομικών ή συλλογικών
ψηφιακών έργων (βίντεο, ιστολόγια, podcast, videocast, συμμετοχή σε διαδραστικά
εκπαιδευτικά παιχνίδια)
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
29
Google Docs
 Η υπηρεσία Google Docs παρέχει δωρεάν μια σειρά από
εξαιρετικά εργαλεία για διαδικτυακή δημιουργία,
επεξεργασία και διανομή κειμένων, λογιστικά φύλλα και
παρουσιάσεις.
 Δεν απαιτείται η εγκατάσταση προγραμμάτων στον
υπολογιστή του χρήστη και η επεξεργασία των αρχείων
απαιτεί απλά την ύπαρξη ενός φυλλομετρητή και την
εγγραφή στην υπηρεσία.
 Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να οργανώσει σε θεματικούς
καταλόγους τα αρχεία του, να αποστείλει πρόσκληση με
δικαιώματα συνεργατικής επεξεργασίας των αρχείων σε
τρίτους. Επίσης παρέχεται η δυνατότητα ανάρτησης αρχείων
doc, pdf, ppt και αρχείων video αλλά και τη μετατροπή
αρχείων Google Docs σε doc, pdf, HTML, zip κ.ά.
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
30
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
με τα Google Docs
1. Ανάρτηση περιεχομένου από τον διδάσκοντα ή τους
μαθητές, το οποίο είναι προσπελάσιμο από
οποιοδήποτε υπολογιστή.
2. Συνεργατική δημιουργία περιεχομένου και εργασιών
τόσο μεταξύ των μελών μιας τάξης όσο και μεταξύ
μαθητών από άλλα σχολεία.
3. Υποκατάσταση άλλων πρακτικών (όπως φωτοτυπίες κλπ)
καθώς μπορούν να κοινοποιούνται σε όλους τους
μαθητές οι νέες εργασίες ή άλλα έγγραφα.
4. Δυνατότητα εύκολης πρόσβασης από φορητές συσκευές.
5. Δημιουργία αρχείου εγγράφων για συγκεκριμένα
ζητήματα, έννοιες κλπ.
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
31
Ενδεικτικές προτάσεις –
οδηγίες χρήσης
με τα google docs και google sites
• Οδηγός χρήσης των google docs
• Βήματα δημιουργίας ερωτηματολογίου στο
google docs (on-line φόρμα αξιολόγησης)
• Δημιουργία διαγωνισμάτων με τα google docs
• Δημιουργία ιστοσελίδας με Google
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
32
Τι είναι τα WebQuests?
• ελληνικοί όροι: Ιστοεξερευνήσεις - Δικτυακές αποστολές
Η «ιστοεξερεύνηση» είναι «…η εκπαιδευτική δραστηριότητα
(εντάσσεται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα), κατά την οποία οι
περισσότερες ή και όλες οι πληροφορίες που απαιτούνται για
την επίλυση ενός προβλήματος ή για τη σύνθεση μιας
γνωστικής ενότητας, προέρχονται από το Διαδίκτυο...»
(ορισμός του Bernie Dodge εισηγητή του όρου, WebQuest)
 Πρόκειται για οργανωμένη /ελεγχόμενη παιδαγωγικά
δραστηριότητα, όπου υπάρχουν όλα τα βήματα,
ενσωματωμένα σε μια ενιαία συλλογή.
http://webquest.org/index.php
http://www.thirteen.org/edonline/concept2class/webquests/index.html
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
33
Δυνατότητες διδασκαλίας και μάθησης
με τα WebQuests
= δραστηριότητα κατευθυνόμενης διερεύνησης: οι μαθητές αναλαμβάνουν
να λύσουν ένα πρόβλημα και αξιοποιούν το Διαδίκτυο ως βασική πηγή
πληροφορίας
τα Web Quests
 σχεδιάζονται και οριοθετούν τη δραστηριότητα των μαθητών
 εστιάζουν στη χρήση της πληροφορίας, παρά στην απλή αναζήτησή της
 οι μαθητές καλλιεργούν την αναλυτική, συνθετική σκέψη, την κριτική
ικανότητα, συνεργατική μάθηση
αναπτύσσουν δεξιότητες των ΤΠΕ
βοηθούνται να μη «ναυαγήσουν»
 διευκολύνουν τον εκπαιδευτικό στο σχεδιασμό μαθημάτων (ορίζουν τα
συστατικά στοιχεία και τη δομή τους)
Web Quests: Ένας νέος τύπος εκπαιδευτικής δραστηριότητας που εντάσσει και
αξιοποιεί το διαδίκτυο ως πηγή πληροφοριών και δραστηριοτήτων (άρθρο των Ι.
Κουφόπουλου και Γ. Μούκα)
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12 Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
34
Τι είναι τα WebQuests - Τα στάδια ενός WebQuest
εισαγωγή
αποστολήζήτημα
διαδικασία
αξιολόγηση
συμπεράσματα
Τι είναι ένα Webquest ? – Οδηγίες για να δημιουργήσουμε
ένα Web quest
WebQuest: Κώστας Καρυωτάκης, ποιητής, δημόσιος υπάλληλος, αυτόχειρ
Αναπλάθοντας δημιουργικά τη ζωή και το έργο του Καββαδία. Από τη διήγηση
στη μίμηση
WebQuests: Πώς μπορεί να «συνδεθεί» η αίθουσα διδασκαλίας με το
Διαδίκτυο! Παράδειγμα από τη διδασκαλία των Γερμανικών στη Δημόσια
Εκπαίδευση
Οι δυνατότητες χρήσης των WebQuests από τα «παραδοσιακά» μαθήματα του
ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Η περίπτωση των Θρησκευτικών
Στη διεύθυνση http://webquest.gr/ υπάρχει ένας δικτυακός τόπος
αφιερωμένος στις ιστοεξερευνήσεις (δημιουργοί: Θ. Αγοραστούδης και Γ. Σαλονικίδης)
σελίδα του
καθηγητή
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
35
Περιβάλλοντα μάθησης
μέσω διαδικτύου
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
36
Συστήματα Διαχείρισης
περιεχομένου και μάθησης
(CMS Content Management Systems) (LMS Learning Management Systems)
Joomla, Moodle, Drupal, EClass, PostNuke κ.ά.
- εξυπηρετούν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning)
- Online ανάρτηση υλικού μαθημάτων.
- Αξιολόγηση σπουδαστή µε online ερωτήσεις, τεστ κλπ.
- Φόρουµ συζητήσεων (e-forum) (Οι συζητήσεις μπορούν να
διεξάγονται µε την επίβλεψη μιας ομάδας, προκειμένου να
ανταλλάσσονται σημειώσεις και να συζητούνται συγκεκριμένα θέματα στο
ενδιάμεσο των μαθημάτων και αυτό το καθιστά δημοφιλή επιλογή).
Δημοφιλές το Moodle. Στη διεύθυνση
http://moodle.org/course/view.php?id=49 υπάρχει η ελληνική κοινότητα
υποστήριξης του Moodle (σχέδια μαθήματος, οδηγοί βοήθειας και
υποστήριξης, γραμμένα στα ελληνικά)
Συνοπτικός οδηγός χρήσης του Moodle για τον καθηγητή
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
37
Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση sch.gr
εγγραφή…
http://e-learning.sch.gr/
βασίζεται στο λογισμικό ανοικτού κώδικα Moodle
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
38
Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση η-τα@ξη
http://eclass.sch.gr/
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
39
Παραδείγματα
εκπαιδευτικής αξιοποίησης
του διαδικτύου
◘ Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση & Δια βίου Μάθηση» (Ψηφιακή
βιβλιοθήκη – Αρχική – Περισσότεροι τύποι περιεχομένου)
◘ Κέντρο εξ αποστάσεως Επιμόρφωσης (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο)
◘ http://www.eduportal.gr/ (του Υ.Π.Δ.Μ.Θ. είναι η διεύθυνση http://e-yliko.gr)
◘ Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα (www.greek-language.gr) :
o παραδείγματα διδακτικής αξιοποίησης των ηλεκτρονικών λεξικών και των σωμάτων
κειμένων
o διδακτικές δοκιμές που αφορούν στο μάθημα «Έκθεση-Έκφραση»
o εργαστήριο Αρχαιομάθειας: ηλεκτρονικές ασκήσεις
◘ Ελληνική Επιστημονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας
στην Εκπαίδευση
◘ Διαδίκτυο & Διδασκαλία: Εξαιρετική ιστοσελίδα της Τερέζας Γιακουμάτου. Στην
ενότητα «από τη θεωρία στην …πράξη» υπάρχουν προτάσεις διδασκαλίας που
«αξιοποιούν τη διαδικτυακή κοσμογονία»
◘ e-Paideia.net: Δικτυακή Πύλη εκπαιδευτικού υλικού (για εκπαιδευτικούς και
μαθητές)
◘ Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
◘ www.pi-schools.gr
◘ http://digitalschool.minedu.gov.gr/
Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία
1. Δικτυακοί τόποι για φιλολόγους
Παρατίθενται δικτυακοί τόποι για τα φιλολογικά μαθήματα (Γλώσσα, Λογοτεχνία, Ιστορία). Το
υλικό είναι από «Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα
Στήριξης Επιμόρφωσης. Τεύχος 3: Κλάδος ΠΕ02», ΙΤΥ, Πάτρα, Νοέμβριος 2010.
2. 101 ιδέες για πρωτοπόρους εκπαιδευτικούς-Φιλολογικά
3. Κόμης Β, Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της
Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Κλειδάριθμος, Αθήνα 2004.
4. Ν. Τσέλιος, Εκπαιδευτική αξιοποίηση των υπηρεσιών Web 2.0, 2011.
5. Κυρίδης, Α., Δρόσος, Β. & Τσακιρίδου, Ε. (επιμ.), Ποιος φοβάται τις νέες τεχνολογίες;
Τυπωθήτω, Αθήνα 2003
6. Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης
Επιμόρφωσης. Τεύχος1, Γενικό Μέρος, ITY, Πάτρα, Φεβρουάριος 2010.
7. Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης
Επιμόρφωσης. Τεύχος3: Κλάδος ΠΕ02, ITY,Πάτρα, Απρίλιος 2008.
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
41
Πώς αλλάζουν
οι καιροί ! ! ! …
2ο Συνέδριο “Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ
στην Εκπαιδευτική Διαδικασία”
Σημασία δεν έχει τι μπορούν να κάνουν τα εργαλεία για εμάς,
αλλά πώς ΕΜΕΙΣ μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε
αποτελεσματικά
Εισαγωγική επιμόρφωση νεοδιόριστων, ΠΕΚ Πάτρας 2011-12
Μεταξούλα Μανικάρου, ΠΕ02 - [email protected]
42