PowerPoint van Laura Nys: Transactionele analyse en sociale rollen.
Download
Report
Transcript PowerPoint van Laura Nys: Transactionele analyse en sociale rollen.
Transactionele
analyse en sociale
rollen
Persoonlijkheid : persoon in rol
Persoon: vertolker van rollen
Manier van invulling van rol = weerspiegeling van
essentie
Model ontwikkeld sociale rollen en mens-zijn
hoort bij elkaar.
Privé wereld
Organisatie wereld
Professionele wereld
Dezelfde persoon wordt vanuit verschillende
perspectieven geconfronteerd afhankelijk van in
welke rol ze zitten
= Coherent systeem
Opvattingen, gevoelens, gedrag, perspectief
Realiteit en relaties
Elke rol verwijst naar specifieke kijk op realiteit en
referentiekader
= Hoe mensen = rollen + bijhorende houding,
gevoel, gedrag en perspectief in realiteit en
relaties kunnen integreren
Essentie en karakteristieken door wijze waarop
rollen integreren en stijl waarmee rollen invult
Belangrijk uitgangspunt Transactionele analisten:
Mens zelfs = OK
Anderen = fundamenteel ook OK
Op basis van rollen
Sommige rollen NIET OK
vb. gewelddadig crimineel.
Vandaag de dag = rollen innemen
Bijna onmogelijk om zichzelf met klein aantal rollen
te identificeren.
Om dit goed uit te voeren professionele en
autonome houding aannemen
Autonomie = loslaten van niet langer passende
patronen belemmerd ervaren.
Rollen onderscheiden manier waarop wij ze
ervaren.
Ego-overeenkomst rol ervaren als passend bij
bewustzijn
Afhankelijk van situatie en context
Sommige rollen meer passend bij persoon.
Innerlijk komt tot uiting in rol, staat niet op zichzelf.
Professionaliteit = bepaalde rollen bewust kunnen
activeren of uitschakelen.
Situaties en contexten structureren om passende
prikkels te bieden om rollen te activeren.
Privé-rol kan soms spontaan opduiken in privésituatie rol prioriteit bij andere
= beschikbaarheid of gebruik van informatie
passend bij rol.
Omvat vermogen om verscheidene rollen
situationeel en in kader van context aan te
pakken.
Rolverscheidenheid
+ bevordert = wijzen van omgang & omstandigheden
Mentale energie, tijd & aandacht schaars
Oneconomisch omgaan = uiting minachting
Gebrek aan efficiëntie weinig tijd en energie
voor privé-relaties (tussen collega’s en werkgroepen)
Zowel in bedrijven, sociale of politieke organisaties
gezondigd tegen economie
Rolfixatie en uitsluiting
Beperking van rolactivering en –deactivering
Rolcontaminatie
Structurele overlapping van = rollen, zonder dat persoon zich bewust van is.
Rolverwarring
Binnen rol sprake van inconsistentie
Rolgewoonten
Gewoonten die niet overeenkomen met situatie, context en verwachte
noodzakelijke rol
Functionele beperkingen
Psychische inspanning nodig om rollen te activeren en deactiveren.
Duitse econoom
Grondlegger van systematische TA
2007 winnaar Eric Berne Memorial Award
Dankzij hoofdstuk: TA en sociale rollen
Afbeeldingen
1) Keizer&co. Transactionele analyse. Geraadpleegd op 10
december 2013, op http://www.keizerco.nl/r53/
2) Schmid, B. (2008). Transactionele analyse en sociale rollen.
Strook, (pp.1-13)
3) Instituut voor Systeem Consulting. (2013). Vergader en
lesmateriaal. Geraadpleegd op 10 december 2013 op
http://www.systemischeprofessionalitaet.de/berndschmid/tagungsmaterialien_bss.ht
ml