Transcript سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت

‫پاییز ‪1390‬‬
‫‪...........................................................‬‬
‫‪...........................................................‬‬
‫‪........................................‬‬
‫‪..........‬‬
‫‪.........................................‬‬
‫‪...........‬‬
‫استاد ‪:‬‬
‫تهیه اسالید ‪:‬‬
‫‪................‬‬
‫‪...........‬‬
‫‪................‬‬
‫‪ .1‬ماهیت ومفاهیم تئوری‬
‫‪ .8‬سازمانها ‪ :‬سیستم های عقالیی ‪ ،‬طبیعی ‪،‬باز‬
‫‪ .2‬سیر تطوروتحول تئوریهای سازمان‬
‫‪ .9‬نظریه عمومی سیستمی ‪ G.S.T‬و تئوری اقتضایی‬
‫‪ .3‬سطططططططططوو تجزیططططططططه و تحلیططططططططل ‪ -1:‬سططططططططط‬
‫بوروکراسی‬
‫‪ .4‬سطوو تجزیه و تحلیل ‪-2:‬سط سازمان‬
‫‪ .10‬هفت الگوی کارساز مینتزبرگ‬
‫‪ .11‬هفت اس مکنزی‬
‫‪ .5‬سطوو تجزیه و تحلیل ‪-3 :‬سط کارگاه‬
‫‪ .12‬دیسیپلین ها‬
‫‪ .6‬سطوو تجزیه و تحلیل ‪-4 :‬سط تکنیک‬
‫‪ .13‬مدیریت تحول و نظریه آشوب‬
‫‪ .7‬نهاد و نهادگرایی‬
‫‪ .14‬نظریه های جدید (نظریه سلولی و ‪)...‬‬
‫(اس های نرم و اس های سخت)‬
‫(کارآفرینی‪،‬سازمان چابک‪،‬سازمان مجازی و ‪)...‬‬
‫آیه‪ :‬فاطر‪44/‬‬
‫ف كانَ عاقِ َب ُة ا َّلذِینَ مِنْ‬
‫أَ َو َل ْم َیسِ ی ُروا فِي ْاْلَ ْر ِ‬
‫ض َف َی ْن ُظ ُروا َك ْی َ‬
‫شدَّ ِم ْن ُه ْم قُ َّو ًة َو ما كانَ َّ‬
‫َّللاُ لِ ُی ْع ِج َزهُ مِنْ َ‬
‫َق ْبلِ ِه ْم َو كا ُنوا أَ َ‬
‫ش ْي ٍء فِي‬
‫ض إِ َّن ُه كانَ َعلِیما ً َقدِیراً‬
‫السماوا ِ‬
‫ت َو ال فِي ْاْلَ ْر ِ‬
‫َّ‬
‫آیا آنان در زمین نگشتند تا ببینند عاقبت كسانى كه پیش از آنها بودند چگونه‬
‫بود؟! همانها كه از اینان قویتر [و نیرومندتر] بودند؛ نه چیزى در آسمانها و نه‬
‫چیزى در زمین از حوزه قدرت او بیرون نخواهد رفت؛ او دانا و تواناست‪.‬‬
‫مقدمه‬
‫ويژگي‌ها تعيينااننعه ااانعحوضرنع ياهعوعود ااانعووااغحعراااغريعوعيدننا ريع ااه ع ااا وعشاافه ع‬
‫حضعرم معزمن ه‌ه عمي‌ شاعهاهعردااعرماهع اهع اهعثع عاوعح‌هگغ ي‌ها تعو ان عوع هر‌نا عحضعوغرما ع‬
‫وع ا ا زم ن‌ه عمي‌‌ ااهحح‪ .‬رد اااعرا ااغريعحضعود ااانعحرضرتعرهمن ااثعوع ااهعثعزيا ا حتع غره اااع ااغح‪ .‬حضع‬
‫قنقثع«يدنن » دگ نهعورقينثعپ دارضعحضعزناگيعود انعماسغبع غرهاشا‪.‬‬
‫اداعمينيعههعهمهعچنزعح‌هگغنع غرهاع‌هحدااعوعقا نغنعيدننا ع اهعرسان ضتعرزعپاداان‌ه تعوغرما ع‬
‫ا همعوعما اانشع غره اااعش ااا‪ .‬رد اااعيدنن ا عحضعع ااغمعند ااهتعه ااهعع اامعم ااادهيثعنن ازعش ا ه‌رتعرزعونع‬
‫ر ث عشت بعوععمقع يشت تع غرهاعحرشث‪ .‬چهرعههعحضعردااعع اغمعرداانعوعرنا شارعر اهرحعييناننع‬
‫ه انعر ثع هع ال عع غمعرجهبيعههعرزعثب يعوعقطينثع يشت تع ه غضحرضعر ث‪.‬‬
‫سازمان به عنوان یک پدیده اجتماعی‬
ORGANIZATION AS A SOCIAL PHENOMENON
SRPs
)‫کاربردی (عملی‬
)Type of Analysis(
‫نوع تجزیه و تحلیل‬
‫نظری‬
Theoretical
Applied (Practical)
‫کالن‬
‫مدیریت استراتژیک‬
‫جامعه شناسی سازمانی‬
Strategic Management
(SM)
Organizational Sociology
(OS)
‫میانه‬
‫خرد‬
micro
meso
‫بهبود و بازسازی سازمان‬
)Type of Analysis(
‫سطح تجزیه و تحلیل‬
macro
)‫(توسعه سازمان‬
‫تئوری سازمان‬
Organization Development
(OD)
Organization Theory
(OT)
‫مدیریت منابع انسانی‬
‫رفتار سازمانی‬
Human Resource Management
(HRM)
Organizational Behavior
(OB)
‫سیر تحول و تطور مدیریت منابع انسانی‬
‫تاریخ‬
‫دوره‬
‫نام دوره‬
‫(‪)1760‬‬
‫دوره اول‬
‫دوره رفاه‬
‫(‪)١۹١٠-١۹40‬‬
‫دوره دوم‬
‫مدیریت کارکنان‬
‫(‪)١۹۴٠-١۹8٠‬‬
‫دوره سوم‬
‫مدیریت منابع انسانی‬
‫(‪)١۹8٠-2000‬‬
‫دوره چهارم‬
‫مدیریت سرمایه انسانی‬
‫(تا کنون‪)2000-‬‬
‫دوره پنجم‬
‫مدیریت اسالمی‬
‫(تا کنون‪ -‬بعثت)‬
‫اسالم‬
‫واژه‬
‫نیروی اسب‬
‫‪horse force‬‬
‫قدرت یدی‪ /‬نیروی کار‬
‫‪Work force/Manpower‬‬
‫کارکنان‬
‫‪Personal‬‬
‫مدیریت منابع انسانی‬
‫‪HRM: Human Resource Management‬‬
‫مدیریت سرمایه انسانی‬
‫‪HAM: Human Asset Management‬‬
‫خلیفه َّللا‬
‫انقالب صنعتی‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫‪ -1‬عصر اولیه‬
‫‪ .1‬رزعر تارتع قثعرشهعنغعيعمادهيثعووغحعحرشتهعر ث‪.‬‬
‫‪ .2‬ر س ا نعهم ااغرضنعحض ا هعم ا وهيع ااغحنعوعم ااادهيثع د اااعمت‬
‫زناگيعمي‌ غح‪.‬‬
‫ً‬
‫ه‬
‫‪ .3‬ر هرحعک مالعمشدغ عتهنهعم دات جعزناگيعوعغذرع غحن‌رنا‪.‬‬
‫ا ع ا عرد اااع‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫‪ -2‬عصر شکار‬
‫‪ .1‬اولين مدل مديريتي همان جمع‌آوري شکار بوسيله گروه‌هاي کوچک است ‪.‬‬
‫‪ .2‬مرحله ظهور داده‌ها ‪.‬‬
‫‪ .3‬سبک مديريت آمرانه (چماقي‪ ،‬شکار به کمک گرز ونيروي بازو‌) ‪.‬‬
‫‪ .4‬برد مديريت محدود‪.‬‬
‫‪ .5‬آشنايي تدريجي با شيوه کار‪.‬‬
‫‪ .6‬نوع برخورد متأثر از روند موجود‬
‫‪ .7‬عصر نام‌گذاري (اشياء و حيوانات)‬
‫‪ .8‬کيفيت آموزش‪ ،‬کارآموزي‪ ،‬نوآوري در کنار استاد‬
‫‪ .9‬توانايي فرد در کار؛ به اندازه توليد غذا براي خود‬
‫‪ .10‬چيزي به نام انبار کردن و نگهداري وجود نداشته است‬
‫‪ .11‬عرضه کمتر از تقاضا‬
‫‪ .12‬اين دوره هزاران سال طول کشيده است‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫عصر کشاورزی‬
‫‪ .1‬مديريت شالقي‪.‬‬
‫‪ .2‬برد مديريت گسترده نزولي ولي بازهم محدود‪.‬‬
‫‪ .3‬نيروي بازوي قوي‌‪.‬‬
‫‪ .4‬دوره انسان بزرگ (پير دانا)‪.‬‬
‫‪ .5‬کيفيت آموزش حالت مکتبي‪.‬‬
‫‪ .6‬توانايي فرد درکار به اندازه توليد غذا براي خود و افراد خانواده ‪.‬‬
‫‪ .7‬براي اولين بار توليد بيش از تقاضا (عرضه بيش از تقاضا)‪.‬‬
‫‪ .8‬نياز به انبار و انبارداري بوجود مي‌آيد‪.‬‬
‫‪ .9‬اين دوره صدها سال طول کشيده است‪.‬‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫تمدن های عمده جهان‬
‫‪ .1‬تمدن ايران‬
‫‪ .2‬تمدن مصر‬
‫‪ .3‬تمدن يونان‬
‫‪ .4‬تمدن رم‬
‫‪ .5‬تمدن چين‬
‫‪ .6‬تمدن ارتش‌ها‬
‫ن اسالمي‬
‫‪ .7‬تمد ‌‬
‫‪ .8‬تمدن غرب‬
‫‪ .9‬حاکميت‌هاي مقتدر در طول دوره تاريخ و قبل از تاريخ و‪...‬‬
‫‪ -3‬انقالب صنعتی‬
‫)شکل گيری گروه ‪ ،‬سازمان غير رسمی‪ ،‬تئوری ها و پارادایم های مدیریت)‬
‫‪ .5‬اختراع ماشین بخار‬
‫‪ .4‬تالش برای دستیابی‬
‫به وسیله حمل و نقل‬
‫مناسب برای حمل کاال‬
‫‪ .3‬نیاز به بازار‬
‫‪ .2‬افزایش تولیدات‬
‫کشاورزی‬
‫‪ .1‬تغییر روش تولید در‬
‫کشاورزی به صورت‬
‫آیش در هلند‬
‫‪ .6‬تحوالت صنعتی‬
‫عظیم و انقالب صنعتی‬
‫‪ .7‬بروز نتایج حاصل از‬
‫انقالب صنعتی‬
‫‪ .8‬مهاجرت زمین داران‬
‫به شهرها‬
‫‪ .9‬پایه گذاری صنعت‬
‫توسط ایشان‬
‫‪ .10‬مهاجرت کارگران‬
‫از روستاها به شهرها‬
‫‪ .15‬نیاز به شیوه های‬
‫جدیدی از مدیریت‬
‫‪ .14‬تشکیل اتحادیه‬
‫های کارگری‬
‫‪ .13‬افزایش آگاهی آنان‬
‫از مسائل‬
‫‪ .12‬آموزش کارگران‬
‫برای تولید بیشتر‬
‫‪ .11‬نیاز به کارگران‬
‫متخصص‬
‫‪ .16‬ظهور روش های‬
‫جدید در تولید‬
‫‪ .17‬ظهور و شروع‬
‫شکل گیری مکاتب‬
‫مختلف مدیریت‬
‫‪ .18‬تخصصی شدن‬
‫مدیریت در موضوعات‬
‫‪ .19‬ظهور و شکل‬
‫گیری مدیریت منابع‬
‫انسانی و سرمایه‬
‫انسانی‬
‫‪ .20‬شکل گیری‬
‫مدیریت رفتار سازمانی‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫‪ -4‬عصر صنعتی‬
‫‪ .1‬نيروي بازو و اشتغال همه جانبه و فراگير‬
‫‪ .2‬توليد انبوه‬
‫‪ .3‬جدايي مالکيت از مديريت‬
‫‪ .4‬با توجه به منطق باال شروع جنبش‌هاي مديريتي‬
‫‪ .5‬آموزش‌‌هاي تخصص ي‬
‫‪ .6‬تقسيم‌کار‬
‫‪ .7‬تبديل اطالعات به دانش‬
‫‪ .8‬کاهش حجم درمنابع به خصوص اطالعات و افزايش کاربري‌‬
‫‪ .9‬سرمايه منبع استراتژيک به شمار مي‌آمد‬
‫‪ .10‬نيروي کار و مديريت بر همه چيز چيره شد‬
‫‪ .11‬عناصر توليد تکامل يافت‬
‫‪ .12‬غير از جسم از فکر هم استفاده شد‬
‫‪ 150 .13‬سال طول کشيد‪.‬‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫عصر اطالعات ودانش‬
‫‪ .1‬دانش منبع استراتژيک است‬
‫‪ .2‬دانش تجزيه و تحليل و طراحي سيستم اهميت دارد‪.‬‬
‫‪ .3‬دوره مديريت اطالعات است‬
‫‪ .4‬همه به دنبال اطالعات‌اند‬
‫‪ .5‬کاهش اشتغال در توليد مواد غذايي‬
‫‪.6‬افزايش توليد و پردازش اطالعات‬
‫‪ .7‬استفاده از قدرت تفکر‬
‫‪ .8‬حاکميت کامپيوتر و تکنولوژي‬
‫‪ .9‬تخمين عمر اين دوره ‪50‬تا ‪ 60‬سال‪.‬‬
‫مدیریت در دوره های مختلف تاریخی‬
‫عصر خرد و‬
‫فرزانگی (حکمت)‬
‫‪ .1‬دوراني را که در آستانة ورود به آن هستيم عصر خرد‪ ،‬فرزانگي و حکمت پيش‌بيني مي‌کنند‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫‪ 5000‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 4000‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 4000‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 2700‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 2600‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 2000‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 1800‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫‪ 1491‬سال قبل از‬
‫میالد‬
‫از ‪ 1100‬تا ‪ 600‬سال‬
‫قبل از میالد‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(دوره قدیم یا کهن)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سومریها‬
‫تأکید بر ضرورت حفظ سوابق به مثابه یک فن کنترل‬
‫مصریها‬
‫اهتمام به امور طراحی‪ ،‬برنامه ریزی‪ ،‬سازماندهی‪ ،‬و کنترل در ساخت اهرام ثالثه‪.‬‬
‫چینیها‬
‫اقدام به ساخت دیوار بزرگ ‪ 1500‬مایلی در چین‬
‫مصریها‬
‫تشططخیص ضططرورت و اهمیططت برخططورد منصططفانه و صططادقانه در مططدیریت و اسططتفاده از‬
‫مصاحبه برای روان درمانی‪.‬‬
‫مصریها‬
‫استفاده از عدم تمرکز در سازماندهی‬
‫مصریها‬
‫حمورایی‬
‫تشطططخیص ضطططرورت اسطططتفاده از تقاضطططای مکتطططوب بطططرای درخواسطططت کارکنطططان و بطططه‬
‫کارگیری نیروها و مشاوران ستادی‬
‫اسطططتفاده از مسطططتند سطططازی و آوردن شطططاهد بطططرای کنتطططرل؛ تعیطططین حطططداقل دسطططتمزد؛ و‬
‫تشخیص قابل تفویض نبودن مسئولیت‪.‬‬
‫یهودیان‬
‫به کارگیری مفاهیم سازمان‪ ،‬خط فرماندهی‪ ،‬و اصل استثناء در مدیریت‪.‬‬
‫چینیها‬
‫تشخیص ضرورت سازماندهی‪ ،‬برنامه ریزی‪ ،‬هدایت و کنترل در مدیریت‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(دوره قدیم یا کهن)‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫‪ 500‬سال قبل از میالد‬
‫چینیها‬
‫‪ 500‬سال قبل از میالد‬
‫سان تزو‬
‫تشخیص ضرورت برنامه ریزی‪ ،‬هدایت و سازماندهی‬
‫‪ 400‬سال قبل از میالد‬
‫کوروش‬
‫تشططخیص ضططرورت توجططه بططه روابططط انسططانی و مطالعططه حرکططت سططنجی‪ ،‬طراحططی جططا و‬
‫مکان‪ ،‬و مدیریت مواد‪.‬‬
‫‪ 400‬سال قبل از میالد‬
‫سقراط‬
‫توجه به جهان شمول بودن مدیریت‪.‬‬
‫‪ 400‬سال قبل از میالد‬
‫گزنفون‬
‫تشخیص اینکه مدیریت یک هنر مستقل است‪.‬‬
‫‪ 350‬سال قبل از میالد‬
‫یونانیها‬
‫ابداع روش علمی برای انجام امور و استفاده از موسیقی برای تنظیم فواصطل زمطانی‬
‫انجام کارهای سخت و تکراری‪.‬‬
‫‪ 350‬سال قبل از میالد‬
‫افالطون‬
‫تشری تخصص گرایی در جامعه‪.‬‬
‫از ‪ 336‬تا ‪ 333‬سال‬
‫قبل از میالد‬
‫اسکندر‬
‫اسططتفاده از یططک روش سططازماندهی بططا اسططتفاده از نیروهططای سططتادی‪ ،‬در طططول لشططکر‬
‫کشیها‪.‬‬
‫‪ 325‬سال قبل از میالد‬
‫کوتی لیا (هند)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫تشخیص اصل تخصص گرایی‬
‫تشخیص نیاز به علم و هنر کشورداری‪.‬‬
‫سير تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫(دوره قدیم یا کهن)‬
‫نظریه پرداز یا عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫‪ 175‬سال قبل از میالد‬
‫کاتو‬
‫استفاده از شرو شغل‬
‫‪ 50‬سال قبل از میالد‬
‫وارو‬
‫استفاده از مختصات و شرایط احراز شغل‬
‫‪ 20‬میالدی‬
‫حضرت‬
‫مسیح(ع)‬
‫وحدت فرماندهی و رعایت روابط انسانی‬
‫‪ 284‬میالدی‬
‫دیوکلتیان‬
‫تفویض اختیار‬
‫‪ 620‬میالدی‬
‫اسالم‬
‫‪ 658‬میالدی‬
‫حضرت‬
‫علی (ع)‬
‫تأکید به اداره اخالقی ‪ ،‬آموزش و کمال بخشی انسان‬
‫انتخاب کاارززاران ااا ح بارای ان اام اماور ‪ ،‬ارزشایابی‬
‫کارکنان‪ ،‬روابط انسانی‬
‫افات‬
‫رهبری در‬
‫نامه ی ‪53‬‬
‫‪ -20‬رازداری و خطاپوش ی‬
‫بخش ي از وظايف مدير از ديدگاه حضرت اميراملؤمنين علي‬
‫(ع)‬
‫براي هريک از زيردستان و کارکنان خود کاري کن تا او را نسبت به همان کار مؤاخذه و بازرس ي کني زيرا اين روش‬
‫سزاوارتر است تا اينکه کارهايت را به يکديگر وانگذارند‬
‫هدايت و رهبري‌‬
‫براي هريک از زيردستان‬
‫و کارکنان خود کاري تعيين کن‬
‫از نامه امام علي (ع) به مالک اشتر‬
‫تقسيم کار‪ /‬تخصص ي شدن کار‬
‫تا‬
‫بسيج منابع و امکانات‬
‫او را نسبت به همان کار‬
‫مؤاخذه و بازرس ي کني‬
‫زيرا‬
‫کارايي ‪ +‬اثربخش ي =‬
‫بهروري‌ (روش بهينه)‬
‫اين روش سزاوارتر است‬
‫تا اينکه‬
‫کارهايت را به يکديگر وانگذارند‬
‫هماهنگي‬
‫ارتباطات‬
‫سازماندهي‬
‫برنامه ريزي‪،‬‬
‫نظارت‪.‬کنترل و ارزشيابي‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 900‬میالدی‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫تدوین م موعه ای از افات مشخص بارای یار رهبار اثار بخاش و‬
‫ایده آل را ارائه داده است ‪.‬‬
‫فارابی‬
‫کیکاااااوو‬
‫سال ‪ 1082‬میالدی‬
‫اسکندر‬
‫(دوره قرون وسطی)‬
‫باااان رعایاات شایسااته سااادری در زاازینش ‪ ،‬انتخاااب و انتااااب افااراد بااه‬
‫مشاغل‬
‫امااااااااام محمااااااااد فهرستی از خاواایات یار حااکم را ارائاه داده و بارای او این باار‬
‫سال ‪ 1100‬میالدی‬
‫مشورت را برای حاکمان مطرح نموده است ‪.‬‬
‫غزا ی‬
‫سال ‪ 1340‬میالدی دپاکلی‬
‫درباااره دفتاار داری دوباال مطااا بی بیااان کاارده کااه ن ریااات وی اساا‬
‫حسابداری را تشکیل داده اند‪.‬‬
‫فرانسااااااااااااااااای‬
‫سال ‪ 1359‬میالدی‬
‫دیمارکو‬
‫حسابداری انعتی را به کار برده است ‪.‬‬
‫هاااین ریاااخ فااان‬
‫سال ‪1370‬میالدی‬
‫ویر‬
‫باااااااااااااااااااارادران‬
‫شیوه ثبت اقالم در دفاتر روزنامه را بیان کرده است‪.‬‬
‫سال ‪ 1410‬میالدی‬
‫سورانزو‬
‫ساعت مکانیکی‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪1418‬میالدی‬
‫باریاریگو‬
‫(دوره قرون وسطی)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫انواع سازمان های ت اری را بیان کرده است ‪.‬‬
‫حسابداری قیمت تمام شاده شاامل ‪ :‬تاوازن و بازرسای بارای کنتارل ‪،‬‬
‫شماره زذاری مو ودی کاد ‪ ،‬استفاده از تکنیر خط زن یر تو یدی ‪،‬‬
‫ونیزی ها‬
‫سال ‪ 1436‬میالدی‬
‫استفاده از مدیریت امور کارکنان ‪ ،‬کنتارل هزیناه و ‪ ...‬را ارائاه داده‬
‫اند ‪.‬‬
‫در تأیید تخاای کردن کار و همچنین تشریح نقاط ضاع مادیریت‬
‫سال ‪ 1500‬میالدی سرتوما مور‬
‫‪ ،‬مطا بی ارائه داده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1525‬میالدی‬
‫ماکیاو ی‬
‫همبسااتگی در سااازمان را مااورد تأییااد قاارارداده ‪ ،‬باارای رهباار خااوب‬
‫خاوایاتی بیان کرده است و برتری رهبران و اتکای پیاروان آنهاا‬
‫را اال اول پیشبرد هد های امعه قرارداده است ‪.‬‬
‫دهه ‪ 1750‬میالدی‬
‫انگلیسیها‬
‫انقالب صنعتی‬
‫سال ‪ 1767‬میالدی‬
‫درباره تئوری مبانی اختیار و همچناین اثار اتوماسایون مطاا بی ارائاه‬
‫یمز استوارت‬
‫داده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(دوره قرون وسطی)‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1776‬میالدی‬
‫آدام اسمیت‬
‫انتشااار کتاااب ثااروت ملاال و تأکیااد باار اهمیاات تقساایم کااار و تخاااص‬
‫زرایااای‪ .‬فوائاااد ااااال تخااااای کاااردن کارهاااا را بااارای کاااارزران‬
‫کارخاناه ماورد ت ااوه قارارداده و دربااره مفاااهیم ن اارت و محاساابات‬
‫بااازده ساارمایه ‪ ،‬مطااا بی ارائااه شااده اساات ‪ .‬از وی بااه عنااوان مبتکاار‬
‫تقسیم کار یاد می کنند ‪.‬‬
‫سال ‪1785‬‬
‫توما‬
‫فرسون‬
‫تو ه متخااان را به قسمت های قابل تعویض سازمان لب نمود‪.‬‬
‫سال ‪ 1789‬میالدی‬
‫فرانسویها‬
‫انقالب کبیر فرانسه‬
‫سال ‪ 1796‬میالدی‬
‫ا ی ویتینی‬
‫مطا بی درباره روش علمی مورد استعمال در حساابداری قیمات تماام‬
‫شده ‪ ،‬کنترل کیفیت و حوزه مدیریت ارائه داده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(قرن نوزدهم ‪ ،‬ظهور اندیشه های مدیریت)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫یماااااااااز وات ‪ ،‬در مورد روش های استاندارد عملیاتی ‪ ،‬متدهای کار ‪ ،‬طارح ریازی‬
‫سال ‪ 1800‬میالدی مااااااااایتوبو تن و ‪ ،‬دستمزد ‪،‬زمانهای استاندارد ‪ ،‬اطالعات استاندارد ‪ ،‬بیمه کارمنادان‬
‫و موارد استعمال بازرسی و حسابرسی ‪ ،‬مطا بی بیان کرده است ‪.‬‬
‫سوهو‬
‫برخاای وی را پططدر مططدیریت منططابع انسططانی ماای داننااد ‪ .‬او احتیاااب ب اه‬
‫اسااااتفاده و کاااااربری عملیااااات کااااارززینی را اااااراحتا بیااااان کاااارد و‬
‫سال ‪ 1810‬میالدی رابرت اون‬
‫مسئو یت آموزش کارکنان را به عهده مدیریت نهاد ‪ ،‬برای کاارزران‬
‫خانه های تمیز و مرتب در ن ر زرفت ‪.‬‬
‫حرکات انسانی را ت زیه و تحلیل و تلفیق نمود‪.‬‬
‫سال ‪ 1820‬میالدی یمز میل‬
‫وی از پیشااقراودن ماادیریت علماای بااوده اساات‪ .‬روش هااای علماای را‬
‫مورد تأکیاد قارار داد ‪ ،‬تشاریح مختااات شا ل را تأییاد کارد ‪ .‬تقسایم‬
‫سال ‪ 1832‬میالدی چار ز ببیج‬
‫کار ‪ ،‬مطا عه حرکات و زمان حسابداری قیمت تمام شده و اثر رنا‬
‫های مختل در کارآیی کارمندان را به تفایل مورد بحث قرار داد ‪،‬‬
‫پیشگامی در مدیریت منابع انسانی و هدایت و رهبری نبش اتحادیاه‬
‫سال ‪ 1834‬میالدی رابرت اون‬
‫ت ارت بریتانیا‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(قرن نوزدهم ‪ ،‬ظهور اندیشه های مدیریت)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫از او ااین مخترعااان ماشااین حساااب محسااوب ماای شااود کااه ‪ ،‬بااه مثابااه‬
‫مارشال دفلین‬
‫طالیااه داری باارای رایانااه هااای امااروزی از اهاام اقاادامات وی بااوده‬
‫سال ‪ 1835‬میالدی‬
‫و همکارانش‬
‫است‪.‬‬
‫سال ‪ 1850‬میالدی‬
‫یمز استوارت مباحثی را درباره حوزه ن ارت ‪ ،‬وحدت فرماندهی ‪ ،‬ن اارت کااری‬
‫و اداری ‪ ،‬تقسیم کار و حقوق و دستمزد ارائه داده است ‪.‬‬
‫میل‬
‫سال ‪ 1855‬میالدی‬
‫هنری یور‬
‫درباره ااول سازمان ‪ ،‬ارتباطات و اطالعات مورد استفاده سازمان‬
‫مباحثی بیان کرده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1856‬میالدی‬
‫دانیل ‪.‬ی ‪.‬‬
‫مکا یوم‬
‫درباااااره مااااوارد اسااااتفاده چااااارت و نمااااودار در نشااااان دادن ترکیااااب‬
‫سازمانی و کاربرد مان م مادیریت در ساازمان راه آهان مباحاث خاود‬
‫را بیان داشت ‪.‬‬
‫سال ‪1871‬میالدی‬
‫دبلیو ‪ .‬ی ‪.‬‬
‫نیونر‬
‫مطا عات و مباحثی درباره حرکت و خستگی کاارزران و اثار وساایل‬
‫مختل روی کار ارائه داده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1886‬میالدی هانری میکا‬
‫سال ‪ 1886‬میالدی‬
‫زیلمن هنری‬
‫‪.‬ار ‪ .‬تاون‬
‫فردریر‬
‫ها سی‬
‫سال ‪1898‬‬
‫میالدی‬
‫مری‬
‫پارکر‬
‫(قرن نوزدهم ‪ ،‬ظهور اندیشه های مدیریت)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫درباره هنر مدیریت و علم اداره و همچنین شارکت در ساود کارخاناه‬
‫‪ ،‬مباحث خود را مطرح کرده است ‪.‬‬
‫مباحث خود را درباره دانش مدیریت عرضه داشته است ‪.‬‬
‫درباره سیستم پاداش ‪ ،‬مطا بی را بیان کرده است ‪.‬‬
‫پیشگامی در تأکید بر مزایای مشارکت زروهی و‬
‫ضرورت تفکر زرایی‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1900‬میالدی‬
‫در تحقیقااات و آثااار خااود ‪ ،‬مطااا بی ن یاار سیسااتم دسااتمزد ماادیریت‬
‫کارزاه در ‪ ، 1903‬هنر برش فلزات و ااول مادیریت علمای را در‬
‫‪ 1911‬در موارد زیر تحت عنوان مدیریت علمی بیان کرده است ‪:‬‬
‫مدیریت امور کارکنان ‪ ،‬زوم همکااری باین کاارزر و مادیر ‪ ،‬میازان‬
‫دسااتمزد باااد بااه خاااطر کااار بیشااتر ‪ ،‬تقساایم کااار مساااوی بااین مادیر و‬
‫فردریر‬
‫وینسلو تیلور کارزر ‪ ،‬کااربرد ااال مادیریت اساتثنا در کارزااه ‪ ،‬سیساتم هزیناه ‪،‬‬
‫مطا عه روش ها و فنون ‪ ،‬مطا عه زمان ‪ ،‬تعری مادیریت علمای در‬
‫مقاباال ماادیریت غیاار علماای ‪ ،‬تأکیااد روی شا ل ماادیریت ‪ ،‬تأکیااد روی‬
‫مبااااحثی چاااون ‪ :‬تحقیاااق و اساااتانداردها ‪ ،‬طااارح ریااازی ‪ ،‬ن اااارت ‪،‬‬
‫همکاری و مطا ب بسیار دیگر‬
‫سال ‪ 1900‬میالدی‬
‫مباحث خاود را در اداره اماور دو تای باه خااوص مساأ ه سیاسات و‬
‫اداره بیان داشته است ‪.‬‬
‫زودنو‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫مباحث و مطا عه خود را در مورد معرفی علم حرکات بیان کرده اند‬
‫فرانر زیلبارت ‪.‬‬
‫سال ‪ 1900‬میالدی‬
‫‪ ،‬یلیان زیلبرت کتابهای مهام آنهاا عبارتناد از ‪ :‬سیساتم قا اب ساازی ‪ ، 1908‬مطا عاه‬
‫حرکت ‪ 1911‬و در زمینه روانشناسی کارزران ‪.‬‬
‫مباحث خود را در مورد سیستم کار و پاداش و کاربری شیوه انسانی‬
‫در مااورد کااارزر ‪ ،‬نمااودار زاناات و مساائو یت ماادیریت در آمااوزش‬
‫کاااارزران ارائاااه داده اسااات ‪ .‬کتابهاااای مهااام او عبارتناااد از ‪ :‬کاااار ‪،‬‬
‫سال ‪ 1901‬میالدی هانری زانت‬
‫دسااتمزد و سااود ‪ ، 1910‬رهبااری ااانعتی ‪ 1916‬و سااازمان باارای‬
‫کار ‪. 1919‬‬
‫پدر روانشناسی انعتی می باشد ‪ .‬درمورد کاربری علم روانشناسای‬
‫هوزااااااااااااااااااااااااااو‬
‫درباره کارزر و مدیریت ‪ ،‬مطا ب خاود را بیاان داشاته اسات و کتااب‬
‫سال ‪ 1910‬میالدی‬
‫مونستربرگ‬
‫روانشناسی و کارآیی انعتی را انتشار داده است ‪.‬‬
‫مباحث خود را مورد ااول و مهندسی کارایی بیان داشاته و کااربرد‬
‫عمومی مدیریت عملی را افزایش داده است و کتابهای او عبارتناد از‬
‫سال ‪ 1910‬میالدی امرسون‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 1911‬میالدی‬
‫سال ‪ 1911‬میالدی‬
‫سال ‪ 1914‬میالدی‬
‫سال ‪ 1915‬میالدی‬
‫سال ‪1915‬میالدی‬
‫سال ‪1916‬میالدی‬
‫سال ‪1916‬میالدی‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫هر و‪.‬ا ‪.‬‬
‫پیرسون‬
‫ی ‪ .‬سی ‪.‬‬
‫دنکن‬
‫فردریر دبلیو‪.‬‬
‫نچستر‬
‫اچ ‪ .‬بی‪.‬‬
‫دروری‬
‫ا‪.‬ا‪. .‬هاکسی‬
‫ا‪.‬دبلیو‪.‬هاری‬
‫توما‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫باارای او ااین بااار تشااکیل کنفااران ماادیریت علماای را در آمریکااا ابااداع‬
‫کرد و مدیریت علمی را از دیدزاه دانشگاهی مورد بحث قرار داد ‪.‬‬
‫او ین کتاب درسی مدیریت را در سطح دانشگاه نوشت ‪.‬‬
‫تالش برای کمی کردن برآوردها در مورد عملیات ن امی و پیش بینی‬
‫نتایج نبرد بر مبنای توان نیروهای انسانی و تسلیحات نگی‪.‬‬
‫مباحث خود را در انتقاد و ااالح مدیریت علمی بیان داشته است ‪.‬‬
‫مباحث خود را درباره مدل میزان مقرون به ارفه ارائه کردند ‪.‬‬
‫ادیسون بازی ن‬
‫هانری فایول‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫را برای نابودی زیردریایی به و ود آورد ‪.‬‬
‫در کتابش به نام ااول فن اداره ‪ ،‬او ین تئوری نسبتا َ کامل مدیریت را‬
‫پایه زذاری کرد‪ .‬وی از بانیان االی مدیریت به شمار می آید ‪ .‬نکاات‬
‫عمااده آثااار او عبارتنااد از ‪ :‬و ااای ماادیریت ‪ ،‬ااااول ماادیریت ‪ ،‬اازوم‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫مباحث خود را درباره مفهوم مدیریت تخااای بیاان داشاته و او این‬
‫آمریکایی است که مطا عه مدیریت براسا سیساتم را کاه ضامن هار‬
‫سال ‪1916‬میالدی ا کساندر چرچ‬
‫ااز ماادیریت بااا هاام و بااا کاال سیسااتم ‪ ،‬همبسااته فاارض ماای شااود ‪،‬‬
‫پیشنهاد می کند ‪.‬‬
‫مطا ب خود را درباره تئاوری خاط نوبات و ازوم کااربردی مادیریت‬
‫کی‪.‬ایردنج‬
‫سال ‪1917‬میالدی‬
‫علمی در امور اداری و دفتری بیان کرده است ‪.‬‬
‫در مورد استعالم علم روانشناسی در اانعت ‪ ،‬مطا اب خاود ر ارائاه‬
‫سال ‪1917‬میالدی اردی ‪ .‬تید‬
‫داده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1917‬میالدی‬
‫سال ‪1919‬میالدی‬
‫سال ‪ 1921‬میالدی‬
‫سال ‪ 1923‬میالدی‬
‫هنری ال‪ .‬گانت‬
‫ملوری ‪.‬‬
‫ال‪.‬کوک‬
‫وا تر‪.‬وای‪.‬‬
‫اسکا ت‬
‫او یور شلدن‬
‫استفاده از نمودار میله ای به مثابه یک روش برنامه ریزی‬
‫موارد استعمال مختل‬
‫علمی را نشان داده است ‪.‬‬
‫در مباحااث خااود مااورد اسااتعمال علاام روانشناساای را در تبلی اااات و‬
‫مدیریت امور کارکنان مورد تأیید قرارداده است ‪.‬‬
‫درباره فلسفه و ااول مدیریت مباحث خود را بیان داشته است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1923‬میالدی‬
‫آلفرد پی‪ .‬اسلون‬
‫بااه کااارزیری فنااون دیااد در ماادیریت کارخانااه هااای اتومبیاال سااازی‬
‫نرال موتور و تبدیل آن به یر غول انعتی‬
‫اچ‪.‬ا ‪.‬دوب‬
‫رونا د‪.‬ا‪.‬فیشر‬
‫سال ‪ 1924‬میالدی دبلیو‪.‬ا‪.‬استوار‬
‫ت‬
‫اچ‪ .‬ی‪.‬رومی‬
‫مباحث خود را درباره کااربرد و اساتنباط آمااری ‪ ،‬تئاوری احتماادت‬
‫در بازرسیهای نمونه ای ‪ ،‬کنترل کیفیت ‪ ،‬تئوری ها و متدهای مدرن‬
‫آماری ‪ ،‬طرح هاای ت ربای و تئاوری نموناه زیاری و ‪ ...‬بیاان نماوده‬
‫اند ‪.‬‬
‫سال ‪ 1927‬میالدی‬
‫آ تن مایو‬
‫در کتابهااای خااود بااه نااام مسااائل انسااانی تماادن ااانعتی در ‪، 1933‬‬
‫مسائل ا تماعی تمدن انعتی ‪ ،1933‬ن رات خود را درباره روابط‬
‫انسانی و نبه های ا تمااعی فارد و زاروه در ساازمان بیاان نماوده و‬
‫تأکید زیاد بر فنون را ماورد ساوال قارار داده اسات و ازوم تأکیاد بار‬
‫مهارتهای انسانی را برای مدیر مطرح ساخته ‪ ،‬تحقیقات بسیار وسیع‬
‫هاثورن را رهبری کرده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫نظریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1928‬میالدی‬
‫ودویر ون‬
‫برتادنفی‬
‫ارائه ن ریه سیستمی‬
‫سال ‪ 1928‬میالدی‬
‫ماری‬
‫پارکرفا ت‬
‫در اثر خود به نام چکیده ”اداره دینامیر“ که باه وسایله «اورویار»‬
‫مااع آوری شااده ‪ ،‬ن اارات خااود را درباااره فلساافه ماادیریت براسااا‬
‫انگیزش افراد ‪ ،‬به روش زروهی در حل مسائل و مشکالت مادیریت‬
‫‪ ،‬بیااان داشااته ‪ ،‬ماادیریت اقتضااایی را باارای او ااین بااار مطاارح ک ارده‬
‫است‪.‬‬
‫سال ‪ 1930‬میالدی‬
‫وترزیو یر‬
‫سال ‪1931‬‬
‫سال ‪ 1936‬میالدی‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعالیت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫مباحااث خااود را درباااره ماادیریت اداری بااه خاااوص و ااای‬
‫(‪ )POSDCORB‬بیان داشته است‪.‬‬
‫ماادیر‬
‫مطا ب خود را تحت عنوان ” اااول هاانی مادیریت“ بیاان داشاته و‬
‫یمز ‪.‬د‪.‬مونی سیستم مدیریت ن امی را برای سازمان های اانعتی و ت ااری مفیاد‬
‫قلمداد کرده است ‪.‬‬
‫ایالت متحده‬
‫پایه زذاری آکادمی مدیریت برای توسعه مطا عات مدیریتی‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫کتابهای معرو خود را به نام و ای مدیران بلند پایاه در ‪، 1938‬‬
‫ساااازمان و مااادیریت در ‪ ، 1982‬دربااااره تئاااوری ساااازمان ‪ ،‬امعاااه‬
‫شناسی مدیریت و زوم ارتباطات ‪ ،‬مسائل رهبری سازمان ‪ ،‬سازمان‬
‫سال ‪ 1938‬میالدی چستر بارنارد‬
‫غیر رسمی و سیستم به رشته تحریر درآورده است ‪ .‬با تأکید بر عدم‬
‫ضرورت فرمانروایی از باد باه پاایین و مزایاای دعاوت کارکناان باه‬
‫همکاری‪.‬‬
‫سا های ‪ 1938‬ا ی‬
‫استفاده از فنون تحقیق در عملیات در ن‬
‫متفقین‬
‫‪1945‬میالدی‬
‫در حااال حاضاار ایاان دو نویساانده از ااااحبن ران و اسااتادان بساایار‬
‫مشهور مدیریت شمرده مای شاوند ‪ .‬آناان مکتاب عملیااتی مادیریت را‬
‫ضاامن ادغااام ماادیریت کالساایر در تحقیقااات و ن ریااات دیااد سااایر‬
‫رشته ها ارائه داده ‪ ،‬معتقدناد کاه ساایر رشاته هاا ن یار روانشناسای ‪،‬‬
‫سال ‪ 1940‬میالدی کونتز و اودانل‬
‫امعااه شناساای ‪ ،‬ریاضاای ‪ ،‬آمااار و ‪ ...‬هرکاادام در پیشاابرد هاادفهای‬
‫ماادیریت ماابثر بااوده انااد و اای مکتااب اااایل و اااالی ماادیریت همااان‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 1943‬میالدی‬
‫سال ‪ 1943‬میالدی‬
‫سال ‪ 1947‬میالدی‬
‫سال ‪ 1948‬میالدی‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫ااول مدیریت را مع آوری و تلفیق نموده و طی م موعه ای بیاان‬
‫یندال اوریر‬
‫داشته است ‪.‬‬
‫انتشااار کتاااب شاارکت سااهامی دیااد و دارایاای خاوااای بااا تأکیاد باار‬
‫برل و مینز‬
‫اینکه نفوذ ااحبان سهام بر مدیران کاهش یافته است‪.‬‬
‫ااحبن ر نامی مدیریت که یکی از محکمترین مبانی ن ری سازمان‬
‫اداری را در زمینااه رفتااار و اتخاااذ تااامیم بیااان کاارد و تنهااا دانشامند‬
‫مدیریت است کاه باه دریافات اایزه علمای نوبال نائال زردیاده اسات ‪.‬‬
‫هربرت‬
‫ن ریات این دانشمند نیز در کتاب بسیار معرو «رفتاار اداری» باا‬
‫سایمون‬
‫نگاااهی علماای بااه "تااامیم زیااری" و "معقو یاات نساابی تااامیم” مااورد‬
‫تو ه قرار زرفته است‪.‬‬
‫در کتااااب هاااای خاااود باااه ناااام حااال تضاااادهای ا تمااااعی در ‪، 1925‬‬
‫تئااوری میاادانی در علااوم ا تماااعی در ‪ ، 1915‬در زمینااه تحریاار‬
‫کرت وین زروهی و تئوری ها ‪ ،‬تحقیقات مهمی را ارائه داده است ‪ .‬و همچنین‬
‫مدل ت ییر رفتار فرد را مطرح نموده اسات و بار عوامال محیطای باه‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1948‬میالدی‬
‫ستر کوچ و‬
‫ان فرنچ‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫مطا عه در مورد مسأ ه مقاومت در برابر ت ییر‬
‫مباحث خود را اه و علیاه انقاالب اداری در اماور دو تای بیاان داشاته‬
‫سال ‪ 1948‬میالدی چاد ز‪.‬ا‪.‬مریام‬
‫است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1948‬میالدی‬
‫ماک‬
‫وبر‬
‫در آثااار معاارو خااود بااه نااام سااازمان هااای ا تماااعی در ‪، 1925‬‬
‫تئااوری میاادانی در علااوم ا تماااعی در ‪ ، 1915‬در زمینااه تحریاار‬
‫زروهی و تئوری ها ‪ ،‬تحقیقات مهمی را ارائه داده است ‪.‬‬
‫در کتاب ”کنترل کیفیت اقتااادی“در‪ ،1930‬تئاوری آماار اساتنباطی‬
‫سال ‪ 1948‬میالدی وا تر استوارت و احتمااادت را در کارخان ااات «باال» در مسااائل اقتاااادی بااه کااار‬
‫زرفت و نمودارهای آماری را به و ود آورد ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1949‬میالدی نوربرت وینر در مباحث خود مسأ ه سیاست اداری را در افکار مدیریت‬
‫دهه ‪ 1950‬میالدی‬
‫طرفداران‬
‫مکتب روابط‬
‫انسانی‬
‫هور مکتب روابط انسانی‬
‫باک و نکینیز‬
‫ایاان دانشاامندان را بایااد از ااااحبن ران بنااام علاام ماادیریت بااه حس ااب‬
‫دهه ‪ 1950‬میالدی کان و توکر ‪،‬‬
‫آورد کاااه هرکااادام ساااعی بااار آن دارناااد مباااانی ریاضااای ‪ ،‬مقاااداری و‬
‫بو دین ‪،‬‬
‫تا کنون‬
‫سیستمی سازمان را محکم نموده‬
‫فورستر‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫برتادنفی‬
‫بااااه خاااااطر ن ریااااه عمااااومی سیسااااتم هااااایش ماااای توانااااد در زمااااره‬
‫ااحبن رانی که به مدیریت کمر فراوانی کرده اند دانست‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫هومانز‬
‫هومانز نیز یکی از او ین ااحبن ران سازمان به عنوان یر سیساتم‬
‫ا تماعی به شمار می آید که او ین ن ریات را درباره سیستم سازمان‬
‫ارائه داده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫سیلز و‬
‫اشتراو‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫تنن بام‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫روم‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫بااه عنااوان ااااحبن ران نااامی رفتااار سااازمانی و نویسااندزان یک ای از‬
‫بهتاارین کتابهااای ماادیریت منااابع انسااانی بااه شاامار ماای آینااد ‪ .‬ای ان دو‬
‫نویسنده ت ربه و تحقیقات طودنی در زمینه رفتار ساازمانی داشاته و‬
‫ساااعی نماااوده اناااد کاااه مباحاااث خاااود را از قا اااب محااادود و کالسااایر‬
‫ماادیریت نیااروی انسااانی بیاارون آورده ‪ ،‬مباحااث وساایعتری چااون اثاار‬
‫محیط بر فن آوری و ساخت سازمان را روی افراد مورد بحث قارار‬
‫دهند ‪.‬‬
‫از کسانی است که برای او ین بار ن ریه موقعیات رهباری ساازمانی‬
‫را مطرح ساخته ‪ ،‬رفتار رهبر سازمان را تابع موقعیت ‪ ،‬روابط بین‬
‫رهبر و پیرو و ‪ ...‬دانسته است ‪.‬‬
‫یکاای دیگاار از دانشاامندان ااااحبن ر ماادیریت و از روانشناسااان بنااام‬
‫اساات کااه تحقیقاااتش در زمینااه انگیاازش و رهبااری سااازمانی بساایار‬
‫معرو است به خاوص در سا های اخیر ن ریاه هن ااری خاود را‬
‫در رهبری مطرح نموده و زفتاه اسات کاه باه اای تواای رهباری‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫سال ‪ 1950‬میالدی‬
‫سال ‪ 1951‬میالدی‬
‫سال ‪ 1951‬میالدی‬
‫سال ‪1951‬‬
‫ن ریه پرداز ‪/‬‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫از امعاااه شناساااان معااارو مبسساااه تاویساااتاک نااادن اسااات کاااه سیساااتم‬
‫رای‬
‫(ا تماعی‪-‬فنی)سازمان را مطرح نموده است ‪.‬‬
‫وی از ااحب ن ران دید محاوب می شود کاه در زمیناه آماوزش باه‬
‫کماار هااد و ماادیریت بااه کماار هااد ‪ ،‬از ااااحبن ران نااامی بحساااب‬
‫اودیورنه‬
‫می آید ‪.‬‬
‫ویت از روانشناسان نامی مدیریت و ااحب کتاب کالسیر روانشناسی‬
‫ماادیریت ماای باشااد ‪ .‬ایاان دانشاامند سااعی نمااوده اساات کااه عااالوه باار نکااات‬
‫ویت‬
‫روانشناسانه مادیریتی مساأ ه ت ییار در ساازمان را از ابعااد سااختی ‪ ،‬فان‬
‫آورانه و انسانی مورد بحث قرار دهد ‪.‬‬
‫ایاان دو دانشاامند سااابقه طااودنی در فرآیناادهای ماادیریت داشااته انااد ‪ .‬آن اان‬
‫مانند کونتز و اودانول معتقدند که مکتاب ااایل مادیریت مکتاب فرآینادی‬
‫نیومن و وارن مدیریت است و بقیه رشته ها فقط به ایان رشاته ااالی کمار مای کنناد ‪،‬‬
‫کتاب قدیمی و ت دید ن ر شده فرآیندهای مدیریت آنها هنوز ای خود را‬
‫بین متخااان و اهل ن ر بازنگاه داشته است ‪.‬‬
‫در مباحث خود مسأ ه ساسات اداری را در افکاار مادیریت دوبااره ماورد‬
‫فرانر آبرامز‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫تو یااد و توزیااع نخسااتین سیسااتم پااردازش ا کترونیکاای داده‬
‫سال ‪ 1952‬میالدی آی‪ .‬بی‪ .‬ام‬
‫ها‬
‫تشریح اهمیت سازماندهی اطالعاات و اباداع واژه "ارتباطاات خوشاه‬
‫سال ‪ 1953‬میالدی کیت دیوی‬
‫ای"‬
‫ژوز ماسی را باید از مبتکران االی مکتب باه اااطالح مادیریت‬
‫فرآیناادی بااه شاامار آورد ‪ .‬ایاان دانشاامند یکاای از او ااین کارهااا را در‬
‫سال ‪ 1954‬میالدی ژوز ماسی زمینه طبقه بندی تئوری های مدیریت ارائه داده اسات و در ن ریاات‬
‫و تحقیقااات خااود ‪ ،‬تأکیااد خاااای بااه نبااه هااای علماای ماادیریت ک ارده‬
‫است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1954‬میالدی پیتر دراکر انتشار کتاب عمل مدیریت و ترویج ن ریه "مدیریت بر مینای هد "‬
‫سال ‪ 1954‬میالدی‬
‫زلدنر‬
‫ایاان نویساانده ‪ ،‬از امعااه شناسااان معاارو‬
‫بوده است ‪.‬‬
‫و ساااخت زاارای سااازمان‬
‫اسکات نیز از ااحبن ران مشاهور معااار در مادیریت مای باشاد ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال‪ 1954‬میالدی‬
‫سال ‪ 1975‬میالدی‬
‫سال ‪ 1954‬میالدی‬
‫سلزنیر‬
‫مرتون‬
‫میشل‬
‫سال ‪ 1955‬میالدی‬
‫ماینر‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫را ع به آثار منفی و پیش بینی نشده بروکراسی در سازمان ن ریاات‬
‫ااا بی داشااته انااد و در عااین حااال از طرفااداران بورکراساای نیااز ب اه‬
‫شامار مای آیناد ‪ .‬باه خااوص سالزنیر تحقیقاات ممتادی در ساازمان‬
‫دره تنساای آمریکااا داشااته و ن ریااات و تحقیقااات ااا بی را ارائااه داده‬
‫است ‪.‬‬
‫وی از دانشمندان رفتاری سازمان بوده و در زمینه تئوری سازمان و‬
‫فرآیندهای مدیریت و مباحث اماور کارکناان ‪ ،‬کتاب باا ارزشای ارائاه‬
‫داده است ‪.‬‬
‫شرکت مشاوره‬
‫مدیریت بوز‬
‫‪ ،‬ا ن همیلتون‬
‫سا های ‪ 1956‬ا ی‬
‫ارائه فنون پرت و سی‪.‬پی‪.‬ام برای برنامه ریزی‬
‫(پرت)‬
‫‪ 1958‬میالدی‬
‫ی‪.‬ئی‪.‬کلی‬
‫و ام‪.‬آر‪ .‬واکر‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1957‬میالدی‬
‫اسکینر‬
‫سال ‪ 1957‬میالدی‬
‫بالور‬
‫سال ‪ 1958‬میالدی‬
‫ویکتور‬
‫تامپسون‬
‫سال ‪ 1959‬میالدی‬
‫دازال مر‬
‫زریگور‬
‫سال ‪ 1959‬میالدی‬
‫ویلیام وایت‬
‫سال ‪ 1960‬میالدی‬
‫اشتراو‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫یکی از روانشناسان پیشرو است که آثارش عالوه بر آموزش و پارورش‬
‫و روانشناسی ‪ ،‬در رشته مدیریت نیز دارای ارزش و تأثیر قابال تاو هی‬
‫بوده است ‪ .‬ن ریه یادزیری شرطی ‪ ،‬به خاوص انگیازش مادیریت وی‬
‫مورد استفاده فراوان قرار زرفته است ‪.‬‬
‫در زمینه بوروکراسای مساأ ه تفکیار و تقسایم کاار در ساازمان رسامی ‪،‬‬
‫ااحب ن ریات و تحقیقات ا بی است ‪.‬‬
‫یکاای از ساااخت زرایااان و امعااه شناسااان معاارو اساات کااه در زمینااه‬
‫ساخت رسمی و بوروکراتیر سازمان و ابداع و نوآوری در آن ن ریات‬
‫ا بی ارائه داده است ‪.‬‬
‫ارائه ن ریه ‪ X‬و ن ریه ‪ Y‬در مورد مفروضات مدیران‬
‫ویلیام وایت نیز به خاطر کتاب معروفش ”انسان سازمانی ” به معروفیات‬
‫رسیده است ‪.‬‬
‫اشااتراو هاام بااه تنهااایی و هاام بااا همکاااری دانشاامند دیگاار ساایلز ‪ ،‬دارای‬
‫آثار بر سته در زمینه علوم رفتاری مدیریت می باشد ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1960‬میالدی‬
‫فرنچ‬
‫فاارنچ نیااز از ااااحبن ران مشااهور علااوم رفتاااری سااازمان بااوده ‪،‬‬
‫خاواا در زمینه بهسازی سازمانی کتااب ارزناده ای را ارائاه داده‬
‫است ‪ .‬قبل از این کار مشهور ‪ ،‬این دانشمند یکی از کتابهای مشهور‬
‫مدیریت امور کارکنان را از دیدزاه سیساتم باه رشاته تحریار درآورده‬
‫است ‪ .‬بیشتر ساعی او در کتااب اخیارش تااویر مفااهیم سیساتمی در‬
‫عمل بوده است ‪ .‬مثال مسأ ه سیستم (فرآیند) و همبساتگی ایان مطا اب‬
‫را در سازمان و امور کارکنان بحث کرده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1960‬میالدی کری‬
‫آرزری‬
‫دانشمند و روانشنا ناامی عاار حاضار اسات کاه ن ریاه امتازاب و‬
‫ن ریات دیگار او در زمیناه ی آثاار ساازمان هاای رسامی بار رشاد و‬
‫عالقااه فاارد ‪ ،‬شااهرت عااام داشااته ‪ ،‬ن ریااات دیگاارش نیااز در زمینااه‬
‫آموزش هاای آزمایشاگاهی و بهساازی ساازمانی معارو مای باشاد ‪.‬‬
‫انتشار کتاب شخایت و سازمان و بحث در مورد تضاد میان سیساتم‬
‫و فرد از آثار ب ای ماندنی دیگر از او بشمار می آید ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪1960‬‬
‫میالدی‬
‫هرزبرگ‬
‫از روانشناسانی است که در زمینه انگیزش افاراد باه کاار‬
‫و عوامااال انگیزشااای و عوامااال ناراضااای کنناااده در کاااار‬
‫ن ریااه معروفاای ارائااه داده اساات کااه در ن ریااات سااایر‬
‫متخااان در این زمینه مبثر بوده است ‪( .‬ارائه ن ریه‬
‫دو ساحتی انگیزش)‬
‫سال ‪1960‬‬
‫میالدی‬
‫ادوارد‬
‫ورنز‬
‫(ریاضی‬
‫دان)‬
‫مطا عاتی که زمینه ی ن ریه آشوب را فراهم ساخت‪.‬‬
‫سال ‪1961‬‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫ایااان دو دانشااامند نیاااز ‪ ،‬از نویساااندزان مشاااهور کالسااایر‬
‫پیگورز و مدیریت امور کارکنان بوده که اثر آنها مورد تو ه خاص‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪ 1961‬میالدی رنسی‬
‫سال ‪ 1962‬میالدی‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫یکرت ارائه مدل سیستمهای رهبری با رهیافتی اقتضایی‬
‫آ فرد چند ر‬
‫انتشار کتاب ”استراتژی و ساختار“ و مطاا بی در ماورد نحاوه تبعیات‬
‫طراحی سازمان از استراتژی آن‬
‫ایاان دو دانشاامند از امعااه شناسااان نااامی سااازمان بااوده و در زمینااه‬
‫سال ‪ 1962‬میالدی بالو و اسکات سااازمان رساامی و بوروکراساای دارای تحقیقااات و ن ریااات بااا ارشای‬
‫هستند ‪.‬‬
‫سال ‪ 1963‬میالدی‬
‫سال ‪ 1964‬میالدی‬
‫سی‪ .‬درت و‬
‫مارچ‬
‫پرستو‬
‫انتشاااار کتااااب ن ریاااه رفتااااری شااارکت بااازرگ و مطاااا بی در ماااورد‬
‫ممانعت "رفتارهای سیاسی درون ساازمان" از "دساتیابی ساازمان باه‬
‫حداکثر سود"‪.‬‬
‫نام پرستو نیز به خاطر مطرح کردن سازمان به عنوان یار واحاد‬
‫مهم ا تماعی در این ا شایسته ذکر است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 1964‬میالدی‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫از امعه شناسان و ن ریاه پاردازان سااخت زارای مشاهور باه شامار‬
‫می رود که در زمینه ارتباط محیط با سیستم سازمان ‪ ،‬اثر محایط بار‬
‫یمز تامپسون ساااخت ‪ ،‬فاان آوری و اتخاااذ تااامیم آن اثاار مشااهور خااود را بااه نااام‬
‫«سازمان در عمل» به رشته تحریر درآورده و برای ن ریه پردازان‬
‫اقتضایی اثر ا بی باقی زذاشته است ‪.‬‬
‫رابرت بلیر و‬
‫سال ‪ 1964‬میالدی‬
‫ین موتن‬
‫سال ‪ 1964‬میالدی‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫استازدایل‬
‫ارائه مدل سبر سنج مدیریت ( شبکه مدیریت)‬
‫از اااااحبن ران و محققاااان روز مااادیریت مااای باشاااد و کتااااب کااااملی در‬
‫زمینه رهباری ارائاه داده و باه مباحاث اماور کارکناان ‪ ،‬کتاب باا ارزشای‬
‫ارائه داده است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫سال ‪1954-65‬‬
‫میالدی‬
‫آبراهام مز و‬
‫بنیانگااذار و رهباار معنااوی ناابش روانشناساای انسااانگرا ماای باش اد ‪.‬‬
‫ن ریه سلسله مراتب نیازهای او و همچنین روانشناسی عا ی مدیریت‬
‫وی ‪ ،‬تأثیرات زیادی بر آثار ااحبن ران معاار زذاشته است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫ادزارشاین‬
‫از روانشناساان نااامی ساازمان سااازمان مای باشااد کاه آثااار و تحقیقااات‬
‫متعااددی در زمینااه روانشناساای سااازمان ‪ ،‬مشاااوره فرآیناادی و مااوارد‬
‫دیگر از خود باقی زذاشته و از ااحبن ران مهام ساازمان باه حسااب‬
‫می آید ‪.‬‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫دو نفاار از ااااحبن ران نااامی سااازمان ماادیریت هسااتند کااه یکاای از‬
‫کتابهاااای کالسااایر را دربااااره ساااازمانهای اداری باااه رشاااته تحریااار‬
‫درآورده اند ‪ .‬با این کتاب شکا بین ااحبن ران مادیریت دو تای و‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی فیفنر و شروود ااااحبن ران ماادیریت خاوااای بااه حااداقل رساایده اساات ‪ .‬ماااوارد‬
‫مشااترک زیااادی در ایاان کتاااب مااورد تو ااه ایاان دو دانشاامند ماادیریت‬
‫دو تی قرار زرفته است کاه اااحبن ران مادیریت خاواای نیاز باه‬
‫طور مشابه آنها را مورد تو ه و تأکید قرار داده اند ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫چار ز پرو از امعه شناساان محایط زارای ساازمانی اسات کاه معتقاد‬
‫اسااات محااایط عامااال ااااالی در مااادیریت باااوده و فااان آوری سااااخت‬
‫پرو‬
‫سازمانی را دیکته می نماید ‪.‬‬
‫یکی دیگر از امعه شناسان سااخت زارای بسایار سرشانا مادیریت‬
‫اساااات کااااه در کتابهااااای معاااارو خااااود چااااون سااااازمانهای دیااااد و‬
‫ساازمانهای مقایساه ای و ‪ ...‬ن ریااات بسایار ااا بی را در زمیناه اثار‬
‫اتزیونی‬
‫بخشی و کارایی ‪ ،‬هد تشریحی و هد علمی ‪ ،‬فرق ساازمان هاای‬
‫حرفه ای و غیر حرفه ای و مسائل دیگر ارائه داده است ‪.‬‬
‫خااانم ااون ووداورد نیااز یکاای دیگاار از دانشاامندان معاارو انگلیسای‬
‫اساات کااه بااا تحقیقااات ممتااد خااود بااه ن ریااه اقتضااایی ماادیریت کماار‬
‫فاراوان نمااوده اساات و‪ .‬ایاان دانشاامند اازو او ااین نویسااندزان انگلیساای‬
‫ون وودوارد‬
‫اساات کااه قباال از نویسااندزان آمریکااایی مسااأ ه اقتضااا را در ماادیریت‬
‫مطرح نموده است ‪ .‬یافته هایی در باره تأثیر فن آوری بار سااختار و‬
‫روشهای سازماندهی نیز داشته است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫وارن بنی‬
‫از روانشناسااااان نااااامی ماااادیریت ماااای باشااااد کااااه در طرفااااداری از‬
‫دموکراسااای و رد بوروکراسااای در واماااع موقااات اماااروزی ‪ ،‬آثاااار‬
‫معروفی از خود باقی زذاشاته و در زمیناه ت ییار و بهساازی ساازمان‬
‫نیز آثار و ن ریات مهمی ارائه داده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫کاتز و کان‬
‫از روانشناسان معارو ساازمان هساتند ‪ .‬یکای از آثاار بسایار ا اب‬
‫آنهاا در زمینااه ساازمان بااه عنااوان یار سیسااتم بااز و اهمیاات نقشااهای‬
‫سازمانی در مدیریت می باشد که آن را از خود به یادزار زذاشته اناد‬
‫و با نگرشی سیستمی مباحث مدیریت را مورد بحث قرار داده اند‪.‬‬
‫ن ریاااه معااارو خاااود را تحااات عناااوان سیساااتم مکاااانیکی و سیساااتم‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی برنزو استاکر ارزانیکی سازمان ‪ ،‬ارائه دادند و مشاخص سااخته اناد کاه هرکادام از‬
‫سیستم های فوق مناسب شرایط محیط خاص خود می باشند ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫یکی از ااحبن ران و روانشناساان اااحب ناام مادیریت مای باشاد ‪.‬‬
‫تحقیقااات ممتاادی در زمینااه ی رهبااری دارد کااه من اار بااه پاای ریاازی‬
‫ن ریه معرو «اثربخشای رهباری» شاده و ضامن آن ا هاار داشاته‬
‫فید ر‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫که می توان شرایط ش ل را بر قامت رهبران به طور مناسب دوخت‬
‫و آن را به ای استراتژی تطابق رهبر خاص با ش ل خاص باه کاار‬
‫زرفت‪.‬‬
‫یکااای از محققاااان و اااااحبن ران معااارو ساااازمان باااوده ‪ .‬ن ریاااه‬
‫معاارو ( اااده مقاااد) وی در رهبااری ‪ ،‬کماار ماابثری در رهبااری‬
‫سازمان نماوده اسات و باا همکااری اااحبن ران دیگار کتاب مختلفای‬
‫هاو‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی‬
‫در زمینه بهسازی سازمانی ‪ ،‬رفتار ساازمانی و فرآینادهای ساازمانی‬
‫دارد ‪.‬‬
‫از ااحبن ران نامی سازمان بوده ‪ ،‬ن ریه رفتاری آنهاا در ساازمان‬
‫‪ ،‬مشهور و مورد استناد دانشامندان متعادد قارار زرفتاه اسات ‪ .‬ضامن‬
‫سال ‪ 1965‬میالدی کرت و مارچ اینکه مارچ خود ن ریات مشهوری را به کمار هربارت ساایمون در‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1966‬میالدی‬
‫پیو‬
‫فعا یاات در زمینااه تئااوری سااازمان و همچنااین اناادازه زیااری عواماال‬
‫محیطی سازمان‪.‬‬
‫فیلی ‪ ،‬هاو‬
‫سال ‪ 1967‬میالدی‬
‫وکر‬
‫این سه دانشمند از ااحبن ران دید و با قوه توانای رفتار ساازمانی‬
‫و‬
‫به حساب می آیند و کتااب «مادیریت ساازمانی» آنهاا باا اقباال خاوبی‬
‫روبرو شده است ‪.‬‬
‫سال ‪ 1969‬میالدی‬
‫درن و‬
‫ورش‬
‫باار اسااا تحقیقااات دیگاار دانشاامندان و امعااه شناسااان انگلیس ای و‬
‫تحقیااق در سااازمان هااای ااانعتی انگلاای ‪ ،‬باارای او ااین بااار تحاات‬
‫عنوان تئوری اقتضایی مدیریت ‪ ،‬ن ریه خود را در کتاب معروفشان‬
‫به نام ”سازمان و محیط“ ارائه داده اند‪.‬‬
‫سال ‪ 1969‬میالدی‬
‫یترر‬
‫یترر نیاز از اااحبن ران و محققاان تئاوری مادیریت باوده ‪ ،‬آخارین‬
‫کتابش تحت عنوان ” مقدمه ای بر مدیریت“ ‪ ،‬با دیدزاه دید سیستمی‬
‫مورد بحث قرار زرفته است ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫سال ‪ 1970‬میالدی‬
‫وتانز‬
‫وتااانز نیااز از ااااحبن ران رفتاااری سااازمان بااوده ‪ ،‬کتابهااای نساابتا‬
‫معروفی را در زمینه رفتار سازمانی و روش اقتضایی مدیریت ارائه‬
‫داده است ‪ .‬این دانشمند زو کسانی است کاه مبحاث رفتاار ساازمانی‬
‫را از حا ت پراکنده خارب ساخته و چارچوب من م علمای باه آن داده‬
‫است ‪.‬‬
‫از ااااحبن ران رفتاااری سااازمان هسااتند ‪ ،‬ن ریااه معاارو آنهااا در‬
‫پرتر ‪ ،‬دو ر و‬
‫زمیناااه تئاااوری ( ااااده‪-‬مقااااد)معااارو و اااااحب یکااای از کتابهاااای‬
‫سال ‪ 1970‬میالدی‬
‫هاکمن‬
‫معرو «رفتار در سازمان» می باشند ‪.‬‬
‫سال ‪ 1970‬میالدی‬
‫یمز یورک‬
‫(ریاضی دان)‬
‫مطا عاتی که مبنای ن ریه آشوب قرار زرفت‬
‫ن ریه پردازان ارائااه ن ریااه اقتضااایی و تأکیااد باار "ماادیریت و رهبااری باار مبنااای‬
‫سال ‪ 1970‬میالدی‬
‫مقتضیات"‪.‬‬
‫اقتضایی‬
‫تو ید و توزیع ریزپردازنده (تراشه کامپیوتر) و توساعه کامپیوترهاای‬
‫سال ‪ 1971‬میالدی شرکت اینتل شخای و تساری فان آوری اطالعاات بارای اساتفاده مادیران ساطوح‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫ایاان دو از نویسااندزان دیااد ماادیریت بااوده و سااعی باارآن دارنااد کااه‬
‫سال ‪ 1972‬میالدی هیگز و زو ت‬
‫مدیریت را از دیدزاهی فرآیندی مورد بحث قرار دهند ‪.‬‬
‫رابرت‬
‫ی‪.‬هون و ارائه ن ریه رهبری مسیر‪ -‬هد‬
‫سال ‪ 1974‬میالدی‬
‫ترن آرمیشل‬
‫سال ‪ 1974‬ا ی هاینز و ماسی بااه طااور مشااترک کتااب مختلفاای در اقتااااد ماادیرتی نوشااته ان اد و از‬
‫ااحبن ران دیگر مدیریت در رفتار سازمانی به حساب می آیند‪.‬‬
‫هربرت‬
‫‪ 1981‬میالدی‬
‫انتشااار کتاااب مااردان و زنااان سااازمان و مطااا بی در مااورد ممانعاات‬
‫زابت مار‬
‫سال ‪ 1977‬میالدی‬
‫سلسله مراتب اداری از پیشرفت خانمها در سازمان‬
‫کانتر‬
‫ااحب ن ران توسااعه رشااته ماادیریت در دو بخااش عمااده علااوم رفتاااری و ماادیریت‬
‫سال ‪ 1980‬میالدی‬
‫راهبردی و استراتژیر‬
‫مدیریت‬
‫از دانشمندان رفتاری سازمان و از ااحبن ران بسیار دید ساازمان‬
‫بااوده ‪ ،‬ن ریااه او درباااره انااواع ساااختار پن گانااه و نقشااهای ماادیری‬
‫هنری‬
‫سا های ‪ 1979‬و‬
‫سااااازمان مشااااهور ماااای باشااااد (ن ریااااه نقشااااها و ا گوهااااای ساااااختار‬
‫مینتزبرگ‬
‫‪ 1980‬میالدی‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫شرکت مشاوره ای مر کنازی ‪ ،‬باه تااززی ن ریاه ”‪ 7‬ا “ مادیریت‬
‫شرکت مر‬
‫را رایااج ساااخته انااد کااه هاار ”ا “ آن شااامل کلیاادی در ماادیریت بااه‬
‫سال ‪ 1981‬میالدی‬
‫کنزی‬
‫حساب می آید ‪.‬‬
‫ارائه ن ریه ‪ z‬در مورد چگونگی استفاده از سبر مدیریت ژاپنی باه‬
‫وساایله ماادیران آمریکااایی‪ .‬از دهااه ‪ 1970‬بااه بعااد ماادیریت ژاپاان بااا‬
‫ویلیام توشی و ویژزی های خاص خود (استخدام تمام عمر کارمندان و شیوه تاامیم‬
‫سال ‪ 1981‬میالدی ژوز ام‪ .‬زیاری معاای) ‪ ،‬اثار ااا بی بار ماادیریت غارب زذاشااته و بنیاان زاذار‬
‫تئوری دید در مدیریت شده است که ضمن آن ااول مدیریت ژاپان‬
‫وران‬
‫با فرهن محیط خاص غربی ها در هم آمیخته زمیناه تئاوری خااص‬
‫‪Z‬را پی نهاده است ‪.‬‬
‫توما پیترز‬
‫ارائه ن ریه کمال مدیریت‬
‫سال ‪ 1982‬میالدی‬
‫رابرت واترمن‬
‫سال ‪ 1982‬میالدی‬
‫سا وپا‬
‫پرداختن به تئوری و استفاده از آن ‪.‬‬
‫سیر تاریخی تکوین نظریه های مدیریت‬
‫تاریخ‬
‫ن ریه پرداز یا‬
‫عامل‬
‫(افکار مدیریت قرن بیستم)‬
‫ابتکار ‪ ،‬اثر ‪ ،‬فعا یت ‪ ،‬یا رویداد‬
‫انتشار کتاب مزیات رقاابتی و تشاریح اااول اساسای رقابات و تعیاین‬
‫سال ‪ 1985‬میالدی مایکل پورتر‬
‫استراتژی‬
‫سال ‪ 1986‬میالدی ادوارد دمین‬
‫سال ‪ 1987‬میالدی‬
‫انسون و‬
‫کاپالن‬
‫سال ‪ 1989‬میالدی‬
‫رابینز‬
‫سال ‪ 1990‬میالدی‬
‫پیتر سنج‬
‫سال ‪ 1994‬میالدی کلین و پورا‬
‫م موعه ای از‬
‫سال ‪ 1998‬میالدی ااحبن ران‬
‫قرن حاضر‬
‫انتشار کتاب خروب از بحران‬
‫انتشااااار کتاااااب روائاااای از دساااات رفتااااه و مطااااا بی در مااااورد اینکااااه‬
‫سودمندی حسابداری برای مدیران کاهش یافته است‪.‬‬
‫از محققان دید مدیریت بوده و کتابهای مهام او عبارتناد از ‪ :‬تئاوری‬
‫سازمان ‪ ،‬رفتار سازمانی ‪ ،‬مدیریت منابع انسانی و ‪...‬‬
‫انتشار کتاب معرو اال پن م که مو ب شاهرت "ن ریاه یاادزیری‬
‫سازمانی" شد‪.‬‬
‫انتشار کتاب بنا برای بقا و تشریح ارتباط طاول عمار یار شارکت باا‬
‫هدفها و میزان بایرت آن‬
‫بیان ن ریه فرانوزرایی ‪ ،‬اقدام باه انتخااب راهبردهاا و اساتراتژیهایی‬
‫برای برخورد با چا شهای قرن آینده ‪ ،‬سازمان م ازی و ‪...‬‬
‫چ لشعرصلیعبههنعوضع‬
‫تنعک ضه نعع میعر ث‬
‫‪ ‬چالش کشورهای پیشرفته در قرن بیست و یکم‬
‫باید این سوال مطرو شود که کار کجاست؟‬
‫‪1‬‬
‫بهره وری کارکنان علمی را به گردن تک تک آنها بیندازیم ‪ ،‬ایشان باید خود را اداره کنند و مسطتقل‬
‫و خودگردان باشند ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫نوآوری مستمر باید بخشی از کار ‪ ،‬وظیفه و مسئولیت کارکنان علمی باشد‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫کار علمی مستلزم آموزش مداوم کارکنان علمی و به همان نسبت تعلیم مستمر توسط آنهاست‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫بهره وری کارکنان علمی به مسئله کمیت در بازدهی بر نمی گردد یا الاقل در ابتدا این ططور نیسطت ‪،‬‬
‫کیفیت هم دست کم به همان اندازه مهم است ‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫باید به کارکنان علمی به چشم دارایی نگریسته ‪ ،‬و رفتار با او ای چنین باشد نه به چشم هزینه ‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫پیتر دراکر ؛ او ین کسی که ااطالح ‪ Knowledge Worker‬را برای زروهی از کارکنان به کار زرفته است‪.‬‬
‫جایگاه مدیریت‬
‫زرایش های دانشکده هاای مادیریت باه تکنیار هاای مفیاد و دزم اماا ناکاافی و زود زاذری‬
‫همچااون حلقااه هااای کیفیاات ‪ ،‬ماادیریت کیفیاات ااامع ‪ ،‬ایاازو ‪ ،‬سیسااتم پیشاانهادها ‪ ،‬ت ااارت‬
‫ا کترونیکای ‪ ،‬مهندسای م اادد ‪ ،‬مهندسای معکااو‬
‫ا‬
‫‪ ،‬تو یاد نااب ‪ ،‬ماادیریت عملکارد ‪ ،‬هفاات‬
‫‪ ،‬دیسیپلین ها ‪ ،‬تکنو وژی اطالعات و مواردی از این قبیل (کاه در ساطح ”چگطونگی“‬
‫بحث می کنند و به سطح ” چرایی و چیستی ” وارد نمی شوند ) ضمن ای اد شگفتی هاای‬
‫ت ربی و عینی و شکل زیری تاوراتی مبنی بر راهیابی این رشته ی آکادمیار باه حیطاه‬
‫رشته های کاربردی ای چون مهندسی ‪ ،‬ضمن تضعی‬
‫قدرت تحلیل و تقویت تفکر ت زیاه‬
‫ای و بخشی ‪ ،‬آفتی است که در درون این رشته رخنه کرده و برخی از محققان ایان رشاته‬
‫را در سطح حمادن تکنیر تنزل داده است و بی مناسبت نیست ازر ااطالح دراکر یعنی‬
‫«کارگران دانش» در ماورد برخای از محققاان ایان رشاته باا اااطالح واقعای تار«حمطاالن‬
‫‪ ‬ا وانی‪ ،‬سید مهدی ‪ .‬مدیریت عمومی ‪ - .‬تهران ‪ :‬نشر نی‪.‬‬
‫‪ ‬ایروانی ‪ ،‬محمد واد (‪ . )1380‬درآمدی بر نظریه نهادی‪ - .‬تهران ‪ :‬نشر سیاست ‪.‬‬
‫‪ ‬ای ا استونر ‪ ،‬یمز ‪ .‬فاری مان ‪ ،‬آر ادوارد ‪ .‬زیلبارت ‪ ،‬دانیال آر ‪ . )1379( .‬مطدیریت ‪ . 1‬تر ماه اعرابای ‪ ،‬ساید محماد و‬
‫پارساییان ‪ ،‬علی ‪ - .‬تهران ‪ :‬دفتر پژوهش های فرهنگی ‪.‬‬
‫‪ ‬ای ا استونر ‪ ،‬یمز ‪ .‬فری من ‪ ،‬آر ادوارد ‪ .‬زیلبرت ‪ ،‬دانیل آر ‪ .‬تر مه اعرابای ‪ ،‬ساید محماد و پارسااییان ‪ ،‬علای (‪. )1379‬‬
‫مدیریت ‪ - . 2‬تهران ‪ :‬دفتر پژوهش های فرهنگی ‪.‬‬
‫•‬
‫ر ه عرلغياع(‪ )1373‬عشوك آينده عرهومهع شمثهللاعك مهر ي عتههرن‪ :‬چ پخ نهعگ شا‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اسبی ‪ ،‬عبدهللا (‪ . )1369‬اصول و مبانی مدیریت ‪ - .‬تهران ‪ :‬انتشارات دانشگاه آزاد اسالمی ‪.‬‬
‫‪ ‬دفت ‪ ،‬ریچارد ‪ .‬ال ‪ . )1377( .‬تئوری و طراحطی سطازمان ‪ .‬تر ماه اعرابای ‪ ،‬ساید محماد ‪ .‬پارسااییان ‪ ،‬علای ‪ -.‬تهاران ‪ :‬دفتار‬
‫پژوهشهای فرهنگی‪.‬‬
‫‪ ‬رابینز ‪ ،‬استیفن ‪ . )1376( .‬تئوری سازمان (ساختار ‪ ،‬طراحی ‪ ،‬کاربردها) ‪ .‬تر مه ا اوانی ‪ ،‬ساید مهادی و داناایی فارد ‪ ،‬حسان‬
‫‪ -.‬تهران‪ :‬نشر موب‪.‬‬
‫•‬
‫ضر ننز عر تنفاع(‪ )1377‬عمديريت رفتار سازماني ‪ .‬رهومهععليعپ ض دن نعوع ناماماعرعهربي عتههرن‪ :‬رنتش ضريعح ت عپژوهشه تع هه گي‬
‫‪ ‬رضاییان ‪ ،‬علی (‪ . )1387‬مبانی سازمان و مدیریت ‪ - .‬تهران ‪ :‬انشارات وزارت فرهن‬
‫‪ ‬زاهدی ‪ ،‬شم‬
‫(ره)‪.‬‬
‫ا سادات ‪ .‬ا اوانی ‪ ،‬فقیهای ‪ ،‬ابوا حسان (‪ . )1376‬فرهنط‬
‫و ارشاد کشور ‪.‬‬
‫جطامع مطدیریت ‪ - .‬تهاران ‪ :‬دانشاگاه عالماه طباطباایی‬
‫‪ ‬سید وادین‪ ،‬سید رضا (‪ . )1382‬مبانی سازمان و مدیریت ‪ - .‬تهران ‪ :‬نشر نگاه دانش ‪.‬‬
‫‪ ‬قلی پاور ‪ ،‬آریان (‪ . )1384‬نهادهطا و سطازمان هطا (اکولطوژی نهطادی سطازمان هطا ) ‪ - .‬تهاران ‪ :‬ساازمان مطا عاه و تادوین کتاب‬
‫علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)‪.‬‬
‫‪ ‬قلاای پااور ‪ ،‬آریاان‪ . )1388( .‬جامعططه شناسططی سططازمانها ‪ - .‬تهااران ‪ :‬سااازمان مطا عااه و تاادوین کتااب علااوم انسااانی دانشااگاه هااا‬
‫(سمت)‪.‬‬
‫‪ ‬میرزایاای اهرن ااانی ‪ ،‬حساان و ساالطانی تیراناای ‪ ،‬فلااورا (‪ . )1374‬سططازمانها‪ :‬سیسططتم هططای عقالیططی ‪ ،‬طبیعططی و بططاز‪ - .‬تهااران ‪:‬‬
‫انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران‪.‬‬
‫‪ ‬میرزایی اهرن اانی ‪ ،‬حسان (‪ . )1386‬مبطانی فلسطفی تئطوری سطازمان ‪ - .‬تهاران ‪ :‬ساازمان مطا عاه و تادوین کتاب علاوم انساانی‬
‫دانشگاه ها (سمت)‪.‬‬
‫•‬
‫وضزشک ضع عر ماع(‪ . )1389‬مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته (ر الیاه یعومغزش ی) ‪ .‬تهران ‪ :‬حر شکانعمایهیثعحر شگ نععالمهعطب طب ییع‪.‬‬
‫•‬
‫وضزشک ضع عر ماع(‪ . )1389‬مدیریت منابع انسانی پیشرفته (ر الیاه یعومغزش ی) ‪ .‬تهران ‪ :‬حر شکانعمایهیثعورحعشم هعحر شگ نعوزرحعر ‌المیع‪.‬‬
‫•‬
‫ههس ي عپ هعوع النچ ضح عه ثع(‪ . )1365‬مدیریت رفتار سازمانی کاربرد منابع انسانی ‪ .‬تر مه ‪ :‬علی عالقاه بناد‪ _.‬تهاران ‪ :‬مبسساه‬
‫انتشارات امیر کبیر‪.‬‬
‫‪ ‬هیگیناااز ‪ ،‬یماااز ‪ . )1384( .‬کطططارآفرینی ‪ 101 :‬تکنیطططک حطططل خطططالق مسطططئله ‪ .‬تر ماااه احمااادپور داریاااانی ‪ ،‬محماااود ‪ -‬تهاااران ‪:‬‬
‫انتشارات امیرکبیر‪.‬‬
‫‪ ‬وب سایت مدیریتی ایران ‪. www.managerial.ir – .‬‬
‫اللهم صلی علی محمد و آل محمد‬
‫‪60‬‬