Transcript Latarnik


Henryk Sienkiewicz pseud. Litwos, urodził się
5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej na
Podlasiu, a zmarł 5 listopada 1916 r. w Vevey
w Szwajcarii.



Gatunek-nowela
Rodzaj-epika
Czas wydarzeń-XIXw.



Skawiński - latarnik, żołnierz, tułacz.
Mr Izaak Falconbridge - konsul Stanów Zjednoczonych w Panamie, przyjmuje
do pracy Skawińskiego, podziwia jego waleczność, odwagę, upór w
pokonywaniu przeciwności losu.
Johns - strażnik portowy, przynosi Skawińskiemu wiadomość o zatonięciu
łodzi i utracie posady.

Skawiński, mężczyzna siedemdziesięcioletni, objął posadę latarnika w
Aspinwall. Pragnął odpoczynku, spokoju. Jego życie było bardzo burzliwe.
Brał udział w powstaniu listopadowym, wojnie domowej w Hiszpanii, walczył
we Francji, na Węgrzech. Nigdzie nie potrafił zostać na dłużej. W swoim życiu
wykonywał wiele zawodów: był kopaczem złota, poszukiwaczem diamentów,
kowalem, marynarzem, a nawet właścicielem fabryki cygar.
Lubił swoją pracę, sumiennie wykonywał obowiązki latarnika. Nie narzekał na
samotność, obserwował niebo i morze. Kontakt z naturą sprawiał, że czuł się
szczęśliwy.
Lektura "Pana Tadeusza" sprawiła, że serce zaczęło mu mocniej bić, ożyły
wspomnienia. Zapomniał zapalić latarnię, przez co stracił pracę. Musiał
wyruszyć na dalszą tułaczkę.

"Latarnik" jest utworem o problematyce
patriotycznej. Opowiada o miłości do ojczyzny,
obowiązku poświęcenia dla niej życia. Patriotyzm
ukazany jest tu jako przywiązanie do języka, jako
poczucie więzi z narodem.
Bohater noweli walczył o wolność na wszystkich
kontynentach. Jego los jest symbolem życia
wszystkich pielgrzymów, żołnierzy tułaczy,
emigrantów.

Utwór powstał w Stanach Zjednoczonych podczas podróży
Sienkiewicza po tym kraju. Pisarz wyjechał tam w 1876. Wysyłał
do Polski, będącej wtedy pod zaborami, korespondencje drukowane
w Gazecie Polskiej. O powstaniu noweli Sienkiewicz poinformował w
przypisach: Opowiadanie to osnute jest na wypadku rzeczywistym, o
którym pisał w swoim czasie Julian Horain w jednej ze swoich
korespondencji z Ameryki. Pierwowzorem postaci latarnika
Skawińskiego był Polak o nazwisku Siellawa. Powodem zwolnienia go
z posady latarnika było zaniedbanie obowiązków na skutek
lektury Murdelion Zygmunta Kaczkowskiego.

W małym miasteczku Aspinwall, niedaleko Panamy, w dziwnych okolicznościach ginie
latarnik. Na jego miejsce nie ma wielu chętnych, gdyż praca ta jest trudna i
odpowiedzialna. Po jakimś czasie zgłasza się jednak starszy człowiek nazwiskiem
Skawiński. Był on Polakiem, który przebywał już 40 lat na emigracji. Jego rodzice zmarli,
kiedy on był jeszcze bardzo mały. Już jako młody chłopak walczył w powstaniu
listopadowym. Następnie wyjechał i tułał się po całym świecie. Kopał złoto w Australii,
poszukiwał diamentów w Afryce, pełnił funkcję strzelca rządowego w Indiach
Wschodnich, miał farmę w Kalifornii (zrujnowała ją susza), handlował z brazylijskimi
dzikimi plemionami (jego tratwa rozbiła się na Amazonce), prowadził warsztat kowalski
w Helenie w Arkanas (stracił go podczas pożaru miasta), był marynarzem, pracował jako
harpunnik na statku wielorybniczym, posiadał fabrykę cygar w Hawanie (został
okradziony przez wspólnika, gdy zachorował na febrę). W wieku 70 lat postanowił osiąść
na stałe i spędzić swoje ostatnie dni jako latarnik. Teraz jego życie jako latarnika upływa
spokojnie i monotonnie. Codziennie zapala on swoją latarnię, rozświetlając drogę
statkom. Pewnego dnia na łodzi przywożącej mu wodę i żywność Skawiński zauważa
paczkę. Znajdują się w niej polskie książki. Wczytując się w ich treść, przypomina sobie
ojczyznę. Przed oczyma ukazują mu się piękne krajobrazy - jego ukochana Polska. W
wielkim wzruszeniu pada na ziemię. Zauważa go wtedy Johns-strażnik portowy.
Zaniepokojony jego zachowaniem budzi go, uświadamia, że zapomniał zapalić latarnię i
jeden ze statków rozbił się. W ten sposób Skawiński traci posadę latarnika i rozpoczyna
się jego dalsza tułaczka.