Transcript UGLJIK
UGLJIK Kruženje ugljika u prirodi • Fotosinteza: 6CO2 + 6H2O —> C6H12O6 + 6O2 • Stanično disanje C6H12O6 (aq) + 6O2 (g) → 6CO2 (g) + 6H2O(l) • Služi za oslobađanje energije koja se kasnije ulaže u proizvodnju adenozid trifosfata. • Ostatci živih bića koji dospiju duboko pod površinu zemlje gdje nema kisika, uz visoku temp. i tlak pougljene. • Ugljen nastaje karbonizacijom. Fosilna goriva • Nafta, ugljen i zemni plin su fosilna goriva. • Nastaju pretvaranjem uginulih organizama tijekom milijuna godina u moru. • Njihovim izgaranjem nastaje ugljikov dioksid i vodena para. Kalcijev hidrogenkarbonat • Ca(HCO3)2 • Nastaje otapanjem kalcijevog karbonata u vodama koje sadrže ugljikov dioksid. • Od njega životinje grade ljušture, a kad uginu kalcijev karbonat se taloži na dno mora. Ugljen • Nastaje nagomilavanjem biljnih ostataka nekadašnjih šuma. • Umjetni ugljen proizvodi se zagrijavanjem organskih tvari procesom suhe destilacije. Prirodni Umjetni Antracit Koks Kameni ugljen Drveni ugljen Smeđi ugljen Koštani ugljen Lignit Čađa Treset Treset Lignit Antracit Kameni ugljen Smeđi ugljen Umjetni ugljen • Katran – služi za dobivanje organskih spojeva (katranske smole). • Koks – koristi se u metalurgiji kao gorivo za postizanje visokih temp. • Suhom destilacijom kamenog ugljena dobivaju se 2 produkta u tekućem stanju (katran i vodeni destilat) Koks Koštani ugljen Drveni ugljen Čađa Nafta • Smjesa spojeva od kojih su najzastupljeniji ugljikovodici. • Nalazišta nafte nalaze se duboko u tlu. • Izvađena nafta doprema se do rafinerija gdje se prerađuje postupkom frakcijske destilacije. Zemni plin • Glavni sastojak mu je metan. • Koristi se kao gorivo u kućanstvima i u kemijskoj industriji. • Plinovodom se dovodi do tvornica i gradske plinske mreže. • Smjesa zemnog plina i zraka je eksplozivna. Učinak staklenika • Kroz sloj CO2 dolazi svjetlosna energija i toplina do zemlje, ali taj sloj onemogućava raspršivanje topline u svemir. • To izaziva učinak staklenika. • Posljedice učinka su smanjenje oborina na globalnoj razini i taljenje leda. Zanimljivosti • Petrokemija – grana kemijske industrije u kojoj se iz nafte i zemnog plina proizvode ishodne sirovine. Proizvodi iz ugljena Napravile: Lea Milić, Ivana Dumančić i Sara Ćavar 8.c