Transcript Waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden 1515

Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden
1515- 1648
ALBERT VAN DER KAAP MET
INSTRUCTIEFILMPJES VAN JOOST VAN OORT
Luther op de rijksdag in Worms 1521
2
"Hier sta ik en kan niet anders! God helpe mij, amen!"
Luther op de rijksdag in Worms
3
De 26e mei 1521
ondertekende Karel V
het Edict van Worms,
waardoor Luther in de
rijksban werd
geslagen.
Slotwoorden: “Ik zal
hem nooit weer horen.
Hij moge zijn
vrijgeleide hebben!
Maar ik zal hem
voortaan als notoire
ketter beschouwen en
hoop dat gij allen als
goede christenen
hetzelfde zult doen.”
Bourgondische Nederlanden
Afzonderlijke graafschappen en hertogdommen:
landsheerlijke curia /hofraad
Algemeen:
• Hofraad
• Staten-Generaal
• Rekenkamer
• “Parlement” van Mechelen
Per gewest:
• Stadhouder
• Hof
• Staten
Landsheer
(Filips II) in Madrid
Raad van State
Raad van financiën
Landvoogd
(Brussel)
Geheime raad
Staten-Generaal
(Afvaardiging uit alle provincies)
Stadhouder
Taken: legeraanvoerder
Plaatsvervanger landsheer
Platteland
adel
Gewestelijke (provinciale)
Statenvergaderingen
kerk
Bedes
Steden
Vroedschappen
en schepenen
Bestuurshervorming1531
Soeverein=Koning
Landvoogd
Collaterale raden:
Raad van State; Geheime Raad; Raad van Financiën
Brabant:
Hof
Gelderland:
• stadhouder
• Hof
• Rekenkamer
• Staten
Holland:
• stadhouder
• Hof
• Staten
StatenGeneraal
etc.
Bourgondisch Habsburgse Centralisatie
 Institutioneel:
 Geografisch:
 dynastiek:
 juridisch:
 fiscaal:
 religieus:
 theoretisch:
• Raad van State
In 1548
werd een
nieuwe
• Geheime
Raad
Collaterale raden Bourgondische
Raad van Kreits
Financiën
4 november• 1549.
opgericht.
Deze bevatte
Bourgondische
Kreits
Keizer
Karel
V bepaalde
dat de
alle
Habsburgse
gebieden.
Zeventien
Provinciën
steeds
als één
Pragmatieke Sanctie
Vooral geheel
vanaf 1531
en ondeelbaar
overgeërfd
Systematische
optekening
Homologatie zouden
van Costumen
worden.
1543:
Een belasting van 10%
van het gewoonterecht op
op inkomsten uit vermogen
10e penning
het bevel van de vorst
1569: Een omzetbelasting
van 10% opvan
de religieus
verkoop van
ketterij; inquisitie Vervolging
andersdenken
(protestanten)
roerende goederen
Macht ligt bij de koning op
vorstelijk absolutisme
basis van Droit Divin
1550 Bloedplakkaat
9
Doodstraf en inbeslagname van alle goederen voor:
 het drukken, schrijven, verspreiden en bezitten van
ketterse boeken en afbeeldingen
 het bijwonen van ketterse bijeenkomsten
 het prediken van een tegendraadse religie
 het huisvesten van ketters