Transcript Zwierzęta pustyni

Ola Bieniewska i Patrycja Rzepnicka
Pustynia- teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej
wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur
powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących
pustyniach temperatury sięgają do 50 °C (najwyższa zanotowana
temperatura to 57,7 °C), nocą zaś dochodzą do 0 °C, charakterystyczne są dla
nich też znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności
oraz silne nasłonecznienie.
Położenie
Najwięcej obszarów
pustynnych skupia się w
Afryce- zajmują one
ok.40% powierzchni
kontynentu.
Położenie
Pustynie znajdują się w
Ameryce Płn. i Płd. Afryce,
Azji i Australii. Najwięcej
obszarów pustynnych
skupia się w Afrycezajmują one 40%
kontynentu.
.
Wiele pustyń charakteryzują duże
wahania temperatury powietrza w
ciągu doby, sięgające nawet 50 stopni C
(Celsjusza). W dzień może być bardzo
gorąco, a w nocy temperatura spada
poniżej zera. Największe i najszybsze
zmiany temperatury mają miejsca o
wschodzie i zachodzie słońca. Rośliny i
zwierzęta pustynne muszą być bardzo
wytrzymałe, aby móc przetrwać w
takich warunkach.
 Na niektórych obszarach pustynnych
deszcz występuje raz na kilka lat a
jednym źródłem wody jest poranna
mgła i rosa.

Rośliny Pustyni
Flora w większości pustyń jest
uboga. Wyróżnia się trzy formy
życiowe roślin przystosowanych do
życia na pustyni : Rośliny
efemeryczne, które przeżywają
suszę w postaci nasion lub
podziemnych organów
przetrwanych. Rosną tylko wtedy,
gdy jest odpowiednia wilgotność. .
Sklerofity, rośliny o silnie
rozwiniętych systemach
korzeniowych. Sklerofity mają
małe i grube liście, które mogą
zrzucać, gdy przedłuży się okres
suszy. Sukulenty, rośliny
magazynujące wodę w łodygach
(kaktusy) lub liściach (aloes) albo w
organach podziemnych
(pelargonie, welwiczia
przedziwna).

Roślinność
występująca na
obszarach
pustynnych:
suchorosty,
pustynne trawy,
słonorośla, róża
jerychońska, w
oazach palmy, na
pustyniach
amerykańskich kaktusy.
RÓŻA JERYCHOŃSKA
ROŚLINA PUSTYNNA, PĘDZONA WIATREM, DOBRZE
PRZYSTOSOWANA DO ŻYCIA NA PUSTYNI. SUCHE KULE
SĄ ZWINIĘTYMI PĘDAMI, OKRYWAJĄCYMI OWOCOSTAN
ROŚLINY. GDY SPADNIE TROCHĘ DESZCZU, PĘDY SIĘ
PROSTUJĄ, A NASIONA ROZSIEWAJĄ.
SUCHOROSTY
SŁONOROŚLA
WELWICZIA PRZEDZIWNA , W OKRESIE BRAKU OPADÓW
CZERPIĄ WILGOĆ TYLKO Z ROSY. WELWICZIA ROŚNIE
BARDZO WOLNO I JEST DOSKONALE PRZYSTOSOWANA
DO WARUNKÓW PUSTYNNYCH. ROŚLINY POTRAFIĄ
WEGETOWAĆ WIELE MIESIĘCY BEZ DOSTĘPU DO WODY.
LIŚCIE KAKTUSA PRZEKSZTAŁCONE SĄ W CIERNIE, CO CHRONI
PRZED ZWIERZĘTAMI , DUŻA WYSOKOŚĆ , DŁUGOŚĆ ŻYCIA ,
GRUBA WODOSZCZELNA SKÓRKA, KTÓRA ZABEZPIECZA
KAKTUSA PRZED UTRATĄ WODY , GŁĘBOKIE SYSTEMY
KORZENIOWE POMAGAJĄCE W POBIERANIU WODY ,
MAGAZYNOWANIE WODY
Liczba gatunków zwierząt pustynnych jest niewielka,
co jest rezultatem trudnych warunków życia i
niewielkiej liczby nisz ekologicznych. Czynniki
ograniczające to z jednej strony warunki klimatyczne:
 -brak wody
 -niska wilgotność powietrza
 -silne nasłonecznienie
 -bardzo wysoka temperatura i jej duże wahania
 -skąpa szata roślinna (mała ilość pokarmu i kryjówek)
Zwierzęta pustynne: wielbłąd, lis fenek, skorpion,
antylopa adaks, sokół, stepówki, skoczek pustynny,
węże, jaszczurki, szarańcza wędrowna.

Zwierzęta
Zwierzęta pustyni są
przeważnie nieduże, o
jasnej barwie ciała; w dzień
ukrywają się w norach,
jamach i zagłębieniach
skalnych lub zakopują się w
piasku, gdzie panuje dużo
niższa temperatura i
większa wilgotność niż na
powierzchni; nocą na
pustyni panują niskie
temperatury i może
pojawiać się rosa.
Przystosowanie
popularnych zwierząt
pustyni.
Przystosowanie wielbłąda do
życia na pustyni:
- sierść zapewnia mu ciepło
podczas chłodu, a w upał chroni
przed promieniowaniem
słonecznym;
- stopy płaskie, dwupalczaste
zapobiegają zapadaniu się w
piasek;
- długie rzęsy - ochrona przed
piaskiem,
- ruchliwe nozdrza w kształcie
szpar chronią przed piaskiem w
powietrzu,
- może długo nie jeść, odżywia się
suchymi ciernistymi roślinami
pustynnymi
- ma możliwość regulowania
temperatury ciała,
- może długo nie pić.
Lis fenek przystosowanie do
życia na pustyni:
długie uszy służą do
termoregulacji i zapewniają
dobry słuch
wielkie uszy pomagają
pozbyć się nadmiaru ciepła
duże oczy pomagają
wypatrywać ofiarę
jasne futro chroni przed
słońcem i przed zimnem
-
Największy ssak drapieżny
Sahary. Długość ciała
dochodzi do 40 cmi . Fenek
prowadzi nocny tryb życia,
sypia w podziemnych
norach.
AUSTRALIJSKI MOLOCH
KOLCZASTY
CHRZĄSZCZ Z RODZINY
CZARNUCHOWATYCH
SKORPION
SOLFUGA
ANTYLOPA ADAKS
STEPÓWKA
SKOCZEK PUSTYNNY
SZARAŃCZA WĘDROWNA
Pustynia
Piaszczysta
Pustynie piaszczyste
zwane ergami są pokryte
piaszczystymi wydmami,
które pod wpływem wiatru
nieustannie się
przemieszczają i zmieniają
swój kształt. Wędrujące
wydmy zagrażają osiedlom
i liniom komunikacyjnym.
Największe na świecie
pustynie piaszczyste to :
Rub-al-Chali (Półwysep
Arabski), Wielki Erg
Wschodni i Zachodni ( na
Saharze) oraz Wielka
Pustynia Piaszczysta i
Wielka Pustynia Wiktorii
(Australia).
Pustynia
Żwirowa
Pustynia żwirowa zwana
inaczej serirem . W
krajobrazie tej pustyni
dominują gładki , drobne
odłamki skalne o
zaokrąglonych
krawędziach . Taki
krajobraz można zobaczyć
na azjatyckiej pustyni Gobi
oraz na australijskiej
Pustyni Gibsona.
Pustynia
Skalista
Pustynie skaliste zwane
hamadami są zasłane
blokami skalnymi o
fantazyjnych formach i
drobnym gruzem
skalnym. Przykładem
pustyni skalistej jest
przeważająca część
Sahary.
Mieszkańcy
pustyni
~ Mieszkańcami
wędrownymi pustyni są
Beduini. Prowadzą oni
wędrowny tryb życia.
Głównym zajęciem
Beduinów jest hodowla
wielbłądów, owiec i kóz.
~ Ludność osiadła żyje w
oazach, zajmując sie
rolnictwem, handlem i
rzemiosłem. Uprawia się
tam cytrusy, banany,
arbuzy, warzywa i zboża.
Rzeki
epizodyczne
Na pustyniach rzadko spotyka
się nie wysychające rzeki.
Wyjątek stanowi Nil płynący
przez Saharę. Często natomiast
występują rzeki epizodyczne,
to znaczy takie których koryta
wypełniają się wodą tylko po
ulewnym deszczu.
Nil
Uedy
Ued, (wadi) forma powierzchni
Ziemi, rodzaj suchej doliny
występującej w obszarach
pustynnych (pustynia), o
zwykle stromych ścianach i
płaskim, zajętym przez suche
koryto dnie.
Oazy
W miejscach na
pustyniach, gdzie poziom
wód gruntowych zalega
płytko mogą tworzyć się
oazy, czyli obszary, które
porasta bujna roślinność.
Oazy są często
zagospodarowane przez
człowieka.
1. Pustynie występują w:
~ Ameryce Płn.- Wielka Pustynia Słona ,
~ Ameryce Płd. – Atakama ,
~ Afryce Sahara( Wielki Erg zachodni, Wielki Erg Wschodni) , Namib
~ Azji - Gobi, Rub al-Chali
~ Australii - Wielka Pustynia Piaszczysta, Gibsona, Wielka Pustynia Wiktorii, Simpsona.
2. Cechy klimatu:
~ występują w pobliżu zwrotników (klimat zwrotnikowy),
~ bardzo wysokie temperatury w dzień, niskie w nocy (duże amplitudy dobowe temperatury),
~ praktycznie brak opadów (jeśli już to kilka razy do roku),
3. Rodzaje pustyń :
a)
Piaszczysta (erg)- Rub – al. – Chali, Wielki Erg Wschodni i Zachodni na Saharze, Wielka Pustynia Piaszczysta, Wielka
Pustynia Wiktorii
b)
żwirowa ( serir) – Gobi i Pustynia Gibsona
c)
skalista (hamada) – przeważająca część Sahary
4. Rzeki epizodyczne – to takie rzeki, których koryta wypełniają się wodą tylko po deszczu
Nauczyć się przystosowań roślin i zwierząt do warunków pustynnych (można spisać ze slajdów)
5, Przykłady zwierząt :
wielbłąd, lis fenek, skorpion, antylopa adaks, sokół, stepówki, skoczek pustynny, węże, jaszczurki, szarańcza wędrowna.
6. Przykłady roślin:
suchorosty, pustynne trawy, słonorośla, róża jerychońska, kaktusy , welwiczia przedziwna, w oazach palmy, na pustyniach
amerykańskich - kaktusy.
Proszę uzupełnić ćwiczenia